BÖLÜM 7 TRANSFORMATÖRLER

Transkript

1 BÖÜ 7 TAFOATÖE ODE OU - DEİ OUAI ÇÖZÜEİ 4.. prmer. Transformatör deal olduğundan, dr. > olduğundan, transformatör gerlm alçaltıcı olarak kullanılır. > ve < dr. Buna göre I ve II yargıları doğru, III. yargı yanlıştır. CEA D I I 4 Transformatör deal olduğundan gerlm, 4 0 & 90 volt CEA B. Trans for ma tör de de ğş tr me ora nı 4 tür. Bu na gö re; I. yargı doğrudur. & 4 tü. r 4 II. yargı doğrudur. > olduğundan transformatör gerlm yükseltcdr. III. yargı doğrudur. CEA E 5. prmer s akı mı nı ar tır mak çn, ba ğın tı sı na gö re, I, II ve III ş lem le r tek ba şı na ya pıl ma lı dır. CEA E 4 5 Transformatör deal olduğundan, devrede oluşan akım değer, 4 & 5 0 8A CEA C 6. Şe kl de k trans for ma tör ler de al ol du ğu na gö re drencn k ucu arasındak ge r lm, I. yargı doğrudur. Drenç üzernden geçen akım, 00 5A 40 II. yargı doğrudur. Drencn gücü,. (5) watt III. yargı yanlıştır. CEA C EETİ E AETİZA 47

2 . ODE OU - DEİ OUAI ÇÖZÜEİ ~ grfl 5 ç k fl~ transformatörü çn, CEA C. gerlmnn etkn değer, CEA D CEA D Çıkış gerlm,.. bağıntısına göre, gerlmn artırmak çn, gerlm artırılmalıdır. azaltılmalıdır. artırılmalıdır. I, II ve III şlemler tek başına yapılmalıdır. CEA E > ve > olduğuna göre,.. bağıntısından, > dr. transformatörü çn, I. yargı kesnlkle doğrudur. ve y karşılaştıramayız. II. yargı çn kesn brşey söylenemez. ve y karşılaştıramayız. III. yargı çn kesn brşey söylenemez. CEA A 48 EETİ E AETİZA

3 6. 9. A C E ~ ~ Z 4 B D F I. yol:,, Z transformatörler deal ve brbrlerne paralel olarak bağlandığından, ve dr. transformatörü çn, & II. yol: Bobnler üzerndek gerlm sarım sayıları le orantılıdır. 6, 6, ve 4 Bu durumda, > CEA B tras for ma tö rü ge r lm yük sel t c ol du ğu na gö re, > dr. I. yargı kesnlkle doğrudur. arım sayıları blnmedğnden le ü karşılaştıramayız. II. yargı çn kesn brşey söylenemez. tras for ma tö rü ge r lm düşürücü ol du ğu na gö re, > tür. III. yargı kesnlkle doğrudur. CEA D ba ğın tı sı na gö re, ve değştrlmeden y azalt mak çn; I, II ve II I ş lemler tek ba şı na ya pıl ma lı dır. 60 CEA E 40 al ter na tf g rş ge r l m de ğş t rl me den, çı kış ge r l m n azalt mak çn,.. bağıntısına göre; I ve I I ş lem le r tek ba şı na ya pıl ma lı dır. CEA C.. ba ğın tı sı na gö re, 60 luk gerlm değştrlmeden gerlmn 40 volttan 0 vol ta dü şür mek çn, k ka tı na çı ka rıl ma lı, ya rı ya n d rl me l dr. Bu durumda I ve I şlemler brlkte yapılmalıdır. CEA B EETİ E AETİZA 49

4 .. ODE OU - TEİ OUAI ÇÖZÜEİ 00 5 Bobnlerden alınan gerlmler sarım sayıları le orantılıdır. le noktaları arasındak gerlm, & 60 le noktaları arasındak gerlm, & 0 Bobnlern sarım yönler düz olduğundan, le noktaları arasındak gerlm, le noktaları arasındak gerlm, & 00 le noktaları arasındak gerlm & 00 Bobnlern sarım yönler düz olduğundan, le noktaları arasındak gerlm, CEA D I. ve II. yargılar doğrudur. III. yargı yanlıştır. CEA C le noktaları arasındak gerlm, 00 5 & 80 le noktaları arasındak gerlm, 00 5 & 40 le noktaları arasında bobnler aynı yönlü sarıldığından, le noktaları arasındak gerlm, 00 5 & 0 olur. le noktaları arasında bobnler ters yönlü sarıldığından, ve taraf tarafa oranlanırsa, CEA D Bobnlerden alınan alternatf gerlm değerler sarım sayıları le orantılıdır. Bu durumda, 4 5 & & Buna göre, > > lşks vardır. CEA A 50 EETİ E AETİZA

5 ODE OU - 4 TEİ OUAI ÇÖZÜEİ. 500 prmer A A 00 le noktaları arasındak gerlm, & 50 le noktaları arasındak gerlm & 50 le noktaları arasında bobnler ters bağlandığından, le noktaları arasındak gerlm, & 00 Bu durumda, > CEA B. Transformatörün verm,. erm ,8 % verm 00.0, ,5A prmer CEA A Br bobnden elde edlen gerlm sarım sayılarıyla orantılıdır. le noktaları arasındak gerlm, 60 8 & 60 4 le noktaları arasındak gerlm, 60 8 & 40 le noktaları arasındak gerlm, 60 8 & 4 80, ve gerlmlern tanımlarsak, 60 ve bobnler ters bağlandığından, ve bobnler aynı yönlü bağlandığından, Buna göre, > > CEA E. Transformatörün verm %80 olduğuna göre erm , 4. & 5 5 4A prmer I A I 4A Transformatörün verm eştlğnden, erm & 5 5 Tüm transformatörlerde, olduğundan, CEA D 5 CEA B EETİ E AETİZA 5

6 4. prmer 6. prmer I A I A 4 5 Transformatörlerde prmer ve dek gerlm değerler sarım sayılarıyla orantılıdır. 4 ve olduğundan, Transformatörün verm, erm.... % verm CEA E rmer devrenn sarım sayısı 5, devrenn sarım sayısı olduğuna göre, gerlmlern oranı, 5 5 Transformatörün verm, erm %verm Buna göre prmer devreye 00 J enerj verldğnde devreden 90 J enerj alınır. rmer devreye 00 J verldğnde devreden 80 J enerj alınır. CEA C 5. Br transformatörde her zaman prmer ve devreler çn, eştlğ vardır. Bu durumda, tür. Transformatörün verm, erm.. eştlğnde verm bulablmek çn oranı blndğne göre, ve ncelkler de blnrse verm bulunablr. CEA D 5 EETİ E AETİZA

7 ÇÖZÜE. Transformatörler alternatf akım le çalışır. Grş devres brncl (prmer), devres () olarak adlandırılır. İdeal transformatörlerde enerj kaybı yoktur. erm %00 dür. Çıkış devresnn sarım sayısının devresnn sarım sayısına oranı değştrme oranı denr. CEA D Transformatörler Test 4. Hdroelektrk santrallernde üretlen enerj, santral ında transformatör yardımıyla gerlm yükseltlr. üksek gerlm enerj letm hatları le uzak şehrlere aktarılır. Şehr ndek transformatörler yardımı le gerlm 0 volta düşürülerek evlere verlr. I., II. ve III. yargılar doğrudur. CEA E. A 0 Ω CEA B 00 + prmer Trans for ma tör ler doğ ru akım kay na ğı le ça lış maz. olt met re sı fır de ğe r n gös te rr. CEA A. 6. gerlmn artırmak çn, bağıntısına göre, gerlm ya da sarım sayısı artırılmalıdır. I ve III şlemler tek başına yapılmalıdır. CEA E prmer bağıntısına göre, artırılırsa, azalır. I. yargı yanlıştır. artırılırsa, artar. II. yargı yanlıştır. artırılırsa, azalır. III. yargı doğrudur. CEA C EETİ E AETİZA 5

8 > olduğuna göre, > I. yargı kesnlkle doğrudur. 4 > olduğuna göre, 4 > ve dr. II. yargı yanlıştır. le 4 gerlmler karşılaştırılamaz. III. yargı çn kesn brşey söylenemez. 4 > I. yargı kesnlkle doğrudur. CEA E 6 & 4 I. eştlk doğrudur. 6 & II. eştlk doğrudur. 4 4 & III. eştlk yanlıştır. CEA C Şekl-I + Şekl-II 4 4 & olur. & & 9 Buna göre, > > CEA D Şekl-III Transformatörler doğru akım le çalışmaz. lambası kesnlkle ışık vermez. CEA B 54 EETİ E AETİZA

9 .. ÇÖZÜE A 5 Ω ekonder devreden geçen akım şddet, alınan verlen s. p. p s s 6 s 4A ekonder devredek potansyel, s s r mer dev re de k bo b nn sa rım sa yı sı nın se kon der dev re de k bo b nn sa rım sa yı sı na ora nı, p p s p s s II. yol: Transformatör deal olduğundan akım oranı sarım sayıları oranı le ters orantılıdır. p s 4 s p CEA C 0 Transformatörler & 40 olur. 4 II. yargı doğrudur. uç la rı ve uç la rı ara sın da k sa rım la rın yön le r ters ol du ğun dan, III. yargı doğrudur. CEA E 0 prmer Tüm transformatörler gerlm sarım sayıları le orantılıdır. p p p p dr. Buna göre, Test CEA B & & 0 olur. I. yargı doğrudur. 4 CEA C 5. ~ 00 4 olduğundan ve nn sarım sayılarının oranı, ~ CEA A EETİ E AETİZA 55

10 6. 9. prmer.. bağıntısına göre, alternatf gerlm değştrlmeden, gerlmn artırmak çn, ya da azaltılmalıdır. ya da artırılmalıdır. CEA D rmer devrenn sarım sayısının, devrenn sarım sayısına oranı, I. yargı yanlıştır. 7. g prmer Br transformatörün verm; erm ı al nan verlen ç. le bulunur.. erm bulablmek çn prmer devrenn akım ve gerlm değerler le devrenn akım ve gerlm değerlern blmek gerekr. Transformatörün verm %60 olduğundan prmer akımı le akımı arasındak lşk, erm II. yargı doğrudur. & 4 Transformatörde verm %60 olduğundan enerj kayıbı %40 tır. III. yargı doğrudur. CEA E Grş ve gerlmlernn etkn değerler blndğnden akım değerlernn blnmes yeterldr. CEA B 0. prmer prmer ç ç 8. ~ ~ ç 0 ç g 0 Şekl-I Şekl-II prmer.. bağıntısına göre, 400 gerlm değştrlmeden gerlmn 00 volttan 50 volta düşürmek çn bobnnn sarım sayısı katına çıkartılmalıdır. I şlem tek başına yapılmalıdır. CEA A Şekl-III ç g 0 Şekl-I dek devre doğru akım le Şekl-II ve III tek devreler se alternatf akımlarla beslenmektedr. Transformatörler alternatf akım le çalıştığından Şekl-I dek devrenn gerlm sıfırdır ĊEA A ç 56 EETİ E AETİZA

11 Adı ve oyadı :... ınıfı :... umara :... Aldığı ot :... Bölüm azılı oruları (Transformatörler) ÇÖZÜE.. A A bobn üzerndek gerlm, Çıkış gerlm, a) Transformatör deal olduğu çn, A b) ekonder gerlm, A 6 Ω. alınan verlen s A 5 5 EETİ E AETİZA 57

12 5. 8. A A Ω % erm & A a) b) 0 0 & 0 A % erm erm % sarım sayısı, A 0 Ω olur & 5 5 A sarım sayısı, 6 6 ve taraf tarafa oranlanırsa, 6 58 EETİ E AETİZA