DRENAJ SULARININ SULAMADA KULLANILABİLME İMKANLARI: IĞDIR SULAMASI ÖRNEĞİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "DRENAJ SULARININ SULAMADA KULLANILABİLME İMKANLARI: IĞDIR SULAMASI ÖRNEĞİ"

Transkript

1 DRENAJ SULARININ SULAMADA KULLANILABİLME İMKANLARI: IĞDIR SULAMASI ÖRNEĞİ Aynur FAYRAP, 1 Ayten DEMİRTAŞ 1 DSİ Genel Müdürlüğü, İşletme ve Bakım Dairesi Başkanlığı, Ankara, aynurf@dsi.gov.tr ÖZET Sulama ve drenaj sistemlerinin planlanmasında yeni yaklaşım, su kullanımını ve derine süzülmeyi en aza indiren ve daha etkili su kullanımını sağlayan sistemlerin ve uygulamaların gerçekleştirilmesidir. Drenaj sularını tutmak ve yeniden kullanmak drenaj suyu hacmini azaltır, suyu korur ve kirliliği en aza indirir. Yararlı biomas ve habitat üretirken tuzlu yer altı suyu ve taze yüzey suyunun ortak kullanımını sağlar, su tablası düzeyinin uygun derinlikte bulunmasına yardımcı olur. Bu çalışmada, DSİ Genel Müdürlüğü tarafından inşa edilerek işletmeye açılan Iğdır Ovası sulama tesisinde çiftçilerce sulama amaçlı kullanıldığı gözlemlenen drenaj kanal sularının sulamaya uygunluğu değerlendirilmiş, bitkisel ve çevresel zararların en aza indirilmesi amacıyla önerilerde bulunulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre, drenaj kanallarından alınan suların çoğunlukla C3S1 sınıfı sular olduğu tespit edilmiştir. Bu suların sulama amaçlı kullanımında belli tedbirlerin alınması gereklidir. Kimyasal özellikleri bakımından özellikle artık Na 2 CO 3 değeri 2.5 me/l den fazla olduğunda suyun uzun süre kullanımına bağlı olarak tarımsal alanlarda toprak tuzluluğunun artmasına neden olacağı tespit edilmiştir. Bu nedenle söz konusu kanal sularının kullanımında yetiştirilecek bitkinin tuz toleransı ve su ihtiyacı dikkate alınarak bölgede toprakların var olan tuzluluk probleminin artırılmaması için söz konusu kanal sularının kontrollü olarak kullanımı sağlanmalıdır. Anahtar Kelimeler: drenaj, tabansuyu, Iğdır sulaması 1. GİRİŞ Yüksek maliyetli yatırımlar sonucu büyük çabalar harcanarak işletmeye açılan modern sulama tesislerinin bulunduğu tarım alanlarında aşırı ve düşük kaliteli su kullanımı, sulama yatırımından beklenen yararın sağlanamamasına yol açmaktadır. Verim azalmasının yanı sıra, tarım alanlarında tuzluluk ve sodyumluluk sorunları ortaya çıkmakta ve bu alanlar giderek tarım yapılamaz duruma gelmektedir. Sulama projelerinde sürdürülebilirlik ve başarı ancak yeterli bir drenajın sağlanması, bunun iyi bir şekilde bakım ve kontrolü ile mümkündür. Çağdaş tarımda, bu bakımdan drenaj sulamanın ayrılmaz bir parçası olarak kabul edilmektedir. Drenaj sularını tutmak ve yeniden kullanmak drenaj suyu hacmini azaltır, suyu korur ve kirliliği en aza indirir. Yararlı biomas ve habitat üretirken tuzlu yer altı suyu ve taze yüzey suyunun ortak kullanımını sağlar, su tablası düzeyinin uygun derinlikte bulunmasına yardımcı olur. Ancak yüksek tuzlu sular sınıfına girme ihtimali yüksek drenaj sularını sulama amaçlı kullanmak belli risklere sahiptir ve sürekli kontrol altında bulundurulmalı, gerekli olursa önlem alınmalı, alınamıyorsa bu suları kullanmaktan kaçınmalıdır. Drenaj suyu niteliğinin belirlenmesi ve uygun yıkama suyu gereksiniminin sağlanabilmesi koşulu ile drenaj sularının sulama amaçlı olarak kullanılabilmesi olasıdır. Böyle durumlarda tuzluluk ve toksik izelementleri bitki tolerans düzeyinde olmalıdır [3]. Tuzlu sulama sularının etkin kullanımı ve tuzluluk kontrolünde anahtar faktör; bitkiye gerekli suyun doğru zamanda verilmesidir. Tuzluluk kontrolünde; sulama yöntemi, sulama sıklıgı ve uygulanacak su miktarı çok dikkatli bir biçimde belirlenmelidir [9], [6], [5]. Ülkemizde birçok bölgede, yüzey drenaj kanalları, çiftçiler tarafından sulama kanalı gibi görülmekte ve kurak dönemlerde arazisinin yanından geçen drenaj kanalından su alarak sulama yapılmaktadır [1]. Konya bölgesinde sulu tarımın yaygın olduğu alanlarda yapılan bir çalışmada çiftçilerin %22 sinin sulama suyu olarak drenaj kanallarındaki suyu kullandığı belirlenmiştir [7]. Arslan vd. (2008) [2], Bafra ovasında taban suyu yüksekliği ve tuzluluğu ile ilgili yapmış oldukları çalışmalarında sulama projesi kapsamında, sulama şebekesinin tamamlanmamış olduğu alanlarda su kaynağı olarak yer altı suyu veya drenaj kanallarından alınan sular kullanılmakta olduğunu belirtmişlerdir. 1

2 Fayrap(2002) [10], Erzincan Sol Sahil Sulama projesi alanında yaptığı çalışmasında çiftçilerin %20,3 ü sulama kanallarından, %1,2 si yüzeyaltı kuyularından, %23,8 i drenaj kanallarından ve %54,7 si hem sulama hem de drenaj kanallarından sulama amaçlı su aldığını belirtmektedir. Bu çalışmada, DSİ Genel Müdürlüğü tarafından inşa edilerek işletmeye açılan Iğdır Ovası sulama tesisinde çiftçilerce sulama amaçlı kullanıldığı gözlemlenen drenaj kanal sularının sulamaya uygunluğu değerlendirilmiştir. Iğdır da hızla gelişmekte olan yeni bir yöre olması ve verimli tarım alanlarının bulunması nedeniyle, çeşitli endüstri kollarına ait işletmeler ve yerleşim birimleri kurulmaktadır. Drenaj kanalı çevresinde bulunan gıda, tekstil, plastik v.b. endüstri kuruluşları ve yerleşim birimlerinin genellikle özel bir boşaltma sistemleri olmadığından atık sular drenaj kanallarına verilmektedir. Tarımsal yönden son derece verimli ve üretken olan ovada, tarım alanlarında yağış ve sulama sonucu biriken fazla suları boşaltmak için DSİ tarafından ana, yedek ve tersiyer olmak üzere toplam 2004,2 km uzunluğunda açık drenaj kanalları inşa edilmiştir [8]. Gerek yağış, gerekse sulama sonucu drenaj kanallarında biriken sular, bitkisel ve hayvansal üretimde, çok nadir olmakla birlikte tarımda çalışan insanlar tarafından içme ve diğer ihtiyaçlarında kullanılmaktadır. Çalışma kapsamında yapılan arazi gözlemleri ve gerek bölgede görev yapan kamu kurumu teknik elemanları ile gerek çiftçilerle yapılan görüşmeler sonucu, araştırma alanı çiftçilerinin drenaj kanalı sularını sulama amaçlı kullandıkları anlaşılmıştır. Araştırma alanında sulamaya başlandıktan sonra yer yer yüksek tabansuyu, tuzluluk ve sodyumlulaşma gibi sorunlar baş göstermiştir. Bu çalışmada; Iğdır ovasında çiftçilerce sulama amacıyla kullanılan drenaj kanalı sularının sulamaya uygunluğu, bir dizi kimyasal analiz yapılarak ve bunların sonuçları belirli sulama kriterleri yönü ile değerlendirilerek belirlenmeye çalışılmıştır. 2. MATERYAL VE YÖNTEM Iğdır ovası Doğu Anadolu'nun bölgesinde yer almakta olup bulunduğu konum itibari ile bir mikro klima iklim bölgesi durumundadır. Iğdır Ovası ve çevresinde Akdeniz iklimine yakın karasal iklim hüküm sürmektedir. Iğdır Merkez, Karakoyunlu ve Aralık ilçelerinde kışları serin, yazları sıcak ve kurak geçmektedir. Yağış rejimi düşüktür, Tuzluca ilçesinde ise rakım farkından dolayı il merkezine ve diğer ilçelere göre sıcaklıklar biraz düşüktür. Aras nehri boyunca doğu-batı doğrultusunda uzanan Iğdır Ovası, Batı Iğdır, Doğu Iğdır ve Dil Ovası ndan oluşmaktadır. Iğdır Ovası'nın güneydoğuya doğru bir uzantısı durumunda olan Dil Ovası (Dil Ucu), aynı zamanda ülkemizin en doğu uç noktasını (44 48') oluşturur. Araştırma alanının Türkiye deki yeri ve konumu Şekil 1. de gösterilmiştir. Ovanın genel eğiminin az oluşu ve taban suyu yükselmesi gibi nedenlerle bazı yörelerinde bataklık alanlar meydana gelmiş ise de, 1969 yılına kadar DSİ tarafından yürütülen drenaj çalışmaları sonucu, bu bataklıklar önemli ölçüde kurutulmuştur. Yatak derinliğinin çok az oluşu nedeniyle özellikle Nisan ve Mayıs aylarında taşkınlara sebep olan Aras Nehri boyunca 1970 yılından itibaren DSİ tarafından setler inşa edilmiştir. Bir yandan yurdumuzun en büyük ve dünyanın sayılı büyük dağlarından biri olan büyük Ağrı Dağı'nın 5165 metre yüksekliğindeki buzullarla kaplı sivri tepeleri ile diğer taraftan yüksek Doğu Anadolu platosunda ortalama rakımı metre arasında değişen ve turunçgiller ile zeytin dışında her türlü meyve ve sebzenin bolca yetiştirilebildiği bereketli Sürmeli (Aras) çukurunu bünyesinde iç içe barındırmaktadır. Bu özellikleri onu, yurt sathında "Doğunun Çukur ovası" olarak tanınmasını sağlamıştır. Iğdır Ovası nın bu durumu, ovadaki tarım arazilerinin ve sulu tarımın önemini iyice artırmaktadır. Iğdır ovası sulama tesisinde su kaynağı yeterli olmasına ve tesis yeterliliği bulunmasına rağmen özellikle sulamanın işletme, bakım ve yönetim sorumluluğunun sulama birliğine devrinden sonra sulama tesisinin mansabında yer alan kısımlarında drenaj sularının sulama amaçlı olarak kullanıldığı gözlenmektedir. Düzenli olarak yapılan taban suyu izleme çalışmalarına göre ovada zaman zaman taban suyunun 0-1,0 m düzeylerine kadar yükseldiği belirlenmiştir. Tabansuyu tuzluluğu genellikle 5000 μmhos/cm nin altında olsa da tabansuyunun yüzeye çok yakın seyretmesi pek çok açıdan istenmeyen bir durumdur. 2

