T.C. ANKARA BÛYÜKŞEHİR BELEDİYESİ BELEDİYE MECLİSİ

Transkript

1 T.C. ANKARA BÛYÜKŞEHİR BELEDİYESİ BELEDİYE MECLİSİ Karar N0: KARAR. Çankaya İlçesi 7766 ada 25 ve 26 nolu parsellerde 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Plan değişikliğinin onayına ilişkin İmar ve Bayındırlık Komisyonunun gün ve 305 sayılı raporu Bûyükşehir Belediye Meclisinin tarihli toplantısında okundu. Konu üzerinde yapılan görüşmelerden soma; Yıldızevler Mahallesi 7766 ada 25 ve 26 sayılı parsellerde hazırlanan 1/1000 ölçekli imar planı değişikliği hakkında alınan Çankaya Belediye Meclisinin gün ve 398 sayılı kararı 5216 Sayılı Yasanın 14.maddesi gereğince onaylanmak üzere İmar Daire Başkanlığına sunulduğu, -1/1000 ölçekli Uygulama imar planının 1/5000 ölçekli nazım imar planı kararları doğrultusunda hazırlandığı, ancak nazım imar planındaki kullanımların kendi içinde yer. değişikliği yapılarak parsellerin kuzeyinde yer alan park alanının güneye, güneydeki cami alayının ise kuzeye kaydırıldığı. ' ' ~~ Mülkiyeti şahıs ve Belediyeden oluşan 2554 m2 yüzölçümlü < Z66 ada 25 sayılı camı) parseli ile yine mülkiyeti şahıs ve Belediyeden oluşan 3226 m2 yüzölçümlü^7766 ada 26 sâym parselde yer a 1 an çocuk bahçesinin yüzölçümlerinin yeniden düzenlendiği, cami" parselinin yaklaşık 3780 m2, oyun alaiıınih ise 2Ö00 m2 olacak şekilde ayrıldığı, -Yapılaşma koşullarının 1/5000 nazım plan notları gereğince E: 1.00, H:9.50 m (kubbe ve minare hariç), yapı yaklaşma mesafesinin ise ana yoldan ve 7766 ada 3 sayılı parselden 10 m, 7766 ada 1 ve 2 sayılı parsel ile oyun alanı parselinden 5 m olacak şekilde verildiği, -Ayrıca uygulamada kolaylık sağlanması amacıyla 3 adet plan notu önerildiği hususları saptandığı, Yapılan değerlendirme sonucunda; 1 no Tu plan notunun "Cami parselinde ibadet mahallinin dışında Diyanet İşleri Başkanlığının yurt genelinde yapılacak camilerin cemaat kapasitesine göre bulunması gereken asgari unsurlar, müştemilatlar (kütüphane, morg, gasilhane, aşevi, otopark) yeralabilir." Şeklinde, 4 no'lu plan notunun ise "+0.00 kotu altında yer alacak müştemilatlar yapı yaklaşma sınırına kadar genişleyebilir." Şeklinde değiştirilmesinin, ayrıca "Planlama alanında uygulamayı kolaylaştırma amacıyla cami parseli, yalnızca Büyükşehir hisselerinden oluşturulacaktır." Şeklinde bir plan notu ilavesi suretiyle söz konulu uygulama imar planı değişikliğinin onayına ilişkin İmar ve Bayındırlık Komisyonu raporu\oylanarak oybirliği ile kabul edildi. MechsTBaşkanı İ.Melih\ökCE Katip S.Hilal ALIÇ Katip Yusuf/YALÇINKAYA

2 ANKARA 9. İDARE MAHKEMESİ BAŞKANLIĞINA BİLİRKİŞİ RAPORU Dosya No 2M5/910 Davacı Çağdaş Başkent Ankara Derneği-Av. Muzaffer YILMAZ Davalı Büyükşehir Belediye Başkanlığı : Çankaya Belediye Başkanlığı A-DAVANIN KONUSU ve BİLİRKİŞİ HEYETİMİZDEN İSTENENLER; Davanın Konusu; Çankaya Belediye ve Meclisi'nin; tarih ve 398 sayılı kararı ile Yıldızevler Mahallesi imarın 7766 ada es«25 ve 26 sayılı parsellerinde kabul edilen ve Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin ".: Tarih ve 527 sayılı kararı ile onaylanan 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğinin yapıldığı, Dernekçe anılan plan değişikliğinin imar mevzuatına aykırı olduğu gerekçeleriyle, 1 * 100 ölçekli imar planı değişikliğinin iptali istenmektedir. Bilirkişi heyetimizden istenenler ise; dava konusu «nar planı değişikliğinin davacı ve davalı idareler iddiaları da göz önünde bulundurularak planlama esasları, şehircilik ilkeleri ve imar mevzuatına uygun olup olmadığı hususlarının incelenerek rapor düzenlenmesi istenmiştir. B-YEREL İNCELEME; tarihinde davacı Dernek vekili, davalı Çankaya Belediye vekili ve Mahkeme - e. e :i ile birlikte dava konusu yere gelinmiş ve çevre gezilerek gerekli incelemeler yapılmıştır. Dava konusu 7766 ada 13 (sonra 25 ve 26) parselin Simon Bolivar Caddesinin batısında yer ahbğı ve parselin üzerinde eskimiş ve yıpranmış durumda (gecekondu görünümünde) mevcut : - -.amînin bulunduğu tespit edilmiştir. Keşif mahallinde davacı vekili ve davalı Belediye vekili : a. a dilekçeleri ile savunmalarında belirttiği hususları tekrarlamışlardır. C-DOSYA İNCELEMESİ; 1. Davacı Dernek Vekilinin tarihli dava dilekçesinde özetle; Dava konusu plan değişikliği ile kamu yararı ve hizmet gereklerine aykırı olarak kullanım kararı değişikliği yapıldığı, yapı ve nüfus yoğunluğunun artırıldığı, dolayısıyla kişi başına düşen sosyal donatı alanı azaltıldığı, plan değişikliği ile 3194 sayılı İmar Kanunu'nun plan yapımına ait esaslara dair yönetmeliğin 27, 28 ve 30. maddelerine aykırı işlem tesis edildiği, dava konusu imar planı değişikliği kararları ve bu karara dayanılarak yapılan uygulama imar planı kararının, kamu yararı ve hizmet gerekleriyle bağdaşmayacak şekilde; ada-parsel bazında plan bütünlüğünü bozucu, şehircilik ve planlama ilkelerine aykırı olarak alındığı, «Nazım imar planları ve buna uygun düzenlenecek uygulama imar planlarının kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda tasarlanmaları, kişisel menfaatleri dışında planlamaları gerektiği, ancak dava konusu nazım imar planı ve dayanağı olan uygulama imar planının, kamu menfaati gözetilerek oluşturulduğunun söylenemeyeceği, Danıştay 6. Dairesinin tarih ve E: 1988/1120, K: 1989/2086 sayılı kararlarında da koşulların değişimi ve zorunluluk halinde düzenleme esnasında uyulması zorunlu ilkelere ve yeni verilere uymak koşuluyla değiştirilebileceği, Belirtilerek Çankaya Belediye Meclisi'nin tarih ve 398 sayılı uygulama imar planı kararı ve anılan kararın onanmasına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin tarih ve 527 sayılı imar planı değişikliği kararının yetki, şekil, sebep, konu ve maksat yönlerinden hukuka aykırı olduğu beyan edilerek yürütmesinin durdurulması ve iptali istenmiştir.

