HİDROLİK KOMİTE ÇALIŞMALARI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "HİDROLİK KOMİTE ÇALIŞMALARI"

Transkript

1 HİDROLİK KOMİTE ÇALIŞMALARI KONU : LABĠRENT DOLUSAVAKLAR SUNUMU YAPAN : Dr. ĠHSAN KAġ ESER PROJE MÜHENDĠSLĠK Aġ ihsankas@espm.com.tr

2 DOLUSAVAK KAPASĠTE LERĠNĠN ARTTIRILMASI VE YÖNTEMLER *)Dolusavaklar bir barajın proje maliyetinde önemli bir yer tutan ve baraj güvenliği ile ilgili önemli fonksiyonları olan yapılardır. Bugüne kadar yapılan araģtırmalar baraj hasarlarının da yetersiz dolusavak kapasiteleri sonucu oluģan hasarlarla sıklıkla karģılaģıldığını ortaya koymuģtur. *) Rezervuarlara giren büyük taģkın debilerinin savaklanması dolusavak kret uzunluğunun arttırılması veya dolusavak üzerindeki proje su yükünün arttırılması ile gerçekleģtirilebilir. *)Uygulamada proje su yükünün arttırılması kapaklı dolusavaklar kullanılarak sağlanmaktadır. Bu seçim ile dolusavağın birim debisinin büyük oranda arttırılması olasıdır. *)Bundan dolayı eğer dolusavak ve boģaltım kanalı geniģliği azaltılırsa kontrollü dolusavaklar kontrolsüz olanlara oranla maliyetin büyük oranda azaltılmasına olanak tanırlar.

3 *)Ancak bazı dezavantajları nedeni ile kontrollü dolusavakların kullanım alanı da kısıtlı olabilmektedir, [2]. Bu nedenle kontrolsüz dolusavaklarda kret uzunluğunun arttırılması için çeģitli tiplerde eģik Ģekilleri geliģtirilmiģtir. *)Bunlardan bazıları üç yanlı dousavaklar, T ve Y formunda dolusavaklar, radyal dolusavaklar ve labirent dolusavaklardır. Bu tiplerden hangisinin kullanılacağı topografik koģullar dikkate alınarak tespit edilmektedir.

4 Labirent Dolusavakların Projelendirilmesi Labirent dolusavaklar belirli bir dolusavak geniģliğinde doğrusal dolusavaklara nazaran planda çok daha uzun bir kret uzunluğu sağlayan serbest yüzeyli akımın yer aldığı bir dolusavak tipidir Adlarını geometrilerinden almaktadırlar. Toplam kret uzunlukları genellikle standart bir dolusavağın kret uzunluğunun 3 veya 5 katı olmaktadır DeĢarj kapasitesi ise su yükü ile değiģmekte olup aynı geniģlikteki doğrusal veya standart bir dolusavak deģarj kapasitesinin yaklaģık iki katı olmaktadır.

5 Uygulama Alanları Belirli bir kret kotu ve dolusavağın yerleģtirileceği geniģlik değiģtirilmeden dolusavak deģarj kapasitesini arttırmak veya kret kotunu yükselterek deģarj kapasitesini düģürmeden rezervuarın depolama kapasitesini arttırmak amaçları ile kullanılabilir. Genelde trapez Ģekilli plan formu olanlar tercih edilmektedirler

6 Klasik dolusavak ile Labirent dolusavağın karģılaģtırılması

7

8

9 White water lake dam Ohau river in New Zealand

10

11

12 UTE DAM REUTER HESS

13 Triangular labyrinth weir of the hydroelectric power plant Ohau C in New Zealand.

14 Trapezoidal labyrinth weir of Cimia dam in Italy.

15 Physical Model Study Flow Downstream of Weir

16 Yapılan çalıģmalar Hay ve Taylor 5 tarafından yapılan çalıģmalarda ise üçgen ve trapezoidal forma sahip labirent dolusavakların projelendirme metodu ve deģarj kapasiteleri ele alınmıģtır. Darvas 4 ve Mayer 11 tarafından yapılan bir çok model çalıģması ile bazı barajlara uygulanan labirent dolusavaklar incelenmiģtir. Lux 10 ise laboratuvar test kanallarında ve uygulanacak projeler üzerinde yaptığı çalıģmalarda labirent dolusavakların hidrolik performansını incelemiģ ve deģarj kapasitesi ile ilgili bir eģitlik geliģtirmiģtir. USBR tarafından bu konuda yapılan çalıģmalarda Ute ve Hyrum Barajının labirent dolusavakları test edilmiģtir, 7, 8.

17 Ute Barajının 10 gözlü olan ve Hay ve Taylor proje eğrisine göre 5 projelendirilen labirent dolusavak model çalıģmalarında dolusavağın maksimum göl kotunda proje debisini geçiremediği tespit edilmiģtir. Modelden elde edilen sonuçlarla Hay ve Taylor proje kriterleri arasındaki farkın su yükü tanımındaki farklılıktan oluģtuğu belirlenmiģtir. Houston 7,8 ve Lux 10 projelendirme eğrilerinde kret üzerindeki piyezometrik yük yerine toplam yükü gözönüne almıģtır. USBR da Ritschard Barajı labirent dolusavağı model çalıģmaları tamamlanmıģtır, 15. Bu model çalıģmasından elde edilen sonuçlar Standley Lake labirent dolusavağının projelendirilmesinde de kullanılmıģtır, 14.

18 Utah su kaynakları laboratuvarında (UWRL) çeşitli kret formlarına sahip labirent dolusavakların deşarj katsayılarını elde etmek için birçok araştırma yapılmıştır,

19 KRET FORMU ÇEYREK DAĠRE OLAN LABĠRENT SAVAKLARDA DEġARJ KATSAYISI

20 A : ÜÇGEN B: TRAPEZ KESKĠN KENARLI KRET FORMUNA SAHĠP LABĠRENT SAVAKLARDA DEġARJ KATSAYISI

21

22 Labirent Savakların Sağladığı Avantajlar 1) Genellikle trapezodial plan formları tercih edildiği için labirent dolusavaklarda kret uzunluğu oldukça artmaktadır. Bu da sabit bir su yükünde dolusavaktan deģarj edilen debiyi arttırmaktadır. 2) Büyük debileri daha küçük su yüklerinde geçirebilme özellikleri bu tip yapıların daha çok uygulama bulmasına olanak tanımaktadır. 3) Arazide dolusavağın yerleģtirileceği bölgenin geniģliğinin kısıtlı olduğu veya rezervuardaki taģkın öteleme hacminin kısıtlı olduğu durumlarda membaya yönelik geometrisinden dolayı savak kret uzunluğunu arttırarak avantaj sağlamaktadır. 4) Kapaklı dolusavaklara nazaran daha düģük maliyettedirler. 5) Aynı savak kret kotunda labirent dolusavaklar kontrolsuz sabit savaklara nazaran daha aynı debiyi düģük bir su yükünde geçridikleirnden dolayı baraj gövdesi kret kotunun düģürülmesine de olanak tanırlar. 6) Bunun yanında gövde kret kotunun diğer kontrolsuz dolusavaklardakiler ile eģit tutulması durumunda, klasik kontrılsuz dolusavaklara oranla rezervuarın aktif depolama kapasitesini arttırır.

