4+4+4 Eğitim Sisteminde Erken Yaşta Yabancı Dil Eğitimi

Transkript

1 Eğitim Sisteminde Erken Yaşta Yabancı Dil Eğitimi Prof. Dr. Yasemin BAYYURT Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Fakültesi 1. Giriş Dil, insanların kendilerini ifade etmeleri için kullandıkları en etkin iletişim aracıdır. İnsanlar yaşadıkları toplumda konuşulan dili daha doğdukları ilk günden itibaren öğrenmeye başlarlar. Çocuğun birinci dilde gelişimini tamamlamasının ardından ya da birinci dil gelişimi ile eş zamanlı olarak erken yaşta öğrenilmeye başlanan yabancı dilin hem bilişsel hem de kavramsal açıdan daha kalıcı olduğu bir çok çalışmada ortaya konulmuştur (Haznedar, 2003; Karakoç, 2007; Lopriore, 2002; Moon & Nikolov, 2000; Nikolov & Curtain, 2000). Haznedar (2003, s.123) erken yaşta öğrenilen yabancı dilin çocuğun olayları algılamada sınırlarını genişletecek, farklılıklara anlayışlı, saygılı ve hoşgörülü olmasını sağlayacak ve en önemlisi farklı kültürleri tanıması kadar, karşılaştırmalar yaparak kendi kültürünü daha iyi tanımasını sağlayacaktır diyerek erken yaşta yabancı dil öğrenmenin faydalarını bir kez daha vurgulamaktadır. Bu görüşleri destekleyici nitelikteki Avrupa Birliğindeki çok dilli ve çok kültürlü ortamda yabancı dil eğitim politikalarını belirleme üzerine hazırlanmış olan Eurodyce raporunda da sınırları gün geçtikçe genişleyen çok dilli ve çok kültürlü Avrupa da yabancı dile erken yaşta başlamanın birliğe üye ülkelerdeki kültürlerarası tanışıklığı ve etkileşimi artıracağını böylelikle de birliğe bağlı ülkelerdeki bireylerin ülkelerarası iletişimde ve iş ortamlarında etkin bir şekilde yer almasının hedeflendiği belirtilmektedir (Edelenbos, Johnstone ve Kubanek, 2006). İkinci ya da yabancı dil olarak İngilizcenin erken yaştaki öğrencilere yönelik izlence uygulamaları konusunda 2000 li yıllarında başında beri bir çok ülkenin yabancı dil eğitim sistemleri yeniden yapılandırılma ya da yeni eğitim reformlarının hayata geçirilmesi söz konusudur (Bayyurt, 2006, 2010, 2012; Bayyurt & Alptekin, 2000; Enever, 2011; Garton, Copland & Burns, 2011; Haznedar, 2012; Kırkgöz, 2007, 2008; Lopriore, 2002; Nikolov & Curtain, 2000). Avrupa Birliğindeki erken yaşta eğitime başlama ile ilgili hazırlanan bir raporda, Edelenbos, Johnstone & Kubanek (2006) erken yaşta dil eğitiminin çok

2 98 dikkatle ele alınması gereken bir konu olduğunu ve öğrencilerin erken yaşta olmasının dil öğrenmeleri konusunda yeterli olmadığını bunun iyi öğretim, etkin öğrenme ortamı ve öğrenimde süreklilik ile desteklenmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Kısacası Edelenbos, Johnston ve Kubanek (2006) Avrupa Birliğinin 2004 yayınladığı eylem planında belirttiği tüm üye ülkelerin anaokulu ve ilkokuldan başlayarak erken yaşta etkin yabancı dil eğitimine geçilmesi konusunun ancak donanımlı yabancı dil öğretmenleri ve etkin öğrenme ortamı ve yöntemleri ile gerçekleşeceğini vurgulamaktadır. Erken yaşta çocuklara yönelik hazırlanacak bir izlencenin içeriğinin hazırlanması çok dikkat edilmesi gereken bir konudur. Diğer bir deyişle, erken çocuklara yönelik hazırlanacak herhangi bir yabancı/ikinci dil izlencesinde çocukların yaş gruplarına göre bilişsel ve kavramsal yetilerinin dikkate alınması