3 2. Davalı Çankaya Belediyesi'nin tarihli cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu imarın 7766 ada 13 sayılı parseli üzerinde bir önceki planda Köşk Camisi bulunduğu ve toplam senet yüzölçümünün m 2 olduğu, m 2 'si Ankara Büyükşehir Belediyesi, 359 m 2 'si de şahsa ait olduğu, dava konusu taşınmaza ilişkin onaylı 1/5000 ölçekli nazım imar planı Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 441 sayılı kararı ile alındığı, bu plana dava açıldığı ve Ankara 3. İdare Mahkemesinin gün ve E: 1995/565, K.1996/430 sayılı kararı ile nazım imar planının iptal edildiği, temyiz sonucu da Danıştay 6. Dairesinin gün ve E.1996/4478, K.1997/3973 sayılı kararı ile istemin reddedildiği, karar düzeltme talebinin de Danıştay 6. Dairesinin gün ve E.1998/782, K.1998/3929 sayılı kararı ile reddedildiği, 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği davası devam ederken Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından bölgeye ait yeni bir 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği yaptığı ve Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 150 sayılı kararı ile onaylandığı, bu nazım imar planı ile alanın güneyindeki yaklaşık m 2 miktarındaki alan cami alanı ve kuzeydeki yaklaşık m 2 'iik alanın ise yeşil alan olarak ayrıldığı ve inşaat emsali (E): 1,00 olarak belirlenerek 4 adet plan notu düzenlendiği, bu alana ilişkin 1/1000 ölçekli imar planı ile Çankaya Belediye Meclisi'nin gün ve 49 sayılı kararı ile söz konusu alanın m 2 'lik kısmı park ve çocuk bahçesi, geriye kalan m 2 'sinin ise mevcut camiyi'de kapsayacak şekilde 2'ye ayrıldığı, cami alanı olarak ayrılan yeni alanda E(emsal): 0,25 ve yükseklik hmax: 10,00 m. (minare hariç) olacak şekilde imar durumu verildiği, bu alana ait 4 adet plan notu düzenlendiği, Ankara Büyükşehir Belediyesinin gün ve sayılı yazıları ile 1/1000 ölçekli imar planı değiştirilerek onaylandığı ve bu planda cami alanının genişletilerek cami+sosyo+kültürel tesis alanına dönüştürüldüğü, yapılaşma koşullarının ise E (Emsal): 1,00, hmax: serbest olarak verildiği ve 4 adet plan notu düzenlendiği, Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından değiştirilerek onaylandığı için Çankaya Belediye Meclisi'nin gün ve 271 sayıiı kararı iie 2/3 ısrar kararı alındığı, Belediye Encümeni'nin /479 sayılı kararı ile parselasyon planının onaylandığı ve iki parsel oluşturularak 7766 ada 25 sayılı parselin cami parseli, 7766 ada 26 parselin ise park ve çocuk bahçesi olarak tanımlandığı, Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından 2/3 ısrar kararına dava = : -;ğ ve Ankara 8. İdare Mahkemesinin gün ve E:1997/1230, K: =.=.. -ararı ile davanın reddine karar verildiği, Danıştay 6. Dairesinin gün,e E ' , K.2001/1285 sayılı kararı ile Ankara 8. İdare Mahkemesi'nin kararının cuğu ve Çankaya Belediyesinin karar düzeltme talebi de Danıştay 6. Dairesinin E 299' K.2003/641 sayılı kararı ile reddedildiği, Anka-a 8. İdare Mahkemesinin gün ve E.2003/524, K.2003/411 sayılı yeni.a-=" 5 Çankaya Belediye Meclisi'nin gün ve 271 sayılı 2/3 ısrar kararı iptal e: : z çin dava konusu alanın plansız duruma dönüştüğü, İmar Müdürlüğüne gün ve sayı ile Köşk Cami Yaptırma ve Yaşatma Derneği tarafından dilekçe ile Müracaat edilerek 7766 ada 25 parselde yer alan Köşk Caminin bulunduğu alan için şema :.. : «:. : 3 r! ve planlamanın buna göre yapılmasını istedikleri, arazide yaptırdıkları - :e e~e :e 7766 ada 25 parsel üzerinde mevcut (gecekondu görünümünde) Köşk Caminin :ü-ğunun tespit edildiği, ilgili mahkeme kararı ile plansız duruma dönüşen 7766 ada 25 e 15 =.= _. carsele ilişkin en son onanlı 1/5000 ölçekli nazım imar planı doğrultusunda *::: : : 5<li imar planı hazırlandığı, nazım imar planındaki kullanımlar kendi içinde yer :e: ş : yanılmak suretiyle parselin kuzeyinde yeralan park alanı güneye, güneydeki cami Jwı ise kuzeye geçirildiği, mülkiyeti şahıs ve belediyeden oluşan m 2 yüzölçümlü TU» ada 25 sayılı cami parseli ile yine mülkiyeti şahıs ve belediyeden oluşan m 2 vr: _ ~ 7 66 ada 26 sayılı çocuk bahçesinin yüzölçümlerinin yeniden düzenlendiği, :ar z-as-e nin yaklaşık m 2, oyun alanı ise yaklaşık m 2 olarak ayrıldığı, Qmm parselinin yapılaşma koşullarının 1/5000 ölçekli nazım imar planına ait plan notları :*-eç - :- = Emsal): 1,00, Hmax: 9,50 m. (kubbe ve minare hariç) yapı yaklaşma mesafeleri >f = - = : zan ve 7766 ada 3 sayılı parselden 10,00 ar metre, 2

4 7766 ada 1 ve 2 sayılı parselin ise oyun alanı parselinden 5,00 er m. olacak şekilde verildiği, onanlı 1/5000 ölçekli nazım imar planı notlarında yer alan "+/- 0,00 kotu altındaki katların emsale dahil değildir" notunun öneri plan notlarına konulmadığı ve sadece otopark kullanımı öngörüldüğü, 4 adet plan notu düzenlendiği, Çankaya Belediye Meclisi'nin gün ve 398 sayılı kararı ile uygun görüldüğü, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin gün ve 527 sayılı kararı ile 1 ve 2 no'lu plan notlarının değiştirilmesi ve 1 plan notu ilavesi iie değiştirilerek onaylandığı, parselasyon planlarının ise gün ve sayılı karan ile onaylanarak kesinleştiği, Açıklanarak davanın reddi istenmiştir. 2. Davalı Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davacı derneğin kötü niyetli davrandığı ve kasıtlı hareket ettiği, nolu parselasyon planı ile anılan parselin Çankaya Belediyesi Şube Müdürlük Binası yeri olarak ayrıldığı ve yapılaşma koşulları E: 1,50, Hmax: 15,50 m. olarak belirlendiği, ancak 1979 senesinden beri parselde Köşk Camii'nin bulunduğu, Köşk Camii Yaptırma Yaşatma ve Kültürel Çalışmalar Derneğinin gün ve 17 sayılı dilekçeleri ile adı geçen parselin bir kısmının cami ve külliyesi, diğer kısmının yeşil alan olarak ayrılmasına ait 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı değişikliği Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 11 sayılı kararı ile onaylandığı, Çankaya Belediyesince itiraz edildiği, bunun. üzerine Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 150 sayılı kararı ile itiraz reddedilerek, bir önceki planda belirlenmeyen yapılanma koşullarının belirlendiği, 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinde alanın güneyinde yaklaşık m 2 miktarındaki alanın Cami alanı, geriye kalan kuzeyindeki yaklaşık m 2 'lik alan ise yeşil alan olarak ayrıldığı, 4 adet plan notu düzenlendiği ve inşaat emsalinin E=1.00 olduğu, Çankaya Belediyesi'nce Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 11 sayılı kararı ile onaylanan nazım imar planına açılan dava sonucunda Ankara 3. İdare M.ahkemesi'nin gün ve E: 1995/565, K: 1996/430 sayılı kararı ile nazım planın iptal edildiği, temyiz talebi ve karar düzeltme talepleri de Danıştay 6. Dairesince reddedildiği için Mahkeme kararının kesinleştiği, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 150 sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin ise halen geçerli olduğu, daha sonra Çankaya Belediye Meclisi'nin gün ve 49 sayılı kararı ile uygun görülen, anılan parselin Cami alanı ve Park ve Çocuk Bahçesi olarak belirlenmesine ilişkin 1/1000 ölçekli imar planı değişikliği, Başkanlığın gün ve sayılı yazısı ile gerekli düzeltmelerle onaylandığı, Çankaya Belediye Meclisi'nce 2/3 çoğunlukla alınan ısrar kararı da açılan dava sonucunda Ankara 8. İdare Mahkemesi'nin gün ve E: 2003/526, K: 2003/411 sayılı kararı ile ısrar kararının iptal edildiği, Mahkeme kararı ile plansız konuma düşen parsele ilişkin Çankaya Belediye Meclisi'nin gün ve 398 sayılı kararı ile uygun görülen 1/1000 ölçekli uygulama imar planı, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 150 sayılı kararı ile onaylı 1/5000 ölçekli nazım imar planı kararları doğrultusunda hazırlandığı, ancak nazım imar planındaki kullanımların kendi içinde yer değişikliği yapılarak parsellerin kuzeyinde yer alan park alanının güneye, güneydeki cami alanının ise kuzeye kaydırıldığı, mülkiyeti şahıs ve Belediyeden oluşan m 2 yüzölçümlü 7766 ada 25 sayılı cami parseli ile yine mülkiyeti şahıs ve Belediyeden oluşan m 2 yüzölçümlü 7766 ada 26 sayılı parselde yer alan çocuk bahçesinin yüzölçümünün yeniden düzenlendiği, cami parselinin yaklaşık m 2, oyun alanının ise m 2 olacak şekilde ayrıldığı, yapılaşma koşullarının 1/5000 nazım plan notları gereğince E:1,00, H: 9,50 m (kubbe ve minare hariç) olarak belirlendiği ve yapı yaklaşma mesafeleri için belirleme yapıldığı, 3 adet plan notu düzenlendiği, plan notlarından 1 ve 4 no'lu plan notunun değiştirildiği ve "Planlama alanında uygulamayı kolaylaştırma amacıyla cami parseli, yalnızca Büyükşehir hisselerinden oluşturulacaktır." plan notu ilave edilerek Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 527 sayılı kararı ile onaylandığı, Açıklanarak davanın reddi istenmiştir.. 3