23 Türkiye de yapılan çalıģmalar DSĠ TAKK Daire BaĢkanlığı Hidrolik Model Laboratuvarı ġube Müdürlüğü nde labirent dolusavakların diğer klasik dolusavaklara göre avantajlarını belirlemek amacıyla: Kızılcapınar Barajı ve HES, Sarıoğlan Barajı Dolusavak ve Belkaya Barajı Yan Dolusavak modellerinde çalıģmalar yapılmıģtır.

24 KIZILCAPINAR BARAJI (ÜZÜCEK E.- YILDIZ D.) Radyal dolusavağın 74,50 m olan kret uzunluğu labirent savak ile aynı genişlikte 240 m ye artırılmıştır. Yapılan model çalışmalarında radyal dolusavak yerine labirent dolusavak uygulanması durumunda göl su seviyesi 1,88 m daha düşük seviyede deşarj edilebilmektedir. Bu durumda baraj gövdesi kret kotunun 2 m düşürülebilmesi mümkün olacaktır.

25 SARIOĞLAN BARAJI (ÜZÜCEK E.- YILDIZ D.) Orijinal proje durumunda 80 m olan savak kret uzunluğu labirent savakla 358,40 m ye çıkarılmıştır. Proje debisinde; labirent dolusavakta, radyal dolusavağa göre göl su seviyesi 1,02 m daha da düşürülmüştür. Gövde hacmi labirent savak yapılması durumunda m3 daha azaldığı belirlenmiştir Baraj gövde hacminin % 9,4 üne karşılık gelmektedir

26 Savak Eşitliği Bir labirent savağın projelendirilmesi için önerilen bu metodda lineer bir savağın temel eģitliği kullanılmıģtır. 2 Q. C. L. 2g. H 3 1, 5 d ef t Burada; Cd = Boyutsuz deģarj katsayısı g = Yerçekimi ivmesi L = Savağın etkili uzunluğu Ht = Kret üzerindeki toplam yük

27 Labirent Dolusavağın Deşarj Katsayısını Etkileyen Değişkenler Labirent savak duvarının yüksekliği, kalınlığı ve kret Ģekli deģarj katsayısı üzerinde önemli etkiye sahiptir, Keskin kenarlı ve düz kretli savakların deģarj katsayılarının yuvarlatılmıģ kret formuna sahip savaklardan daha düģük olmaları nedeniyle genellikle tercih edilmemektedir. En uygun ve pratik kret formu çeyrek daireli form olarak kabul edilmektedir,

28 Labirent dolusavakta ise su yükü arttıkça Cd azalmaya devam eder ve dolusavak kapasitesi aynı geniģliğe sahip bir doğrusal savak kapasitesine yaklaģır. Bu nedenle labirent dolusavağın etkinliğinin sağlanması için Ht / P oranının belirli sınırlar içerisinde kalması gereklidir. Maksimum debide Ht / P oranının yaklaģık 0,9 olarak alınması önerilmektedir. Labirent ucunun A geniģliği de dolusavak deģarj kapasitesini etkiler. Bu parametre labirent savağın net geniģliğini azaltarak dolusavak kapasitesini düģürebilir. Bu nedenle A değeri mümkün olduğu kadar küçük alınmalıdır

29 Labirent dolusavak mansabındaki akım batıklık tesirini ortadan kaldırabilmek için sel rejiminde olmalıdır. Burada verilen proje kriterleri mansap kanalının en azından belirli bir bölümünün yüksek eğimde yapılması ve batıklığın önlenmesi durumu için kullanılabilir. YaklaĢım kanalındaki akımın açısı ( ) yaklaģım kanalı geometrisi ve labirent dolusavağın yerleģim Ģekline bağlı olarak labirent eksenine dik olmayabilir. Labirent dolusavaklar Ht / P nin 0,1 ile 0,2 değerleri arasında düģük negatif basınç değerleri ile çalıģır.

30 Doğrusal savaklarda debi deşarj katsayısı [1]

31 Labirent dolusavaklarda deşarj katsayıları [1]

32 2 3 4 d t t t t C H / P 120. H / P H / P 103. H / P ; ( 2) d t t t t C H / P H / P H / P H / P ; ( 3) d t t t t C H / P H / P 518. H / P 197. H / P ; ( 4) d t t t t C H / P 357. H / P 382. H / P 138. H / P ; ( 5) o o o o d t t t t C H / P H / P H / P 150. H / P ; ( 6) d t t t t C H / P 383. H P H P 105. H / P ; ( 7) o o d t t t t C H / P H / P 362. H / P 110. H / P ; (8) o 2 3 d t t t t C H / P H / P 144. H / P ;. H / P ve ( 9) o

33 Projelendirme Yöntemi

34 Projelendirme Yöntemi a)ht / P oranı labirent boyutunun minimum utulabilmesi için Ht / P oranı 0,45-,55 arası önerilmektedir. Ht / P oranı 0,70 oranına kadar ekonomik çözüm olabilmektedir. Bu değerden daha büyük değerler için yükün artması ile debi katsayısı azalacağından klasik dolusavak tipi daha uygun olmaya baģlamaktadır.

35 Projelendirme Yöntemi b) Duvar yüksekliği (P) 4,5 m yüksekliğe kadar ince kenarlı duvarlar için yapı göreceli olarak küçük gerilmelere sahip olup bir ankastre duvar analizi ile projelendirilebilir. Bu değerden yüksek değerler için detaylı statik analiz yapılmalıdır. Ağırlık duvar olarak projelendirilmesi önerilir. c) W / P oranı * W / P oranının 3-4 arasında olması önerilmektedir * Bundan büyük değerler için savağın performansını artırmayan daha büyük yapılar ortaya çıkar. * W / P oranının < 2 değerleri için savağın hidrolik performansı ani bir Ģekilde düģüģ göstermektedir.

36 Projelendirme Yöntemi d) K / W oranı Savağın maksimum performansı için K / W oranının en küçük değeri kullanılmalıdır. K / W oranı < 0,0765 değerine sahip trapez plan Ģekli en uygun form olarak önerilmektedir. e) L / W oranı * L / W > 6 değerlerinin çok küçük su yükü ile yapılan iģletme durumu hariç deģarj kapasitesinde çok az artıģ olmaktadır. * L / W oranının < 2 değerleri için klasik savak profili kullanmak daha ekonomik olmaktadır.

37 Projelendirme Yöntemi f) Savak Gözleri Taban kotu Savak gözlerinin menba ve mansap taban kotları aynı tutulmuģtur. Savagın Batık çalıģtırılması yönünde mansap koģulları oluģturulması gerekmektedir. g) Savak Kret Formu Savak kretinin menba yüzü R= p/12 olan çeyrek daire formu en çok tercih edilen formdur. Keskin kenarlı ve yarım daire formu da tercih edilebilmektedir. h) YaklaĢım Akım KoĢulları GiriĢ akım koģullarının düzgün olmassı istenmektedir. Akım koģullarının düzgün olmadığı durumlarda %182e varan performans düģüklüğü gözlenebilir.

