Genel Durum Krizin yarattığı en büyük tahribat, Türkiye Cumhuri- yeti nin yurttaşlarının beyinlerinde ve yüreklerinde mey-

Transkript

1

2

3 Genel Durum İçinden geçtiğimiz günlerde ABD'nin 21. yüzyılda tek kutuplu dünya düzeninin devamı için dünyayı yeniden yapılandırmaya çalıştığı yeni bir tür küresel savaş sürecini yaşıyoruz. Orta Doğu da devam eden savaş Afganistan da başlamıştı ve Afganistan da henüz sona ermeden, Irak da savaşın ikinci cephesi açılmış oldu. Irak ta hızla biten savaş önümüzdeki günlerde Orta Doğu daki yeni cephelerde mutlaka askerî yollar kullanılmadan devam etme ihtimali taşıyor. Türkiye, küresel güç dağılımının yapılması için gerçekleştirilen savaşların odak noktasında, Avrasya ile Orta Doğu nun kesiştiği alandadır. Bu gelişmelerin gereken geniş kapsamlı önlemler alınmadığı takdirde gelecek on sene içinde Türkiye üzerinde yıkıcı etkiler yapması kaçınılmazdır. Türkiye nin önümüzdeki bu kısa sayılabilecek dönemi çok iyi değerlendirerek, üzerine gelecek olan jeopolitik ve jeoekonomik kaymalara karşı radikal tedbirlerle kendisini koruması mecburiyettir. Türkiye, iç yapısı sağlam olmak kaydı ile dışarıdan gelebilecek her türlü saldırıyı durduracak güçtedir. Ancak, bugün asıl tehdit dışarıdan değil içeriden, ülkemizde yaşanan büyük iç krizden kaynaklanmaktadır. 1 Dünya yeniden yapılanırken, Türkiye'de iç kriz merkezli çok zor bir süreçten geçiyor. Ülkemiz son on iki yılını yoğun bir bunalım süreci içinde yaşamıştır ve bu bunalım hâlen sona ermiş değildir. Buhran çok boyutlu ve yaşamın bütün alanlarını kapsayıcı bir niteliğe sahiptir. Türkiye, politik, ekonomik, sosyal, ahlâkî, kültürel, etnik ve askerî boyutları içeren bir krizle boğuşmaktadır. Yaşanan kriz, devletin ve toplumun yapısını sarsmış, değerler sisteminde yıpranmalara neden olmuştur. Ancak kriz sadece son on iki yıl ile sınırlı değildir. Yaşanan kriz, seksen yaşındaki Cumhuriyet in son elli yılına yayılan, yapısal nitelik kazanan sürekli bir buhranın en ağır hâlidir. Bu krizin son yıllarda içinden geçtiğimiz aşamasının toplumumuzun bütün alanlarını ne kadar ağır bir şekilde yıprattığı, ülkemizin Vietnam ve Nikaragua kadar riskli bir ülke hâline gelmiş olmasında açıkça yansımaktadır. Krizin yarattığı en büyük tahribat, Türkiye Cumhuriyeti nin yurttaşlarının beyinlerinde ve yüreklerinde meydana gelen tahribattır. İnsanımız, ülkesine, devletine, geleceğine ve kendisine olan güvenini yitirmektedir. Türk Devleti ve halkı bir irade zaafı süreci içerisindedir. Genel bir kötümserlik ve yılgınlık havası Türkiye nin üzerini ve Türk insanının yüreğini kaplamıştır. Türkiye'yi onlarca yıldan bu yana yöneten mevcut çürümüş siyasal elit, hemen hemen bütün unsurları ile Türkiye nin sorunlarını kendi yetenekleri ile aşmaya muktedir bir ülke olmadığı düşünce ve inancındadır. 19. yüzyılda Hindistan ı sömüren İngiliz seçkinleri gibi, Türkiye yi bir iç sömürge olarak gören, Türkiye yi sömüren ve sömürülmesine alet 2

4 olan çürümüş Türk siyasal seçkinleri, yaşadığımız çok boyutlu krizin asıl sorumlularıdır. Öte yandan, Türk iş adamı krizin ağırlığı altında ezilmiş, millî kimliği silikleşmiş, özgüvenini ve ülkesine olan güvenini yitirmiştir. Türk iş dünyası yaşadığımız sorunların, çürümüşlüğünün farkında olduğu Türk siyasal eliti tarafından halledilemeyeceği inancı ile başka bir yönetici elit arayışı içine girmiş ve Avrupa Birliğini (AB) yeni yönetici elit olarak görmeye başlamıştır. Türk iş dünyası, büyük bir hayal kırıklığı içinde fabrikalarında üretime son verip veya fabrikalarını devredip, AB sermayesinin Türkiye deki acentası, süper market yöneticiliği görevini üstlenmeye büyük bir istek göstermektedir. TÜSİAD ın içinde olduğu AB histerisinin nedeni, iş adamlarının Türk siyasal sistemine ve Türkiye çerçevesinde millî bir çözüme olan inançlarını kaybetmeleridir. Aydınlarımız da, bu milletin temsil ettiği değerlere inançsızlık içinde bağımlı bir Türkiye istediklerini söyleyecek, dış etkenlerle (buna yumuşak emperyalizm de deniyor), değişimi arzu edecek kadar ileri gitmiştir. Bu aydınlarda, de işgal altındaki İstanbul da yayımlanan mandacı gazetelerden alınmış cümleleri ve ruh hâlini görürüz. Söz konusu olan yeni mandacılıktır. Yeni mandacılık bugünlerde kendisini Kıbrıs ın verilmesi karşılığında AB den tarih alma gibi Türkiye ye önerilen hamakatte göstermektedir. Türkiye nin en önemli değeri olan insanları, yani yetişmiş gençlerin önemli bir bölümü ellerine fırsat geçse Türkiye den göç etmeyi düşünmektedir. Geniş kitlelerde de büyük bir hayal kırıklığı yaşanmaktadır. Türkiye ye ve onun temsil ettiği 3 değerlere inançsızlık, kendisini 3 Kasım 2002 seçimlerinde kızgınlık ve tasfiye olarak ortaya koymuştur. Artık, birçok insanımız için Türkiye nin geleceğine inanç, bu ülkenin kendisine, öz gücüne bağlı olarak değil, Türkiye nin AB ye üye olmasına bağlı bir faktördür. AB üyeliği devletimiz için akılcı bir seçim olmaktan çıkıp, karşı konulmaz bir tutkunun bizi peşinden sürüklediği bütün sorunlarımızı çözecek olan yol, âdeta cennetin altın anahtarı olmuştur. Ülkemiz son 20 senede insanını Türkiye ye karşı yürütülen dolaylı bir savaş neticesinde kaybetmiştir. Ancak hâlâ Türkiye nin dağlarında teröristler dolaşmakta, şehirlerinde akademisyenler öldürülmektedir. Kuzey Irak ta Türkiye nin orta vadede yaşamsal çıkarlarını tehdit eden gelişmeler gerçekleşmektedir. Barzani ve Talabani, Ankara nın Kuzey Irak ta çizdiği kırmızı hatlara tecavüz etmişlerdir. Kerkük ve Musul a girilmiş, Türkmenlere yönelik tecavüzler başlamıştır. Talabani, Ankara yı tehdit ederek, Kerkük ü gündeme getirirseniz, biz de Diyarbakır gibi Kürt kentlerini gündeme getiririz demiştir. Özetle, Türkiye küçük düşürülmüştür. Ülkemiz son yirmi yılda ekonomik anlamda zorunluluklar, yanlış uygulamalar, doğal felâketler ve soygunlar neticesinde yüz milyarlarca Dolar kayba uğramıştır: PKK ile verilen mücadelede harcanan 100 milyar Dolar, Gümrük Birliği nden kaybımız 74 milyar Dolar, Körfez Krizi sonrasında hesaplanabilir kaybımız 44 milyar Dolar, bankalardan hortumlanan paralar 40 milyar Dolar, büyük depremde harcanan milyarlarca Dolardır ten bu yana sosyal güvenlik sistemi kötü yönetimden dolayı birleşik faiz üzerinden 179 milyar Dolar zarar etmiştir. 4