gerekmektedir (Alptekin, Erçetin & Bayyurt, 2007; Bayyurt, 2012; Bayyurt & Alptekin, 2000; Haznedar, 2012). Bu makalede Türkiye deki 2012 Eğitim Reformu kapsamında erken yaşta İngilizce öğrenmeye başlayacak öğrencilere yönelik hazırlanacak izlence ve bu dersleri verebilecek nitelikte ve formasyona sahip öğretmen yetiştirme programlarının yeniden düzenlenmesi konusunda öneriler sunulmaktadır Eğitim Reformunda Yabancı Dil Eğitimi Avrupa Birliğinin 2004 eylem planında da belirtildiği gibi üye ülkelerde yabancı dil eğitimine ilkokul birinci sınıf ya da anaokulundan başlanmaktadır ( eğitim öğretim yılında uygulanmaya başlayan eğitim reformu ile okula başlama yaşı 5 e (ilkokul 1. sınıf), yabancı dil öğrenmeye başlama yaşı da 6 ya (ilkokul 2. sınıf) inmiştir. Bu durum bir önceki eğitim reformundan farklı olarak öğrencilerin yabancı dil öğrenimine 2. sınıftan itibaren başlayacaktır. Yeni eğitim reformu doğrultusunda uygulanacak olan yabancı dil eğitim sistemine kademeli olarak geçilecektir. Yukarıda da belirtildiği gibi bu yıl ilk defa uygulamaya başlanan eğitim reformunu bu yıl ilkokula başlayan 1. sınıf öğrencilerini etkileyecek, kısacası, bu öğrenciler ilk defa eğitim öğretim yılında 2. sınıfa başlayacak öğrenciler olarak İngilizce öğrenmeye başlayacaklardır. Bu makalede yalnızca ilkokul daki yani 2, 3. ve 4. sınıfta okuyan 6-8 yaş grubundaki öğrencilere yönelik izlence ile ilgili öneriler sunulmaktadır. Erken yaşta öğrencilere yönelik izlence geliştirmede yaş gruplarının önemi büyük olduğu için bu yazıda yalnızca bu yaş grubu üzerine odaklanılmaktadır. Bir önceki bölümde belirtildiği gibi yeni izlencede devlet okullarında okutulan İngilizce dil dersleri ilkokul 2. sınıfta başlamaktadır. Eurodyce raporunda da

3 99 belirtildiği gibi Avrupa Birliği ülkelerinin çoğunluğunda yabancı dil eğitimi anaokulu ya da ilkokul 1. sınıftan itibaren başlar. Ancak eğitim öğretim yılına kadar Türkiye'de öğrenciler, yabancı dille ancak 4. sınıfta tanışabiliyordu. Buna ek olarak geç başlanan yabancı dil dersinin 8 yıllık toplam ders saati de diğer ülkelere göre ortalama 90 saat daha azdır. Türkiye de 8 yılda 432 saat olan yabancı dil eğitimi, Avrupa Birliği ülkelerinde ortalama 522 saattir. Bu verilerin ışığında Milli Eğitim Bakanlığının ilgili birimleri devlet okullarındaki yabancı dil ders saatlerini artırmaya hem de öğrencileri yabancı dille daha erken tanıştırmaya karar vermiştir (Bkz h.htm). Buna göre yeni öğretim döneminde, okullarda yabancı dil eğitimi 2. sınıflardan itibaren başlayacak. İlk 3 yıl haftada 2 saat, son 4 yıl ise haftada 4 saat eğitim verilecektir. Ders saatleri ilkokul 1. sınıftan 5. sınıfa kadar haftada 2 ders saati (2x40=80 dakika), ortaokul 5. sınıftan 8. sınıfa kadar 4 ders (4x40=160 dakika) saatidir. Yeni izlence kapsamında öğrenciler erken yaşta dil öğrenmeye başlayacağından, ilkokul ve ortaokul öğrenimleri sırasında (toplam 8 yıl) toplam 144 ders saat daha fazla İngilizce dersi alacaklardır. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus ders saatlerinin yeterli olup olmadığından çok izlencede yabancı dil eğitimine ayrılan sürenin etkin biçimde kullanılmasıdır. Örneğin, çocukların dikkat süreleri yetişkinlere göre daha kısadır, ders ile ilgili etkinlikler planlanırken bu durum göz önüne alınmalıdır. Diğer bir deyişle, yabancı dil dersinde işlenecek ders planı yapılırken çocukların sürekli ilgisini çekecek onların bilişsel düzeylerine uygun kısa ama aynı zamanda iş/görev merkezli (task-based) bir çok sınıf için etkinliğin bir araya geldiği konu odaklı (theme-based) bir ders planı hazırlanmalıdır (Bayyurt, 2010). Kısaca özetlemek gerekirse, öğretim yılında uygulanmaya başlanan yeni izlence program ile ilgili dikkate alınması gereken hususlar şu şekilde sıralanabilir: 1) Öğrencilerin yaş gruplarına yönelik izlence geliştirme ve uygulama, 2) Yeni eğitim reformunda erken yaşta öğrencilere yabancı dil dersi verecek formasyona sahip öğretmen yetiştirme, 3) Yeni izlence kapsamında 2. sınıftan itibaren yabancı dil öğrenmeye başlayacak olan öğrencilerin ihtiyaçlarına yönelik ders malzemesi geliştirme ve değerlendirme, 4) Yeni izlence kapsamında erken yaşta dil öğrenmeye başlayacak öğrencilere yönelik ölçme ve değerlendirme araçları geliştirme süreçleri.

4 100 Bu makalede 6-8 yaş grubu öğrencilerine yönelik yeni eğitim reform ile ilgili yukarıda sıralanmış olan hususlardan ilk ikisi olan öğrencilerin yaş gruplarına yönelik izlence geliştirme ve öğretmen yetiştirme konuları ele alınacak ve tartışılacaktır. 3. Erken yaşta İngilizce öğrenen çocuklara yönelik yabancı dil eğitimi izlencesi Erken yaştaki öğrencilere yönelik geliştirilecek bir izlenceın en önemli özelliği öğrencilere konuların daha anlamlı ve bilişsel düzeylerine uygun bir biçimde bir şekilde diğer aldıkları derslerle ilgilendirilerek sunulmasıdır. Kısaca, yabancı dil izlencesinin içerik temelli öğretim (Content-Based Instruction) odaklı olması erken yaştaki öğrencilere yönelik İngilizce öğretiminde en uygun izlencenin hazırlanmasını sağlayacaktır. İçerik temelli öğretim, İngilizcenin öğrencilere diğer derslerle ilişkilendirilerek sunulmasıdır. Yani sayıların matematik dersiyle ilişkilendirilerek sunulması gibi. Ancak İngilizce dersinde işlenecek konuların en az bir hafta önce kavramsal olarak öğrencilere birinci dilde sunulmuş olması gerekmektedir. Bu şekilde ikinci dilde karşılarına bu kavramlar çıktığında öğrenciler kavramı anlamakla zaman kaybetmeyip dili öğrenmeye odaklanacaklardır (Bayyurt, 2010; Bayyurt & Alptekin, 2000; Bayyurt & Yalçın, basıma hazırlıkta). Wesche & Skehan ın (2002) de belirttiği gibi içerik temelli ikinci/yabancı dil izlencesi dilbilgisi ağırlıklı izlenceye bir alternatif olarak geliştirilmiş İletişimsel Dil Öğretimi (Communicative Language Teaching) prensiplerini benimseyen bir yaklaşıma sahiptir. İçerik temelli ikinci dil izlencesinin doğal olarak amacı dil ve içerik arasındaki bağlantıyı ortaya çıkarıp yabancı dilin öğrenciye daha anlamlı bir biçimde sunulmasını sağlamaktır (Wesche & Skehan, 2002). İçerik temelli izlence hazırlanırken erken yaştaki öğrencilerin okudukları sınıfın izlencesindeki diğer derslerle (matematik, fen bilgisi, sosyal bilgiler gibi) ilgilendirilmesi esastır. Bu şekilde hazırlanan bir yabancı dil eğitimi izlencesi erken yaştaki öğrenciler için İngilizce dersinin bilişsel düzeylerine uygun ve kavramsal olarak daha anlamlı hale gelmesini sağlayacak ve öğrencilerin kavramsal olduğu kadar İngilizce öğrenimindeki dilsel gelişimlerine de önemli ölçüde katkıda bulunacaktır (Bayyurt, 2010; Bayyurt & Alptekin, 2000; Bayyurt & Yalçın, basıma hazırlıkta). Bu durumda, kapsamında hazırlanacak olan 2., 3. ve 4. sınıflara yönelik İngilizce izlencesinde içerilecek temalar ve konu başlıkları sınıf öğretmeninin diğer derslerde işlediği konular arasından seçilmelidir. Yabancı dilin anadili ile birlikte paralel olarak gelişen gerekli kavramsal ve dilsel