38 Projelendirme Yöntemi

39

40 Belkaya Barajı Labirent Dolusavağı Model Çalışmaları Sonuçları (Kaş İ.) BARAJ Kret kotu : Kret geniģliği : 10,00 m Kret uzunluğu : 306,00 m Temelden yüksekliği : 61,00 m DOLUSAVAK 1. Barajlar Kongresi Ekim 2012 Yeri : Sağ sahil Maksimum hesap yükü : 2,32 m Tipi : Yandan alıģlı,kontrolsuz Max.deĢarj kapasitesi : 464,25 m3/s YaklaĢım kanalı kotu : 1114,30 m Savak kret kotu : 1115,30 Savak kret uzunluğu : 60,00 m

41

42 Foto 1- Belkaya Barajı yandan alışlı ve labirent dolusavağı, Q=464,25 m 3 /s

43 Yandan alıģlı dolusavak Labirent dolusavak Belkaya Barajı Yandan alıģlı ve Labirent dolusavaklarının modelden elde edilen debi-göl su seviyesi eğrileri.

44

45 S O N U Ç L A R Labirent dolusavakların deģarj kapasitesi toplam yük (Ht) etkili kret uzunluğu (Lef) ve dolusavak deģarj katsayısı (Cd) nin bir fonksiyonudur. Cd ise savak yüksekliğine (P), toplam yüke (Ht), savak duvar kalınlığına (t), savak kreti Ģekline, savak gözönün uç Ģekline, ve savak yan duvarları açısına ( ) bağlı bir katsayıdır. Önerilen proje metodu maksimum debide Ht/P=0,9, t= P/6, kret memba yüzünde daire yayı çapı R=P/12 değerlerini sağlayan bir labirent savak için geçerlidir.bu bildiride verilen debi deģarj katsayıları, kretteki daireselliğin yarıçapı R=P/12 olduğu sürece dolusavak duvarının eğimli olmasından etkilenmezler.

46 Sabit bir kret formu için C d deģarj katsayısı sadece ve su yükünün bir fonksiyonu olur. Önerilen savak yerleģimi ve açısının 6 o -35 o arasındaki değerleri için C d deģarj katsayısı ġekil 14'ten veya (2-9) nolu eģitliklerden elde edilebilir. ) Seçilen ( ) değerleri ve labirent göz sayısı (N),Labirentin geniģliğini, uzunluğunu ve diğer geometrik özelliklerini önemli bir Ģekilde etkiler. (N) ve ( ) değerlerindeki serbestlik ölçüsünde birçok labirent dolusavak projesi alternatifi elde edilebilir. En uygun projelendirme yönteminde ise arazi kısıtları, hidrolik ve ekonomik analiz sonuçları, taģkın ötelemesi verileri gözönüne alınmalıdır.

47 Staged Labyrinth (one cycle low stage)

48 Notched

49 TEġEKKÜR EDERĠZ

Bahar. Su Yapıları II Dolusavaklar. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 1

Bahar. Su Yapıları II Dolusavaklar. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 1 Su Yapıları II Dolusavaklar Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i

Detaylı

KIZILIRMAK NEHRİ TAŞKIN RİSK HARİTALARI VE ÇORUM-OBRUK BARAJI MANSABI KIZILIRMAK YATAK TANZİMİ

KIZILIRMAK NEHRİ TAŞKIN RİSK HARİTALARI VE ÇORUM-OBRUK BARAJI MANSABI KIZILIRMAK YATAK TANZİMİ KIZILIRMAK NEHRİ TAŞKIN RİSK HARİTALARI VE ÇORUM-OBRUK BARAJI MANSABI KIZILIRMAK YATAK TANZİMİ Sunan Dr. Burak Turan NFB Mühendislik ve Müşavirlik Dr. Burak TURAN 1, Fayik TURAN 2, M. Denizhan BÜTÜN 3

Detaylı

KARAKURT BARAJI DOLUSAVAK YAPISI HİDROLİK KARAKTERİSTİKLERİNİN 3-BOYUTLU SAYISAL ANALİZLERLE BELİRLENMESİ

KARAKURT BARAJI DOLUSAVAK YAPISI HİDROLİK KARAKTERİSTİKLERİNİN 3-BOYUTLU SAYISAL ANALİZLERLE BELİRLENMESİ KARAKURT BARAJI DOLUSAVAK YAPISI HİDROLİK KARAKTERİSTİKLERİNİN 3-BOYUTLU SAYISAL ANALİZLERLE BELİRLENMESİ İnşaat Y. Mühendisi Eray USTA, Hidro Dizayn ŞUBAT, 2017 KARAKURT BARAJI YERİ : KARS - SARIKAMIŞ

Detaylı

Betonarme Yapılarda Perde Duvar Kullanımının Önemi

Betonarme Yapılarda Perde Duvar Kullanımının Önemi Betonarme Yapılarda Perde Duvar Kullanımının Önemi ĠnĢaat Yüksek Mühendisi MART 2013 Mustafa Berker ALICIOĞLU Manisa Çevre ve ġehircilik Müdürlüğü, Yapı Denetim ġube Müdürlüğü Özet: Manisa ve ilçelerinde

Detaylı

Ermenek Barajı Göl Alanı Genel Görünümü

Ermenek Barajı Göl Alanı Genel Görünümü Ermenek Barajı Göl Alanı Genel Görünümü Ermenek Barajı nın Konumu Ermenek Barajı tamamlanma tarihi itibari ile Türkiye deki en yüksek barajdır. Ermenek Barajı Avrupa nın en yüksek 6. barajıdır. Ermenek

Detaylı

Q şeb = 1,5 Q il + Q yangın debisine ve 1 < V < 1,3 m/sn aralığında bir hıza göre

Q şeb = 1,5 Q il + Q yangın debisine ve 1 < V < 1,3 m/sn aralığında bir hıza göre 6. ĠÇME SUYU DAĞITIM ġebekesġ TASARIMI 6.1. Dağıtım ġebekesinin OluĢturulması a) Ana Boru (İsale) Hattı: Q şeb = 1,5 Q il + Q yangın debisine ve 1 < V < 1,3 m/sn aralığında bir hıza göre uygun çap (D şeb

Detaylı

Bahar. Su Yapıları II Hava Payı. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 1

Bahar. Su Yapıları II Hava Payı. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 1 Su Yapıları II Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 1 Hava

Detaylı

Açık Kanallarda Debi Ölçümü. Hazırlayan: Onur Dündar

Açık Kanallarda Debi Ölçümü. Hazırlayan: Onur Dündar Açık Kanallarda Debi Ölçümü Hazırlayan: Onur Dündar Doğal nehirlerde debi ölçümü ğ ç Orta nokta yöntemi ile debi hesabı Debi ölçümünde doğru kesitin belirlenmesi Dbiöl Debi ölçümü ü yapılacak kkesit nehrin

Detaylı

Yukarı Kaleköy Barajı ve HES Dolusavak Hidrolik Model Deneyleri

Yukarı Kaleköy Barajı ve HES Dolusavak Hidrolik Model Deneyleri Yukarı Kaleköy Barajı ve HES Dolusavak Hidrolik Model Deneyleri Mustafa Göğüş, A. Burcu-Altan Sakarya, Mete Köken, Ali Ersin Dinçer, Cüneyt Yavuz, Emre Haspolat ODTÜ İnşaat Müh. Böl. Hidromekanik Lab.

