T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)

Transkript

1 T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü) Tarih : 28/04/2011 Sayı : B.07.1.GİB KVK Konu : Merkezi Türkiye'de bulunan firmanın yurtdışındaki şubesi aracılığıyla yapılan inşaat işinden sağlanan kazancın kurumlar vergisinden istisnası. İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda,... Vergi Dairesi Müdürlüğü'nün... vergi kimlik numaralı mükellefi olduğunuzu, inşaat işi ile iştigal eden şirketinizin Gürcistan'da şubesinin olduğunu ve bu ülkede bulunan inşaat işinden dolayı adı geçen ülkeye gelir beyan edip vergisini ödediğini belirterek, Gürcistan hesap kalemlerinden kaynaklanan karın Türkiye'de kurumlar vergisinden istisna olup olmadığı, söz konusu işin yıllara sirayet eden iş olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği ile merkeziniz tarafından söz konusu ülkedeki şubenize inşaat, proje ve mobilizasyon işleri için kesilen fatura tutarlarının kurumlar vergisinden istisna edilip edilmeyeceği hususlarında Başkanlığımız görüşlerini sormaktasınız. Bilindiği üzere, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde, yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançların kurumlar vergisinden istisna olduğu hükmü yer almaktadır. 03/04/2007 tarih ve sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği'nin "5.9. Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançlarda istisna" başlıklı bölümünde, " Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi ile yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye'de genel sonuç hesaplarına aktarılan kazançlar, herhangi bir koşula bağlanmaksızın kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde, kurumların yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilcileri aracılığıyla elde ettikleri kazançlar, maddede belirtilen tarihe kadar Türkiye'ye transfer edilmiş olmak ve en az %15 oranında gelir ve kurumlar vergisi benzeri vergi yükü taşımak koşuluyla vergiden istisna edilmiştir. Benzer şekilde, anılan fıkranın (h) bendi ile de yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilcileri aracılığıyla yapılan ve yurt dışında vergilendirilen inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançların (vergi yükü oranına bakılmaksızın), ayrıca yurt içinde de vergilendirilmesinin önüne geçilmesi amacıyla bu kazançlar kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.

2 Teknik hizmetlerden elde edilen kazançların da anılan istisnadan yararlanabilmesi için bu işlerin yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilciler aracılığıyla yapılması; yurt dışında ayrıca bir işyeri veya daimi temsilci olmadan yapılan teknik hizmetlerin, hizmet ihracatı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, teknik hizmetlerin yurt dışındaki inşaat, onarım ve montaj işlerine bağlı olarak yapılma şartı bulunmamaktadır. İnşaat, onarım ve montaj işlerinin yurt dışında gerçekleştirilmesi için bir işyeri bulunması gerekirken, bu işlere bağlı teknik hizmetlerin yurt dışında herhangi bir işyeri olmaksızın Türkiye'den gerçekleştirilebilmesi de mümkün olabilmektedir. Proje hazırlanması gibi teknik hizmetler, inşaat ve onarma işinin tamamlayıcı bir unsuru olmasına karşın; kurumların yurt dışında devam eden bir inşaat ve onarma işi olmadığı ya da ayrıca bir işyeri veya daimi temsilci bulundurulmadığı durumlarda, bu faaliyetin ihracat olarak değerlendirilmesi gerekmekte olup yurt dışındaki inşaat işine bağlı olarak Türkiye'de yapılan teknik hizmetlerden sağlanan kazançların bu istisnadan yararlandırılması mümkün bulunmamaktadır. Dolayısıyla, kurumların yurt dışında bir inşaat ve onarım işi varsa, buna bağlı teknik hizmetler ister Türkiye'de isterse yurt dışında yapılsın, elde edilen kazançlar istisnadan yararlanabilecektir. Kurumların yurt dışında yaptıkları bir inşaat ve onarım işinin bulunmaması halinde ise ancak yurt dışında bir işyeri veya daimi temsilci aracılığıyla yaptıkları teknik hizmetlerden elde edilen kazançlar istisnadan yararlanılabilecektir. Bu istisnanın uygulanması açısından, yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançların Türkiye'ye getirilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır. Söz konusu kazançların Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesi istisnadan yararlanılması için yeterlidir. Öte yandan, yurt dışındaki şubelerden elde edilen kazançların genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesinde, faaliyette bulunulan yabancı ülkenin mevzuatına göre hesap döneminin kapandığı tarih itibarıyla ilgili ülke mevzuatına göre tespit edilen faaliyet sonucu, Türkiye'de de aynı tarih itibarıyla genel sonuç hesaplarına kaydedilecektir. Bu hususun Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesinde, kazancın kambiyo mevzuatına göre fiilen Türkiye'ye getirilmesinin herhangi bir etkisi olmayacaktır. Faaliyette bulunulan yabancı ülkede kazanca tasarruf edilebilmesi yeterlidir. Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazanç, hesaplara intikal ettirilmesi gereken tarihte T.C. Merkez Bankasının o gün için tespit ve ilan ettiği döviz alış kurlarıyla değerlendirilecektir. T.C. Merkez Bankasınca tespit ve ilan olunmayan yabancı paralarda ise Maliye Bakanlığının Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tespit ve ilan ettiği kurlar dikkate alınacaktır. Yurt dışı faaliyet sonucunda elde edilen kazançlar elde edildiği dönem itibarıyla, Türkiye'de ilgili olduğu geçici vergi matrahının tespitinde de dikkate alınacaktır. açıklamalarına yer verilmiştir.

