Magsimal Primer Alüminyum Enjeksiyon Döküm Alaşımı RHEINFELDEN ALLOYS

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Magsimal - 59. Primer Alüminyum Enjeksiyon Döküm Alaşımı RHEINFELDEN ALLOYS"

Transkript

1 Magsimal - 59 Primer Alüminyum Enjeksiyon Döküm Alaşımı RHEINFELDEN ALLOYS

2 Magsimal Telkari hafifliğe rağmen son derece dayanıklı Narin, uzun süre formunu, hatlarını ve dayanımını muhafaza etmek zorunda olan döküm parçalarına uygun bir alaşım. İyi kaynak yapılabilme, yüksek dayanıklılık ve neredeyse sınırsız kullanım olanakları. Çok yüksek korozyon mukavemeti; hatta deniz suyuna bile. Yusufçukların narin kanat yapısından esinlenilerek tasarlanan parçalar için: Çok ince, elastiki, buna rağmen son derece dayanıklı ve sağlam kanatları bu zarif böceğe şaşırtıcı bir uçuş performansı sağlar.

3 Magsimal -59 Primer Alüminyum Enjeksiyon Döküm Alaşımı İçerik Sayfa Özellikler 4 Özet olarak mekanik ve fiziksel özellikler 5 Uygulama örnekleri 6 Kimyasal bileşim ve iç yapı 15 Mekanik özellikler 16 Döküm durumunda (F) mekanik özellikler 16 Suni yaşlandırmadan (T5) sonraki mekanik özellikler 17 Tavlamadan (0) sonraki mekanik özellikler 18 Yorulma dayanımı 19 Korozyon direnci 19 Üretim ve tasarım önerileri 20 Ergitme 20 Döküm 20 Kaynak 21 Perçinleme 21 Yüzey modifikasyonu 21 Tasarım 21 Alüminyum enjeksiyon dökümde hedef basamakları 22 Külçe sevkiyatı 22 Magsimal-59 enjeksiyon döküm parçaları üretiminde dökümhane için öneriler 23 İletişim 24 Bir bakışta Magsimal-59 AlMg5Si2Mn tipi bu enjeksiyon döküm alaşımı otomotiv uygulamalarında gittikçe daha fazla önem kazanmaktadır. Bu alaşım gurubu döküm durumunda yüksek sünekliğe bağlı olarak fevkalade bir akma dayanımına sahiptir. Bir kaza halinde çarpışmadan doğan enerjiyi sönümleme özelliği çok iyidir. Yorulma dayanımı alışılagelmiş enjeksiyon döküm alaşımlarına göre daha yüksektir. Bu nedenle Magsimal-59 alaşımının kullanıldığı uygulamalar, emniyet kemeri, direksiyon iskeleti, çapraz kiriş, motosiklet jantı ve direksiyonu, suspansiyon çatalı ve diğer şasi parçaları gibi yüksek performans isteyen emniyet parçalarını içermektedir. Önemli bir nokta ise mekanik özelliklerin cidar kalınlığına bağlı olarak değiştiğidir. Cidar kalınlığından doğan bu özelliği telafi etmek için istisnai olarak parçaya, mukavemet, veya yüksek süneklik veren ısıl işlem yapmak mümkündür. Özel olarak geliştirilen bu ısıl işlemler, suni yaşlandırma ve kabarcık oluşumunun hemen altındaki sıcaklıklarda yapılan tavlamadır. Su verme işlemi yoktur ve soğuma hava ile yapıldığı için parçalarda çarpılma görülmez. Magsimal-59, primer aluminyum kullanılarak üretildiği için yüksek bir analitik saflık gösterir. Bu da alaşıma, boyanmamış şasi parçalarında bile kullanılabilecek şekilde mükemmel bir korozyon direnci sağlar. 3

4 Özellikler Kullanım alanları Mimari, otomobil, uçak sanayii, ev aletleri, klima cihazları, otomotiv, gıda endüstrisi, makina sanayii, optik, mobilya, gemi yapımı, kimya sanayii. Karakteristik özellikler İnce cidar kalınlıklarında çok iyi mekanik ve dinamik özelliklere sahip iyi dökülebilir bir enjeksiyon döküm alaşımı. Kaynak için çok uygun. Korozyon direnci mükemmel. Perçin yapılabilir. Fevkalade parlatma, polisaj yapılabilme ve iyi işlenebilirlik. Soğuk şekil verilebilen birleştirme teknikleri için gerekli süneklik. İnce cidarlı ve büyük ebatlı parçalara uygunluk. Dökülmüş haliyle kullanım. Alaşım tanımı Kimyasal: AlMg5Si2Mn Nümerik: Kimyasal bileşim (ağırlık yüzdesi) [%] Si Fe Cu Mn Mg Zn Ti Be min. 1,8 0,5 5,0 max. 2,6 0,20 0,03 0,8 6,0 0,07 0,20 0,004 Cidar kalınlığına göre mekanik özellikler R p0,2 R m A Mukavemet [ MPa] Uzama [%] Cidar kalınlığı [mm] 0 4

5 Özet Olarak Mekanik ve Fiziksel Özellikler Çekme deneyi nümunelerinin cidar kalınlığına bağlı olarak döküm durumundaki (F) mekanik özellikler Döküm yöntemi Isıl işlem Cidar kalınlığı Akma dayanımı Çekme dayanımı Kırılma uzaması durumu mm Rp 0,2 [N/mm 2 ] Rm[N/mm 2 ] A [%] Enjeksiyon döküm F < 2 > 220 > Enjeksiyon döküm F Enjeksiyon döküm F Enjeksiyon döküm F Katkı elementlerinin döküme ve mekanik özelliklere etkisi Mükemmel korozyon direnci Yüksek akma mukavemeti Yüksek uzama [%] Si Fe Cu Mn Mg Zn Ti Be min. 1,8 0,5 5,0 max. 2,6 0,20 0,03 0,8 6,0 0,07 0,20 0,004 İntermetalik demir fazları yok Kalıba yapışmama Cürufun azaltılması Döküm durumundaki fiziksel özellikler Birim Geçerlilik aralığı Katılaşma aralığı C Yoğunluk 2,65 kg/dm 3 20 C Elastisite modülü GPa 20 C Doğrusal ısıl genleşme katsayısı 24 1/K C Isıl iletkenlik 1,05 1,30 W/(K cm) C Elektrik iletkenliği M/(Ω mm 2 ) 20 C Yorulma dayanımı (r = 1) 4 mm cidar kalınlığı 100 MPa 10 6 devir Poisson sayısı 0,325 Diğer enjeksiyon döküm alaşımları ile karşılaştırma Magsimal-59 AlMg3Mn AlSi10Mg(Fe) Isıl işlem İstisnai olarak mümkün Hayır Evet Sıcak çatlamaya karşı hassasiyet Az Yüksek Hayır Yapışmaya yatkınlık Az Yüksek Az Cüruf oluşturmaya yatkınlık Orta Orta Az Kalıp ömrü % 90 % 70 % 100 Çekme, büzülme % 0,6 1,1 % 0,9 1,3 % 0,4 0,6 5

6 Uygulama Örnekleri Dört kapılı spor araba için kapı tasarımı Magsimal-59, basıldığı gibi 1140 x 690 x 155 mm, cidar kalınlığı 2 mm, ağırlık 4,1 kg Kapı iç parçaları / Ford Range Rover Magsimal-59, basıldığı gibi 1400 x 500 mm ila 1000 x 240 mm cidar kalınlığı 1,8 2,0 mm, ağırlık 2,0 2,2 kg Daha önceki modelin çelik saç kapısına göre burada toplam 40 kg luk bir ağırlık tasarrufu yapılmıştır. Ekstrüzyon profillerden, dövme parçalardan ve Magsimal-59 ile basılan enjeksiyon döküm parçalarından oluşan bu konstrüksiyonda, kaynak, yapıştırma, perçinleme ve civatalama gibi birleştirme teknikleri uygulanmaktadır. Dış konstrüksiyon, sıvama ve yapıştırmayla iç konstrüksiyona bağlanmaktadır. 6

7 Magsimal -59 [AlMg5Si2Mn] Suspansiyon çatalı / Porsche Cayenne Magsimal-59, basıldığı gibi 340 x 370 x 60 mm, cidar kalınlığı 6 mm, ağırlık 0,9 kg Bu parça yüksek dinamik yüklere açıktır ve bunun için de 4 ila 6 mm cidar kalınlıklarında Magsimal-59 ile tasarlanmıştır. Kalın boğum noktaları olmayan ya da az yükün olduğu kısımlardaki boğum noktaları Magsimal-59 kullanımına uymaktadır. Ön tekerlek suspansiyon dayanağı / BMW 5 ve 6 serileri Magsimal-59, basıldığı gibi 500 x 380 x 500 mm, ağırlık 2,3 kg, cidar kalınlığı 2,5 mm BMW 5 ve 6 serilerinin ön aksamındaki bu parça yüksek dinamik yüklere maruzdur. Çeşitli birleştirme teknikleri üstün malzeme kalitesini gerekli kılmakta ve sadece 2,5 mm lik cidar kalınlığı da burada kolaylaştırıcı bir rol oynamaktadır. 7

8 Uygulama Örnekleri Ön aks kirişi / Porsche Cayman 910 x 710 x 85 mm, cidar kalınlığı 3 6 mm, ağırlık 4,8 kg Bu kiriş, ısıl işlem yapılan çok daha ağır bir kokil döküm AlSiMg alaşımının yerini almıştır. İnce cidarlı bu hafif konstrüksiyonun üretimi, çözeltiye almadan yapılan bir ısıl işlemle ekonomik olmaktadır. Aksi takdirde çarpılma meydana gelmekte ve akabinde yapılan düzeltme operasyonu parçada tekrar gerilimlerin oluşmasına yol açmaktadır. Şanzıman köprüsü / Mercedes Benz S-Sınıfı 610 x 210 x 75 mm, ağırlık 2,3 kg, cidar kalınlığı 4 mm Yüksek statik yük altında yüksek dinamik yükler ve buna ek olarak arabanın alt tarafında olduğu için korozyona açık olma durumu bu parçadan istenenleri özetlemektedir. İşlenmiş iki deliğe preslenen vibrasyon sönümleme elemanlarıyla parça üzerindeki yük plakaya geçer. Bu yüksek yüklere rağmen 200 C derecede yapılan bir ısıl işlemle akma mukavemeti 190 Mpa nın üzerine çıkarılabildiği için cidar kalınlığı 4 ila 5 mm arasında tutulabilmiştir. 8

9 Magsimal -59 [AlMg5Si2Mn] Emniyet kemeri makaraları, Saab, Daimler-Benz ø-56 x 55 mm, ağırlık 0,066 kg Kaza anında bir mekanizma ile makara ve dolayısıyla emniyet kemeri sabitlenerek gergin tutulur. Malzeme burada kırılganlık değil süneklik göstermelidir. Dökümde vakum kullanılarak parçanın kalitesi yükseltilebilmektedir. Navigasyon ekran çerçevesi ince cidarlı ve hafif, dekoratif krom kaplama, bir kaza veya darbe durumunda yüksek uzama. Direksiyon iskeleti, VW New Beetle ø-370 x 125 mm, ağırlık 0,85 kg Direksiyon kolonları bir kaza anında kırılmayıp keskin kenar, köşe veya kırık oluşturmadan kolon plakasına kadar deforme olmalıdırlar. Çöl iklimlerinde ön cam arkasında oluşan muhtemel sıcaklıkların simule edildiği testlerle bu parçaların stabilitesi mercek altına alınmaktadır. 9