3 Şekil 1. Araştırma alanının Türkiye deki yeri ve konumu. Çitçiler tarafından sulama amaçlı olarak kullanılan drenaj kanalı sularının kalite kritelerinin belirlenmesi için kanaldaki su örneklerinin içeriğini en iyi temsil edebilecek 8250 m uzunluğundaki örnekleme yerlerin 4 ana noktasından örnekleme yapılmıştır. Su örnekleri, drenaj kanallarında seçilen 4 ayrı yerden usulüne uygun olarak, her bir istasyondan 20 şer örnek almak kaydıyla araziden drene olan suyun en fazla olduğu Ekim-Kasım ve Aralık olmak üzere 3 ay boyunca toplanmıştır. Su örneklerinde E.C, ph, Ca, Mg, Na, K, Ni, Cu, Pb, Zn, CO3 -, HCO3 -, Cl-, O2 içerikleri belirlenmiştir. Su örneklerinin içerikleri ise titrasyon yöntemiyle [13], SO4 gravimetrik olarak [8], miktarı ise oksijen-metre[8] ile belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, tarımsal alanların sulanmasında kullanılan bu suların ve diğer atık suların deşarj edildiği kanallardaki suların yeniden tarımsal alanların sulanmasında kullanımı, sulama suyu kriterleri bakımından değerlendirildiğinde, her ne kadar fiziksel özellikler bakımından bir sorun görünmese de kimyasal özellikleri bakımından özellikle artık Na 2 CO 3 değeri 2.5 me/l den fazla olduğunda suyun uzun süre kullanımına bağlı olarak tarımsal alanlarda toprak tuzluluğunun artmasına neden olacağı tespit edilmiştir. Çiftçiler tarafından çeşitli nedenlerle zaman zaman sulamada kullanılan drenaj suları yüksek tuzlu C3S1 sınıfındaki sulardır. C3S1 sınıfı sular drenajı iyi olamayan topraklarda kullanılmamalıdır. Uygun bir drenaj ortamında kullanılsalar bile tuzluluk kontrolü gerekir ve tuza dayanıklı bitkiler seçilmelidir. Bu suların tuzluluğa karşı çok duyarlı bitkilerin sulanmasında kullanılması sakıncalıdır. Drenaj sularının sulamada kullanımından kaçınılmalıdır. Ancak, zorunlu olduğu durumlarda araştırma alanında tarımı yapılan arpa ve şeker pancarı gibi tuza dayanıklı bitkiler ile rotasyon uygulaması gerekmektedir. 3

4 3. BULGULAR ve DEĞERLENDİRME Suların tuzluluk ve sodyumluluk durumunu ortaya koyabilmek için toplam eriyebilir tuz miktarını tanımlayan elektriksel iletkenlik değeri (EC), sodyumluluk durumu ve sodyumun zararlılık düzeyinin saptanması için sodyum adsorbsiyon oranı (SAR) ve artık sodyum karbonat (RSC) ile asitlik ve bazlık ölçüsünün bir fonksiyonu olarak ph gibi parametrelerin belirlenmesi gerekir [4]. Sulama sularının niteliklerinin sınıflandırılması için geliştirilen sistemlerden dünyada ve ülkemizde en çok kullanılan ABD Tuzluluk Laboratuvarı Sistemi sınıflandırmasında tuz konsantrasyonu ve sodyum adsorbsiyon oranı göz önüne alınarak 16 kategori geliştirilmiştir. Elektriksel iletkenlik ve sodyum durumu göz önüne alınarak yapılan sınıflandırmaya göre; elektriksel iletkenlik değeri (EC)<250 µs/cm den az olan sular az tuzlu (C1), EC si µs/cm arasında olan sular orta tuzlu (C2), EC si µs/cm arasında olan sular yüksek tuzlu (C3), EC si 2250 µs/cm den fazla olan sular çok yüksek tuzlu (C4); sodyum adsorbsiyon oranı (SAR) 10 dan düşük olan sular düşük sodyumlu (S1), SAR ı arasında olan sular orta sodyumlu (S2), SAR ı arasında olan sular yüksek sodyumlu (S3) ve SAR ı 26 dan fazla olan sular çok yüksek sodyumlu (S4) sular sınıfına girmektedir (Ayyıldız 1990).Drenaj kanallarından alınan su örneklerinin kimyasal özellikleri örneklemenin yapıldığı aylara bağlı olarak faklılıklar göstermiş olup, en yüksek değerler Aralık ayında yapılan örneklemelerden elde edilmiştir (Tablo 1a ve Tablo 1b). E.C. değerleri (25 C, μmhos/cm) 728, ,52 μmhos/cm arasında değişmekte olup, ortalama E.C. 1045,85 μmhos/cm dir. En düşük değer Kasım ayında 1 no.lu su örneğine, en yüksek değer Aralık ayında 4 no.lu su örneğine aittir. Ortalama E.C μmhos/cm dir.sar denklemi ve hesaplama işlemi, sulu tarımda sulama suyu değerlendirilmesi için kabul edilebilir bir değerlendirme yöntemi sayılmaktadır [12]. Su örneklerinin ph değeri 7, arasında değişmekte olup ortalama ph 8.06 dır. En düşük değer aralık ayında 1 no.lu su örneğinde, en yüksek değer kasım ayında yine 1. no.lu su örneğinden elde edilmiştir. Su örneklerindeki Ca miktarı mg/1 arasında değişmektedir. En düşük miktar aralık ayında 2. no.lu su örneğinde, en yüksek miktar ise yine aralık ayında 4. no.lu su örneğinde saptanmıştır. Ortalama Ca miktarı 43,35 mg/1 olarak bulunmuştur. Mg değişim aralığı mg/olup en düşük değer ekim ayında 1. nolu suda, en yüksek değer ise aralık ayında yine 1. no.lu su örneğinde bulunmuştur. Ortalama Mg miktarı mg/1 olarak belirlenmiştir. Sulardaki organik madde (OM) miktarları incelendiğinde, su örneklerinin OM. içerikleri arasında değişmektedir. En düşük miktar aralık ayında 3 no.lu suda, en yüksek miktar ekim ayında 1 no.lu suda gözlemlenmiştir. Ortalama OM miktarı ise 2.34 dir. Suların toplam sertlik durumu (Fr) mg/1 arasında değişmektedir. En düşük ekim ayında 1 no.lu suda, en yüksek yine ekim ayında 2 no.lu suda bulunmuştur. Ortalama olarak toplam sertlik 25,6 mg/1 olarak belirlenmiştir. Su örneklerindeki NH4 miktarı ortalama olarak 0.04 olmakla birlikte mg/1 arasında değişmektedir. En yüksek değer kasım ayında 4 no.lu suda, en düşük değer ise aralık ayında 1 no.lu su örneğinde belirlenmiştir. Su örneklerindeki B miktarları ise ,25 mg/1 arasında değişmektedir. En düşük bor miktarı kasım ayında no.lu sularda, en yüksek bor miktarları ise yine kasım ayında 3 no.lu su örneğinde ölçülmüştür. Ortalama B miktarı 0.03 dir. Bor miktarlarının aylara bağlı olarak gösterdiği değişim incelendiğinde (Tablo 1b), en yüksek bor miktarı kasım ayında 3 nolu su örneğinde görülmüştür. Su örnekleri içerdikleri anyon miktarları bakımından incelendiğinde, örneklerde SO 4 ve CO 3 bulunmadığı görülmektedir (Tablo 1a ve 1b). 4

5 Tablo 1a. Farklı örnekleme noktalarından değişik zamanlarda alınan su örneklerinin bazı kimyasal özellikler* Aylar Artık Sodyum Karbonat Na K Karbonat Mg CO 3 HCO 3 SO 4 Cl ph EC SAR Örnekleme noktası me/l Suyun μhos/cm Sınıfı Hakveyis Eser Eser C2S Eser Eser Ekim Karakoyunlu Eser Eser C3S1 Eser Eser Eser 106,50 8, ,08 0,48 C3S1 Hakveyis Eser Eser C2S1 Eser Eser Eser 71,00 8, ,21 0,45 C3S1 Kasım Karakoyunlu Eser Eser C3S1 Kasım Eser Eser Eser 142,00 8, ,08 0,68 C3S1 Hakveyis Eser Eser , C3S1 Eser Eser Eser 75,26 8,25 848,94 0,45 C3S1 7 Aralık Karakoyunlu Arahk Girişi Eser Eser 63,90 8, ,56 0,57 C3S1 Eser Eser 579,50 Eser 134,90 7, ,52 1,04 C3S1 Karakoyunlu , *: Değerler her bir örnek noktasında, 20 adet örneğin ortalamasıdır. EC: Elektriksel İletkenlik, OM: Organik Madde, TS: Toplam Sertlik Eser , , ,32 7, ,70 1,71 C3S1 5

6 Tablo 1b. Farklı örnekleme noktalarından değişik zamanlarda alınan su örneklerinin bazı kimyasal özellikler* Aylar Örnekleme noktası Ca NH 4 OM TS Fr.S Zn Oksijen Hakveyis B NO 2 NO 3 PO Ekim Karakoyunlu Hakveyis Kasım Karakoyunlu Arahk Girişi Hakveyis ,039 4, , Aralık Karakoyunlu , ,043 4,