5 101 gelişimleri dahilinde anlamlı bir şekilde öğretilebilmesi ve öğrenilebilmesi için İngilizce sınıfında öğrencilere sunulmadan en az bir hafta önce Türkçe işlenen diğer derslerde içerilmiş olmalıdır. Bayyurt ve Alptekin (2000, s. 313), 1997 eğitim reformunun ardından özel bir ilköğretim okulunda yaptıkları erken yaşta çocuklara yönelik izlence geliştirme çalışmasında, 6 yaş grubuna yönelik hazırlanacak izlenceta, öğrencinin o hafta sınıf öğretmeni tarafından işlenen aile ya da okul gibi konuların bir hafta sonra İngilizce dersinde işlenmesini tavsiye etmektedirler. Yine içerik temelli izlence geliştirilmesi üzerine bir devlet ilköğretim okulunda 4. ve 5. sınıflara yönelik uzun süreli deneysel bir çalışmada Alptekin, Erçetin ve Bayyurt (2007) erken yaştaki öğrencilere yönelik konu temelli (theme-based) bir izlence oluşturmuş ve uygulamışlardır. Çalışmaya katılan deney gurubu konu temelli izlence ile İngilizce öğrenirken kontrol grubu da Milli Eğitim Bakanlığının ve eğitim öğretim yıllarında 4. ve 5. sınıflar için hazırladığı dilbilgisi temelli izlenceyi takip ederek İngilizce öğrenmiştir. Bu iki gruptaki öğrencilerin İngilizce sınavlarındaki başarıları iki yıl boyunca izlenmiştir. İki yılın sonunda konu temelli izlence ile İngilizce öğrenen öğrencilerin dinleme, okuma ve yazma başarılarının dilbilgisi temelli İngilizce öğrenen öğrencilere göre daha başarılı olduğu ortaya çıkmıştır. Bu çalışma ayrıca dil öğrenmede yetersiz olduğu sürekli olarak gündeme gelen İngilizce ders saatlerinin de etkin bir biçimde kullanıldığında öğrencinin dili öğrenmesinde yardımcı olacağını göstermiştir. Sonuç olarak, 6-8 yaş grubundaki öğrenciler için hazırlanacak en ideal izlence içerik/konu temelli olmalıdır. Ancak bu izlencenin hazırlanmasında mutlaka diğer derslerde içerilen konular göz önüne alınmalı ve konu başlıkları bu derslerde işlenen kavramlardan oluşmalıdır Erken Yaşta Çocuklara Dil Öğretecek olan Öğretmenlerin Nitelikleri eğitim reformu ile branş öğretmenlerinin ilkokullardaki görevleri sona ermiştir. Bu durumda İngilizce derslerini kim öğretecek sorunu ortaya çıkmaktadır öğretim yılında yürürlüğe giren yeni sistemde ilkokul 4 sene olup 5-8 yaş grubundaki öğrencileri kapsamaktadır. 21 Temmuz 2012 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanan Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 64. maddesinde İlkokullarda yabancı dil dersi ile din kültürü ve ahlak bilgisi dersinin alan öğretmenlerince okutulması esastır. Ancak, ihtiyacın alan öğretmenlerince karşılanamaması durumunda bu dersler, yüksek öğrenimlerini söz konusu alanlarda yapan sınıf öğretmenleri veya sınıf öğretmeni olup bu alanda hizmet 1 Daha detaylı bilgi için lütfen bakınız: Alptekin, Erçetin ve Bayyurt, 2007; Bayyurt, 2010; Bayyurt ve Alptekin, 2000; Yalçın, 2007.