3 Bu hüküm ve açıklamalara göre, merkezi Türkiye'de bulunan şirketiniz tarafından Gürcistan'da bulunan işyeri aracılığıyla yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan ve ilgili ülke mevzuatına göre tespit edilen kazançların, Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesi şartıyla kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır. Öte yandan, yurt dışında yapılan bir inşaat ve onarım işinden bağımsız olarak verilen teknik hizmetlerden elde edilen kazançların ise bu hizmetlerin yurt dışında bir işyeri veya daimi temsilci aracılığıyla yapılması halinde istisnaya konu edilebileceği tabiidir. Bilgi edinilmesini rica ederim.

4 T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü) Tarih : 06/12/2011 Sayı : B.07.1.GİB KVK Konu : Yurt dışında yapılan inşaat ve teknik hizmetlerden elde edilen kazancın KVK'daki istisna hükmünden yararlanıp yararlanmayacağı hk. İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve eklerinin incelenmesinde,... Vergi Dairesi Müdürlüğünün... vergi kimlik numarasında kayıtlı mükellefi olduğunuz, Makedonya'nın başkenti Üsküp'te bulunan Büyük İskender ve Ohrid'de bulunan... Uluslararası Havalimanları'nın 01/03/2010 tarihi itibariyle 20 yıllık süreyle işletmesinin... tarafından devralındığı, bu tarihten itibaren 20 aylık süre zarfında söz konusu havalimanlarına yeni terminal binalarının inşa edileceği ve inşa işinin... Makedonya için... A. Ş. (... İnşaat) tarafından üstlenildiği, yeni terminal binalarının inşası kapsamında şirketiniz tarafından... İnşaat'a Network Altyapısı, Uçuş Bilgi Sistemi (FIDS), Uçuş Yönetim Sistemi (DCS), Ortak Veritabanı (AODB), Telefon Santrali (PABX), Backoffice Sistemlerinin malzeme, yazılım ve kurulum içerecek şekilde temin ve tesis edileceği, yeni terminal binasının inşasından sonra ise bu terminallerin işletilmesi sırasında şirketinizce... Makedonya'ya bu sistemlere ait operasyonel hizmetlerin verileceği ve bu hizmetlere ilişkin yedek parça ve sarf malzemelerinin temin edileceği belirtilerek, yeni terminal binasının inşası sırasında... İnşaat'a vereceğiniz inşaat hizmetleri ve inşası biten terminallerin işletilmesi sırasında... Makedonya'ya vereceğiniz birinci, ikinci ve üçüncü sınıf teknik hizmetlerden elde edeceğiniz kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında kurumlar vergisinden istisna edilip edilmeyeceği konusunda Başkanlığımız görüşleri sorulmaktadır sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun "İstisnalar" başlıklı 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendinde yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançların kurumlar vergisinden istisna olduğu hüküm altına alınmıştır. Konuyla ilgili olarak, 1 seri numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançlarda istisna" başlıklı 5.9 numaralı ayrımında, "Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi ile yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye'de genel sonuç hesaplarına aktarılan kazançlar, herhangi bir koşula bağlanmaksızın kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. Teknik hizmetlerden elde edilen kazançların da anılan istisnadan yararlanabilmesi için bu işlerin yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilciler aracılığıyla yapılması; yurt dışında

