Nihad KARSLI. Nihad KARSLI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Nihad KARSLI. Nihad KARSLI"

Transkript

1

2 İÇİNDEKİLER Editörden Neden Kamu Lisansı? Scribus Web Site Tanıtımları GNU ve Kamu Lisansları Wipe Bash Shell ve Harici Topaklama Goopi Httrack Pisi Paket Depomuz Pardus Sürüm Takvimi Virtualbox Python Modülleri Gimp Filtreleri Çağlayan ARKAN ile Röportaj PKD'den haberler Yeni Yılınız Kutlu Olsun 2 3,4 Murat ÖZENÇ 5,6,7,8,9,10 Serdar GÜNDÜZ Erdem ARTAN, Serdar GÜNDÜZ 11,12 13,14,15 Samed KONAK 16,17,18 Serdar GÜNDÜZ 19,20 Samed KONAK 21,22,23 Erdem ARTAN 24,25,26,27 Erdem ARTAN 28 Pardus-Linux Wiki 28 Erdem ARTAN 29 Erdem ARTAN 30,31,32,33,34 Erdem ARTAN 35,36 Doğukan KORKMAZTÜRK 37,38,39,40, Serdar GÜNDÜZ 41 Nihad KARSLI 42 Erdem ARTAN Nihad KARSLI 1

3 EDİTÖRDEN... Neler yapabilirdim? Maddi destek olabilirdim. Dağıtımın kullanıcı sayısını artırmak için tanıtım yapabilirdim. Yardımlaşma için internet üzerinde yazılar yazabilir, forumlar oluşturabilirdim, vb... E bunları yapmak için, öncelikle neyin ne olduğunu öğrenmem gerekiyordu. Ben de başladım incelemeye... Henüz civcivdi bir tavuğun yumurtasından çıkan ve adı da ulusal dağıtım konmuştu. Denemeler yapılıyordu. Sonra birisi deneme amaçlı bir "bootloader" yazmıştı; kurulum da yapılabiliyor hale gelmişti. Bu aşamada dağıtımı denemek, aksayan yönlerini test etmek ve kullanmaya başlayanlara yardımcı olmak için bir forum açmaya karar verdik iki arkadaşımızla. Adı ne olacaktı bu forumun? Bir kere meselenin özgür yazılım ve GNU/Linux oldugu belli olmalı idi. O halde adında Linux olmalı idi. Dağıtımın adına da atıfta bulunmalıydık. Yine sivil kesim tarafından meydana getirilecek bir topluluk olacağından, adının uzantısı ".org" olmalı idi. Sonunda Pardus-Linux.Org (kısaca "PLO") oldu. Evvel zaman içinde... Devlet destekli olarak, özgür ya da açık kaynak kodlu bir dağıtım geliştirileceğini PLO, hızla büyüdüğü için 5-6 sunucu değiştirmek zorunda kaldı. Resmi geliştirici olsun, öğrenmiştim. Pek çok kişinin aksine bu haber beni gönüllü olsun veya sadece hevesli olsun bir çok dostumuz emek vermeye başladı bizimle birlikte. İşte burada sorunlar da ortaya çıkmaya başladı. sevindirmişti. Genellikle dağıtımlar sivil oluşumlarca geliştirilip desteklenirken, ülkemizde bunun tam tersi bir yapılanma beni sevindirdi. Bu sevincimin nedeni, iş disiplininin sağlanacak, gönüllülerin sıkça yaşanan küsme veya alınma gibi nedenlerle dağılması ihtimalinin ortadan kalkacak ve memleket dili ile üretilmiş, yerli bir dağıtıma sahip olunacak olması idi. Devlet destekli bir dağıtıma sevinenler; projenin de memur kafası ile yönetildiğini ve yine bu dağıtıma ilişkin her türlü faaliyetin öyle ya da böyle kontrol altında tutulmak istendiğini anlayınca sözün tam manası ile "Burası Türkiye" dedi. Ancak bunlar yanlış düşünceler ve sözlerdi. Bizim bu aşamada ne yapacağımıza karar vermemiz gerekiyordu. Ve biz kararımızı verdik... Bu hatalı düşünceleri dikkate almayacak, bildiğimiz yoldan sapmayacaktık. PLO şu an itibari ile Pardus Kullanıcıları Derneği'ne ait bir portal haline gelmiştir. İlk gün söylediğimiz gibi bu portal kullanıcılarına aittir. Onlar ne derse o olur. Sivil topluluk olmak, çok sesliliğe değer vermek ve bu doğrultuda hareket etmek temel prensipleri ile Pardus GNU/LINUX dağıtımına destek olmaya, yanlışları, hiç bir süzgeçten geçirmeden ve hiç kimseden korkmadan, yapanların suratlarına söylemeye devam edecektir. Projenin sahibi devlet değil, aksine millet ve insanlıktır. Nitekim önemli bir kesim de benim gibi düşünmüş olmalı ki camiada pek çok kişi bu girişime destek oldu. Gerek projenin içinde resmi olarak, gerek dışarıdan gönüllü olarak iş gücü ve düşünce desteği verildi. Ben de LKD'nin bir üyesi olarak bu işin bir Nihad KARSLI ucundan tutup destek vermek istedim. 2

4 NEDEN KAMU LİSANSI? Günaydın... Eğer beni duyamıyorsanız lütfen elinizi kaldırın. Oh, sanırım duyamıyorlar. Bu konuşma için ne kadar sürem var? 2 saat mi? Özgür yazılım teknik bir olgudur, ama Özgür yazılım konusu teknik bir konu değildir, daha çok etik (aklaki), politik ve sosyal bir konudur. (İts the issue of what the rules of society should be free using software.) Bununla birlikte bir topluluğun yazılım kullanımını düzenleyen kurallarla ilgili bir konudur. Birçok zaman, yazılım firmaları için, kendilerine hizmet etme doğrultusunda çalışan insanlar kendilerine "İnsanların bize daha çok para ödemeleri için onları nasıl yönlendirmeliyiz" sorusunu sorarlar. Eminim ki birçoğunuz cevabı biliyorsunuz. Gerçekten şanslı bir adamım ki, 70'lerde program paylaşabilen bir topluluğun içerisinde bulunabildim. Bu sebeple ki, demin ele aldığımız basit soruyu farklı bir açıdan değerlendirebilme ve yorumlayabilme hakkına sahip oldum. Yeni yorum "İçerisinde bulunmanın iyi olduğu bir topluluğu hangi kurallarla yönlendirmek gerekir?" idi ve gerçekten birçok cevap edindim, ki bu cevaplar da, şu anki konuşmamın konusudur. Bu topluluk hakkında biraz bahsedecek olursak, bu topluluk bir çok iyi üniversitenin programcılarının ve bazı yazılım firmalarında çalışan yazılımcıların katılımıyla oluşan bir topluluk. Bu toplulukta, eğer bir yazılım geliştirirseniz, bunu paylaşabilirsiniz, diğer insanlar da paylaşabilir, bu tamamen normaldir. MIT'de çalışmakta olduğum Yapay Zeka laboratuvarı, bu topluluğun en derin parçasıdır, çünkü orada kullandığımız tüm yazılım topluluk yazılımıdır ve tamamı özgürdür. 00:02: :03:04 Dolaysıyla bu toplulukta, eski bir hackerın ekranında çalışıyorsanız, -hacker bu toplulukta program geliştiricilere verilen isimdir ve birbirimize böyle sesleniriz- ve kullanılamaz bir şey (kod) gördüğünüzde "Hey bu nedir?" diye bir şey sorabilirsiniz, size "O Stanford'dan gelen bozuk, işe yaramaz, arızalı bir program ve şu anda 'Bozuk Dizini'nde duruyor" diyebilirler. O dizine baktığınızda, sadece çalıştırılabilir dosya/program'ın yanı sıra, kaynak kodu da görebilirsiniz ki bu da size o bozuklukların nasıl giderildiği hakkında fikir verir. Programın çalıştırılması sırasında bir çok bug(hata) görebilmeniz muhtemeldir ki bu da size yeni özellikler konusunda fikir verir. Kaynak koduna gidebilir ve hatayı giderebilir, yeni özellikler ekleyebilirsiniz. Oradaki kaynak kodunun bir kısmını kesip alabilir ve kendi yazdığınız ve tamamı ile farklı bir iş için geliştirdiğiniz programınıza entegre edebilirsiniz. Dolaysıyla programı sadece çalışma amacı doğrultusunda değil, faydalı olabilecek daha farklı doğrultularda da kullanabilirsiniz. Geliştirdiğimiz program insani kültürün bir parçasıdır, bizim işimiz insani kültürü yayma projesidir, ki bu proje de herkes için erişilebilirdir. İşim bende gerçekten güzel hisler uyandırıyor çünkü ortada bunu "herkes için yaptığımız" gerçeği var, sadece bir grup insan için yapıp, diğerlerini reddetmek, ya da sadece para için yapmak yok, çünkü bu benim açımdan bu pek gurur verici olmazdı. Fakat ardından, bizim sahip olduğumuz gibi bir topluluğa sahip olmayan kullanıcıların hayatının nasıl olduğunu tattık. Bu durum Xerox ve MIT arasında lazer yazıcı konusunda gerçekleşti. Belki de hikayeyi 3

5 NEDEN KAMU LİSANSI? Bu bizim için kötü oldu çünkü programın kaynak koduna erişemediğimizden sorunu çözemedik. Fakat diğer yandan da çok iyi oldu ve bu konudan önemli bir ders çıkarttım. duymuşsunuzdur. Bu sadece özgür yaklaşımın etiği(ahlâkı) hakkında benim dikkatimi çeken birçok olaydan bir tanesi, ve doğruyu yanlışı düşünmeme sebep olan. Bu lazer yazıcı bir çok yönden iyi bir yazıcı, öyle ki 1 sayfa/saniye hızında yazabilen, çok yüksek çözünürlüklü ve düzgün satırlarla düzgün çıktılar verebilen bir yazıcı, ayrıca eski yazıcımızdan da çok çok iyi bir yazıcı. Fakat çok iyi olmayan bir yönü var ki, o da fazlasıyla kağıt sıkışıklığı oluşması. Ayrıca bu printer öyle bir yere yerleştirilmiş ki, insanlar bu yazıcıyı, çıktılarını almaya gitmek dışında çok sık göremiyorlar, dolaysıyla sıkışık vaziyette çok fazla kalabiliyor. Biz bunu fark ettiğimizde, tabii ki eski printerımızda yaptığımız gibi sorunu çözmek istedik, ki eski printerımız yenisine oranla çok yaavvaaşş tı :) Tabii ki bizler printer mühendisi değil, yazılımcılarız, dolaysıyla printerı daha iyi hale getiremeyiz ama printer yazılımındaki özelliklere müdahale ederek sorunları çözebiliriz. Eski printerımızda, bir dosyanın yazımı bittiğinde, kullanıcı "Dosyanızın yazımı bitmiştir" şeklinde bir mesaj ile uyarılırdı. Tabii ki beklemeniz gerekirdi çünkü printer yavaştı ama fazladan bir süre değil, çünkü yazım süresi biliniyordu. Kağıt sıkışmalarından dolayı printera yeni bir özellik ekledim, böylece ne zaman sıkışma gerçekleşse, çıktı bekleyen kullanıcılara sistem tarafından "Printerda bir sorun var, gidip bir bakıver" diyen bir mesaj gönderiliyordu. eğer böyle bir mesaj sizin ekranınıza gelir ise, bir başkasının gidip ilgilenmesini beklemeye cesaret edemezsiniz, çünkü bir çok insanın aynı mesajı almış olabileceğini bilir ve bir an evvel printera gidersiniz. Vardığınızda, printerda sıkışma olmuştur fakat bir kaç dakika içinde sizin gibi bir kaç insan daha oradadır ve sorunla ilgilenilir. Sonuç olarak; tüm printerları çalışır bir vaziyette tutarsınız, sıkışmalar halen olur fakat bu, sistemin çok uzun bir süre arızalı bir şekilde kapalı kalmasını engeller. Bu güzel bir çözümdü ve dolaysıyla aynı çözümü yeni printerımız için de düşündük, fakat denemek bir yana, beton bir duvarla karşılaştık. Eski printerımızda bunu gerçekleştirebiliyorduk çünkü o, topluluğun bir parçası olan özgür bir yazılımla kontrol ediliyordu. Dolaysıyla yeni printerımıza bu özelliği ekleyebilmemiz için kaynak kodu gerekmekteydi. Gelin görün ki, yeni printerımız Xerox un kendi yazdığı bir programla yönetiliyordu, kaynak koduna bile sahip değildik. Dolaysıyla hiçbir değişiklik yapamadık, elimizdeki programın (Xerox) bir mahkumu gibiydik. 00:08: :09:33 Ve sorunu çözüp işe geri döndüm, biraz süre geçtikten sonra saatime baktım ve "Oh, yarım saat geçmiş, belki şimdiye yazım bitmiştir" dedim, yukarı printerın yanına çıktığımda diğer insanların 200 sayfalık çıktıları vardı ki bunları basması yaklaşık 2 dakika 30 saniye sürmüştü ve bu hızlı printer yine sıkışmıştı. O noktada kendime "Burada durup sıkışmayı çözüp, kendi çıktım gelinceye kadar bekleyeceğim" diyorsnuz. 00:10: :30:32 Sonra, Xerox yazılımının kaynak kodunun bir üniversitede birisinde bulunduğunu duydum. Oraya ziyarete gittiğimde ilgili kişinin ofisine gittim ve "Merhaba ben MIT'denim, aceba sizin printer yazılımının kaynak kodlarının bir kopyasını ödünç alabilirmiyim?" dedim ve o kişi bana "Hayır, size bir kopya vermeyeceğime dair sözüm var." dedi. Sadece sinirli değildim, aynı zamanda şok olmuştum, o kadar ki bu konuda adil bir şekilde öfkemi dışa vurmaktan çok uzaktım. 00:11: :11:30 Bu bizim için kötü oldu çünkü programın kaynak koduna erişemediğimizden sorunu çözemedik. Fakat diğer yandan da çok iyi oldu ve bu konudan önemli bir ders çıkarttım. Bu birçok açıdan önemli çünkü bir çok kullanıcı bunu öğrenmiyorlar. Gördüğünüz gibi o kişi, MIT deki meslektaşlarına yardım etmemeye söz vermiş, fakat bunu sadece bize değil, bunu aynı zamanda muhtemelen size de yaptı. Yazar: Richard Stallman Çeviri: Murat Özenç 4

6 SCRIBUS S cribus Nedir? Masaüstü Yayıncılık yazılımı olan Scribus'ı başlıklar hâlinde inceleyeceğiz. Scribus'ı tanımaya başlayalım. Scribus; dergi, takvim, broşür, kartvizit gibi görsel materyallerin tasarlandığı bir mizanpaj yazılımıdır. Scribus, pdf çıktıları almakta çok yeteneklidir. Dergimizin mizanpajı tamamen Scribus ile yapılmıştır. Scribus sözcüğü İngilizce'de kâtip, yazıcı vb. anlamlara gelen "scribe" sözcüğünden türetilmiştir. Scribus, Türkçe de dahil olmak üzere pek çok dil desteğine sahiptir. Türkçe dil desteği için Pozitifpc e-dergisi editörü Barış ATASOY'a teşekkür ederiz. Scribus, GNU General Public License (GPL) ile lisanslı özgür bir yazılımdır. Scribus; "Python" ve C++ ile uygulama-grafik arayüz geliştirme ortamı olan "QT" ile kodlanmış, geliştirilmiştir. Scribus'ın GNU/Linux, Mac ve Windows ortamlarında çalışan sürümleri mevcuttur. Scribus'ın resmi web sitesi adresinden son sürüm olan 'yi indirebilir, detaylı bilgi ve belgeye ulaşabilirsiniz.(resim-scribus logosu) P ardus altında Scribus'ın kurulumu En kolay kurulum yöntemi konsoldan; sudo pisi it scribus komutunu işletip bağımlı olduğu paketleri de beraberinde yüklemeyi kabul etmektir. Scribus'ı çalıştırmak için; Pardus=>Programlar=>Ofis=>Scribus yolunu takip etmelisiniz. G hostscript Postscript, Adobe firmasının basılacak dömkümanın yazıcılar tarafından farklı yorumlanmasını önleyen bir baskı standardıdır. Ghostscript ise sisteme scribus ile birlikte kurulan açık kaynak kodlu Postscript yorumlayıcısıdır. Ghostscript sayesinde baskı önizleme yapabilir farklı baskı cihazlarında aynı ton, renk ve baskı katitesini elde ederiz. Sisteminizde hangi Ghostscript sürümünün kurulu olduğunu öğrenmek için Scribus'ı çalıştırıp Yardım=>Scribus Hakkında butonunu tıklamalısınız. V erimli çalışmak için tavsiyeler Öncelikle çalışmalarımızı kolayca yönetebilmemiz için Yazı ve ilgili resimleri farklı dizinler altında saklamalıyız. Etkili sayfa tasarımları için zihnimizde canlandırdığımız fikirleri bir kâğıda çizmemiz büyük kolaylık sağlayacaktır. Scribus'ın kolaylık sağlayacak diğer bir özelliği de.txt uzantılı metin dosyalarının içindeki yazıları kolayca metin alanlarına aktarmasıdır. (Bu özellikten Metinlerle Çalışma alt başlığında bahsedilmiştir.)bu nedenle yazılarımızı ayrı *.txt dosyalarında saklamamız işimizi kolaylaştıracaktır. Izgara ve Kılavuz çizgilerin, resim ve yazı alanlarının bir bütünlük oluşturacak şekilde konumlandırılmasında büyük payı vardır.izgara ve Kılavuzları sayfa üzerinde göstermek için; Görüntüle=>Izgarayı göster ve Kılavuzları göster seçenekleri seçilmelidir. Scribus'ın belki de en çok kullanacağınız aracı olan "Özellikler" penceresini her daim ekranda bulundurmanız tasarımınızda yer alan; çizgi, şekil, renk,metin ve resim alanlarının niteliklerine anında müdehâle etme imkânı verir. 5

7 SCRIBUS M Çalışma sayfası oluşturma Scribus'ı çalıştırdığımızda veya Dosya=>Yeni yolunu izlediğimizde bizi "Yeni Belge" penceresi karşılar. Bu pencerede çalışmanızın amacına göre oluşturmak istediğiniz sayfanın pek çok ayarını yapabilirsiniz. Örneğin; *.pdf uzantılı bir slaty gösterisi hazırlamak istiyorsak A4 ebatlarındaki sayfamızın Sayfa yönünün "yatay" olması ve uzunluk ölçü biriminin mm olması başlangıç için yeterlidir. Tasarımın herhangi bir aşamasında Dosya=>Belge düzeni yolunu izleyerek sayfa ayarlanı değiştirebilirsiniz. etinlerle çalışma Metinlerle çalışmanın en kolay yolu Araç çubuğundaki "Metin Çerçevesi Ekle" butonuna basıp tasarım alanında bir dörtgen çizmektir. Dörtgenimize sağ tıklayarak "Metin al" dediğimizde bizi karşılayan dosya yöneticisinden istediğimiz *.txt, *.doc veya *.odt uzantılı belge içindeki metni çerçevemizin içine taşıyabiliriz. *.doc, *.odt vb. uzantılı dosyalar beraberinde yazıtipleri, satır stilleri de getireceğinden *.txt uzantılı dosyalar kullanmak pek çok karışıklığın önüne geçer. Metnimizi *.txt dosyamızdan ekledik şimdi de metin editörü yardımıyla metnimizi düzenleyelim. Metin alanına sağ tıklayıp "Metni Düzenle" butonuna tıklıyoruz. Karşımıza zengin bir metin editörü çıkıyor. Gerekli düzenlemeleri yaptıktan sonra Dosya=>"Metin Çerçevesini düzenle ve çık" seçeneğini seçiyoruz. Benzer ayarlar Özellikler(F2) penceresi/metin sekmesi altından da yapılabilir. 6

8 SCRIBUS S atır stilleri oluşturma Satır stilleri; özellikle çok sayfalı dökümanlardaki başlık, alt başlık,kod vb. yazılarda bütünlük sağlaması nedeniyle için kullanılır. Tüm sayfalarda aynı yazıtipi, punto, renk vb. özellikleri bir kez tanımlayarak metin editöründen ilgili satırı ve uygulanmasını sitediğiniz stili seçerek satırlarımıza bu stilleri uyguluyoruz. Bu sayede farklı metinlerdeki ortak yazı alanlarını bir yerden yönetebiliyoruz. Örneğin; Broşür hazırladığınızı düşünelim. Broşürünüzde 20 farklı ürünün tanıtımı var. Siz broşür adlarının yazılmasını istediğiniz şekilde satır stili olarak tanımlayıp stilinize de "ürün_adları" ismini verip, ürün adlarının bulunduğu satırlara bu stili uygularsanız hem zamandan kazanır hem de bütünlük sağlamış olursunuz. Bir başka kolaylığı da stillerin sonradan değiştirildiğinde bu değişiklik stilin uygulanmış olduğu satırlardaki metinleri de değiştiriyor olmasıdır. P aragrafları bağlama Paragrafları birbirine bağlama özelliğini kullanırsak bir metin için birden fazla metin alanıyla uğraşmak zorunda kalmayız. Metin alanlarının boyutlarında yapılan küçültmeler sonucunda metin alanına sığmayan satırlar bağlı olduğu metin alanına kayar metin alanının büyütülmesi durumunda ise; bir sonraki metin alanından satılar açılan yeri doldurur. Metin çerçevelerini bağlamak için; Bir metin çerçevesine sağ tıklayıp "Metin al" yolu izlenerek eklenmek istenen *.txt dosyası seçilir. Başka bir metin çerçevesi daha oluşturulur. Ardından içine metin eklediğimiz çerçeve seçili durumdayken araç çubuğundaki"metin Çerçevelerini Bağla" aracı tıklanır. Ardından bağlanmak istenen boş çerçeveye veya çerçevelere sırayla tıklanır. "Metin Çerçevelerini Bağla" aracı bağlı metin alanlarını ayırmak için de kullanılır. 7

9 SCRIBUS boyutlandırabiliriz. Scribus, Gimp ile etkileşimli çalışır. Herhangi bir resme sağ tıklayıp "Resmi Düzenle"yi seçersek GİMP'in açıldığını görürüz. Scribus, bir imaj editörü kadar olmasa da basit efektler yardımıyla imajları işlememize olanak tanır. Resme sağ tıklayıp "Resim efektleri" seçeneğini kullanarak bulanıklaştırma, keskinleştirme gibi belli başlı efektleri resimlerimize uygulayabiliriz. R esimlerle çalışma Resimlerle çalışmak için Araç Çubuğundaki "Resim Çerçevesi Ekle" butonuna basıp sayfa alanında bir dörtgen çizmeliyiz. Çizdiğimiz bu dörtgen şeklindeki resim çerçevesini sonradan boyutlandırabiliriz. Çerçeveyi çift tıklayarak açılan dosya yöneticisinden istediğimiz resmi seçerek sayfaya ekliyoruz. Çerçevenin sayfa üzerinde konumunu değiştirmek için tutup sürüklememiz yeterli. Eğer özellikler penceresi açık değilse F2'ye basarak görünmesini sağlıyoruz. Özellikler penceresinden "Resim" sekmesini seçelim. "Resmi çerçeveye göre ölçeklendir" seçeneğini aktif yaparsak resmin çerçeve boyutlarına uyduğunu görürüz. Veya resme sağ tıklayıp "Çerçeveyi resme göre ayarla" özelliğini seçersek çerçevenin resmin orjinal ebatlarına büründüğünü görürüz. İstersek serbest ölçeklendirme seçeneklerini kullanarak resmi yeniden P df linkleri oluşturma Scribus bizlere okuyucularla etkileşimi arttırmak için sayfa içi ve web linkleri verme özellikleri sunar. Link vermek için; Pdf=>Link butonuna basarak link vereceğimiz metnin ya da resmin üzerinde dörtgen bir alan seçeriz. Seçili alanın eflatun renkli bir çerçeveyle kaplandığını göreceksiniz. Bu çerçeve içine çift tıklayarak sayfa içi ya da web linkleri için adres gösterebiliriz. 8

10 SCRIBUS S ayfa ekleme,kopyalama ve silme Çalıştığımız sayfayı kopyalamak istiyorsak Sayfa=>Kopyala yolunu takip etmeliyiz. Karşımıza çakan küçük pencerede hangi sayfayı nereye kopyalamak istediğimizi belirtmeliyiz.sayfa eklemek için; Sayfa=>Ekle yolunu izleyip yeni sayfanın nereye ekleneceğini belirtmeliyiz. Sayfa silmek için ise silmek istediğimiz sayfayı seçip Sayfa=>Sil yolunu izleyerek silebiliriz. H azır şablonlarla çalışma P df çıktıları alma Scribus, farklı pdf versiyonlarına uyumlu çıktılar verebilir. Tasarımımızı pdf olarak kaydetmek için; Dosya=>İhraç et=>pdf olarak Kaydet yolunu izlemeliyiz. Açılan "Baskı denetleyicisi" penceresinde elde dosyamızın pdf versiyonunu seçmeliyiz. Burada bizi Baskı Denetleyicisi adlı yararlı bir uygulama karşılayacak. Öğreler ve Sorunlar adlı iki sütundan oluşan pencerede bize kolaylık sağlayan bilgileri görebiliriz. Örneğin aşağıdaki resimde yeşil renkle normal olan öğeler, sarı renkle DPI değeri düşük olan öğleler, kırmızı renkle ise sayfaya eklenmiş ama kaynağı bulunamamış öğler belirtilmiş. Bu aşamada geri dönüp sorunları düzeltip daha sonra çıktı almalıyız. Pdf olarak kaydet penceresinde Dosya Türleri/Uyumluluk başlığı altında belgemizin diğer pdf versiyonlarıyla uyumlu olması için istediğimiz pdf versiyonunu seçiyoruz. İçeriğin en az kayıpla pdfye çevrilmesi için, Pardus-Linux e-dergisinin hazırlanmasında da kullanılan, PDF/X3 versiyonunu ve 1.5 uyumluluğunu öneririm. Pdf dosyamızın slayt Scribus, varsayılan olarak dergi, broşür, gazete ve slayt gösterisi şablonu barındırmaktadır. İsterseniz adresinden onlarca ücretsiz şablon edinebilirsiniz. Bu şablonlar üzerinde değişiklikler yaparak ürünlerinizi kolayca oluşturabilirsiniz. Farklı şablonları scribus'a yükleyebileceğiniz gibi hâli hazırdaki özgün tasarımlarınızı da şablon olarak kaydedebilirsiniz. Şablonları açmak için Dosya=>Şablondan Oluştur yolunu izlemeli, açılan pencereden istediğiniz şablonu seçmelisiniz. 9

11 SCRIBUS gösterisi olarak açılmasını istiyorsak Pdf olarak kaydet penceresinden "Görüntüleyici" sekmesi altındaki Görsel düzen bölümünden "Tam Ekran Modunu Kullan" seçeneği aktif hâle getirilmelidir. Scribus, pdf çıktılarımıza geçiş efektleri de uygulayabilir.ekstralar sekmesinden "Sunum Efektlerini Etkinleştir" seçeneği aktif edililerek istenen efektler istenen sayfalara uygulanır. Son olarak yazıtiplerinin pdf dosyasına gömülmesinden bahsedeceğim. Pdf olarak kaydet penceresinden Yazıtipi sekmesi seçildiğinde "Gömülecek yazıtipleri" ve "Fonts to Outline" adlı iki kutucuk göreceğiz. Eğer; kullandığımız yazıtiplerini sadece "Gömülecek yazıtipleri" kutusuna eklersek pdf dosyalarında karakterler kopyalanabilir, Fonts to Outline kutusuna eklenen yazıtipleri ise kopyalanamaz. S onuç: Bilgim dahilinde sizlere bu yetenekli yazılımı tanıtmaya çalıştım. Scribus, sade görünümüne rağmen burada değinemediğim pek çok özelliği içinde barındırıyor. En etkili öğrenme yolunun "yaparakyaşayarak öğrenme" olduğu düşünüldüğünde sizlere önerim; slayt gösterisi, broşür vb. çalışmalar yaparak becerinizi geliştirmenizdir. Yorumlarınızı Pardus-Linux.org Forumlarında dile getirebilirsiniz. PLO e-dergi okumaya devam etmeniz dileğiyle hoşçakalın... Serdar GÜNDÜZ serdargunduz@live.com 10

12 WEB SİTE TANITIMLARI L inuxmasasi.com LinuxMasası, Türkiye'de tüm Linux dağıtımlarını kucaklayıp bir topluluk oluşturmayı amaçlamış nadir haber kaynaklarından biri... Kendisini "En Güncel Linux Haber ve Hizmetleri" sloganıyla ifade ediyor. Ana sayfaya şöyle bir göz attığımızda, çeşitli Linux dağıtımlarından haberler, Linux için ipuçları, Linux için kurulmuş diğer oluşumlardan haberler göze çarpıyor. En önemli özelliği ise neredeyse hergün güncelleniyor olması. Güncel Türkçe Linux haberlerinden uzak kalmamak için takip etmenizi öneriyoruz. U sturupsuz.googlepages.com Fırat Özgül tarafından Python Yazılım Geliştirme Dili üzerine girdiler yapılan bir site. Python ile yazılım geliştirmeye hevesli kişilerin, Python'un basit işlemlerinden başlayarak, yazılım geliştirmeyi öğrenmelerinde önemli bir kaynak. Eminiz ki Pardus ile tanışıp, Pardus-Linux.org forumlarında Python öğrenmek isteyen birçok kişinin başvurduğu önemli kaynaklardan biridir burası. Eğer, Python öğrenmek istiyorsanız ve bunu Tkinter ile desteklemek istiyorsanız, bir kitap almadan önce mutlaka bu siteye uğrayın. Python ufkunuzu açacağına eminiz. 11

13 WEB SİTE TANITIMLARI B U buntu-tr.org Ubuntu-tr.org, Distrowatch.com'da son 12 ayda günlük ortalama 2311 kez tıklanan Ubuntu dağıtımının, Ubuntu tarafından resmi olarak tanınan ve yerel Türkiye sitesi olarak onaylanan sitesi... Kubuntu, Xubuntu gibi Ubuntu türevlerini de konu alıyor ve desteklerini sunuyor. Sitede dünyanın en iyi Linux dağıtımlarından biri olan Ubuntu hakkında bir çok Türkçe kaynağa ulaşabilir, her ay çıkardıkları SUDO E-Dergi'yi okuyabilir, forumlarında destek bulabilirsiniz. uraxezer.wordpress.com Linux ağırlıklı konular işlenen bir günlük.. Burak Sezer tarafından yazılmakta. Sitede genel olarak Gentoo konusu işlenmiş. Tabii bunun yanında Pardus da ihmal edilmemiş. İncelediğimizde, Gentoo konusunda Türkçe kaynağın çok az olduğu bu dönemde, Gentoo dağıtımını kurmaya heveslenenler için iyi kaynakların olduğunu görmekteyiz. Bunun yanında Hadron isimli bir Gentoo çalışan CD geliştirmiş Burak... Gnome masaüstü ortamı, Firefox, Pidgin, GParted gibi kullanıcıların işine yarayacak birçok yazılımla geliyor. Üstelik USB'ye kurulum için betik de mevcut. Eğer Linux konusunda meraklıysanız ve derinlere dalmak istiyorsanız, ilk duraklarınızdan birisi de burası olmalı diyoruz. Mutlaka takip edin;) 12

14 GNU ve KAMU KURUMLARI On yıl önce, ulusal sağlık enstitülerindeki mühendisler süper hesaplamalar yapabilmek (supercomputing) adına bir grup sıradan bilgisayarı bir araya topladılar. Sonuç başarılı oldu ve binlerce DNA dizisini işlemek veya hücre işlevi üzerine çalışmak adına 6 aylık molekül simülasyonlarını çalıştırmak gibi aksi takdirde imkansız görünen işlemlerin gerçekleştirilmesini sağlayan bu yöntem o günden itibaren geliştirilmeye başlandı. Bu simülasyonlar bilim adamlarına laboratuarlarda ölçemedikleri şeyleri inceleme imkanı sağlamaktadır. Örnek olarak, moleküller hücre zarına nasıl nüfuz edeler veya bir ilaç bir proteinle nasıl etkileşir. Biowulf olarak bilinen bu sistem, hızlı ağda haberleşen 6500 işlemciye ve 8800 gigabyte hafızaya sahiptir. Bir süperbilgisayar oluşturabilmek için yeterli sayıda yazılım satın almak acentaya milyon dolarlara mal olabilirdi. Fakat 1999'da Biowolf'u oluşturan tasarımcılar çoğu ücretsiz temin edilebilen açık kaynak yazılımlar kullanmayı tercih ettiler. "1999'da beri geliştikçe gelişti, bunu zamanında başarabildik çünkü yazılım masrafları neredeyse sıfırdı" sözü NIH (National Institutes of Health)'in sistem uzmanı Steven Fellini'ye ait. Tescilli yazılımların aksine, açık kaynaklı uygulamalar uygun gördükleri şekilde düzenleyebilmek üzere kullanıcıların uygulamanın kaynak kodlarına ulaşmalarına izin verirler. Bütün açık kaynaklı yazılımların ücretsiz olmamasına rağmen, açık kaynaklı yazılımlar için kullanılan lisanslar kullanıcılara yazılımı dağıtma hakkını vermek zorundadırlar. Açık kaynaklı lisanslar aynı zamanda teknolojiktarafsız olmalıdır, ve başka bir yazılıma ihtiyaç duymadan çalışmalıdırlar. Fellini "Eğer NIH sistemini kurmak için tescilli yazılımlar kullanmış olsaydı, masrafları nedeniyle bugünki olduğu halinden çok daha küçük çapta olurdu" diyor. "Biowolf için kullanılan açık kaynaklı yazılımlara yakın Tescilli yazılımların sistemde kullanılan 2200 düğüm için lisans başına 370 $ masrafı olurdu. Bu bedel tescilli yazılımların bakımı için harcanan ve satın alma fiyatının en az yüzde 10'u değerindeki yıllık ücretlerini içermemektedir" diyor Fellini. Bunun yanında Biowolf kümelerinde tescilli bilimsel yazılımlar kullanılıyor olsaydı, NIH'in gücü ancak sınırlı sayıda lisans satın almaya yetebilirdi ve bilim adamları bu sayıyla sınırlanırdı. NIH'in sayısal biyoloji uzmanı Susan Chacko "Açık laynak yazılım lisanslarının sınırlandırmalarını ortadan kaldırmaktadır" demiştir ve şöyle devam etmiştir: "Yazılım ve bakım alanlardaki tasarruflar donanıma alanında kullanılarak sistemin genişletilmesi sağlanabilir". 13

15 GNU ve KAMU KURUMLARI Ö zelleştirilmiş Uygulamalar Ancak Açık Kaynak yazılımlar kullanmanın yararı ücret tasarruflarından ibaret değildir. Çünkü Açık Kaynak kullanıcılara yazılımın çalışmasını sağlayan her satırı görebilmelerini sağlamaktadır, kullanıcı uygulamayı bir hesap tablosu veya kelime işlemci gibi ihtiyaçlarına yönelik özelleştirebilir. Tescilli yazılımlar kullanıcılarına bu esnekliği sağlamazlar. Savunma Departmanının veri strateji lideri Daniel Risacher "departmanın kullandığı tescilli yazılımlar söz konusu olduğunda esneklik çok önemli bir mevzudur" diyor. tarifesinde güncelleme ve yazılımı onarma hakkını verdiğini söylüyor. Risacher yeni yazılıma geçiş evresinde açık kaynağın kullanıcılarına sahip oldukları eski yazılımları tekrar kullanabilme imkanını da sağladığını vurguluyor. Yazılımı kullanan acentalar aynı zamanda yazılımı onarma masrafları konusunda da paylaşım yapabilmekteler çünkü son sonuçları paylaşabilmekteler. Risacher "Bizim amacımız kaynak kodu görebilmek ve onun üzerinde birlik olarak çalışabilmektir, bu yazılımı güncelleme imkanı sağlamaktadır ve yazılımı potansiyel olarak daha güvenli ve emniyetli kılmaktadır" diyor. Risacher kasım ayında açıklanacak olan savunma acentalarına yazılım seçme konusunda yardımcı olacak ve Açık Kaynağın departmanlar için en iyi seçim olabileceğini vurgulayan bir açıklama üzerinde çalışıyor. Risacher aynı yazılımı kullanmak adına departmanın bütün şubelerinin lisansa sahip olabilmelerine rağmen lisans anlaşmasındaki sınırlandırmalar nedeniyle aynı yazılımın bir başka servis versiyonunun kullanılamadığını söylemiş. Bunun bugünün ortamında en gerekli zorunluluklardan departmanın şubeleri arasındaki veri paylaşımına mani olduğunu belirtmiş. Risacher açık kaynağın departmana çok daha fazla kendi kararlarının belirleme gücü vereceğini ve bu sayede daha kararlı bir ortam oluşturulacağını belirtiyor. Risacher, açık kaynak servislere sadece yazılımı paylaşma hakkını değil, aynı zamanda yazılımı tedarik etme, satıcının tarifesinde değil acentanın 14

16 GNU ve KAMU KURUMLARI D aha Temiz Kodlar Açık kaynak yazılım şirketi Red Hat'ın teknoloji şefi ve Açık Kaynak Girişim Başkanı Michael Tiemann şu sözleri dile getiriyor: "Bütün bunlara ek olarak Açık Kaynak kodlar tescilli kodlara göre daha temizdirler (hatasızdırlar). Tescilli kodlar ortalama olarak her 1000 satır kod için adet hata içermektedir". Tiemann: "20-30'unun asilerden oluştuğu 1000 askerlik bir tabur mevzilemeyi hayal edin, bu savaşa gitmek için isteyeceğiniz türden bir ordu değildir." Tiemann, buna karşılık açık kaynak kodlar ortalama her 1000 satır kod için 1'den daha az sayıda hata içermekte olduğunu söylüyor ve bu durumun açık kaynak platformlarda geliştirilen yazılımların daha az problem içerdiklerini göstermekte olduğunu belirtiyor. Tiemann: "32 en popüler açık kaynak uygulamanın en kötüleri tescilli yazılımlara oranla 50 kat daha iyi seviyede kusur yoğunluğuna sahiptirler". G üvenlik Üzerine Uyarı UNIX, Linux ve Windows işletim sistemleri kullanıcılarına güvenlik yönetim uygulamaları geliştiren Symark Software yazılım şirketinin yardımcı pazarlama müdürü Ellen Libenson açık kaynak yazılımların tescilli yazılımlara göre daha iyi bir ize sahip olmasının %100 güvenli olduğu anlamına gelmediğini belirtiyor. Linux popüler bir açık kaynak işletim sistemidir. gelmekte olduğunu belirtiyor. Libenson, Linux gibi açık kaynak ürünlerin tamamen güvenli olduğu düşünüldüğünde ve şirketlerin topluluk tarafından geliştirilen basit uygulamaların kullanıcıların ihtiyaçlarını giderebileciği düşünüldüğünde, bu uygulama hakkında herhangi bir destek bulunmadığı ve kaynak kodun saldırılara karşı savunmasız olup olmadığı hakkında kimsenin güvence almadığı anlamına Libenson: "Ürünün arkasında gerçek bir organizasyon varmı, yoksa ürünün kaynağı belirsiz/güvenilmez mi, kaynak çeşitli yetenek grupları bireylerinin açık topluğunun vahşi batısı mı?". Libenson, açık kaynak yazılım seçmeden önce (seçerken) kullanıcıların tescilli yazılımlar için harcadıkları kadar çaba harcamaları gerektiğini belirtiyor. Acentaların ürünün satıcısına önem verdikleri gibi tedarik edicisine de önem vermeleri ve sorgulamaları gerektiğini, ürünü ortaya çıkaran personelin kalitesinin ve ürünü oluştururken en iyi güvenlik pratik metodlarının kullanılıp kullanılmadığının araştırılması gerektiğini belirtiyor. msg70#msg70 Open source software proves affordable, flexible for NIH, DoD Elise Castelli federaltimes.com Orjinal metin: # Çeviren: Guardian (Samed KONAK) 15

17 WIPE S abit diskten kalıcı olarak veri silmek sektörlerin yazmaya açık-kapalı olduğu bilgisi sabitdiskin ön belleğinde tutulur. Sistem bir veriyi istediğinde harddisk bu verinin hangi iz üzerindeki sektörlerde olduğunu ön belleğine bakarak bulabilir. //WHAT IS WIPE? "wipe" is a short, nice tool for securely wiping out files from magnetic media. Purpose: to quickly wipe out traces of your latest dissident activities (cryptography etc.) when you realise that your local SSP (State Security Police, aka. NSA, DST, CIA, MIT (Turkish Intelligence Agency), Mossad,...) is knocking at your door. by Berke Durak Thu Dec 30 21:50:59 CET 1999 // Çöp kutusuna taşıdığımız veriler çöpü boşaltana kadar diskten silinmezler. Shift+delete tuş kombinasyonunu kullanarak sildiğimiz dosyalar ve dizinler ise çöp kutusuna taşınmadan silinirler. Aslında silinmeleri sadece bizim sildiğimiz dosya/dizinlerin simgelerini göremememizden veya dosya adının konsoldan ls -al komutuyla dizin içeriği listesinde görünmemesinden ibarettir. Silinmeyen bu veriler veri kurtarma yazılımlarıyla geri dönüştürülebilir. Bu konuyu daha iyi anlamak için sabit disklerin(harddisk) çalışma mantığına yüzeysel olarak değinelim. Sabit diskleri zihnimizde somutlaştırmak için şöyle bir örnek verelim; çift yönlü ve tekrar yazılıp silinebilen bir cd gibidir. (Cd sözcüğünün TDK tarafından belirlenen Türkçe karşılığı Yoğun tekerdir.) Sabitdiskler manyetik etkiye açık dayanıklı malzemeden imâl edilmişlerdir. CD'lerle Görünüşleri ve veri saklama amaçları dışında ortak noktaları yoktur. Silmek istediğimiz veriyi çöpe gönderip çöpü boşalttığımızda sabit disk yüzeyindeki manyetik izlerin üzerinde bulunan sektör veya sektörler, veri yazmaya açık duruma getirilir. Bu nedenle bu alanların üstüne veri yazılmadığı sürece diskte kalırlar. Disk yüzeyindeki 16

18 WIPE Resim 1'de sabit disk yüzeyinde manyetik işaretleme yöntemiyle çizilmiş dairesel izleri görebiliriz. Dairesel izler üzerinde oluşturulan sektörler, sabit diskin okuma kafası ile dikey yönde hareket edip, diskin dönmesiyle, üzerinden geçmesini bekleyerek okuma-yazma yapar. Her bir sektör içinde 512 bayt veri saklayabilir. 512 bayttan büyük veriler birbirine komşu sektörler içine kopyalanır. Sektörlerin birbirine yakınlığı diskin veriye ulaşım hızını arttırır. Eğer disk yüzeyinde parçalanmış verilerin çokça bulunması hâlinde disk birleştirme (defrag) işlemiyle sisteminizi hızlandırabilirsiniz. Masaüstü bilgisayarlarda genellikle dakikada 7200 devir dönen sabit diskler kullanılır. Dizüstü bilgisayarlarda ise güç tüketiminden tasarruf etmek için 5400 devirli sabir diskler tercih edilir. Sunucu ve iş istasyonu olarak kullanılan bilgisayarlarda ise dakikada devir dönen modeller tercih edilir. Şimdi bu verilerin nasıl ve ne ile kalıcı olarak silineceğine değinelim. Disk yüzeyindeki manyetik işaretlemelerden ibaret olan veriyi kalıcı olarak silmek için çeşitli methotlar (algoritmalar) geliştirilmiştir. Bir akademisyen olan Peter GUTMANN'a ait "gutmann" algoritması bunlardan biridir. gutman algoritması kabaca sektörlere defalarca rastgele üretilen anlamsız verileri yazarak silinmesini istediğimiz veriyi geri dönüştürülemez hale getirir. Biz Gnu/Linux altında "wipe" adlı yazılımı kullanarak gutmann yöntemiyle verileri dönüştürülemez duruma getireceğiz. Wipe rastgele veri üretmek için, varsayılan olarak, bir linux aygıtı olan /dev/random aracını kullanır. Wipe farklı rastgele veri üreten yazılımlarla birlikte de kullanılabilir. Wipe, bu aracın ürettiği rastgele veriyi kullanarak silme işlemi (defalarca üstüne yazma) yapar. Wipe sistemimize SCSI,IDE ve Serial ATA (S-ATA) standartlarıyla bağlı disklerde silme yapabilir. Wipe varsayılan olarak 1 kez üzerine yazma yaparak siler. Wipe varsayılan olarak her silme geçişinde sektöre 512 bayt rastgele veri yazarak silme yapar. Bu değeri değiştirmek mümkündür. Wipe adlı yazılımın pisi paketini pardus-linux.org'un paket deposu olan adresinden edinebilirsiniz. Wipe, konsoldan çalışan, kullanıcı arayüzü olmayan, bir yazılımdır. wipe -parametre /silinecek/dosya/adresi komutuyla çalıştırıyoruz. Ev dizini dışında dosya silmek için root hakları isteyecektir. Sisteminize zarar vermemek için çok dikkatli olmalısınız. Şimdi parametreleri bazılarını kullanarak birer örnek yapalım. -r (Bir dizini ve beraberinde alt dizin ve dosyalarıda silmek istiyorsak bu parametreyi kullanırız.) -s (Sessiz mod; hata mesajlarını görmezden gelip sessizce silmeye devam eder.) -p (üzerine yazma sayısını elle ayarlayabiliriz. Wipe en çok 32 kez üzerine yazmayı destekler.) Diğer parametreler için manuel dosyasına bakınız. 17

19 WIPE Örnek 1: Desktop dizinimizdeki resimler adlı dizini 10 kez üzerine yazarak silmek istiyorsak; wipe -rsp10 /home/kullanıcıadı/desktop/resimler komutunu kullanırız. Örnek 2: Home dizini altındaki kitap.odt dosyasını silmek istersek; wipe -s /home/kitap.odt (-s parametresi ile hataları görmezden gelmesini söyledik.) komutunu kullanırız. Örnek3: İnternet tarayıcınızla zararlı bir içeriği görüntülediğinizde firefox kullandığınızı varsayarsak resim, animasyon vb. datalar Cache dizini altına kopyalanır. Bu verileri, Cache dizinini tamamen silerek diskimizden kazıyabiliriz. Firefox, Cache dizinini tekrar oluşturacaktır. Cache dizini, Ev dizini altındaki.mozilla (gizli bir dizindir) dizini altındadır. Tam adresi: /home/egitimist/.mozilla/firefox/idt37drd.default/cache Cache dizinini şu şekilde silebiliriz. Cache bir dizin olduğu için -r parametresini ve varsayılan olarak 4 kez üzerine yazarak silmek için -p4 parametresini kullanacağız. wipe -rp4 /home/egitimist/.mozilla/firefox/idt37drd.default/cache Örnek 4: Bulunduğumuz dizindeki metin.txt dosyasını silmek için; wipe metin.txt (wipe komutunu parametresiz olarak çalıştırırsak varsayılan olarak 1 kez üstüne yazma yapar.) komutunu işletmemiz yeterli. Örnek 5: Bulunduğumuz dizindeki vidyo adlı dizini ve içindekileri 32 kez üzerine yazma yöntemiyle silmek istersek şu komutu veririz. wipe -rp32 vidyo Örnek 6: Linux altında varsayılan olarak sistem kayıtlarının (loglarının) tutulduğu dizin /var/log dizinidir. sisteminizde yapılacak bir incelemede ilk bakılacak yerlerin başında gelir. Bu dizini sistemden kazımak için wipe emrimize hazır; sudo wipe -rp4 /var/log Kaynaklar Peter_GUTMANN'ın_makalesi: Wipe'nin proje sayfası : Wipe'nin manuel sayfası Linux_altında_forensic_analiz_kitapçığı: Berke DURAK'ın incelemesi ve paket deposu (1999): Wipe'nin ana sayfası: Unutmamalıyız ki silme algoritmaları olduğu gibi veri kurtarma algoritmaları da Serdar GÜNDÜZ mevcuttur. Diskten silinen bir verinin kesin olarak silinip silinmediği hakkında serdargunduz@live.com hiç bir zaman emin olamayız. Sabit diskinizin temiz kalması dileğiyle hoşçakalın. 18 :

20 BASH SHELL ve HARİCİ TOPAKLAMA H arici Topaklama Bash dilinde joker karakterler pathname expansion (hedef isim genleşmesi) olarak adlandırılırlar. pathname expansion'larda bazen globbing (topaklama) denilen işlemi ifade etmektedirler. pathname expansion'lar komut içerisinde kullanıldıklarında "*", "?", ve "[...]" karakterlerini genişletirler, örneğin: $ ls *.jpg # Bütün JPEG dosyalarını listeler $ ls?.jpg # Tek karaktere sahip (isminde) bütün JPEG dosyalarını listeler (eg a.jpg, 1.jpg) $ rm [A-Z]*.jpg # Adı büyük harflerden oluşan tüm JPEG dosyalarını siler pathname expansion hakkında genel olarak anlaşılmayan nokta; bu eylemin işletim sistemi veya çalıştırılan program tarafından değil, BASH dili tarafından gerçekleştiriliyor olmasıdır. Çalıştırılan uygulama joker karakterleri asla görmez, BASH uygulamayı çalıştırmadan önce expansion'ları komut satırında kullanır. exec() ve benzer fonksiyonlar kullandığınız kodlar yazdığınız zamanlar hariç, bu nadiren önem arz eden bir durumdur. Uygulamayı BASH aracılığı ile çalıştırmıyorsanız, exec() fonksiyonuna yönlendirdiğiniz komut satırında yer alan joker karakterler genişletilmeyecektir. Fakat BASH tarafından desteklenen joker karakter formları bu kadarla Çalıştırılan uygulama joker karakterleri asla görmez, BASH uygulamayı çalıştırmadan önce expansion'ları komut satırında kullanır. sınırlı değildir. Bu diğer formlar Extended Globbing (Harici Topaklama) olarak adlandırılırlar ve bu formlar kullanılmadan önce aşağıdaki betik ile aktifleştirilmelidir: $ shopt -s extglob harici topaklamanın (extended globbing) BASH kabuğunun man (manual-klavuz) dosyalarındaki tanımı:?(pattern-list) Matches zero or one occurrence of the given patterns //numune karakterlerinin sıfır veya bir adet karakter değişikliğini karşılaştırır *(pattern-list) Matches zero or more occurrences of the given patterns //numune karakterlerinin sıfır veya daha çok sayıda karakter değişikliğini karşılaştırır +(pattern-list) Matches one or more occurrences of the given patterns //numune karakterlerinin bir veya daha çok sayıda karakter değişikliğini Matches one of the given patterns //girilen numune karakterlerinin birini karşılaştırır!(pattern-list) Matches anything except one of the given patterns //girilen numune karakterleri haricinde herşeyi karşılaştırır Burada numune karakterleri ile kastedilen " " (pipe symbol - boru sembolü) karakterleri ile ayrılmış karakter listesidir. Sıradan ifadelerle (Regular Expressions) karşılaştırarak neden rehber karakter kullanıldığını anlayabilirsiniz: [b]bash Sıradan İfadeler (Regular Expression)[/b]?(numune-listesi) (......)? *(numune-listesi) (......)* +(numune-listesi) (......) [@ bir Sıradan İfade değildir]!(numune-listesi) "!" Sıradan İfadelerde negatif eylemleri belirtmede 19

21 BASH SHELL ve HARİCİ TOPAKLAMA kullanılmaktadır. Evet, karakteri haricindekiler için nedenini görebilirsiniz.. Örnek olarak, "ab" veya "def" ile başlayan tüm JPEG veya GIF dosyalarını listelemek için şu komutu kullanabilirsiniz: $ ls +(ab def)*+(.jpg.gif) Tabiki harici topaklama (extended globbing) kullanmadan aşağıdaki komutu da kullanabilirsiniz: # ls ab*.jpg ab*.gif def*.jpg def*.gif "ab(2 3)+.jpg" sıradan ifadesi ile aynı karşılaştırmayı yapacak bütün dosyaları listelemek için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz: $ ls ab+(2 3).jpg Bu işlem sıradan topaklama (regular globbing) ile gerçekleştirebileceğiniz bir işlem. Not: Bu işlem ab2.jpg, ab3.jpg, ab2222.jpg, ab333.jpg, gibi ifadeleri karşılaştırmaktadır. Bununla birlikte; muhtemelen en ilginç harici topaklama (extended globbing) ifadesi, harici olan herşeyi karşılatırmaya yarayan (syntax) "!(...)" ifadesidir. Ancak, dikkatli olmanız gereken konu bu ifadenin her zaman gerçekleştirmek istediğinizi uygulamayabileceğidir. Örnek olarak, JPEG vye GIF olmayan bütün dosyaları listeleyelim. $ ls *!(.jpg.gif) [i]# yanlış, Yanlış, YANLIŞ[/i] Bu karşılaştırma çalışmaz, çünkü herhangi bir dosyanın ".jpeg" veya ".gif" kısımları "*" ifadesi karşılaştırmasına tabi tutulmakta ve dosya adının sonunda yer alan hükümsüz metin (null string) "!(...)" ifadesi ile karşılaştırılmayan kısıma dahil olmaktadır. Diğer bir değişle, "*" ve "!" ifadeleri birlikte kullanılmıştır. Doğru yazım biçimi aşağıdaki gibidir: $ ls!(*.jpg *.gif) Daha karmaşık olumsuz bir örnek için birinci örneğimize geri dönelim ve JPEG veya GIF olmayan ve "ab" veya "del" ile başlayan tüm dosyalarımızı listeletelim. Çok kolay, sadece birinci örneğimizi alıyoruz ve "!(...)" ifadesi içerisine yerleştiriyoruz. $ ls!(+(ab def)*+(.jpg.gif)) Tabiki de; karmaşık sıradan ifadelerde (regular expressions) olduğu gibi, bu karşılaştırma yazdığınız andan 10 dakika sonra akıl almaz bir hal alacaktır. Bash Extended Globbing Mitch Frazier - linuxjournal.com Orjinal metin: Bash Extended Globbing Mitch Frazier linuxjournal.com Çeviren: Guardian (Samed KONAK) 20 -

22 GOOPI P ardus'ta Google Kurmak hiç dert değil, GooPi var! Google yazılımlarının kurulumu genelde Pardus kullanıcıları için bir sorun olmuştur. Özellikle Pardus ile yeni tanışanlar ve önceki işletim sistemindeki Google yazılımlarına aşık olanlar, komut satırı hoşlarına gitmediklerinden belki de Google yazılımlarına biraz uzak kalmışlardır. İşte bu sorunların üstesinden gelmek için GooPi adlı bir yazılım tasarlandı. GooPi'nin amacı, veritabanına eklenen Google yazılımlarının Pisi Paketlerini yapıp kullanıcı tarafından kurulması amacıyla kullanıcıya sunmak. GooPi'nin gelişim sürecine bakacak olursak, ilk olarak Pardus-Linux.org topluluğundan istihza rumuzlu Fırat Özgül tarafından Python ve Tkinter kullanılarak yazılmıştır. Bir takım çalışmalardan dolayı duyurulması askıda bırakılan yazılım daha sonra olgunluğunu tamamlayarak Python ve QT kullanılarak Barış Dinç tarafından tekrardan yazılmıştır ve Pardus-Linux.org Users-2008 deposuna alınmıştır. G oopi Tam Olarak Ne Yapar? GooPi>Çalıştırılır>Yazılımlar Seçilir>Pisileme Başlar>Kullanıcı Pisileri Kurar GooPi'nin geliştirenleri tarafından belirlenen ve Google yazılımlarının Pisi Paketlerinin yapılmasını sağlayan bir veritabanı vardır. Bu veritabanına göre GooPi, Google yazılımlarının kullanıcının ihtiyacı doğrultusunda birkaç tık yardımıyla Pisi Paketlerinin yapılmasını sağlar. İşleyişine gelecek olursak : 1 GooPi çalıştırılır. 2 GooPi'nin sunduğu yazılımlardan istenilenler seçilir. 3 Pisileme işlemi başlatılır. 4 Masaüstünde oluşan Pisi Paketleri kullanıcı tarafından kurulur. 21

23 GOOPI G oopi Hangi Yazılımları Destekliyor? GooPi veritabanında şu anda, resim düzenleme yazılımından biraz daha fazlası Picasa, masaüstü aramada baş yardımcınız olacak Google Desktop ve Dünya'yı oturduğum yerden gezer görürüm diyenler için Google Earh yazılımları bulunmaktadır. Zamanla, ihtiyaç doğrultusunda Pardus altında sorunsuz bir şekilde çalıştırılabilen diğer Google yazılımları da veritabanında yerini alacaktır. İsteklerinizi adresine iletmekten çekinmeyin. Google Earth aracılığıyla şehirleri ziyaret edebilir, tatile ya da doğa turuna çıkmadan önce kendi yol haritanızı tasarlayabilir, gideceğiniz yerin tam olarak nerede olduğunu öğrenebilir, İnternet'ten ücretsiz olarak indirebileceğiniz birtakım eklentileri sayesinde bazı şehirlerin önemli tarihi ve turistik yerleri hakkında bilgi edinebilir, 3 boyutlu bina modellemelerine erişebilirsiniz. Hatta resimde de gördüğünüz gibi sırtınızı denize verip, tepelerine ak düşmüş dağları da seyredebilirsiniz ;) Picasa ile bilgisayarınızdaki tüm resimlere bir tık ile erişebilir, resimlerinize canlılık katabilir, renk ayarlarıyla oynayabilir, çeşitli efektler katabilir, kırmızı göz giderme gibi özellikler kullanabilirsiniz. Picasa Web Albümü'nüzdeki resimlere kolayca erişebilir, oradaki resimleri düzenlebilir ve oraya resimler ekleyebilirsiniz. Resimleri E-Posta olarak gönderebilir, günlük hesabınıza kolayca ekleyebilir, baskıya verebilir hatta kolaj bile yapabilirsiniz. Ve tüm bunları hiçbir özel yetenek gerektirmeden yapabilirsiniz. 22

24 GOOPI Google Desktop dosya aramada sizin en yakın dostunuz olacak. Seçtiğiniz dizinlerin Google Desktop açıkken indekslenmesine izin vererek, bir dosyayı aramak istediğinizde bilgisayarınızın zorlanması ya da dosyayı bulması için uzun bir zaman geçmesi gibi sorunlarla karşılaşmayacaksınız. Google Desktop ile hemen, anında hangi dosyanızın nerede olduğunu bulabileceksiniz. Ayrıca imleciniz herhangi bir İnternet tarayıcısına gitmeden kolaylıkla Google'ın arama servislerinden yararlanabileceksiniz. G oopi'yi Nasıl Yükleyebilirim? GooPi'yi yüklemek için yapmanız gereken tek şey, PardusLinux.org Users-2008 Pisi Paketleri Deposunu paket yöneticisine eklemeniz ve paket yöneticisi aracılığıyla kurmanızdır. Depoyu eklemek için isterseniz konsolda : sudo pisi ar Users komutunu verebilir ya da Paket Yöneticisi > Ayarlar > Yapılandır > Depolar yolunu izleyebilirsiniz. Depo hakkında ayrıntılı bilgi için adresini ziyaret edebilirsiniz. Teşekkür.. GooPi fikrini ortaya atan ve Python-Tkinter ikilisi ile bu yazılımın temellerini atan Fırat Özgül'e, yazılımın Python-QT ikilisi ile baştan yazılmasını sağlayan Barış Dinç'e ve veritabanı dosyalarının temelini yazan Bahadır Özdemir'e, Pardus kullanıcılarının işlerine bayağı yarayacak bu yazılıma katkılarından dolayı teşekkür ederiz. Erdem ARTAN badibere@gmail.com 23

25 HTTRACK B iri Internet Sitesi Nasıl İndirilir Mi Dedi? Buyurun : HTTRack HTTRack, tarayıcı tabanlı, Internet sitelerini sabit sürücüye indirip çevrimdışı gezinti yapmaya olanak sağlayan bir yazılımdır. Hemen bir örnek verelim ve Pardus Kullanıcıları Derneği sitesi olan adresini indirelim : Pardus > Uygulamalar > İnternet yolu altına yerleşen WebHTTrack Website Copier yazılımına tıkladığımızda bizi öntanımlı İnternet tarayıcımızda Hoş Geldiniz yazısıyla karşılıyor. İstersek sağ alttan dil seçimi de yapabiliyoruz. Ve ilerliyoruz. Yeni sayfamızda bizden bir proje adı, kategori ve dosyaların indirileceği konumu istiyor. Bu kısımları isteğimize göre doldurarak ilerliyoruz. Bir öneri : Türkçe'ye özel harfler kullanmayın. 24

26 HTTRACK Yeni sayfamızda bizden indirilecek adresleri ve adreslerin indirilme kurallarını istiyor. Kimi seçenekler sadece sitenin içeriğini indirirken, kimi seçenekler de sideki tüm bağlantıları indiriyor. Tüm bu seçimleri yaptıktan sonra ilerliyoruz. Ve sitemiz indirilmeye hazır. Sadece başlatma komutumuzu bekliyor. Eğer ayarlarınızı yapmış ve doğruluğundan eminseniz başlatabiliriz. 25

27 HTTRACK Ve gösteri başlasın... Sitemizin normal bir kullanıcının yasal yollardan indirebileceği tüm içeriği teker teker indiriliyor. Bize ise sadece izlemek ya da arka alanda başka işlerle meşgul olmak kalıyor. İstersek indirilen öğelerin yanındaki ATLA düğmeleriyle indirilmeye çalışınan herhangi bir öğenin indirilmemesini sağlayabiliriz. Ve bitti.. Bu sayfada ister indirme kayıtlarına bakın, ister çıkış yapın ve sitenizi görüntülemek üzere Pardus > Uygulamalar > İnternet yolundaki Browse Mirrored Websites uygulamasını çalıştırın. 26

28 HTTRACK Bu sayfada da görüldüğü üzere, indirdiğimiz tüm projeler listelenmiş durumda. Açmak için hemen projemize tıklıyoruz ve karşımızda Çevrimdışı gezintinin keyfini çıkarabilirsiniz. Kolay gelsin.. Peki bu yazılımı yüklemek için ne yapmalı : Paketimiz Pardus 2008 deposunda.. Kurmak için : 1. yol : Paket Yöneticisi'nden httrack yazılımı aranır ve kurulur. 2. yol : Konsol açılır ve sudo pisi it httrack yazılır. Çevrimdışı gezdikçe Pardus-Linux.org'u hatırlayınız. Mutlu gezintiler ;) Erdem ARTAN badibere@gmail.com 27

29 PiSi PAKET DEPOMUZ P PARDUS SÜRÜM TAKVİMİ P ardus-linux.org Pisi Paket Deposu 2005 yılından bu yana faaliyet gösteren Pardus-Linux.Org Pisi Paket Deposu adresinde faaliyet gösteriyor. Bu adreste dört farklı depo bulunmaktadır. users-2008 deposunda Pardus'un 2008 ve sonraki sürümleriyle uyumlu paketler bulunuyor. experimental-2008 deposunda Pardus'un sürümleriyle uyumlu paketler bulunur ve lxde-2008 deposunda LXDE masaüstü ortamını kurabilmek için gereken paketler bulunmaktadır. sonraki Pardus'a ardus Sürüm Takvimi Açıklandı 2008 sürümüne geçmesiyle kendi içinde yazılımsal olarak bir çok devrim oluşturan Pardus, Hyaena hyanena kod adlı sürümünden sonra sürümünü çıkarmaya hazırlanıyor. Birçok güncellemeyle ve daha karalı bir yapıyla, daha sorunsuz bir Pardus hedefleyen sürümüne, Pardus kullanıcıları güncellemeler yardımıyla kolaylıkla terfi edebilecek ve Pardus için KDE 4.2 ile aynı zamanlarda duyurulması düşünülen kararlı sürümü kullanabilecekler. Pardus 'in sunuluş aşamalarının hedefleniyor: 30 Aralık 2008: Pardus Alfa 07 Ocak 2009: Pardus Beta 16 Ocak 2009: Pardus Sürüm Adayı 1 şu şekilde Bu depolardan herhangi bir paket üzerine sağ tıklayıp "Farklı Kaydet" diyerek paketi bilgisayarınıza indirebilir, daha sonra da çift tıklayarak kurabilirsiniz. Ancak tabii ki depolarımızı etkin bir şekilde kullanmak isterseniz depoları sisteminize eklemek en doğru çözüm olacaktır. Böylelikle eğer depo içindeki bir paketin aynı depo içinde başka bir pakete bağımlılığı varsa, bağımlı olunan paket de kendiliğinden kurulacaktır. ayrıntılı bilgi için; adresine bakabilirsiniz 28 olması

30 VIRTUALBOX VirtualBox 2.1 Sürümü ve Göze Çarpan Yeni Özellikleriyle Karşımızda Bilgisayarımıza sanal olarak başka işletim sistemleri yüklememize yaran VirtualBox'ın, 2.1 sürümü duyuruldu. Sun Microsystems tarafından açıklanan yeni sürüm, beraberinde bazı göze çarpan özellikleri de getiriyor. VirtualBox 2.1, Mac OS 'ta donanım sanallaştırma(intel VT ve AMD-V), 32-bit sistemlerde 64-bit misafir işletim sistemi çalıştırabilme, Intel Nehalem için sanallaştırma iyileştirmesi, VMDK/VHD desteği, yeni NAT motoru, sunucu arayüzlü ağ bağlatısı gibi önemli destekler sunuyor. Bunların yanında en önemli gelişme ise misafir işletim sistemleri için OpenGL desteği!.. OpenGL desteği şu an için deneysel. Fakat bu destek şu anda sadece Windows XP ve Windows Vista 32-bit işletim sistemleri misafir olarak kurulduğunda sağlanıyor, fakat diğer işletim sistemleri için destek önümüzdeki günlerde beklenmiyor değil. Ek olarak, Sun Microsystems ilerki sürümlerde misafir işletim sistemleri için DirectX desteği sunmayı da hedefliyor. OpenGL desteği için misafir işletim sisteminde tanımlanan sanal donanıma için OpenGL sürücüsünü yüklemek yeterli olacaktır. VirtualBox 2.1 ile iyileştirilen Intel Nehalem(Core i7) ile EPT(Extended Page Tables) ve VPI(Virtual Processor Identifiers) fonksiyonları da desteklenmiş oluyor. Tüm bunların yanında, VirtualBox 2.1 ile her sanal makine için sekiz ağ bağdaştırıcısı, birkaç API değişikliği, farklı alanlarda geliştirilmiş başarım, arayüz onarımları gibi birkaç değişiklik de göze çarpıyor. VirtualBox ne yazık ki Pardus 2008 depolarında bulunmuyor. Yüklemek ve bazı ipuçlarından faydalanmak için Pardus-Linux.org Wiki adresi olan adresine uğrayabilirsiniz. Yükledikten sonra eğer hiçbir hata vermeden açılmaz ya da konsoldan çalıştırmaya kalktığınızda /opt/virtualbox-2.1.0/virtualbox: error while loading shared libraries: libcap.so.1: cannot open shared object file: No such file or directory gibi bir hata verirse, konsolu açıp sudo cp /lib/libcap.so.2.10 /usr/lib/libcap.so.1 komutunu veriniz. Erdem Artan 29

31 PYTHON MODÜLLERİ P ython ile Basit Bz2 İşlemleri bz2 modülü, Python 2.3 ile modüller arasında kendine yer edinen ve bzip2 sıkıştırma desteği sağlayan bir modüldür. Python ile yazılmış yazılımımıza dahil etmek için import bz2 komutu kullanılır. compress(), decompress() String türündeki verileri sıkıştırmak için compress() fonksiyonunu kullanırız. Bu fonksiyon bize 8-bit sıkıştırılmış veri çıktısı verir. Sıkıştırılmış veriyi ilk haline döndürmek için ise decompress() fonksiyonunu kullanırız. 01- import bz2 02- ileti = "Pardus-Linux.org" 03- s_veri = bz2.compress(ileti, 5) 04- n_veri = bz2.decompress(s_veri) compress() ve decompress() adlarından da anlaşıldığı gibi sırasıyla sıkıştırma ve sıkıştırılan veriyi açmada kullanılırken, flush() sıkıştırma işleminin sona erdiğini bildirir. 01- import bz2 02- ileti = "Özgürlük İçin Pardus, Pardus İçin PardusLinux.org" 03- s_veri = "" 04- mengene = bz2.bz2compressor(5) 05- levye = bz2.bz2decompressor() 06- for kelime in ileti.split(): 07s_veri += mengene.compress(kelime + " ") 08- s_veri += mengene.flush() 09- n_veri = levye.decompress(s_veri) Satırları inceleyecek olursak : 1. satırda modülümüzü çağırdık. 2. satırda ileti değişkenine bir metin atadık. 3. satırda sıkıştırılmış veriyi saklayacağımız değişkenimizi tanıttık 4. satırda 5. seviyede sıkıştırıcı oluşturduk. 5 değeri yerine 0 ile 9 Bu betikte 1. satırda modülümüzü çağırıp, 2. satırda yeni bir değişken arasında bir değer yazabiliriz ve yazılması mecburi bir değer değildir. tanımladık ve 3. satırda 5. seviye sıkıştırma aracıyla değişkenimizi 5. satırda ayıklayıcımızı oluşturduk sıkıştırdık. 3. satırda geçen 5 sıkıştırma seviyesi olup, girilmesi mecbur 6. ve 7. satırlarda her bir kelime için, kelimelerin peşine boşluk değildir ve 0 ile 9 arasında bir değer alabilir. 4. satırda sıkıştırılmış ifadeyi ekleyerek sıkıştırma işlemi gerçekleştirdik ve s_veri değişkenine atadık. ayıklayarak n_veri değişkenine atadık. 8. satırda sıkıştırma işleminin bittiğini bildirdik. BZ2Compressor, BZ2Decompressor compress() ve decompress() fonksiyonlarından başka, yine string türündeki 9. satırda sıkıştırılmamış veriyi n_veri değişkenine atadık. verilerin ardışık sıkıştırılma işlemleri için BZ2Compressor ve BZ2Decompressor sınıfları kullanılabilir. Bu sınıflar ile yeni bir sıkıştırma BZ2File nesnesi oluşturulur ve bu nesne ile işlemler yapılır. Bu sınıflar compress(), Aslında sıkıştırma ve ayıklama işlemleri genelde metin üzerinde değil flush() ve decompress() adlı üç fonksiyona sahiptir. compress() ve flush() de dosyalar üzerinde gerçekleşir. bz2 modülünü dosyalar üzerinde BZ2Compressor sınıfıyla kullanılırken, decompress() BZ2Decompressor kullanmak için BZ2File sınıfı kullanılır. Bu sınıf, bz2 dosyasını açar ve sağladığı fonksiyonlarla dosya üzerinde işlem yapmamızı sağlar. sınıfıyla kullanılır. 30

32 PYTHON MODÜLLERİ Kullanımı : dosya = bz2.bz2file (dosyaadı,açmatipi,arabellek,sıkıştırmaoranı) şeklindedir. dosyaadı, tırnak içinde yazılmış olarak bir dosyanın doğrudan adresi olabileceği gibi, bir dosyanın yolunu belirten bir değişken de olabilir. açmatipi, dosyanın yazılabilir ya da okunabilir tipte açılması için kullanılır. Eğer arabellek değeri girilmemişse yazılması mecburi değildir. Yazılabilir olarak açmak için "w", okunabilir olarak açmak için de "r" yazılır. Bir değer girilmezse öntanımlı olarak okunabilir türde açılır. arabellek, işlem gerçekleştirilirken kullanılan arabellek miktarını belirtir. Eğer sıkıştırmaoranı girilmemişse yazılması mecbur değildir. 0 değeri arabellek değerinin ayrılmadığını belirtir ve öntanımlı olarak 0 değerini alır. Dosya büyüklüğüne göre ayarlanması tavsiye edilir. sıkıştırmaoranı, dosyanın açılırken ya da sıkıştırılırken hangi sıkıştırma seviyesinde açılacağını bildirir. 0 ile 9 arasında değer alabilir ve yazılması mecburi değildir. BZ2File sınıfının sağladığı fonksiyonlara gelecek olursak : close() : Açmış olduğumuz dosyayı kapatmak için close() fonksiyonu kullanılır. read(byte) : Açılan dosyadan girilen byte miktarı kadar veri okur. readline(byte) : Açılan dosyadan girilen byte miktarı kadar verileri satır satır okur. readlines(byte) : Açılan dosyadan girilen byte miktarı kadar verileri satır satır okur ve bir liste olarak çıktısını verir. xreadlines() : Daha fazla başarım amacıyla kullanılır. seek(hedef, burası) : "burası" olarak verilen konumdan, "hedef" olarak verilen konuma gitmek için kullanılır. "burası" seçeneğinin girilmesi mecburi değildir ve girilmezse 0 değerine yani belgenin başına eşittir. tell() : Konumu tamsayı olarak verir. write(veri) writelines() : "veri" değişkenin içeriğini dosyaya yazar. : Ardışık metinleri dosyaya yazmak için kullanılır. Örnek verecek olursak : import bz2 dosya = bz2.bz2file("plo.bz2","r") icerik = dosya.read() dosya.close() dosya = bz2.bz2file("plo.bz2","w") yazilacak = "Pardus Kullanıcıları Derneği" dosya.write(yazilacak) dosya.close() Bu betikte basit olarak, 2. satırda dosyamızı okunabilir türden açtık ve 3. satırda dosya içeriğini icerik adlı değişkene atayıp 4. satırda dosya ile bağımızı kopardık. 5. satırda dosyayı bu kez yazılabilir şekilde açıp, 7. satırda dosyamıza 6. satırda belirlediğimiz metnimizi yazdık ve dosya ile bağlantıyı 8. satırda kapattık. Python ile Basit XML İşlemleri Bir XML dosyasını Python ile çözümlemek ve XML dosyasıyla işlemler yapabilmek için xml.dom, xml.sax, xml.parsers gibi modüller kullanılabilir. Biz bu iş için xml.dom modülünün biraz daha hafifletilmişi olan ve xml.dom fonksiyonlarının birçoğunu kullanabileceğimiz xml.dom.minidom modülünü inceleyeceğiz. xml.dom.minidom modülü parse() ve parsestring() adlarında işimize çok yarayacak iki fonksiyon sağlar. Hemen kullanıma geçecek olursak : 01- from xml.dom.minidom import parse, parsestring 02- ornek1 = parse("parduslinux.org.xml") 31

33 PYTHON MODÜLLERİ 03- ornek2 = parsestring("<pardus><pkd> verileri çekmek için, işimize çok yarayacak bir fonksiyon bulunmakta : getelementsbytagname('pkd'). Bu fonksiyon bize bir XML metninde PKD bölümünde bulunan tüm yazıları verecektir. Betiği inceleyelim : Kullanımına gelecek olursak : 1. satırda gerekli modül ve fonksiyonları çağırdık 2. satırda Pardus-Linux.org.xml dosyasını çözümledik 3. satırda ise XML biçiminde yazılmış bir metni çözümledik. 01- for bolum in ornek1.getelementsbytagname('pkd'): 02print bolum.toxml() betiğine benzer bir betik kullanırız. bolum değişkenin bağlı olduğu Yukarıdaki betikten de alayacağınız gibi, parse() fonksiyonu bir XML bölüm için bolum.nodename, içeriği için bolum.nodevalue ve sahip dosyasını çözümlerken, parsestring() fonksiyonu XML tipinde yazılmış olduğu herhangi bir alt bölüm için bolum.childnodes fonksiyonları kullanılır. bir değişkeni ya da metni çözümlemektedir. Eğer bu aşamada ornek1 değişkeninin ne içerdiğini merak ediyorsanız, <xml.dom.minidom.document instance at 0xa90a8ac> gibi Buraya kadar gördüklerimiz bir XML dosyasının basit olarak nasıl okunabileceğiyle ilgiliydi. Şimdi de bir XML dosyasına nasıl veri eklenir bir veri içeriyor. Eğer ornek1 değişkenini XML biçiminde yazdırmak istersek, toxml() konusuna değinelim. fonksiyonunu kullanırız. Bir XML bölümü eklemek için kullanacağımız fonksiyon createelement() iken, eklediğimiz bölümün içine metin yazmak için kullanacağımız 01- ornek1 = parse("pardus-linux.org.xml") fonksiyon createtextnode() ve bölümü içindeki yazıyla birlikte XML 02- print ornek1 yazısına ekleyeceğimiz fonksiyon appendchild() fonksiyonudur. Hemen 03- print ornek1.toxml() örneklemeye geçecek olursak : 2. satırın çıktısı <xml.dom.minidom.document instance at 0xa90a8ac> 1- from xml.dom.minidom import parse 3. satırın çıktısı 2- ornek = parse("pardus-linux.org.xml") <?xml version="1.0"?><pardus> <PKD> 3- bolum = <PKD>forum.pardus-linux.org</PKD> ornek.createelement("tubitak") <PKD>wiki.pardus-linux.org</PKD> </PARDUS> 4- ekle = Diyelim ki bize sadece PKD bölümünün içinde yazanlar lazım. Sadece bu ornek.createtextnode(" 32

34 PYTHON MODÜLLERİ 10<Forum>forum.pardus-linux.org</Forum> 11<Wiki>wiki.pardus-linux.org</Wiki> 12<Gezegen>gezegen.pardus6linux.org</Gezegen> ornek.childnodes[0].appendchild(bolum) 13<Sohbet>sohbet.parduslinux.org</Sohbet> Satırları açıklayacak olursak : 14<EDergi> 1. satırda gerekli olan modülü ve fonksiyonu çağırdık 15</PLO> 2. satırda XML dosyamızı çözümledik 16<AnaSayfa> 3. satırda <TUBITAK> bölümünü oluşturduk 17</PKD> 4. satırda " verisini oluşturduk 18</PARDUS> 5. satırda <TUBITAK> satırını oluşturduk </TUBITAK>""" 6. satırda <PARDUS> anabölümünün en altında yeni bölümümüzü ekledik. 1920Ve XML dosyası işleme konusunu basit bir biçimde öğrenmiş olduk. Şimdi 21- xml = parsestring(xmlverisi) 22xml.dom modülünden işimize yarayacak bazı nesneleri tanıyalım : 23- print xml.firstchild.nodename --> 24- print xml.lastchild.nodename --> parentnode : Bir üst bölümün ne olduğunu verir. 25- print xml.childnodes[0].nodename --> childnodes : Alt dizinleri listeler. 26- print xml.childnodes[0].childnodes[1].nodename --> firstchild : İlk bölümü verir. 27- print xml.childnodes[0].childnodes[3].nodename --> lastchild : Son bölümü verir. 28- print removechild : Bölümü siler. xml.childnodes[0].childnodes[3].childnodes[3].nodename --> nodename : Bölüm adını verir 29- print xml.childnodes[0].childnodes[3].childnodes[3].parentnode.no Bunların kullanımına kısa bir örnek verecek olursak : dename --> 01- from xml.dom.minidom import parsestring 5- bolum.appendchild(ekle) 02- xmlverisi = """ 03<TUBITAK> 04<AnaSayfa> 05<PARDUS> 06<AnaSayfa> 07<PKD> 08<PLO> 09<AnaSayfa> Bu betikte sadece satırların çıktılarını verelim : 23. satır -> 24. satır -> 25. satır -> 26. satır -> 27. satır -> 28. satır -> 29. satır -> 33

35 PYTHON MODÜLLERİ Ş imdi öğrendiğimiz bz2 modülü ve xml.dom.minidom modülleriyle basit bir yazılım yapalım. Yazılımınız şu işi yapsın : 18- for i in range(0,len(isimlistesi)): 19print isimlistesi[i], " - ", pisilistesi[i] Satırları açıklayacak olursak: 1. ve 2. satırlarda bizim için gerekli olan modülleri çağırdık satırda dosya adlı bir değişken yarattık ve pisi-index.xml dosyasının adresinden indirdiğimiz dosyayı açsın. içine pisi-index.xml.bz2 dosyasının ayıklanmış biçimini yazdık 2- pisi-index.xml olarak dosyayı çözümlesin. 3- Forum Deposu'ndaki yazılımların adlarını ve yanlarına paketlerin tam 5. satırda pisi-index.xml dosyasını okunabilir türde açtık 6. satırda XML dosyamızı çözümledik adlarını yazdırsın. 8. ve 9. satırlarda iki ayrı liste tanımladık 11. satırda tüm <Name> bölümlerini seçtik. Hemen işe koyulalım : 12. satırda XML dosyasında bulunan kişi adlarını da almasın diye sadece bir üst bölümü <Package> olan <Name> bölümlerini alacak bir Dosyayı indirdik sayıyoruz. önlem koyduk 13. satırda önleme göre listemize isimleri ekledik. 01- import bz2 15. satırda <PackageURI> bölümlerini seçtik ve 16. satırda listeye 02- from xml.dom.minidom import parse ekledik ve 19. satırlarda ise önce yazılım adı sonra da pisi adını yazacak 04- dosya = open("pisi-index.xml","w").write(bz2.bz2file("pisişekilde bir betik yazdık. index.xml.bz2").read()) 05- dosya = open("pisi-index.xml","r") 06- xmlverisi = parse(dosya) isimlistesi=[] 09- pisilistesi=[] for bolum in xmlverisi.getelementsbytagname("name"): 12if bolum.parentnode.nodename == "Package" : 13isimlistesi.append(bolum.firstChild.data) for bolum in xmlverisi.getelementsbytagname("packageuri"): 16pisilistesi.append(bolum.firstChild.data) 17- Erdem ARTAN badibere@gmail.com 34

36 GİMP FİLTRELERİ PLO E-dergi'deki yazılarımıza başlıyoruz. Bu dersimiz daha çok Gimp'e yeni başlayan arkadaşlarımız için uygun ve çok basit bir ders. Dersimizde çeşitli filtrelerin kullanımı anlatılmaktadır. Adım 1 Dosya>Yeni yolunu izleyerek istediğiniz ölçülerde yeni bir pencere açın. (Ben 640x480px ölçülerinde açtım.) Ardından penceremizi siyah renk ile doldurun. Adım 2 Filtreler>Işık ve Gölge>Supernova yolunu izleyin ve istediğiniz gibi ayarladıktan sonra uygulayın. Adım 3 Filtreler>Bozulma>Warp yolunu izleyin ve ayarları aşağıdaki gibi yapın 35

37 GİMP FİLTRELERİ Sonuç: Ardından pencereyi kapatmadan yandaki resim üzerinden istediğiniz bölgeye farenin sol tuşuyla basıp farenizi hareket ettiriniz. Umarım sizin için yararlı bir ders olmuştur. Gimp'e ilk başladığım zamanlar bu yöntemi çok severdim :) İyi çalışmalar... Doğukan Korkmaztürk 36

38 ÇAĞLAYAN ARKAN İLE RÖPORTAJ çok daha samimi bir Kendinizi tanıtır mısınız, Çağlayan Arkan nasıl kullanıcılarıyla platformda iletişim kurma şansı elde ediyoruz. biridir? Özellikle gençlerle farklı bir iletişim şekli ve Blog 1985 yılında Orta Doğu Teknik Üniversitesi frekansı yakaladığımı söyleyebilirim. açısından önemli bir konu da, herkesin e-posta Endüstri Mühendisliği nden mezun olduktan sonra, te Orta Doğu Teknik Üniversitesi yoluyla bana erişmesinin yolunu açmış olması Ekonomi ve İdari Bilimler Fakültesi nde Executive oldu; ziyaretçiler özel e-posta göndermeyi, MBA eğitimimi tamamladım. Profesyonel iş bloga yazı yazmaya tercih ediyorlar. Her gün yaşamıma 1984 yılında Tekofaks ta satış temsilcisi onlarca e-posta cevaplıyorum. olarak başladım ve kariyerime satış müdürü olarak Dünyanın en büyük yazılım şirketinde devam ettim. yönetici olarak çalışıyorsunuz. Microsoft'tan yılları arasında Kopiteknik Şirketler ve iş hayatınızdan bahseder misiniz? Grubu nda kurucu ortak ve yönetim kurulu üyesi olarak görev yaptım. Bu görevin ardından, 1997 Microsoft tüm dünyada bilişime yön veren bir yılında SBS e (Siemens Business Services) katıldım. şirket. Kişilerin ve kurumların gerçek yılları arasında SBS te sırasıyla İş potansiyellerini ortaya çıkaran yazılımlar Geliştirme Direktörlüğü, Uluslararası İş Geliştirme üretiyoruz. Hedefimiz insanların her zaman, Yönetmenliği ve 1999 yılından 2003 yılı Eylül ayına her yerden ve her cihazla bilgiye erişimlerini kadar da Genel Müdürlük görevlerinde bulundum. sağlamak. Türkiye de, 1993 yılında altı kişiyle 2003 yılı Eylül ayından beri Microsoft Türkiye de kurulduk ve bugün 300 e yakın çalışanımızla birlikte Türkiye Bilişimle Kalkınıyor Genel Müdürlük görevimi sürdürmekteyim. vizyonu doğrultusunda çalışmalarımızı Blogunuzu incelediğimizde istikrarlı bir blog sürdürüyoruz. Ülkemiz aynı zamanda 79 yazarı olduğunuzu gördük. Bloglama ve internet ülkenin bulunduğu Microsoft Orta Doğu ve Afrika Bölgesi nin de merkezi olarak yer hakkında yorumlarınızı alabilir miyiz? alıyor. Türkiye nin sahip olduğu potansiyelini 2007 nin Nisan ayından bu yana çok fazla kesintiye ortaya çıkartabilmesi için, bilişimin tüm uğratmadan blogumu yazmaya devam ediyorum. dünyada olduğu gibi, ülkemizde de en fazla Ancak iş yoğunluğum nedeniyle bloga çok fazla yatırım yapılan alanlardan biri olması vakit ayıramıyorum. Bloglar daha özel ve samimi gerektiğine inanıyoruz. 7 bini aşkın bilişim bir konuşma platformu sunmalarının yanı sıra bir şirketinden oluşan ekosistemimizle birlikte, gelişmesi ve yaygınlaşması, aidiyet duygusu da yaratıyorlar. Microsoft taki bilişimin ve gündelik hayatımızda arkadaşlarımızla, bilişim sektöründeki ekonomide verimlilik yaratması yolunda yaptığımız her dostlarımızla ve bununla birlikte değerli Microsoft çalışma bana gurur veriyor. Hayatımız, müşterilerle, partnerlerle ve yollarda geçiyor. Bir yandan, iş ortakları ekosisteminin gelişmesi, müşterilerin teknoloji yatırımlarının istenilen iş hedeflerini üretmesi, diğer yandan gençlere, üniversitelere, şu anda İnternet e erişimi olmayanlara ulaşmak çabamız var. 37

39 ÇAĞLAYAN ARKAN İLE RÖPORTAJ Gnu/Linux camiasını takip ediyor musunuz? Açık Kaynak Camiasının önde gelen isimlerinden Richard Stallman ve Linus Torvalds hakkında neler düşünüyorsunuz? Dünyanın lider yazılım şirketi olarak Microsoft, bazı rakip ürünleri açık kaynak kodlu olmasına rağmen açık kaynak dünyasıyla bir rekabet içinde değildir. Bu düşüncemi açacağım. Açık Kaynak dünyasını tek bir ürün özelinde değil, daha geniş bir perspektifte takip ediyor ve değerlendiriyoruz. Ayrıca açık kaynak kodlu yazılımlar geliştiren insanların oluşturduğu toplulukları destekliyoruz. Üstelik bu topluluklar içinden birçok gencin daha sonra Microsoft ekosistemine katıldığını da gözlemliyoruz. Açık kaynak uygulama geliştirme yönteminin kullanıcılar ve yazılım geliştiriciler için yeni açılımlar getirdiğini düşünüyoruz. Linux çekirdeğini yazan Linus Torvalds ile GNU Projesi ni başlatan Richard Stallman da endüstriye yön veren önemli girişimciler arasında yer almaktadır. Stallman ile felsefi boyutta farklı bir duruşumuz var. Ancak örneğin telif hakları ve fikri mülkiyet konusunda görüşlerimiz uyuşmasa da, sonuçta sektör için etkili olmuş önemli bir kişidir. Linux un kurucusu olarak adlandırabileceğimiz Linus Torvalds ise fevkalade önemli bir mühendis ve yazılımcıdır; hayattaki duruşuna saygım var. hedefinde bir şirkettir. Bu nedenle bazı ürünlerimizde rakiplerimizle zaten işbirliği içinde çalışıyoruz. Novell, MySQL, JBOSS, Apache işbirlikleri bu alanda çok iyi örneklerdir. Bu tip işbirlikleri ve yatırımlarımız sonucunda bugün php ile yazılan kodlar Windows Server 2008 üzerinde doğal olarak destekleniyor. Gelecek 10 yıl içinde bilişimin karmaşıklığının azaltılması için açık kaynak teknolojilerinin ve Microsoft teknolojilerinin birlikte kullanılabilirliğinin artmasında fayda görüyoruz. Microsoft şirketinin açık kaynak kodlu yazılımlara yaklaşım politikası nedir? Topluluğun bir parçası olmak bir diğer konudur. Açık kaynağın esas gücü çok güçlü Öncelikle Microsoft olarak açık kaynak bir destekçi topluluğa sahip olmasıdır. Bu dünyasına karşı olmadığımızı belirtmek topluluğun üyeleri için açık kaynaklı isterim. Rekabet ettiğimiz ürünlerden bazıları yazılımlar gelişiminin bir parçasıdır, bir Ayrıca önümüzdeki dönemde Microsoft un ve açık açık kaynak kodlu. Bu durum sadece bize yaşam biçimidir. Yazılımcılar dünyası kaynak teknolojilerinin birlikte büyüyeceklerini özgü bir durum değil. Açık kaynak kodlu olarak adlandırılabilecek bu topluluğun pek düşünüyoruz. Bu da bizim bilişime dünya çapında yazılımlarla rekabet eden IBM, Oracle gibi çok üyesi için açık kodlu yazılımların erişebilirlik vizyonumuzla örtüşen bir beklentidir. birçok başka firma da var. Bunu bilişim gelişimine katkıda bulunmak bir hobidir. dünyasının dinamiklerinin, ticaretin ve Microsoft bu dünyanın daima destekçisidir. rekabetin gereği olarak görüyoruz. Bu noktada Şuna da dikkat çekmek isteriz; Bu yazılımcılar Microsoft un açık kaynak dünyası ile da Microsoft ürünlerini kullanıyorlar. Daha etkileşimini iki yönüyle değerlendirebiliriz. da önemlisi Microsoft yazılımlarını geliştiriyorlar. Hatta geliştirdikleri bazı Bunların birincisi İşbirliği dir. Bilişim çok yazılımlarla Microsoft ekosisteminin bir fazla sayıda kurumun uzmanlık geliştirdiği bir parçası da olabiliyorlar. dünyadır. Bugün kullanıcılarımız heterojen yapıda bilişim yatırımlarına sahiptir; birçok Örneğin dünyanın en popüler açık kaynak ürün ve teknolojiyi bir arada projeler portalı olan Sourceforge daki kullanmaktadırlar. Microsoft kullanıcı ( projelerin %50 den memnuniyetini en üst düzeye çıkarma fazlasının çalıştığı platformlar arasında 38

40 ÇAĞLAYAN ARKAN İLE RÖPORTAJ Windows da yer almakta, %10 dan fazlası sadece Windows platformunda çalışmakta, bu projelerin binlercesi de.net platformu kullanılarak geliştirilmektedir. Ayrıca Microsoft un açık kaynak projelerin geliştirilmesine yönelik olarak yazılımcıların kullanımına sunulmuş Codeplex isimli bir portal altyapısı vardır ( Microsoft içindeki açık kaynak laboratuarının haberleşme sitesi Port25 tir ( Burada bir noktayı özellikle belirtmek gerekiyor; açık kaynak ve açık standart birbirinden farklı kavramlar, ancak bu kavramlar sıklıkla karıştırılıyor. Windows işletim sistemi ailesinin geleceği ve Diğer taraftan fikri mülkiyet haklarına dayalı, kaynak kodlarının kullanıcılarla paylaşılması ticari iş modelini benimseyen Microsoft un, fikri hakkında yorumlarınız nelerdir? Windows u açık kaynak kodlu bir yazılıma dönüştürme planı bulunmuyor. Bununla Windows işletim sisteminin PC, mobil ve İnternet birlikte Windows, açık kaynak yazılım platformlarını bütünleştiren, insanlara zengin bir geliştiricileri için tercih edilen bir platform deneyim yaşatan teknolojilerinin yeni sürümlerde olmaya devam edecek. Microsoft un birlikte gelişerek devam etmesini planlıyoruz. İnternet in çalışabilirlik konusundaki atılımları tüm bir yaşam biçimi haline gelmesi ve Windows bilişim dünyası için ciddi anlamda fırsatlar deneyiminin bu yaşam biçimine entegre olması doğuruyor. Microsoft teknolojilerini de açık endüstri standartları ve çeşitli web teknolojileriyle daha Microsoft olarak ana ürünlerde kullandığımız yakın hale getiriyor. tüm protokol ve API ları (Application Programming Interface) şeffaf bir şekilde Bu bağlamda kaynak kodlarının kullanıcılarla bilişim dünyası ile paylaşıyoruz. Aynı paylaşılması fikrine de tamamen uzak değiliz. Hâl-i zamanda rakiplerimiz dahil tüm firmalar bu hazırda, eğitim, araştırma kuruluşları ve devletlerle protokollerin patenti bize ait olanlarını çok Windows un kaynak kodları paylaşılıyor; makul şartlar ile kullanabiliyorlar. Ticari Türkiye de bazı üniversitelerimizde yürüyen olmayan açık kaynak projelerinde ise, bu Windows Academic Program ve Genel Kurmay protokoller serbestçe kullanılabiliyor. Başkanlığı ile imzaladığımız Government Security Program kapsamında bu tür paylaşımları s/default.mspx gerçekleştiriyoruz. Sonuç olarak bilişim dünyasına ve kullanıcılara açıklık anlamında sağlanacak katma değerin, verimliliğin ve esnekliğin, yazılım geliştirme yönteminden çok birlikte çalışabilirliğe ve açık standartlara verilen destekle mümkün olduğunu düşünüyoruz. OpenXML in ISO standartı haline gelmesi ve Microsoft olarak verdiğimiz destek de açık standart konusuna gösterdiğimiz önemin iyi bir örneğidir. Açık kaynak kodlu bir yazılım açık standartları desteklemeyebilir. Bununla birlikte açık kaynak kodlu olmayan bir yazılımın açık standartlara desteği çok daha ileri seviyede olabilir. Linux işletim sistemini kullandınız mı? Gnu/Linux işletim sistemi hakkında fikirlerinizi paylaşır mısınız? Tabii ki denedik, inceledik. Ama işletim sistemini tek başına değil, bütünsel bir deneyim olarak değerlendirmek lazım. Kullanıcıların alışkanlıkları çok önemli. Ayrıca kurumsal kullanıcıların tüm gereksinimlerine aynı anda yanıt verebilirlik gibi tartışılması gereken değerlendirmeler var. 39

41 ÇAĞLAYAN ARKAN İLE RÖPORTAJ Tübitak bünyesinde geliştirilen Pardus işletim Dünyanın çeşitli ülkelerinde özellikle kamu yönetiminde benzer uygulamalar yaratılmaya sistemi hakkında düşünceleriniz nelerdir? çalışıldı. Ancak bunların başarısı konusunda Öncelikle TÜBİTAK bünyesinde bu projede çalışan ciddi soru işaretleri var; örneğin Münih yetenekli yazılımcıların, mühendislerin bulunması Belediyesi 2001 de Tüm sistemlerimde çok değerli bir nokta. Microsoft Türkiye olarak, Linux a geçeceğim dedi ancak aradan 8 yıl ülkemizde yazılım potansiyelinin yükselmesi en geçmesine rağmen bu konuda somut bir gelişme olmadığını görüyoruz. AB, Çin, önemli hedeflerimizden biridir. Brezilya, Venezüella ve özellikle de Güney Dünyada açık kaynak kodlu yazılımlar arasında Afrika farklı platformlar üretme ya da türünün diğer bilinen örnekleri arasında Pardus un destekleme konusunda çok çaba gösterdiler. şansının ne olduğunu şimdiden söylemek mümkün Şimdiye kadar elle tutulabilir bir başarılı örnek değil. Kuşkusuz Pardus da kendisine özgü bir ortaya konamadı. Microsoft olarak, birey ve patika izleyecek ve pazarda şansını arayacaktır. kurumlara değer yaratacak çözüm ve geliştirilmesinin, bilişim Ancak yazılım endüstrisinin yapılmış olanları yazılımların tekrarlamaktan ziyade gelişmiş teknolojilerin teknolojilerinin öncüsü olmak yolunda daha üzerine yeni artı değerler koyması gerekiyor. önemli ve gerçekçi bir yaklaşım olacağına Microsoft olarak biz bunu sürekli olarak yapıyoruz inanıyoruz. ve destekliyoruz. Dünyadaki masaüstü bilgisayarlarda tüm Linux sürümlerinin Pazar payı %1 seviyesindedir. Bu rakamın içinde Ubuntu, RedHat vs. gibi önde gelen Linux sürümleri de dahildir. Bu resim içinde yerel Linux sürümlerine yatırım yapmanın fizibilitesi dikkatle değerlendirilmelidir. Bir de, bu konunun önemi vurgulanırken kullanılan pazar büyüklüklerinin, ifade edilenlerin yirmide biri civarında olduğunu hatırlatmak isterim. Benim kişisel görüşüm, Türkiye de yapılan her yatırımın dünya pazarı düşünülerek yapılması yönünde. İç pazar için yapılan yatırımların potansiyelinin kısıtlı olacağı endişem var. Bu arada TÜBİTAK ın yerel yazılım sektörü için sağlayabileceği destekler ve yönlendirme ile ülke için çok değerli / kritik katkılar sağlayabileceğini düşünüyoruz. Microsoft un bu anlamda yerel yazılım ekonomisine önemli katkıları bulunduğunu da anımsatmak isterim. Örneğin, içinde bir Oyun Geliştirme Kuluçka Merkezi nin de yer aldığı Innovasyon Merkezi ni hayata geçirdik. BizSpark programı ile yazılım girişimcilerini destekliyoruz. Üniversitelerimizle işbirliği içinde ERP laboratuarları oluşturuyoruz. Bu çerçevede TÜBİTAK ile de her türlü işbirliğinde bulunmaya hazırız. Türkiye'nin bilişim potansiyelini nasıl görüyorsunuz? Bilişim dünyasında kariyer yapmak isteyen Türk gençlerine neler tavsiye edersiniz? Türkiye geniş ve dinamik genç nüfusu nedeniyle önemli bir avantaja sahip. Microsoft un da üzerinde durduğu yazılım ve hizmetler alanında gençler için önemli bir gelecek olduğu kanısındayız. İnternet in ve mobil iletişimin gelişmesiyle birlikte gençlerin yazılım alanında yenilikçi işlerde kendilerini göstermeleri mümkün görünüyor. Bu nedenle imkanlar dahilinde teknolojideki gelişmeleri izlemeleri, özellikle yazılımla ilgilenen gençlerin piyasadaki eğitim fırsatlarını değerlendirmeleri onlara yeni ufuklar açacaktır. Çağlayan ARKAN Hazırlayan: Serdar GÜNDÜZ serdargunduz@live.com 40

42 PKD'DEN HABERLER Pardus Kullanıcıları Derneği'nden Kısa Kısa.. Avukatlar İçin Pardus Sürümü Duyuruldu Aralık '08 PKD tarafından Ankara Barosu desteğiyle hazırlanan Avukatlar İçin Pardus Sürümü duyuruldu. Bu sürüm, bugün Pardus resmi deposunda bulunan Pardus 'den daha güncel ve önceki sürümlere ek olarak İcraPro yazılımının Pisi paketiyle geliyor. İndirmek için ftp://ftp.linux.org.tr/pub/av-pardus/ Fahri Başkanlık ve Destek Açıklamaları Aralık '08 Mustafa Akgül PKD'nin fahri başkanı olmuş ve Ethem Derman her türlü desteği vereceğini belirterek dernek üyemiz olmuştur. PKD INET-TR 13 Konferansına Katıldı Aralık ' Aralık'ta ODTÜ'de 13.'sü düzenlenen Türkiye'de İnternet Konferansı'na PKD de katıldı. Dernek başkanımız Av. Nihad Karslı da İnternet Yasakları adlı oturuma konuşmacı olarak katıldı. PKD Üye Ön Kayıt Alımına Başladı Aralık '08 Haziran '08 de kurulan PKD, gerekli düzenlemeleri gerçekleştirip üye ön kayıtlarını almaya başladı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde Masa Açıldı Kasım '08 PKD, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde masa açtı, Pardus ve Avukatlar için Pardus Sürümü'nden bahsetti. İlginin yoğun olduğu günde, ilgililere PKD T-Shirt'ü ve Avukatlar İçin Pardus Sürümü Dağıtıldı. 41

43 YENİ YILINIZ KUTLU OLSUN Ocak 2008'den bugüne açık kaynak ve özgür yazılım dünyasında neler değişti? Bu yazımızda sizin için bazı değişiklikleri derlemeye çalıştık. Pardus ile başlayalım. Yılın yarısını sürümüyle devam ettiren Pardus, haziran ayının sonunda 2008 sürümünü duyurdu. Daha sonra bunu eylül ayında sürümü izledi ve sürümü için şu sıralar gün sayılıyor. yardımcı olacak olan geliştirilmiş bir YALI'sı olan, ağ bağlantısı yaparken anlamsız hatalar vermeyen ve gayet kararlı çalışan bir Ağ Programcığı olan, Paket Yöneticisi seçenekleri artırılmış bir Pardus istiyoruz. Pardus'un yanında dünyadaki gelişmelere bakacak olursak, Ubuntu ve türevleri ile Mandriva, opensuse, Fedora gibi dünya çapında önde gelen dağıtımlar yeni sürümlerini yayımladılar. Bir masaüstü devrimi olan ve masaüstüne can katan KDE 4, bir günde en çok indirilen yazılım olarak Guinness Rekorlar Kitabı'na giren Firefox 3, Pardus'un genelde temelinde yatan Python 2.6, ofis işlemlerimizde vaz geçilmez ortağımızın son sürümü olan OpenOffice 3, Google'ın cep telefonları için çıkardığı ve bilgisayarlara da uyarlanması hedeflenen Android İşletim Sistemi de açık kaynak ve özgür yazılım camialarına duyurulan önemli yazılımlardan.. Tüm bu gelişim sürecinde Pardus'ta göze çarpan değişimler, KDE 3'ün son sürümünün kullanılıyor olması, henüz tam işlevsel ve kararlı olmasa da kullanıcılara KDE 4 kullanma olanağı sağlanması, Mozilla Firefox'un 3. sürümünü çıkarmasıyla birlikte Pardus'ta da kullanılabilmesi, son sürüm olmasa da güncel denilebilecek Linux çekirdeğinin kullanılıyor olması, artan donanım desteği, bizim açımızdan yeterli olmasa da genişlemiş paket deposu, yeni dil destekleri, ağ ve paket yöneticilerinde iyileştirmeler, masaüstü ortamı kendiliğinden açılmıyor olsa da sunulan KDE 4 masaüstü ortamına sahip Pardus çalışan CD'leri ve dahası.. Bunun yanında 2007 yılı boyunca Distrowatch sitesinde günde ortalama 120 kere tıklanan Pardus'un, 2008 yılı boyunca günde ortalama 151 kere tıklantığını Türkiye'deki önemli gelişmelere bakacak olursak, ikinci paragrafta belirttiğimiz Pardus gelişmelerinin yanında, Pardus'un görmekteyiz. yaygınlaştırılması ve daha çok alanda kullanılması amacıyla bir sivil Peki kullanıcılar 2008'de Pardus konusunda en çok neden şikayetçi oldular? oluşum olan Pardus Kullanıcıları Derneği Ankara merkezli olarak Pardus 2008'in çıkmasıyla beraber, o sıralar henüz hazır olmayan ya da kuruldu. 1 Nisan'da "Tübitak Pardus'a Destek Vermeyi Durdurdu." doğru çalıştığı onaylanmayan Pardus 2007'den 2008'e terfi betiğinin hazır konulu başlıklar açıldı iletiler dolaşmaya başladı. ;) Çeşitli olmaması nedeniyle, kullanıcılar 2008 sürümüne terfide sancılı bir dönem kuruluşlarda açık kaynak ve özgür yazılım kullanımına geçişler geçirdiler. Kullanıcıların bir kısmı 'ü 2008'den daha kararlı bularak, hızlandı. Linux Kullanıcıları Derneği tarafından İzmir'de Linux Şenliği 'ü uzun bir süre kullanmaya devam ettiler. Bunların yanında, 2007 ve Ankara'da Özgür Yazılım Şenliği düznlendi. Ubuntu'nun resmi depolarında bulunan bazı paketlerin 2008 deposunda yerini almamış olması onayına sahip Ubuntu-tr, Gimp kullanıcılar için önemli bir durak olan ve depolardaki bazı yazılımların güncelliklerini çoktan yitirmiş olmaları Gimpturkiye siteleri açıldı. elbette birçok kullanıcıyı etkilemiş ve çözümü başka şekillerde bulmalarına Tüm bu gelişmeler ve Pardus geliştiricilerine yazdığımız yol açmıştır. Tabii isteklerimizin ışığında, genel olarak 2008 yılını Linux için Türkiye'de Yeniyılda Pardus adına Pardus geliştiricilerinden ne istiyoruz? Elbette, daha dahil olmak üzere iyi bir yıl olduğunu görüyor ve 2009'un şu an kararlı çalışan, olabildiğince en güncel Linux çekirdeğini kullanan, depodaki bulunduğumuz durumdan kat kat daha iyi olacağını umuyoruz. yazılımları olabildiğince güncel olan, KDE'nin yanında GNOME, Fluxbox, Özgür yazılımlara... Yeni yılınız kutlu olsun. XFCE, LXDE gibi ortamlara tam destek veren ve Pardus'a özgü birçok E-posta: badibere@gmail.com yazılımın KDE'ye bağımlı olmadığı, kurulacak paketleri kullanıcının Yazar : Erdem Artan 42

44 FİKİRLERİNİZ BİZLER İÇİN DEĞERLİDİR Pardus-Linux e-dergimizin gelişimi için bizlerle iletişim kurabilirsiniz.,derginin sonraki sayılarında yayımlanmasını istediğiniz özgün, inceleme, makale, GNU/Linux içerikli haber vb. yazılarınızı bizlere gönderebilirsiniz. IRC kanalımız #pardusdestek adlı kanaldır. E-posta adresimiz Dergimizde kullanılan tüm yazı ve görsel materyallerin sorumluluğu yazarlarına aittir. Dergimizin içeriğini oluşturan ürünler Creative Commons Lisansı ile lisanslanmıştır. Kaynak gösterilmek şartıyla özgürce geliştirilebilir, paylaşılabilir. P ardus-linux E-dergi Ekibi Editör Nihad Karslı - enki@r-3.org Dergi Yazarı/İmla denetmeni Erdem Artan - badibere@gmail.com Murat Özenç - mu-lal@hotmail.com Tasarım Emin İnanç Ünlü - einancunlu@gmail Doğan YORGAN- digan@live.com Mizanpaj Serdar GÜNDÜZ- serdargunduz@live.com

Nihad KARSLI. Serdar GÜNDÜZ Erdem ARTAN, Serdar GÜNDÜZ 11,12 Samed KONAK. Serdar GÜNDÜZ Samed KONAK. Serdar GÜNDÜZ Nihad KARSLI

Nihad KARSLI. Serdar GÜNDÜZ Erdem ARTAN, Serdar GÜNDÜZ 11,12 Samed KONAK. Serdar GÜNDÜZ Samed KONAK. Serdar GÜNDÜZ Nihad KARSLI İÇİNDEKİLER Editörden Neden Kamu Lisansı? Scribus Web Site Tanıtımları GNU ve Kamu Lisansları Wipe Bash Shell ve Harici Topaklama Goopi Httrack Pisi Paket Depomuz Pardus 2008.2 Sürüm Takvimi Virtualbox

Detaylı

İçindekiler. Akıllı Tahta Uygulaması (ATU) Kullanma Kılavuzu. İçindekiler. Bölüm 1: Uygulama Hakkında Genel bilgi 2

İçindekiler. Akıllı Tahta Uygulaması (ATU) Kullanma Kılavuzu. İçindekiler. Bölüm 1: Uygulama Hakkında Genel bilgi 2 İçindekiler 1 İçindekiler Bölüm 1: Uygulama Hakkında Genel bilgi 2 Bölüm 2: Akıllı Tahta Uygulamasının Yüklenmesi Akıllı Tahta Uygulaması nı yükleme 3 Akıllı Tahta Uygulaması nı kaldırma 3 Akıllı Tahta

Detaylı

GOOGLE DRİVE KULLANARAK FORM OLUŞTURMA

GOOGLE DRİVE KULLANARAK FORM OLUŞTURMA GOOGLE DRİVE KULLANARAK FORM OLUŞTURMA Google Docs yani Google Dokümanlar hizmeti bir süre önce Google Drive adlı bulut depolama hizmetinin içerisine alındı ve çok daha gelişerek yoluna devam etti. Google

Detaylı

ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1

ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ÖĞRENME FAALİYETİ 1 AMAÇ Bilgisayar ve elektronik tablolama yazılımı sağlandığında elektronik tablolama yazılımı çalışma alanı düzenlemelerini yapabileceksiniz. ARAŞTIRMA Güncel olarak

Detaylı

AEGEE-Eskişehir Online Web Yönetim Paneli ( WEBBY ) Yardım Dökümanı

AEGEE-Eskişehir Online Web Yönetim Paneli ( WEBBY ) Yardım Dökümanı AEGEE-Eskişehir Online Web Yönetim Paneli ( WEBBY ) Yardım Dökümanı Emre GÜLCAN IT Responsible & Web Admin AEGEE-Eskişehir emregulcan@gmail.com e_gulcan@hotmail.com 0535 729 55 20 1 1. YÖNETİM PANELİNE

Detaylı

BİLGİSAYARDA OFİS PROGRAMLARI BİÇİMLENDİRME

BİLGİSAYARDA OFİS PROGRAMLARI BİÇİMLENDİRME BİLGİSAYARDA OFİS PROGRAMLARI BİÇİMLENDİRME Büro Yönetimi Öğretmeni Fatma GEZ BİÇİMLENDİRME Yazmış olduğumuz metinleri farklı boyut, renk, yazı tipi vb. özelliklerde yazabilmek için biçimlendirme işlemi

Detaylı

Açılan programın pencere görünümü aşağıdaki gibidir. 2. Araç Çubuğundan kaydet düğmesi ile

Açılan programın pencere görünümü aşağıdaki gibidir. 2. Araç Çubuğundan kaydet düğmesi ile POWERPOINT PROGRAMI Powerpoint bir sunu hazırlama programıdır. Belirli bir konu hakkında bilgi vermek için, derslerle ilgili bir etkinlik hazırlamak için, dinleyicilere görsel ortamda sunum yapmak için

Detaylı

Ecat 8. Hakbim Bilgi İşlem A.Ş. Versiyon

Ecat 8. Hakbim Bilgi İşlem A.Ş. Versiyon Ecat 8 Hakbim Bilgi İşlem A.Ş. Versiyon 2015 01.01 1 Ecat8 Nedir? Firmaların elektronik yedek parça kataloğu ihtiyacını karşılamak için Hakbim Bilgi İşlem tarafından geliştirilmiş ve geliştirilmeye devam

Detaylı

Açık Kaynak Kodlu Yazılım

Açık Kaynak Kodlu Yazılım Temel Kavramlar İşletim Sistemi Bilgisayar kullanıcısı ile bilgisayarı oluşturan donanım arasındaki iletişimi sağlayan, aynı zamanda diğer uygulama yazılımlarını çalıştırmaktan sorumlu olan sistem yazılımıdır.

Detaylı

ÜNİTE ÜNİTE MICROSOFT POWER POINT - I TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ İÇİNDEKİLER HEDEFLER

ÜNİTE ÜNİTE MICROSOFT POWER POINT - I TEMEL BİLGİ TEKNOLOJİLERİ İÇİNDEKİLER HEDEFLER ÜNİTE 11 MICROSOFT POWER POINT - I İÇİNDEKİLER BAYBURT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ Genel bilgiler PowerPoint penceresinin tanıtımı Sekmelerin genel tanıtımı Sunular ile ilgili işlemler Boş sunu

Detaylı

Bo lu m 7: Hesap Tabloları

Bo lu m 7: Hesap Tabloları Bo lu m 7: Hesap Tabloları Konu 1: Dosya, Tablo ve Grafik Oluşturma Hazırlayan: S.Engin Koç Bu konu bittiğinde; Dosya oluşturma ve tabloya şekil verme Tabloya sütun, satır ekleme ve hücreleri biçimlendirme

Detaylı

Turgut Özal Üniversitesi WEB Sitesi Kullanım Kılavuzu

Turgut Özal Üniversitesi WEB Sitesi Kullanım Kılavuzu Turgut Özal Üniversitesi WEB Sitesi Kullanım Kılavuzu Temmuz 2012 Turgut Özal Üniversitesi web sitesi yönetim paneline aşağıdaki link yardımıyla ulaşabiliriz. http://www.turgutozal.edu.tr/webmin/ Karşımıza

Detaylı

E-Posta Yönetimi. E-Posta Açma, Silme ve Yönetim Kılavuzu

E-Posta Yönetimi. E-Posta Açma, Silme ve Yönetim Kılavuzu E-Posta Yönetimi E-Posta Açma, Silme ve Yönetim Kılavuzu E-Posta yönetimi rehberi ile kolayca yeni bir e-posta adresi oluşturabilir, silebilir veya mevcut e-posta sitelerinizi yönetebilirsiniz. Kılavuz

Detaylı

İnternet Uygulamaları. FATİH Projesi PARDUS Temel Eğitim Kursu

İnternet Uygulamaları. FATİH Projesi PARDUS Temel Eğitim Kursu İnternet Uygulamaları FATİH Projesi PARDUS Temel Eğitim Kursu İnternet Uygulamaları İnternet tarayıcı programları Günümüz bilgisayar kullanıcılarının bilgisayar başında en çok vakit harcadıkları internet

Detaylı

2) Hesabınıza Giriş yaptıktan sonra aşağıdaki ekran karşınıza gelir.

2) Hesabınıza Giriş yaptıktan sonra aşağıdaki ekran karşınıza gelir. MEB.K12.TR Uzantılı E-Posta Hesabının Kullanımı 1) http://mail.meb.k12.tr internet adresinden e-posta hesabına giriş yapılır. Kullanıcı Adı : KURUM KODUNUZ (meb.k12.tr kısmını yazmayınız.) Şifre : Hesabınıza

Detaylı

İdari Birimler Yönetim Paneli Kullanma Kılavuzu Bilgi İşlem Daire Başkanlığı Web Tasarım Ve Yazılım Birimi

İdari Birimler Yönetim Paneli Kullanma Kılavuzu Bilgi İşlem Daire Başkanlığı Web Tasarım Ve Yazılım Birimi İdari Birimler Yönetim Paneli Kullanma Kılavuzu Bilgi İşlem Daire Başkanlığı Web Tasarım Ve Yazılım Birimi Duyurular Nasıl Girilir? Duyuru girmek için ilk olarak İKÇ yönetim panelinden; 1-Kullanıcı adınızı

Detaylı

TEMEL BİLGİSAYAR. Ders Notları. Yrd. Doç. Dr. Seyit Okan KARA

TEMEL BİLGİSAYAR. Ders Notları. Yrd. Doç. Dr. Seyit Okan KARA TEMEL BİLGİSAYAR Ders Notları Yrd. Doç. Dr. Seyit Okan KARA Pencerenin ortasında bulunan beyaz sayfa, slayt tasarımında kullanacağımız sayfamızdır. Sol panelde bu slayt sayfasının küçültülmüş halde bir

Detaylı

MS POWERPOINT 2010. Şekil 111 Powerpoint 2010 Programını Başlatmak

MS POWERPOINT 2010. Şekil 111 Powerpoint 2010 Programını Başlatmak MS POWERPOINT 2010 1.Giriş: PowerPoint, Windows ortamında çalışan bir sunu paket programıdır. Metin, taslak, çizim ve grafikler kullanılarak sunular, slaytlar, broşürler, bildiriler, konuşmacı notları

Detaylı

Her bir ofis programının olduğu gibi FrontPage inde bir dosya uzantısı vardır. Bunlar *.html veya *.htm dosya uzantılarıdır.

Her bir ofis programının olduğu gibi FrontPage inde bir dosya uzantısı vardır. Bunlar *.html veya *.htm dosya uzantılarıdır. FrontPage Nasıl Kullanılır? 1 Giriş FrontPage programı kolay şekilde web siteler hazırlayabileceğiniz ofis yazılımlarından birisidir. Hiçbir kod bilgisi gerektirmeden tasarımlarını kolay şekilde yapabileceğini

Detaylı

I. Oturum: GNU/LINUX A GİRİŞ

I. Oturum: GNU/LINUX A GİRİŞ Son Kullanıcılar İçin GNU/Linux Eğitimi - I. Gün 20 Kasım 2011 1 Tarihçe Özgür Yazılım Hareketi Linux un Ortaya Çıkışı ; Açık Kaynak Hareketi Olgunluk Dönemi 2 Temel Özgürlükler Açık Kaynak 3 Dağıtım Ne

Detaylı

T.C. istanbul ÜNiVERSiTESi ÖĞRENCi BiLGi SiSTEMi. ÖĞRETiM ELEMANI KULLANIM KILAVUZU

T.C. istanbul ÜNiVERSiTESi ÖĞRENCi BiLGi SiSTEMi. ÖĞRETiM ELEMANI KULLANIM KILAVUZU T.C. istanbul ÜNiVERSiTESi ÖĞRENCi BiLGi SiSTEMi ÖĞRETiM ELEMANI KULLANIM KILAVUZU 1 1. Sisteme Giriş Nokta Üniversite Otomasyonu sistemini kullanabilmek için öncelikle Windows işletim sisteminde bulunan

Detaylı

Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi. Moodle Uzaktan Eğitim Sistemi. Öğretim Elemanı Bilgilendirme Kılavuzu

Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi. Moodle Uzaktan Eğitim Sistemi. Öğretim Elemanı Bilgilendirme Kılavuzu Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Moodle Uzaktan Eğitim Sistemi Öğretim Elemanı Bilgilendirme Kılavuzu 1. Moodle Uzaktan Eğitim Sistemine nasıl giriş yapılır? 2. Derse giriş yapma ve yeni bir sanal

Detaylı

Hiperkitap Kullanım Kılavuzu

Hiperkitap Kullanım Kılavuzu Hiperkitap Kullanım Kılavuzu Ana sayfa açıldığında istediğiniz dili sağ tarafta olduğu gibi seçebilirsiniz. Arama çubuğundan istediğiniz yayın için arama yapabilirsiniz. Çıkan sonuç listesinden kitabın

Detaylı

Kurulum ve Başlangıç Kılavuzu. DataPage+ 2012 için

Kurulum ve Başlangıç Kılavuzu. DataPage+ 2012 için DataPage+ 2012 için Son Güncelleme: 29 Ağustos 2012 İçindekiler Tablosu Önkoşul Olan Bileşenleri Yükleme... 1 Genel Bakış... 1 Adım 1: Setup.exe'yi Çalıştırın ve Sihirbazı Başlatın... 1 Adım 2: Lisans

Detaylı

Samsun Çocuk Hizmetleri İ l Koordinasyon Sekretarya Birimi

Samsun Çocuk Hizmetleri İ l Koordinasyon Sekretarya Birimi Samsun Çocuk Hizmetleri İ l Koordinasyon Sekretarya Birimi Veri Giriş Sistemi Klavuzu Amaç Veri Giriş Sistemi, koruyucu ve destekleyici tedbir kararlarının takibinde ve uygulamasında ilgili kurumları daha

Detaylı

BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA. Yrd. Doç. Dr. Beytullah EREN

BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA. Yrd. Doç. Dr. Beytullah EREN BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA Yrd. Doç. Dr. Beytullah EREN beren@sakarya.edu.tr 0264 295 5642 EXCEL DE DOĞRULAMA VE DENETLEME DOĞRULAMA Bir hücre grubuna veri girişi için doğrulama kriterleri (tamsayı, ondalıklı,

Detaylı

Metin Tabanlı İçerik Oluşturma Araçları

Metin Tabanlı İçerik Oluşturma Araçları Metin Tabanlı İçerik Oluşturma Araçları Microsoft Office Word Kelime işlemci, görsel nesnelerin veya çizimlerin resim ya da arka plan olarak kullanıldığı metinler oluşturabilen, harita ve tablo gibi şekiller

Detaylı

Yine benzer şekilde hücreler içine yazılan yazıların renklerini değiştirebiliriz. Bunun için tüm satırı veya sütunu yine fareyle seçmek durumundayız.

Yine benzer şekilde hücreler içine yazılan yazıların renklerini değiştirebiliriz. Bunun için tüm satırı veya sütunu yine fareyle seçmek durumundayız. 2. EKLE SEKMESĐ TABLO EKLEMEK: Sayfamıza tablo eklemek için, TABLO butonuna bastıktan sonra açılan pencereden kaç sütün ve kaç satırlık bir tablo oluşturacağımızı belirliyoruz. Fareyi sürüklemek, tablonun

Detaylı

5.Slayt ana hat görünümü 6.Görev bölmesi penceresi 7.Not alanı 8.Durum çubuğu

5.Slayt ana hat görünümü 6.Görev bölmesi penceresi 7.Not alanı 8.Durum çubuğu MS POWERPOINT 2010 PowerPoint, Windows ortamında çalışan bir sunu paket programıdır. Metin, taslak, çizim ve grafikler kullanılarak sunular, slaytlar, broşürler, bildiriler, konuşmacı notları ve taslaklar

Detaylı

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sürüm 1.0 Aralık 2015

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sürüm 1.0 Aralık 2015 y Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sürüm 1.0 Aralık 2015 Bulut Depolama, genel bir terimle "dosya barındırma" hizmeti sunan bir yazılım sistemidir. Bu hizmet sayesinde önemli dosyalarınızı yedekleyebilir veya

Detaylı

Linux Kurulumu (Sürüm 1.52) İçindekiler

Linux Kurulumu (Sürüm 1.52) İçindekiler Linux Kurulumu (Sürüm 1.52) İçindekiler 1. Kurulum Başlangıcı 2. Kurulum Yönergeleri 3. Uygulama Çalıştırma Yönergeleri 4. Uygulama Kaldırma 5. Notlar 6. Ek: Sürüm 1.5.2 7. Logoların değiştirilmesi 8.

Detaylı

ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ ZİMBRA E-POSTA SİSTEMİ KULLANICI DOKÜMANI

ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ ZİMBRA E-POSTA SİSTEMİ KULLANICI DOKÜMANI ÇANKIRI KARATEKİN ÜNİVERSİTESİ ZİMBRA E-POSTA SİSTEMİ KULLANICI DOKÜMANI İÇİNDEKİLER GİRİŞ... 3 EPOSTA SİSTEMİNE BAĞLANMA... 3 ESKİ E-POSTLAR... 5 YENİ KİŞİ VEYA GÖREV OLUŞTURMA... 6 MESAJ YAZMA... 6 KİŞİLER...

Detaylı

EĞİTMENLER İÇİN UZAKTAN EĞİTİM SİSTEMİ (MOODLE) eders.giresun.edu.tr KULLANIM KILAVUZU

EĞİTMENLER İÇİN UZAKTAN EĞİTİM SİSTEMİ (MOODLE) eders.giresun.edu.tr KULLANIM KILAVUZU EĞİTMENLER İÇİN UZAKTAN EĞİTİM SİSTEMİ (MOODLE) eders.giresun.edu.tr KULLANIM KILAVUZU İçindekiler Sisteme Giriş Yapma... 2 Sanal Ders Oluşturma... 3 Sisteme Materyal Yükleme... 13 Sisteme Sanal Ders Videosunu

Detaylı

ZİRVEDRİVE IOS YAZILIMI KULLANIM KILAVUZU

ZİRVEDRİVE IOS YAZILIMI KULLANIM KILAVUZU ZİRVEDRİVE IOS YAZILIMI KULLANIM KILAVUZU Kullanıcı Girişi: Giriş ekranınd sisteme giriş yapılır. dan kullanıcı adı ve şifre bilgileri girilip giriş butonuna basılarak Sistem Ekranı: 4 2 1 2 3 Klasörler

Detaylı

http://www.microsoft.com/visualstudio/eng/downloads

http://www.microsoft.com/visualstudio/eng/downloads Visual Studio 2012'nin kurulumunu, Visual Studio'nun kullanımını ve Windows Store'da basit bir proje hazırlanmasını anlatacağım. Hepsinden önce Visual Studio ortamından biraz bahsedelim. Visual Studio

Detaylı

Resim 7.20: Yeni bir ileti oluşturma

Resim 7.20: Yeni bir ileti oluşturma F İLETİLER Konuya Hazırlık 1. E-posta adresinden yeni bir ileti nasıl oluşturulur? 1. İLETI GÖNDERME a. Yeni bir ileti oluşturma: Yeni bir ileti oluşturmak için Dosya/Yeni/E-posta iletisi seçilebileceği

Detaylı

Hiperkitap p Kullanım Kılavuzu

Hiperkitap p Kullanım Kılavuzu Hiperkitap p Kullanım Kılavuzu Giriş yaptıktan sonra soldaki listeden Hiperkitap (ebook Collection) Trial seçilir ve Continue tuşuna basılır. Ana sayfa açıldığında istediğiniz dil seçeneğini yukarıda olduğu

Detaylı

ÇANKAYA ÜNİVERSİTESİ WEBMAIL KULLANIM KLAVUZU

ÇANKAYA ÜNİVERSİTESİ WEBMAIL KULLANIM KLAVUZU ÇANKAYA ÜNİVERSİTESİ WEBMAIL KULLANIM KLAVUZU Üniversitemiz Webmail servisi yenilenmiş olup Roundcube webmail üzerinden servis vermeye başlamıştır. Daha önce kullanılan SquirrelMail servisi https://oldwebmail.cankaya.edu.tr/

Detaylı

Silmek istediğiniz satır/sütun/hücre yi seçin ve aşağıdaki adımlardan birini takip edin:

Silmek istediğiniz satır/sütun/hücre yi seçin ve aşağıdaki adımlardan birini takip edin: Satır/Sütun/Hücre Ekleme Paket Programlar Not_04 Oluşturduğunuz tabloya satır, sütun ve hücre ekleyebilirsiniz. Bunun için ekleme yapacağınız hücreye tıklayın ve aşağıdaki adımlardan birini takip edin:

Detaylı

1. VERİ TABANI ARAÇLARI

1. VERİ TABANI ARAÇLARI 1.1. Veri Tabanı Yazılımı 1. VERİ TABANI ARAÇLARI Veri tabanı yazılımı veri tabanının bilgiyi verimli bir şekilde düzenleyebilmesini, gerektiği zaman bilgiye ulaşılabilmesini sağlayan, birden çok kullanıcıya

Detaylı

Microsoft Word 2010 ara yüzündeki bölümler aşağıda gösterilmiştir.

Microsoft Word 2010 ara yüzündeki bölümler aşağıda gösterilmiştir. Başlangıç Bu dersin amacı, öğrencilerin çalışma hayatlarında Microsoft Word programını daha etkili ve verimli kullanmalarını sağlamak ve karşılaştıkları sorunların çözümlerine ulaşma konusunda deneyim

Detaylı

Bloglar için en çok tercih edilen düzen 1.düzendir. Yani En son yazılarımın listesi. Sizlerde ödeviniz için bu düzeni seçebilirsiniz.

Bloglar için en çok tercih edilen düzen 1.düzendir. Yani En son yazılarımın listesi. Sizlerde ödeviniz için bu düzeni seçebilirsiniz. BLOG PROJE ÖDEVİ BLOG NASIL AÇILIR? 1.Adım: Kayıt Olma Üst menüde yer alan Kaydol butonuna basarak kayıt işlemini başlatın. Diğer bir seçenek ise Web Sitesi Oluştur butonuna basmak. İki butonda aynı yere

Detaylı

Denetim Masası/Programlar/Windows özelliklerini Aç/Kapat

Denetim Masası/Programlar/Windows özelliklerini Aç/Kapat Merhaba arkadaşlar, Bu yazımızda yerel ağda veya Ip adresimizle bir web sitesinin paylaşıma açılması, aynı ağdan veya uzaktan bir bilgisayarın web sitemize nasıl erişebileceği konuları üzerinde duracağız.

Detaylı

08.11.2015 WORD KULLANIMI

08.11.2015 WORD KULLANIMI KELİME İŞLEMCİ-MİCROSOFT OFFİCE OFFICE DÜĞMESİ HIZLI ERİŞİM ARAÇ ÇUBUĞU MENÜLER ŞEKİL, RESİM EKLEME TABLO EKLEME ETKİNLİKLER 1 OFFICE DÜĞMESİ: Çalışmamız ile ilgili dosya işlemleri yapmamızı sağlar. Yeni

Detaylı

Microsoft PowerPoint

Microsoft PowerPoint Microsoft PowerPoint GİRİŞ Microsoft Powerpoint bir sunum hazırlama programıdır. Microsoft Powerpoint sayesinde sunumlarınıza içerisinde ses,video,animasyon,grafik,resim,köprüler,web içerikleri ve çeşitli

Detaylı

DENEME SINAVI CEVAP ANAHTARI

DENEME SINAVI CEVAP ANAHTARI DENEME SINAVI CEVAP ANAHTARI ECDL BAŞLANGIÇ Bilgisayarı Kullanmak ve Dosyaları Yönetmek 1) Bilgisayar ı doğru şekilde kapatıp, açmak için uygun metodu uygulayınız.(bilgisayarı kapatın ve tekrar açın.)

Detaylı

ecyber Kullanıcı Kılavuzu 1 / 1 1. ecyber hakkında... 1 2. Sistem gereksinimleri:... 2 Donanım:... 2 Yazılım:... 2 3. Kullanım Rehberi...

ecyber Kullanıcı Kılavuzu 1 / 1 1. ecyber hakkında... 1 2. Sistem gereksinimleri:... 2 Donanım:... 2 Yazılım:... 2 3. Kullanım Rehberi... ecyber Kullanıcı Kılavuzu 1 / 1 1. ecyber hakkında... 1 2. Sistem gereksinimleri:... 2 Donanım:... 2 Yazılım:... 2 3. Kullanım Rehberi... 3 İndirme... 3 Sunucu yazılım kurulumu... 3 Kurulum sayfası çıkacaktır...

Detaylı

ZİRVEDRİVEWEB YAZILIMI KULLANIM KILAVUZU

ZİRVEDRİVEWEB YAZILIMI KULLANIM KILAVUZU ZİRVEDRİVEWEB YAZILIMI KULLANIM KILAVUZU Kullanıcı Girişi:Giriş ekranınd dan kullanıcı adı ve şifre bilgileri girilip giriş butonuna basılaraksisteme giriş yapılır. Sistem Ekranı: 4 2 Klasörler Dosyalar

Detaylı

e-imzatr Kurulum Klavuzu

e-imzatr Kurulum Klavuzu e-imzatr Kurulum Klavuzu Sürüm 0.0.1 1 İçindekiler İşletim Sistemi Sistem Türü Öğrenme Java yükleme Akis Kurulum Kart Okuyucu Sürücü Kurulum Kullanıcı Doğrulama 2 İşletim Sistemi Sistem Türü Öğrenme Bu

Detaylı

Microsoft FrontPage 2003. Web Sitesi Hazırlama. Ögr.Gör.N.Nilgün Çokça

Microsoft FrontPage 2003. Web Sitesi Hazırlama. Ögr.Gör.N.Nilgün Çokça Microsoft FrontPage 2003 Web Sitesi Hazırlama Ögr.Gör.N.Nilgün Çokça Microsoft FrontPage 2003 Web Sitesi Hazırlama Ikinci Bölüm İçindekiler İçindekiler i Microsoft FrontPage 2003 2 Atlama Menüsü Eklemek:

Detaylı

EKLEME SORGUSU. 2) ornekveritabani.accdb isimli veritabanınızı çift tıklayarak açınız. Sorarsa, İçeriği Etkinleştir komutunu uygulayınız.

EKLEME SORGUSU. 2) ornekveritabani.accdb isimli veritabanınızı çift tıklayarak açınız. Sorarsa, İçeriği Etkinleştir komutunu uygulayınız. EKLEME SORGUSU 1) Web sayfasından ornekveritabani.mdb isimli dosyayı Masaüstü ne indiriniz çift tıklayarak açınız ve DOSYA > Veritabanını Farklı Kaydet komutunu uygulayarak Masaüstü ne ornekveritabani.accdb

Detaylı

Pardus. S.Çağlar Onur, caglar@pardus.org.tr. 21 Aralık 2006. Pardus Projesi [TÜBİTAK / UEKAE] Linux Kullanıcıları Derneği

Pardus. S.Çağlar Onur, caglar@pardus.org.tr. 21 Aralık 2006. Pardus Projesi [TÜBİTAK / UEKAE] Linux Kullanıcıları Derneği Yenilikleri Projesi [TÜBİTAK / UEKAE] Linux Kullanıcıları Derneği 21 Aralık 2006 Yenilikleri İçerik 1 Neden? Nasıl? 2 Yenilikleri man 3 Yenilikleri Neden? Nasıl? 1 Neden? Nasıl? 2 Yenilikleri man 3 Yenilikleri

Detaylı

Windows Live Mail Programı Kurulumu ve Ayarlanması

Windows Live Mail Programı Kurulumu ve Ayarlanması Windows Live Mail Programı Kurulumu ve Ayarlanması MEB in e-posta hizmetine Internet sitesi üzerinden girildiğinde sistemin çok yavaş çalıştığı veya açılmadığı gibi sorunlarla karşılaşılmaktadır. Bu nedenlerle

Detaylı

MAT213 BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA I DERSİ Ders 1: Programlamaya Giriş

MAT213 BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA I DERSİ Ders 1: Programlamaya Giriş MAT213 BİLGİSAYAR PROGRAMLAMA I DERSİ Ders 1: Programlamaya Giriş Yard. Doç. Dr. Alper Kürşat Uysal Bilgisayar Mühendisliği Bölümü akuysal@anadolu.edu.tr Ders Web Sayfası: http://ceng.anadolu.edu.tr/ders.aspx?dersid=101

Detaylı

PHP ile İnternet Programlama

PHP ile İnternet Programlama PHP ile İnternet Programlama Doç.Dr. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü 1. BÖLÜM: Bilgisayarımızı PHP ye Hazırlamak PHP Yorumlayıcısı ve Sunucu Yazılımı

Detaylı

MEBİS Kullanım Kılavuzu. Öğretim Elemanı Yeni. 2013-2015 - İstanbul Medipol Üniversitesi

MEBİS Kullanım Kılavuzu. Öğretim Elemanı Yeni. 2013-2015 - İstanbul Medipol Üniversitesi MEBİS Kullanım Kılavuzu Öğretim Elemanı Yeni 2013-2015 - İstanbul Medipol Üniversitesi İçindekiler 1. Uzem 1. Uzem mebis.medipol.edu.tr adresine girdiğinizde sol alt tarafta bulunan seçeneklerden "Muzem

Detaylı

1/13. Programı kullanmadan önce lütfen indirdiğiniz dosya içerisindeki açıklamaları okuyunuz.

1/13. Programı kullanmadan önce lütfen indirdiğiniz dosya içerisindeki açıklamaları okuyunuz. BFT2006_0.1.4 Programı Linux kullanıcıları için Bayındırlık ve İskan Bakanlığı 2006 yılı birim fiyat adlarını ve poz numaralarını EXCEL vb. herhangi bir elektronik tablolama programı kullanmadan veya sektörel

Detaylı

EBA Dosya Uygulaması Kullanıcı Kılavuzu ( W eb)

EBA Dosya Uygulaması Kullanıcı Kılavuzu ( W eb) EBA Dosya Uygulaması Kullanıcı Kılavuzu ( W eb) İçindekiler EBA Dosya Nedir?... 1 Kimler kullanabilir?... 2 Uygulama Ne işe Yarar?... 2 Sisteme internet üzerinden giriş nasıl yapılır?... 2 Yeni bir klasör

Detaylı

Şekil 7.14: Makro Kaydet Penceresi

Şekil 7.14: Makro Kaydet Penceresi 7.2.4. Makrolar Kelime işlemci programında sık kullanılan bir görevi (çok kullanılan düzenleme ve biçimlendirme işlemlerini hızlandırma, birden çok komutu birleştirme, iletişim kutusu içinde daha kolay

Detaylı

Flow Kullanım Klavuzu Mart 2014

Flow Kullanım Klavuzu Mart 2014 Flow Kullanım Klavuzu Mart 2014 İçindekiler Flow nedir? Bir Flow hesabı oluşturmak Oturum açmak Flow Hesabınız Genel Görünüm Flow Hesabınız Kullanım + Add (ekle butonu) Bibliography (Künye/Atıf butonu)

Detaylı

EndNote Web Hızlı Başvuru kartı

EndNote Web Hızlı Başvuru kartı EndNote Web Hızlı Başvuru kartı THOMSON SCIENTIFIC Web öğrencilere ve araştırmacılara çalışmalarını yazarken yardımcı olacak şekilde tasarlanmış Web tabanlı bir servistir. ISI Web of Knowledge, EndNote,

Detaylı

Pardus. Erkan Tekman, T. Barış Metin. 18 Mayıs 2006. Ulusal Dağıtım Projesi Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Enstitüsü. Pardus için 10 Neden

Pardus. Erkan Tekman, T. Barış Metin. 18 Mayıs 2006. Ulusal Dağıtım Projesi Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Enstitüsü. Pardus için 10 Neden için 10 Neden Çözümleri : Kim için? Ulusal Dağıtım Projesi Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Enstitüsü TÜBİTAK 18 Mayıs 2006 İçerik için 10 Neden Çözümleri : Kim için? 1 İsim Neden? Nasıl? 2 için 10 Neden

Detaylı

Prezi kullanım hatırlatmaları

Prezi kullanım hatırlatmaları Prezi kullanım hatırlatmaları Prezi bize daha ilgi çekici sunumları hazırlama olanağı sunan çevrimiçi bir araç. edu uzantılı e-posta adresiyle alınan üyelikler daha kapsamlı özelliklere sahip. Hesabımızı

Detaylı

AirTies Kablosuz Erişim Noktası (Access Point) olarak kullanacağınız cihazı bilgisayarınıza bağlayarak ayarlarını yapabilirsiniz.

AirTies Kablosuz Erişim Noktası (Access Point) olarak kullanacağınız cihazı bilgisayarınıza bağlayarak ayarlarını yapabilirsiniz. USB Disk Paylaşımı Değerli Müşterimiz, AirTies desteklediği USB Tak&Paylaş özelliği ile hiçbir ekstra donanıma ihtiyaç duymadan yaygın olarak kullanılan standart USB disk sürücülerinizi tüm ağınıza paylaştırmanıza

Detaylı

U y g u l a m a A i l e s i (Abakus 360, T-Panel, T-CRM) Tarayıcı Ayarları. IPera İletişim Teknolojileri

U y g u l a m a A i l e s i (Abakus 360, T-Panel, T-CRM) Tarayıcı Ayarları. IPera İletişim Teknolojileri U y g u l a m a A i l e s i (Abakus 360, T-Panel, T-CRM) Tarayıcı Ayarları Başlarken İletişim yönetimi için gerekli tüm araçları sunan OfisTelefonu 07 programları Abakus 360, T-Panel ve T-CRM, bir kuruluştaki

Detaylı

WAMP SERVER KURULUMU

WAMP SERVER KURULUMU WAMP SERVER KURULUMU Bilgisayarınızda; PHP web programlama dilini kullanarak web sayfası hazırlayacaksanız ya da PHP web programlama dili kullanılarak hazırlanmış Joomla, Wordpress, Drupal vb.. içerik

Detaylı

ELEKTRONİK BELGE YÖNETİM SİSTEMİ KULLANICI GİRİŞ VE E-İMZA İŞLEMLERİ KLAVUZU

ELEKTRONİK BELGE YÖNETİM SİSTEMİ KULLANICI GİRİŞ VE E-İMZA İŞLEMLERİ KLAVUZU ELEKTRONİK BELGE YÖNETİM SİSTEMİ KULLANICI GİRİŞ VE E-İMZA İŞLEMLERİ KLAVUZU BİLGİ İŞLEM DAİRE BAŞKANLIĞI 2015 Elektronik Belge Yönetim Sistemi ile ilgili her türlü teknik destek için Bilgi İşlem Daire

Detaylı

Hızlı Başlangıç Kılavuzu

Hızlı Başlangıç Kılavuzu Hızlı Başlangıç Kılavuzu Microsoft Access 2013 önceki sürümlerden farklı görünmektedir, dolayısıyla öğrenme eğrisini en aza indirmenize yardımcı olmak üzere bu kılavuzu hazırladık. Ekran boyutunu değiştirme

Detaylı

Hootsuite. Hızlı Başlangıç. Rehberi. Samsun Ekim 2015 ISBN: 978-605-65962-3-0

Hootsuite. Hızlı Başlangıç. Rehberi. Samsun Ekim 2015 ISBN: 978-605-65962-3-0 Hootsuite Hızlı Başlangıç Rehberi Samsun Ekim 2015 ISBN: 978-605-65962-3-0 Copyright Zeynel Abidin Çift - Samsun, Ekim 2015 Bu kitabın tüm hakları Zeynel Abidin Çift'e aittir. Kaynak gösterilmeksizin kısmen

Detaylı

AUTODESK PORTALI İÇİN AKADEMİK HESAP OLUŞTURULMASI

AUTODESK PORTALI İÇİN AKADEMİK HESAP OLUŞTURULMASI AUTODESK ACADEMIC RESOURCE CENTER (ARC) İÇİN - Adım adım AutoDesk ürünleri indirme ve lisanslama rehberi Eğitim amaçlı olarak öğrenci laboratuvarlarındaki bilgisayarlara kurmak için, AutoDesk ürünlerinin

Detaylı

Bağlantı Kılavuzu. Desteklenen işletim sistemleri. Yazıcıyı Yazılım ve Belgeler CD'sini kullanarak kurma. Bağlantı Kılavuzu

Bağlantı Kılavuzu. Desteklenen işletim sistemleri. Yazıcıyı Yazılım ve Belgeler CD'sini kullanarak kurma. Bağlantı Kılavuzu Sayfa 1 / 6 Bağlantı Kılavuzu Desteklenen işletim sistemleri Yazılım ve Belgeler CD'sini kullanarak, yazıcıyı aşağıdaki işletim sistemlerine kurabilirsiniz: Windows 7 Windows Server 2008 R2 Windows Server

Detaylı

Kurulum ve Başlangıç Kılavuzu. DataPage+ 2013 için

Kurulum ve Başlangıç Kılavuzu. DataPage+ 2013 için DataPage+ 2013 için En Son Güncellenme Tarihi: 25 Temmuz 2013 İçindekiler Tablosu Önkoşul Olan Bileşenleri Yükleme... 1 Genel Bakış... 1 Adım 1: Setup.exe'yi Çalıştırın ve Sihirbazı Başlatın... 1 Adım

Detaylı

SAB 103 TEMEL BİLGİSAYAR KULLANIMI

SAB 103 TEMEL BİLGİSAYAR KULLANIMI SAB 103 TEMEL BİLGİSAYAR KULLANIMI Kelime İşlemci - Word Prof.Dr. Fatih TANK Ankara Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Sigortacılık ve Aktüerya Bilimleri Bölümü Prof.Dr. Fatih TANK - Temel - Ders

Detaylı

NPratik Yazılım Kurulum Kılavuzu. Yedekleme İşlemi

NPratik Yazılım Kurulum Kılavuzu. Yedekleme İşlemi NPratik Yazılım Kurulum Kılavuzu Herhangi bir neden ile bilgisayarınızı formatlamadan önce NPratik Yazılım Verilerinizi yedeklemeniz gerekmektedir. Programı ilk defa kuruyorsanız NPratik Yazılım Kurulum

Detaylı

Temel Linux Eğitimi 1., 2. ve 3. Bölümler

Temel Linux Eğitimi 1., 2. ve 3. Bölümler Süha TUNA Bilişim Enstitüsü UHeM Yaz Çalıştayı - 11.06.2012 İçerik 1. Linux, Kavramlar ve Dizin Yapısı 2. Temel Linux Komutları 3. Sunucuya Uzaktan Bağlanma 1. Linux, Kavramlar ve Dizin Yapısı Linux Linux,

Detaylı

Akademik Dünyada Özgür Yazılım. Akademik Dünyada. Onur Tolga Şehitoğlu 10-02-2007

Akademik Dünyada Özgür Yazılım. Akademik Dünyada. Onur Tolga Şehitoğlu 10-02-2007 Akademik Dünyada Özgür Yazılım Onur Tolga Şehitoğlu 10-02-2007 1 Özgür Yazılım Nedir? Neden Özgür Yazılım? 2 Masaüstü İşletim Sistemi Ofis Uygulamaları 3 Görüntüleme 4 Bilimsel Araçlar Octave SciLab R

Detaylı

WordPress ile Web Sayfası Tasarımı

WordPress ile Web Sayfası Tasarımı WordPress ile Web Sayfası Tasarımı WordPress nedir? WordPress, dünyada en çok kullanılan blog sistemlerinden biridir, açık kaynaklı ve ücretsiz olarak dağıtılmaktadır.wordpress açık kaynaklı bir yazılım

Detaylı

e-imzatr Kurulum Klavuzu

e-imzatr Kurulum Klavuzu e-imzatr Kurulum Klavuzu Sürüm 0.0.1 İçindekiler İşletim Sistemi Sistem Türü Öğrenme Java yükleme Akis Kurulum Kullanıcı Doğrulama İşletim Sistemi Sistem Türü Öğrenme Bu başlıkta bilgisayarımızın mevcut

Detaylı

BEUN VPN Hizmeti. VPN Nedir?

BEUN VPN Hizmeti. VPN Nedir? BEUN VPN Hizmeti VPN Nedir? VPN, Virtual Private Network, yani Sanal Özel Ağ ın kısaltılmasıdır. VPN, İnternet gibi halka açık telekomünikasyon altyapılarını kullanarak kullanıcılar veya uzak ofisleri

Detaylı

SAB 103 TEMEL BİLGİSAYAR KULLANIMI

SAB 103 TEMEL BİLGİSAYAR KULLANIMI SAB 103 TEMEL BİLGİSAYAR KULLANIMI Kelime İşlemci - Word Prof.Dr. Fatih TANK Ankara Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Sigortacılık ve Aktüerya Bilimleri Bölümü Prof.Dr. Fatih TANK - Temel - Ders

Detaylı

Raptadmin 1.x.x Sürümleri için Kullanım Klavuzu

Raptadmin 1.x.x Sürümleri için Kullanım Klavuzu Raptadmin 1.x.x Sürümleri için Kullanım Klavuzu Ekim 2014 Ankara www.raptadmin.com info@raptadmin.com Giriş İşlemleri Raptadmin yönetim paneline www.alanadınız.com/admin adresini kullanarak gidebilirsiniz.

Detaylı

AKINSOFT OtoPark. Yardım Dosyası

AKINSOFT OtoPark. Yardım Dosyası Yardım Dosyası Doküman Versiyon : 1.01.02 Tarih : 23.07.2012 1 1. ÇALIŞMA ŞEKLİ HAKKINDA KISA BİLGİ programı bütün kapalı ve açık otoparklar için geliştirdiği, araçların giriş-çıkış işlemleri, plaka tanıma

Detaylı

OKUL HABER EKLEME MODÜLÜ TANITIM DOSYASI. Okul haberlerinizi ilçemiz web sitesinde yayınlayabilmek için aşağıdaki adımları uygulamanız gerekmektedir.

OKUL HABER EKLEME MODÜLÜ TANITIM DOSYASI. Okul haberlerinizi ilçemiz web sitesinde yayınlayabilmek için aşağıdaki adımları uygulamanız gerekmektedir. OKUL HABER EKLEME MODÜLÜ TANITIM DOSYASI Okul haberlerinizi ilçemiz web sitesinde yayınlayabilmek için aşağıdaki adımları uygulamanız gerekmektedir. http://maltepe.meb.gov.tr/mebpanel adresine giriniz.

Detaylı

Temel Bilgi Teknlolojileri 1. Ders notları 5. Öğr.Gör. Hüseyin Bilal MACİT 2017

Temel Bilgi Teknlolojileri 1. Ders notları 5. Öğr.Gör. Hüseyin Bilal MACİT 2017 Temel Bilgi Teknlolojileri 1 Ders notları 5 Öğr.Gör. Hüseyin Bilal MACİT 2017 Windows işletim sistemi Kullanıcıya grafik arabirimler ve görsel iletilerle yaklaşarak, yazılımları çalıştırmak, komut vermek

Detaylı

CYGWIN KURULUMU ve KULLANIMI

CYGWIN KURULUMU ve KULLANIMI CYGWIN KURULUMU ve KULLANIMI Cygwin, Microsoft Windows işletim sistemi üzerinde çalışan, open source, bir UNIX simülatörüdür. Cygwin`in asıl amacı *nix türevi sistemlerde yer alan yazılımların Windows

Detaylı

AÇIK KAYNAK KODLU İŞLETİM SİSTEMLERİ DERS NOTLARI 1-İşletim Sisteminin görevi nedir? En çok kullanılan işletim sistemleri nelerdir?

AÇIK KAYNAK KODLU İŞLETİM SİSTEMLERİ DERS NOTLARI 1-İşletim Sisteminin görevi nedir? En çok kullanılan işletim sistemleri nelerdir? CANİK MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ALANI AÇIK KAYNAK KODLU İŞLETİM SİSTEMLERİ DERS NOTLARI 1-İşletim Sisteminin görevi nedir? En çok kullanılan işletim sistemleri nelerdir? İşletim

Detaylı

Resimdeki alandan tarih aralığı belirterek de (testlerin hasta hesabına aktarıldığı tarihi baz alır). İstek yapılan hasta listesine ulaşabilirsiniz.

Resimdeki alandan tarih aralığı belirterek de (testlerin hasta hesabına aktarıldığı tarihi baz alır). İstek yapılan hasta listesine ulaşabilirsiniz. LABORATUAR MODÜLÜ GENEL İŞLEYİŞ Meddata laboratuar modülünde hastalarınızı dosya numarasıyla onaylı işlemleri id numarasıyla kolaylıkla erişebilirsiniz. Bunun için ilgili alanlara numaraları girip enter

Detaylı

"Her zaman düzeltme öner" seçeneği işaretliyse solda bulunan pencerenin "Öneriler" bölümünde düzeltme önerir.

Her zaman düzeltme öner seçeneği işaretliyse solda bulunan pencerenin Öneriler bölümünde düzeltme önerir. ARAÇLAR: Yazım ve Dilbilgisi (F7): Yazılan belgede bulunan yazım hatalarını bulmak için kullanılır. Microsoft'un hazırladığı Office programı ile birlikte bilgisayara yüklenen sözlük (custom.dic) kullanılanarak

Detaylı

düğmesine ile bir sayfa yukarıya, düğmesi ile bir sayfa aşağı gidebilirsiniz.

düğmesine ile bir sayfa yukarıya, düğmesi ile bir sayfa aşağı gidebilirsiniz. Metin işlemleri Bu bölümde belgenizde değişiklik veya düzenleme yapmak istediğinizde ihtiyaç duyacağınız işlemler ile metin girişini kolaylaştıracak araçlara yer verilmiştir. Dolaşma Belge içinde dolaşmak

Detaylı

SMART Board EĞİTİMLERİ(sürüm:10) 3. Aşama

SMART Board EĞİTİMLERİ(sürüm:10) 3. Aşama SMART Board EĞİTİMLERİ(sürüm:10) 3. Aşama Bölüm 1:Notebook dosyası içerisinde bağlantılar kurma Bu konuyu bir örnek üzerinde inceleyebiliriz. Üç sayfalık bir soru cevap dosyası hazırlayalım. Mesela birinci

Detaylı

Hızlı Başlangıç Kılavuzu

Hızlı Başlangıç Kılavuzu Hızlı Başlangıç Kılavuzu Microsoft Publisher 2013 önceki sürümlerden farklı görünüyor, bu nedenle öğrenmenizi kolaylaştırmak için bu kılavuzu oluşturduk. Hızlı Erişim Araç Çubuğu En sevdiğiniz komutları

Detaylı

Usta Aritmetik Bayi Kontrol Programı Kullanım Kılavuzu (V.1.3.0)

Usta Aritmetik Bayi Kontrol Programı Kullanım Kılavuzu (V.1.3.0) Usta Aritmetik Bayi Kontrol Programı Kullanım Kılavuzu (V.1.3.0) A. Öğretmen Girişi a b c d B. Ana Menü a. Kullanıcı bilgisi : Bu alana yazılacak bilgiyi size Usta Aritmetik firması sağlamaktadır. b. Şifre

Detaylı

Pardus. A. Murat Eren, 25 Mart Pardus Geliştiricisi. Pardus Yenilikleri Sık Sorulan Sorular

Pardus. A. Murat Eren, 25 Mart Pardus Geliştiricisi. Pardus Yenilikleri Sık Sorulan Sorular Pardus A. Murat Eren, meren@pardus.org.tr Pardus Geliştiricisi 25 Mart 2007 İçerik 1 Neden? Nasıl? 2 3 Neden? Nasıl? 1 Neden? Nasıl? 2 3 Neden? Nasıl? Neden? Ana sözleşme Pardus, UEKAE tarafından, bilişim

Detaylı

T.C. İçişleri Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı. Evrak Logo Ekleme Kılavuzu. Kasım 2012

T.C. İçişleri Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı. Evrak Logo Ekleme Kılavuzu. Kasım 2012 T.C. İçişleri Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı Evrak Logo Ekleme Kılavuzu Kasım 2012 İçerik 1 Birim Logosu Kayıt İşlemleri... 3 1.1 Tek Logo Ekleme İşlemleri... 4 1.1.1 Logo Pozisyonu :... 5 1.1.2

Detaylı

KELİME İŞLEMCİLERE GİRİŞ 5.SINIF BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÇALIŞMA KÂĞIDI

KELİME İŞLEMCİLERE GİRİŞ 5.SINIF BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÇALIŞMA KÂĞIDI KELİME İŞLEMCİLERE GİRİŞ 5.SINIF BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE YAZILIM DERSİ ÇALIŞMA KÂĞIDI Microsoft Office Word programı, Amerika da bulunan ve Bill Gates in sahibi olduğu yazılım firması Microsoft tarafından

Detaylı

Özgür Yazılım ve GNU/Linux'a Giriş

Özgür Yazılım ve GNU/Linux'a Giriş Özgür Yazılım ve GNU/Linux'a Giriş Adil Güneş AKBAŞ adil.akbas [at] linux.org.tr 7 Nisan 2016 Turgut Özal Üniversitesi Özgür Yazılım Nedir? İngilizce: Free Software Free as in free speech, not as in free

Detaylı

UZAKTAN EĞİTİM SİSTEM KULLANIM REHBERİ

UZAKTAN EĞİTİM SİSTEM KULLANIM REHBERİ UZAKTAN EĞİTİM SİSTEM KULLANIM REHBERİ (Eğitmenler için) Bartın Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi ÖĞRENME YÖNETİM SİSTEMİNE GİRİŞ Uzaktan eğitim öğrenme yönetim sistemine web ortamından

Detaylı

Windows 7 Format Atma ve Kurulumu (Resimli Anlatım)

Windows 7 Format Atma ve Kurulumu (Resimli Anlatım) www.anasayfa.xyz Kasım 1, 2015 Windows 7 Format Atma ve Kurulumu (Resimli Anlatım) by www.anasayfa.xyz Bu yazımda windows 7 format atma işlemini detaylı bir şekilde anlatacağım. Ben format işlemini tüm

Detaylı

Luca NET Kobi Ticari Yazılımında ilk yapılacaklar

Luca NET Kobi Ticari Yazılımında ilk yapılacaklar Luca NET Kobi Ticari Yazılımında ilk yapılacaklar Luca MMP (Mali Müşavir Paketi) bilgileri ile Luca Üye girişinden sisteme giriş yapıldıktan sonra Luca Net Kobi Ticari Giriş butonuna basarak programa giriş

Detaylı