Detaylı

SU YAPILARI. 2.Hafta. Genel Tanımlar

SU YAPILARI. 2.Hafta. Genel Tanımlar SU YAPILARI 2.Hafta Genel Tanımlar Havzalar-Genel özellikleri Akım nedir? ve Akım ölçümü Akım verilerinin değerlendirilmesi Akarsularda katı madde hareketi Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT nozyurt@hacettepe.edu.tr

Detaylı

KONU: Beton Baraj Tasarım İlkeleri, Örnek Çalışmalar SUNUM YAPAN: Altuğ Akman, ESPROJE Müh.Müş.Ltd.Şti

KONU: Beton Baraj Tasarım İlkeleri, Örnek Çalışmalar SUNUM YAPAN: Altuğ Akman, ESPROJE Müh.Müş.Ltd.Şti KONU: Beton Baraj Tasarım İlkeleri, Örnek Çalışmalar SUNUM YAPAN: Altuğ Akman, ESPROJE Müh.Müş.Ltd.Şti BİRİNCİ BARAJLAR KONGRESİ 2012 11 12 Ekim Beton Baraj Tasarım İlkeleri: Örnek Çalışmalar Beton Barajlar

Detaylı

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Yrd.Doç.Dr. Orhan ARKOÇ e-posta: orhan.arkoc@kirklareli.edu.tr Web : http://personel.kirklareli.edu.tr/orhan-arkoc 2 BÖLÜM 12 Baraj Jeolojisi 3 Barajlar ve Baraj inşaatlarında

Detaylı

HİDROJEOLOJİ. Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Akış ve süzülme. 3.Hafta. Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT

HİDROJEOLOJİ. Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Akış ve süzülme. 3.Hafta. Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT HİDROJEOLOJİ 3.Hafta Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Akış ve süzülme Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT nozyurt@hacettepe.edu.tr Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Buharlaşma-terleme Yağış Yüzeysel akış Yeraltına süzülme ve

Detaylı

ATIK SULARIN TERFİSİ VE TERFİ MERKEZİ

ATIK SULARIN TERFİSİ VE TERFİ MERKEZİ ATIK SULARIN TERFİSİ VE TERFİ MERKEZİ Pompa; suya basınç sağlayan veya suyu aşağıdan yukarıya terfi ettiren (yükselten) makinedir. Terfi merkezi; atık suların, çamurun ve arıtılmış suların bir bölgeden

Detaylı

Bahar. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 1.

Bahar. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL. Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli i Bölümü 1. Su Yapıları II Dolgu Barajlar Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi n aat Mühendisli

Detaylı

4.2. EKSENEL VANTİLATÖRLERİN BİLGİSAYARLA BOYUTLANDIRILMASI

4.2. EKSENEL VANTİLATÖRLERİN BİLGİSAYARLA BOYUTLANDIRILMASI 4.2. EKSENEL VANTİLATÖRLERİN BİLGİSAYARLA BOYUTLANDIRILMASI Yrd.Doç.Dr.Asaf VAROL Tek.Eğt.Fak. Makina Eğitimi Bölüm BaĢkanı ELAZIĞ Mak.Müh. İbrahim UZUN F.Ü.Bilgi iģlem Daire BaĢkan Vekili ELAZIĞ ÖZET

Detaylı

SU YAPILARI. 2.Hafta. Genel Tanımlar

SU YAPILARI. 2.Hafta. Genel Tanımlar SU YAPILARI 2.Hafta Genel Tanımlar Havzalar-Genel özellikleri Akım nedir? ve Akım ölçümü Akım verilerinin değerlendirilmesi Akarsularda katı madde hareketi Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT nozyurt@hacettepe.edu.tr

Detaylı

KONU: Önyüzü Beton Kaplı Barajların Türkiye Pratiğinden Örnekler SUNUM YAPAN: Mehmet Harun ASKEROĞLU

KONU: Önyüzü Beton Kaplı Barajların Türkiye Pratiğinden Örnekler SUNUM YAPAN: Mehmet Harun ASKEROĞLU KONU: Önyüzü Beton Kaplı Barajların Türkiye Pratiğinden Örnekler SUNUM YAPAN: Mehmet Harun ASKEROĞLU Baraja Ait Ana Birimler a)plint Betonu ve geometrisi ( A hattı teşkili) b)gövde Zonları Ön yüzü Beton

Detaylı

ENERJİ ÜRETİMİ VE SULAMA KRİTERLERİNE GÖRE REZERVUAR KAPASİTE OPTİMİZASYONU

ENERJİ ÜRETİMİ VE SULAMA KRİTERLERİNE GÖRE REZERVUAR KAPASİTE OPTİMİZASYONU ENERJİ ÜRETİMİ VE SULAMA KRİTERLERİNE GÖRE REZERVUAR KAPASİTE OPTİMİZASYONU II. Su Yapıları Konferansı, Diyarbakır, 16 18.9.211 Hazırlayanlar; Burcu Ersoy (FICHTNER, Türkiye) Ronald Haselsteiner (ENERJISA,

Detaylı

τ s =0.76 ρghj o τ cs = τ cb { 1 Sin

τ s =0.76 ρghj o τ cs = τ cb { 1 Sin : Taban eğimi J o =0.000 olan trapez kesitli bir sulama kanalı ince çakıl bir zemine sahip olup, bu malzeme için kritik kama gerilmesi τ cb =3.9 N/m dir. Bu kanaldan 35 m 3 /s lik debi iletilmesi halinde

Detaylı

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ

INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ 1 INS13204 GENEL JEOFİZİK VE JEOLOJİ Dr.Öğr.Üyesi Orhan ARKOÇ e-posta: orhan.arkoc@kirklareli.edu.tr Web : http://personel.kirklareli.edu.tr/orhan.arkoc 2 BÖLÜM 12 Baraj Jeolojisi 3 12.1.Baraj nedir? Barajlar

Detaylı

Akarsu Geçişleri Akarsu Geçişleri

Akarsu Geçişleri Akarsu Geçişleri Akarsu Geçişleri Akarsu Geçişleri Akarsu Geçişleri Akarsu Geçişleri Akarsu Geçişleri Akarsu Geçişleri KÖPRÜLER Köprü yapımı ile; Akarsu tabanında oyulmalar Yatak değişmeleri Membada su kabarmaları meydana

Detaylı

SU YAPILARI. Kabartma Yapıları

SU YAPILARI. Kabartma Yapıları SU YAPILARI 4.Hafta Barajlar Barajların genel özellikleri ve sınıflandırılması Barajların projelendirilmesi Barajların çevresel etkileri Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT nozyurt@hacettepe.edu.tr Kabartma Yapıları