5 ayrıca bir işyeri veya daimi temsilci olmadan yapılan teknik hizmetlerin, hizmet ihracatı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, teknik hizmetlerin yurt dışındaki inşaat, onarım ve montaj işlerine bağlı olarak yapılma şartı bulunmamaktadır. İnşaat, onarım ve montaj işlerinin yurt dışında gerçekleştirilmesi için bir işyeri bulunması gerekirken, bu işlere bağlı teknik hizmetlerin yurt dışında herhangi bir işyeri olmaksızın Türkiye'den gerçekleştirilebilmesi de mümkün olabilmektedir. Proje hazırlanması gibi teknik hizmetler, inşaat ve onarma işinin tamamlayıcı bir unsuru olmasına karşın; kurumların yurt dışında devam eden bir inşaat ve onarma işi olmadığı ya da ayrıca bir işyeri veya daimi temsilci bulundurulmadığı durumlarda, bu faaliyetin ihracat olarak değerlendirilmesi gerekmekte olup yurt dışındaki inşaat işine bağlı olarak Türkiye'de yapılan teknik hizmetlerden sağlanan kazançların bu istisnadan yararlandırılması mümkün bulunmamaktadır. Dolayısıyla, kurumların yurt dışında bir inşaat ve onarım işi varsa, buna bağlı teknik hizmetler ister Türkiye'de isterse yurt dışında yapılsın, elde edilen kazançlar istisnadan yararlanabilecektir. Kurumların yurt dışında yaptıkları bir inşaat ve onarım işinin bulunmaması halinde ise ancak yurt dışında bir işyeri veya daimi temsilci aracılığıyla yaptıkları teknik hizmetlerden elde edilen kazançlar istisnadan yararlanılabilecektir. Bu istisnanın uygulanması açısından, yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançların Türkiye'ye getirilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır. Söz konusu kazançların Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesi istisnadan yararlanılması için yeterlidir. Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazanç, hesaplara intikal ettirilmesi gereken tarihte T.C. Merkez Bankasının o gün için tespit ve ilan ettiği döviz alış kurlarıyla değerlendirilecektir. T.C. Merkez Bankasınca tespit ve ilan olunmayan yabancı paralarda ise Maliye Bakanlığının Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tespit ve ilan ettiği kurlar dikkate alınacaktır. Yurt dışı faaliyet sonucunda elde edilen kazançlar elde edildiği dönem itibarıyla, Türkiye'de ilgili olduğu geçici vergi matrahının tespitinde de dikkate alınacaktır...." açıklamaları yer almaktadır. Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 4 üncü maddesinde "Yapım" tanımına yer verilmiştir. Buna göre yapım tanımı: Bina, karayolu, demiryolu, otoyol, havalimanı, rıhtım, liman, tersane,köprü, tünel, metro, viyadük, spor tesisi, alt yapı, boru iletim hattı, haberleşme ve enerji nakil hattı, baraj, enerji santrali, rafineri tesisi, sulama tesisi, toprak ıslahı, taşkın koruma ve dekapaj gibi her türlü inşaat işleri ve bu işlerle ilgili tesisat, imalat, ihzarat, nakliye, tamamlama, büyük onarım, restorasyon, çevre düzenlemesi, sondaj, yıkma, güçlendirme ve montaj işleri ile benzeri yapım işlerini kapsar. Bu hüküm ve açıklamalara göre, - Üsküp'te bulunan Büyük İskender ve Ohrid'de bulunan St. Paul The Apostle Uluslararası Havalimanları'na... A.Ş. tarafından yapılacak yeni terminal binalarının inşası ile ilgili olarak

6 şirketiniz tarafından adı geçen şirket için yurt dışındaki işyeri veya daimi temsilciniz vasıtasıyla yapılacak olan Network Altyapısı, Uçuş Bilgi Sistemi (FIDS), Uçuş Yönetim Sistemi (DCS), Ortak Veritabanı (AODB), Telefon Santrali (PABX), Backoffice Sistemlerinin temini, yazılımı ve kurulumunun sağlanması işlerinden elde edeceğiniz kazancın, Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi kapsamında kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır. - Yeni terminal binalarının inşaatının tamamlanmasından sonra bu terminallerin işletilmesi sırasında şirketiniz tarafından... Makedonya DOOEL'e verilecek olan; birinci, ikinci ve üçüncü seviye olarak isimlendirilen operasyonel hizmetlerden elde edilecek kazançların ise anılan istisna kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır.

7 T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü) Tarih : 29/09/2010 Sayı : B.07.1.GİB KVK Konu : Yurtdışında otoyol projesinin yapımı ile ilgili olarak yapılan yol çizgi ve levha işaretleme işinden elde edilen kazancın kurumlar vergisinden istisna olup olmadığı İlgi dilekçenizde,... Vergi Dairesi Müdürlüğü'nün... vergi kimlik numaralı mükellefi olduğunuz, şirketinizin Karayolları yatay ve düşey trafik ( yol çizgi ve levha) işaretlenmesi işinin yol çizgi boyası ve işaret levhalarının imalatını yaptığı, yapılan işle ilgili olarak ihtiyaç olan cam kürecik, yol butonları ve diğer malzemeleri piyasadan temin ettiğiniz, Arnavutluk'ta yapılmakta olan... otoyol projesinin yapımını üstlenen... 'nin alt taşeronu olarak 02/04/2009 tarihinde yapılan sözleşmeye istinaden otoyolun yatay ve düşey işaretleme işlerinin yapımını 31/10/2009 tarihinde tamamladığınız belirtilerek, söz konusu hizmetiniz karşılığı elde edilen kazancın kurumlar vergisinden istisna olup olmadığı hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun "İstisnalar" başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendinde, yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançların kurumlar vergisinden istisna olduğu hüküm altına alınmıştır. Konuyla ilgili olarak, 1 Seri Numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "5.9. Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançlarda istisna" başlıklı bölümünde; "Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi ile yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye'de genel sonuç hesaplarına aktarılan kazançlar, herhangi bir koşula bağlanmaksızın kurumlar vergisinden istisna edilmiştir. Teknik hizmetlerden elde edilen kazançların da anılan istisnadan yararlanabilmesi için bu işlerin yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilciler aracılığıyla yapılması; yurt dışında ayrıca bir işyeri veya daimi temsilci olmadan yapılan teknik hizmetlerin, hizmet ihracatı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, teknik hizmetlerin yurt dışındaki inşaat, onarım ve montaj işlerine bağlı olarak yapılma şartı bulunmamaktadır. İnşaat, onarım ve montaj işlerinin yurt dışında gerçekleştirilmesi için bir işyeri bulunması gerekirken, bu işlere bağlı teknik hizmetlerin yurt dışında herhangi bir işyeri olmaksızın Türkiye'den gerçekleştirilebilmesi de mümkün olabilmektedir. Proje hazırlanması gibi teknik