10 Uygulama Örnekleri Spor arabalar için suspansiyon kulesi 590 x 450 x 340 mm, cidar kalınlığı 3 mm, ağırlık 3,0 kg Arka çapraz kiriş 1080 x 370 x 150 mm, cidar kalınlığı 4 mm, ağırlık 6,5 kg 10

11 Magsimal -59 [AlMg5Si2Mn] Yatak plakası W12, VW Phaeton ağırlık 3,0 4,2 kg Pencere çerçevesi için boğumlar Magsimal-59, basıldığı gibi kaynak yapılabilir, uzunluk 510 mm ye kadar, ağırlık 0,20 0,35 kg Yağ karteri 440 x 310 x 180 mm, cidar kalınlığı 2,2 mm, ağırlık 3,0 kg 11

12 Uygulama Örnekleri Cabriolar için kapatma mafsal plakası 600 x 350 x 280 mm, cidar kalınlığı 2 ila 5 mm, ağırlık 3,2 kg Cabriolar için kapatma kolu 740 x 130 x 125 mm, cidar kalınlığı 2 ila 5 mm, ağırlık 1,3 kg Cabriolar için kapatma mekanizması ara plakası 230 x 220 x 130 mm, cidar kalınlığı 2 ila 5 mm, ağırlık 0,85 kg 12

13 Magsimal -59 [AlMg5Si2Mn] Ayaklık plakası, BMW R 1150 RT motosikleti, mm, ağırlık 1,1 kg, kromat kaplama veya boyama, yüksek akma mukavemeti istenilen bir parça. Kayak ayakkabısı bağlantı parçaları 76 x 23 x 18 mm, ağırlık 20 gm Ray kapakçığı yüzey polisaj yapılmış, 34 x 15 x 13 mm, ağırlık 6 gm Kayak bağlama parçaları polisaj yapılmış, 77 x 69 x 53 mm, ağırlık 150 gm 13

14 Uygulama örnekleri Stabilizatör çubuğu için tutucu köprü / BMW 5 serisi 135 x 90 x 50 mm, ağırlık 0,18 kg Stabilizatör çubuğu için tutucu köprü / BMW 7 serisi 130 x 85 x 45 mm, ağırlık 0,20 kg Bu parçalarda sadece Magsimal-59 daha önce kullanılan aluminyum dövme parçanın yerini alabildi ve böylelikle de %10 civarında bir ağırlık tasarrufu sağlandı. Kompresör taşıyıcı / Porsche Cayenne Magsimal-59, basıldığı gibi 330 x 230 x 75 mm, ağırlık 0,45 kg Bu ince taşıyıcı lastik hava kompresörünü sabitlemektedir. Yüksek dinamik yük ve çatallı tasarım, enjeksiyon döküm kalıbında birden fazla yolluk girişini ve sıkça yerleştirilen hava ceplerini gerekli kılmaktadır. Motosiklet jantı / MZ Magsimal-59, basıldığı gibi ø 460 x 180 mm, ağırlık 6,4 kg Ağırlık tasarrufu nedeniyle konvansiyonel alüminyum jantlarına göre daha az kütle ile motosikletin daha dinamik bir sürüşü söz konusudur. Bu jant, iki simetrik parça olarak basılmakta, gerekli genişlikte işlenerek elektron demeti yöntemiyle kaynak yapılıp birleştirildikten sonra boyanmaktadır. 14

15 Kimyasal Bileşim ve İç Yapı [%] Si Fe Cu Mn Mg Zn Ti Be Diğer toplam min. 1,8 0,5 5,0 max. 2,6 0,20 0,03 0,8 6,0 0,07 0,20 0,004 0,2 Tablo 1: Magsimal-59, AlMg5Si2Mn, kimyasal bileşim Tablo 1 de, Magsimal-59 alaşımının kimyasal bileşimi verilmiştir. Yukarıdaki silisyum oranını içeren AlMg alaşımlarında %40-50 (yüzey yüzdesi) ötektik söz konusudur. Bu özellik Magsimal-59 u iyi iç beslemesi olan ve mükemmel dökülebilen bir alaşım haline getirir. Mg 2 Si bileşimi temel alındığında magnezyumun çokça olduğunu görüyoruz. Bu önemlidir, çünkü korozyona karşı direnç açısından bakıldığında yapıda serbest silisyumun olmaması gerekir. Fazladan magnezyum ayrıca yüksek akma dayanımı sağlamaktadır. Kalsiyum ve sodyum elementleri, dökümün sıcak çatlağa yatkınlıklığını olumsuz etkiledikleri için düşük tutulmak zorundadırlar. Fosfor da aynı şekilde Al-Mg 2 Si-ötektiğinin oluşmasını ve dolayısiyle de sünekliği olumsuz etkilediği için düşük tutulmalıdır. %2 den fazla Mg içeren Al-Mg tipi alaşım ergiyikleri özellikle yüksek sıcaklıkta uzun süre ocakta kaldıkları zaman cüruf oluşturmaya meyillidirler. Bu durumda karnıbahar gibi ve zor temizlenen cüruf oluşumları söz konusudur. Bunun için alaşıma berilyum katılmaktadır. Berilyum,oksit tabakasını sıklaştırır ve dışarıya daha az oksitlenebilecek aluminyum ve magnezyum sızmasını sağlar. Sıcaklık [ C] [ C] T G = 657,1 T Lu = 618,9 T Lo = 619,8 dt L = 0,9 T Su = 594,0 T So = 594,3 dt S = 0, ,5 5,0 7,5 Süre [min] Reaksiyonlar 618 C Likidus α alüminyum 594 C Likidus Mg 2 Si + Al 6 Mn veya Al 15 (Mn,Fe) 3 Si C 580 C Tesbit edilmedi Grafik 1: Magsimal-59, AlMg5Si2Mn, Quick-Cup-potasında termik analiz Enjeksiyon döküm yapısında çok hızlı bir soğumada homojen bir α-fazı dağılımı görülür. Resim 1 deki açık renk parçacıklar Al 6 Mn fazıdır. Manganezin varlığıyla kalıba yapışma önlenmektedir. α-dendritlerinin etrafında α-alüminyum ve Mg 2 Si den oluşan ötektik dağılımı görülmektedir. Büyük fazlar yoktur ve ötektik de ince ve küreseldir. Dolayısıyle de burada oldukça sünek bir yapı söz konusudur. Magsimal-59 un termik analizi grafik 1 de görülmektedir. Sıcaklık eğrisi bir Quick-Cup potada (Croning kumu) kaydedilmiştir. Likidus sıcaklığı yaklaşık 618, solidus sıcaklığı da yaklaşık 594 C derecededir. 592 C derecede bir durma noktası görülmektedir. Bu noktada Al-Mg 2 Si-ötektiği katılaşmaktadır. Resim 1: Magsimal-59, AlMg5Si2Mn, REM fotoğrafı 15

16 Mekanik Özellikler Döküm durumunda (F) mekanik özellikler Döküm durumundaki Magsimal-59 un mekanik özellikleri her hangi bir ısıl işlemi gereksiz kılacak şekilde mükemmeldir ve aşağıdaki avantajlar söz konusudur: Enerji tasarrufu Kalıcı deformasyon yok Büyük ebatlarda parça dökümü Düşük maliyetle birden fazla parçanın entegrasyonu. Dayanım [ MPa] R p0,2 = 178 MPa R m = 313 MPa A = 20,6 % Magsimal-59 un mekanik özellikleri cidar kalınlığına ve katılaşma koşullarına bağlıdır. Grafik 2 de Magsimal-59 ile basılmış 3 mm kalınlığındaki bir plakanın döküm durumundaki dayanım ve uzama eğrisi görülmektedir Kırılma uzaması A [%] Grafik 2: Magsimal-59, AlMg5Si2Mn alaşımının döküm durumundaki dayanım ve uzama eğrisi; nümune cidar kalınlığı 3 mm Tablo 2 de mekanik özellikler cidar kalınlığına bağlı olarak verilmiştir. Enjeksiyon döküm parçalarından alınan nümuneler, ayrı basılan plakalardan alınan nümunelerle karşılaştırıldığında döküm parçalarından alınan nümunelerden elde edilen değerlerde dağılım aralığının daha geniş olduğu görülmektedir. Normalde yolluk girişi bölgesinden elde edilen nümune değerleri, girişe uzak bölgelerden elde edilen nümune değerlerinden daha iyidir. Bu nedenle döküm parçasında nümunenin alınacağı en uygun yeri bulmak zordur ve önceden dökümcü ve tasarımcı arasında tanımlanmalıdır. Ayrıca çekme nümunesi ölçüleri ile döküm parçasından istenilen mekanik özellik değerlerinin de karşılıklı olarak önceden kararlaştırılmasında yarar vardır. Cidar kalınlığı [mm] R p0,2 [MPa] R m [MPa] A [%] < 2 > 220 > Tablo 2: Magsimal-59, AlMg5Si2Mn alaşımı ile basılmış çekme deneyi nümuneleri; cidar kalınlığına bağlı olarak döküm durumundaki mekanik özellikler 16

17 Suni yaşlandırmadan (T5) sonraki mekanik özellikler Cidar kalınlığının artmasıyla akma dayanımı da azalır ve kokil döküm değerlerine yaklaşır. Kısmen de olsa yüksek cidar kalınlığının olduğu uygulamalar vardır ve parçadan istenilen sertlik değerlerine ulaşılamıyabilir. Böyle durumlarda mekanik özellik değerleri T5 ısıl işlemle yükseltilebilir. Grafik 3 te bu durum görülmektedir. Akma dayanımı R p0,2 [MPa] R mm cidar kalınlığı 6 mm cidar kalınlığı Suni yaşlandırmada dayanım değerlerini artırmak için enjeksiyon döküm parçasının kalıptan alındıktan hemen sonra suda soğutulması gerekmektedir. Parçayı kalıptan çıktıktan sonra hava ile soğutmak aynı etkiyi göstermez. Mekanik değerlerin değişimi grafik 3 ve 4 te gösterilmiştir. 60 dakikalık bir suni yaşlandırmadan sonra kararlı bir durumun ortaya çıktığı görülmektedir Suni yaşlandırma süresi [min.] Grafik 3: Suni yaşlandırmanın (250 C) fonksiyonu olarak akma dayanımı Magsimal-59, AlMg5Si2Mn, kalıptan çıktıktan sonra suda soğutma 20 6 mm lik bir cidar kalınlığı ile 200 MPa lık bir 16 akma dayanımına ulaşılabilir. 3 mm lik nümunelerde daha yüksek değerlere ulaşılmaktadır. 14 Bu davranışın, değişik cidar kalınlıklarına sahip enjeksiyon döküm parçaları için de geçerli 12 olduğu varsayılırsa, T5 ısıl işlemden sonra söz konusu cidar kalınlıklarındaki parçalardaki mukavemet değerlerinin de çok farklı olmaması gerekir. Uzama A [%] mm cidar kalınlığı mm cidar kalınlığı Suni yaşlandırma süresi [min.] Grafik 4: Suni yaşlandırmanın (250 C) fonksiyonu olarak uzama; Magsimal-59, AlMg5Si2Mn, kalıptan çıktıktan sonra suda soğutma 17