7 Su örneklerinin HCO 3 miktarları mg/1 arasında değişmektedir. Ortalama HCO 3 miktarı mg/1 dir. Su örneklerindeki artık Na 2 CO 3 miktarı değerleri me/1 arasında değişmekle birlikte en düşük artık Na 2 CO 3 değeri ekim ayında Aralık İlçesi Girişi Suyunda, en yüksek aralık ayında 4 no.lu Aralık İlçesi Girişi bulunmuştur. Ortalama artık Na 2 CO 3 miktarı 1.92 me/1 dir. Su örneklerinin Cl miktarları mg/1 arasında değişmektedir. En düşük Cl değeri kasım ayında 1 no.lu suda, en yüksek yine kasım ayında 4 no.lu suda bulunmuştur. Ortalama CI miktarı litrede 85.2 mg dır. Su örneklerindeki NO 2 miktarı değerlendirmesinde, ekim ayında 2 no.lu su örneğinde NO 2 bulunmadığı, diğerlerinde mg/1 arasında değiştiği saptanmıştır. En düşük ekim ayında 4 no.lu su örneğinde, en yüksek kasım ayında 1 no.lu suda bulunmuştur. Ortalama NO 2 miktarı mg/1 dir. Su örneklerinde NO 3 miktarları mg/1 arasında değişmektedir. Fosfat, su örneklerinde eseri miktarda bulunmaktadır. Sularda Na miktarı ,4 mg/1 arasında değişmektedir. Ortalama Na miktarı ise mg/1 dir. Sularda K miktarı mg/1 arasında değişmektedir. Su örneklerinin ortalama K miktarı 2.08 olarak bulunmuştur. Su örneklerinde Cu, Ni, Pb a rastlanılmamış yalnızca Zn ye rastlanılmıştır. Su örneklerinin Zn miktarı arasında değişmektedir. Ortalama Zn miktarı 0.05 mg/1 dir. Su örneklerinde SAR değerleri arasında değişmektedir. Ortalama SAR değeri 0.87 olarak bulunmuştur. Su örneklerinde O2 miktarı mg/1 arasında değişmektedir. 4. SONUÇ ve ÖNERİLER Sulama amaçlı olarak kullanılan drenaj kanalı sularının genellikle C3S1 sınıfı sular olduğu görülmektedir. Yeterli geçirgenlik ve drenaj koşullarında dahi özel tuzluluk kontrol önlemlerini almayı gerektirir. Drenajı tam olmayan yerlerde kullanılmamalıdır. Uygun bir drenaj ortamında kullanılsalar bile tuzluluk kontrolu gerekir ve tuza dayanıklı bitkiler seçilmelidir. Bu suların yörede fasulye gibi tuzluluğa karşı çok duyarlı bitkilerin sulanmasında kullanılması sakıncalıdır. Tuzlu drenaj sularının sulamada kullanılabilmesi için önerilen stratejilerden biri karıştırma stratejisidir. Bu uygulamada farklı niteliklerde sular karıştırılarak sulamada kullanılmaktadır. Tuzlu drenaj sularına temiz suların karıştırılması stratejisi önerilmemesine karşın sık sık bu yola başvurulmaktadır. Tuzlu drenaj sularının kullanım uygulamalarından bir diğeri ise dönüşüm stratejisidir. Bu uygulamada tuzlu sularla yüksek nitelikli sular karıştırılmadan dönüşümlü olarak kullanılmaktadır. Bu uygulama tuza orta derecede duyarlı bitkiler ile tuza dayanıklı bitkilerin bir ürün rotasyonunu gerektirir. Düşük tuz içeren sular, tuza dayanıklı bitkilerin çimlenme devresinde ve tuza orta derecede dayanıklı bitkilerin ise tüm gelişim sürecinde kullanılabilirler [15]. Bu sular ile kesinlikle yağmurlama sulama yapılmamalıdır. Ancak yüzeysel sulama yöntemleri uygulanarak, çok kurak geçen, sulama suyunun yetersiz olduğu ve bitkilerin sulanmasının zorunlu olduğu durumlarda tuza dayanıklı bitkiler ile duyarlı bitkiler arasında bir rotasyon uygulaması düşünülmelidir. Tuzlu suların kullanım zorunluluğu olduğu durumlarda tuzlu sular ile yüksek kaliteli sular dönüşümlü olarak uygulanbilir. Ancak bu uygulama, tuza orta derecede duyarlı bitkiler ile tuza dayanıklı bitkilerin bir ürün rotasyonunu gerektirir. Düşük miktarda tuz içeren sular, tuza dayanıklı bitkilerin çimlenme devresinde ve tuza orta derecede duyarlı bitkiler ise tüm sulamalarında kullanılır. Gemalmaz (1993) ın [11], sınıflandırmasına göre; araştırma alanında yetiştirilen tarla bitkileri içerisinde arpa, pamuk ve şekerpancarı tuzluluğa dayanıklı, buğday orta derecede dayanıklı, fasulye ise çok duyarlıdır. Sebzelerden domates tuza dayanım yönünden ilk sıralarda yer alırken soğan en duyarlı olanıdır. Araştırma alanında yetiştirilen meyvelerden elma ve kayısı tuza dayanım duyarlılığı yönünden son sıralarda yer almaktadır. Suların ortalama ph değeri 8.06'dir. Genelde sulamada kullanılan suların ph Iarı 6,5-8,0 arasında değişmektedir. Bu nedenle ph yönünden drenaj sularının şimdilik sulamada kullanılmasında bir sakınca olmadığı söylenebilir. Ancak suların ph sı 9,0 un üzerine çıktığında sulamada kullanılmamalıdır [16]. 7

8 Araştırma sonuçlarına göre, tarımsal alanların sulanmasında kullanılan bu suların ve diğer atık suların deşarj edildiği kanallardaki suların yeniden tarımsal alanların sulanmasında kullanımı, sulama suyu kriterleri bakımından değerlendirildiğinde, her ne kadar fiziksel özellikler bakımından bir sorun görünmese de kimyasal özellikleri bakımından özellikle artık Na 2 CO 3 değeri 2.5 me/l den fazla olduğunda suyun uzun süre kullanımına bağlı olarak tarımsal alanlarda toprak tuzluluğunun artmasına neden olacağı tespit edilmiştir. Bu nedenle söz konusu kanal sularının kullanımında yetiştirilecek bitkinin tuz toleransı ve su ihtiyacı dikkate alınarak bölgede toprakların var olan tuzluluk probleminin artırılmaması için söz konusu kanal sularının kontrollü olarak kullanımı sağlanmalıdır. KAYNAKLAR [1] Apan, M., Bafra ve Çarşamba Ovalarının Sulama ve Drenaj Yönünden Genel Sorunları ve İyileştirilmesiyle İlgili Çalışmalar. IV. Ulusal Tarımsal Yapılar ve Sulama Kongresi Bildirileri, Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, , Erzurum,1992. [2] Arslan H. Hacıömeroglu G., Bahadır M, Bafra Ovasında Sulamanın Tabansuyu Tuzluluğu Üzerine Etkisinin Ve Tuzluluğun Yıllık Değişiminin Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS)Kullanılarak Belirlenmesi. Sulama Tuzlanma Konfreansı., [3] Ayers, R.S., Wescot, D.W., Water Quality for Irrigation and Drainage. Paper No.29, Rev. 1, 174, FAO, Roma, 1985 [4] Ayyıldız, M., Sulama Suyu Kalitesi ve Tuzluluk Problemleri. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Ders Kitabı 344, 11-96, Ankara. [5] Büyükcangaz H. ve Degirmenci H.,. Drenaj Sularının Sulamada Yeniden Kullanılması Su Havzalarında Toprak ve Su Kaynaklarının Korunması, Geliştirilmesi ve Yönetimi Sempozyumu, Hatay, [6] Çakmak, B. ve Kendirli, B. Tarımda Atık Su Kullanımı. Ziraat Mühendisliği Dergisi, Zir. Yük. Müh. Birliği Yayını sayı:332, s.31-37, Ankara, [7] Çiftçi, N., Kara, M., Yılmaz, M. ve Ugurlu, N., Konya Ovasında Drenaj Suları _le Sulanan Arazilerde Tuzluluk Ve Sodyumluluk Sorunları. 5. Ulusal Kültürteknik Kongresi Bildirileri, , Antalya, [8] DSİ, 2014 Yılı DSİ ce İşletilen ve Devredilen Sulama Tesisleri Değerlendirme Raporu, DSİ Genel Müdürlüğü, ANKARA, [9] Erözel, A.Z. ve Çakmak, B. Drenaj Suyunun Sulamada Kullanılması. TOPRAKSU 1993/2:2-6, Ankara, [10] Fayrap, A., Erzincan Ovasında Drenaj Sistemlerinin İşletilmesinde Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Doktora Tezi, Atatürk Üni. Fen Bilimleri Enstitüsü, ERZURUM, [11] Gemalmaz, E., Drenaj Mühendisliği. Cilt I., Atatürk Üniversitesi Yayın No:746, Ziraat Fakültesi Yayın No:317, 20-23, Erzurum, [12] Kanber, R., Kırda, C., Tekinel, O., Sulama Suyu Niteliği ve Sulamada Tuzluluk Sorunları. Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Genel Yayın No:21, Ders Kitapları Yayın No:6, 341, Adana, [13] Sağlam,T., Toprak ve Suyun Kimyasal Analiz Yöntemleri, Trakya Üniversitesi Tekirdağ Ziraat Fakültesi, Yayın No:189, Tekirdağ, [14] Sezen., Y., Suların Genel Özellikleri ve Kalitesi, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Erzurum, [15] Tanji, K.K., Irrigation with Marginal Quality Waters:Issues. Journal of Irrigation and Drainage Engineering, 123 (3), , [16] Tuncay, H., Su Kalitesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, İzmir,

1.GİRİŞ. Şevki İSKENDEROĞLU 1, Bahadır İbrahim KÜTÜK 2, Şerife Pınar GÜVEL 3, Aynur FAYRAP 4,Mehmet İrfan ASLANKURT 5