5 D- DEĞERLENDİRME: Dava konusu 7766 ada 13 sayılı parsel no'lu parselasyon planı ile Çankaya Belediyesi Şube Müdürlük Binası yeri olarak ayrılmış ve yapılaşma koşulları da E: 1,50, Hmax: 15,50 m. olarak belirlenmiştir. Ancak 7766 ada 13 parsel üzerinde 1979 yılından itibaren "Köşk Camisi" bulunmaktadır ada 13 parsel m 2 yüzölçümünde olup, m 2 'si Ankara Büyükşehir Belediyesi'ne, 359 m 2 'si de şahsa ait olduğu anlaşılmaktadır. Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 441 sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile dava konusu 7766 ada 13 sayılı parselin bir kısmı cami ve külliyesi, diğer kısmı da yeşil alan olarak ayrılmıştır. Çankaya Belediyesi de gün ve 441 sayılı Büyükşehir Belediye Meclisi kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğini dava konusu etmiş ve Ankara 3. İdare Mahkemesi'nin gün ve JEjJ995/565 L KJ 996/430 sayılı kararı ile de 1994 onaylı nazım imar planı değişikliğinin iptaline karar verilmiştir. Ankara Büyükşehir Belediyesi, Ankara 3. İdare Mahkemesinin kararını temyiz etmiş ve Danıştay 6. Dairesinin gün ve E.1996/4478, K.1997/3973 sayılı kararı ile Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin istemi reddedilmiştir. Ayrıca karar düzeltme talebi de Danıştay 6. Dairesinin gün ve E. 1998/782, K. 1998/3929 sayılı kararı ile reddedilerek Ankara 3. İdare Mahkemesi'nin gün ve E: 1995/565, K. 1996/430 sayılı kararının kesinleştiği belirlenmiştir. Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 441 sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin iptaline ilişkin dava devam ederken 7766 ada 13 parselde Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 150 sayılı kararı ile yeniden 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği hazırlanmış ve onaylanmıştır. Dava dosyasındaki bilgi ve belgelere göre tarih ve 150 sayılı Büyükşehir Belediye Meclisi kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği için herhangi bir dava açılmadığı ve bu nazım planın yürürlükte olduğu anlaşılmaktadır onaylı 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinde 7766 ada 13 no'lu parselin güney bölümü cami alanı, kuzey bölümü ise yeşil alan olarak ayrılmıştır. İmar planı değişikliğinde "-Camii ve külliyesi alanında konferans salonu, yurt ve müştemilat yer alabilecektir. - inşaat emsali E=1,00 dir. -Binalar yüksek yoldan kotlandırılacaktır. - ± 0,00 kotu altındaki katlar emsale dahil değildir." şeklinde 3 adette plan notu düzenlenmiştir tarihinde onaylı 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinden sonra buna dayalı olarak Çankaya Belediye Meclisi'nin gün ve 49 sayılı kararı ile 1/1000 ölçekli imar planında değişiklik yapılmış ve dava konusu 7766 ada 13 parselin m 2 'lik kısmı "park ve çocuk bahçesi", geriye kalan m 2 'si ise mevcut camiyi'de kapsayacak şekilde 2 kısma ayrılmıştır. Cami alanı olarak ayrılan kısımda E(emsal):0,25 ve yükseklik hmax: 10,00 m. (minare hariç) olacak şekilde yapılaşma şartları belirlenmiştir. Ayrıca "a) Cami parselinde ibadet dışında başka bir kullanıma izin (Kuran kursu binası, lojman v.b. gibi ) verilmez, b) Tabi zeminden kot alınacaktır, c) Çevre düzenlemesinin kabulüne imar müdürlüğü yetkilidir." şeklinde 3 adet plan notu düzenlenmiş ve 3030 sayılı Kanun uyarınca onanmak üzere Ankara Büyükşehir Belediyesi'ne gönderilmiştir. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nın tarih ve sayılı yazıları ile ise Çankaya Belediye Meclisi'nin gün ve 49 sayılı kararı ile kabul edilen 1/1000 ölçekli imar planı değişikliği incelenmiş ve plan notlarında değişiklik yapıldıktan sonra onaylanmıştır. Ankara Büyükşehir Belediyesi'nce onama sırasında yapılan değişikliklerle 7766 ada 13 parselde ayrılan cami alanı genişletilerek "cami+sosyo-kültürel tesis alanı"na dönüştürülmüş ve yapılaşma koşulları da E (Emsal): 1,00, hmax: serbest olarak belirlenmiş ve "a) Cami+sosyo kültürel tesis alanı parselinde, cami, sosyo-kültürel tesis ve cami lojmanı yer alabilir, b) (!) işareti ile belirlenen noktaya isabet eden bordur kotu ± 0,00 kotu altında kalan alanlar inşaat emsaline dahil edilmeyecektir, c) ± 0,00 kotu altında otopark yapılabilir, d) Çevre düzenlemesinin kabulüne imar müdürlüğü yetkilidir." şeklinde plan notları düzenlenmiştir. Çankaya Belediye Meclisi'nin tarih ve 271 sayılı kararı ile ise bir önceki tarih ve 49 sayılı meclis kararı ile kabul edilen 1/1000 ölçekli imar planı değişikliği, Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından değiştirilerek onandığı için 3030 sayılı Kanun uyarınca 2/3 ısrar kararı alınmış ve Çankaya Belediye Encümeni'nin /479 sayılı kararı ile imar uygulaması yapılarak 7766 ada 13 no'lu parselin "Cami" kullanımlı kısmında 7766 ada 25 parsel ve "Park ve Çocuk Bahçesi" kullanımlı kısmında 7766 ada 26 parsel oluşturulmuştur. Ankara Büyükşehir Belediyesi tarafından Çankaya Belediye Meclisi'nce alınan 2/3 ısrar kararı dava konusu edilmiş ve Ankara 8. İdare Mahkemesi'nin tarih ve E:1997/1230, K: 1999/559 sayılı kararı ile davanın reddine karar verilmiştir. Danıştay 6. Dairesi'nin tarih ve E: 1999/6681, K: 2001/1285 sayılı kararı ile de Ankara 8.İdare Mahkemesinin kararı bozulmuştur. Çankaya Belediyesi'nin karar düzeltme talepleri Danıştay 6. Dairesi'nin E: 2001/6366, K: 2003/641 sayılı kararı ile reddedildikten sonra Ankara 8. İdare Mahkemesinin tarih ve E: 2003/524; K: 2003/411 sayılı kararı ile Çankaya Belediye Meclisi'nin tarih ve 271 sayılı ısrar kararı iptal edilmiştir. Ankara 8. İdare Mahkemesinin tarih ve E: 2003/524; K: 2003/411 sayılı kararı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planının iptalinden sonra Köşk Cami Yaptırma ve Yaşatma Derneği'nin tarih ve sayılı dilekçesi ile dava konusu alan için hazırlanan şema incelenerek buna göre planlamanın yapılması talep edilmiştir. Davalı Çankaya Belediyesi tarafından mahallinde inceleme yapılarak yürürlükte bulunan tarihinde onaylı 1/5000 ölçekli nazım imar planı esas alınarak hazırlanan 1/1000 ölçekli imar planı değişikliği de Çankaya Belediye Meclisi'nin tarih ve 398 sayılı kararı ile kabul edilmiştir tarihinde kabul edilen 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğinde 1/5000 ölçekli nazım imar planında belirlenen kullanımlarda kendi içinde yer değişikliği yapılarak kuzeyde yer alan park alanı güneye ve güneyde yer alan cami alanı da kuzeye kaydırılmıştır. Ayrıca mülkiyeti şahıs ve Belediyeden oluşan m 2 yüzölçümlü 7766 ada 25 sayılı cami parseli ile yine mülkiyeti şahıs ve Belediyeden oluşan m yüzölçümlü 7766 ada 26 sayılı parselde yer alan çocuk bahçesinin yüzölçümleri yeniden düzenlenmiştir. Yeni düzenleme ile cami parseli yaklaşık m 2, çocuk bahçesi (oyun alanı) ise m ve yapılaşma koşulları da üst ölçek 1/5000 nazım plan notları gereğince E:1.00, H: 9.50 m (kubbe ve minare hariç) olarak belirlenmiştir. Ayrıca ana yoldan ve 7766 ada 3 sayılı parselden 10.00'ar metre, 7766 ada 1 ve 2 sayılı parsel ile oyun alanı parselinden 5.00'er metre çekme mesafesi öngörülmüş ve "a) Cami parselinde ibadet ve kültürel tesisler dışında başka bir kullanıma (Kur'an kursu binası, lojman v.s) izin verilemez, b) Parselde yer 4