18 Tavlamadan (O) sonraki mekanik özellikler Uzama, cidar kalınlığına çok bağlı olduğu için değişik olabilir. 250 C derecede 60 dakikalık bir tavlamadan sonra 3 mm kalınlığındaki nümuneler hala %10 luk, 6 mm lik plakalar da hala %4 lük uzama değerlerine sahiptirler. Normal olarak civatalama veya boğum noktaları gibi yüksek cidar kalınlıklarının olduğu bölgelerde mukavemet değerleri ön plandadır. Alaşımın, parçanın kalın olduğu bölgelerdeki bu davranışı ikincildir, fakat tasarımcı tarafından göz önünde bulundurulmasında yarar vardır. Akma dayanımı R p0,2 [MPa] C C C Tavlama süresi [min] Tavlama ile yüksek cidar kalınlığı olan bölgelerdeki mukavemet artırılabilir. 350 C derecedeki bir tavlamada akma dayanımı, başlangıç değerine bağlı olarak 130 ila 150 MPa değerlerine kadar düşmekte, uzama da çok artmaktadır. Döküm durumunda istenilenin elde edilemediği durumlarda yüksek süneklik böylelikle artırılabilir. 3 mm lik bir cidar kalınlığı için mukavemet ve uzama değerleri grafik 5 ve 6 da görülmektedir. Grafik 5: Değişik tavlama sıcaklıklarında akma dayanımı, Magsimal-59, AlMg5Si2Mn, 3 mm cidar kalınlığı Uzama A [%] C 350 C 250 C Tavlama süresi [min] Grafik 6: Değişik tavlama sıcaklıklarında uzama, Magsimal-59, AlMg5Si2Mn, 3 mm cidar kalınlığı 18

19 Yorulma dayanımı Yorulma dayanımı tasarımcı için önemli bir indikatördür ve enjeksiyon döküm parçalarının katılaşma koşullarına, döküm hatalarına ve yüzey Dayanım oranı r = -1 Cidar kalınlığı 4 mm % 5, % 50, % 95 Kırılma olasılığı oluşumuna bağlıdır. Bu nedenle ölçüm sonuçla- 140 rının bire bir karşılaştırması ancak sınırlı şekilde mümkündür. Grafik 7 de Magsimal-59 un yorulma dayanımı r = -1 değeri için gösterilmektedir. Bu, ortadaki gerilimin sıfır olması demektir. Ölçüm, 4 mm kalınlığındaki enjeksiyon döküm plakaları ve yüksek frekans puls jeneratörü (yak- Dayanım [MPa] % 95 % 50 %5 laşık 110 Hz) ile yapılmıştır. 20 Eğriler değişik kırılma olasılıklarını yansıtmaktadır. Normal olarak hesaplamalarda her zaman %5 ten hareket edilir. Eğrilere bakınca, döküm durumunda 100 MPa yüksekliğinde bir yorulma dayanımı görmekteyiz Yük sayısı [n] Grafik 7: Döküm durumunda Magsimal-59, AlMg5Si2Mn Wöhler eğrisi Korozyon direnci AlMg alaşımları genelde korozyona karşı çok dayanıklıdır ve bu nedenle de normal olarak deniz suyunun söz konusu olduğu ortamlarda da kul C Korozyon altında lanılırlar. Bu alaşım gurubu emniyet parçalarında da bir seçenektir ve bu nedenle de gerilim çatlağı 150 korozyonuna yatkınlık test edilmiştir. Bunun için nümunelere akma mukavemetinin %75 i kadar bir yükle 35 g/l-nacl çözeltisinde 30 günlük bir daldırma testi (ASTM G 47-90) uygulanmıştır. Testten sonra mukavemetin düşmemiş olması gerekir. Yorulma davranışı ile ilgili olarak normal ve korozif atmosferde çeşitli malzemelerin karşılaştırılması grafik 8 da gösterilmiştir. Burada, korozyon etkisi Gerilim dalga boyu [MPa] altında Magsimal-59 un T6 ısıl işlem yapılmış AlSi7Mg0,3 alaşımından daha iyi olduğu gözlen- 40 mektedir. 1 Enjeksiyon döküm AIMg5Si2Mn Thixo-Döküm AISi7Mg0,3 T6 3 Saç AIMg0,6Si0,8 T Yük sayısı [n] Grafik 8: Korozyonun alüminyum alaşımlarının yorulma özelliklerine etkisi (Kaynak: Haldenwanger, Werkstoffvielfalt im Automobil, Febr. 20) 19

20 Üretim ve Tasarım Önerileri Ergitme Magsimal-59 un Al-Mg2Si ötektiği için uzun süreli özel bir tane inceltmesi vardır. Ötektiğin incelik derecesi döküm parçasının uzama ve mukavemetine yön verir (Resim 2 ve 3). Alaşım üretimindeki özel bir ergitme tekniği özellikle AlMg alaşımlarına özgü olan oksit oluşumunu çok azaltır. Böylelikle ergiyik yüzeyinde ve pota tabanında hemen hemen hiç oksit aglomerasyonları oluşmaz. Bilindiği gibi alaşım içindeki oksitler uzamayı oldukça düşürmektedir. Dökümhanede külçelerin çabucak ergitilmesi halinde sadece rotorla gaz alma yapılırsa ergiyik için yukarıdaki avantajlar geçerlidir. Ergitme tuzları, tane inceltme, modifikasyon, fosfor, alkali ve toprak alkali maddeleri kullanıldığında ve ergiyiğe yabancı metaller katıldığında bu avantajlar kaybolur. Tabii ki bu Al-Mg 2 Si-ötektiğinin de olumsuz etkilenmesine yolaçar. Ergiyik sıcaklığı 770 C derecenin üzerinde olmamalıdır. Isıl konveksiyonla ergiyiği hareket halinde tutan ocaklar, oksit-ergiyik reaksiyonları ve segregasyon nedeniyle ergiyik üzerinde bir tabaka oluşumunu önlerler. Bu, ergiyik hareketinin rotorla veya ocak tabanından temizleme gazı verilmesi suretiyle hareket halinde tutulduğu ocaklar için de geçerlidir. Ergiyik hareketinin olmadığı kapaktan ısıt-malı ocaklar ve üretime bağlı doldurmalar olmaksızın uzun süreli ara vermeler AlSi alaşımlarında problem yaratırlar. Magsimal-59 da dahil olmak üzere tüm alüminyum ergiyikleri, sıcağa dayanıklı ocak malzemesinin %85 inin kilden, yani Al 2 O 3 ten oluşması halinde bununla reaksiyona girmezler. Son zamanlardaki yeni ısıya dayanıklı ocak malzemesi karışımları sızmayı ve istenmeyen reaksiyonları önler. Yolluk gibi geri dönüşüm malzemesinin tekrar ergitilmesi problem teşkil etmez. Her halükarda diğer alaşımların geri dönüşüm malzemesi ile karışmamasına dikkat etmek lazımdır. Bu malzemenin kullanılmasının mekanik özelliklere etkisi olumsuz olabilir. Geri dönüşüm malzemesi kullanıldığında ergiyiğin rotor vasıtasıyla argon veya azot vererek oksit inkluzyonları ve oxit tabakalarından temizlenmesi zorunluluktur. Yoksa bunların zamanla proseste çoğalmasıyla döküm parçası özelliklerine etkisi olumsuz olur. Bu arada oluşan cürufun metal oranı, Magsimal-59 a uygun bir ergiyik tuzu ile azaltılabilir. Aynı şekilde ergiyik hareketinin olmadığı kapaktan ısıtmalı ve bir kaç bölmeli ocaklarda cüruf oluşumunu azalmak için ergiyik yüzeyinin Magsimal-59 a uygun bir tuzla kaplanması yarar sağlıyabilir. Döküm Magsimal-59 un ötektik sıcaklığı, böylelikle de döküm sıcaklığı AlSi10Mg(Fe) alaşımınkinden yaklaşık 20 C derece daha fazladır. Kalıp kullanım süresi hesaplanırken, soğutmanın sadece kalıp yüzeyine püskürtme suyla yapılması durumunda yukarıdaki noktanın dikkate alınması gerekir. Eşanjör yoluyla ve su ile soğutulan kalıpların ömrü daha uzun olur. Yüksek manganez oranı sadece kalıba yapışmayı önlemez, ısıl dayanım ve dolayısıyla alaşımın şekil stabilitesini de arttırır. Bunun için yüksek büzülmeye rağmen silisyum oranının da katkısıyla döküm parçaları kalıptan kolayca çıkarılabilir. Buna rağmen kalıplardaki çıkma açıları 1,5 dereceden fazla olmalıdır. Kabaca söylemek gerekirse Magsimal-59, 8 mm cidar kalınlığına kadar iyi dökülebilir. 2 mm cidar kalınlığından itibaren de kalıba yapışma olmaz. Kalıp ayırma yağı konsantrasyonunun AlSi alaşımlarıyla karşılaştırıldığında %30 ila %50 daha fazla olması yararlıdır. Normalde piyasada kullanılan kalıp ayırma yağları kullanılabilir. Kaynak yapılmaya uygun döküm istenilmesi halinde bu proses ve alaşıma uygun bir yağın kullanılması gereklidir. 5 0 µ m 5 0 µ m Resim 2: Magsimal-59, AlMg5Si2Mn deki ince Al-Mg 2 Si ötektiği 20 Resim 3: Magsimal-59, AlMg5Si2Mn deki büyük taneli Al-Mg 2 Si ötektiği