5 Bütün bunlardan daha vahim olmak üzere, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, ulusal kimlik krizi içindeki bir liderdir. Erdoğan, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ile çerçevesi çizilen Türk kimliğini benimsememekte, hatta daha da ileri giderek, Türkiye de Türklerden başka halklarında yaşadığını ileri sürmekte, Müslüman-Türkiyeli gibi bir tanımlamanın arkasına sığınmaktadır. Erdoğan ın yaklaşımı bütün bir AKP deki ana çizgiyi belirlemektedir. Bu partide alt kimlikler Türk kimliğini reddeden bir üst-kimlik havasında ortaya çıkmaktadır. AKP içinde şu veya bu etnisiteye mensubiyet gururla dile getirilirken, Türk olmanın ifade edilmesine şovenizm yapma tepkisi verilmektedir. Erdoğan ve AKP nin etnik bilinçler üzerine kurulu yapısı, Türkiye için bu partiyi bir ulusal güvenlik risk faktörü hâline getirmiştir. Yukarıda tanımlanan kriz ülkemizi altı hayati tehdit ile karşı karşıya bırakmaktadır. Bunlar sırası ile, kimlik tehditi, jeopolitik tehdit, ekonomik tehdit, sosyal tehdit, bilgi tehditi ve politik tehditlerdir. Kimlik Tehditi: Türk milli kimliğinin yıpratılarak yerine etnik ve folklorik merkezli kimliklerin geçirilmeye çalışılmasının ürettiği tehdittir. Bir yandan küreselleşme ve Avrupa Birliği süreçleri, öte yandan arasında gerçekleşen ve hala sona erdiğini söyleyemeyeceğimiz Güney Doğu Anadolu bölgesini kapsayan düşük yoğunluklu çatışma, milli kimliğimizi büyük ölçüde hırpalamıştır. Kültürel alt kimlik olarak Türk üst kimliğinin parçası olan kimlikler, Türk milli üst kimliğine meydan okuyarak onun yerine geçmeye talip olabilmektedirler. 5 Türk milli kimliği yıpranırken, kimlik bunalımı sadece Kürt, Çerkez, Laz, Gürcü gibi alt kimlik kültür öğelerinin Türk kimliğinden belirli boyutlarda kopma çabası gelişmekle kalmayıp Türkmen, Afşar gibi kimlik kırılmalarına neden olmaya başlamıştır. Türk milliyetçileri bu kimlik dağılmasının milletimizin ve devletimizin varlığı için yaşamsal bir tehdit olduğunun farkındadırlar. Bu yaşamsal tehdidi daha da vahim hale getiren husus mevcut AKP iktidarının iç iktidar elitini oluşturan Erdoğan ve yakın ekibinin yukarıda dikkat çektiğimiz milli kimlik krizinin bir neticesi olarak, Türkleri Türkiye de yaşayan 27 etnik grupdan biri olarak tanımlamaktadır. 1 İktidarın Türkiye Cumhuriyeti devletinin Türk kimliğini sınıflandırarak ülkeyi bir etnik cehenneme dönüştürebilecek bu yaklaşımı kimlik tehditini daha da ağırlaştırmaktadır. Jeopolitik Tehdit: Ülkemizde yaşanan kimlik tehditine koşut olarak, orta doğu ve özellikle Irak da gerçekleşebilecek olan jeopolitik kayma/kopma olasılıkları karşısında artan bir tehdittir. Irak dan kopacak ve Türkiye ile sınırdaş olacak bağımsız bir Kürt Devleti, Türkiye nin milli kimlik tehditi içinde bulunduğu bir dönemde ülkemizin toprak bütünlüğünü tehlikeye sokan jeopolitik bir tehdit olmak durumundadır. Bu yeni bağımsız devletin Kerkük petrollerine sahip olması durumunda petrolün Akdeniz e güvenli ulaşımını arzulayan uluslar arası petrol kartelleri Türkiye nin jeopolitik bütünlüğünü daha fazla tehdit eder hale geleceklerdir. 1 Erdoğan daki milli kimlik krizi o kadar derindir ki, 8 Mayıs 2004 de 52 sene sonra ilk Türk başbakanı olarak gittiği Batı Trakya da kendisini karşılayan Türklere Soydaşlarım yerine kardeşlerim ve Sevgili dostlarım diye hitap etmeyi tercih etmiştir. Akşam, 9 Mayıs

6 Ekonomik Tehdit: Türkiye nin soyguncu bir seçkinler grubu tarafından kaynakları heba edilerek yönetilmesinden kaynaklanmaktadır. Ülke kaynaklarının milli menfaatlerimize uygun bir şekilde kullanılmaması, Türk ekonomisinin dünyanın sayılı büyük ve üretken bir ekonomi olmasına rağmen IMF nin kontrolü altına girmiş olması Türkiye için aşılması gereken bir tehdittir. Türkiye eğer şimdi olduğu gibi küreselleşme ile başa çıkabilecek bir ekonomik stratejiyi geliştiremez ise ülkemizin 21. yüzyılı da ekonomik anlamda gelişmiş toplumla arasında geçiremeyeceği açıktır. Sosyal Tehdit: Yaşanılan ağır krizin ülkemizi Sosyal AIDS li bir toplum haline getirmesinin sonucunda ortaya çıkmıştır. AIDS vücudun kendisini koruyamaması hastalığıdır. Sosyal AIDS li toplumlar sosyal alyuvarlarını yitirmiş, dost ve düşmanı tanıma /mücadele etme yeteneğini kaybetmiş toplumlardır. Türk toplumu böyle bir sürecin içerisine girmiştir. Halkın devlete olan sadakati ilerde daha ayrıntılı bir şekilde ele alacağımız nedenlerle azalmaktadır. Mafya gelişmekte, etkinleşmekte ve özenilir olmaktadır. İnsanlarımızın duyarlılıkları yok olmakta, sosyal dayanışma erimektedir. Bu tür toplumların kendilerini uzun vadede koruma yetenekleri tamamen ortadan kalkmaktadır. Bilgi Tehdidi: Sanayi toplumlarından bilgi toplumuna geçildiği bir çağda bu geçişi gerçekleştiremeyip geri kalan toplumların karşı karşıya oldukları bir tehdittir. Bilgi toplumunda üretimin kaynağını bilgi ve sermaye oluşturmaktadır. Üretilen ürünler yazılım, bilgisayar çipi, genetik ürünler vs. bilgi yoğun ve yüksek teknolojiye dayanan ürünlerdir. Bu toplum- 7 lar sene ortalama eğitim ve milli gelirin %9 unu araştırma geliştirme çalışmalarına ayırarak hem gelişmiş teknolojiler üretmekte hem yeni pazarlar elde etmekte hem de ülkelerine sermaye çekmektedirler. Ülkemiz ise ortalama 4 yıl eğitim süresi, yüksek öğretime ayrılan milli gelirin %2 sinden az kaynak ve araştırma geliştirmeye ayrılan milli gelirin ancak binde 6 sı ile 21. yüzyıl da ancak tendit altında olan bir ülke olabilir. 2 Politik Tehdit ise ülkemizin milli devlet niteliğinin etnik merkezli bir yapılanmaya, üniter niteliğinin de federal bir devlete dönüştürülmek istenmesinden kaynaklanmaktadır. Önümüzdeki 10 yıl Türkiye de milli devlet ile etnik devleti, üniter devlet ile federal devletin mücadelesine sahne olacaktır. Gerek Avrupa Birliği gerek ABD'nin, Türkiye yi etnik bir federasyona dönüştürme politikalarına Türkiye nin kuruluş esaslarına sadık olanların direnişi, anılan mücadelenin çok sert geçmesine neden olacaktır. ABD ve AB nin Türkiye nin federalleşmesi sürecini en yetkili ağızlardan gündeme getirmeye başladığı görülmektedir. Örneğin, daha 1993 de Graham Fuller Türkiye kendi Kürtlerine kültürel özerklik sağlayacak bir federal sistemi kurmak ihtiyacını da duyabilir. demektedir. 3 Terörizm dergisi yazarı Frenk Perez ise Kürtlere siyasal ve kültürel haklarının verilmesi çözümü kolaylaştıran tek çare, o da zamanı geçirilmezse demektedir. 4 ABD nin Ankara Büyükelçiliğini de yapan Morton Abramowitz ise Akşam, İbrahim Kavrakoğlu, 27 Şubat Nokta, Kasım Nokta, Kasım 1993.