8 hizmetler, inşaat ve onarma işinin tamamlayıcı bir unsuru olmasına karşın; kurumların yurt dışında devam eden bir inşaat ve onarma işi olmadığı ya da ayrıca bir işyeri veya daimi temsilci bulundurulmadığı durumlarda, bu faaliyetin ihracat olarak değerlendirilmesi gerekmekte olup yurt dışındaki inşaat işine bağlı olarak Türkiye'de yapılan teknik hizmetlerden sağlanan kazançların bu istisnadan yararlandırılması mümkün bulunmamaktadır. Dolayısıyla, kurumların yurt dışında bir inşaat ve onarım işi varsa, buna bağlı teknik hizmetler ister Türkiye'de isterse yurt dışında yapılsın, elde edilen kazançlar istisnadan yararlanabilecektir. Kurumların yurt dışında yaptıkları bir inşaat ve onarım işinin bulunmaması halinde ise ancak yurt dışında bir işyeri veya daimi temsilci aracılığıyla yaptıkları teknik hizmetlerden elde edilen kazançlar istisnadan yararlanılabilecektir. Bu istisnanın uygulanması açısından, yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançların Türkiye'ye getirilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır. Söz konusu kazançların Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesi istisnadan yararlanılması için yeterlidir. Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazanç, hesaplara intikal ettirilmesi gereken tarihte T.C. Merkez Bankasının o gün için tespit ve ilan ettiği döviz alış kurlarıyla değerlendirilecektir. T.C. Merkez Bankasınca tespit ve ilan olunmayan yabancı paralarda ise Maliye Bakanlığının Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tespit ve ilan ettiği kurlar dikkate alınacaktır. Yurt dışı faaliyet sonucunda elde edilen kazançlar elde edildiği dönem itibarıyla, Türkiye'de ilgili olduğu geçici vergi matrahının tespitinde de dikkate alınacaktır...." açıklamaları yer almaktadır. Diğer taraftan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 4 üncü maddesinde, "Bina, karayolu, demiryolu, otoyol, havalimanı, rıhtım, liman, tersane, köprü, tünel, metro, viyadük, spor tesisi, alt yapı, boru iletim hattı, haberleşme ve enerji nakil hattı, baraj, enerji santrali, rafineri tesisi, sulama tesisi, toprak ıslahı, taşkın koruma ve dekapaj gibi her türlü inşaat işleri ve bu işlerle ilgili tesisat, imalat, ihzarat, nakliye, tamamlama, büyük onarım, restorasyon, çevre düzenlemesi, sondaj, yıkma, güçlendirme ve montaj işleri ile benzeri yapım işleri "Yapım" olarak tanımlanmıştır. Bu hüküm ve açıklamalara göre, Arnavutluk Cumhuriyeti'ndeki... Şirketine vereceğiniz, "otoyol yatay ve düşey trafik işaretleme" işlerinden elde ettiğiniz kazançların Arnavutluk Cumuhuriyeti'nde bulunan bir işyeri veya daimi temsilci aracılığıyla elde edilmesi ve Türkiye'de genel sonuç hesaplarınıza intikal ettirilmesi halinde, bahse konu kazançların kurumlar vergisinden istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır. Bilgi edinilmesini rica ederim.

9 T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Müdürlüğü) Tarih : Sayı : B.07.1.GİB KDV:3-2010/ Konu : Yurt dışında yapılan inşaat işinde KV ve KDV İlgide kayıtlı dilekçeniz ve eklerinde, işvereni Türkmenistan'da, genel müteahhidi ve ana taşeronu Türkiye'de yerleşik firmaların oluşturduğu iş dağılımında, ana taşeron...sanayi ve Ticaret A.Ş.ye Türkmenistan'da Baz İstasyonu Kulesi Elektrik Aksamı Topraklama işi yaptığınızdan bahisle; -bu işlemin KDV nin konusuna girip girmediği, verginin konusuna girmesi halinde ihracat istisnası kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği, -bu iş ile ilgili olarak götürü gider uygulamasından yararlanılıp yararlanılamayacağı, -bu işin, yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazanç istisnası kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği, -Türkmenistan'da belge ve kayıt düzeni olmadığından bu iş ile ilgili olarak malzeme ve işçilik giderlerinin nasıl belgelendirileceği, hususlarında Başkanlığımız görüşü istenilmektedir. 1) KURUMLAR VERGİSİ YÖNÜNÜDEN DEĞERLENDİRME 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 3 üncü maddesinde; "Kanunun 1 inci maddesinde yazılı kurumlardan kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunanlar, gerek Türkiye içinde gerekse Türkiye dışında elde ettikleri kazançların tamamı üzerinden vergilendirilirler." hükmü yer almıştır. Aynı Kanunun 5 inci maddesinin (h) bendinde, yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazançların kurumlar vergisinden müstesna olduğu hüküm altına alınmıştır. Konu ile ilgili olarak 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği'nin "Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançlarda istisna" başlıklı 5.9. bölümünde; "Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi ile yurt dışında bulunan işyerleri veya daimi temsilcileri aracılığıyla yapılan ve yurt