21 Kaynak Magsimal-59 parçaları AlMg4,5MnZr kaynak katkı malzemesi kullanılarak WIG ve elektron demeti yöntemleriyle kaynak yapılabilir. Isıl etkilenme bölgesinde mukavemet özellikleri uzamanın tersine az etkilenmektedir. SG-AlSi5 kaynak katkı malzemesi kullanılması halinde uzama değerleri daha çok düşmektedir. Tasarımcı, kaynak için öngörülen yerleri parçanın az yük alan kısmına koymalıdır. Aşağıdaki mekanik özellikler, ısıl etkilenme bölgesinde mukavemet değerlerinin uzamanın tersine az etkilendiğini göstermektedir. Resim 4: İyi bir feder tasarımına örnek. Resim 5: Magsimal-59, AlMg5Si2Mn için boğumların olmadığı iyi bir tasarım örneği Tasarım Çok ince tasarlanmış federler, onların istenmiyen bir şekilde katı olmasına neden olur. Oluşabilecek deformasyon kısmi olarak federin sonunda yani duvardadır. Feder kalınlığı duvar kalınlığına uygun olmalıdır. Magsimal-59 ile iyi tasarıma örnekler: Boğum veya düğüm noktalarını, karşı taraftaki duvarda döküm çöküntüleri oluşmasını önlemek için kaldırmak gerekir. Katılaşma sırasındaki yüksek hacim büzülmesi boğumlarda çöküntüler oluşturur. Duvar kalınlığı Rp0, Rm A 4 mm [MPa] [MPa] [%] Kaynak yapılmamış Kaynak yapılmış * * Elle kaynak, MIG yöntemi, katkı malzemesi AlMg4,5Mn Son zamanlarda geliştirilen kalıp ayırma yağları AlMg alaşımlarının dökümü esnasında malzemenin akışıyla parçanın kalıptan çıkışını kolaylaştırır. Bunun dışında parçanın kaynak yapılabilme özelliğine de olumlu etkileri vardır. Resim 6: Karga bacaklarına örnek Perçinleme Yüzey modifikasyonu Çeşitli malzemelerden ince cidarlı parçaları, Magsimal-59 a hem yaş ve toz boya, Magsimal-59 ile basılan enjeksiyon hem de polisaj ve eloksal yapılabilir. döküm parçaları ile birleştirmek için perçin Polisajda yüzey parlaklığında hafif mavi yöntemi çok uygundur. Birleştirme için bir renk oluşur. Eloksalde de silisyum oldukça sık kullanılan bir yol da yapıştırma oranı nedeniyle tipik bir gri tonun oluştuğu ve perçin kombinasyonudur. göz önünde bulundurulmalıdır. Dekoratif amaçlar için yüzeyin bir krom tabakası ile kaplanması veya parlatılması önerilir. İç radyuslardaki kalınlıklar da çöküntü oluşturur. Bunlar karga bacaklarıyla azaltılabilir. Orta çizgi döküm boşlukları bazı durumlarda çok uzun olabilirler. Fakat bunlar ortada oldukları için parçanın mukavemetine kayda değer bir etkileri olmaz. Önemli olan, bu döküm boşluklarının yüksek yükün olduğu yüzey bölgesine bağlantılarının olmamasıdır. Perçin için tasarlanan parçalarda cidar kalınlığı gerekli şekil alma kabiliyeti için 3 mm yi aşmamalıdır. 21

22 Aluminyum Enjeksiyon Dökümde Hedef Basamakları Hedef Basamakları Ölçü Hafif ve ince Yüksek akma dayanımı Sıvama Perçin Yüksek dinamik yük Kaynak Kuru piston yağlayıcıları Kalıp ayırıcının en aza indirilmesi Modern kalıp yağları Çözeltiye alma Kalıp ayırıcı Kontrollu ergiyik taşınması Birinci faz az türbülanslı Ergiyik temizliği Ergiyik Gerekli enjeksiyon döküm üretim adımları AlSi9Cu3 ( Fe ) ve diğerleri AlSi12 ( Fe ) ve diğerleri Magsimal-59 AlSi10Mg ( Fe ) Silafont-36 T5 Mg > 0,3 % Silafont-36 Castasil-37 AlSi9 Vakum < 50 hpa Va k u m Çil blok ile hava tahliyesi Hava ceplerinin etkili şekilde yerleştirilmesi (Simulasyon) Silafont-36 Magsimal-59 Castasil-37 AlSi9 Magsimal-59 Castasil-37 Silafont-36 Castasil-37 Magsimal-59 Silafont-36 Castasil-37 Hava Uygun enjeksiyon döküm alaşımları Resim 7: Gerekli alaşımlar ve üretim prosesi aşamalarıyla enjeksiyon dökümün 8 hedef basamağı Külçe sevkiyatı Yeni RHEINFELDEN Üretim Sistemi devreye girdikten sonra bütün alaşımlarımız RHEINFELDEN-Külçeleri şeklinde sevkedilmeye başlanmıştır. Bu külçe şekli uzun yıllardan sonra HSG-külçelerinin yerini almış ve onların sahip olduğu avantajları muhafaza etmiştir. Kimyasal bileşim: Sevkiyat belgeleri şarjın ortalaması alınmış kimyasal analizini de içermektedir. Balyaların işaretlenmesi: Her külçe balyasında alaşımın marka adını veya alaşım tanımını, dahili malzeme numarasını ve balya ağırlığını içeren bir etiket vardır. İstek üzerine balyanın renkli kodlaması da mümkündür. Şarj numarası yılın son iki rakamından ve bir üretim numarasından oluşmaktadır. Etikete ayrıca makina ile okunabilecek barkod kodlaması da basılabilir. Sevkiyata hazır 13 sıralı külçe balyası Külçelerin tek tek numaralanması Rheinfelden-Külçesi 22

23 Magsimal -59 [AlMg5Si2Mn] Magsimal -59 enjeksiyon döküm parçaları üretiminde dökümhane için öneriler 1 Külçelerin ergitilmesi Magnezyum yanması, gaz alımı ve ergiyik oksidasyonunun az olması için yüksek performanslı bir ocakta mümkün olduğu kadar çabuk ergitin. Önceden ısıtılmış külçeleri ve geri dönüşüm malzemesini azar azar ilave edin; aksi takdirde segregasyon veya ayrışma olur. Kil oranı yüksek malzemesi olan ocak kullanın. Ergiyik tarafından fosfor ve sodyum alımını engelleyin. 2 Tuzla muamele Yasak! Ergiyiğe böylelikle sodyum girmesi tehlikesi olabilir. 3 Magnezyum yanması Her ergitmede yaklaşık % 0,1 yanma olur. Normal olarak magnezyum ilavesine gerek yok. Mg oranının %5 in oldukça altına düştüğü durumlarda azami olarak %0,5 saf magnezyum katın. 4 Cüruf alma Ergitmeden sonra gerekli. 5 Ergitmeden sonraki sıcaklık 6 Döküm ocağındaki sıcaklık En çok 780 C derece (Sıcaklık kontrolu!). 650 C derecenin altına düşmemeli ve ergiyiğin hareketi sağlanmalı: Isıl konveksiyonla Gaz alma rotoruyla Ergiyiğin durgun olması halinde kapak ısıtmalı derin ocak kullanmayın. Isıya dayanıklı ocak malzemesindeki kil oranının yüksek olmasına dikkat edin. 7 Gaz alma ve ergiyiğin temizlenmesi Rotorla etkili şekilde ve hızlı olarak gaz verin: U / min, 7 10 l / min argon veya azot, 6 10 dakika. İnce delikli rotor başlığıyla gaz alma süresi biraz daha uzun olur. Ergiyiğin soğumamasına dikkat edin. Azot açığa çıkaran gaz alma tabletlerine dikkat edin. Bunların çoğu durumda olumsuz etkisi vardır. Ergiyiğe sodyum verirler, bu da parçadaki uzamanın düşmesi demektir. 8 Cüruf alma Gaz aldıktan hemen sonra yapın. Cüruftaki metal oranı ancak gaz alma sırasında kullanılan ve Magsimal alaşımları için özel olarak geliştirilmiş sodyum içermeyen tuzlarla azaltılabilir. 9 Tane inceltme Yasak! 10 Modifikasyon Yasak! Aksi takdirde parçada erişilebilecek uzama ciddi şekilde düşer. 11 Döküm sıcaklığı (Referans değer) C derece. Enjeksiyon döküm parçasının geometrisi, büyüklüğü ve cidar kalınlığına göre değişir. 12 Kalıp sıcaklığı C derece. 13 Kalıptan aldıktan sonra parçaların soğuk suya daldırılması Parçaların hemen soğuk suya daldırılması akma dayanımını düşürür, uzamayı da artırır. 14 Isıl işlem Normal durumlarda yapılmaz (Bak madde 15). 15 Suni yaşlandırma ve tavlama Sadece istisnai durumlarda suni yaşlandırma ve çözeltiye almadan tavlama yapılabilir: Suni yaşlandırma (T5): Gerektiğinde 250 C dereceye ve 90 dakikaya kadar. Akma mukavemeti artar, uzama düşer. Çözeltiye almadan tavlama (O): Gerektiğinde 320 C ila 380 C derece arası ve 90 dakikaya kadar. Akma mukavemeti düşer, uzama artar. 23

24 RHEINFELDEN ALLOYS GmbH & Co. KG Türkiye Temsilciliği Bir Aluminium Rheinfelden gurubu kuruluşu IPS-VISION Satış ve müşteri danışmanlığı Friedrichstrasse 80 D Rheinfelden Turhan Topaçoğulları Tel Tel: +49-(0) Fax Cep: +49-(0)

Otomobil Yapımında Alüminyum Döküm Alaşımları

Otomobil Yapımında Alüminyum Döküm Alaşımları Otomobil Yapımında Alüminyum Döküm Alaşımları Silafont -36 Castasil -37 Magsimal -59 RHEINFELDEN ALLOYS RHEINFELDEN ALLOYS Alüminyum döküm alaşımları RheInfelden Alloys GmbH & Co. KG kendini değişen pazar

Detaylı

Silafont-36. Primer Alüminyum Enjeksiyon Döküm Alaşımı RHEINFELDEN ALLOYS

Silafont-36. Primer Alüminyum Enjeksiyon Döküm Alaşımı RHEINFELDEN ALLOYS Silafont-36 Primer Alüminyum Enjeksiyon Döküm Alaşımı RHEINFELDEN ALLOYS Silafont Özelliklerinde sonsuz çeşitli Üretilecek parçalara ve her müşteriye özgü üretim sürecine kati şekilde uyum sağlayan bir

Detaylı

Silafont-36. Primer Alüminyum Enjeksiyon Döküm Alaşımı RHEINFELDEN ALLOYS

Silafont-36. Primer Alüminyum Enjeksiyon Döküm Alaşımı RHEINFELDEN ALLOYS Silafont-36 Primer Alüminyum Enjeksiyon Döküm Alaşımı RHEINFELDEN ALLOYS Silafont Özelliklerinde sonsuz çeşitli Üretilecek parçalara ve her müşteriye özgü üretim sürecine kati şekilde uyum sağlayan bir

Detaylı

Bu bildiri 6. Uluslararası Ankiros Döküm kongresinde sunulmuştur. This paper was presented on 6th Ankiros Foundry Congress

Bu bildiri 6. Uluslararası Ankiros Döküm kongresinde sunulmuştur. This paper was presented on 6th Ankiros Foundry Congress Bu bildiri 6. Uluslararası Ankiros Döküm kongresinde sunulmuştur This paper was presented on 6th Ankiros Foundry Congress http://kongre.tudoksad.org.tr/ Eylül 2012 September 2012 Tüyap, İstanbul Rheinfelden

Detaylı

DOĞAL KURŞUN METALİK KURŞUN PLAKALAR

DOĞAL KURŞUN METALİK KURŞUN PLAKALAR KURŞUN ve ALAŞIMLARI DOĞAL KURŞUN METALİK KURŞUN PLAKALAR 1 KURŞUN ve ALAŞIMLARI Romalılar kurşun boruları banyolarda kullanmıştır. 2 KURŞUN ve ALAŞIMLARI Kurşuna oda sıcaklığında bile çok düşük bir gerilim