1.GİRİŞ. Şevki İSKENDEROĞLU 1, Bahadır İbrahim KÜTÜK 2, Şerife Pınar GÜVEL 3, Aynur FAYRAP 4,Mehmet İrfan ASLANKURT 5 SULAMA PROJELERİ TABANSUYU İZLEME FAALİYETİNİN COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMİNDE İNCELENMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİNDE AŞAĞI SEYHAN OVASI SOL SAHİL SULAMA PROJESİ ÖRNEĞİ Şevki İSKENDEROĞLU 1, Bahadır İbrahim KÜTÜK

Detaylı

KİŞİSEL BİLGİLER EĞİTİM BİLGİLERİ

KİŞİSEL BİLGİLER EĞİTİM BİLGİLERİ KİŞİSEL BİLGİLER Adı Soyadı Dr. Nil KORKMAZ Ünvan Ziraat Yüksek Mühendisi Telefon (232) 832 10 02 E-mail nil.korkmaz@gthb.gov.tr Doğum Tarihi - Yeri 1962-İzmir Doktora Üniversite Adı EĞİTİM BİLGİLERİ Ege

Detaylı

DRENAJ KANALLARINDA MEVSİMSEL KİRLENMENİN BELİRLENMESİ, AŞAĞI SEYHAN ÖRNEĞİ *

DRENAJ KANALLARINDA MEVSİMSEL KİRLENMENİN BELİRLENMESİ, AŞAĞI SEYHAN ÖRNEĞİ * DRENAJ KANALLARINDA MEVSİMSEL KİRLENMENİN BELİRLENMESİ, AŞAĞI SEYHAN ÖRNEĞİ * Investigation About Seasonal Pollution Drainage Channels, Asagi Seyhan Samples Şevki İSKENDEROĞLU Çevre Mühendisliği Anabilim

Detaylı

Iğdır Ovası Drenaj Sularının Kalite Durumlarının Belirlenmesi

Iğdır Ovası Drenaj Sularının Kalite Durumlarının Belirlenmesi Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 39 (1), 23-33, 2008 ISSN : 1300-9036 Iğdır Ovası Drenaj Sularının Kalite Durumlarının Belirlenmesi Ayten DEMİRTAŞ Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bölümü 25240/Erzurum

Detaylı

Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 23 (49): (2009) ISSN:

Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 23 (49): (2009) ISSN: www.ziraat.selcuk.edu.tr/dergi Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 23 (49): (2009) 88-96 ISSN:1309-0550 KONYA KARATAY ÇENGİLTİ KÖYÜ ARAZİLERİNİN TUZLULUK-SODYUMLULUK YÖNÜNDEN İNCELENMESİ

Detaylı

BİYOLOJİK YÖNTEMLE ARITILAN KENTSEL ATIK SULARIN YENİDEN KULLANIMI İÇİN NANOFİLTRASYON (NF) YÖNTEMİNİN UYGULANMASI

BİYOLOJİK YÖNTEMLE ARITILAN KENTSEL ATIK SULARIN YENİDEN KULLANIMI İÇİN NANOFİLTRASYON (NF) YÖNTEMİNİN UYGULANMASI BİYOLOJİK YÖNTEMLE ARITILAN KENTSEL ATIK SULARIN YENİDEN KULLANIMI İÇİN NANOFİLTRASYON (NF) YÖNTEMİNİN UYGULANMASI Samuel BUNANI a, Eren YÖRÜKOĞLU a, Gökhan SERT b, Ümran YÜKSEL a, Mithat YÜKSEL c, Nalan

Detaylı

Bafra Ovası Yeraltı Suyu Kalitesinin Sulama Açısından Değerlendirilmesi

Bafra Ovası Yeraltı Suyu Kalitesinin Sulama Açısından Değerlendirilmesi Bafra Ovası Yeraltı Suyu Kalitesinin Sulama Açısından Değerlendirilmesi H. Arslan 1 M. Güler 2 B. Cemek 3 Y. Demir 4 1 Devlet Su İşleri Bafra Ovası Sulaması Proje Müdürlüğü, Bafra/Samsun 2 Karadeniz Tarımsal

Detaylı

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com ISSN:1305-631X Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi 2006 (1) 43-50 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Kısa Makale Yılmaz İÇAĞA 1, Yalçın BOSTANOĞLU 2, Erhan KAHRAMAN 1 1 Afyon Kocatepe

Detaylı

Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi

Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi Selçuk Tar Bil Der, 3(2): 270-279 270 Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi Ankara-Haymana-Soğulca Köyü Sulama Kooperatifi Sulama Sahasındaki Su Kaynaklarının Sulama Suyu Kalitesi Yönünden Değerlendirilmesi Songül

Detaylı

BAFRA OVASI DRE AJ SULARI I ÖZELLĐKLERĐ Đ MEVSĐMSEL DEĞĐŞĐMĐ VE SULAMADA KULLA ILMA OLA AKLARI. Geliş Tarihi: Kabul Tarihi:

BAFRA OVASI DRE AJ SULARI I ÖZELLĐKLERĐ Đ MEVSĐMSEL DEĞĐŞĐMĐ VE SULAMADA KULLA ILMA OLA AKLARI. Geliş Tarihi: Kabul Tarihi: Anadolu Tarım Bilim. Derg., 2011,26(2):128-135 Anadolu J Agr Sci, 2011,26(2):128-135 Araştırma Research BAFRA OVASI DRE AJ SULARI I ÖZELLĐKLERĐ Đ MEVSĐMSEL DEĞĐŞĐMĐ VE SULAMADA KULLA ILMA OLA AKLARI *

Detaylı

ESKİŞEHİR SULAMA ŞEBEKESİNDE DRENAJ SULARININ KİRLENME DURUMU VE SULAMADA KULLANMA OLANAKLARININ BELİRLENMESİ

ESKİŞEHİR SULAMA ŞEBEKESİNDE DRENAJ SULARININ KİRLENME DURUMU VE SULAMADA KULLANMA OLANAKLARININ BELİRLENMESİ AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 2006, 19(1), 47-58 ESKİŞEHİR SULAMA ŞEBEKESİNDE DRENAJ SULARININ KİRLENME DURUMU VE SULAMADA KULLANMA OLANAKLARININ BELİRLENMESİ Demet UYGAN 1 Feridun HAKGÖREN

Detaylı

Erzincan Ovasında Drenaj Sularının Sulamada Kullanılabilirliği*

Erzincan Ovasında Drenaj Sularının Sulamada Kullanılabilirliği* KSÜ Doğa Bil. Derg., 13(2), 2010 8 Erzincan Ovasında Drenaj Sularının Sulamada Kullanılabilirliği* Aynur FAYRAP** DSĐ VIII. Bölge Müdürlüğü, Erzurum Geliş Tarihi (Received): 29.01.2010 Kabul Tarihi (Accepted):

Detaylı

SULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ

SULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ Sulama? Çevre? SULAMA VE ÇEVRE Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ SULAMA: Bitkinin gereksinimi olan ancak doğal yağışlarla karşılanamayan suyun toprağa yapay yollarla verilmesidir ÇEVRE: En kısa tanımıyla

Detaylı

1. DOĞAL ÜZERİNDEKİ ETKİLER. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com

1. DOĞAL ÜZERİNDEKİ ETKİLER. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com SULAMANIN ÇEVRESEL ETKİLERİ SULAMANIN ÇEVRESEL ETKİLERİ Doğal Kaynaklar Üzerindeki Etkiler Biyolojik ve Ekolojik Kaynaklar Üzerindeki Etkiler Sosyoekonomik Etkiler Sağlık Etkileri 1. DOĞAL KAYNAKLAR ÜZERİNDEKİ

Detaylı

GAP Bölgesinde Yetiştirilen Bitkilerin Sulama Proğramları

GAP Bölgesinde Yetiştirilen Bitkilerin Sulama Proğramları GAP Bölgesinde Yetiştirilen Bitkilerin Sulama Proğramları GİRİŞ Sulamanın amacı kültür bitkilerinin ihtiyacı olan suyun, normal yağışlarla karşılanmadığı hallerde insan eliyle toprağa verilmesidir. Tarımsal

Detaylı

İzmir Kentsel Arıtılmış Atık Sularının Sulamada Kullanım Olanaklarının İncelenmesi

İzmir Kentsel Arıtılmış Atık Sularının Sulamada Kullanım Olanaklarının İncelenmesi Ege Üniv. Ziraat. Fak. Derg., 2005, 42(3):111-122 ISSN 1018-885 İzmir Kentsel Arıtılmış Atık Sularının Sulamada Kullanım Olanaklarının İncelenmesi Bekir S. KARATAŞ 1 Erhan AKKUZU 2 Şerafettin AŞIK 3 Summary

Detaylı

GÖLLER BÖLGESİNDE YERALTISUYU VE KARŞILAŞILAN SORUNLAR

GÖLLER BÖLGESİNDE YERALTISUYU VE KARŞILAŞILAN SORUNLAR GÖLLER BÖLGESİNDE YERALTISUYU VE KARŞILAŞILAN SORUNLAR Doç. Dr. Ayşen Davraz Süleyman Demirel Üniversitesi Jeoloji Müh. Bölümü Dünyada yaklaşık olarak 1386 kentrilyon litre su var. DÜNYADA SUYUN DAĞILIMI

Detaylı

ÇORAK TOPRAKLARIN ISLAHI VE YÖNETİMİ

ÇORAK TOPRAKLARIN ISLAHI VE YÖNETİMİ ÇORAK TOPRAKLARIN ISLAHI VE YÖNETİMİ BÜLENT SÖNMEZ Dr., Ziraat Yüksek Mühendisi, Toprak Gübre ve Su Kaynakları Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürü Bülent Sönmez, Çorak Toprakların Islahı ve Yönetimi, Bilim

Detaylı

ŞEKER PANCARI BİTKİSİNDE GÜBRELEME

ŞEKER PANCARI BİTKİSİNDE GÜBRELEME ŞEKER PANCARI BİTKİSİNDE GÜBRELEME Ülkemizin Ege - Akdeniz ve Batı Karadeniz sahil kesimleri ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi hariç tüm diğer tarım alanlarında yetiştiriciliği yapılan şeker pancarında verim

Detaylı

TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA

TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA 5. YARIYIL KOD DERSLER İş Yükü AKTS K (saat) 0624501 Hidroloji 150 5 3 0624503 Sulama 150 5 3 0624508 Mesleki uygulama 90 3 2 0624509 Sulama Suyu Kalitesi 90 3 3 Seçmeli Ders

Detaylı

Bursa Ovası Yeraltısuyu Sulamasında Çiftçi Sulamalarının Değerlendirilmesi

Bursa Ovası Yeraltısuyu Sulamasında Çiftçi Sulamalarının Değerlendirilmesi Ulud. Üniv. Zir. Fak. Derg., (2002) 16: 97-104 Bursa Ovası Yeraltısuyu Sulamasında Çiftçi Sulamalarının Değerlendirilmesi Çimen Zehra ŞAHİNLER * Kemal Sulhi GÜNDOĞDU** ÖZET Bu çalışmada, Bursa Ovası Yeraltısuyu

Detaylı

SCI (Science Citation Index), SSCI (Social Science Citation Index), AHCI (Arts and Humanites Citation Index) tarafından taranan dergilerde yayımlanan

SCI (Science Citation Index), SSCI (Social Science Citation Index), AHCI (Arts and Humanites Citation Index) tarafından taranan dergilerde yayımlanan A SCI (Science Citation Index), SSCI (Social Science Citation Index), AHCI (Arts and Humanites Citation Index) tarafından taranan dergilerde yayımlanan orijinal makaleler A-1.. Kara, T. ve M. Guler, 2007.