6 alacak binalar yoldan kotlandırılacaktır. c) Çevre düzenlemesinin kabulüne imar müdürlüğü yetkilidir, d) ± 0,00 kotu altında otopark amacı dışında kullanım getirilemez. Bu alanlar bina izdüşümü altında yer alacak olup, bahçe seviyesine indiğinde gömüde kalmak kaydıyla yapı yaklaşma sınırlarına kadar genişleyebilir" şeklinde 4 adet plan notu düzenlenmiştir. Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin tarih ve 527 sayılı kararı ile "1) Cami parselinde ibadet mahallinin dışında Diyanet İşleri Başkanlığı'nın yurt genelinde yapılacak camilerin cemaat kapasitesine göre bulunması gereken asgari unsurlar, müştemilatlar (kütüphane, morg, gasilhane, aşevi, otopark) yer alabilir. 4) ± 0,00 kotu altında yer alacak müştemilatlar yapı yaklaşma sınırına kadar genişleyebilir. 5) Planlama alanında uygulamayı kolaylaştırmak amacıyla cami parseli yalnızca Büyükşehir hisselerinden oluşturulacaktır." şeklinde 1 ve 4 no'lu plan notları değiştirilerek ve 5 no'lu plan notu ilave edilerek onanmıştır. Dava konusu da; Çankaya Belediye Meclisi'nin tarih ve 398 sayılı kararı ile Yıldızevler Mahallesi imarın 7766 ada eski 25 ve 26 sayılı parsellerinde kabul edilen ve Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin tarih ve 527 sayılı kararı ile değiştirilerek onaylanan 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğidir sayılı İmar Kanunu ve İlgili Yönetmelikler Açısından İnceleme ve Değerlendirme: A sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu'nun ( Tarih ve sayılı R.G) 7 / b maddesinde "Çevre düzeni plânına uygun olmak kaydıyla, büyükşehir belediye ve mücavir alan sınırları içinde 1/5.000 ile 1/ arasındaki her ölçekte nazım imar plânını yapmak, yaptırmak ve onaylayarak uygulamak; 5

7 Büyükşehir içindeki belediyelerin nazım plâna uygun olarak hazırlayacakları uygulama imar plânlarını, bu plânlarda yapılacak değişiklikleri, parselasyon plânlarını ve imar ıslah plânlarını aynen veya değiştirerek onaylamak ve uygulanmasını denetlemek; nazım imar plânının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmayan ilçe ve ilk kademe belediyelerinin uygulama imar plânlarını ve parselasyon plânlarını yapmak veya yaptırmak." ve 14 üncü maddesinde "...Büyükşehir kapsamındaki ilçe ve ilk kademe belediye meclisleri tarafından alınan imara ilişkin kararlar, kararın gelişinden itibaren üç ay içinde büyükşehir belediye meclisi tarafından nazım imar plânına uygunluğu yönünden incelenerek aynen veya değiştirilerek kabul edildikten sonra büyükşehir belediye başkanına gönderilir...." hükmünü taşımaktadır sayılı İmar Kanunu'nun 6. ve 8/b maddesinde belirtildiği üzere imar planları, "Nazım İmar Planları" ve "Uygulama İmar Planları" olarak hazırlanacağı hüküm altına alınmıştır. Ayrıca İmar Planı Yapılması ve Değişikliklerine Ait Esaslara Dair Yönetmelik"in (Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmelik adını aldı ve 4. maddeden önce gelmek üzere yeni 6 madde eklenmiştir tarih ve tarih sayılı R.G değişik ) 3. maddesinde; "Nazım İmar Planı: Onaylı halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olan, varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hazırlanan ve arazi parçalarının, genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere 1/2000 veya 1/5000 ölçekte düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile bir bütün olan plandır.", Uygulama İmar Planı: Onaylı halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olan ve nazım imar planına uygun olarak hazırlanan ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve esaslarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren ve 1/1000 ölçekte düzenlenen raporuyla bir bütün olan plandır." ve "Plan Değişikliği : ( tarih sayılı R.G. değişik) Plan ana kararlarını, sürekliliğini, bütünlüğünü, teknik ve sosyal donatı dengesini bozmayacak nitelikte, bilimsel, nesnel ve teknik gerekçelere dayanan, kamu yararının zorunlu kılması halinde yapılan düzenlemelerdir." şeklinde tanımlanmaktadır.. Ayrıca, Ankara Büyükşehir Belediyesi İmar Yönetmeliğinde de aynı tanımlara yer verilmiştir. Yukarıda açıklandığı üzere Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 441 sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin iptali için açılan dava devam ederken 7766 ada 13 parselde Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 150 sayılı kararı ile yeniden 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği hazırlanmış ve onaylanmıştır tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği için herhangi bir dava açılmadığı için bu nazım imar planı halen yürürlüktedir. Dava konusu Çankaya Belediye Meclisi'nin tarih ve 398 sayılı kararı ile kabul edilen Yıldızevler Mahallesi 7766 ada eski 25 ve 26 sayılı parsellerde 5216 sayılı Kanun uyarınca Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin tarih ve 527 sayılı kararı ile değiştirilerek onaylanan 1/1000 ölçekli imar planı değişikliği, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin tarih ve 150 sayılı kararı ile onaylanan, 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğine dayalı yapılmıştır. Bu nedenle 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 6 ve 8 inci maddelerinde belirtilen planların kademeli birlikteliği gereği plan hiyerarşisi sağlandığından bu yönden herhangi bir olumsuzluk ve aykırılık bulunmamaktadır. B. Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin İmar Planı Değişikliklerinde Uyulması Gereken Esaslar ara başlıklı 27. (eski 21) maddesinde; "İmar planlarında bulunan sosyal ve teknik alt yapı alanlarının kaldırılması, küçültülmesi veya yerinin değiştirilmesine dair plan değişiklikleri zorunluluk olmadıkça yapılmaz. Zorunlu hallerde böyle bir değişiklik yapılabilmesi için; 1) İmar planındaki durumu değişecek olan sosyal ve teknik alt yapı alanındaki tesisi gerçekleştirecek ilgili yatırımcı Bakanlık ve kuruluşların görüşü alınacaktır. 2) İmar planındaki bir sosyal ve teknik alt yapı alanının kaldırılabilmesi ancak bu tesisin hizmet götürdüğü bölge içinde eşdeğer yeni bir alanın ayrılması suretiyle yapılabilir. 3) ( sayılı RG Değişik) Onaylı imar planlarında kentsel, sosyal ve teknik altyapı alanı olarak belirlenen kullanımlar dışında kalan alanlarda plan değişikliği yolu ile yeni bir kentsel, sosyal ve teknik altyapı alanı ayrılması halinde, yatırımcı bakanlık ve kuruluşların görüşleri alınmak kaydıyla, bu Yönetmeliğe ekli EK-1a, EK-1b, EK-1c, EK-1d ve EK-1e işaretli tablolarda belirtilen asgari alan büyüklüğü şartı aranmaz. 4)... (Ek fıkra: R.G ) Dini yapı alanlarına ilişkin planlarda ve değişikliklerinde il müftülerinin görüşü alınır." ve aynı Yönetmeliğin "EK- 1 (Değişik - R.G.: / m.10): Kentsel, Sosyal ve Teknik Alt Yapı(1)" alanları bölümünde her türlü nüfus aralığı için dini tesisler için kişi başına 0,5 m 2 alanın ayrılması öngörülmüş ve "EK- 1e (Değişik - R.G.: / m.10) tablosunda da; Camiler: Asgari Alan Büyüklüğü (m 2 ) Küçük cami; , Orta cami; (semt cami); , Büyük merkez cami; , Dini yapılar içerisinde yer alan tüm yapılanmalar tabloda belirlenmiş olan asgari alan kapsamında değerlendirilir." şeklinde asgari alan büyüklükleri gösterilmiştir. Diğer taraftan 3194 sayılı İmar Kanunu'na 4380 sayılı Kanunla "EK MADDE 2- ( tarih, sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış olan 4380 sayılı Kanun) İmar planlarının tanziminde, planlanan beldenin ve bölgenin şartları ile müstakbel ihtiyaçları göz önünde tutularak lüzumlu cami yerleri ayrılır. İl, ilçe ve kasabalarda müftünün izni alınmak ve imar mevzuatına uygun olmak şartıyla cami yapılabilir. Cami yeri, imar mevzuatına aykırı olarak başka maksatlara tahsis edilemez." şeklinde hüküm eklenmiştir. 6