Detaylı

AlSi7Mg DÖKÜM ALAŞIMINDA T6 ISIL İŞLEM DEĞERLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. Onur GÜVEN, Doğan ALPDORUK, Şükrü IRMAK

AlSi7Mg DÖKÜM ALAŞIMINDA T6 ISIL İŞLEM DEĞERLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ. Onur GÜVEN, Doğan ALPDORUK, Şükrü IRMAK AlSi7Mg DÖKÜM ALAŞIMINDA T6 ISIL İŞLEM PARAMETRELERİNİN MEKANİK DEĞERLERE ETKİSİNİN İNCELENMESİ Onur GÜVEN, Doğan ALPDORUK, Şükrü IRMAK DÖKÜMCÜLÜK İSTENEN BİR ŞEKLİ ELDE ETMEK İÇİN SIVI METALİN SÖZ KONUSU

Detaylı

ÇİNKO ALAŞIMLARI :34 1

ÇİNKO ALAŞIMLARI :34 1 09.11.2012 09:34 1 Çinko oda sıcaklıklarında bile deformasyon sertleşmesine uğrayan birkaç metalden biridir. Oda sıcaklıklarında düşük gerilimler çinkonun yapısında kalıcı bozunum yaratabilir. Bu nedenle

Detaylı

Aluminyum Kaynak Telleri kataloğu

Aluminyum Kaynak Telleri kataloğu Aluminyum Kaynak Telleri kataloğu İçindekiler Giriş 10 ve Telleri 12 Onaylar 16 Paketleme Bilgileri 20 Aluminyum tel seçim tablosu 24 Elisental Ürün Kataloğu 1 9 Sembollerin Anlamları Darbeli akım(puls)

Detaylı

Dökme Demirlerin Korozyonu Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER

Dökme Demirlerin Korozyonu Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER Dökme Demirlerin Korozyonu DÖKME DEMİR %2,06-%6,67 oranında karbon içeren Fe-C alaşımıdır. Gevrektirler. İstenilen parça üretimi sadece döküm ve talaşlı şekillendirme ile gerçekleştirilir. Dayanım yükseltici

Detaylı

CERRAHİ İĞNE ALAŞIMLARI. Microbiologist KADİR GÜRBÜZ

CERRAHİ İĞNE ALAŞIMLARI. Microbiologist KADİR GÜRBÜZ CERRAHİ İĞNE ALAŞIMLARI Microbiologist KADİR GÜRBÜZ Bileşimlerinde en az % 12 krom bulunan çelikler paslanmaz çeliklerdir.tüm paslanmaz çeliklerin korozyon direnci, çok yoğun ve koruyucu krom oksit ince

Detaylı

ÜRÜN KATALOĞU BM TEKNİK

ÜRÜN KATALOĞU BM TEKNİK TR ÜRÜN KATALOĞU BM TEKNİK HAKKIMIZDA Bm Lazer olarak sektörde edindiğimiz tecrübe ile siz değerli müşterilerimize daha kaliteli, güvenilir ve sürdürülebilir hizmet ulaştırmayı hedefliyoruz. 2009 yılından

Detaylı

Prof. Dr. HÜSEYİN UZUN KAYNAK KABİLİYETİ

Prof. Dr. HÜSEYİN UZUN KAYNAK KABİLİYETİ KAYNAK KABİLİYETİ Günümüz kaynak teknolojisinin kaydettiği inanılmaz gelişmeler sayesinde pek çok malzemenin birleştirilmesi artık mümkün hale gelmiştir. *Demir esaslı metalik malzemeler *Demirdışı metalik

Detaylı

MMT113 Endüstriyel Malzemeler 4 Metaller, Aluminyum ve Çinko. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı

MMT113 Endüstriyel Malzemeler 4 Metaller, Aluminyum ve Çinko. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı MMT113 Endüstriyel Malzemeler 4 Metaller, Aluminyum ve Çinko Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı Al Aluminium 13 Aluminyum 2 İnşaat ve Yapı Ulaşım ve Taşımacılık; Otomotiv Ulaşım ve Taşımacılık;

Detaylı

ÇELİK YAPILAR 1. Hafta. Onur ONAT Munzur Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Tunceli

ÇELİK YAPILAR 1. Hafta. Onur ONAT Munzur Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Tunceli ÇELİK YAPILAR 1. Hafta Onur ONAT Munzur Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü, Tunceli 1 Hangi Konular İşlenecek? Çelik nedir, yapılara uygulanması ve tarihi gelişimi Çeliğin özellikleri

Detaylı

ÇELİK YAPILAR (2+1) Yrd. Doç. Dr. Ali SARIBIYIK

ÇELİK YAPILAR (2+1) Yrd. Doç. Dr. Ali SARIBIYIK ÇELİK YAPILAR (2+1) Yrd. Doç. Dr. Ali SARIBIYIK Dersin Amacı Çelik yapı sistemlerini, malzemelerini ve elemanlarını tanıtarak, çelik yapı hesaplarını kavratmak. Dersin İçeriği Çelik yapı sistemleri, kullanım

Detaylı

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 BÖLÜM 2

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 BÖLÜM 2 İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 Malzeme Seçiminin Temelleri... 1 1.1 Giriş... 2 1.2 Malzeme seçiminin önemi... 2 1.3 Malzemelerin sınıflandırılması... 3 1.4 Malzeme seçimi adımları... 5 1.5 Malzeme seçiminde dikkate

Detaylı

ELKTRİK AMAÇLI ALUMİNYUM KULLANIMI

ELKTRİK AMAÇLI ALUMİNYUM KULLANIMI ELKTRİK AMAÇLI ALUMİNYUM KULLANIMI 1 ELKTRİK AMAÇLI ALUMİNYUM KULLANIMI 2 Elektrik ışığı ilk kez halka tanıtıldığında insanlar gaz lambasına o kadar alışkındı ki, Edison Company talimat ve güvenceleri

Detaylı

ALUMİNYUM ALA IMLARI

ALUMİNYUM ALA IMLARI ALUMİNYUM ALA IMLARI ALUMİNYUM VE ALA IMLARI Alüminyum ve alüminyum alaşımları en çok kullanılan demir dışı metaldir. Aluminyum alaşımları:alaşımlama (Cu, Mg, Si, Mn,Zn ve Li) ile dayanımları artırılır.

Detaylı

Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan

Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan ISIL İŞLEMLER Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan ısıtma ve soğutma işlemleridir. İşlem

Detaylı

AKPA KOMPOZİT PANEL TEKNİK KATALOG

AKPA KOMPOZİT PANEL TEKNİK KATALOG AKPA KOMPOZİT PANEL TEKNİK KATALOG Ekim 2013 AKPA KOMPOZİT PANEL TEKNİK KATALOG İÇİNDEKİLER 1. Alüminyum Kompozit Panel 2 2. Kompozit Panelin Avantajları 2 3. Akpa Kompozit Panel Üretim Ölçüleri 3 4. Tolerans

Detaylı

Pik (Ham) Demir Üretimi

Pik (Ham) Demir Üretimi Pik (Ham) Demir Üretimi Çelik üretiminin ilk safhası pik demirin eldesidir. Pik demir için başlıca şu maddeler gereklidir: 1. Cevher: Demir oksit veya karbonatlardan oluşan, bir miktarda topraksal empüriteler

Detaylı

PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ

PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ Metalik malzemelerin geriye dönüşü olmayacak şekilde kontrollü fiziksel/kütlesel deformasyona (plastik deformasyon) uğratılarak şekillendirilmesi işlemlerine genel olarak

Detaylı

Paslanmaz Çeliklerin. kaynak edilmesi. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi

Paslanmaz Çeliklerin. kaynak edilmesi. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi Paslanmaz Çeliklerin kaynak edilmesi Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi İçerik Kaynak Yöntemleri Östenitik Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı Ferritik Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı

Detaylı

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,

Detaylı

PLASTİK ŞEKİL VERME (PŞV) Plastik Şekil Vermenin Temelleri: Başlangıç iş parçasının şekline bağlı olarak PŞV iki gruba ayrılır.

PLASTİK ŞEKİL VERME (PŞV) Plastik Şekil Vermenin Temelleri: Başlangıç iş parçasının şekline bağlı olarak PŞV iki gruba ayrılır. PLASTİK ŞEKİL VERME (PŞV) Metallerin katı halde kalıp olarak adlandırılan takımlar yardımıyla akma dayanımlarını aşan gerilmelere maruz bırakılarak plastik deformasyonla şeklinin kalıcı olarak değiştirilmesidir

Detaylı

Vermiküler/Silindirik Grafitli Dökme Demir COMPACTED GRAPHITE CAST IRON

Vermiküler/Silindirik Grafitli Dökme Demir COMPACTED GRAPHITE CAST IRON Vermiküler/Silindirik Grafitli Dökme Demir COMPACTED GRAPHITE CAST IRON Ferrit Silindirik grafitler (Ferrit + Perlit) Matrix Grafit küreleri Silindirik, Gri ve Küresel grafitli dökme demirler arası özelliklere

Detaylı

formülü zamanı da içerdiği zaman alttaki gibi değişecektir.

formülü zamanı da içerdiği zaman alttaki gibi değişecektir. Günümüz endüstrisinde en yaygın kullanılan Direnç Kaynak Yöntemi en eski elektrik kaynak yöntemlerinden biridir. Yöntem elektrik akımının kaynak edilecek parçalar üzerinden geçmesidir. Elektrik akımına

Detaylı

YORULMA HASARLARI Y r o u r l u m a ne n dir i?

YORULMA HASARLARI Y r o u r l u m a ne n dir i? YORULMA HASARLARI 1 Yorulma nedir? Malzemenin tekrarlı yüklere maruz kalması, belli bir tekrar sayısından sonra yüzeyde çatlak oluşması, bunu takip eden kopma olayı ile malzemenin son bulmasına YORULMA

Detaylı

TOKLUK VE KIRILMA. Doç.Dr.Salim ŞAHĠN

TOKLUK VE KIRILMA. Doç.Dr.Salim ŞAHĠN TOKLUK VE KIRILMA Doç.Dr.Salim ŞAHĠN TOKLUK Tokluk bir malzemenin kırılmadan önce sönümlediği enerjinin bir ölçüsüdür. Bir malzemenin kırılmadan bir darbeye dayanması yeteneği söz konusu olduğunda önem

Detaylı

MAGNEZYUM ve ALAŞIMLARI

MAGNEZYUM ve ALAŞIMLARI Magnezyum, hafif metal olduğundan (özgül ağırlığı = 1.74) uçak, uydu ve roket sanayinin vazgeçilmez malzemelerinden birisidir. Alaşımlanmamış magnezyum, yumuşaklığından, düşük korozyon ve oksidasyon direncinden

Detaylı

MMT113 Endüstriyel Malzemeler 5 Metaller, Bakır ve Magnezyum. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı

MMT113 Endüstriyel Malzemeler 5 Metaller, Bakır ve Magnezyum. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı MMT113 Endüstriyel Malzemeler 5 Metaller, Bakır ve Magnezyum Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı Cu Copper 29 Bakır 2 Dünyada madenden bakır üretimi, Milyon ton Yıl Dünyada madenden bakır

Detaylı

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı 1. Basma Deneyinin Amacı Mühendislik malzemelerinin çoğu, uygulanan gerilmeler altında biçimlerini kalıcı olarak değiştirirler, yani plastik şekil değişimine uğrarlar. Bu malzemelerin hangi koşullar altında

Detaylı

MALZEMELERİN MUKAVEMETİNİ ARTIRICI İŞLEMLER

MALZEMELERİN MUKAVEMETİNİ ARTIRICI İŞLEMLER MALZEMELERİN MUKAVEMETİNİ ARTIRICI İŞLEMLER Malzemelerin mekanik özelliği başlıca kimyasal bileşime ve içyapıya bağlıdır. Malzemelerin içyapısı da uygulanan mekanik ve ısıl işlemlere bağlı olduğundan malzemelerin

Detaylı

MALZEME BİLİMİ I MMM201. aluexpo2015 Sunumu

MALZEME BİLİMİ I MMM201. aluexpo2015 Sunumu MALZEME BİLİMİ I MMM201 aluexpo2015 Sunumu Hazırlayanlar; Çağla Aytaç Dursun 130106110005 Dilek Karakaya 140106110011 Alican Aksakal 130106110005 Murat Can Eminoğlu 131106110001 Selim Can Kabahor 130106110010

Detaylı

DENEYİN ADI: Kum ve Metal Kalıba Döküm Deneyi. AMACI: Döküm yoluyla şekillendirme işleminin öğrenilmesi.