6 102 içi eğitim sertifikası almış öğretmenler tarafından ders değişimi yolu ile okutulabilir. Bunun da mümkün olmadığı durumlarda bu dersler sınıf öğretmenince okutulmaya devam edilir. Buna göre ilkokullarda İngilizce derslerine 64. maddede nitelikleri belirtilmiş olan alan öğretmenleri girecek. İlgili alan öğretmenlerinin bulunmadığı durumlarda söz konusu dilde yükseköğretimine devam etmiş alan öğretmenleri, yani, Ortadoğu Teknik Üniversitesi ya da Boğaziçi Üniversitesi gibi öğretim dili İngilizce olan üniversitelerden mezun olmuş alan öğretmenleri ya da ilgili alanda hizmet içi sertifikası almış öğretmenler girecektir. Bu ikinci gruptaki öğretmenlerin alacağı hizmet içi sertifikası ile ilgili herhangi bir bilgi yoktur, yani geçmişte uygulamalarını gördüğümüz İngilizce Öğretmenliği Sertifika programları gibi bir sertifika mı yoksa başka özelliklere mi sahip bu maddeden anlaşılamamaktadır. Genel olarak bakıldığında yeni izlencede ilkokulda yabancı dil dersi verecek olan öğretmenlerin branş öğretmeni olması beklenmektedir. Ancak maddede belirtildiği gibi branş öğretmeninin olmaması durumdan bu dersleri verecek olan öğretmenlerin kim olduğu henüz belli değildir. İngilizce öğretim programlarının uygulanmasına eğitim öğretim yılından itibaren başlanılacağı düşünülürse bu konuyla ilgili tedbirlerin alınacağı ve çözümlerin ortaya konulacağı muhtemeldir. Bu bağlamda, bu bölümün geri kalan kısmında Milli Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinde belirtilen 64. madde ve mevcut durum göz önüne alınarak 6-8 yaş grubundaki öğrencilere İngilizce öğretecek olan öğretmenlerin nitelikleri ile ilgili önerilerde bulunulacaktır. Öncelikle İngilizceyi sınıf öğretmenlerinin öğretmesi durumunda üniversitelerin sınıf öğretmenliği bölümlerinin yeniden yapılandırılması durumu söz konusu olabilir. Bu kısa vadeli bir çözüm olup halen sınıf öğretmenliği bölümünde okuyan öğretmen adaylarının İngilizce bilgilerinin geliştirilmesi için sınıf öğretmeni yetiştirme programlarına ek dersler konularak destek verilebilir. Uzun vadede 6-8 yaş grubuna ders verecek sınıf öğretmenlerinin formasyonu sırasında bu yaş grubuna yönelik temel İngilizce dersi verecek seviyede İngilizce öğretmenliği formasyonu verilmesi söz konusu olabilir. Bu durum da zaten bu yaş grubuna yönelik gerekli pedagojik formasyonu alan sınıf öğretmenlerinin aynı zamanda temel seviyede İngilizce öğretebilecek kadar İngilizce bilgisine sahip, 6-8 grubuna yabancı dil öğretmek için gereken yöntem ve yaklaşımlarla ilgili konularda ve erken yaşta çocuklara yönelik yabancı dilde ölçme ve değerlendirme konularında formasyon almış olarak üniversiteden mezun olmasını gerektirecektir ki bu da ilgili öğretmenlerin bu yaş grubuna İngilizce dersi verebilecek niteliğe erişmesini sağlayacaktır.