Detaylı

IĞDIR ARALIK RÜZGÂR EROZYONU ÖNLEME PROJESİ İZLEME RAPORU

IĞDIR ARALIK RÜZGÂR EROZYONU ÖNLEME PROJESİ İZLEME RAPORU Rapor No. :1 Tarihi: 04/12/2012 IĞDIR ARALIK RÜZGÂR EROZYONU ÖNLEME PROJESİ İZLEME RAPORU Projenin Adı: Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi Proje Alanının Genel Özellikleri: Iğdır İli Aralık İlçesinde

Detaylı

Eşref Atabey Türkiye de illere göre su kaynakları-potansiyeli ve su kalitesi eserinden alınmıştır.

Eşref Atabey Türkiye de illere göre su kaynakları-potansiyeli ve su kalitesi eserinden alınmıştır. Eşref Atabey. 2015. Türkiye de illere göre su kaynakları-potansiyeli ve su kalitesi eserinden alınmıştır. MARDİN İLİ SU KAYNAKLARI-POTANSİYELİ VE KALİTESİ DR. EŞREF ATABEY Jeoloji Yüksek Mühendisi Tıbbi

Detaylı

Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I

Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I asitleşme-alkalileşme (tuzluluk-alkalilik) ve düşük toprak verimliliği Doç. Dr. Oğuz Can TURGAY ZTO321 Toprak İyileştirme Yöntemleri Toprak Kimyasal Özellikleri

Detaylı

A R A Z İ V A R L I Ğ I ALAN(Ha) PAYI(%) Tarım Arazisi (Kullanılmayan hali Araziler Dahil) (*) 254.960 44,7. Çayır Mera Alanı (*) 65.

A R A Z İ V A R L I Ğ I ALAN(Ha) PAYI(%) Tarım Arazisi (Kullanılmayan hali Araziler Dahil) (*) 254.960 44,7. Çayır Mera Alanı (*) 65. TARIMSAL YAPI 1. İlin Tarımsal Yapısı İlimiz ekonomisinde Tarım ilk sırada yer almakta olup 28.651 çiftçi ailesinden 141.077 kişi bu sektörden geçimini sağlamaktadır. 2013 yılı Bitkisel ve Hayvansal in

Detaylı

ISO Doğal ve Yapay Göllerden Numune Alma Kılavuzu TS 6291 Göl ve Göletlerden Numune Alma Kuralları

ISO Doğal ve Yapay Göllerden Numune Alma Kılavuzu TS 6291 Göl ve Göletlerden Numune Alma Kuralları SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRE BAŞKANLIĞI ISO 5667-4 Doğal ve Yapay Göllerden Numune Alma Kılavuzu TS 6291 Göl ve Göletlerden Numune Alma Kuralları KİMYASAL İZLEME ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

Detaylı

SEYHAN HAVZASI AKARSULARININ SULAMA SUYU UYGUNLUK SINIFLANDIRMASI

SEYHAN HAVZASI AKARSULARININ SULAMA SUYU UYGUNLUK SINIFLANDIRMASI SEYHAN HAVZASI AKARSULARININ SULAMA SUYU UYGUNLUK SINIFLANDIRMASI Cengiz Han KILIÇASLAN 1, M. İrfan ASLANKURT 2, N. Gevher ÖZDEŞ 3 1 DSİ 6. Bölge Müdürlüğü, Havza Yönetimi İzleme ve Tahsisler Şube Müdürü,

Detaylı

Tekirdağ İli Sulama Sularının Özellikleri

Tekirdağ İli Sulama Sularının Özellikleri TARIM BİLİMLERİ DERGİSİ 2005, 11 (4) Tekirdağ İli Sulama Sularının Özellikleri Fatma VAROL 1 Korkmaz BELLİTÜRK 1 M. Turgut SAĞLAM 1 Geliş Tarihi: Öz: Tekirdağ toprak, su ve iklim özellikleri açısından

Detaylı

Prof. Dr. Sait GEZGİN, Uzman Nesim DURSUN. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Böl., Konya. *sgezgin@selcuk.edu.

Prof. Dr. Sait GEZGİN, Uzman Nesim DURSUN. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Böl., Konya. *sgezgin@selcuk.edu. Toprağa Farklı Şekil ve Miktarlarda Uygulanan TKİ-Hümas ın Toprak Reaksiyonu ve luluğuna Etkisi, Bu Etkisinin Diğer Bazı Humik asit Kaynakları ile Karşılaştırılması Prof. Dr. Sait GEZGİN, Uzman Nesim DURSUN

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/10) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/10) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/10) Deney Laboratuvarı Adresi : Adnan Menderes Mah. Aydın Blv. No:43 09010 AYDIN / TÜRKİYE Tel : 0 256 211 24 04 Faks : 0 256 211 22 04 E-Posta : megagidalab@gmail.com

Detaylı

10. Bölüm: TOPRAK REAKSİYONU (ph)

10. Bölüm: TOPRAK REAKSİYONU (ph) 10. Bölüm: TOPRAK REAKSİYONU (ph) Toprağın asitlik veya bazlık derecesinin göstergesidir Nötr veya nötral = 7.0 Asidik < 7.0 Alkali > 7.0 Bir toprağın asit veya alkali reaksiyon göstermesi toprak çözeltisindeki

Detaylı

SULAMA SULARININ SINIFLANDIRILMASI

SULAMA SULARININ SINIFLANDIRILMASI SULAMA SULARININ SINIFLANDIRILMASI Dr. M. Naili ÖZER TEMELSU Uluslararası Mühendislik Hizmetleri A.Ş., ANKARA ÖZET Tarımsal sulama; bitki gelişmesi için gerekli olan fakat doğal yağışlarla karşılanamayan

Detaylı

SULAMA SUYU ANALİZ SONUÇLARININ İFADE ŞEKİLLERİ, GENEL BİRİMLER, ÇEVİRME VE FAKTÖRLERİ

SULAMA SUYU ANALİZ SONUÇLARININ İFADE ŞEKİLLERİ, GENEL BİRİMLER, ÇEVİRME VE FAKTÖRLERİ BÖLÜM V: SULAMA SUYU ANALİZ SONUÇLARININ İFADE ŞEKİLLERİ, GENEL BİRİMLER, ÇEVİRME VE FAKTÖRLERİ ANYON VE KATYONLARIN İFADE BİÇİMLERİ Sulama sularının analizleri sonucu elde edilen rakamsal değerlerin yorumlanması

Detaylı

Antalya-Serik yöresi seralarında kullanılan sulama sularının kalitelerinin belirlenmesi

Antalya-Serik yöresi seralarında kullanılan sulama sularının kalitelerinin belirlenmesi Araştırma Makalesi/Research Article www.ziraatdergi.akdeniz.edu.tr AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ DERGİSİ (2010) 23(2): 145-150 Antalya-Serik yöresi seralarında kullanılan sulama sularının kalitelerinin

Detaylı

PDF created with pdffactory trial version 1.1.Su Kaynakları ve Hidrolojik Rejim Üzerindeki Etkiler

PDF created with pdffactory trial version  1.1.Su Kaynakları ve Hidrolojik Rejim Üzerindeki Etkiler 1.1.Su Kaynakları ve Hidrolojik Rejim Üzerindeki Etkiler 1.2. Toprak Kaynakları Üzerindeki Etkiler 1.3. Atmosfer Üzerindeki Etkiler 1.2.Toprak Kaynakları Üzerindeki Etkiler Toprak Tuzluluğu ve Suya Doygunluk

Detaylı

KONYA ÇUMRA OVASINDA KURULMUŞ KAPALI DRENAJ SİSTEMLERİNDE TABAN SUYU DÜZEYLERİNİN ZAMANSAL DEĞİŞİMİ

KONYA ÇUMRA OVASINDA KURULMUŞ KAPALI DRENAJ SİSTEMLERİNDE TABAN SUYU DÜZEYLERİNİN ZAMANSAL DEĞİŞİMİ KONYA ÇUMRA OVASINDA KURULMUŞ KAPALI DRENAJ SİSTEMLERİNDE TABAN SUYU DÜZEYLERİNİN ZAMANSAL DEĞİŞİMİ Nazmi DİNÇ 1 İdris BAHÇECİ 2 Ali Fuat TARI 3 1 Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Antalya 2 Harran

Detaylı

Çaldıran daha önceleri Muradiye İlçesinin bir kazası konumundayken 1987 yılında çıkarılan kanunla ilçe statüsüne yükselmiştir.