10 dışında vergilendirilen inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanarak Türkiye'de genel sonuç hesaplarına aktarılan kazançlar, herhangi bir koşula bağlanmaksızın kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.... Bu istisnanın uygulanması açısından, yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançların Türkiye'ye getirilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır. Söz konusu kazançların Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesi istisnadan yararlanılması için yeterlidir. Öte yandan, yurt dışındaki şubelerden elde edilen kazançların genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesinde, faaliyette bulunan yabancı ülkelerin mevzuatına göre hesap döneminin kapandığı tarih itibarıyla ilgili ülke mevzuatına göre tespit edilen faaliyet sonucu, Türkiye'de aynı tarih itibarıyla genel sonuç hesaplarına kaydedilecektir. Bu hususun Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilmesinde, kazancın kambiyo mevzuatına göre fiilen Türkiye'ye getirilmesinin herhangi bir etkisi olmayacaktır. Faaliyette bulunan yabancı ülkede kazanca tasarruf edilmesi yeterlidir. Türkiye'de genel sonuç hesaplarına intikal ettirilen kazanç, hesaplara intikal ettirilmesi gereken tarihte T.C. Merkez Bankasının o gün için tespit ve ilan ettiği döviz alış kurlarıyla değerlendirilecektir. T.C. Merkez Bankasınca tespit ve ilan olunmayan yabancı paralarda ise Maliye Bakanlığının Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tespit ve ilan ettiği kurlar dikkate alınacaktır. Yurt dışı faaliyet sonucunda elde edilen kazançlar elde edildiği dönem itibarıyla, Türkiye'de ilgili olduğu geçici vergi matrahının tespitinde de dikkate alınacaktır." şeklinde açıklama yapılmıştır. Bu çerçevede, şirketiniz tarafından alt taşeron olarak Türkmenistan'da yapılan Baz İstasyonu Kulesi Elektrik Aksamı Topraklama İşi yurt dışında yapılan inşaat işi kapsamında olup, söz konusu inşaat işinden elde edilerek Türkiye'deki genel netice hesaplarına intikal ettirilecek olan kazancın Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin 1 inci fıkrasının (h) bendine göre vergiden istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır. Türkmenistan'da bulunan inşaat işiyle ilgili kar veya zarar, Türkmenistan mevzuatına göre tespit edilecek ve Türkmenistan hükümeti tarafından vergilendirilecektir. Bu işe ilişkin kazancın Türkiye'de vergiden istisna edilmesi nedeniyle, anılan işe ilişkin gider ve zararların ayrıca Türkiye'de kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilmesi mümkün bulunmamaktadır. Dolayısıyla, kazancın kurumlar vergisinden istisna edilen inşaat ve onarma işlerine ilişkin olarak Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (l) numaralı bendi uyarınca hesaplanan götürü giderlerin, Türkiye'de vergiye tabi kurum ve kazancın tespitinde dikkate alınması mümkün bulunmamakta olup bu giderler ilgili işe ilişkin kar veya zararın tespitinde dikkate alınacaktır. Diğer taraftan, Türkiye'den gönderilecek nakdin gümrükten çıkışında nasıl işlem yapılacağı hususu vergi uygulamaları ile ilgili olmadığından

11 bu hususa ilişkin olarak Başkanlığımızca değerlendirme yapılabilmesi mümkün bulunmamaktadır. 2) KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunu ile; 1/1 maddesinde, ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti kapsamında Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin KDV ye tabi olduğu, 6 ncı maddesinde, işlemlerin Türkiye'de yapılması; malların teslim anında Türkiye'de bulunmasını ve hizmetin Türkiye'de yapılmasını veya hizmetten Türkiye'de faydalanılmasını ifade ettiği, 11/1-a maddesinde, yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetlerin KDV den istisna olduğu, 30/a maddesinde, vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyeceği, 30/d maddesinde, Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarına göre kazancın tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergisinin indirim konusu yapılamayacağı hükme bağlanmıştır. Bu hükümler çerçevesinde, Şirketiniz tarafından Türkmenistan'da gerçekleştirilecek "Baz İstasyonu Kulesi Elektrik Aksamı Topraklama İşi" Türkiye'de yapılmadığı için verginin konusuna girmeyeceğinden, hizmet ihracı kapsamında KDV den istisnası da söz konusu olmayacaktır. Öte yandan, verginin konusuna girmeyen işlemlerle ilgili olarak yurt içinde yapacağınız giderlere ilişkin yüklenilen vergiler Katma Değer Vergisi Kanununun 30/a maddesine göre indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır. Bilgi edinilmesi rica ederim.

12 T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI DİYARBAKIR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü Tarih : Sayı : [ /88]-17 Konu : Yatırım teşvik belgesi kapsamında gelir vergisi stopajı desteği İlgi : tarih ve 461 kayıt sayılı özelge talep dilekçeniz. İlgide kayıtlı özelge talep formunda, T.C. Ekonomi Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğünden alınan tarih ve sayılı yatırım teşvik belgesi kapsamında 6 ncı bölgede faaliyette bulunduğunuz, gelir vergisi stopajı desteği için 10 yıl ve 8 ilave istihdam hakkınız bulunduğu, teşvik belgesi kapsamında tamamlama vizesi alım sürecinin henüz tamamlanmadığı belirtilerek, gelir vergisi stopajı desteğinden faydalanacağınız 10 yıllık sürenin ne zaman başlayacağı ile ilave teşvik belgesinde belirtilen 8 kişi dışındaki işçiler için teşvikten yararlanmanızın mümkün olup olmadığı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmiştir. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun Geçici 80 inci maddesinde, "Bakanlar Kurulunca istatistiki bölge birimleri sınıflandırması, kişi başına düşen milli gelir veya sosyoekonomik gelişmişlik düzeyleri dikkate alınmak suretiyle belirlenen illerde yapılacak yatırımlar için Ekonomi Bakanlığı tarafından düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında; bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 31/12/2023 tarihine kadar gerçekleşen yatırımlarda teşvik belgelerinde öngörülen ve fiilen istihdam edilen işçilerin ücretlerinin sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin brüt tutarına tekabül eden kısmı üzerinden hesaplanan gelir vergisi, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan tarihten itibaren 10 yıl süreyle verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilir. Birinci fıkraya istinaden terkin edilecek verginin hesabında, öncelikle 32 nci maddede yer alan asgari geçim indirimi dikkate alınır. Yatırımın tamamlanamaması veya teşvik belgesinin iptal edilmesi halinde, gelir vergisi stopajı teşviki uygulaması nedeniyle terkin edilen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faiziyle birlikte tahsil olunur. Yatırımın faaliyete geçmesinden önce devri halinde devralan, aynı koşulları yerine getirmek kaydıyla gelir vergisi stopajı teşviki uygulamasından yararlanır. Yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçmesinden sonra devri halinde, gelir vergisi stopajı teşviki uygulamasından devir tarihine kadar devreden, devir tarihinden sonra ise kalan süre kadar devralan yararlanır.

13 Bu madde kapsamındaki gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlananlar, diğer kanunlarda yer alan aynı mahiyetteki hükümlerden ayrıca yararlanamazlar. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir." hükmü yer almaktadır. 283 sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliğinin '' 4.7. Uygulamanın başlama ve sona erme tarihleri'' başlıklı bölümünde, ''Gelir vergisi stopajı teşvikinden, Bakanlar Kurulunca belirlenen iller ve ilçelerde yapılacak yatırımlar için Ekonomi Bakanlığı tarafından düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında; Gelir Vergisi Kanununun Geçici 80 inci maddesinin yürürlüğe girdiği 1/7/2012 tarihinden itibaren 31/12/2023 tarihine kadar gerçekleşen yatırımlarda, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan tarihten itibaren 10 yıl süreyle yararlanılması mümkündür. Dolayısıyla, tarihinde kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan bir yatırım için gelir vergisi stopajı teşviki en son, tarihine kadar uygulanacaktır." şeklinde açıklamalara yer verilmiştir. Öte yandan, tarih ve sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Bakanlar Kurulu Kararı'nın "Gelir vergisi stopajı desteği" başlıklı 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında; "(1) Bu Karar uyarınca 6 ncı bölge için düzenlenen teşvik belgeleri kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlarla sağlanan ilave istihdam için, belgede kayıtlı istihdam sayısını aşmamak kaydıyla, işçilerin ücretlerinin asgari ücrete tekabül eden kısmı üzerinden hesaplanan gelir vergisi, yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçtiği tarihten itibaren on yıl süreyle verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilir..." hükmü yer almaktadır. Adı geçen Bakanlar Kurulu Kararı' nın ''Yatırım süresi ve tamamlama vizesi'' başlıklı 24 üncü maddesinde; "... (2)Teşvik belgesi kapsamındaki yatırımların proje bazında yapılacak değerlendirme sonucunda öngörülen sürede gerçekleştirilmesi esastır. Yatırımın öngörülen sürede gerçekleştirilememesi hâlinde, teşvik belgesinde kayıtlı ilk sürenin yarısı kadar ek süre verilebilir. Bu şekilde hesaplanan ek sürenin bir yıldan az olması halinde ek süre bir yıl olarak uygulanabilir.... (4)Yatırımcı, öngörülen süre veya ek süre bitimini müteakip altı ay içinde yatırımın tamamlama vizesinin yapılması için teşvik belgesini düzenleyen yerel birime veya Bakanlığa müracaat eder. Bu süre içerisinde müracaat edilmemesi ve daha sonra teşvik belgesinin herhangi bir nedenle iptal edilmesi veya kısmi müeyyide uygulanması durumunda geçen süreden kaynaklanan cezanın sorumluluğu yatırımcıya aittir...'' denilmektedir. Diğer taraftan, tarih ve sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ' in "Tanımlar" başlıklı 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde ; "

14 c) İşletmeye geçiş tarihi: Yatırım süresinin (ek süre dahil) bitiş tarihini veya bu tarihten önce tamamlama vizesi için müracaat edilmiş ise müracaat tarihini,... ifade eder." denilmektedir. Bu hüküm ve açıklamalara göre, gelir vergisi stopajı teşvikinden yararlanabilmeniz için, yapmış olduğunuz yatırımın kısmen veya tamamen işletilmeye başlanması gerekmekte olup stopaj teşviki başlangıç tarihinin ise işletmeye geçiş tarihi olarak (tamamlama vizesine başvuru tarihi) kabul edileceği tabiidir. Diğer taraftan, yatırım teşvik belgesinde belirtilen 8 işçi için teşvikten yararlanılacak olup bunun dışındaki işçiler için teşvikten yararlanılması mümkün değildir. Bilgi edinilmesini rica ederim.

15 T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI KAYSERİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI (Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü) Tarih : Sayı : [9-2014/20-241]-8 Konu : Vazgeçilen alacağın özel karşılık hesabına alınıp alınmayacağı, hangi yılın zararından mahsup edileceği ve sermaye azaltılmasının vazgeçilen alacak olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hk. İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, tamamı nakden ödenmiş bulunan şirket sermayenizin geçmiş yıl zararları nedeniyle kaybedilmesi üzerine, şirketinizin teknik iflasının önlenmesi için şirketinizin %100 hissesine sahip ortağının ,00 TL tutarındaki alacağından vazgeçtiği, Mart 2014'te yapılan ve tarihinde tescil edilen genel kurulda da vazgeçilen alacağın geçmiş yıl zararlarına mahsup edilmesine karar verildiği, borçlu sıfatında olan şirketinizin vazgeçilen alacak tutarından fazla geçmiş yıl zararı bulunması sebebiyle, vazgeçilen söz konusu tutarın dönem gelirlerine dahil edilerek 2014/2 geçici vergilendirme döneminde beyan edildiği ancak Vergi Usul Kanunun 324 üncü maddesine uyarınca söz konusu alacaktan vazgeçildiği tarihte itfa edilebilecek geçmiş yıl zararı bulunduğu halde, bu tutarın alacaktan vazgeçilen dönemde gelir yazılmadan, alacaktan vazgeçilen dönemden sonra oluşacak zararlara mahsup edilmek üzere özel karşılık hesabında bekletilmesinin gerekip gerekmediği ile aynı genel kurulda şirket sermayesinin ,00 TL azaltılarak ,00 TL'ye indirilmesine karar verildiği ve sermaye azaltımı işleminin tarihinde Ticaret Siciline tescil ettirilerek sonuçlandırıldığı, şirket ortağının azaltılan sermaye tutarından doğan alacağının geçmiş yıl zararlarına mahsubunu talep ederek tahsilinden vazgeçmesinin, Vergi Usul Kanunun 324 üncü maddesi kapsamında şirketiniz açısından vazgeçilen alacak olarak değerlendirilip değerlendirilemeyeceği hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde, kurumlar vergisinin bir hesap dönemi içinde elde edilen safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 38 inci maddesinde, bilanço esasına göre ticari kazancın teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonundaki ve başındaki değerleri arasındaki müspet fark olduğu; bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce işletmeye ilave olunan değerlerin bu farktan indirileceği, işletmeden çekilen değerlerin ise farka ilave olunacağı, ticari kazancın bu şekilde tespit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümleri ile bu Kanunun 40 ve 41 inci maddeleri hükümlerine uyulacağı hükmüne yer verilmiştir. 213 sayılı Vergi Usul Kanununun;

16 - 227 nci maddesinin birinci fıkrasında "Bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir.", nci maddesinde "Kazai bir hükme veya kanaat verici bir vesikaya göre tahsiline artık imkan kalmayan alacaklar değersiz alacaktır. Değersiz alacaklar, bu mahiyete girdikleri tarihte tasarruf değerlerini kaybederler ve mukayyet kıymetleriyle zarara geçirilerek yok edilirler. İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerin bu madde hükmüne giren değersiz alacakları, gider kaydedilmek suretiyle yok edilirler.", üncü maddesinde "Konkordato veya sulh yoluyla alınmasından vazgeçilen alacaklar, borçlunun defterlerinde özel bir karşılık hesabına alınır. Bu hesabın muhteviyatı alacaktan vazgeçildiği yılın sonundan başlayarak üç yıl içinde zararla itfa edilmediği takdirde kar hesabına naklolunur." hükümleri yer almaktadır Kanaat verici bir vesikadan ne anlaşılması gerektiği hususunda ise Kanunda yeterli açıklık bulunmamaktadır. Ancak, vergi hukuku uygulaması bakımından kanaat verici vesikalara örnek olarak aşağıdaki belgeler sayılabilir: -Borçlunun herhangi bir mal varlığı bırakmadan ölümü veya Medeni Kanunun 31 ve izleyen maddelerine göre mahkemelerce borçlu hakkında verilen gaiplik kararı ve mirasçıların da mirası reddettiklerine dair sulh hukuk mahkemelerince verilmiş bulunan mirası red kararı, -Borçlu aleyhine alacaklı tarafından açılan davayı borçlunun kazandığına dair mahkeme kararı, -Mahkeme huzurunda alacaktan vazgeçildiğine ilişkin olarak düzenlenmiş belgeler, -Alacaktan vazgeçildiğine dair konkordato anlaşması, -Borçlunun dolandırıcılıktan mahkum olması ve herhangi bir malvarlığı bulunmadığını belgeleyen resmi evrak, -Borçlunun adresinin saptanamaması nedeniyle icra takibat dosyasının kaldırıldığını ve yasal süresi içerisinde yenileme talebinde de bulunulmadığını gösteren icra memurluğu yazısı, -Gerek doğuşu gerekse vazgeçilmesi bakımından belli ve inandırıcı sebepleri olmak şartıyla alacaktan vazgeçildiğini gösteren anlaşmalar, (Alacaklının tek taraflı irade beyanı ile alınmasından vazgeçilen alacakların, değersiz alacak olarak zarar kaydı mümkün değildir.) -Ticaret mahkemesince borçlu hakkında verilmiş ve ilgili masa tarafından tasfiyeye tabi tutulmuş bulunan iflas kararına ilişkin belgeler. Bir alacağın, vazgeçilen alacak olarak kabul edilmesi için alacağın konkordato veya sulh yolu ile alınmasından vazgeçilmesi gerekmektedir. Konkordato, İcra ve İflas Kanununda düzenlenmiş, usul ve esasları ayrıntılı bir şekilde ortaya konmuş olmakla birlikte, sulh yoluyla vazgeçme herhangi bir şekle tabi olmayıp, sulh yolu ile alınmasından vazgeçilen alacağın Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesi uyarınca kanaat verici bir vesika ile tevsik edilmesi icap etmektedir.

17 Diğer taraftan, vazgeçilen alacak için borçlunun defterlerinde özel bir karşılık hesabı açılması, karşılık hesabına alınan borç miktarının üç yıl içinde ortaya çıkacak zararla mahsup edilmesi, bu sürede mahsup edilemeyen karşılık tutarının üçüncü yılın hesap dönemi sonunda kâr hesabına aktarılması gerekmektedir. Buna göre, şirketinizden alacaklı olan ortaklarınızın bu alacaklarından vazgeçmelerine ilişkin olarak alınan yönetim kurulu kararının kanaat verici vesika olarak kabulü mümkün olmayıp mahkeme huzurunda alacaktan vazgeçildiğine ilişkin olarak düzenlenmiş belgeler veya yukarıda ifade edildiği şekilde alacaktan vazgeçildiğini gösteren anlaşmanın bulunması halinde vazgeçilen alacak olarak değerlendirilmesi mümkündür. Öte yandan, mükelleflerin teknik iflasa uğramamak için yaptıkları sermaye azaltımı işlemi, mükellefin mevcut faaliyetine devam etmesini sağlamak yönünde yapılan bir işlem olup, sermaye azaltımı işleminde anılan Kanun kapsamında sermayesi azaltılan şirket açısından vazgeçilen alacak ve ortaklar açısından değersiz hale gelen alacak hükümleri oluşmayacaktır. Bu itibarla, şirketinizin teknik iflas veya mali zorluk nedeniyle borçlarını ödeyemeyecek duruma gelmesi nedeniyle yapılan sermaye azaltımı işlemi kaynaklı olarak ortağınız A.Ş.'nin şirketinizden olan sermaye payı alacağının şirketinizin geçmiş yıllar zararlarına mahsubu için yönetim kurulu kararı alınması sonucu anılan firma tarafından tahsil edilmeyen kısmı, şirketiniz açısından vazgeçilen alacak olarak değerlendirilemeyecektir. Diğer taraftan, yukarıda sayılan kanaat verici vesikalardan birinin bulunması halinde alacaklının Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar hesabında izlediği alacağın alınmaması halinde söz konusu alacak, alacaklı açısından değersiz, borçlu olan şirketiniz açısından vazgeçilen alacak olarak değerlendirilecek ve şirketinizce bu alacak vazgeçildiği yılın sonundan başlayarak 3 yıl içerisinde ortaya çıkacak zararla mahsup edilebilecektir. Bilgi edinilmesini rica ederim.