8 Davalı Çankaya Belediyesi tarafından mahallinde inceleme yapılarak yürürlükte bulunan tarihinde onaylı 1/5000 ölçekli nazım imar planı esas alınarak 1/1000 ölçekli imar planı değişikliği hazırlanmış ve tarih ve 398 sayılı meclis kararı ile kabul edilmiştir. Cami, yeşil alan, konut ve ticaret gibi kullanım türleri üst ölçek nazım imar planında belirlenmekte ve alt ölçek planlara da aktarılmaktadır. Dava konusu 1/1000 ölçekli imar planı değişikliği de tarihli nazım imar planında ayrılmış cami ve yeşil alan kullanımları arasında daha iyi bir kullanım sağlamak ve mevcut cami alanının bulunduğu kısım ile yakın çevresinin yine cami alanı olarak ayrılmasını sağlamak üzere kullanımlar arasında kendi içinde yer değişikliği yapılarak kuzeyde yer alan park alanı güneye ve güneyde yer alan cami alanı da kuzeye kaydırılmıştır. Üst ölçek nazım imar planda şematik gösterilmiş fonksiyonların büyüklükleri alt ölçek plana aktarılırken ölçek farklılığından kaynaklanan küçük farklılıklar olabilmektedir. 1/5000 ölçekli nazım imar planda ayrılmış fonksiyonlarda dava konusu 1/1000 ölçekli imar planına aktarılırken, daha iyi bir kullanım ve mevcut duruma uygun gelişmeyi sağlamak amacıyla fonksiyonlar arasında yer değişikliği yapılmıştır. 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli imar planındaki cami ve yeşil alan büyüklüklerinin karşılaştırılmasında ölçek farklılığından kaynaklanan küçük farklılıklar dışında her iki fonksiyonun büyüklükleri de korunarak 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğine aktarılmıştır tarihli 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğinde; "Cami" kullanımlı kısımda 7766 ada 27 (3.780 m 2 ) parsel ve "Park ve Çocuk Bahçesi" kullanımlı kısımda 7766 ada 28 (2.000 m 2 ) parsel oluşturulmuştur. Mevcut caminin bulunduğu yer ile yakın çevresinde "Dini Tesis Alanı"nın devam ettirilmesi için fonksiyonlar arasında yer değişikliği yapıldığı ve fonksiyonların büyüklükleri de ölçeğe bağlı hassasiyete göre 1/1000 ölçekli imar planına aktarıldığı anlaşılmıştır. Dolayısıyla onaylı nazım plana uyum sağlandığı, fonksiyonların mevcut duruma uygun konumlandırdığı, kullanım türü değişikliği yapılmadığı ve yer değişikliği dışında sosyal-teknik altyapı alanının da kaldırılmadığı için; Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 27 inci maddesine de bir aykırılık bulunmamaktadır. Diğer taraftan yapılaşma koşulları üst ölçek 1/5000 nazım imar planına ait, plan notları gereğince E:1.00, H: 9.50 m (kubbe ve minare hariç) olarak belirlendiği, ana yoldan ve 7766 ada 3 sayılı parselden 10.00'ar metre, 7766 ada 1 ve 2 sayılı parsel ile oyun alanı parselinden 5.00'er metre çekme mesafesi öngörülerek şehircilik ve planlama esaslarına uygun konum yaratılmıştır. Ayrıca "a) Cami parselinde ibadet ve kültürel tesisler dışında başka bir kullanıma (Kur'an kursu binası, lojman v.s) izin verilemez, b) Parselde yer alacak binalar yoldan kotlandırılacaktır. c) Çevre düzenlemesinin kabulüne imar müdürlüğü yetkilidir, d) ± 0,00 kotu altında otopark amacı dışında kullanım getirilemez. Bu alanlar bina izdüşümü altında yer alacak olup, bahçe seviyesine indiğinde gömüde kalmak kaydıyla yapı yaklaşma sınırlarına kadar genişleyebilir" şeklinde düzenlenen 4 adet plan notu, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin tarih ve 527 sayılı kararı ile "1) Cami parselinde ibadet mahallinin dışında Diyanet İşleri Başkanlığı'nın yurt genelinde yapılacak camilerin cemaat kapasitesine göre bulunması gereken asgari unsurlar, müştemilatlar (kütüphane, morg, gasilhane, aşevi, otopark) yer alabilir. 4) ±0,00 kotu altında yer alacak müştemilatlar yapı yaklaşma sınırına kadar genişleyebilir. 5)Planlama alanında uygulamayı kolaylaştırmak amacıyla cami parseli yalnızca Büyükşehir hisselerinden oluşturulacaktır." şeklinde alınan kararla 1 ve 4 no'lu plan notları değiştirilmiş ve 5 no'lu plan notu ilave edilmiştir. Dolayısıyla 4380 sayılı Kanuna uygun olarak "Dini Tesis Alam"nda hangi kullanımların yer alabileceğine açıklık getirildiği ve öngörülen çekme mesafeleri ile çevre dokusuna uygun konum yaratıldığı için, bu yönden de imar mevzuatına uygun bulunduğu anlaşılmaktadır. C. Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 28 inci maddesinde; "İmar planında verilmiş olan inşaat emsalinin, kat adedinin, ifraz şartlarının değiştirilmesi sonucu, nüfus yoğunluğunun arttırılmasına dair imar planı değişikliklerinde", 29 uncu maddesinde; "İmar planında gösterilen yolların genişletme, daraltma ve güzergahına ait imar planı değişikliklerinde;" ve 30 uncu maddede; "İmar planlarında sosyal ve teknik alt yapı kullanımlarından başka herhangi bir amaca ayrılmış olan bir alanın kullanılışının değiştirilmesi,..." amaçlı imar planı değişiklikleri için yapılmış düzenlemelerdir. Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde; "Nazım İmar Planı: ( tarih sayılı R.G. değişik) Onaylı halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olan, varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hazırlanan ve arazi parçalarının, genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere 1/2000 veya 1/5000 ölçekte düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile bir bütün olan plandır." şeklinde tanımlanmıştır. Dolayısıyla arazi kullanım kararları ile nüfus ve yapılaşma yoğunluğu, sosyal donatılar ile ana ulaşım sistemleri gibi ana plan kararları üst ölçek nazım imar planında belirlendiği ve dava konusu 1/1000 ölçekli imar planı değişikliği de üst ölçek plana uyum sağlamak üzere hazırlandığı ve üst ölçek nazım imar planındaki kullanım türleri kendi aralarında yer değişikliği dışında aynen 1/1000 ölçekli imar planına aktarıldığı için Yönetmeliğin 28., 29. ve 30 uncu maddelerine herhangi bir aykırılık bulunmamaktadır. E: SONUÇ: Yukarıda ayrıntılı olarak açıklanan veri ve değerlendirmeler dikkate alınarak davacı Çağdaş Başkent Ankara Derneği vekili Av. Muzaffer YILMAZ tarafından Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile Çankaya Belediye Başkanlığına karşı açılan davanın konusu incelenmiştir..