Detaylı

DERİNER BARAJI TÜNELLİ DOLUSAVAK HAVALANDIRICILARI BÜYÜK ÖLÇEKLİ HİDROLİK MODEL ÇALIŞMALARI

DERİNER BARAJI TÜNELLİ DOLUSAVAK HAVALANDIRICILARI BÜYÜK ÖLÇEKLİ HİDROLİK MODEL ÇALIŞMALARI DERİNER BARAJI TÜNELLİ DOLUSAVAK HAVALANDIRICILARI BÜYÜK ÖLÇEKLİ HİDROLİK MODEL ÇALIŞMALARI M. Ali KÖKPINAR (*), Hüseyin Çetin ÇELİK (**) ÖZET Bu çalışmada, Deriner Barajı tünelli dolusavaklarının hidroliği

Detaylı

AÇIK KANAL AKIMI. Hopa Yukarı Sundura Deresi-ARTVİN

AÇIK KANAL AKIMI. Hopa Yukarı Sundura Deresi-ARTVİN AÇIK KANAL AKIMI Hopa Yukarı Sundura Deresi-ARTVİN AÇIK KANAL AKIMI (AKA) Açık kanal akımı serbest yüzeyli akımın olduğu bir akımdır. serbest yüzey hava ve su arasındaki ara yüzey @ serbest yüzeyli akımda

Detaylı

BARAJLAR. T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DSİ 4. BÖLGE BARAJLAR VE HES ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ 1/ 33

BARAJLAR. T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DSİ 4. BÖLGE BARAJLAR VE HES ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ 1/ 33 T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DSİ 4. BÖLGE BARAJLAR VE HES ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ BARAJLAR 4. Bölge Müdürlüğü - KONYA 1/ 33 BARAJ NEDİR NE İŞE YARAR? Barajlar, eski zamanlardan

Detaylı

SU YAPILARI. 4.Hafta. Barajlar. Barajların genel özellikleri ve sınıflandırılması Barajların projelendirilmesi Barajların çevresel etkileri

SU YAPILARI. 4.Hafta. Barajlar. Barajların genel özellikleri ve sınıflandırılması Barajların projelendirilmesi Barajların çevresel etkileri SU YAPILARI 4.Hafta Barajlar Barajların genel özellikleri ve sınıflandırılması Barajların projelendirilmesi Barajların çevresel etkileri Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT nozyurt@hacettepe.edu.tr Kabartma Yapıları

Detaylı

ISSN : 1308-7231 memiroglu@firat.edu.tr 2010 www.newwsa.com Elazig-Turkey

ISSN : 1308-7231 memiroglu@firat.edu.tr 2010 www.newwsa.com Elazig-Turkey ISSN:136-3111 e-journal of New World Sciences Academy 11, Volume: 6, Number: 4, Article Number: 1A198 ENGINEERING SCIENCES Received: July 11 Accepted: October 11 M. Emin Emiroğlu Series : 1A Firat University

Detaylı

DERİVASYON VE DİPSAVAK TASARIMI İnş. Y. Müh. MURAT IŞILDAK

DERİVASYON VE DİPSAVAK TASARIMI İnş. Y. Müh. MURAT IŞILDAK KONU: SUNUM YAPAN: DERİVASYON VE DİPSAVAK TASARIMI İnş. Y. Müh. MURAT IŞILDAK Sunum İçeriği o Derivasyon Tipleri ve Kullanıldıkları durumlar Açık kanallı derivasyon Kondüvi (Aç-kapa Tünel) Tünel o Alpaslan

Detaylı

KARE KESĠTLĠ KÖPRÜ ORTA AYAĞI ETRAFINDA ZAMANLA DEĞĠġEN AKIM NEDENĠYLE OLUġAN YEREL OYULMALAR

KARE KESĠTLĠ KÖPRÜ ORTA AYAĞI ETRAFINDA ZAMANLA DEĞĠġEN AKIM NEDENĠYLE OLUġAN YEREL OYULMALAR 5. Ulusal Su Mühendisliği Sempozyumu 12-16 Eylül 2011 İSTANBUL KARE KESĠTLĠ KÖPRÜ ORTA AYAĞI ETRAFINDA ZAMANLA DEĞĠġEN AKIM NEDENĠYLE OLUġAN YEREL OYULMALAR M. ġükrü GÜNEY Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik

Detaylı

SULAMA YAPILARI SULAMA YAPILARI. 1) Su Depolama Yapıları Kestel Barajı- İzmir Sulama amaçlı, toprak dolgu

SULAMA YAPILARI SULAMA YAPILARI. 1) Su Depolama Yapıları Kestel Barajı- İzmir Sulama amaçlı, toprak dolgu SULAMA YAPILARI Prof. Dr. Halit APAYDIN Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Bir su kaynağından yararlanma talebinin karşılanması için dört ana unsurun saptanması gerekir: Miktar: talep edilen su miktarı

Detaylı

ZEMİN SUYU Zeminde Su Akımı ve Akım Ağları. Y.Doç.Dr. Saadet A. Berilgen

ZEMİN SUYU Zeminde Su Akımı ve Akım Ağları. Y.Doç.Dr. Saadet A. Berilgen ZEMİN SUYU Zeminde Su Akımı ve Akım Ağları Y.Doç.Dr. Saadet A. Berilgen 1 Zeminde Su Akımının Matematiksel İfadesi Laplace Denklemi ve iki boyutlu akım (2D- Seepage) Yer altı suyu akım bölgesi içinde bir

Detaylı

SU YAPILARI. 3.Hafta. Bağlama Yapıları. Bağlama nedir? Barajdan farkları Bağlamaların genel özellikleri ve türleri Bağlamaların projelendirilmesi

SU YAPILARI. 3.Hafta. Bağlama Yapıları. Bağlama nedir? Barajdan farkları Bağlamaların genel özellikleri ve türleri Bağlamaların projelendirilmesi SU YAPILARI 3.Hafta Bağlama Yapıları Bağlama nedir? Barajdan farkları Bağlamaların genel özellikleri ve türleri Bağlamaların projelendirilmesi Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT nozyurt@hacettepe.edu.tr Derivasyon Derivasyon;

Detaylı

AKIŞ REJİMLERİNİN SINIFLANDIRILMASI KRİTİK DERİNLİK KAVRAMI

AKIŞ REJİMLERİNİN SINIFLANDIRILMASI KRİTİK DERİNLİK KAVRAMI AKIŞ REJİMLERİNİN SINIFLANDIRILMASI KRİTİK DERİNLİK KAVRAMI Açık kanallarda akış, yerçekimi-eğim ortak bileşeni nedeniyle oluşur, bu nedenle kanal taban eğiminin sertliği (dikliği), kesinlikle akışın hızını

Detaylı

RÜZGAR ETKİLERİ (YÜKLERİ) (W)

RÜZGAR ETKİLERİ (YÜKLERİ) (W) RÜZGAR ETKİLERİ (YÜKLERİ) (W) Çatılara etkiyen rüzgar yükleri TS EN 1991-1-4 den yararlanarak belirlenir. Rüzgar etkileri, yapı tipine, geometrisine ve yüksekliğine bağlı olarak önemli farklılıklar göstermektedir.