Çaldıran daha önceleri Muradiye İlçesinin bir kazası konumundayken 1987 yılında çıkarılan kanunla ilçe statüsüne yükselmiştir. Çaldıran Tarihçesi: İlçe birçok tarihi medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Medler, Bizanslılar, Urartular, İranlılar ve son olarak Osmanlı devleti bu ilçede hâkimiyet sürmüşlerdir. İlçenin tarih içerisindeki

Detaylı

TÜRKİYE BUĞDAY ÜRETİMİNDE TARIM BÖLGELERİNE AİT ARZ ESNEKLİKLERİNİN TESPİTİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

TÜRKİYE BUĞDAY ÜRETİMİNDE TARIM BÖLGELERİNE AİT ARZ ESNEKLİKLERİNİN TESPİTİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA TÜRKİYE BUĞDAY ÜRETİMİNDE TARIM BÖLGELERİNE AİT ARZ ESNEKLİKLERİNİN TESPİTİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Doç Dr. Fahri YAVUZ 1 Yrd. Doç Dr. Vedat DAĞDEMİR 1 Zir. Yük. Müh. Okan DEMİR 2 1. GİRİŞ Buğday üretimi,

Detaylı

TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA

TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA 8. YARIYIL KOD DERSLER İş Yükü AKTS K (saat) 0624802 Drenaj Sistemleri Tasarımı 150 6 3 0624803 Su ının Planlanması 150 5 3 0624804 Tuzlu Topraklar ve Islahı 120 4 2 0624806

Detaylı

Arazi verimliliği artırılacak, Proje alanında yaşayan yöre halkının geçim şartları iyileştirilecek, Hane halkının geliri artırılacak, Tarımsal

Arazi verimliliği artırılacak, Proje alanında yaşayan yöre halkının geçim şartları iyileştirilecek, Hane halkının geliri artırılacak, Tarımsal Arazi verimliliği artırılacak, Proje alanında yaşayan yöre halkının geçim şartları iyileştirilecek, Hane halkının geliri artırılacak, Tarımsal kaynaklı kirlilik azaltılacak, Marjinal alanlar üzerindeki

Detaylı

TARIMDA SUYUN ETKİN KULLANIMI. Prof. Dr. Yusuf Ersoy YILDIRIM Yrd. Doç. Dr. İsmail TAŞ

TARIMDA SUYUN ETKİN KULLANIMI. Prof. Dr. Yusuf Ersoy YILDIRIM Yrd. Doç. Dr. İsmail TAŞ TARIMDA SUYUN ETKİN KULLANIMI Prof. Dr. Yusuf Ersoy YILDIRIM Yrd. Doç. Dr. İsmail TAŞ Maksimum Verim Maksimum Gelir? ĠKLĠM YAĞIġ BUHARLAġMA ÇĠFTÇĠ SÜRDÜRÜLEBĠLĠRLĠK BĠTKĠ SU TARIM TEKNĠĞĠ ÜRETĠM GĠRDĠLERĠ

Detaylı

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA Doğu Anadolu Bölgesinde Tarımsal Ormancılık Uygulamaları ve Potansiyeli Bölgenin Genel Özellikleri: Ülkemizin en yüksek ve engebeli bölgesidir.

Detaylı

SİVAS İLİNİN JEOTERMAL. Fikret KAÇAROĞLU, Tülay EKEMEN Cumhuriyet Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, 58140 SİVAS

SİVAS İLİNİN JEOTERMAL. Fikret KAÇAROĞLU, Tülay EKEMEN Cumhuriyet Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, 58140 SİVAS SİVAS İLİNİN JEOTERMAL SULARI Fikret KAÇAROĞLU, Tülay EKEMEN Cumhuriyet Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, 58140 SİVAS JEOTERMAL ENERJİ Jeotermal Enerji, yerkabuğunun çeşitli

Detaylı

ulviye.kanburoglucebi@gthb.gov.tr EĞİTİM BİLGİLERİ Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi-TEKİRDAĞ Toprak Ana Bilim Dalı-2008

ulviye.kanburoglucebi@gthb.gov.tr EĞİTİM BİLGİLERİ Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi-TEKİRDAĞ Toprak Ana Bilim Dalı-2008 KİŞİSEL BİLGİLER Adı Soyadı Dr. Ülviye KANBUROĞLU ÇEBİ Ünvan Ziraat Yüksek Mühendisi/Bölüm Başkanı Telefon (288) 214 48 85 E-mail ulviye.kanburoglucebi@gthb.gov.tr Doğum Tarihi - Yeri 1972-Bulgaristan

Detaylı

TÜRKİYE EKONOMİSİ. Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü. Ankara

TÜRKİYE EKONOMİSİ. Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü. Ankara TÜRKİYE EKONOMİSİ Prof.Dr. İlkay Dellal Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü 1 Ankara Ülke Ekonomisinde Etkili Olan Faktörler Tarih Doğal Kaynaklar Coğrafi yer Büyüklük Arazi şekilleri

Detaylı

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 1 (2013) 47 57 Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Derleme Makalesi Düzce Yöresinde Su Kullanımı ve Tabansuyu Selçuk ÖZMEN* Bitkisel ve Hayvansal

Detaylı

ĠKLĠM DEĞĠġĠKLĠĞĠ ve TARIM VE GIDA GÜVENCESĠ

ĠKLĠM DEĞĠġĠKLĠĞĠ ve TARIM VE GIDA GÜVENCESĠ TÜRKĠYE NĠN BĠRLEġMĠġ MĠLLETLER ĠKLĠM DEĞĠġĠKLĠĞĠ ÇERÇEVE SÖZLEġMESĠ NE ĠLĠġKĠN ĠKĠNCĠ ULUSAL BĠLDĠRĠMĠNĠN HAZIRLANMASI FAALĠYETLERĠNĠN DESTEKLENMESĠ PROJESĠ ĠKLĠM DEĞĠġĠKLĠĞĠ ve TARIM VE GIDA GÜVENCESĠ

Detaylı

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ)

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ) TOPRAK Toprak esas itibarı ile uzun yılların ürünü olan, kayaların ve organik maddelerin türlü çaptaki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar âlemini barındırarak bitkilere durak

Detaylı

Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi

Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi Proje Alanının Genel Özellikleri: Iğdır ili Türkiye nin en kurak ili olup yıllık yağış miktarı 250 mm civarındadır (Meteoroloji kayıtları). Yağan yağış ya da

Detaylı

SU KALİTE ÖZELLİKLERİ

SU KALİTE ÖZELLİKLERİ SU KALİTE ÖZELLİKLERİ Su kirliliği Su kaynağının kimyasal, fiziksel, bakteriyolojik, radyoaktif ve ekolojik özelliklerinin olumsuz yönde değişmesi şeklinde gözlenen ve doğrudan veya dolaylı yoldan biyolojik

Detaylı

2011 Yılı Tarımsal İşletmelerde Ücret Yapısı İstatistikleri

2011 Yılı Tarımsal İşletmelerde Ücret Yapısı İstatistikleri Yılı Tarımsal İşletmelerde Ücret Yapısı İstatistikleri Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 02/05/2012 tarihinde açıklanan, yılı Tarımsal İşletmelerde Ücret Yapısı haber bültenine göre; Hanehalkı

Detaylı

Fatih TOSUNOĞLU Su Kaynakları Ders Notları Su Kaynakları Ders Notları, Su Kaynakları Ders Notları

Fatih TOSUNOĞLU Su Kaynakları Ders Notları Su Kaynakları Ders Notları, Su Kaynakları Ders Notları Fatih TOSUNOĞLU Su Kaynakları Ders Notları, Prof.Dr. Ercan KAHYA, İTÜ Su Kaynakları Ders Notları, Prof. Dr. Recep YURTAL, Çukurova Üniversitesi Su Kaynakları Ders Notları, Yrd.Doç.Dr. Selim ŞENGÜL, Atatürk

Detaylı

KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1247

KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1247 KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1247 KAHRAMANMARAŞ İLİNİN GENEL MEYVECİLİK DURUMU Mehmet SÜTYEMEZ*- M. Ali GÜNDEŞLİ" Meyvecilik kültürü oldukça eski tarihlere uzanan Anadolu'muz birçok meyve türünün anavatanı

Detaylı

2016 YILINDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER

2016 YILINDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER NDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER SIRA NO TARİFENİN NEV'İ KARAR NO KARAR TARİHİ SAYFA NO 1 ANADOLU YAKASI PARK VE BAHÇELER MÜDÜRLÜĞÜ UYGULANACAK İ 1 Ağaç Budama Bedeli 1.1 Ağaç Budama Ücreti

Detaylı

Tarım Konferansı 25 Nisan 2011 Hassa_HATAY

Tarım Konferansı 25 Nisan 2011 Hassa_HATAY Bağ Sulaması Tarım Konferansı 25 Nisan 2011 Hassa_HATAY Prof. Dr. Sermet ÖNDER Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü (Biyosistem Mühendisliği Bölümü) sermetonder01@gmail.com

Detaylı

Murat Nehri (Elazığ) nin Bazı Fizikokimyasal Parametreler Açısından Su Kalitesinin Belirlenmesi

Murat Nehri (Elazığ) nin Bazı Fizikokimyasal Parametreler Açısından Su Kalitesinin Belirlenmesi October26-28, 216, Malatya Murat Nehri (Elazığ) nin Bazı Fizikokimyasal Parametreler Açısından Su Kalitesinin Belirlenmesi ÖZET Murat Topal DSİ Genel Müdürlüğü, DSİ 9. Bölge Müdürlüğü, Elazığ, murattopal@dsi.gov.tr

Detaylı

Damla sulama yöntemi

Damla sulama yöntemi Damla sulama yöntemi Damla sulama yönteminin üstünlükleri! Birim alan sulama suyu ihtiyacı az! Bitki su tüketimi düşük! Verim ve kalite yüksek! Etkin gübreleme! Tuzlu toprak ve tuzlu su koşullarında bitki

Detaylı

4. Ünite ÜRETTİKLERİMİZ

4. Ünite ÜRETTİKLERİMİZ 4. Ünite ÜRETTİKLERİMİZ Ekonomi: İnsanların geçimlerini sürdürmek için yaptıkları her türlü üretim, dağıtım, pazarlama ve tüketim faaliyetlerinin ilke ve yöntemlerini inceleyen bilim dalına ekonomi denir.

Detaylı

Fiziki Özellikleri. Coğrafi Konumu Yer Şekilleri İklimi

Fiziki Özellikleri. Coğrafi Konumu Yer Şekilleri İklimi KİMLİK KARTI Başkent: Roma Yüz Ölçümü: 301.225 km 2 Nüfusu: 60.300.000 (2010) Resmi Dili: İtalyanca Dini: Hristiyanlık Kişi Başına Düşen Milli Gelir: 29.500 $ Şehir Nüfus Oranı: %79 Ekonomik Faal Nüfus

Detaylı

10-11 Şubat 2014 DSİ ETLİK EĞİTİM TESİSLERİ ANKARA

10-11 Şubat 2014 DSİ ETLİK EĞİTİM TESİSLERİ ANKARA 10-11 Şubat 2014 DSİ ETLİK EĞİTİM TESİSLERİ ANKARA ÇALIŞMA GRUBU Adı Soyadı Görevi Çalıştığı Kurum Dr. Ozan DENİZ Başkan Çanakkale Onsekiz Mart Üni. Jeoloji Mühendisliği Bölümü Birol ÖZER Başkan Yardımcısı

Detaylı

TARIMSAL DRENAJ HAVZALARINDA SU BÜTÇESİ HESABI: SEYHAN ALT HAVZASI ÖRNEĞİ

TARIMSAL DRENAJ HAVZALARINDA SU BÜTÇESİ HESABI: SEYHAN ALT HAVZASI ÖRNEĞİ TARIMSAL DRENAJ HAVZALARINDA SU BÜTÇESİ HESABI: SEYHAN ALT HAVZASI ÖRNEĞİ Mahmut ÇETİN Ç. Ü. Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, Adana E-Mail: mcet64@cu.edu.tr T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ

Detaylı

BÖLÜMLERİ: - 1. Adana Bölümü - 2. Antalya Bölümü YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ: AKDENİZ BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: Akdeniz Bölgesi

BÖLÜMLERİ: - 1. Adana Bölümü - 2. Antalya Bölümü YERYÜZÜ ŞEKİLLERİ: AKDENİZ BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: Akdeniz Bölgesi AKDENİZ BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: Bölge yurdumuzun güneyinde, Akdeniz boyunca bir şerit halinde uzanır. Komşuları Ege, İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güney Doğu Anadolu Bölgeleri, Suriye, Kıbrıs

Detaylı

EDİRNE UZUNKÖPRÜ DOĞAL ORTAMI TEMİZ HAVASI İLE SÜPER BİR YAŞAM BURADA UZUNKÖPRÜ DE. MÜSTAKİL TAPULU İMARLI ARSA SATIŞI İSTER YATIRIM YAPIN KAZANIN

EDİRNE UZUNKÖPRÜ DOĞAL ORTAMI TEMİZ HAVASI İLE SÜPER BİR YAŞAM BURADA UZUNKÖPRÜ DE. MÜSTAKİL TAPULU İMARLI ARSA SATIŞI İSTER YATIRIM YAPIN KAZANIN EDİRNE UZUNKÖPRÜ MÜSTAKİL TAPULU İMARLI ARSA SATIŞI Yunanistan sınırına 6 kilometre uzaklıkta yer alan Edirne nin Uzunköprü ilçesi, Osmanlı İmparatorluğu nun Trakya daki ilk yerleşimlerinden biri. Ergene

Detaylı

16-20 Mart 2015-İstanbul 1/28

16-20 Mart 2015-İstanbul 1/28 16-20 Mart 2015-İstanbul 1/28 2/28 6200 sayılı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun 167 Sayılı Yeraltısuları Hakkında Kanun 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu 1053 sayılı

Detaylı

Türkiyede Bölgelere Göre Yetişen Ürünler

Türkiyede Bölgelere Göre Yetişen Ürünler On5yirmi5.com Türkiyede Bölgelere Göre Yetişen Ürünler Ülkemizde yetişen başlıca ürünler. Yayın Tarihi : 24 Nisan 2012 Salı (oluşturma : 10/21/2015) TAHILLAR Buğday:İlk yetişme döneminde (ilkbaharda) yağış

Detaylı

Sulama Teknolojileri. Prof. Dr. Ferit Kemal SÖNMEZ

Sulama Teknolojileri. Prof. Dr. Ferit Kemal SÖNMEZ Sulama Teknolojileri Prof. Dr. Ferit Kemal SÖNMEZ Tarımsal Yapılar ve Sulama SULAMA YÖNTEMLERİ Suyun bitki kök bölgesine veriliş biçimi YÜZEY SULAMA YÖNTEMLERİ BASINÇLI SULAMA YÖNTEMLERİ -Salma sulama

Detaylı

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI:

GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ KONUMU, SINIRLARI VE KOMŞULARI: Ülkemizin güney doğusunda yer alan bölge nüfus ve yüzölçümü en küçük bölgemizdir. Akdeniz, Doğu Anadolu Bölgeleriyle, Suriye ve Irak Devletleriyle

Detaylı

Eşref Atabey Türkiye de illere göre su kaynakları-potansiyeli ve su kalitesi eserinden alınmıştır.

Eşref Atabey Türkiye de illere göre su kaynakları-potansiyeli ve su kalitesi eserinden alınmıştır. Eşref Atabey. 2015. Türkiye de illere göre su kaynakları-potansiyeli ve su kalitesi eserinden alınmıştır. BARTIN İLİ SU KAYNAKLARI-POTANSİYELİ VE KALİTESİ DR. EŞREF ATABEY Jeoloji Yüksek Mühendisi Tıbbi

Detaylı

SU KALİTESİ VE ÇORAKLAŞMA ABDULLAH SUAT NACAR ZİR. YÜK. MÜH.

SU KALİTESİ VE ÇORAKLAŞMA ABDULLAH SUAT NACAR ZİR. YÜK. MÜH. SU KALİTESİ VE ÇORAKLAŞMA ABDULLAH SUAT NACAR ZİR. YÜK. MÜH. Su yaşamı korumak için en gerekli girdilerden biridir. Fakat ona zarar vermek çok kolaydır. Çünkü yakın akrabaları olan toprak, güneş ve rüzgar

Detaylı

Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 20 (39): (2006) 32-36

Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 20 (39): (2006) 32-36 www.ziraat.selcuk.edu.tr/dergi Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 0 (39): (006) 336 MUĞLA ORTACA YÖRESİ SERA SULAMA SULARININ KALİTELERİNİN BELİRLENMESİ Yaşar AYRANCI Muğla Üniversitesi, Ortaca

Detaylı

2014 YILINDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER

2014 YILINDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER NDA UYGULANACAK ÜCRET TARİFELERİ İÇİNDEKİLER SIRA NO TARİFENİN NEV'İ KARAR NO KARAR TARİHİ SAYFA NO 1 ANADOLU YAKASI PARK VE BAHÇELER MÜDÜRLÜĞÜ 1 Ağaç Budama Bedeli 1.1 Ağaç Budama Ücreti 2 Ağaç Kesim

Detaylı

Doğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri

Doğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri Okyanuslar ve denizler dışında kalan ve karaların üzerinde hem yüzeyde hem de yüzey altında bulunan su kaynaklarıdır. Doğal Su Ekosistemleri Akarsular Göller Yer altı su kaynakları Bataklıklar Buzullar

Detaylı

T.C. UZUNKÖPRÜ BELEDİYESİ TARAFINDAN YAPTIRILAN EDİRNE İLİ UZUNKÖPRÜ İLÇESİ ERGENE NEHRİ SU KALİTESİ ÇALIŞMALARI

T.C. UZUNKÖPRÜ BELEDİYESİ TARAFINDAN YAPTIRILAN EDİRNE İLİ UZUNKÖPRÜ İLÇESİ ERGENE NEHRİ SU KALİTESİ ÇALIŞMALARI T.C. UZUNKÖPRÜ BELEDİYESİ TARAFINDAN YAPTIRILAN EDİRNE İLİ UZUNKÖPRÜ İLÇESİ ERGENE NEHRİ SU KALİTESİ ÇALIŞMALARI Parametreler 1978 (Ekim) 2009 (Ekim) 2011 (Haziran) Çorlu Deresi (Çerkezköy girişi) (İnanlı)

Detaylı

ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ/İSTASYONLARI MÜDÜRLÜKLERİ DÖNER SERMAYE İŞLETMELERİ 2014 YILI BİRİM FİYAT LİSTESİ. 1 ph 14,00. 2 Elektriksel İletkenlik 14,00

ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ/İSTASYONLARI MÜDÜRLÜKLERİ DÖNER SERMAYE İŞLETMELERİ 2014 YILI BİRİM FİYAT LİSTESİ. 1 ph 14,00. 2 Elektriksel İletkenlik 14,00 ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ/İSTASYONLARI MÜDÜRLÜKLERİ DÖNER SERMAYE İŞLETMELERİ 2014 YILI BİRİM FİYAT LİSTESİ Sıra No: SULAMA SUYU ANALİZLERİ: 2014 FİYATI 1 ph 14,00 2 Elektriksel İletkenlik 14,00 3 Sodyum (Na)

Detaylı

MARMARA BÖLGESi. IRMAK CANSEVEN SOSYAL BiLGiLER ÖDEVi 5/L 1132

MARMARA BÖLGESi. IRMAK CANSEVEN SOSYAL BiLGiLER ÖDEVi 5/L 1132 MARMARA BÖLGESi IRMAK CANSEVEN SOSYAL BiLGiLER ÖDEVi 5/L 1132 COĞRAFİ KONUMU Marmara Bölgesi ülkemizin kuzeybatı köşesinde yer alır. Ülke yüz ölçümünün %8,5'i ile altıncı büyük bölgemizdir. Yaklaşık olarak

Detaylı

Araştırma Makalesi. Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 24 (4): (2010) ISSN:

Araştırma Makalesi.   Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 24 (4): (2010) ISSN: Araştırma Makalesi www.ziraat.selcuk.edu.tr/ojs Selçuk Üniversitesi Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 24 (4): (21) 76-81 ISSN:139-55 Isparta Koşullarında IRSIS Bilgisayar Yazılımı ile Elmanın Sulama

Detaylı

KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1239 KAHRAMANMARAŞ'TA SEBZE TARIMININ MEVCUT DURUMU, PROJEKSİYONLAR VE ÖNERİLER

KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1239 KAHRAMANMARAŞ'TA SEBZE TARIMININ MEVCUT DURUMU, PROJEKSİYONLAR VE ÖNERİLER KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1239 KAHRAMANMARAŞ'TA SEBZE TARIMININ MEVCUT DURUMU, PROJEKSİYONLAR VE ÖNERİLER İsmail Güvenç* I. Kahramanmaraş'ta Sebze Tarımı 1Giriş Ülkemiz nüfusu, son sayıma göre 67 milyon

Detaylı

Projeyi Yürüten Kuruluş: Erzurum Toprak ve Su Kaynakları Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü

Projeyi Yürüten Kuruluş: Erzurum Toprak ve Su Kaynakları Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü 1 SU YÖNETİMİ Projeyi Yürüten Kuruluş: Erzurum Toprak ve Su Kaynakları Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Proje Adı: Iğdır Ovası Koşullarında Damla Sulama Sistemi İle Sulanan Domateste Azot - Su İlişkileri

Detaylı

Ceviz Fidanı-Ağacı İklim ve Toprak İstekleri

Ceviz Fidanı-Ağacı İklim ve Toprak İstekleri Yavuz-1 CEVİZ (KR-2) Ceviz yetişen tüm bölgelerde yetişir. Özellikle geç donların görüldüğü yerlerde yetiştirilmesi tavsiye edilir. Verimsiz bir çeşittir. Nisbi Periyodisite görülür. Meyvesi oval şekilli

Detaylı

FARK NEREDE? Aynı koşullar içinde, verim neden farklıdır? Topraklar arasında farklılıklar nelerdir ve nasıl bulunur?