7 103 İngilizceyi branş öğretmenlerinin öğretmesi durumunda ise halen Eğitim Fakülteleri Yabancı Diller Eğitimi müfredatında mevcut olan küçük yaşta çocuklara yönelik yarı teorik yarı uygulamaya yönelik derslerin dışında küçük yaşta çocuklara yönelik müfredat geliştirme ve değerlendirme, ölçme ve değerlendirme gibi derslerin müfredata eklenmesi gerekecektir. Haznedar (2012) ilkokullardaki yabancı dil eğitimi ve öğretmen yeterlikleri üzerine yaptığı bir çalışmada bu öğretmenlerin altyapılarının erken yaşta çocuklara İngilizce öğretecek nitelikte olmadığını ve çalışmaya katılan 533 ilkokul İngilizce öğretmeninin %49 u (261) küçük yaştaki öğrencilere yönelik dil öğretim yöntem ve yaklaşımlarından habersiz olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca Haznedarın (2012, s. 51) çalışması Türkiye de ilköğretim seviyesinde İngilizce dersi veren öğretmenlerin aşağıda belirtilen konularda kısıtlı bilgiye sahip olduğunu ortaya koymuştur: a. Çocuklukta ikinci dil edinimi ve bu konunun birinci dil edinimi sırasındaki dilsel gelişimle ilişkilendirilmesi; b. İlköğretim çağındaki öğrencilere yönelik ölçme ve değerlendirme yöntemleri; c. Çocuk gelişimi; d. Öğretmenlerin mesleki ve kişisel gelişimleri ile ilgili öz değerlendirmeleri. 2 Bu saptamalar paralel olarak Haznedar ın (2012, s. 51) çalışmasına katılan öğretmenler de aşağıdaki konularda büyük eksikleri olduğunu belirtmişlerdir: i. Çocuk gelişimi; ii. Birinci dil edinimi; iii. Erken yaşta ikinci dil edinimi; iv. Erken yaşta öğrencilere yönelik öğretim yöntem ve yaklaşımları; v. Çocuklarda okuryazarlık gelişimi; vi. Çocuklarda öğrenme sorunları; vii. Çocuklarda dil ve konuşma bozuklukları. Bütün bu bilgilerin ışığında halen Eğitim Fakülteleri Yabancı Diller Eğitimi müfredatında mevcut olan küçük yaşta çocuklara yönelik yarı teorik yarı uygulamaya yönelik derslere ek olarak erken yaşta çocuklara yönelik müfredat geliştirme ve değerlendirme, ölçme ve değerlendirme, çocuklarda okuryazarlık gelişimi, çocuklarda öğrenme sorunları, çocuklarda dil ve konuşma bozuklukları 2 Daha fazla bilgi için lütfen bakınız: Curtain ve Dahlberg, 2004, 2010; Haznedar, 2012.

8 104 gibi derslerin müfredata eklenmesi gerekecektir. Bu derslerin programa eklenmesi, halen çok yüklü bir izlence ile yetişmekte olan Yabancı Dil Eğitimi Bölümlerindeki öğrencilere ek yük getireceğinden, eğitim fakültelerinde yer alan İngilizce öğretmenliği programlarının uzun vadede branşlara ayrılarak devam etmesi durumu ortaya çıkmaktadır. Diğer bir deyişle, modeli ile ayrıştırılmış olan öğrenci gruplarına yönelik, İlkokul İngilizce Öğretmenliği, Ortaokul İngilizce Öğretmenliği, Lise İngilizce Öğretmenliği gibi branşlaşmanın bu programlara entegre edilmesi gerekecektir. Ya da bu branşlarda yan dal eğitimi alınacak ve bu konuda uzmanlaşmış olarak üniversiteden mezun olunabilecektir. Yeni izlencenin uygulanmasında ve 6-8 yaş grubuna yabancı dil dersi verecek nitelikle öğretmenleri yetiştirecek eğitim programları geliştirilebilir ve uygulanabilir. Ancak bütün bunlar gerçekleşene kadar kısa vadeli çözümlerle arada kalan nesillerin de yabancı dili kendi bilişsel ve zihinsel yetilerine uygun şartlarda ve kalıcı olarak öğrenmesi sağlanmalıdır. Yeni yabancı dil eğitimi izlencesinin oluşturulması ile ilgili görüş ve öneriler aşağıdaki gibidir: 1. Uzun vadede Eğitim Fakültelerindeki sınıf öğretmenliği müfredatlarının değişmesi ve öğretmen adaylarının erken yaşta ki öğrenciler de dahil değişik yaş gruplarına nasıl formasyon verilmesi gerektiğini bilen birer öğretmen olarak yetişmelerinin sağlanması gerekmektedir. 