Detaylı

Baraj Yıkılması Sonrasında Taşkın Yayılımının Sayısal Modeli. Ürkmez Barajı

Baraj Yıkılması Sonrasında Taşkın Yayılımının Sayısal Modeli. Ürkmez Barajı Baraj Yıkılması Sonrasında Taşkın Yayılımının Sayısal Modeli [ve Fiziksel Model Kıyaslaması] Ürkmez Barajı Dr. İsmail HALTAŞ Zirve Üniversitesi, Gaziantep Dr. Gökmen TAYFUR Dr. Şebnem ELÇİ, İzmir Yüksek

Detaylı

ÖN ÇÖKTÜRME HAVUZU DİZAYN KRİTERLERİ

ÖN ÇÖKTÜRME HAVUZU DİZAYN KRİTERLERİ ÖN ÇÖKTÜRME HAVUZU DİZAYN KRİTERLERİ Ön çöktürme havuzlarında normal şartlarda BOİ 5 in % 30 40 ı, askıda katıların ise % 50 70 i giderilmektedir. Ön çöktürme havuzunun dizaynındaki amaç, stabil (havuzda

Detaylı

HEC serisi programlarla Ardışık barajların taşkın önleme amaçlı işletilmesi Seyhan Havzasında Çatalan-Seyhan barajları örneği

HEC serisi programlarla Ardışık barajların taşkın önleme amaçlı işletilmesi Seyhan Havzasında Çatalan-Seyhan barajları örneği HEC serisi programlarla Ardışık barajların taşkın önleme amaçlı işletilmesi Seyhan Havzasında Çatalan-Seyhan barajları örneği Prof. Dr. Osman Nuri Özdemir Gazi Üniversitesi-Mühendislik Fakültesi-İnşaat

Detaylı

Açık Drenaj Kanallarının Boyutlandırılması. Prof. Dr. Ahmet ÖZTÜRK

Açık Drenaj Kanallarının Boyutlandırılması. Prof. Dr. Ahmet ÖZTÜRK Açık Drenaj Kanallarının Boyutlandırılması Prof. Dr. Ahmet ÖZTÜRK Drenaj kanalları, drenaj alanına ilişkin en yüksek yüzey akış debisi veya drenaj katsayısı ile belirlenen kanal kapasitesi gözönüne alınarak

Detaylı

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMB 305 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI - 1

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMB 305 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI - 1 ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMB 305 KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI - 1 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ DENEY FÖYÜ (BORULARDA SÜRTÜNME KAYIPLARI) Hazırlayan: Araş. Gör.

Detaylı

EK C GENEL VE TEKNİK TERİMLER SÖZLÜĞÜ YUSUFELİ BARAJI VE HES PROJESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU

EK C GENEL VE TEKNİK TERİMLER SÖZLÜĞÜ YUSUFELİ BARAJI VE HES PROJESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU EK C GENEL VE TEKNİK TERİMLER SÖZLÜĞÜ YUSUFELİ BARAJI VE HES PROJESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU GENEL VE TEKNİK TERİMLER SÖZLÜĞÜ Açıklığı ve tutarlılığı sağlamak adına bu bölümde; ÇED raporlarında

Detaylı

Lamella Tekniği Kullanım Nedenleri

Lamella Tekniği Kullanım Nedenleri Lamella Teknolojisi Lamella teknolojisi, su ve atık su arıtma sistemlerinde çöktürme ve yüzdürme işlemlerinde kullanılan, 100 yıl önce mühendislik ürünü olarak bilinmesine rağmen, uygulamada ürün geliştirilememesi

Detaylı

Yüzeyaltı Drenaj (Subsurface Drainage) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN

Yüzeyaltı Drenaj (Subsurface Drainage) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Yüzeyaltı Drenaj (Subsurface Drainage) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Neden gerekli? Hat üstyapısının drenajı için Yer altı suyunu kontrol etmek için Şevlerin drene edilmesi için gereklidir. Yüzeyaltı drenaj,

Detaylı

KLİMA SANTRALLERİNDEKİ BOŞ HÜCRELER İÇİN TASARLANAN BİR ANEMOSTAT TİP DİFÜZÖRÜN AKIŞ ANALİZİ

KLİMA SANTRALLERİNDEKİ BOŞ HÜCRELER İÇİN TASARLANAN BİR ANEMOSTAT TİP DİFÜZÖRÜN AKIŞ ANALİZİ KLİMA SANTRALLERİNDEKİ BOŞ HÜCRELER İÇİN TASARLANAN BİR ANEMOSTAT TİP DİFÜZÖRÜN AKIŞ ANALİZİ Ahmet KAYA Muhammed Safa KAMER Kerim SÖNMEZ Ahmet Vakkas VAKKASOĞLU Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Mühendislik

Detaylı

SULAMA YAPILARI. Prof. Dr. Halit APAYDIN Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

SULAMA YAPILARI. Prof. Dr. Halit APAYDIN Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü SULAMA YAPILARI Prof. Dr. Halit APAYDIN Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü 1 Bir su kaynağından yararlanma talebinin karşılanması için dört ana unsurun saptanması gerekir: Miktar: talep edilen su miktarı

Detaylı

Konsol Duvar Tasarımı

Konsol Duvar Tasarımı Mühendislik Uygulamaları No. 2 06/2016 Konsol Duvar Tasarımı Program: Konsol Duvar Dosya: Demo_manual_02.guz Uygulama: Bu bölümde konsol duvar tasarımı ve analizine yer verilmiştir. 4.0 m yüksekliğinde

Detaylı

713 SU TEMİNİ VE ÇEVRE ÖDEV #1

713 SU TEMİNİ VE ÇEVRE ÖDEV #1 713 SU TEMİNİ VE ÇEVRE ÖDEV #1 Teslim tarihi:- 1. Bir şehrin 1960 yılındaki nüfusu 35600 ve 1980 deki nüfusu 54800 olarak verildiğine göre, bu şehrin 1970 ve 2010 yıllarındaki nüfusunu (a) aritmetik artışa

Detaylı

ÇİNE BARAJI BASAMAKLI DOLUSAVAĞI MODELİ HİDROLİĞİ

ÇİNE BARAJI BASAMAKLI DOLUSAVAĞI MODELİ HİDROLİĞİ ÇİNE BARAJI BASAMAKLI DOLUSAVAĞI MODELİ HİDROLİĞİ Yakup DARAMA (*) 1. GİRİŞ Türkiye nin güneybatı kesiminde Aydın İli sınırları içinde ve Menderes Nehrinin ana kolunu oluşturan Çine Irmağı üzerinde inşaatı

Detaylı

İnşaat Mühendisliği Bölümü UYGULAMA 8 SERBEST YÜZEYLİ AKIMLAR

İnşaat Mühendisliği Bölümü UYGULAMA 8 SERBEST YÜZEYLİ AKIMLAR SORU 1: Taban genişliği 8 m olan dikdörtgen kesitli bir kanaldan 24 m 3 /s debi geçerken su derinliği 2.0 m dir. Kanal genişliğinin 6 m ye düşürüldüğü kesitte; a) 0.20 m yüksekliğinde bir eşit yerleştirildiğinde