7 Türk hükümeti, Kürtlerin hem Türk hem de Kürt olmalarına izin verebilir. Öte yandan, gelişmenin seyrine göre, daha köklü çözümler, örneğin ciddi bir federalizm gerekebilir demektedir. 5 Ancak 1997 de Paul Henze daha da saldırgan bir tarzda Türk siyasal elitinin artık modern devletlerin federasyon ile yönetildiklerini anlamalarını gerektiğini kaydettikten sonra, Türkiye nin ağır bir kriz geçirdikten sonra federasyona doğru ilerleyeceğini kaydetmiştir. 6 (Paul Henze, Atatürk ü Legacy, 1998 Amsterdam s.53) AB de sadece Türkiye ye değil bütün AB üyesi ülkelere karşı yürüttüğü federalleştirme politikalarını Türkiye ye karşı da yürütmektedir. AB Uyum Yasaları Süreci ve AKP nin Kamu Reformu Yasası ile yürüttüğü federalleşme politikaları, Türkiye için en büyük politik tehdidi oluşturmaktadır. Bu ağır tehditlerin oluşmasının temel sorumlusu, çürümüş olan siyasal ve bürokratik elitin Türkiye Cumhuriyeti nin kurucu ideolojisi olan Türk milliyetçiliğinden, Mustafa Kemal Atatürk ün vefat ettiği günden sonra her geçen gün biraz daha uzaklaşması ve 1944 senesinden itibaren Türk milliyetçiliğinin terk edilmesidir. Cumhuriyet ve Türk Milliyetçiliği Türk milliyetçiliğinin yakın tarihteki en kutsal eseri Türkiye Cumhuriyeti Devleti'dir. Türk milliyetçiliği, Türkiye Cumhu- 5 6 Nokta, Kasım Paul Herze, Atatürk s Legacy, 1998 Amsterdam S.53 9 riyeti nin kurucu ideolojisi olmasının dışında, Türk milliyetçileri için hayatı kavrama, anlamlandırma ve izah etme çerçevesini oluşturur. 19. yüzyılın sonu 20. yüzyılın başında teorik çerçevesi oluşturulan Türk milliyetçiliği, ileri bir teorik çerçeveye oturan kavramsal yapısı ile bütün bir 20.yüzyılı doğru izah etmiştir. Gaspıralı İsmail, Ziya Gökalp, Yusuf Akçura, Ahmet Ağaoğlu gibi teorik donanım açısından, dönemlerindeki aydınların çok ötesinde bir zirveyi temsil eden beyinlerin oluşturduğu birikimi büyük bir siyasî gerçekçilik ve deha ile siyasal yaşama taşıyan Mustafa Kemal Atatürk, Türk milliyetçiliğini Türkiye Cumhuriyeti nin kurucu ideolojisi yapmıştır. Mustafa Kemal Atatürk döneminde Türk milliyetçiliği, bir siyasal program olarak millî devletin oluşturulması amacı ile devletin ve milletin hayatının bütün alanlarını kapsamıştır. Atatürk, Ziya Gökalp in zamansız ölümü ile ortaya çıkan teorik alt yapı açığının farkına varmıştır. O, bu eksikliği ortadan kaldırmak amacı ile yaşamının bütün büyük projelerinde Cumhuriyet'in millî bir devlet olarak şekillenmesini sağlayacak, gelecekte bir Türk dünyasının oluşmasının düşünsel temellerini atacak kurumları ve zihniyeti oluşturmaya çalışmıştır. Türk Tarih Kurumu, Türk Dil Kurumu, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, Türk milliyetçiliğinin fikrî temelini oluşturacak kurumlar olarak tasarlanmıştır. Atatürk ün erken ölümü ve takipçilerinin onun fikrî ufkunu kavrayamamaları, hatta bir kısmının bilinçli bir şekilde Atatürk ün fikrî mirasına ihaneti, millî devlet projesinin yarım 10

8 kalmasına neden olmuştur. Atatürk ün vefatı ile Türk milliyetçiliği ideolojisi devletin resmî ideolojisi olma niteliğini görünürde korusa da özünde yitirmiş, siyasal bir program olmaktan çıkarak daha İnönü döneminde içi boş bir bürokratik milliyetçiliğe dönüşmüştür. Bir süre sonra da, özellikle 1980 lerden sonra hızlanarak, Türk milliyetçiliğinin en büyük eseri olan Türkiye Cumhuriyeti Devleti nin varlığı, hedef alınmaya başlamıştır. Bugün içinde bulunduğumuz süreçte ise Türkiye Cumhuriyeti Devleti, özünü ve anlamını yitirecek şekilde dönüştürülmeye çalışılmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ne yurttaşlık bağı ile bağlı olan her vicdan sahibi yurttaşın beyin ve yüreğini tırmalayan sorunlarla karşı karşıya olduğu, bir dönemden geçiyoruz. Türkiye Cumhuriyeti ni oluşturan temel değerlerin hepsinin teker teker sorgulandığı, eskimişlikle, köhnelikle suçlandığı; ulusal bilincin yerini parlâmento içinde ve dışında etnik, dinsel ve mezhepsel alt kimliklerin aldığı; Türkiye yi bir millî devlet, Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlarını da Türk milleti yapan bütün değerlere saldırıldığı; Türk milletinin bağımsız ve onurlu yaşama iradesinin yıkılmaya çalışıldığı bir ortamda; Türkiye yi ayaklarının altından çeken ve milletin geleceğini bir bilinmezliğe atan gelişmeler karşısında, bu milletin şanlı geçmişine ve büyük geleceğine inanan Türk milliyetçileri, büyük bir ızdırap, kızgınlık, gerilim ve ne yazık ki hepsinden öte umutsuzluk içindedirler. Bu fiilî durum Türk milliyetçiliğinin, 20. yüzyılı hem Türkiye hem dünya ölçeğinde doğru açıklayan bir ideoloji olduğu gerçeğini ortadan kaldırmaz. Ancak, 20. yüzyılı doğru bir şe- 11 kilde açıklayan Türk milliyetçiliği, 21. yüzyıla doğru ve anlaşılır bir teorik izah getiremediği gibi, kurucusu olduğu Cumhuriyet in yıpranışını ve yaralanmasını engelleyebilecek durumda da değildir. Çünkü, Türk milliyetçiliği ideolojisi, 19. yüzyılın sonunda ve 20. yüzyılın başında yaşadığı güçlü fikrî canlanmayı 20. yüzyılın sonunda tekrar yaşamamış, kendisini geliştirerek 21. yüzyıla taşımamıştır. Gerçi, milliyetçi ideoloji 1960 larda tekrar bir fikrî canlanma süreci içine girmiş ise de bu ideolojik canlanma sürdürülememiş, 1980 den sonra nerede ise tamamen durmuştur. Küreselleşmenin başladığı ve yeni ideolojik parametrelerin ortaya çıktığı, millî devlete yönelik ideolojik-politik saldırıların en güçlü olduğu içinden geçtiğimiz küreselleşme döneminde, Türk milliyetçiliğinin ideolojik çerçevesi üzerinde Türk milliyetçisi aydınların yeterince çalıştığını söylemek mümkün değildir. 7 7 Bu konuda Prof. Dr. Orhan Türkdoğan, Prof. Dr. Mustafa Erkal, Nevzat Kösoğ-lu, Arslan Bulut, Özcan Yeniçeri ve burada ismini anmadığımız bir küçük grup aydın istisna oluşturmaktadırlar. 12 Türk Yurdu dergisi Türk milliyetçiliği tartışmalarında öncü bir görev yapmaktadır. Uzun zamandan bu yana Türk milliyetçiliği teorisi üzerine yazıları ile Doç.Dr. Özcan Yeniçeri nin katkılarının gözden kaçması mümkün değildir. Sayın Ahmet Bican Ercilasun Türk Yurdu dergisinin Mayıs 2003 tarihli sayısında "Milliyetçilik Tartışmaları" başlıklı yazısı ile çok zor özetlenebilecek milliyetçilik tarihini mükemmel bir şekilde özetlemenin yanında ideolojik yargıları da büyük bir netlikle ortaya koymuştur dergisi milliyetçilik ile ilgili özel bir sayı yayımlamıştır. Bu sürecin önümüzdeki aylarda yoğunlaşarak devam etmesi ve bu sürecin konferans, açık oturum, beyin fırtınası gibi aşamalara taşınması gerekmektedir. Bu vesile ile gösterişsiz, ancak büyük bir fikrî derinliği onlarca yıldan bu yana ortaya koyan Sayın Nevzat Kösoğlu nun Küreselleşme ve Millî Hayat adlı kendisi küçük ancak içeriği büyük kitabı her Türk milliyetçisi için bir el kitabı olmalıdır.

9 Türk milliyetçileri arasında bu dönemde gerçekleşen ideolojik gerileme ve günlük, ilkesiz politik kaygılarla ideolojiden kopuş o kadar yoğundur ki, siyasal bir program olarak milliyetçiliğin küreselleşmeye meydan okuması ve kendisini yenilemesi ile kimse ilgilenmemiştir. Bu ideolojik gerileme sürecinin sonucunda milliyetçiliğin doğruları ve yanlışları ortadan kalkmaya başlamış, körelme sürecine girmiştir. Aslında 1990lar boyunca ülkemizde yaşanan terör olaylarından dolayı milliyetçiliğin politik bir güce dönüşmesi için çok olumlu bir toplumsal vasat oluşturulmuştur. Ancak, ideolojiden tamamen kopan ve Türk milliyetçiliğinin ideolojik çerçevesinin geliştirilmesi için hiç çalışmayan, hatta ideolojinin önemine inanmayan kadrolar, Türk toplumuna Türk milliyetçiliğini siyasal bir program olarak sunamadıkları için milliyetçiliğin siyasal güce dönüşmesi, Türk milliyetçilerinin toplumumuza sundukları gelecek projelerine ve programlara değil, diğer siyasal parti ve programların başarısızlığına bağlı hâle gelmiştir. Ancak, milliyetçiliğin ideolojik bir yenilenme yaşamadan iktidara gelmesinin milliyetçiliğin sorunlarını çözmediği, aksine daha büyük sorunlar ortaya çıkardığı görülmüştür. Yaşanan tecrübenin ışığında, Türk milliyetçileri artık bir gerçeği kendilerine itiraf etmek zorundadırlar. Türk milliyetçiliği, siyasal, ideolojik, düşünsel, ahlâkî ve kültürel bir bunalımdan geçmektedir. Bugün itibariyle Türk milliyetçiliği, yaşamın birçok alanına ve 21. yüzyılın birçok gerçeğine cevap veremez, çözüm üretemez durumdadır. Oysa, hırpalanan, örselenen, saldırılan, dönüştürülerek sona erdi- 13 rilmek istenen aziz Cumhuriyet'imizi yenileyerek, güçlendirerek geleceğin içlerine taşıyacak tek ideoloji, Cumhuriyet i kuran ideoloji olan Türk milliyetçiliğidir. Türk milliyetçiliğini ideolojik bir diriliş ve yenilenme süreci içine sokması gerekenler, Türk milliyetçileridir. Türk milliyetçileri ya bu tarihsel sorumlulukları ile yüzleşerek tarih içinde kendilerine düşen görevlerini yerine getirecekler ya da bu görevi yapmak için başka nesillerin gelmesi beklenecektir. Ancak, Cumhuriyet'imizin kendisini savunmak için gelecek nesilleri bekleyecek zamanı yoktur. Türkiye Cumhuriyeti ne Saldırılar ve Türk Milliyetçiliğinin Konumu Mustafa Kemal Atatürk sonrası dönemde Cumhuriyet in kurucu ideolojisi olan Türk milliyetçiliğinin Türk devlet ve toplum yaşamından adım adım, fakat istikrarlı bir şekilde tasfiyesi, yaşadığımız dönemde çok kritik bir aşamaya ulaşmıştır. Cumhuriyet'imizin temeli olan Türk kimliği parçalanarak yerine etnik kimlikler konulmaya ve Türkiye bir iç savaşa, bir Türk Kerbelâsı na itilmeye çalışılmaktadır. Böyle bir iç savaştan sonra sıra Türkiye Cumhuriyeti Devleti nin uniter bir millî devlet olarak sona erdirilerek, etnik merkezli federal bir yapılanmaya doğru kaydırılmasına gelmiştir. Bugün gelinen vahim durumun, 1970 lerden bu yana ülkemize yönelik sürdürülen çok kapsamlı bir gayrınizamî savaş ve psikolojik-ideolojik saldırının sonucu olduğu açıktır. Aziz Cumhuriyetimiz, 1970 li yılların sonunda şehir terörizmi 14

10 ile başlayan düşük yoğunluklu çatışmayı hâlen yaşamaya devam etmektedir. Bu düşük yoğunluklu çatışma, Türk politikacılarına, aydınlarına, diplomatlarına ve halkına bazı çevrelerin bilinçli/bilinçsiz empoze etmeye çalıştığının aksine Türk ordusu ile bölücü çete arasında bir mücadele değil, çete aracılığı ile Türkiye ye yönelik örtülü savaş açmış ülkelerle yapılan bir mücadeledir lı yıllarda Kuzey Irak bölgesinin uluslararasılaşması ve çetenin Avrupa da etkili faaliyetleri sonucunda, aynı askerî ittifaka dâhil olduğumuz ülkelerin dahi Türkiye ye karşı yürütülen bu gayrınizamî savaşta çeteyi bir araç olarak kullanmaya başladığı görülmüştür. Bölücü çete ve onun siyasal kolu, aldığı bölgesel ve küresel desteği en iyi şekilde değerlendirerek, 1970 lerin sonunda başlayan ve değişik araçları ve yöntemleri kullanarak Türk ulusunun kaderde, tasada ve kıvançta ortaklık bilincine, Türkiye Cumhuriyetinin kutsal toprak bütünlüğüne, sosyal ve ekonomik dokumuza ağır hasar vermiştir ve vermeye devam etmektedir. Bölücü çete ile en büyük mücadeleyi Türk milletinin bağımsız yaşama iradesinin ve onurunun temsili olan Türk Silâhlı Kuvvetleri, aziz milletimizin büyük ve fedakâr desteğini arkasına alarak gerçekleştirmiştir. Bu keyfiyet, ilk bakışta normal görünebilir. Ancak, yirmi yılı aşkın bir süreden bu yana devam eden mücadele, sadece mücadelenin yirmi yıl sürmesi ve henüz bitirilememiş olması dahi bir şeylerin doğru gitmediğinin göstergesidir. Düşük yoğunluklu çatışma, askerî olmaktan çok siyasî bir mücadeledir ve muarızı, politik ola- 15 rak bitirecek bir konsepti gerektirir. Konvansiyonel bir savaşta bütün ulusal güç unsurları nihaî zafer için askerî gücün arkasında yer alması gereken faktörlerdir. Oysa, düşük yoğunluklu çatışmada başarı için gereken; siyasî, ekonomik ve psikolojik güç unsurlarının silâhlı güç tarafından desteklenmesidir, yani silâhlı kuvvetler aslî değil ikincil mücadele unsurudur. Ancak, millî güvenlik kültür ve konseptinden bihaber olan hükümetlerin, Cumhuriyet'imizin varlığına yapılan saldırıyı bilinçli veya bilinçsiz olarak küçümsemeleri, herhangi bir politik savunma stratejisi geliştirmemeleri neticesinde bugüne değin geçen süreçte bölücü çete ve arkasındaki devletlerle mücadelenin bütün yükü, hükümetlerin geliştirmiş olduğu bir politik stratejinin yokluğuna rağmen başarılı bir askerî strateji geliştiren Türk Silâhlı Kuvvetleri ne kalmıştır. Silâhlı Kuvvetlerimiz, bir devletin bütün mekanizmaları ile üstlenmesi gerektiği bu ağır sorumluluğu şikâyet etmeden tek başına taşımış, sonunda düşük yoğunluklu çatışma tarihinde eşine az raslanan bir şekilde bölücü çeteyi askerî anlamda etkisiz hâle getirmiş, çetenin başını adalete teslim etmiştir. Ancak, aradan geçen 15 yıla rağmen düşük yoğunluklu çatışmanın politik boyutunu kavramayan siyasal parti ve iktidarlar, binlerce şehit pahasına ulaşılan askerî başarıyı, bölücü çete ve siyasal uzantısı olan partiye karşı politik bir kon-sept geliştirmedikleri için heba etmişlerdir. Bölücü çetenin başı Şam da dahi sahip olmadığı bir güvenlik içinde, avukatları aracılığı ile çetesini ve uzantısı siyasî partiyi yönlendirmekte, art arda geliştirdiği politik açılımlar ile Türkiye yi baskı altına almakta, AB başta olmak üzere uluslararası/üstü kuruluşların baskısını Türkiye ye yönlendirmektedir. 16

11 Atatürk ün ifadesi ile bütün bunlardan daha elim ve vahim olmak üzere çetenin Güney Doğu Anadolu ve Doğu Anadolu da yaptığı siyasî faaliyetler neticesinde bu vatan coğrafyaları madden Türkiye nin parçası olmaya devam etseler dahi manen Türkiye den kopmakta, vatan olmaktan çıkmaktadırlar. Çünkü vatan, bir ulusun silâhlı kuvvetlerinin o bölgeden çekilmesi durumunda dahi o topraklar üzerinde yaşayan yurttaşların ellerine silâh alarak müstevliye direndikleri, vatan coğrafyasının geri kalan bölümünden kopmaması için mücadele ettikleri toprak parçasının adıdır. Ne yazık ki, bir yandan bölücü çetenin meydana getirdiği ve getirmeye devam ettiği manevî zehirlenme, öte yandan ilkesiz, inançsız siyaset adamlarının sorumsuz eylemleri, yurdumuzun bu bölgesinin insanları için Ankara yı bir millî merkez olmaktan bir ölçüde de olsun çıkarmıştır. Türk milliyetçilerinin görevi bu gelişmelere bir son vererek Türk milletinin içine hızla ilerlediği felâketi durdurmaktır. Bir Türk Kerbelâsı ihtimalini ortadan kaldıracak tek politik güç Türk milliyetçiliğidir. Bazı çevreler, Türk milliyetçiliğinin etnik temelli Kürt milliyetçiliğini canlandıracağı gibi hiçbir teorik temeli olmayan çok yüzeysel bir açıklama getirseler de bu doğru değildir. Çünkü, Türk milliyetçilerinin savundukları milliyetçilik, biyolojik ırkçılığı reddeden, kapsayıcı, kültür ve tarih merkezli bir milliyetçilik iken Kürt milliyetçiliği, biyolojik ırkçı, şovenist, saldırgan, dışlayıcı bir nitelik taşımaktadır. Türk milliyetçiliği, azınlık ırkçılığının şovenist tavrını kapsayılıcılığı içinde eritecek güce sahiptir. Ancak, gerçekçi olur isek Türk milliyetçileri bugün ideolojik olarak Türkiye nin içinde bulunduğu federalleşme/parçalanma sürecini durduracak güçte değildirler Ağustos 2002 tarihleri arasında I. Uyum Paketi olarak adlandırılan AB-Uyum Yasaları nın çıkarılması ile Türkiye Cumhuriyeti ne çok büyük bir darbe indirilmiş, etnik-merkezli karşı devrim gerçekleşmiştir. Türkiye Cumhuriyeti nin kuruluş esaslarının ortadan kaldırılması yolunda önemli adımlar atılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti, devletin ulusal yapısını bir iç savaştan geçirerek veya ülkeyi iç savaşsız teslim alarak, federal bir yapıya dönüştürmeye yeltenecek iç ve dış güçler ile Cumhuriyet i kuruluş esaslarına sadık kalarak geliştirmeyi ve 21. yüzyıla taşımayı hedefleyen millî güçler arasında yapılacak nihaî bir hesaplaşmaya doğru hızla ilerlemektedir. Bu hesaplaşma, rantçılar ile üretimciler, teslimiyetçiler ile millî direnişçiler, tükenmişler ile ulusal yaratıcılığı ortaya koymak isteyenler, gerçek demokratlar ile etnikçiler, Türk halkının kaynaklarını kolonyalist bir zihniyet ile yağmalayanlar ile Türkiye nin ve halkın sömürülmesine karşı çıkanlar, Türkiye'ye Türklüğün temsil ettiği değerlere, Cumhuriyet'e inananlar ile Cumhuriyet'e saldıranlar arasında gerçekleşecektir. Bu büyük hesaplaşmanın uluslararası plânda gerçekleşecek olan bölümünde ise Cumhuriyet'e sadık millî güçler uluslararası sistemin politik, ekonomik, sosyal ve kültürel bütün unsurları ile açık veya kapalı bir mücadele süreci içinde olacaklardır. Ülkemiz bu hesaplaşmaya doğru ilerlerken, Türk siyasal ve bürokratik seçkinleri, bir yandan merkezinde terör örgütü PKK nın olduğu, 20 yıla yaklaşan düşük yoğunluklu çatışmanın bıraktığı ağır politik, ekonomik, sosyal ve hatta kültürel 18

12 tahribatın, öte yandan özellikle 2002 senesi içinde maruz kaldığı psikolojik savaşın neticesi olarak, Türkiye yi, ulusumuzun yüksek menfaatlerini koruma yeteneğini yitirerek, beyinleri ve yürekleri ile büyük ölçüde teslim olmuşlardır. Yine, ülkemiz bu hesaplaşmaya doğru ilerlerken, Türkiye Cumhuriyeti nin kuruluş ideolojisi olan Türk milliyetçiliği TBMM de temsil edilmemektedir. Bu durum ağır bir tehdittir. Türk milliyetçiliği, TBMM de temsil edilmediği gibi, görsel veya yazılı basında da etkin değildir. Fikrî yaşama radikal müdahalelerde bulunamamaktadır. Bu da içinden geçtiğimiz mücadele sürecinde ulusal menfaatlerimizi zayıf düşürmektedir. Nihaî Hesaplaşma ve Türk Milliyetçiliği Türk milliyetçileri sürekli fikrî ve siyasî zemin kaybederken, siyasal ve bürokratik seçkinler beyinleri ve yüreklerinde Türkiye nin yenildiğini kabul etmişlerdir. Bu yenilginin hazırlanmasında, büyük önem taşıyan psikolojik savaşı yöneten düşman karargâhlarının denetimine girmiş olan kültürel seçkinler ile bir kısım millî niteliğini tamamen yitirmiş işadamının da büyük rolü vardır. Küreselleşme ile rekabet edemeyip yenilen ekonomik seçkinler ise Türkiye nin teslim olması sürecini hızlandırmanın ötesinde bir işlev sahibi değildirler. Üstelik, hâlihazırda mevcut, büyük sayılabilecek siyasal partilerin hiçbirisi, millî talep ve politikaları etkinlik ile dile getirebilecek, yaşama geçirebilecek, Türk milletinin yüksek menfaatlerini savunabilecek durumda değildir. 19 Türk halkı bir yandan ağır bir ekonomik çöküntü altında ezilirken, öte yandan, devletinin tahrip edildiğini, sahip olduğu genetik devlet felsefesinin penceresinden kavramaktadır. Halk, kendisini ezdiren, sömüren, devletini tahrip eden sistem partilerini bir başka sistem partisini kullanarak cezalandırırken, seçimlerden sonra patlamadan önceki görünürde duyarsızlık sürecine girmiştir. Bundan bir adım sonrası, doğrusu ve yanlışı ile halkın kendi işini kendisinin yapmaya soyunması, yani sosyal patlamadır. Diğer taraftan, nihaî hesaplaşmada Türkiye nin, Türk ulusunun, iş adamının, köylüsünün, emekçisinin, işbirlikçi olmayan bütün sosyal grup ve kişilerin çıkarlarını temsil edenler, Türkiye'ye inanan insanlar, güçler, büyük bir siyasal güç kaybı, kısmen entelektüel zaaf, örgütsel dağınıklık, fikrî önderlikten yoksunluk süreci içinde bulunmaktadırlar. Nihaî hesaplaşmada, millî güçlerin yönetimini sağlayacak bir siyasal karargâha, strateji oluşturacak bir fikrî merkeze/merkezlere, millî nitelik taşıyan aydınların örgütlü katkısına, üretilen fikirlerin etkin bir şekilde toplumsal iletişim sistemine sokulmasını sağlayacak bir alternatif basın-yayın alt yapısına ve bütün bunların sonucu/nedeni olarak, Türkiye yi bu süreçten çıkaracak siyasal liderliğe rastlanmamaktadır. Bu şekilde girilecek bir nihaî hesaplaşmadan Türkiye nin, Türk milliyetçilerinin, millî güçlerin galip çıkması mümkün değildir. Türkiye'nin varlığını savunmak için yapması gereken hazırlık konusunda vakit daralmaktadır ve önümüzdeki kısa zaman dilimi içinde bütün siyasî parti kay- 20

13 gılarını aşan bir tavırla örgütlenme, fikrî karargâh oluşturma, Türk siyasetinde etkinleşme ve halka, aydınlara, seçkinlere ulaşma mücadelesine başlanmalıdır. İçine girilen nihaî hesaplaşma sürecinde Türk milliyetçilerinin yetersizliğinin nedeninin, sadece örgütsel olduğunu söylemek mümkün değildir. Aynı zamanda Türkiye yi 21. yüzyıla taşıyabilecek, büyük bir fikrî boşluk olduğu da ortadadır. Ziya Gökalp - Mustafa Kemal Atatürk çizgisi, arasındaki 148 senenin ışığında, Türkiye Cumhuriyeti nin kuruluş ideolojisi olan Türk milliyetçiliğini, dönemin bölgesel ve küresel koşullarının doğru bir analizi ile ve 20. yüzyılı doğru bir şekilde izah edecek şekilde, akılcı bir ideolojik çerçeve içinde geliştirmişlerdir. Geliştirildiği dönemde Türk milliyetçiliği, dönemin bütün siyasal ideolojilerinden daha demokratik, daha etik, daha ileri bir siyasal programı temsil etmiştir. Ancak, her ideoloji gibi fikri beslenmeye ihtiyaç duyan Türk milliyetçiliği özellikle küreselleşme sürecinde ideolojik gelişme sürecine sokulmayarak olayların ve kavramların gerisinde kalmıştır. Türkiye Cumhuriyeti nin kuruluş ilkelerine sadık olan Türk milliyetçilerine, nihaî hesaplaşmadan galip çıkmak, hırpalanan Cumhuriyet i onarmak ve güçlendirmek, Cumhuriyet i 21. yüzyıla ve onun da ötesinde 3. bin yıla tarihin, coğrafyanın ve kültürümüzün bize yüklediği misyon ile taşımak görevi düşüyor. Ancak, bu misyonu gerçekleştirebilmek, Türk milliyetçiliğinin, yaşamın bütün alanlarında gerçekleştirmesi gereken bir yenilenmeye ve dirilişe; Türk milliyetçiliğinin yeniden fikrî inşasına bağlıdır. 21 Türk Milliyetçiliğinin İdeolojik Buhranı Türk milliyetçiliğinin 21. yüzyıla meydan okuyan, dönemin hâkim ideolojisi olan küreselleşmeyi kavrayarak ve izah ederek, ona cevaplar üretir hâle gelmesinin, diğer bir ifade ile Türkiye için bir siyasal program hâline gelmesinin ön koşulu, özünden ve kaynaklarından güç alarak ideolojik bir yenilenme içine girmesidir. Bugünkü hâli ile milliyetçilik teorik plânda 20. yüzyılın başında bulunduğu noktanın çok gerisindedir. Türk milliyetçilerinin fikrî tembelliği, sosyal bilimlerin ve ideolojik çalışmaların sürekli ihmal edilişi, günlük politik ihtiyaçların fikrî, siyasal ahlâkın önüne geçmesi, milliyetçiliğin gelişerek yetkin, 21. yüzyılı kavrayan bir siyasal program hâline gelmesini engellemiştir. Son 24 yıldan bu yana Türk milliyetçileri ideoloji üzerinde çalışmayı tamamen terk etmişlerdir. Hatta 12 Eylül sonrasında bu tavır, Türk milliyetçiliğinin bir siyasal eylem plânı olmaktan çıkıp komünizm ile mücadele derneğinin düşünsel alt yapısı olarak değerlendirilmesine doğru itilmiştir. Kendisini Türk milliyetçisi diye nitelendirenler arasında komûnizmin tehdit olmaktan çıkması ile Türk milliyetçiliğine ve onun ideolojik gelişimine ihtiyaç olmadığını düşünenler olmuştur. 12 Eylül sonrasında birçok Türk milliyetçisi politikacı ve aydında, herhangi bir sağ partide de Türk milliyetçisi olarak politika yapılabilir anlayışı yerleşmiştir. Aslında kendi varlık ve var oluş şekillerine meşruluk kazandırmaya çalışan bu insanların Türk milliyetçisi olmadıkları söylenemez. Ama siyasal bir program olarak Türk milliyetçiliği ancak Türk milli- 22

14 yetçiliğini siyaset ekseni olarak benimsemiş bir partide yapılabilir. Aksi takdirde diğer sağ partilerde Türk milliyetçisi olarak bulunmak marjinal faydalar sağlasa dahi son tahlilde, Türk milliyetçiliği çizgisinden uzaklaşmayı temsil eder. 12 Eylül sonrasındaki bu ruh hâli de Türk milliyetçiliğinin ideolojik bir eksen üzerinde gelişmesini engellemiştir. Öte yandan siyaset-üniversite bağının kopması; 1980 lerin başında Erol Güngör ve Mehmet Eröz gibi Türk milliyetçiliğinin ideolojik gelişimi için büyük tartışma alanları yaratan akademisyenlerin erken kayıpları, Türk milliyetçiliğinin ideolojik gelişimi önündeki engellerin başında gelmiştir. SSCB'nin çökmesinden sonra Türk dünyası gerçeğinin bir patlama şeklinde ortaya çıkması bile Türk milliyetçisi aydınların ideolojik bir çıkışı temsil etmelerine yol açamamıştır. Tarihsel plânda haklılıklarının ortaya çıkması bile, Türk milliyetçilerini fikrî-ideolojik bir harekete geçirememiştir. Siyaset-üniversite bağının kopmasında tek hata, üniversite mensuplarının teorik çalışmalarına yeterince değer vermeyen ve ancak rahatsız edici olmadığı sürece, bir süs gibi kullanan milliyetçi siyasetçiler değildir. 12 Eylül sonrasının bütün değerlerini çürüten liberal kapitalizmin insanları satın alışından, üniversite de kendisini ne yazık ki koruyamamıştır. Türk milliyetçisi yazının gelişmemesinin bir gerekçesi olarak, sık sık Türk milliyetçilerinin okumadığı ileri sürülmüştür ve sürülmektedir. Bu gerekçe ilk bakışta birçoğumuza doğru da gelmektedir. Ancak, bu gerekçe aslında fikrî çalışmanın kendisine hakaret niteliği taşır. Fikrî çalışma, entellektüel üretim peynir veya portakal mıdır ki, tüketicisi olunca üretil- 23 sin yoksa üretim durdurulsun? Türk milliyetçisi aydınlar eğer Türk milliyetçilerinin önüne sürekli okunabilecek değeri olan çalışmalar koyabilirler ise Türk milliyetçileri de okumaya başlayacaklardır. Ancak entelektüel üretim okuyucunun talebi ile değil, aydının kafasındaki entelektüel ızdırap ile başlar. Türk milliyetçilerinin temel sorunu, bu entelektüel sorunun ve ızdırabın durmuş olmasıdır. Ancak, Türk millliyetçiliğinin ideolojik bunalımından sorumlu olanlar sadece aydınlar ve siyasetçiler değil, aynı zamanda önde gelen Türk milliyetçisi sivil toplum örgütleridir. Bu örgütlerin de yeterince ideolojik gelişim üzerinde çalıştıkları, tavizsiz ideolojik bir görüntü verdikleri, siyasal iktidarlara karşı Türk milliyetçiliği ideolojisinden kaynaklanan bir direniş gösterdikleri söylenemez. Aksine, siyasal iktidarlar ile mümkün olduğunca uyum ve uyumun ortaya çıkardığı rant, Türk milliyetçisi sivil toplum örgütlerinin temel hedefi olmuştur ve olmaya devam etmektedir. Bu, her partinin içinde adamımız var şeklindeki bukalemun milliyetçiliği, ideolojik bir belkemiğinin olmamasının sonucudur. Türk milliyetçilerinin bütün siyasal partilere dağılarak etkisiz hâle gelmesinde milliyetçi merkezi bilinçli olarak dağıtma politikasının da çok büyük bir rolü olmuştur. Böylece, milliyetçi politikanın partilerin değil, kişilerin meselesi olduğu, kişiler aracılığı ile de yapılabileceği gibi sakat bir görüş yayılmıştır Özcan Yeniçeri, Türk Milliyetçileri Üzerinde Oynanan Oyunların Nedenleri, Yeni Çağ Gazetesi, 18 Mayıs 2003.

15 Türk milliyetçiliği ideolojisi doğrularını yitirmiş bir ideoloji konumunu güçlendirmektedir ve her eyleme, her politikaya Türk milliyetçiliği adına onay verilebilmektedir. Türk milliyetçileri, Gümrük Birliğine karşı çıkmamaktadırlar. AB ye evet demektedirler. Parametrelerini liberalizmin çizdiği bir özelleştirme gündemlerindedir. İngilizce eğitim konusunda bir sıkıntıları yoktur. Paralel devlet yapısı oluşturan özerk kurulların inşasına destek vermişlerdir. Yılların önde gelen Türk milliyetçileri, önemli isimler, TBMM de etnik dillerde eğitim ve televizyon yayını yapılmasını savunmuşlardır. Türk milliyetçilerinin gündeminde Türk birliği yoktur. Soğuk Savaş döneminde Türk milliyetçilerinin temel gündem maddelerinden birisi Türk dünyası ve esir Türkler iken şimdi, hem de Türk yurtları bağımsızlığa kavuştuktan sonra gündemden çıkmış olması insana, Acaba Türk dünyası Türk milliyetçilerinin gündemine Soğuk Savaş ın dinamikleri tarafından konulmuş ve ihtiyaç duyulmayınca mı çıkarılmıştır? diye düşündürtebiliyor. Özetle, Türk milliyetçileri doğrularını yitirmişlerdir ve eğer ideolojik bir tartışma sürecini sürdürmezler ise Türk milliyetçiliğinin fikrî eriyişi ne yazık ki sürecektir. Artık yapılması gereken; milliyetçi politikacı, aydın, genç, bürokrat, iş adamının ortaklaşa bir çalışma süreci içinde bütün önyargılardan soyutlanarak ve milliyetçiliğin kaynaklarından hareket ederek günümüzdeki milliyetçi anlayış ve politika diye Türk milliyetçilerine ve Türk halkına sunulanları gözden geçirmek, doğru bilinen ve şablonlaşmış fikrî kalıpları sorgulamaktır. Yaşamın bütün alanlarına cevap üretebilen bir ideolojik alt yapının oluşturulabilmesi, yoğun ve çok disiplinli bir anlayış çerçevesinde çalışmayı gerektirmektedir. Za- 25 man, acımasız bir sorgulama, Türk milliyetçiliğini ideolojik plânda tahrip edenlerden ve edilmesine göz yumanlardan hesap sorma zamanıdır. İdeolojik Gelişim, Medenî Cesaret ve Romantizmden Gerçekçiliğe Türk milliyetçilerinin fikrî gelişim ve yenilenme sürecinde en çok ihtiyaç duydukları hususun başında medenî cesaret gelmektedir. Çünkü, tartışılması gereken, sorgulanması gereken, ortaya atılıp tartışmaya açılması gereken o kadar çok konu var ki, Türk milliyetçiliği ile ilgili bunların bir an önce ve hiç çekinmeden tartışılması gerekmektedir. Geçen yüzyılın başında Türk milliyetçilerinin sahip olduğu teorik düzeyin gerisinde olan çağdaş Türk milliyetçisi aydın, hiç çekinmeden bütün milliyetçi entelektüel birikimi kapsayan bir beyin fırtınasını başlatmak zorundadır. Bu beyin fırtınası sırasında birçok yanlış şey de söylenecektir. Birçok tutarsız tartışma alanı da açılacaktır. Bunun hiçbir sakıncası yoktur. Nelerin yanlış olduğu anlaşılmadan doğru bulunamaz. Türk milliyetçilerinin 20. yüzyıl içinde öngördüğü bir çok sürecin gerçekleştiği göz önünde tutulur ise galip bir ideolojinin savunucularının bugün ideolojik olarak içinde bulundukları zayıflığı anlamak mümkün değildir. Burada suçu küresel veya ulusal politik koşullar da değil, medenî cesaretlerini, ülkülerini yitirmiş olan Türk milliyetçilerinin fikrî tembelliğinde aramak gerekmektedir. Doç. Dr. Özcan Yeniçeri bu durumu, 25 yıl süren fikir orucu olarak tanımlamaktadır. 26

16 Fikrî plânda her yenilik girişimi, her sorgulayan gelişme, Türk milliyetçiliğini dondurarak, ideolojik gelişimi boğma, yok etme içinde olanların muhalefeti ile karşılaşabilir. Esasen, Türk milliyetçiliğinin ideolojik anlamda tarihsel mirasına ve bugününe vakıf olmayan ve sahip çıkmayan çevrelerin ilkel ve sloganvari direnişlerinin temelinde Türk milliyetçiliği ile ilgili teorik kaygılar değil, günlük politika ve çıkar ilişkileri ile ilgili bireysel endişeler yatmaktadır. İdeolojik tartışmadan korkanlar, tartışmaların günlük çürümüş siyaset zeminini ortadan kaldıracağını düşünenler bu tartışmaya karşı çıkacaklardır. Nitekim, tartışmaları Türk milliyetçiliğine yeni "don biçmekle" suçlayanlar olmuştur. Oysa her Türk milliyetçisi aydının en doğal hakkı Türk milliyetçiliğinin gelişimine katkıda bulunacağını düşündüğü fikirleri tartışmaya açmaktır. Buna "don biçmek" deniliyor ise, evet, Türk milliyetçisi her aydının Türk milliyetçiliğine "don biçmeye" hakkı vardır. Önemli olan Türk milliyetçilerinin ortaya atılan görüşlerle ilgili yapacağı değerlendirmedir. Öte yandan, fikrî gelişim ve ilerleme doğum gibidir. Sancılıdır, acı verir, beyinleri ve ruhları sarsar. Kitleler ve çoğu zaman aydınlar, çok işe yaramadığını bilseler de alışmış oldukları şeylerden kolay kolay ayrılmak istemeyeceklerdir. Değişim ve gelişim sürecinde içlerinde hep eskiden kopmanın gizli bir korkusu söz konusu olacaktır. Oysa değişim ve gelişim, eskiden kopma değil, eskinin gelişerek, ana özelliklerini koruyarak geleceğe doğru varlığını taşımasıdır. Gelişim olmaz ise ölüm başlamaktadır. Ve bütün Türk milliyetçileri bunun farkındadırlar. 27 Milliyetçilik gibi hep güçlü bir romantizm boyutunu içeren ideolojinin sadece akla dayalı ve rasyonalizmin kuruluğuna gömülmüş değişikliklere direnmesi daha kolay olacaktır. Oysa, artık Türk milliyetçiliği için geçmişin romatizminden geleceğin gerçekçi bir şekilde inşa edilmesine geçişin zamanı gelmiştir. Türk milliyetçileri, Türk milletini büyük yapan hususları tarihsel bir vaka olarak anlatmaktan öteye geçip onları bugünün ve geleceğin gerçeği yapmak zorundadırlar. Bugünde başarısız, gelecek konusunda umutsuz olan insan, grup ve milletler geleceğin şanlı sayfalarına kaçmayı ve başarıyı tarihin sayfaları arasında aramayı tercih ederler. Türk milliyetçilerinin de bir süreden bu yana yaşadığı ne yazık ki budur. Bugünün yaşayan Türk milliyetçilerinin dedelerinin yaptıkları ile övünecekleri çok şey vardır. Ama, bugünün Türk milliyetçilerinin torunlarının, dedeleri ile övünecek çok şeyinin olduğunu söylemek ne yazık ki çok zordur. Bunun anlamı, yaşayan Türk milliyetçilerinin Türk milletine karşı görevlerini tamamlamadıklardır. Romantizmden gerçekçiliğe geçişin ön şartı, Türk milliyetçiliğinin sadece geçmiş merkezli bir tarihsel-anı ideolojisi olmaktan çıkıp geleceği, Türk milletinin güçlü geleceğini kuracak somut politik projeleri geliştirmesine bağlıdır. Bugün Türk milliyetçilerinin bu noktadan çok uzak oldukları görülmektedir. Oysa, Cumhuriyet'i kurarken ve daha sonra Cumhuriyet'i korurken, Türk milliyetçileri ortaya somut projeler ile çıkmışlardır. Yaşamın her alanına cevaplar üretmişlerdir. 28

17 Türk Milliyetçiliğinin İdeolojik Sorunları Kökleri geçmişten güç alan gelecek merkezli bir ideolojik yaklaşım arayışına girmek, Türk milliyetçilerinin kısa zamanda çok önemli bir mesafeyi arkalarında bırakmalarını sağlayacaktır. Çünkü, Türk milliyetçiliği çok sağlam bir ideolojik zemin olan millet gerçeği üzerinde yükselmektedir. 20. yüzyılda ideolojik çatışmanın ana eksenini, millet ile sınıf merkezli ideolojilerin çatışması oluşturmuştur. Bu ideolojik çatışmadan millet merkezli ideoloji galip çıkmıştır. Şimdi, millet ile milleti alt etnisitelere bölmek isteyen küreselleşme arasında yoğun bir mücadele yaşanmaktadır. Millet gerçeği, küreselleşme ile girdiği ideolojik mücadeleden de galip çıkacaktır. Türk milliyetçileri, Türk milletine küreselleşme ile girişilen mücadelede yol gösterebilmek ve öncülük yapabilmek için büyük bir medenî cesaretle ideolojik gelişimi sorgulamak zorundadırlar. Milliyetçiliğin yenilenerek 21. yüzyıla taşınması konusunda şimdiye değin çok fazla bir şey yapıldığını söylemek mümkün değildir. Milliyetçiler, Türk milleti için yaşamsal nitelik taşıyan birçok soruna tutarlı hatta tutarsız cevaplar dahi vermemişlerdir. Küreselleşme karşısında belirgin bir olumlu veya olumsuz milliyetçi tavır yoktur. Demokratik bir ideoloji olan milliyetçilik çerçevesinde, milliyetçilerin demokratikleşme programı nedir veya şimdiye değin neden olmamıştır? Milliyetçiler neden çevreci politikaları gerektiği kadar ciddiye almazlar ve politikalarına dâhil etmezler? Her şeyden önce, Türk milletinin geleceğini tehdit eden ve şimdilik ağırlıklı olarak Kürt sorununda temsil edilen etnik meselenin çözümün- 29 de Türk milliyetçilerine düşen görev nedir? Bütün bu soruların dışında, daha genel sorun alanlarını da tespit etmek mümkündür. Türk milliyetçiliğinin ideolojik yenilenmesi sürecinin en önemli aşamalarından birisini ideolojik açıdan temel sorunlar dediğimiz alanların tespit edilmesi aşaması oluşturmaktadır. Temel sorunların tespiti aslında ideolojik yenilenme yolunda çok önemli bir mesafe kaydedilmesi anlamına gelecektir. Çünkü, Türk milliyetçileri bu tespitleri yaparak ilerleme sürecinin yöneleceği istikameti belirleyeceklerdir. Aşağıda yapılan tespitler aslında Türk milliyetçilerinin değişik plâtformlarda yaptıkları, ancak henüz sistematik bir eleştiri-özeleştiri mekanizmasının çerçevesi içerisine oturtulmamış tespitler olma niteliği taşıyor. Burada yapılan tespitleri, Türk milliyetçisi aydınlar içeriğini doldurmak ve sorun alanından çözüm alanına taşımak anlamında yoğun bir şekilde tartışarak, eleştirerek, olgunlaştırmak, geliştirmek görevi ile karşı karşıyadır. Türk milliyetçiliğinin mevcut ideolojik sıkıntıları olarak şu hususları gösterebiliriz: 1- Türk milliyetçiliği ulaşmış olduğu teorik gelişmişlik düzeyi itibarı ile, 21. yüzyılın temel sorun alanlarına teorik izah ve yanıt verebilmiş değildir. Türk milliyetçiliği genel olarak 20. yüzyılın kavramsal çerçevesi içine sıkışmış kalmıştır ve 21. yüzyılın kavram ve gündemi ile teorik bir çatışma sürecine girmemiştir. Ancak, bu durum Türk milliyetçiliğinin gerilemesini engellememekte, ak-30

18 sine hızlandırmaktadır. Bundan dolayı, Türk milliyetçisi aydınlar, bütüncül teorik bir çerçeve geliştirerek etnik milliyetçilikten, çok kültürcülüğe; internetten, yeni misyonerlik ve küreselleşmeye kadar gündem ile ilgili eklektik olmaktan uzak somut cevaplar üretmek zorundadırlar. 2- Türk milliyetçiliği hâlâ Türkiye milliyetçiliği şeklinde anlaşılıyor ve bütün Türk dünyasını kapsayan bir Türk milliyetçiliği ideolojisinin oluşturulmasından hâlâ uzak bir konumdayız. Türkiye Cumhuriyeti nin tek bağımsız Türk devleti olduğu dönemde bu husus anlayışla karşılanabilirdi. Ancak, bağımsız Türk cumhuriyetlerinin kuruluşunun üzerinden 12 yıl geçmiş olmasına rağmen Türk milliyetçiliğinin en azından genel-temel sorunlar karşısında ürettiği ortak cevaplar üzerinde Türk dünyasının bütün noktalarında Türk milliyetçilerinin fikir birliği içinde olmaları gerekmektedir. Bu ise teorik bir çalışma sürecinin başlaması anlamına gelmektedir. Bu süreçte Türk dünyasının farklılıkları ve bunların gerektirdiği farklı açılımlar olabileceği gibi, ortaklıkların da bulunmasını beraberinde getirecektir. 3- Türk milliyetçilerinin tarih anlayışı hâlâ hanedan tarihi üzerine oturmaktadır. Birçok Türk milliyetçisi haklı bir gurur duymamız gereken Osmanlı tarihini tarihsel-politik analiz sürecinin tek ölçütü yapmaktadır. Bu ise Türk milliyetçiliğinin ulaşması gereken Türk dünyası Türk milliyetçiliği anlayışının önünde önemli bir engeldir ve 31 Türk milliyetçilerinin bakış açısını daraltmaktadır. Timur, Şah İsmail, Tomambay, Cengiz, Nadir Şah daha az Türk daha az bizim değildir. Asya, Avrupa, Afrika'dan oluşan eski dünya toplam 85 milyon km 2 dir. Bu dev coğrafyanın 55 milyon km 2 si Türk devletlerinin egemenlik ve hayat sahası olmuştur. Türk milliyetçisi aydın bütün Türk tarihine sahip çıkmalıdır. 4- Türk milliyetçiliğinin dinî yorumu hâlâ ne yazık ki mezhep merkezlidir. Oysa, Türk milliyetçiliği ne kadar büyük bir çoğunlukta olur ise olsun Türk milletinin sadece bir bölümünün mensup olduğu mezhebi değil, bütün Türk milletini kapsamalıdır. Avrasya bloğuna yayılan Türk milletinin çok büyük bir bölümü Müslüman olmakla beraber bünyesinde az da olsa Müslüman olmayan, Hristiyan, Musevî, Şaman, Budist (Burkancı) unsurlar da bulunmaktadır. Ayrıca gerek Avrasya kıta bloğunda gerekse Türkiye de, Şiî ve Alevî Türklerin sayısı hiç de küçümsenmeyecek kadar fazladır. Türkiye den sonra en büyük Türk ülkesi olan İran da Türk nüfusun büyük bir bölümünün Şiî olduğu gerçeği göz önünde tutulmalıdır. Türk milliyetçileri genel söylem bazında Ale-vî-Sunnî sorununu aşmış görünseler dahi gerçek yaşamda bunun politik-sosyal sıkıntıları ne yazık ki hâlâ çekilmektedir. Bu da Türk milletine karşı gerçekleştirilen psikolojik operasyonlarda bir araç olarak Alevîlik-Sunnîlik karşıtlığının kullanılmasına imkân vermektedir. Türk milliyetçileri, bu oyunun sona erdirilmesi ve sosyal bütünleşmenin sağlanması amacı ile Alevî-Sunnî çatışması tuzağını ortadan kaldırıcı bir süreci başlat-32

