Bilgisayarlı Muhasebe 4. Hafta

Transkript

1 Bilgisayarlı Muhasebe 4. Hafta ÖĞR. GÖR. COŞKUN ALİYAZICIOĞLU TRABZON ÜNİVERSİTESİ - BEŞİKDÜZÜ MESLEK YÜKSEKOKULU AĞUSTOS 2018

2 2 Firma İçin Açılış Fişinin Düzenlenmesi Henüz hiç kayıt yapmamış, işe yeni başlayan bir firma için Örnek Uygulama bmyo100 firması /. / 2018 tarihinde iki ortak tarafından kurulmuştur: Ortak A ve Ortak B. Her iki ortağın sermaye payları , toplam sermaye payı ise dir. Her iki ortak sermaye taahhüdünü yerine getirmiş, lik kısım işletme kasasına konulmuş, işletmenin Z Bankası 001 No lu hesabına yatırılmıştır.

3 3 Firma İçin Açılış Fişinin Düzenlenmesi /. / KASA Merkez Kasa BANKALAR Z Bankası 001 No lu Hesap SERMAYE Ortak A Ortak B firması kuruluş yevmiye kaydı

4 4 Firma İçin Belirlenen Alt Hesapların Eklenmesi Merkez Kasa Z Bankası 0001 No lu hesap Ortak A Ortak B ALT HESAPLARI EKLEMEK İÇİN 3 YÖNTEM VAR; 1. Yöntem şu şekildedir: Muhasebe Hesap Planı İşlemleri Hesap Planı Listesi tıklanır.

5 5

6 6

7 7

8 Yeni butonuna tıklanır 8

9 Hesap Kodu ve Hesap Adı yazılır, Kaydet tıklanır 9

10 Eklenen hesabı görmek için Liste butonu tıklanır 10

11 Merkez Kasa alt hesap olarak eklendi 11

12 12

13 13

14 14 Firma İçin Belirlenen Alt Hesapların Eklenmesi Merkez Kasa Z Bankası 0001 No lu hesap Ortak A Ortak B ALT HESAPLARI EKLEMEK İÇİN 2. YÖNTEM ŞU ŞEKİLDEDİR: Fiş Detayı sayfasında iken alt hesabın eklenmesi. Hesap kodu kısmına alt hesap yazılır. Enter tuşuna birkaç kez tıklanır veya Mouse tıklanır. NOT: Yukarıdaki 1. yöntemi yapmamış kabul edip, en baştan ikinci yöntemin yapılışı aşağıdaki gibidir:

15 15 Alt Hesapları Eklemek için 2. Yöntem: Muhasebe Fiş İşlemleri Fiş Girişi tıklanır. Fiş Tipi seçilir. Kaydet tıklanır. Fiş Detayı sayfasında iken Hesap kodu kısmına alt hesap yazılır. Enter tuşuna birkaç kez tıklanır veya Mouse tıklanır. Çıkan kutuda ilgili yerler aşağıdaki gibi doldurulur.

16 16

17 17

18 yazdıktan sonra birkaç kez ENTER tuşuna tıklayınız ya da Mouse ile hareket ediniz. Ekranın üst kısmında hesap kodu eklemek için bir kutu çıkar. Tamam tıklayınız.

19 19

20 20 ALT HESAPLARI EKLEMEK İÇİN 3 YÖNTEM VAR; 3. Yöntem: Ekleme kısmından Hesap kodu ve Hesap Adı eklenir. Ekle sekmesi tıklanır.

21 21 Açılış Fişinin Düzenlenmesi (Fiş Girişi İşlemleri) Açılış Fişinin Düzenlenmesi; MUHASEBE --- > FİŞ İŞLEMLERİ --- > FİŞ GİRİŞİ tıklanır. FİŞ EKLE ekranında Fiş Tipi: Açılış seçilir. Kaydet sekmesine tıklanır. FİŞ DETAYI ekranı karşımıza gelir. Bu ekranda, Açılış fişi girişi yevmiye maddesine göre satır satır yazılır. (Eğer ekranda satır gözükmüyor ise ALT + E tuşlarına basılarak satır açılır.) İLK SATIRDA Hesap Kodu alanına yazılır. Enter e tıklayınca ya da Mouse ile hareket edince Hesap Adı alanı otomatik olarak eklenir (Merkez Kasa). Evrak No: 01, Evrak Tarihi: / /2018, BT:AÇ (Açılış Fişi), Açıklama: firmasının açılış kaydı yazılır. Borç (TL) alanına yazılır. Enter tuşlarıyla hareket edilerek ikinci satır açılır.

22 22 Firma İçin Açılış Fişinin Düzenlenmesi İKİNCİ SATIRDA; Hesap Kodu alanına Ziraat Bankası 0001 No lu Hesap yazılıp Enter tuşuna tıklanır. Ya da Mouse ile Evrak No alanına gidilir. (Hesap Adı alanı otomatik olarak program tarafından eklenir). Evrak No, Evrak Tarihi, BT ve Açıklama alanlarının otomatik olarak eklenmesi için ALT + 4 tuşlarına basılır. Borç (TL) alanına yazılır. Enter tuşlarıyla hareket edilerek üçüncü satır otomatik olarak açılır. Ya da sağ tarafta bulunan + tıklanarak satır açılabilir. ÜÇÜNCÜ SATIRDA; Hesap Kodu alanına Ortak A yazılır. ALT + 4 tıklanır. Alacak (TL) alanına yazılır. Enter tuşlarıyla hareket edilerek dördüncü satır açılır. DÖRDÜNCÜ SATIRDA; Hesap Kodu alanına Ortak B yazılır. ALT + 4 tıklanır. Alacak alanına bakiyeyi yazmak için ALT + H tuşlarına basılır ya da elle yazılır. Kaydet tuşuna tıklanır. Açılış fişi oluşturulur.

23 23

24 24

25 25

26 26

27 27

28 28

29 İkinci satırı eklemek için; sürekli enter tuşlanabilir, + tuşuna tıklanabilir veya ALT+E tuşlarına tıklanabilir 29

30 İkinci satırda Evrak No, Evrak Tarihi, BT ve Açıklama kısımlarını otomatik olarak doldurmak için ALT+4 tuşuna tıklanır veya ekranın sağ sütununda bulunan Kopyala kısmındaki EvrakNoTarih.Açık.Kopyala butonu tıklanır 30

31 31

32 32

33 33

34 Üçüncü satırda girildikten sonra yine ALT+4 tıklanır. Alacak kısmına TL yazılır ve + tıklanarak dördüncü satır açılır. 34

35 35

36 Dördüncü satırda girildikten sonra ALT+4 tıklanır. Alacak kısmına TL yazılır. Ancak, günlük işlemlerde küsuratlı sayılarla karşılaşıldığında Alacak kısmını otomatik oluşturmak için ALT+H tuşlarına tıklanır. Sonra Kaydet tıklanarak Fiş oluşturulur. 36

37 Son olarak ALT K ile kayıt yapılır ya da alt satırda bulunan Kaydet sekmesi tıklanır. 37

38 38

39 Kaydedilen fişin bulunduğu yeri yani Fiş Listesi ni görebilmek için Liste butonuna tıklanır. 39

40 Liste tıklandıktan sonra ekranın üst kısmında çıkan kutuda Tamam tıklanır. 40

41 NOT: Fiş Listesi ni görebilmek için Muhasebe Fiş İşlemleri Fiş Listesi tıklanır. İlk Fiş Tarihi ile Son Fiş Tarihi silinir. Sağ altta bulunan Liste tıklanır. 41

46 46 Fatura nedir? Satılan mal ve yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı tutarı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tacir tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.

47 47 Faturada bulunması gereken bilgiler Fatura ibaresi, Faturanın düzenlenme tarihi, seri ve sıra numarası, Maliye Bakanlığı ibaresi veya noter tasdik mührü şekli, Faturayı düzenleyenin adı, varsa ticaret unvanı, iş adresi, bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarası, Alıcının (müşterinin) adı, ticaret unvanı, adresi, varsa vergi dairesi ve hesap numarası, Malın ve hizmetin türü, miktarı, birim fiyatı ve tutarı, Satılan malların teslim tarihi ve irsaliye numarası, Kaşe ve imza

48 Faturanın düzenlenmesinde dikkat edilecek konular 48 Faturalar sıra numarası dahilinde düzenlenir. Faturalar mürekkepli kalem ile daktilo veya bilgisayarla düzenlenir. Faturalar en az bir, asıl bir örnek (suret) olarak düzenlenir. Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami 7 (yedi) gün içinde düzenlenir. Bu süre içinde düzenlenmemiş faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır. Faturalar Türkçe olarak düzenlemelidir. Kullanılacak faturalar notere tasdik ettirilmiş veya antlaşmalı matbaalara bastırılmak suretiyle temin edilir. Fatura düzenlemek zorunda olanlar, müşterinin adı ve soyadı ile bağlı olduğu vergi dairesi ve hesap numarasının doğruluğundan sorumludur. Fatura düzenleyenin istemesi halinde müşteri, kimliğini ve vergi dairesi hesap numarasını gösterir belgeyi ibraz etmek zorundadır. Ancak nihai tüketiciye satılan mallar veya yapılan işler için düzenlenecek faturalarda, müşterinin belge ibrazı ve fatura düzenleyenin sorumluluğu söz konusu olmayacaktır. Faturanın baş tarafında iş sahibinin veya namına, imzaya yetkili olanların imzası bulunur.

49 49 Fatura Düzenlemek Zorunda Olanlar (VUK md. 232) Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle, defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler; Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara, Serbest meslek erbabına, Kazançları basit usulde tespit olunan tüccarlara, Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere, Vergiden muaf esnafa Sattıkları emtia ve yaptıkları hizmet için fatura vermek ve bunlar da fatura istemek ve almak mecburiyetindedir.

50 50 Faturalarla İlgili Yasal Kurallar Vergi Usul Kanunu nun 230. maddesinde faturanın şekli, faturanın nizamı yani faturanın düzenlenmesinde dikkat edilecek kurallar belirlenmiştir. VUK madde 231/d ye göre, fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren en fazla yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içinde düzenlenmeyen faturalar, hiç düzenlenmemiş sayılır.

51 51 Açık Fatura, Kapalı Fatura Bunun yanında bedelinin yi geçmesi veya bedeli den az olsa dahi alanların istemeleri halinde emtiayı satanın veya işi yapanın fatura vermesi zorunludur. Açık Fatura: Faturada imza ve kaşe, faturanın üst kısmına atılmış ise, bu fatura açık faturadır. Bedelinin ödenmediği anlamına gelir. Kapalı Fatura: Faturada imza ve kaşe, faturanın alt kısmına atılmış ise, bu fatura kapalı faturadır. Bedelinin ödendiği anlamına gelir. Bu kurallar, ticari örf kurallarıdır.

52 52 KAPALI FATURA: Peşin ödeme yapıldığında kaşe ve imza faturanın alt kısmında yer alır.

53 53 AÇIK FATURA: Ödeme veresiye yani peşin yapılmadığında kaşe ve imza faturanın üst kısmında yer alır.

54 54 Faturaların Kaydedilmesi Alış Faturası, Alış faturası, işletmenin asıl faaliyet konusu ile ilgili satıcılardan alınan malların izlendiği faturadır. Muhasebe bürolarında alış faturasını satış faturasından ayırmak için, faturada sol üst kısımda bulunan şirket isimlerine dikkat edilir. Üstteki şirket için satış, alttaki şirket için alış faturası olduğuna dikkat edilir.

55 Faturaların Kaydedilmesi: MAL ALIŞI PEŞİN ALIŞ FATURASININ KAYDEDİLMESİ; Peşin ödeme yapıldığında kaşe ve imza faturanın alt kısmında yer alır. Fiş Tipi: TEDİYE Fiş Girişi Yöntemleri 5 şekildedir; 1. KDV Ayırma İşlemleri (ALT+Z, ALT+X, ALT+C) 2. Ba-Bs Kısayol İşlemleri; (Genel Toplamda yani KDV dahil, KDV li F6, Matrah ta yani KDV hariç, KDV siz ALT+Q) 3. Toplu Fiş Girişi İşlemleri (İlk hesap kodu 100, ortadaki hesap kodu 153) 4. Hızlı Fiş Girişi 5. Klasik Fiş Girişi (Mahsup Fişi) 55

56 56 ÖRNEK UYGULAMA bmyo işletmesi, tarihinde ABC Mobilya Tic. Ltd. Şti. den TL ye (% 18 KDV dahil) peşin olarak kanepe satın almıştır. İSTENEN Yevmiye maddesini yapınız.

57 57 Örnek Çözüm Fatura Türü: bmyo999 şirketi kendi işletmemiz olduğu için fatura alış faturasıdır. Kaşe ve imza faturanın alt kısmında olduğu için kapalı faturadır. Parası peşin ödenmiştir. Yani fatura türü kapalı alış faturasıdır. Fiş Tipi: TEDİYE Fiş Girişinden önce yapılması gereken işlemler şunlardır: 1. Yevmiye maddesi oluşturulmalıdır. 2. Alt hesaplar eklenmelidir. 3. Hesaplar eşleştirilmelidir (Hesap Planı Cari Tanımlama=entegre işlemi) 4. Fiş Girişi yöntemlerinden herhangi birine göre yevmiye maddesi eklenmelidir.

58 58 1. Yevmiye Maddesinin Oluşturulması YEVMİYE MADDESİ 153 TİCARİ MAL SATIŞLARI 191 İNDİRİLECEK KDV ALT HESAPLAR 100 KASA Kanepe Yüzde 18 İndirilecek KDV Merkez Kasa NOT: Bu faturada, kanepe alışı ABC Mobilya San. Tic. Ltd. Şti. den gerçekleşmiştir. Bu şirket, işletmemiz için SATICI dır. Hesap Kodu: dir.

59 2. Alt Hesapların Eklenmesi 59

60 60

61 61

62 62

63 63

64 3. Hesap Planı Cari Tanımlama (Entegre İşlemi) 64

65 65

66 66

67 67

68 68

69 69

70 70 Cari Hesap Tanımlama yı görebilmek için ekranı yenilemeniz gereklidir. Kutudan herhangi bir hesap grubu seçilir. Tekrar I Dönen Varlıklar tıklanırsa için yaptığınız işlemi görebilirsiniz.

71 kodlu hesabı görebilmek için Mouse ile ekranı aşağı kaydırmayı unutmayınız

72 72 Fiş Girişi Yöntemleri 1. KDV AYIRMA İŞLEMLERİ ALT+Z: KDV yi ayırır ALT+X: KDV yi ikinci satıra ekler ALT+C: Kasa hesabı ile kapatır.

73 73

74 74

75 75

76 Borç kısmına Genel Toplam (KDV li Tutar=KDV Dahil=KDV İçinde) olan TL yazıldı. ALT+Z kısayol tuşu uygulandı 76

77 ALT+Z kısayol tuşu uygulandı. ALT Z: KDV yi ayırır. 77

78 ALT+X kısayol tuşu uygulandı. ALT X: KDV yi ikinci satıra ekler 78

79 ALT+C kısayol tuşu uygulandı. ALT C: Kasa hesabı ile kapar. Boş kalan Evrak No, Evrak Tarihi, BT ve Açıklama kısmını doldurmak için ALT 4 tıklanır. Alt K ile kaydedilir 79

80 80 Örnek Çözüm 2. BA-BS KISAYOL İŞLEMLERİ F6: KDV Dahil (KDV li tutar=genel Toplam=KDV İçinde iken KASA ile kapatır. Kapalı Alış ve Kapalı Satış işlemlerinde kullanılır.) ALT+Q: KDV Hariç(KDV siz tutar=matrah=kdv Dışında iken KASA ile kapatır. Kapalı Alış ve Kapalı Satış işlemlerinde kullanılır.)

81 81 Ba / Bs Formları Maliye Bakanlığı nın bazı mükelleflerden her ay istediği aylık nin üzerinde olan her türlü mal-hizmet alış ve satışlarının listesidir. Maliye Bakanlığı Vergi Usul Kanunu ndan aldığı yetkiyle bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin belirli bir haddi aşan mal ve hizmet alımlarını «Mal ve Hizmet Alımlarına İlişkin Formu (Form Ba)» ile «Mal ve Hizmet Satışlarına İlişkin Formu (Form Bs)» ile bildirmeleri yükümlülüğü getirmiştir. (VUK md.350, 362, 381 ve 396).

82 82 Ba / Bs Formları Maliye Bakanlığı nın bu faturaları istemesinin amacı; elde edilen bilgileri çapraz kontrole tabi tutarak kayıt dışılığı, sahte fatura kullanımını engellemektir. Alış yapan aldım der ve bunu bildirirse fakat bu kişiye satış yapan satışını gizler bildirmezse, bu sistem sayesinde, bilgisayarlar aracılığıyla gizlenen satış tutarı hemen tespit edilebilecektir.

83 83 Ba / Bs Formları BA BS FORMLARIYLA İLGİLİ YASAL DÜZENLEME: Maliye Bakanlığı tarafından 04/02/2010 tarihli Resmi Gazete de yayımlanan 396 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin mal ve hizmet alımları ile mal ve hizmet satışlarının 2010 yılı ve müteakip yıllarda bildirilmesinde uygulanacak usul ve esaslar ile bildirim hadleri yeniden düzenlenmiştir. Buna göre; a) Ba ve Bs formları aylık dönemler itibarı ile verilecektir. b) Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, 2010 yılından itibaren bir kişi veya kurumdan aylık toplamı KDV hariç TL yi aşan mal ve hizmet alımlarını ve satımlarını, Ba ve Bs bildirim formlarında ayrı başlık altında bildireceklerdir.

84 84 Ba / Bs Formları c) Belgelerde gelir vergisi tevkifatına da yer verilen hallerde tevkifattan önceki brüt tutarlar dikkate alınacaktır. d) Alıştan iadeler satış olarak, satıştan iadeler ise alış olarak dikkate alınacaktır. e) Bildirimler aylık dönemler itibarı ile yapılır. Alış/satışlarının bildirilecekleri aylık dönemler, bunlara ilişkin belgelerin düzenlenme tarihi dikkate alınarak belirlenir.

85 85 Ba / Bs Formları f) Ba ve Bs formlarının belli istisnalar dışında internet ortamında gönderilmesi gerekmektedir. Bildirim formları, takip eden ayın birinci gününden itibaren son günü akşamı sat a kadar sistem üzerinden onaylanmak suretiyle gönderilmesi gerekmektedir. g) Bildirim verme yükümlülüğü bulunan, ancak tüm alış ve satışları belirlenen haddin altında kalan mükellefler, söz konusu fornmları Tablo II dışındaki tüm bilgileri doldurmak suretiyle vermek zorundadırlar. h) Bildirim formlarını belirlenen süreler içinde vermeyen, eksik veya yanıltıcı bildirimde bulunan mükelleflere özel usulsüzlük cezası kesilecektir. (VUK mükerrer 355 nci madde)

86 86 Hesap Planı Cari Tanımlama Luca muhasebe sisteminde, Ba-Bs formlarının otomatik olarak sistem tarafından oluşturulması için Cari Tanımlama (Hesap Eşleştirme) işlemi yapmak gereklidir. Luca Muhasebe Programında fiş içerisinde veri girişi yaparken, Cari Tanımlama Niçin Yapılır? F3, F4, F5, F6, Alt+W, Alt+ Q gibi klavye kısayol tuşlarını ve Toplu Kayıt Ekranı nı kullanarak daha hızlı veri girişini sağlayabilmek amacıyla Ba-Bs raporlarının siz daha veri girişi yaparken otomatik olarak sistem tarafından hazırlanması için, Ayrıca vergi dairesi inceleme raporlarından indirimler ve hesaplamalar raporlarını sistemden otomatik olarak alabilmek için, Muhasebe Modülü --- > Hesap Planı İşlemleri --- > Hesap Planı Cari Tanımlama alanına gidilir.

87 87 Hesap Planı Cari Tanımlama Mal Satışı İşlemlerinde Cari Tanımlama Cari Tanımlama 600 lü hesap baz alınarak gerçekleştirilir. Mal Alışı İşlemlerinde Cari Tanımlama Cari Tanımlama 153 lü hesap baz alınarak gerçekleştirilir.

88 88

89 89

90 90

91 F6 Kısayol Tuşu: KDV dahil veya Genel Toplamda veya KDV li Tutarda kasa ile kapatır 91

92 ABC Mobilya eklemeyi unutmayınız. Ayrıca, Hesap Planı Cari Tanımlama yani entegre işlemi mutlaka yapılmış olmalıdır

93 93

94 2.360 TL iken F6 kısayol tuşu uygulandı 94

95 95 Cari Hesap kutusu Tamam tıklanır.

96 2.360 iken F6 kısayol tuşu uygulandı 96

97 ALT+Q Kısayol Tuşu: KDV hariç veya KDV siz veya Matrah hesapta kasa ile kapatır 97

98 2.000 TL iken ALT+Q kısayol tuşu uygulandı 98

99 99

100 100 Örnek Çözüm 3. TOPLU FİŞ GİRİŞİ İŞLEMLERİ MAL ALIŞ: İLK HESAP KODU 100, ORTADAKİ HESAP KODU 153 MAL SATIŞ: İLK HESAP KODU 100, ORTADAKİ HESAP KODU 600

101 101

102 102

103 103

104 104

105 İlk Hesap Kodu 100 Kasa 105

106 106 KDV li tutar yazılırken, otomatik olarak KDV siz tutar ve KDV tutarı 360 hesaplanmaktadır. İkinci Hesap Kodu, Matrah hesap kodu yani yazılır. ENTER tıklandığında otomatik yazılır. Ayrıca BaBs kutucuğu otomatik yazılır.

107 107 Alt kısımdaki Kaydet tıklanır. Ya da ALT K tıklanır.

108 108 Yevmiye maddesi oluşur.

109 109 Örnek Çözüm 4. HIZLI FİŞ GİRİŞİ İŞLEMLERİ

110 110 Muhasebe Fiş İşlemleri Hızlı Fiş Tanımı

111 111 Adı kısmına Yüzde 18 Kanepe Alışı yazalım

112 112 Adı kısmına Yüzde 18 Kanepe Alışı yazalım. Ekle sekmesine tıklayalım.

113 113 Burada Adı kısmı yanlış yazılırsa düzeltme yapabilmek için Alt satırda üzerinde değişiklik yapıp Güncelle tıklanır.

114 114 Eğer düzeltme yoksa Yüzde 18 Kanepe Alış üzerine çift tıklanır. Hızlı Fiş sayfasına geçmiş oluruz.

115 115 Veri Adı: TOPLAM Hesap Kodu: Borç/Alacak: Alacak Ekle tıklanır.

116 İlk satır oluştu 116

117 117 İkinci satırı oluşturmak için mutlaka Yeni tıklanır. Eğer Yeni tıklanmazsa ilk satır üzerine yazılır ve ilk satır kaybolur.

118 118 İkinci satırı oluşturmak için; Veri Adı: Matrah Hesap Kodu: Borç/Alacak: Borç İşlem Tipi: Formül seçilir. Formül tıklanır.

119 119 İşlem Tipi Formül seçildikten sonra alt kısımda Formül satırı oluşur. Formül satırına TOPLAM/1.18 yazılır. Ekle tıklanır.

120 120 İkinci satır oluşur. Üçüncü satırı oluşturmak için Yeni tıklanır.

121 121 Veri Adı: KDV Hesap Kodu: Borç/Alacak: Borç Tıklanır. İşlem Tipi Formül seçilir. Formül satırı oluşturulur. Formül: TOPLAM-MATRAH yazılır. Ekle tıklanır.

122 122 Üçüncü satır oluşturulur. Böylece Alış için Hızlı Fiş Tanımı tamamlanmış olur.