Detaylı

TEKNE FORMUNUN BELİRLENMESİ

TEKNE FORMUNUN BELİRLENMESİ TEKNE FORMUNUN ELİRLENMESİ Ön dizaynda gemi büyüklüğünün ve ana boyutların belirlenmesinden sonraki aşamada tekne formunun belirlenmesi gelir. Tekne formu geminin, deplasmanını, kapasitesini, trimini,

Detaylı

DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NO REVİZYON TASDİK MERCİİ DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DSİ 94. ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ - BİNGÖL İNCELENDİ: TASDİK OLUNUR KONTROL: TASVİP :.../.../2017 BİNGÖL SOLHAN ARAKONAK BELDESİ 1. KISIM TAŞKINDAN KORUNMASI

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü 1 kışkan Statiğine Giriş kışkan statiği (hidrostatik, aerostatik), durgun haldeki akışkanlarla

Detaylı

MASA ÜSTÜ CNC FREZE TEZGÂH TASARIMI VE PROTOTİP İMALATI

MASA ÜSTÜ CNC FREZE TEZGÂH TASARIMI VE PROTOTİP İMALATI Araştırma Makalesi / Research Article MASA ÜSTÜ CNC FREZE TEZGÂH TASARIMI VE PROTOTİP İMALATI Ahmet KOLERĠ a ve Kerim ÇETĠNKAYA b, * a K.Ü.Teknik Eğitim Fakültesi, Karabük, Türkiye, ahmet_koleri42@hotmail.com

Detaylı

MAKİNE ELEMANLARI - (8.Hafta) VİDALAR -1

MAKİNE ELEMANLARI - (8.Hafta) VİDALAR -1 A. TEMEL KAVRAMLAR MAKİNE ELEMANLARI - (8.Hafta) VİDALAR -1 B. VİDA TÜRLERİ a) Vida Profil Tipleri Mil üzerine açılan diş ile lineer hareket elde edilmek istendiğinde kullanılır. Üçgen Vida Profili: Parçaları

Detaylı

SU YAPILARI. Derivasyon Derivasyon; su yapısı inşa edilecek akarsu yatağının çeşitli yöntemler ile inşaat süresince-geçici olarak değiştirilmesidir.

SU YAPILARI. Derivasyon Derivasyon; su yapısı inşa edilecek akarsu yatağının çeşitli yöntemler ile inşaat süresince-geçici olarak değiştirilmesidir. SU YAPILARI 3.Hafta Bağlama Yapıları Bağlama nedir? Barajdan farkları Bağlamaların genel özellikleri ve türleri Bağlamaların projelendirilmesi Doç.Dr.N.Nur ÖZYURT nozyurt@hacettepe.edu.tr Derivasyon Derivasyon;

Detaylı

P u, şekil kayıpları ise kanal şekline bağlı sürtünme katsayısı (k) ve ilgili dinamik basınç değerinden saptanır:

P u, şekil kayıpları ise kanal şekline bağlı sürtünme katsayısı (k) ve ilgili dinamik basınç değerinden saptanır: 2.2.2. Vantilatörler Vantilatörlerin görevi, belirli bir basınç farkı yaratarak istenilen debide havayı iletmektir. Vantilatörlerde işletme karakteristiklerini; toplam basınç (Pt), debi (Q) ve güç gereksinimi

Detaylı

MAKİNE ELEMANLARI LABORATUARI

MAKİNE ELEMANLARI LABORATUARI YILDIZ EKNĠK ÜNĠVERSĠESĠ MAKĠNE MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ MAKİNE ELEMANLARI LABORAUARI KONU: Kaymalı Yataklarda nin ve Sürtünme Katsayısının Deneysel Olarak Belirlenmesi DENEY RAPORUNDA ĠSENENLER 1. Kaymalı

Detaylı

ÇEV314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon. KanalizasyonŞebekesinin Projelendirilmesi

ÇEV314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon. KanalizasyonŞebekesinin Projelendirilmesi ÇEV314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon KanalizasyonŞebekesinin Projelendirilmesi Dr. Öğr. Üy. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Proje İçin Gerekli Ön Bilgiler Projenin ömrü Nüfus projeksiyonu Atık

Detaylı

T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ MAKĠNA MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ SANTRĠFÜJ POMPA DENEY FÖYÜ HAZIRLAYANLAR. Prof. Dr.

T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ MAKĠNA MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ SANTRĠFÜJ POMPA DENEY FÖYÜ HAZIRLAYANLAR. Prof. Dr. T.C. ONDOKUZ MAYIS ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ MAKĠNA MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ SANTRĠFÜJ POMPA DENEY FÖYÜ HAZIRLAYANLAR Prof. Dr. Aydın DURMUŞ EYLÜL 2011 SAMSUN SANTRĠFÜJ POMPA DENEYĠ 1. GĠRĠġ Pompa,

Detaylı

5. YERALTISUYU & SIZMA BASINCI (SEEPAGE PRESSURE)

5. YERALTISUYU & SIZMA BASINCI (SEEPAGE PRESSURE) 5. YERALTISUYU & SIZMA BASINCI (SEEPAGE PRESSURE) Toprak içindeki su: Toprağa giren su, yerçekimi etkisi ile aşağı doğru harekete başlar ve bir geçirimsiz tabakayla karşılaştığında, birikerek su tablasını

Detaylı

TĠCARĠ ARAÇ GELĠġTĠRME PROJESĠ KAPSAMINDA DĠNAMĠK MODELĠN TESTLER ĠLE DOĞRULANMASI

TĠCARĠ ARAÇ GELĠġTĠRME PROJESĠ KAPSAMINDA DĠNAMĠK MODELĠN TESTLER ĠLE DOĞRULANMASI TĠCARĠ ARAÇ GELĠġTĠRME PROJESĠ KAPSAMINDA DĠNAMĠK MODELĠN TESTLER ĠLE DOĞRULANMASI Baki Orçun ORGÜL, Mustafa Latif KOYUNCU, Sertaç DĠLEROĞLU, Harun GÖKÇE Hexagon Studio Araç Mühendisliği Bölümü OTEKON

Detaylı

DEN 322. Pompa Sistemleri Hesapları

DEN 322. Pompa Sistemleri Hesapları DEN 3 Pompa Sistemleri Hesapları Sistem karakteristiği B h S P P B Gözönüne alınan pompalama sisteminde, ve B noktalarına Genişletilmiş Bernoulli denklemi uygulanırsa: L f B B B h h z g v g P h z g v g

Detaylı

SİLİNDİR SAVAKLAR İÇİN SAVAK KATSAYISI

SİLİNDİR SAVAKLAR İÇİN SAVAK KATSAYISI PAMUKKALE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİ SLİK FAKÜLTESİ PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDİSLİK BİLİMLERİ DERGİSİ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL CİLT SAYI SAYFA : : 8 : 1 : 85-9 SİLİNDİR SAVAKLAR

Detaylı

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü HİDROLOJİ Buharlaşma Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü BUHARLAŞMA Suyun sıvı halden gaz haline (su buharı) geçmesine buharlaşma (evaporasyon) denilmektedir. Atmosferden

Detaylı

Yararlanılan Kaynaklar: 1. Kurt, H., Ders Notları 2. Genceli, O.F., Isı Değiştiricileri, Birsen Yayınevi, Dağsöz, A. K.