FARK NEREDE? Aynı koşullar içinde, verim neden farklıdır? Topraklar arasında farklılıklar nelerdir ve nasıl bulunur? FARK NEREDE? Aynı koşullar içinde, verim neden farklıdır? Topraklar arasında farklılıklar nelerdir ve nasıl bulunur? FARKLAR, HANGİ YÖNTEMLER İLE BULUNUR. Bilimsel yöntemleri kullanmadan farkları bulmak,

Detaylı

BİTKİLENDİRİLMİŞ ÇATILAR, KÜRESEL ISINMANIN ETKİLERİNİ AZALTIYOR

BİTKİLENDİRİLMİŞ ÇATILAR, KÜRESEL ISINMANIN ETKİLERİNİ AZALTIYOR BİTKİLENDİRİLMİŞ ÇATILAR, KÜRESEL ISINMANIN ETKİLERİNİ AZALTIYOR Çatı Sanayicileri ve İşadamları Derneği Başkanı M.Nazım Yavuz, dünyada ve Türkiye de yaygınlaşmaya başlayan bitkilendirilmiş çatı uygulamalarının

Detaylı

SULAMA SUYU KALİTE KRİTERLERİ VE SULARIN SINIFLANDIRILMASI

SULAMA SUYU KALİTE KRİTERLERİ VE SULARIN SINIFLANDIRILMASI BÖLÜM IV: SULAMA SUYU KALİTE KRİTERLERİ VE SULARIN SINIFLANDIRILMASI GİRİŞ Sulama suyunun kalitesinin değerlendirilmesinde, sulama suyu ile ilişkili olarak karşılaşabileceğimiz problemlerden hareket ederiz.

Detaylı

TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ

TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ TARIMSAL KAYNAKLI NİTRAT KİRLİLİĞİNE KARŞI SULARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Çevre ve Orman Bakanlığından

Detaylı

Yetiştirme Ortamlarında Besin Maddesi Durumunun Değerlendirilmesi

Yetiştirme Ortamlarında Besin Maddesi Durumunun Değerlendirilmesi Yetiştirme Ortamlarında Besin Maddesi Durumunun Değerlendirilmesi N, P, K ve Mg un 1:5 ekstraksiyon çözeltisindeki standard değerleri Çok az Az Yeterli Fazla Çok fazla Oldukça fazla N (meq/l)

Detaylı

Türkiye de Havza Su Bütçesi Hesaplamalarında Uzaktan Algılama ve Evapotranspirasyon Haritalama Tekniklerinin Kullanılma Olanakları

Türkiye de Havza Su Bütçesi Hesaplamalarında Uzaktan Algılama ve Evapotranspirasyon Haritalama Tekniklerinin Kullanılma Olanakları Türkiye de Havza Su Bütçesi Hesaplamalarında Uzaktan Algılama ve Evapotranspirasyon Haritalama Tekniklerinin Kullanılma Olanakları Eyüp Selim Köksal Ersoy Yıldırım Türkiye Su Bütçesinin Belirlenmesi Çalıştayı

Detaylı

Türkiye'de Toprakların Kullanımı

Türkiye'de Toprakların Kullanımı On5yirmi5.com Türkiye'de Toprakların Kullanımı Türkiye de arazi kullanımı dağılışı nasıldır? Yayın Tarihi : 14 Kasım 2012 Çarşamba (oluşturma : 12/13/2018) Ülkemiz topraklarının kullanım amacına göre dağılımı

Detaylı

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA CEVAP 1: (TOPLAM 10 PUAN) 1.1: 165 150 = 15 meridyen fark vardır. (1 puan) 15 x 4 = 60 dakika = 1 saat fark vardır. (1 puan) 12 + 1 = 13 saat 13:00 olur. (1 puan) 1.2:

Detaylı

Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi

Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Su, tüm canlılar için bir ihtiyaçtır. Su Kaynaklarının

Detaylı

KONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

KONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ KONYA İLİ HAVA KALİTESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Bu çalışma da 2000-2010 yıllarındaki yıllık, aylık, saatlik veriler kullanılarak kirleticilerin mevsimsel değişimi incelenmiş, sıcaklık, rüzgar hızı, nisbi

Detaylı

BİNGÖL İLİ KENTSEL ATIK SUARITMA TESİSİ ÇIKIŞ SULARININ SULAMA AMAÇLI KULLANILABİLİRLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

BİNGÖL İLİ KENTSEL ATIK SUARITMA TESİSİ ÇIKIŞ SULARININ SULAMA AMAÇLI KULLANILABİLİRLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ BİNGÖL İLİ KENTSEL ATIK SUARITMA TESİSİ ÇIKIŞ SULARININ SULAMA AMAÇLI KULLANILABİLİRLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Yasin DEMİR 1 Azize DOĞAN DEMİR 2 Ramazan MERAL 3 Ali Rıza DEMİRKIRAN 1 1 Bingöl Üniversitesi

Detaylı

MURADİYE Nüfus Erkek Kadın Toplam Gürpınar Oran %52 % Kaynak: Tüik

MURADİYE Nüfus Erkek Kadın Toplam Gürpınar Oran %52 % Kaynak: Tüik Muradiye Tarihi: Muradiye, cumhuriyet ilanına kadar Kandahar ve Bargıri adıyla iki yerleşim birimi olarak anılırken cumhuriyet sonrası birleşerek Muradiye ismini almıştır. Tarihi ile ilgili fazla bilgi

Detaylı

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA 6.3.2.4. Akdeniz Bölgesinde Tarımsal Ormancılık Uygulamaları ve Potansiyeli Bölgenin Genel Özellikleri: Akdeniz kıyıları boyunca uzanan Toros

Detaylı

HASAN PARLAR A AİT İZMİR İLİ KEMALPAŞA İLÇESİ YİĞİTLER KÖYÜ 14 PAFTA 24 ADA 13 PARSELDE AÇILACAK SONDAJ KUYUSUNUN HİDROJEOLOJİK ETÜD RAPORU

HASAN PARLAR A AİT İZMİR İLİ KEMALPAŞA İLÇESİ YİĞİTLER KÖYÜ 14 PAFTA 24 ADA 13 PARSELDE AÇILACAK SONDAJ KUYUSUNUN HİDROJEOLOJİK ETÜD RAPORU Firma logosu.... ŞİRKETİ / FİRMASI HASAN PARLAR A AİT İZMİR İLİ KEMALPAŞA İLÇESİ YİĞİTLER KÖYÜ 14 PAFTA 24 ADA 13 PARSELDE AÇILACAK SONDAJ KUYUSUNUN HİDROJEOLOJİK ETÜD RAPORU Ahmet TANRIKULU JEOLOJİ MÜHENDİSİ

Detaylı

İMAR PLANINA ESAS JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORU

İMAR PLANINA ESAS JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORU AR TARIM SÜT ÜRÜNLERİ İNŞAAT TURİZM ENERJİ SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ İMAR PLANINA ESAS JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORU ÇANAKKALE İLİ GELİBOLU İLÇESİ SÜLEYMANİYE KÖYÜ TEPELER MEVKİİ Pafta No : ÇANAKKALE

Detaylı

Bölüm 8 Çayır-Mer alarda Sulama ve Gübreleme

Bölüm 8 Çayır-Mer alarda Sulama ve Gübreleme Çayır-Mer a Ders Notları Bölüm 8 65 Bölüm 8 Çayır-Mer alarda Sulama ve Gübreleme 8.1 Gübreleme Çayır-Mer alarda bulunan bitkilerin vejetatif aksamlarından yararlanılması ve biçme/otlatmadan sonra tekrar

Detaylı

son hacim 20 30 litre olacak şekilde sulandırılarak toprak yüzeyine püskürtülüp, 10 15 cm toprak derinliğine karıştırarak uygulanabilir.

son hacim 20 30 litre olacak şekilde sulandırılarak toprak yüzeyine püskürtülüp, 10 15 cm toprak derinliğine karıştırarak uygulanabilir. TKİ HÜMAS ın Kullanım Zamanı, Şekli ve Miktarı Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) HÜMAS; tarla bitkileri, sebzeler, sera bitkileri, süs bitkileri, çim, fide, bağ ve meyve ağaçları olmak üzere bu kılavuzda

Detaylı

Antepfıstığında Gübreleme

Antepfıstığında Gübreleme Antepfıstığında Gübreleme Tam verime çok geç yatan (8-10 yıl) antepfıstığı uzun ömürlü bir meyve ağacıdır. Hiçbir meyve ağacının yetiştirilemediği kıraç, taşlık ve kayalık arazilerde bile yetişebilmektedir.

Detaylı

Trend Analysis and Agricultural Perspective Availability of Water Quality Parameters at Murat River

Trend Analysis and Agricultural Perspective Availability of Water Quality Parameters at Murat River YYÜ TAR BİL DERG (YYU J AGR SCI) 2016, 26(3): 414-420 Geliş Tarihi (Received): 27.06.2016 Kabul Tarihi (Accepted): 01.09.2016 Araştırma Makalesi/Research Article (Original Paper) Murat Nehri Su kalite

Detaylı