2. Kısa vadede hizmet-içi eğitim ile sınıf öğretmenlerinin temel seviyede İngilizce öğretebilir hale gelmesi sağlanabilir. Dünya literatüründeki yabancı dil eğitimi politikaları ve planlaması çalışmalarına bakıldığında bunun imkansız olmadığı açıkça ortadadır. Ancak, böyle bir plan ülkemiz için uzun vadeli bir plandır. Örneğin, Afrika daki ülkelerden Rwanda da bundan 5-6 yıl öncesine kadar okullarda tercih edilen yabancı dil tarihi sebeplerden dolayı Fransızca iken bugün bu tercih İngilizce olarak değişmiştir. Rwanda Milli Eğitim Bakanlığının aldığı kararlar doğrultusunda ülkedeki tüm Fransızca öğretmenleri hizmet içi eğitime tabi tutularak İngilizce öğretmeni olarak görevlendirilmişlerdir. 3. İngilizce bilen herkes gerekli pedagojik formasyondan geçmedikçe (Örneğin, Eğitim Fakültesi Yabancı Diller Eğitimi Bölümünden mezun olmak gibi) İngilizce öğretemez. Bu nedenle, her yabancı dil bilen ya da anadil olarak herhangi bir dili konuşan kişi o dili öğretebilir gibi yanlış bir algılamanın da uzun vadede değişmesi gereklidir. Çünkü herhangi bir şekilde

9 105 küçük yaşta çocuklara yönelik bir formasyon almadıkça kimse bu dili o yaştaki öğrencilere öğretmeyi başaramaz. Bu durumda da mevcut durumdaki gibi İngilizce yi neden öğretemiyoruz gibi konuşma ve çalıştaylar sonsuza kadar devam eder. 4. Bugün İngilizce bir dünya dili, uluslararası ortak bir dildir. Bu nedenle öncelikle Türkiye deki karar mekanizmaları ile üniversitelerdeki bilim insanlarının bu konuyla ilgili farkındalıklarının artırılması gerekmektedir. Örneğin, geçen yıl Mayıs ayında Boğaziçi Üniversitesinde gerçekleşen İngilizce nin Ortak bir Dil olarak kullanımı (ELF5: The Fifth International Conference of English of Lingua Franca) konferansına yoğun bir uluslararası katılım olduğu halde Türkiye deki üniversitelerden katılım çok azdı. Bu gibi konferanslar akademisyenlerin bakış açılarını gözden geçirip değişik uygulamaları görmeleri açısından çok faydalı olacaktır. Bu nedenle ilgili öğretim elemanları ve yardımcılarının daha etkin katıları olması açısından teşvik edilmelidir. 5. Sonuç Bu makalede eğitim reformu kapsamında ilkokullardaki erken yaşta İngilizce öğrenen çocuklara yönelik müfredat geliştirme ve öğretmen yetiştirme konuları ile ilgili mevcut durum irdelenmiş ve öneriler sunulmuştur. Erken yaştaki öğrencilerin dilsel, bilişsel, fiziksel, duygusal ve kavramsal gelişimleri devam etmekte olduğundan onlara yönelik hazırlanacak bir izlencede içerik temelli bir yaklaşımın benimsenmesinin ideal olduğu vurgulanmış ve örneklerle açıklanmıştır. Buna ek olarak erken yaşta İngilizce öğrenen çocuklara yönelik ders verebilecek öğretmenlerin de gereken formasyonu almış donanımlı öğretmenler olması gerekmektedir. Bununla ilgili olarak da ideal bir eğitim öğretim programında öğretmenin yeri ve önemi bir kez daha vurgulanmıştır. Bütün bunların ışığında ideal şartlar yerine geldiği takdirde gelecek nesiller İngilizce yi daha kısa zamanda ve kalıcı olarak öğrenebilecektir. Kaynakça Alptekin, C., Erçetin, G. ve Bayyurt, Y. (2007). The Effectiveness of a themebased syllabus for young L2 learners. Journal of Multilingual and Multicultural Development, 28/1, Bayyurt, Y. (2012). Proposing a Model for English Language Education in the Turkish Socio-cultural context. Y. Bayyurt ve Y. Bektaş-Çetinkaya