19 mak zorundadırlar. Dar mezhepsel yaklaşımlar sergileyenler, kendilerini Türk milliyetçisi zannetseler dahi eylemleri/düşünceleri ile Türk milletine ve milliyetçiliğine istemeyerek de olsa zarar vermektedirler. Burada ortaya konulan hususlar, Türk milliyetçilerinin İslâmiyete karşı kozmopolit aydınlarda çok sık görülen steril lâik bir tavır içine girmesi anlamına gelmemektedir. Büyük şair Yahya Kemal, Şu Ahmet Yesevi kim? Bir araştırın göreceksiniz... Bizim milliyetimizi asıl onda bulacaksınız demektedir. Yani, İslamsız bir Türk tanımı mümkün değildir. Ancak bu bizim Müslüman olmayan Gökoğuzlara ve Çuvaşlara sevgi ile bakmamızı engellemeli mi? Ya da Kuzey ve Güney Azerbaycan da yaşıyan 35 milyon Şii Türk e sevgisiz mi yaklaşmalıyız? Türk milliyetçisi dini yaşamak için büyük bir çaba içinde olmalıdır. Ziya Gökalp in ortaya koyduğu İslâmlaşma süreci hâlâ Türkiye için büyük bir gereklilik olmaya devam etmektedir. İslâmın öğretilmesi ve anlaşılması için en uygun koşulların oluşturulması gerekmektedir. Bunun aksi düşünülemez. Ancak, dinin yaşanması, mezhep merkezli politika yapılması, politikanın bu esas üzerine kurulması anlamına gelmez. Ayrıca, dinin yaşanması Türk milliyetçilerinin benimsediği lâik devlet modeli ile de çelişmemektedir. 5- Türk milliyetçiliği, modern çağda kentli bir ideoloji olarak ortaya çıkmıştır ve milliyetçilik aynı zamanda bir çalışma ahlâkı olarak modern sanayi toplumunun itici gücü olmalıdır. Oysa, Türk milliyetçiliği, bugün kentli-modern değil, taşralı-modern öncesi bir görü nüm sergilemektedir. Bu sürecin hızla aşılması ve Türk milliyetçiliğinin gerçek sosyal zemin üzerine oturtulması gerekmektedir. 6 - Türk milliyetçiliği ekonomik kavrayışını ve izahını yitirmiştir. Gerçi Türk milliyetçiliğinin hiçbir zaman vahşi liberalizm ve Marksist sosyalizm gibi rijit bir ekonomik anlayışı olmamıştır ve olmamalıdır. Ancak, bu milliyetçiliğin her ekonomik ekolü benimseyebileceği anlamına gelmemektedir. Bir siyasal program olarak savunulan Türk milliyetçiliğinin muhakkak sosyal adaleti göz önünde tutan üretimci/ toplumcu/rekabetçi bir anlayış üzerine oturtulması lâzımdır. 7- Türk milliyetçiliğinin bir reform programı yoktur. Oysa Türk milliyetçiliği 20. yüzyıl başında radikal reformistdevrimci bir geleneği temsil etmiştir. Bugün de Türk milliyetçiliğini siyasal muhafazakâr hareketlerle eşdeğer tutan yaklaşımlar sergilenmektedir. Oysa, kültürel anlamda muhafazakârlıkla, siyasal muhafazakârlık çok farklı uçlardır. Türk milliyetçileri Türk milletinin büyük bir tarihsel derinliği olan ve bugün küreselleşmenin darbeleri ile hırpalanan kültürel değer, varlık ve geleneklerine sahip çıkmaktadırlar. Ancak kültürel değerlerin muhafazası çürümüş siyasal sistemi savunmayı, muhafazayı gerektirmemektedir. Türk milliyetçiliği, çürüme sürecinde olan politik yapılanmalar ve sosyal süreçler (televole toplumu) için hangi reform programına sahip olduğunu ortaya koymalıdır.

20 8- Türk milliyetçiliğinin gelecek tasarımı yoktur. Türk milliyetçileri, 20 veya 50 yıl sonra çocuklarının ve torunlarının nasıl bir Türkiye de ve dünyada yaşaması gerektiği konusunda bir vizyona, bir gelecek rüyasına sahip değildirler. Hatta, kendilerinin nasıl bir Türkiye ve dünyada yaşamayı arzu ettikleri konusunda bile şüpheleri vardır. Ufuksuz, hayalsiz ve amaçsız ideoloji olmaz. İflâs eden komünizm bile hâlâ direnerek doğru ya da yanlış bir gelecek önermeye devam etmektedir. Türk milliyetçileri, dünyaya ve Türkiye ye nasıl bir gelecek önerdiklerini ortaya koymak zorundadırlar. 9- Türk milliyetçiliği ne Türkiye de ne de Türk dünyasında ortak bir siyasal dil üretebilmiştir. En kısa zamanda Türk milliyetçileri teorik çalışma sürecinde, milliyetçilerin dünyayı anlamlandırmasının aracı olacak kavramsal çerçeveyi geliştirmek zorundadırlar. 10-Türk milliyetçiliğinin dış politik konsepti yoktur. Soğuk Savaş öncesinde anti-komünizm ve esir Türkler üzerine kurulmuş olan Türk milliyetçiliğinin dış politik konsepti Soğuk Savaş sonrasında ortadan kalkmıştır. Son süreçte, Irak a yönelik ABD operasyonu dış politik konseptin yokluğunu tekrar ortaya koymuştur. Türk milliyetçilerinin bir bölümü büyük bir iyi niyet ile Kürt devletini engellemek için ABD ye yardım etmemiz gerekir derken, diğerleri haklı bir ulusal gurur ve endişe ile Türiye nin ABD ye karşı tavır almasını önermektedirler. Bir başka yaklaşım ise bu ikisinden çok daha farklı ve omurgasız bir tavır sergilemekte ve elimizde devletin bilgileri yok; bundan dolayı bir şey söylememiz, karşı çıkmamız veya yanında olmamız mümkün değil demektedir. İlk iki yaklaşım, içinde doğru ve yanlışları ile millî endişelerden kaynaklanır ve netice itibarı ile savunanların arkasında durduğu bir tavırdır. Ancak, üçüncü yaklaşım onurlu AB cilik gibi tavırsızlıktan başka bir şey değildir. 11-Türk milliyetçiliğinin ahlâk temelleri büyük bir sarsıntı geçirmiştir. Türk milliyetçiliği, çürümüş Türk siyasal yaşamında ahlâkî değerler üzerinde durmayı mümkün olduğunca başarmış bir harekettir. Gerçi, birleşik kaplar kanunu gereği bir toplumda bulunan bütün hastalıkların kaçınılmaz olarak milliyetçi camiaya da sıçramamış olması düşünülemez. Ancak, bu sıçramalar Türk milliyetçiliği içinde hiçbir zaman meşru bir zemin kazanmamıştır. Bu da Türk milliyetçiliğine, Türk siyasal yaşamını temizleyecek bir ahlâkî yeniden yapılanma sürecinin öncüsü olma fırsatını verecektir. Ancak, son dönemde gerçekleşen bazı uygulamaların Türk milliyetçiliğine büyük ölçüde zarar verdiği şüphe götürmez. Türk milliyetçileri, siyasetin bir ahlâk klubü anlayışı ile yapıldığını, kendilerine ve Türk milletine göstermek zorundadırlar. Ahlâkî bir temele dayanmayan, bu ülkeyi, bu halkı, bu halkın kaynaklarını sömürmek amacı taşıyan mezar soyguncusu zihniyeti Türk milliyetçiliği hareketinin içinde barındırmak, hatta ödüllendirmek bütün Türk milliyetçilerini olduğu gibi Türk milliyetçiliği ideolojisini de ahlâken yıpratacaktır.