DENEYİN ADI: Kum ve Metal Kalıba Döküm Deneyi. AMACI: Döküm yoluyla şekillendirme işleminin öğrenilmesi. DENEYİN ADI: Kum ve Metal Kalıba Döküm Deneyi AMACI: Döküm yoluyla şekillendirme işleminin öğrenilmesi. TEORİK BİLGİ: Metalik malzemelerin dökümü, istenen bir şekli elde etmek için, seçilen metal veya

Detaylı

MalzemelerinMekanik Özellikleri II

MalzemelerinMekanik Özellikleri II MalzemelerinMekanik Özellikleri II Doç.Dr. Derya Dışpınar deryad@istanbul.edu.tr 2014 Sünek davranış Griffith, camlarileyaptığıbuçalışmada, tamamengevrekmalzemelerielealmıştır Sünekdavranışgösterenmalzemelerde,

Detaylı

7075 SERĠSĠ ALAġIMLARIN GENEL ÜRETĠM YÖNTEMLERĠ

7075 SERĠSĠ ALAġIMLARIN GENEL ÜRETĠM YÖNTEMLERĠ 7075 SERĠSĠ ALAġIMLARIN GENEL ÜRETĠM YÖNTEMLERĠ 1 7075 SERĠSĠ ALAġIMLARIN KULLANIM ALANI 7075 AlaĢımı Hava taģıtları baģta olmak üzere 2 yüksek Dayanım/Yoğunluk oranı gerektiren birçok alanda kullanılmaktadır.

Detaylı

BARA SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER

BARA SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER BARA SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER Günümüzde bara sistemlerinde iletken olarak iki metalden biri tercih edilmektedir. Bunlar bakır ya da alüminyumdur. Ağırlık haricindeki diğer tüm özellikler bakırın

Detaylı

Talaş oluşumu. Akış çizgileri plastik deformasyonun görsel kanıtıdır. İş parçası. İş parçası. İş parçası. Takım. Takım.

Talaş oluşumu. Akış çizgileri plastik deformasyonun görsel kanıtıdır. İş parçası. İş parçası. İş parçası. Takım. Takım. Talaş oluşumu 6 5 4 3 2 1 Takım Akış çizgileri plastik deformasyonun görsel kanıtıdır. İş parçası 6 5 1 4 3 2 Takım İş parçası 1 2 3 4 6 5 Takım İş parçası Talaş oluşumu Dikey kesme İş parçası Takım Kesme

Detaylı

METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010

METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010 METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010 WEBSİTE www2.aku.edu.tr/~hitit Dersler İÇERİK Metalik Malzemelerin Genel Karakteristiklerİ Denge diyagramları Ergitme ve döküm Dökme demir ve çelikler

Detaylı

Çelik Hasır Kaynak Elektrotları

Çelik Hasır Kaynak Elektrotları CUPRAL 5M CUPRAL 12M Çelik Hasır Kaynak Elektrotları Malzeme Adı, EN Malzeme Numarası, EN Malzeme Numarası, DIN Malzeme Numarası,ASTM Cr Zr Co Ni Be Al Sİ Fe Mn Diğerleri Cu Sertlik (HB) Çekme Dayanımı

Detaylı

Alüminyum Jant Üretiminde Baştan Sona Çözümler

Alüminyum Jant Üretiminde Baştan Sona Çözümler Alüminyum Jant Üretiminde Baştan Sona Çözümler 1 Ajanda Al Jant Üretimi Genel bakış FOSECO ve jant üretimi 3 yenilikçi teknoloji SMARTT Tane inceletmede otomasyon Alçak basınç ocakları için kuru uygulanan

Detaylı

MAK-205 Üretim Yöntemleri I. Yöntemleri. (4.Hafta) Kubilay Aslantaş

MAK-205 Üretim Yöntemleri I. Yöntemleri. (4.Hafta) Kubilay Aslantaş MAK-205 Üretim Yöntemleri I Kalıcı Kalıp p Kullanılan lan Döküm D Yöntemleri (4.Hafta) Kubilay Aslantaş Kalıcı Kalıp p Kullanan Döküm D m YöntemleriY Harcanan kalıba döküm tekniğinin en büyük dezavantajı;

Detaylı

2/13/2018 MALZEMELERİN GRUPLANDIRILMASI

2/13/2018 MALZEMELERİN GRUPLANDIRILMASI a) Kullanış yeri ve amacına göre gruplandırma: 1) Taşıyıcı malzemeler: İnşaat mühendisliğinde kullanılan taşıyıcı malzemeler, genellikle betonarme, çelik, ahşap ve zemindir. Beton, çelik ve ahşap malzemeler

Detaylı

Paslanmaz Çelik Sac 310

Paslanmaz Çelik Sac 310 Paslanmaz Çelik Sac 310 310 kalite paslanmaz çelik stoklarımızda 0,60mm'den 25mm'ye kadar mevcut bulunmaktadır. Bu kalite tipik ateşte 1250 C'ye kadar oksidasyona dayanıklıdır. 800 C'ye kadar sürtünme

Detaylı

PÜSKÜRTME ŞEKİLLENDİRME (SPRAY FORMING / SPRAY DEPOSITION)

PÜSKÜRTME ŞEKİLLENDİRME (SPRAY FORMING / SPRAY DEPOSITION) PÜSKÜRTME ŞEKİLLENDİRME (SPRAY FORMING / SPRAY DEPOSITION) Püskürtme şekillendirme (PŞ) yöntemi ilk olarak Osprey Ltd. şirketi tarafından 1960 lı yıllarda geliştirilmiştir. Günümüzde püskürtme şekillendirme

Detaylı

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,

Detaylı

YAPI MALZEMELERİ DERS NOTLARI

YAPI MALZEMELERİ DERS NOTLARI YAPI MALZEMELERİ DERS NOTLARI YAPI MALZEMELERİ Herhangi bir yapının projelendirmesi ve inşaatı aşamasında amaç aşağıda belirtilen üç koşulu bir arada gerçekleştirmektir: a) Yapı istenilen işlevi yapabilmelidir,

Detaylı

1070-Al99,7. Kimyasal Kompozisyon (%) Kesme Dayanımı( kaynak yük yönünde) Uluslararası Standartlar. Ek bilgiler. Mekanik Dayanım. Kaynak Pozisyonları

1070-Al99,7. Kimyasal Kompozisyon (%) Kesme Dayanımı( kaynak yük yönünde) Uluslararası Standartlar. Ek bilgiler. Mekanik Dayanım. Kaynak Pozisyonları 17-Al99,7 Kimyasal Kompozisyon (% Si,2 Zn,2 Fe,25 Ti, Cu,4 Be, Mn, tüm alaşımlar toplamı, Cr - Al 99,7, Kesme Dayanımı( kaynak yük yönünde EN ISO 1827 17-Al99,7 Kaynak sonrası eloksal için renk uyumu oldukça

Detaylı

Fabrika: Kütahya Org. San. Böl. 6.cad. No:15 / KÜTAHYA /TÜRKİYE Tel: +90 274 266 25 72 / 79 Fax: +90 274 266 25 76 info@viggroup.com.

Fabrika: Kütahya Org. San. Böl. 6.cad. No:15 / KÜTAHYA /TÜRKİYE Tel: +90 274 266 25 72 / 79 Fax: +90 274 266 25 76 info@viggroup.com. w w w. s k - c w. c o m Fabrika: Kütahya Org. San. Böl. 6.cad. No:15 / KÜTAHYA /TÜRKİYE Tel: +90 274 266 25 72 / 79 Fax: +90 274 266 25 76 info@viggroup.com.tr VIG Metal, alüminyum ve magnezyum gibi haf

Detaylı

ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ

ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ Prof. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü, 54187, SAKARYA ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ (Yaşlandırma

Detaylı

MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 10 Yüksek mukavemetli yapı çelikleri. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı

MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 10 Yüksek mukavemetli yapı çelikleri. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 10 Yüksek mukavemetli yapı çelikleri Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 20132014 Güz Yarıyılı Genel yapı çelikleri esasta düşük ve/veya orta karbonlu çelik olup

Detaylı

Deneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması.

Deneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması. 1 Deneyin Adı Çekme Deneyi Deneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması. Teorik Bilgi Malzemelerin statik (darbesiz) yük altındaki mukavemet özelliklerini

Detaylı

METALURJİ VE MALZEME MÜH. LAB VE UYG. DERSİ FÖYÜ

METALURJİ VE MALZEME MÜH. LAB VE UYG. DERSİ FÖYÜ METALURJİ VE MALZEME MÜH. LAB VE UYG. DERSİ FÖYÜ ALIN KAYNAKLI LEVHASAL BAĞLANTILARIN ÇEKME TESTLERİ A- DENEYİN ÖNEMİ ve AMACI Malzemelerin mekanik davranışlarını incelemek ve yapılarıyla özellikleri arasındaki

Detaylı

TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ. Bölüm-4 MALZEMELERDE ÇEKME-BASMA - KESME GERİLMELERİ VE YOUNG MODÜLÜ. 4.1. Malzemelerde Zorlanma ve Gerilme Şekilleri

TEKNOLOJİNİN BİLİMSEL İLKELERİ. Bölüm-4 MALZEMELERDE ÇEKME-BASMA - KESME GERİLMELERİ VE YOUNG MODÜLÜ. 4.1. Malzemelerde Zorlanma ve Gerilme Şekilleri Bölüm-4 MALZEMELERDE ÇEKME-BASMA - KESME GERİLMELERİ VE YOUNG MODÜLÜ 4.1. Malzemelerde Zorlanma ve Gerilme Şekilleri Malzemeler genel olarak 3 çeşit zorlanmaya maruzdurlar. Bunlar çekme, basma ve kesme

Detaylı

YTÜMAKiNE * A305teyim.com

YTÜMAKiNE * A305teyim.com YTÜMAKiNE * A305teyim.com KONU: Kalın Sacların Kaynağı BİRLEŞTİRME YÖNTEMLERİ ÖDEVİ Kaynak Tanımı : Aynı veya benzer cinsten iki malzemeyi ısı, basınç veya her ikisini birden kullanarak, ilave bir malzeme

Detaylı

BAZI KAYNAK PARAMETRELERİNİN SIÇRAMA KAYIPLARINA ETKİSİ

BAZI KAYNAK PARAMETRELERİNİN SIÇRAMA KAYIPLARINA ETKİSİ BAZI KAYNAK PARAMETRELERİNİN SIÇRAMA KAYIPLARINA ETKİSİ ÖZET CO 2 kaynağında tel çapının, gaz debisinin ve serbest tel boyunun sıçrama kayıpları üzerindeki etkisi incelenmiştir. MIG kaynağının 1948 de

Detaylı

BAKIR BORU ÜRETİMİNDE MÜKEMMELLİK

BAKIR BORU ÜRETİMİNDE MÜKEMMELLİK BAKIR BORU ÜRETİMİNDE MÜKEMMELLİK NEDEN BAKIR BORU? 1. Yüksek ısı iletkenliği nedeniyle ısıtma ve soğutma sistemlerinde enerji tasarrufu açısından alternatifsiz olarak kullanılmaktadır. 2. Korozyon direnci

Detaylı

İmal Usulleri. Fatih ALİBEYOĞLU -7-

İmal Usulleri. Fatih ALİBEYOĞLU -7- Fatih ALİBEYOĞLU -7- Giriş Malzemeler birçok imal yöntemiyle şekillendirilebilir. Bundan dolayı malzemelerin mekanik davranışlarını bilmemiz büyük bir önem teşkil etmektedir. Bir mekanik problemi çözerken

Detaylı

Doç.Dr.Salim ŞAHİN YORULMA VE AŞINMA

Doç.Dr.Salim ŞAHİN YORULMA VE AŞINMA Doç.Dr.Salim ŞAHİN YORULMA VE AŞINMA YORULMA Yorulma; bir malzemenin değişken yükler altında, statik dayanımının altındaki zorlamalarda ilerlemeli hasara uğramasıdır. Malzeme dereceli olarak arttırılan

Detaylı

FİZİK LABORATUVARI HİZMETLERİ

FİZİK LABORATUVARI HİZMETLERİ FİZİK LABORATUVARI HİZMETLERİ İŞİN ADI Cam Kürecik Deneyleri Görünüş Kusurlu cam küreciklerin ağırlıklı yüzdesi Tane Büyüklüğü Dağılımı Kırılma İndisi Tanelerin ve yabancı taneciklerin ağırlıklı yüzdesi

Detaylı

FAZ DİYAGRAMLARI ve DÖNÜŞÜMLERİ HOŞGELDİNİZ

FAZ DİYAGRAMLARI ve DÖNÜŞÜMLERİ HOŞGELDİNİZ FAZ DİYAGRAMLARI ve DÖNÜŞÜMLERİ Malzeme Malzeme Bilgisi Bilgisi PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ Prof. Dr. Hüseyin UZUN-Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü 1 /94 İkili Faz Diyagramından Hangi Bilgiler

Detaylı

MIG-MAG KAYNAK METODUNDA KULLANILAN KAYNAK ELEKTROTLARI VE ELEKTROT SEÇİMİ

MIG-MAG KAYNAK METODUNDA KULLANILAN KAYNAK ELEKTROTLARI VE ELEKTROT SEÇİMİ MIG-MAG KAYNAK METODUNDA KULLANILAN KAYNAK ELEKTROTLARI VE ELEKTROT SEÇİMİ Prof. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü,

Detaylı

Akımsız Nikel. Çözeltideki tuzları kullanarak herhangi bir elektrik akım kaynağı kullanılmadan nikel alaşımı kaplayabilen bir prosestir"

Akımsız Nikel. Çözeltideki tuzları kullanarak herhangi bir elektrik akım kaynağı kullanılmadan nikel alaşımı kaplayabilen bir prosestir Akımsız Nikel Eğitimi Akımsız Nikel Çözeltideki tuzları kullanarak herhangi bir elektrik akım kaynağı kullanılmadan nikel alaşımı kaplayabilen bir prosestir" Akımsız Nikel Anahtar Özellikler Brenner &

Detaylı

ALÜMİNYUM T6 ISIL İŞLEMİ İÇİN GELİŞTİRİLEN SEPET TASARIMI İLE ZAMAN VE ENERJİ TASARRUFU SAĞLANMASI

ALÜMİNYUM T6 ISIL İŞLEMİ İÇİN GELİŞTİRİLEN SEPET TASARIMI İLE ZAMAN VE ENERJİ TASARRUFU SAĞLANMASI ALÜMİNYUM T6 ISIL İŞLEMİ İÇİN GELİŞTİRİLEN SEPET TASARIMI İLE ZAMAN VE ENERJİ TASARRUFU SAĞLANMASI Seracettin Akdı Aydınlar Yedek Parça San. ve Tic. A.Ş. Ar-Ge Merkezi Gamze Küçükyağlıoğlu Aydınlar Yedek

Detaylı

TALAŞLI İMALAT. Koşul, takım ile iş şekillendirilmek istenen parça arasında belirgin bir sertlik farkının olmasıdır.

TALAŞLI İMALAT. Koşul, takım ile iş şekillendirilmek istenen parça arasında belirgin bir sertlik farkının olmasıdır. TALAŞLI İMALAT Şekillendirilecek parça üzerinden sert takımlar yardımıyla küçük parçacıklar halinde malzeme koparılarak yapılan malzeme üretimi talaşlı imalat olarak adlandırılır. Koşul, takım ile iş şekillendirilmek

Detaylı

METAL MATRİSLİ KOMPOZİT MALZEMELER

METAL MATRİSLİ KOMPOZİT MALZEMELER Prof.Dr.Ahmet Aran - İ.T.Ü. Makina Fakültesi METAL MATRİSLİ KOMPOZİT MALZEMELER METAL MATRİSLİ KOMPOZİTLER KARMA MALZEMELER METAL MATRİSLİ KARMA MALZEMELER MMK ÜRETİM YÖNTEMLERİ UYGULAMA ÖRNEKLERİ Metal,

Detaylı

BETON KARIŞIM HESABI (TS 802)

BETON KARIŞIM HESABI (TS 802) BETON KARIŞIM HESABI (TS 802) Beton karışım hesabı Önceden belirlenen özellik ve dayanımda beton üretebilmek için; istenilen kıvam ve işlenebilme özelliğine sahip; yeterli dayanım ve dayanıklılıkta olan,

Detaylı

MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Sürünme, eğme ve burma deneyleri

MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Sürünme, eğme ve burma deneyleri MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Sürünme, eğme ve burma deneyleri Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı 2. Mukavemet ve deformasyon

Detaylı

İnşaat Müh. Giriş. Konu: ÇELİK YAPILAR. İnşaat Müh. Giriş Dersi Konu: Çelik Yapılar 1

İnşaat Müh. Giriş. Konu: ÇELİK YAPILAR. İnşaat Müh. Giriş Dersi Konu: Çelik Yapılar 1 İnşaat Müh. Giriş Konu: ÇELİK YAPILAR İnşaat Müh. Giriş Dersi Konu: Çelik Yapılar 1 BALIKESİR Ü. MÜH. FAKÜLTESİ İnşaat Müh. Bölümü Çelik Yapı Dersleri Çelik Yapılar-I (Zorunlu ders, 3. sınıf I. Dönem)

Detaylı

Kaynak nedir? Aynı veya benzer alaşımlı maddelerin ısı tesiri altında birleştirilmelerine Kaynak adı verilir.

Kaynak nedir? Aynı veya benzer alaşımlı maddelerin ısı tesiri altında birleştirilmelerine Kaynak adı verilir. 1 Kaynak nedir? Aynı veya benzer alaşımlı maddelerin ısı tesiri altında birleştirilmelerine Kaynak adı verilir. 2 Neden Kaynaklı Birleşim? Kaynakla, ilave bağlayıcı elemanlara gerek olmadan birleşimler

Detaylı

1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları

1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları 1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları Sol üstte yüzey seftleştirme işlemi uygulanmış bir çelik

Detaylı

ALÜMİNYUM ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... DIN 53151 ... Si Fe Cu Mn Mg Zn Ti Cr 0,45 0,02 0,03 0,50

ALÜMİNYUM ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... DIN 53151 ... Si Fe Cu Mn Mg Zn Ti Cr 0,45 0,02 0,03 0,50 ALÜMİNYUM Alüminyum hafifliği ve doğa şartlarına uygunluğu ile hiçbir bakım gerektirmeksizin uzun yıllar dayanabilme özelliği ile çağımızın en önemli metalidir. Sistemimizde kullandığımız alüminyumun teknik

Detaylı

Uygulamalar ve Kullanım Alanları

Uygulamalar ve Kullanım Alanları BÖHLER W360 ISOBLOC ılık veya sıcak dövme kalıpları ve zımbaları için geliştirilmiş bir takım çeliğidir. Sertlik ve tokluğun istendiği çok çeşitli uygulamalarda kullanılabilir. Özellikler Yüksek sertlik

Detaylı

TIG GAZALTI KAYNAK YÖNTEMİNDE KULLANILAN GAZLAR VE ÖZELLİKLERİ PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ

TIG GAZALTI KAYNAK YÖNTEMİNDE KULLANILAN GAZLAR VE ÖZELLİKLERİ PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ TIG GAZALTI KAYNAK YÖNTEMİNDE KULLANILAN GAZLAR VE ÖZELLİKLERİ PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ 1 NİÇİN KORUYUCU GAZ KULLANILIR? 1- Ergimiş kaynak banyosunu, havada mevcut olan gazların zararlı etkilerinden

Detaylı

PLASTİK ŞEKİL VERMENİN ESASLARI EÜT 231 ÜRETİM YÖNTEMLERİ. Metal Şekillendirmede Gerilmeler. Plastik Şekil Verme

PLASTİK ŞEKİL VERMENİN ESASLARI EÜT 231 ÜRETİM YÖNTEMLERİ. Metal Şekillendirmede Gerilmeler. Plastik Şekil Verme PLASTİK ŞEKİL VERMENİN ESASLARI EÜT 231 ÜRETİM YÖNTEMLERİ Doç.Dr. Murat VURAL İTÜ Makina Fakültesi 1 1. Plastik Şekil Vermeye Genel Bakış 2. Plastik Şekil Vermede Malzeme Davranışı 3. Plastik Şekil Vermede

Detaylı

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,

Detaylı

simplan www.standartizolasyon.com

simplan www.standartizolasyon.com simplan www.standartizolasyon.com Kalite Politikamız Kalite ve başarının temelini, doğru proje, doğru altyapı, doğru ürün ile doğru uygulamanın oluşturduğuna inanan ve bu doğrultuda sektörüne alternatif

Detaylı

DÖRTEL ALÜMİNYUM. Firmamız 1999 yılında elektrostatik toz boya tesisiyle faaliyete başlamıştır yılında alüminyum satış mağazamız kurulmuştur.

DÖRTEL ALÜMİNYUM. Firmamız 1999 yılında elektrostatik toz boya tesisiyle faaliyete başlamıştır yılında alüminyum satış mağazamız kurulmuştur. HAKKIMIZDA DÖRTEL ALÜMİNYUM Firmamız 99 yılında elektrostatik toz boya tesisiyle faaliyete başlamıştır. 2003 yılında alüminyum satış mağazamız kurulmuştur. 2004 yılında İvedik Organize Sanayi bölgesinde

Detaylı

ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ HOŞGELDİNİZ

ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ HOŞGELDİNİZ ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ Malzeme Malzeme Bilgisi Bilgisi PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ 1 ÇÖKELME SERTLEŞTİRMESİ (Yaşlandırma Sertleşmesi) Bazı metal alaşımlarının sertlik ve mukavemeti, soğuk deformasyon

Detaylı

ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ. CW511L - CuZn38As S511 - S511DW ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK

ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ. CW511L - CuZn38As S511 - S511DW ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ CW511L CuZn3As S511 S511DW ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK CW511L CuZn3As Ürün Kodu EN Sembol EN No AST Cu Zn Pb Sn Fe Ni Al As Diğer Toplam S511 CuZn3As CW511L C2753 61,5 Kalan 63,5 Kalan,2,1,1,3,5,2,,2

Detaylı

Malzeme yavaşça artan yükler altında denendiği zaman, belirli bir sınır gerilmede dayanımı sona erip kopmaktadır.

Malzeme yavaşça artan yükler altında denendiği zaman, belirli bir sınır gerilmede dayanımı sona erip kopmaktadır. YORULMA 1 Malzeme yavaşça artan yükler altında denendiği zaman, belirli bir sınır gerilmede dayanımı sona erip kopmaktadır. Bulunan bu gerilme değerine malzemenin statik dayanımı adı verilir. 2 Ancak aynı

Detaylı

Rapor no: 020820060914 Konu: Paslanmaz çelik

Rapor no: 020820060914 Konu: Paslanmaz çelik Rapor no: 08060914 Konu: Paslanmaz çelik PASLANMAZ ÇELİK Paslanmaz çelik, yüksek korozyon dayanımı ve üstün mekanik özellikleri (çekme, darbe, aşınma dayanımı ve sertlik) açısından diğer metalik malzemelere

Detaylı

Sıcak Daldırma Galvanizleme Prosesimiz İntermetalik Alaşım Katmanları Galfan Korozyon Dirençleri Ar-Ge Çalışmalarımız

Sıcak Daldırma Galvanizleme Prosesimiz İntermetalik Alaşım Katmanları Galfan Korozyon Dirençleri Ar-Ge Çalışmalarımız Sıcak Daldırma Galvanizleme Prosesimiz İntermetalik Alaşım Katmanları Galfan Korozyon Dirençleri Ar-Ge Çalışmalarımız Bilindiği gibi, demir ve alaşımları bir çok alanda kullanılan malzemelerdir. Kullanım

Detaylı

Metal Yüzey Hazırlama ve Temizleme Fosfatlama (Metal Surface Preparation and Cleaning)

Metal Yüzey Hazırlama ve Temizleme Fosfatlama (Metal Surface Preparation and Cleaning) Boya sisteminden beklenilen yüksek direnç,uzun ömür, mükemmel görünüş özelliklerini öteki yüzey temizleme yöntemlerinden daha etkin bir biçimde karşılamak üzere geliştirilen boya öncesi yüzey temizleme

Detaylı

ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ. CW511L - CuZn38As S511 - S511DW ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK

ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ. CW511L - CuZn38As S511 - S511DW ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ CW511L CuZn3As S511 S511DW ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK CW511L CuZn3As Ürün Kodu EN Sembol EN No AST Cu Zn Pb Sn Fe Ni Al As Diğer Toplam S511 CuZn3As CW511L C2753 61,5 Kalan 63,5 Kalan,2,1,1,3,5,2,,2

Detaylı

SÜPER ALAŞIMLAR Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER

SÜPER ALAŞIMLAR Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER Süper alaşım; ana yapısı demir, nikel yada kobalt olan nisbeten yüksek miktarlarda krom, az miktarda da yüksek sıcaklıkta ergiyen molibden, wofram, alüminyum ve titanyum içeren alaşım olarak tanımlanabilir.

Detaylı

3M VHB Bantlar VHB. THE Acrylic Foam Tape. Güvenilirlik, Güç. ve Dayanıklılık. VHB Akrilik Köpük Bantlar

3M VHB Bantlar VHB. THE Acrylic Foam Tape. Güvenilirlik, Güç. ve Dayanıklılık. VHB Akrilik Köpük Bantlar 3M VHB Bantlar VHB THE Acrylic Foam Tape Güvenilirlik, Güç ve Dayanıklılık VHB Akrilik Köpük Bantlar Kalite avantajları güçlü ve dayanıklı yapıştırma geliştirilmiş estetik görüntü mükemmel sızdırmazlık

Detaylı

THERMAL SPRAY KAPLAMA

THERMAL SPRAY KAPLAMA THERMAL SPRAY KAPLAMA ANTİ KOROZYON UYGULAMALARI Tel malzemenin ısıtılıp, eriyik veya yarı eriyik halde, itici gaz aracılığı ile iş parçasına püskürtülmesi ile yapılan kaplamalardır. Thermal Spray sistemleri,

Detaylı

ULUSLARARASI MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ VE METAL PARÇA ORTAKLARI

ULUSLARARASI MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ VE METAL PARÇA ORTAKLARI ULUSLARARASI MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ VE METAL PARÇA ORTAKLARI Üretimde ve Pazarlamada Dünyada Yenilikçi Bir Marka... HAKKIMIZDA 3MEK, ulaşım, otomotiv sanayii, savunma sanayii, denizcilik, traktör ve iş

Detaylı

Bir cismin içinde mevcut olan veya sonradan oluşan bir çatlağın, cisme uygulanan gerilmelerin etkisi altında, ilerleyerek cismi iki veya daha çok

Bir cismin içinde mevcut olan veya sonradan oluşan bir çatlağın, cisme uygulanan gerilmelerin etkisi altında, ilerleyerek cismi iki veya daha çok Bir cismin içinde mevcut olan veya sonradan oluşan bir çatlağın, cisme uygulanan gerilmelerin etkisi altında, ilerleyerek cismi iki veya daha çok parçaya ayırmasına "kırılma" adı verilir. KIRILMA ÇEŞİTLERİ

Detaylı

ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ. CW724R - CuZn21Si3P ECOBRASS (PATENTLİ) ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK

ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ. CW724R - CuZn21Si3P ECOBRASS (PATENTLİ) ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK ÜRÜN TEKNİK BROŞÜRÜ CW7R CuZn1Si3P ECOBRASS (PATENTLİ) ÇUBUK / İÇİ BOŞ ÇUBUK CW7R CuZn1Si3P Ürün Kodu EN Sembol EN No AST Cu Zn Pb Sn Fe Ni Al n P Si Diğer Toplam ECOBRASS CuZn1Si3P CW7R C693 75, Kalan

Detaylı

MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 3 Çelik üretimi. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı

MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 3 Çelik üretimi. Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir Güz Yarıyılı MMT209 Çeliklerde Malzeme Bilimi ve Son Gelişmeler 3 Çelik üretimi Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2013-2014 Güz Yarıyılı Fırın Ön hadde Nihai hadde Soğuma Sarma Hadde yolu koruyucusu 1200-1250 ºC Kesme T >

Detaylı

2.Oturum: Kalıp & Maça Teknolojileri Oturum Başkanı: Teoman Altınok (Entil Endüstri)

2.Oturum: Kalıp & Maça Teknolojileri Oturum Başkanı: Teoman Altınok (Entil Endüstri) «Daha Temiz Motor Bloğu ve Silindir Kafaları için Gelişmiş Boya Sistemleri» Simon Turley, Halil Gönenbaba (Metko Hüttenes Albertus) 2.Oturum: Kalıp & Maça Teknolojileri Oturum Başkanı: Teoman Altınok (Entil

Detaylı

uzun vadeli çözüm ortağınız

uzun vadeli çözüm ortağınız Firma Sunumu uzun vadeli çözüm ortağınız 2016 Ozay Dokum www.ozaydokum.com 1 Tarihçe 1993 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2007 2012 2014 2015 Izmir de 400 m 2 lik bir atölyede, Öz-Ay kamlok ve çabuk bağlantı

Detaylı

YAPI MALZEMESİ OLARAK BETON

YAPI MALZEMESİ OLARAK BETON TANIM YAPI MALZEMESİ OLARAK BETON Concrete kelimesi Latinceden concretus (grow together) ) kelimesinden gelmektedir. Türkçeye ise Beton kelimesi Fransızcadan gelmektedir. Agrega, çimento, su ve gerektiğinde

Detaylı

MİMARİ KATALOG Alüminyum Pencere, Kapı ve Giydirme Cephe Sistemleri

MİMARİ KATALOG Alüminyum Pencere, Kapı ve Giydirme Cephe Sistemleri MİMARİ KATALOG Alüminyum Pencere, Kapı ve Giydirme Cephe Sistemleri ARCHITECTURAL CATALOGUE Aluminium Windows, Doors and Facade Systems Akpa Alüminyum 1987 yılında Çağlayan da kurulmuştur. Kuruluşundan

Detaylı

İÇİNDEKİLER 2. 3. 4. 5. 6.

İÇİNDEKİLER 2. 3. 4. 5. 6. İstiklal Mah. Barış Manço Cad. 5. Sok No:8 34522 Esenyurt / İSTANBUL TÜRKİYE Tel.: 0212 679 69 79 Faks: 0212 679 69 81 E-posta: info@gozdempaslanmaz.com 44 44 881 1 İÇİNDEKİLER 1. 2. 3. 4. 5. 6. 2 1 HAKKIMIZDA

Detaylı

27.10.2011. Plastik Şekil Verme MAK351 İMAL USULLERİ. Metal Şekillendirmede Gerilmeler PLASTİK ŞEKİL VERMENİN ESASLARI

27.10.2011. Plastik Şekil Verme MAK351 İMAL USULLERİ. Metal Şekillendirmede Gerilmeler PLASTİK ŞEKİL VERMENİN ESASLARI Plastik Şekil Verme MAK351 İMAL USULLERİ Doç.Dr. Turgut GÜLMEZ İTÜ Makina Fakültesi Metal parçaların şeklinin değiştirilmesi için plastik deformasyonun kullanıldığı büyük imalat yöntemleri grubu Genellikle

Detaylı

MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 5 Termomekanik İşlemler

MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 5 Termomekanik İşlemler MMT440 Çeliklerin Isıl İşlemi 5 Termomekanik İşlemler Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı Slab Sıcak haddeleme Asitle temizleme Soğuk haddehane Çan tipi fırın Temper hadde Sürekli tavlama

Detaylı