10 106 (Haz.), Research Perspectives on Teaching and Learning English in Turkey (ss ). Frankfurt: Peter Lang. Bayyurt, Y. (2010). Task based language learning and teaching. B. Haznedar, & H. Uysal (Haz.). Handbook for Teaching Foreign Languages to Young Learners in Primary Schools (ss ). Ankara: Anı Yayıncılık. Bayyurt, Y. (2006). Non-native English language teachers perspective on culture in English as a Foreign Language classrooms. Teacher Development, 10/2, Bayyurt, Y. ve Yalçın, Ş. (basıma hazırlıkta). Content-based instruction. S. Çelik (Haz.), Approaches and Principles in English as a Foreign Language (EFL) Education. Ankara: Eğiten Kitap. Bayyurt, Y. ve Alptekin, C. (2000). EFL syllabus design for Turkish young learners in bilingual school contexts. J. Moon ve M. Nikolov (Haz.). Research into Teaching English to Young Learners (ss ). Pécs: Pécs University Press. Curtain, H. ve Dahlberg, C.A. (2010). Languages and children: Making the match, 4th Edition. Glenview, IL: Pearson/Prentice Hall. Curtain, H. ve Dahlberg, C.A. (2004). Languages and children: Making the match. Boston, MA: Pearson. Djigunovic, M. J. ve Lopriore, L. (2011). The learner: do individual differences matter? Enever, J. (Haz.), ELLiE: Early Language Learning in Europe (ss ). British Council Publications. Edelenbos, P., Johnstone, R. ve Kubanek, A. (2006). The main pedagogical principles underlying the teaching of young learners. [EAC 89/04]. Key study for the European Commission., Brussels. Enever, J. (Haz.) (2011). ELLiE: Early Language Learning in Europe. London: British Council. Garton, S., Copland, F. and Burns, A. (2011). Investigating Global Practices in Teaching English to Young Learners. London: British Council. Haznedar, B. (2012). Perspectives on preservice education of English language teachers in Turkish primary schools. Y. Bayyurt ve Y. Bektaş-Çetinkaya (Haz.), Research Perspectives on Teaching and Learning English in Turkey (ss ). Frankfurt: Peter Lang.

11 107 Haznedar, B. (2003). Neden erken yaşta yabancı dil eğitimi. İ. Erdoğan (Haz.), Türk Eğitim Sisteminde Yabancı Dil Eğitimi ve Kalite Arayışları (ss ). İstanbul: Özel Okullar Derneği Yayınları. Karakoç, C. (2007). Okul Öncesi Eğitimde Ana Sınıfları İngilizce Dersi İçin Bir Öğretim Programı Önerisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya. Kırkgöz, Y. (2008). Curriculum Innovation in Turkish Primary Education. Asia- Pasific Journal of Teacher Education, 36/4, Kırkgöz, Y. (2007). Language planning and implementation in Turkish primary schools. Current Issues in Language Planning, 8/2, Lopriore, L. (2002). The teaching of EFL in the Italian context: Issues and implications. CAUCE, Revista de Filología y su Didáctica, 25, Milli Eğitim Bakanlığı Resmi Gazete (2012). Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (sayı: 28360), 21 Temmuz. Moon, J. ve Nikolov, M. (Haz.)(2000). Research into Teaching English to Young Learners. Pécs: Pécs University Press. Nikolov, M. & H. Curtain (Eds), An Early Start: Young Learners and Modern Languages in Europe and Beyond. Council of Europe: European Centre for Modern Languages. Wesche, M. B., ve Skehan, P. (2002). Communicative, task-based, and content-based language instruction. R. B. Kaplan (Haz.), The Oxford Handbook of Applied Linguistics (s ). Oxford, UK: Oxford University Press. İnternet Kaynakçası: Aktif Haber (2012). Yabancı Dil Eğitimi 2. Sınıfta Başlayacak. 18 Haziran tarihinde yayınlanmıştır. Bkz.: