Lisansız Elektrik üretimi Mevzuata Bakış

Transkript

1 Lisansız Elektrik üretimi Mevzuata Bakış Avukat ASLI AYDINÖZ İstanbul Sanayi Odası

2 Dünyada yenilenebilir enerji teknolojilerinin yayılması kamusal düzenlemeler ile gerçekleşmiştir

3 Türkiye de Bu Alanı Düzenleyen Kanunlar 4628 Sayılı Elektrik Piyasası Kanunu Yürürlük Tarihi : Sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunu Yürürlük Tarihi : Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu Yürürlük Tarihi : Sayılı Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu Yürürlük Tarihi :

4 Türkiye de Enerji Sektöründe Deregülasyon 1984 Devlet tekeli sona ermiştir(3096 sk) 1993 TEK üretim, dağıtım, satış olarak üç kısma ayrılır 1994 Yap İşlet Devret (BOT), Yap İşlet (BO) kanunları düzenlenir (3996 sk sk) 1996 Enerji sektöründe uluslararası tahkim kabul edilir.( sk) 2001 Elektrik Piyasası Düzenleme Kurulu kurulur (EPDK)

5

6 Lisansız Elektrik Üretimi Dayanak Mevzuat 5627 sayılı Enerji verimliliği Kanunu ve Bu kanunla değişik 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu, ve 5346 sayılı YEK Kanunudur; Yalnızca kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, verimlilik değeri %80 olan kojenerasyon tesisi kuran gerçek ve tüzel kişiler ile, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı, kurulu gücü azami beş yüz kilovatlık üretim tesisi ile mikro kojenerasyon tesisi kuran gerçek ve tüzel kişiler, lisans alma ve şirket kurma yükümlülüğünden muaftır. Kanuna ilişkin Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik 21.Temmuz.2011 tarihli Resmi Gazetede yayınlanmıştır. Yönetmeliğe göre çıkarılması gereken uygulama tebliği de 10.Mart.2012 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.

7 Muafiyetler YEK e dayalı gücü <500 (lisans, şirket kurma yok.gerçek ve Tüzel kişi olabilir. İhtiyaç fazlası satılabilir. YEK Cetvel 1 ve Cetvel 2 den faydalanılır) Mikrokojenerasyon (lisans, şirket kurma yok. Gerçek ve Tüzel kişi olabilir. Ancak Ttüzel kişi ihtiyaç fazlasını satabilir.yek Cetve 1 deki en düşük fiyat) Kojenerasyon (Lisans, şirket kurma yok. Gerçek ve Tüzel kişi olabilir. Verimlilik değeri %80 olmalı. Kurulu güç kısıtı yok. Satış yoktur)

8 Bağlantı Dağıtım sistemine bağlantı Üretim için için bağlantı noktası abonelik şart Üretim ve tüketim tesisleri ancak aynı dağıtım bölgesinde olabilir. Ancak aynı yerde olmayabilir. Bağlantı AG ve YG den yapılabilir. AG de trafo bazında bağlantı kısıtı var. Kendi Trafosu varsa kısıt yok. Bir transformatör merkezine rüzgar veya güneş enerjisinden yönlendirilen toplam güç 2MW a kadar bağlanabilir. Üzeri için kaynak bazında TEİŞ ın görüşü alınacaktır

9 Bağlantı Başvuruları Başvurular Hidroelektrik üretim için il özel idaresine Diğer kaynaklar açısından ise dağıtım şirketlerine yapılacaktır. Başvuruda İstenecek Belgeler Tesis yerine ait kullanıma ilişkin belgeler(tapuvs) Kojenerasyon için verimlilik belgesi Rüzgar, güneş dışı, kaynağın kullanımının hakkının elde edildiğine dair belge Varsa tüketim tesisinin son bir yıl içinde enerji tüketimini gösteren belge

10 Başvuru Başvurular 20 gün içinde cevaplandırılır. Başvuruların Önceliklendirilmesi için Üretimin yenilenebilir enerji kaynaklarına /kojenerasyona dayalı olması Üretim ve tüketim tesisinin aynı yerde olması Başvuru sahibinin önceden onaylanmış başvurusunun olmaması Başvurunun talep birleştirme kapsamında olması Başvuru sahibinin son bir yıl içindeki tüketiminin diğerlerinden yüksek olması Başvuru tarihi

11 Başvuru Sonuçları Dağıtım şirketi başvurulara olumlu,olumsuz veya alternatif görüş verebilir Başvurusu onaylananlar Hidrolik tesisler açısından su kullanım anlaşmasının yapıldığı tarihten itibaren Diğer tesisler ön uygun bağlantı görüşünün ilgili yerlerde yayınlandığı tarihten itibaren bir ay içinde bağlantı anlaşması çağrı mektubu alanlar 180 gün içinde dağıtım şirketine ilgili belgeleri sunmaları halinde 30 gün içinde bağlantı ve sistem kullanma anlaşmalarını yaparlar Anlaşma tarihinden itibaren YG den bağlanacak hidrolik tesisler 3 yıl YG den bağlanacak diğer tesisler 2 yıl AG den bağlanacak tesislerin 1 yıl içinde yapılıp bitirilmesi zorunludur.

12 Diğer Hükümler bağlantı ve sistem kullanma anlaşmalarında yer alacak genel hükümler EPDK tarafından belirlenecektir. Taslak metinler 31.Mart a kadar yayında) Üretim tesisleri üretim ve tüketim aynı yerde ise sisteme verdiği/çektiği net enerji Aynı yerde değilse sisteme verdiği enerji/çektiği enerji enerji için ayrı ayrı sistem kullanım bedeli öder Üretim tesisi anlaşma sonrası sisteme enerji verebilir. Bu tarih ancak her ayın ilk günü olabilir.

13 Diğer Hükümler Üretim Kaynak Belgesi Sisteme YG den bağlanan ve YE den üretim yapanlara emisyon ticareti yapılabilmesi amacıyla önceki yıl üretilerek sisteme verdikleri enerji miktarını gösteren belge dağıtım şirketince 1 yıl süreli olarak verilir. Tüketim Birleştirme Birden fazla gerçek veya tüzel kişi tüketimlerini birleştirerek yönetmelik kapsamında üretim tesisi kurabilirler Kendi aralarında bir yetkili belirlerler dağıtım şirketi o kişiyi muhatap alır. Ödemeler o kişiye yapılır. Tüketim birleştirenler arasındaki anlaşmazlıklar kendi aralarında çözülür

14 Sayaçlar Üretim ve tüketim aynı yerde ise İki ölçme sistemi tesis edilecek, Sisteme bağlantı noktasında, DUY da istenen haberleşmeyi sağlayacak çift yönlü ölçüm yapabilen saatlik sayaç ile üretim tesisinde üretilen enerjiyi ölçecek sayaç. Üretim ve tüketim aynı yerde değilse Sisteme bağlantı noktasında, DUY da istenen haberleşmeyi sağlayacak saatlik sayaç kullanılır

15 Ticari Hükümler Lisanssız üretimde üreticilerin kendi ihtiyaçları için üretim yapmaları esastır. Ancak YE kaynaklarına/kojenerasyona dayalı üretilen elektrik enersisi aynı yerde kurulu tüketim tesislerinde veya aynı kişi uhdesinde diğer bir tüketim tesisinde tüketilebilir. Mikrokojerasyon tesisinde ise üretim ve tüketimin aynı yerde olması gerekmektedir.

16 Ticari Hükümler Yönetmelik kapsamında üretilen ve sisteme verilen ihtiyaç fazlası elektrik enerjisi dağıtım şirketince Üretim tüketim aynı yerde ise sayaç verisinden saatlik bazda Üretimve tüketim aynı yerde değilse tüketim miktarı saatlik bazda üretim miktarından mahsuplaştırıldıktan sonra saatlik bazda tespit edilir. Saatlik bazda tespit edilen ihtiyaç fazlası enerji ay sonunda konsolide edilir. Hesaplar bunun üzerinden yapılır.

17 Ticari Hükümler YEK dayalı üretim tesislerinden sisteme verilen ihtiyaç falası enerji YEKDEM kapsamında Mikrokojenerasyon tesislerinden sisteme verilen ihtiyaç fazlası enerji perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketince tarife kapsamında değerlendirilir.

18 YEK dayalı tesislerden sisteme verilen enerji için kaynak bazında I Sayılı Cetvel hidroelekrik 7.3 ABDDolar cent/kwh rüzgar 7.3 ABD Dolar cent/kwh jeotermal 10.5 ABD Dolarcent/kWh biyokütle (çöp gazı) 13.3 ABDDolar cent/kwh Güneş 13.3 ABD Dolarcent/kWh Aksam bazında II Sayılı Cetvel (dağıtım şirketlerine destek fiyatlar bildirilecek)

19 Ticari Hükümler Mikrokojenerasyon tesislerinden sisteme verilen ihtiyaç fazlası enerji için için Cetvel 1 deki en düşük fiyat uygulanır. Kojenerasyon için ödeme yoktur. Cetvel 1 fiyatları 10 yıl süre ile geçerlidir. Lisanssız üreticiler ikili anlaşmalar yapamazlar Kurulacak üretim tesislerinde kullanılacak Cetvel II de adı geçen mekanik ve/veya elektomekanik aksamdan her birinin ithalat tarihi baz alınarak en fazla 5 önceki takvim yılında üretilmiş olması zorunludur.

20 YEK e Dayalı Olarak İhtiyaç Fazlası Enerjinin Satın Satın Alınması Saatlik olarak tespit edilen ve aylık bazda konsolide edilen verilerden elde edilen miktar YEK cetvel 1 fiyatları ile çarpılır Yine bu miktar cetvel 2 fiyatları ile çarpılır Bu bedeller toplanarak üreticiye ödenecek bedel bulunur. Tüm üreticilere ödenecek ödeme tutarları toplanarak YEKDEM Mekanizması içindeki LÜYTOB tutarı bulunur. LÜYTOB Tutarı PUMUM a 6 gün içindepys (Piyasa Yönetim Sistemi) üzerinden bildirilir PUMUM dan gelen ödeme miktarı dağıtım şirketlerince üreticilere ödenir.

21 TEŞEKKÜRLER