9 Yapılan inceleme ve değerlendirme sonucunda; Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 441 sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğinin iptali için açılan dava devam ederken 7766 ada 13 parselde Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 150 sayılı kararı ile yeniden 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği hazırlandığı ve onaylandığı, dava konusu Çankaya Belediye Meclisi'nin tarih ve 398 sayılı kararı ile kabul edilen Yıldızevler Mahallesi 7766 ada eski 25 ve 26 sayılı parsellerde 5216 sayılı Kanun uyarınca Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin tarih ve 527 sayılı kararı ile değiştirilerek onaylanan 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğinin, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin tarih ve 150 sayılı kararı ile onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliğine dayalı yapıldığı ve planların kademeli birlikteliğinin sağlandığı, 1/5000 ölçekli nazım imar planda ayrılmış fonksiyonlarda dava konusu 1/1000 ölçekli imar planına aktarılırken daha iyi bir kullanım ve mevcut duruma uygun gelişmeyi sağlamak amacıyla fonksiyonlar arasında yer değişikliğinin yapıldığı, cami ve yeşil alan büyüklüklerinin karşılaştırılmasında ölçek farklılığından kaynaklanan küçük farklılıklar dışında her iki fonksiyonun büyüklükleri korunarak 1/5000 ölçekli nazım imar planından 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğine aktarıldığı, mevcut caminin bulunduğu yer ile yakın çevresinde "Dini Tesis Alanf'nın devam ettirilmesi için fonksiyonlar arasında yer değişikliği yapıldığı ve fonksiyonların büyüklükleri de ölçeğe bağlı hassasiyete göre 1/1000 ölçekli imar planına aktarıldığı, dolayısıyla onaylı nazım imar planına uyum sağlandığı, fonksiyonların mevcut duruma uygun konumlandırıldığı, kullanım türü değişikliğinin yapılmadığı ve yer değişikliği dışında sosyal-teknik altyapı alanının da kaldırılmadığı, ayrıca 4380 sayılı Kanuna uygun olarak "Dini Tesis Alanf'nda hangi kullanımların yer alabileceğine plan notları ile açıklık getirildiği ve öngörülen çekme mesafeleri ile çevre dokusuna uygun konum yaratıldığı, Dava konusu imar planı değişikliği ile 1/5000 ölçekli nazım imar planında belirlenen fonksiyonlardan birinin kaldırılmadığı ve daha iyi kullanım için yer değişikliği yapıldığı, ayrıca arazi kullanım kararları ile nüfus ve yapılaşma yoğunluğu, sosyal donatılar ile ana ulaşım sistemleri gibi ana plan kararlarının, üst ölçek nazım imar planında belirlendiği ve dava konusu 1/1000 ölçekli imar planı değişikliği de üst ölçek plana uyum sağlamak üzere hazırlandığı ve üst ölçek nazım imar planındaki kullanım türlerinin kendi aralarında yer değişikliği dışında aynen 1/1000 ölçekli imar planına aktarıldığı için Yönetmeliğin 27., 28., 29. ve 30 uncu maddelerine herhangi bir aykırılığın bulunmadığı, Belirtilen bu görüşler doğrultusunda yürürlükte olan tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planına uyum sağlamak üzere hazırlandığı anlaşılan, 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğinin; 3194 sayılı İmar Kanunu'na, ilgili yönetmeliklere, şehircilik ve planlama esaslarına ve kamu yararına herhangi bir aykırılığının olmadığı, görüş ve kanaatine varılmıştır. ce Mahkemenize saygılarımızla sunarız /NafiALP / CANATALAY Mimar-Şehirci Mimar-Şehirci Fahri Namık GAZİOĞLU Harita Mühendisi 8

10 T.C. D A N I Ş TAY ALTINCI DAİRE Esas No : 2007/5111 Karar No : 2008/361 Temyiz İsteminde Bulunan: Çağdaş Başkent Ankara Derneği Vekili :Av. Muzaffer Yılmaz Cinnah Cad. 17/15 Çankaya/ANKARA Karşı Taraf : 1- Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı/ANKARA Vekili : Av.Daniye Öztürk Zat (Aynı yerde) 2- Çankaya Belediye Başkanlığı Vekili : Av. Pelin Güner (Aynı Yerde) İstemin Özeti : Ankara 9. idare Mahkemesinin günlü, E:2005/910, K:2007/279 sayılı kararının usul ve yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir. Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir. Danıştay Tetkik Hakimi Özlem Şimşek'in Düşüncesi :Dava konusu olayda,1/1000 ölçekli imar planı değişikliğinin donatı alanlarının büyüklüğü yönünden 1/5000 ölçekli imar planına aykırı olduğu anlaşıldığından,bu husus gözetilmeksizin verilen İdare mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir. Danıştay Savcısı Metin Çetinkaya'nın Düşüncesi : Çankaya Belediye Meclisinin gün ve 398 sayılı kararı ile tesis edilen imar planı yapımı (değişikliği )işlemi ile bu kararın onanması yolundaki gün ve 527 sayılı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı işleminin iptali isteminin reddine dair yerel mahkeme kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir. Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin İmar Planı Değişikliklerinde Uyulması Gereken Esaslar başlıklı 27 nci maddesinde, imar planlarında bulunan sosyal ve teknik altyapı alanlarının kaldırılması, küçültülmesi veya yerinin değiştirilmesine dair plan değişikliklerinin zorunluluk olmadıkça yapılmayacağı açıklanmıştır. Dosyanın incelenmesinden; muhtelif tarihli İdare Mahkemesi iptal kararları nedeniyle plansız alan haline gelen uyuşmazlık konusu alanda davaya konu imar planı yapımı (değişikliği) ile daha önce 3180 metrekare olarak planlanan cami alanının 600 metrekare büyütülmek ve yeri değiştirilmek suretiyle yeniden planlandığı, daha önce 2600 metrekarelik alanda planlanan yeşil alanm (park ve çocuk bahçesi) yüzölçümünün ise 2000 metrekareye düşürülerek bu alanın küçültüldüğü anlaşılmış olup, sosyal donatı alanı niteliğinde olan park ve çocuk bahçesi alanının azalmasına yol açan imar planın yapımında (değişikliğinde) zorunluluk bulunduğu hususu ortaya konulamadığı gibi bu işlemde kamunun yararının bulunmadığı da anlaşılmıştır. Açıklanan nedenlerle davaya konu imar planı değişikliğinde imar mevzuatına uygunluk ve kamu yararının bulunmadığı anlaşıldığından her iki belediye işleminin iptalinin Gerekeceği kanaati ile davanın reddine dair yerel mahkeme kararının bozulmasının,.uygun Olacağı düşünülmektedir. 1

11 T.C. DANIŞ TAY ALTINCI DAİRE Esas No.2007/5111 Karar No : 2008/361 TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü: Dava, günlü, 398 sayılı belediye meclisi kararı ile kabul edilerek günlü, 527 sayılı büyükşehir belediye meclisi kararı ile onanan 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğinin iptali istemiyle açılmış; İdare Mahkemesince, yerinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen rapor ile dosyada yer alan bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, 7766 ada, 25 ve 26 sayılı parsellerin bulunduğu alanda onanlı nazım imar planında ayrılmış olan cami ve yeşil alan kararları arasında daha iyi bir kullanım sağlamak üzere 1/1000 ölçekli imar planında değişiklik yapıldığı ve nazım imar planında güneyde bulunan yeşil alanın kuzeye, kuzeyde bulunan cami alanının ise güneye kaydırıldığı, fonksiyonların mevcut duruma uygun konumlandırıldığı, kullanım türü değişikliği yapılmadığı anlaşıldığından, cami alanı ile yeşil alanın yer değiştirmesine ilişkin 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin üst ölçekli plana aykırı olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir. Dosyanın incelenmesinden, 1/5000 ölçekli nazım imar planında uyuşmazlık konusu alanın güneyinde yaklaşık 3180 m 2 cami alanı, kuzeyde ise 2600 m 2 lik yeşil alan ayrıldığı, dava konusu 1/1000 ölçekli imar planı değişikliği ile cami alanının 3780 m 2 çıkarıldığı, park ve çocuk bahçesi (yeşil alan)alanının ise 2000 m 2 'ye düşürüldüğü ve yerlerinin değiştirildiği anlaşılmaktadır. Olayda, sosyal donatı alanları arasındaki yer değişikliği üst ölçekli plana aykırılık oluşturmamakta ise de, 1/5000 ölçekli nazım imar planında öngörülen büyüklüklerin 1/1000 ölçekli planda korunmaması hususunun üst ölçekli plan kararlarına aykırılık oluşturduğu açıktır. Bu durumda, farklı kamusal amaçlara hizmet eden cami ve park-çocuk bahçesi kullanım kararlarının dava konusu 1/1000 ölçekli imar planında büyüklüklerinin korunmadığının anlaşılması karşısında, İdare Mahkemesince, bu hususun gözönünde bulundurulması suretiyle uyuşmazlık hakkında yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle. Ankara 9. İdare Mahkemesinin günlü, E:2005/910, K:2007/279 sayılı kararının BOZULMASINA, dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine gününde oybirliğiyle karar verildi. Başkan Üye Üye Üye Üye Bekir Banu Nazlı Levent Zeynep AKSOYLU DİLCİN KOÇER ARTUK^ YILMAZ

12 T.C. A N K A R A 9.İDARE MAHKEMESİ ESAS NO : 2005/910 KARAR NO : 2007/279 DAVACI j/vağdaş Başkent Ankara Derneği VEKİLİ : Av. Muzaffer YILMAZ Cinnah Caddesi 17/15 Çankaya - ANKARA DAVALI : 1-Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı - ANKARA VEKİLİ : Av. Daniye Öztürk ZAT Aynı Yerde 2- Çankaya Belediye Başkanlığı VEKİLİ : Av. Pelin GÜNER Aynı yerde DAVANIN ÖZETİ : Çankaya Belediye Meclisinin tarih ve 398 sayılı Uygulama İmar Planı kararı ve anılan kararın onanmasına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 527 sayılı İmar Planı değişikliği kararının, yetki, şekil, sebep ve maksat yönlerinden hukuka aykırı olduğu, kamu yararı ve hizmet gereklerinden çok kişisel menfaatin gözetildiği, ada-parsel bazında plan bütünlüğünü bozucu, şehircilik ve planlama ilkelerine aykırı olarak alındığı, geçmişte yapılan hukuka aykırı işlemlere geçerlik kazandırmak istendiği iddialarıyla iptali istemidir. ANKARA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIGI'NIN SAVUNMASININ ÖZETİ: Uygulama imar planı değişikliğinin, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 150 sayılı kararıyla onaylanan 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği kararına uygun olduğu ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmuştur. ÇANKAYA BELEDİYE BASKANLIĞI'NIN SAVUNMASININ ÖZETİ: Husumet mevkiinden çıkarılmaları gerektiği, mahkeme kararı ile plansız duruma düşen 7766 ada, 25 sayılı parsele ilişkin en son onanlı 1/5000 ölçekli nazım imar planı doğrultusunda 1/1000 ölçekli imar planı hazırlandığı, planlamada kolaylık sağlaması için 4 adet plan notu getirildiği, söz konusu imar planı değişikliğinin Ankara Büyükşehir Belediyesi'nce 1 ve 4 nolu plan notlarının değiştirilmesi ve 1 plan notu ilave edilmesi suretiyle onandığı, haksız ve mesnetsiz davanın reddi gerektiği savunulmuştur. TÜRK MİLLETİ ADINA Karar veren Ankara Nöbetçi İdare Mahkemesince işin gereği görüşüldü: Dava, Çankaya Belediye Meclisinin tarih ve 398 sayılı Uygulama İmar Planı kararı ve anılan kararın onanmasına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 527 sayılı İmar Planı değişikliği kararının iptali istemiyle açılmıştır Sayılı İmar Kanunun 6. maddesinde planların, kapsadıkları alan ve amaçları açısından; "Bölge Planları" ve "İmar Planlan", imar planları ise, "Nazım İmar Planları" ve "Uygulama İmar Planları" olarak hazırlanacağı, Uygulama imar planlarının, gerektiğinde etaplar halinde de yapılabileceği; 8. maddesinin l/b fıkrasında ise İmar Planlarının, Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana geleceği, mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planlarının ilgili belediyelerce yapılacağı veya yaptırılacağı, Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe gireceği, bu planların onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde bir ay süre ile ilan edileceği, bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebileceği, Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazların ve planların belediye meclisince onbeş gün içinde inceleyenek kesin karara bağlanacağı hüküm altına alınmıştır sayılı imar Kanununa istinaden hazırlana Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin Tanımlar başlıklı 3. maddesinde yönetmelikte adı geçen nazım imar planı ve uygulama imar planı terimleri şu şekilde tanımlanmıştır:

13 T.C. ANKAR A 9.İDARE MAHKEMESİ 2 ESAS NO : 2005/910 KARAR NO ; 2007/279 l) (Değişik bent: 02/09/ sayılı R.G. Yön/2, md.) Naz-m İmar Planı; Onaylı halihazır haritalar üzerine varsa kadastro durumu işlenmiş olan, varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hazırlanan ve arazi parçalarının; gene! kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunlukların!, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek ve uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak, üzere 1/2000 veya 1/5000 ölçekte düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile bir bütün olan plandır, 2) (Değişik bent: 02/09/ sayılı R.G, Yön/2, md.) Uygulama imar Planı: Onaylı halihazır haritalar üzerine varsa kadastro durumu işlenmiş olan ve nazım imar planına uygun olarak hazırlanan ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yollan ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve esasların! ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren ve i/1000 ölçekte düzenlenen raporuyla bir bütün olan plandır." Aynı yönetmeliğin, İmar Planı değişikliklerinde Uyulması Gereken Esaslar başlıklı 27, Maddesi "İmar planiannda bulunan sosyal ve teknik alt yapı alanlarının kaldırılması küçültülmesi veya yerinin değiştirilmesine dair plan değişiklikleri zorunluluk olmadıkça yapılmaz Zorunlu hallerde böyle bir değişiklilik yapılabilmesi için 1 - imar planındaki durumu değişecek olan sosyal ve teknik altyapı, alanındaki tesisi gerçekleşecek ilgili yatırımcı bakanlık ve kuruluşların görüşü alınacaktır. 2 - imar planındaki bir sosyal ve teknik alt yapı alanın alanının kaldırılabilmesi ancak bu tesisin hizmet götürdüğü bölge içinde eşdeğer yeni bir alanın ayrılması suretiyle varılabilir, 3 - (Değişik bend: 08/07/ S.R.G. Yön/l.mad) Onaylı İmar planlarında kentsel,, sosyal ve teknik altyapı alanı olarak belirlenen kullanımlar dışında kalan alanlarda plan değişikliği yolu ile yeni bir kentsel, sosyal ve teknik altyapı alanı ayrılması halinde, yatırımcı bakanlık ve kuruluşların görüşleri alınmak kaydıyla, bu Yönetmeliğe ekli EK-la, EK-lb, EK-lc, EK-İd ve EK-le işaretli tablolarda belirtilen asgari alan büyüklüğü şartı aranmaz." hükmünü öngörmektedir. Diğer taraftan, 3194 Sayılı İmar Kanunu'na 4928 Sayılı Kanunla değişik Ek Madde 2'de, İmar planlarının tanziminde, planlanan beldenin ve bölgenin şartları ile müstakbel ihtiyaçlarının göz önünde tutularak lüzumlu ibadet yerlerinin ayrılacağı, İl, ilçe ve kasabalarda mülk? idare amirinin izni alınmak ve imar mevzuatına uygun olmak şartıyla ibadethane yapılabileceği, ibadet yerinin, imar mevzuatına aykırı olarak başka maksatlara tahsis edilemeyeceği hüküm altına alınmıştır. Dava dosyasının incelenmesinden, Ankara Büyükşehir Belediyesinin günlü kararıyla 1/5000 ölçekli nazım imar planının yapıldığı, Ankara 3. İdare Mahkemesi'nce bu planın iptal edildiği, Ankara Büyükşehir Belediyesi nin günlü kararıyla bölgeye ait yeni bir 1/5000 ölçekli nazım imar planı yapıldığı, alanın güneyinde yaklaşık 3180 m2 alanın cami, kuzeyinde yaklaşık 2600 m2'lik alanın ise yeşil alan olarak ayrıldığı, plana alt notiann ise "l)cami ve külliyesi alanında konferans salonu, yurt ve müştemilatı yer alabilecektir b)inşaat emsali E:1.00'dır. Binalar yüksek yoldan kullandırılacaktır d)+0.00 kotu altındaki, kotlar emsale dahil değildir" şeklinde olduğu, Çankaya Belediye Meclisi'nce 7766 ada 25 ve 26 sayılı parsellerde 1/1000 ölçekli uygulama imar planının tarih ve 398 sayılı kararla yapıldığı, parsellerin kuzeyinde yer alan park alanının güneye, güneydeki cami alanının kuzeye kaydırıldığı, cami parselinin yaklaşık3780 m2, oyun alanının ise m2 olacak şekilde ayrıldığı, yapılaşma koşullarının 1/5000 nazım plan notları gereğince E: 1.0.0, H:9.50 m (kubbe ve minare hariç), yapı yaklaşma mesafesinin ise ana yoldan ve 7766 ada 3 sayılı parselden 10 m,, 7766 ada 1 ve 2 sayılı parsel ile oyun alanı parselinden 5 m. olacak şekilde verildiği, planlamada kolaylık sağlaması için 4 adet plan notu getirildiği, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nce de yapılan imar planı değişikliğinin 1 nolu plan notunun "cami parselinde ibadet mahallinin dışında Diyanet İşleri Başkanlığı'nın yurt genelinde yapılacak camilerin cemaat kapasitesine göre bulunması gereken asgari unsurlar, müştemilatlar (kütüphane, morg, gasilhane, aşevi, otopark) yer alabilir" şeklinde, 4 nolu plan notunun ise "+0,00 kotu altında yer alacak müştemilatlar yapı yaklaşma sınırına kadar genişleyebilir"..şeklinde değiştirilmesi ve "planlama alanında uygulamayı kolaylaştırma amacıyla cami parseli yalnızca Büyükşehir hisselerinden oluşturulacaktır" şeklînde bir plan notu ilave edilmesi suretiyle onaylandığ: görülmektedir. ESAS NO : 2005/910 KARAR NO : 2007/279 Mahkememizin tarihli ara karan uyarınca dava konusu imar planı değişikliği kararının planlama esasları, şehircilik ilkeleri ve imar mevzuatına uygun olup olmadığının belirlenmesi amacıyla yerinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişi tarafından sunulan raporda özetle; 3194 Sayılı İmar Kanununun 6 ve 8 inci

14 T.C. ANKAR A 9.İDARE MAHKEMESİ 2 maddelerinde belirtilen planların kademeli birlikteliği gereği plan hiyerarşisi sağlandığından bu yönde herhangi bir olumsuzluk ve aykırılık bulunmadığı, dava konusu 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğinin tarihli nazım imar planında ayrılmış cami ve yeşil alan kullanımları arasında iyi bir kullanım sağlamak ve mevcut cami alanını bulunduğu kısım ile yakın çevresinin yine cami olarak ayrılmasını sağlamak üzere kullanımlar arasında kendi içinde yer değişikliği yapılarak kuzeyde yer alan park alanının güneye ve güneyde yer alan cami alanının da kuzeye kaydırıldığı, fonksiyonların mevcut duruma uygun konumlandırıldığı, kullanım türü değişikliği yapılmadığı, sosyalteknik altyapı alanının kaldırılmadığı, ayrıca "Dini Tesis Alanı"nda hangi kullanımların yer alabileceğine plan notları ile açıklık getirildiği, öngörülen çekme mesafeleri ile çevre dokusuna uygun konum yaratıldığı, sonuç olarak yürürlükte olan tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planına uyum sağlamak üzere hazırlandığı anlaşılan 1/1000 ölçekli imar planı değişikliğinin 3194 Sayılı Kanuna, ilgili yönetmeliklere, şehircilik ve planlama esaslarına ve kamu yararına herhangi bir aykırılığının olmadığı sonucuna varılmış olup davacının bu rapora yönelik itirazları yerinde görülmemiştir. Bu durumda, dava dosyasındaki bilgi ve belgeler ile Mahkememizce de benimsenen ve uygun görülen bilirkişi raporunda yer alan görüşlerin değerlendirilmesiyle dava konusu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı, mevzuata, yürürlükte bulunan 1/5000 ölçekli nazım imar planına, şehircilik ilke ve esasları ile kamu yararına aykırı görülmediğinden dava konusu edilen Çankaya Belediye Meclisinin tarih ve 398 sayılı Uygulama İmar Planı kararı ve anılan kararın onanmasına ilişkin Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi'nin gün ve 527 sayılı İmar Planı değişikliği kararının hukuka uygun olduğu sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle davanın reddine, aşağıda dökümü gösterilen 865,50 YTL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, ret sebebinin ortak olması nedeniyle davalı idareler lehine tek olmak üzere, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nce takdir olunan 325,00'ÇK YTL'nin davacıdan alınarak davalılara verilmesine, kararın tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde Danıştay'da temyiz yolu açık olmak üzere tarihinde oybirliğiyle karar verildi. BAŞKAN Nurben ÖMERBAŞ UYE Mustafa UZUN UYE Ayşegül YÜKSEK YARGILAMA GİDERLERİ Başvurma Harcı Karar Harcı Vekalet Harcı Keşif-Bilirkişi Gideri Posta Gideri 11,20-YTL 11,20-YTL 2,00-YTL 750,00-YTL 91,10-YTL 865,50-YTL A.Y