Yararlanılan Kaynaklar: 1. Kurt, H., Ders Notları 2. Genceli, O.F., Isı Değiştiricileri, Birsen Yayınevi, Dağsöz, A. K. Yararlanılan Kaynaklar: 1. Kurt, H., Ders Notları 2. Genceli, O.F., Isı Değiştiricileri, Birsen Yayınevi, 1999. 3. Dağsöz, A. K., Isı Değiştiricileri, 1985. 4. Kakaç, S.,andLiu, H., Selection,RatingandThermal

Detaylı

REZA SHIRZAD REZAEI 1

REZA SHIRZAD REZAEI 1 REZA SHIRZAD REZAEI 1 Tezin Amacı Köprü analiz ve modellemesine yönelik çalışma Akberabad kemer köprüsünün analizi ve modellenmesi Tüm gerçek detayların kullanılması Kalibrasyon 2 KEMER KÖPRÜLER Uzun açıklıklar

Detaylı

ÖRNEK PROJENİN HİDROLİK HESAPLARI: HİDROLİK BOYUTLANDIRMAYA ESAS KAPASİTE DEĞERLERİ. DİZAYN KAPASİTESİ m 3 /gün. Havalandırma 42 500 0,492 -

ÖRNEK PROJENİN HİDROLİK HESAPLARI: HİDROLİK BOYUTLANDIRMAYA ESAS KAPASİTE DEĞERLERİ. DİZAYN KAPASİTESİ m 3 /gün. Havalandırma 42 500 0,492 - Pnömatik Sistem Hava Kompresörü Tesisteki tüm pnömatik kapak ve vanaların operasyonunda kuru ve temiz havayı temin edecektir. Tank basıncına göre otomatik olarak devreye girip çıkacaktır. Gerekli emniyet

Detaylı

Nİ-CD AKÜLERİN OPTİMUM ŞARJ VE DEŞARJ EDİLMESİ ARAŞTIRMA SUNUMU

Nİ-CD AKÜLERİN OPTİMUM ŞARJ VE DEŞARJ EDİLMESİ ARAŞTIRMA SUNUMU Nİ-CD AKÜLERİN OPTİMUM ŞARJ VE DEŞARJ EDİLMESİ ARAŞTIRMA SUNUMU Ertan TİKTAŞ Ar-Ge Mühendisi 04.09.2013 Genel Tanımlar Kapasite: Akünün amper-saat cinsinden sahip olduğu enerjinin göstergesidir. Hafıza

Detaylı

KAYMALI YATAKLAR I: Eksenel Yataklar

KAYMALI YATAKLAR I: Eksenel Yataklar KAYMALI YATAKLAR I: Eksenel Yataklar Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Eksenel yataklama türleri Yatak malzemeleri Hidrodinamik

Detaylı

Açık Kanallar SERBEST YÜZEYLİ AKIMLAR (AÇIK KANAL AKIMLARI) PDF created with FinePrint pdffactory trial version http://www.fineprint.

Açık Kanallar SERBEST YÜZEYLİ AKIMLAR (AÇIK KANAL AKIMLARI) PDF created with FinePrint pdffactory trial version http://www.fineprint. SERBEST YÜZEYLİ AKIMLAR (AÇIK KANAL AKIMLARI) Açık Kanallar Su yüzeyi atmosferle temas halinde olan akımlara Serbest Yüzeyli Akımlar veya Açık Kanal Akımları adı verilmektedir. Bu tür akımlar genellikle

Detaylı

PERDELĠ BETONARME YAPILAR ĠÇĠN DOĞRUSAL OLMAYAN ANALĠZ METOTLARI

PERDELĠ BETONARME YAPILAR ĠÇĠN DOĞRUSAL OLMAYAN ANALĠZ METOTLARI PERDELĠ BETONARME YAPILAR ĠÇĠN DOĞRUSAL OLMAYAN ANALĠZ METOTLARI Nonlinear Analysis Methods For Reinforced Concrete Buildings With Shearwalls Yasin M. FAHJAN, KürĢat BAġAK Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü,

Detaylı

KARAYOLU SINIFLANDIRMASI

KARAYOLU SINIFLANDIRMASI GEOMETRİK STANDARTLARIN SEÇİMİ PROJE TRAFİĞİ ve TRAFİK TAHMİNİ KARAYOLU SINIFLANDIRMASI 2 3 Karayollarını farklı parametrelere göre sınıflandırabiliriz: Yolun geçtiği bölgenin özelliğine göre: Kırsal yollar

Detaylı

AKIġKANLAR MEKANĠĞĠ LABORATUARI 2

AKIġKANLAR MEKANĠĞĠ LABORATUARI 2 AKIġKANLAR MEKANĠĞĠ LABORATUARI Deney Sorumlusu ve Uyg. Öğr. El. Prof. Dr. Ġhsan DAĞTEKĠN Prof. Dr. aydar EREN Doç.Dr. Nevin ÇELİK ArĢ. Gör. Celal KISTAK DENEY NO: KONU: Savak deneyi AMAÇ: Açık kanallarda

Detaylı

HİDROLİK MAKİNALAR YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI

HİDROLİK MAKİNALAR YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI HİDROLİK MAKİNALAR YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI HİDROLİK TÜRBİN ANALİZ VE DİZAYN ESASLARI Hidrolik türbinler, su kaynaklarının yerçekimi potansiyelinden, akan suyun kinetik enerjisinden ya da her ikisinin

Detaylı

Proje Adı: İstinat Duvarı Sayfa 1. Analiz Yapı Tel:

Proje Adı: İstinat Duvarı Sayfa 1.  Analiz Yapı Tel: Proje Adı: İstinat Duvarı Sayfa 1 BETONARME KONSOL İSTİNAT DUVARI HESAP RAPORU GEOMETRİ BİLGİLERİ Duvarın zeminden itibaren yüksekliği H1 6 [m] Ön ampatman uç yüksekliği Ht2 0,4 [m] Ön ampatman dip yüksekliği

Detaylı

ÜRETĠM TESĠSLERĠ BÖLGESEL BAĞLANTI KAPASĠTE RAPORU 2020-2025

ÜRETĠM TESĠSLERĠ BÖLGESEL BAĞLANTI KAPASĠTE RAPORU 2020-2025 ÜRETĠM TESĠSLERĠ BÖLGESEL BAĞLANTI KAPASĠTE RAPORU 2020-2025 31.07.2015 İçindekiler Ġçindekiler... 2 Amaç ve Kapsam... 7 1. Yöntem... 8 2. Bölgelerin Değerlendirmeleri ve Sonuçlar... 10 2.1. Akdeniz...

Detaylı

GÜZ YARIYILI CEV3301 SU TEMİNİ DERSİ TERFİ MERKEZİ UYGULAMA NOTU

GÜZ YARIYILI CEV3301 SU TEMİNİ DERSİ TERFİ MERKEZİ UYGULAMA NOTU 2018-2019 GÜZ YARIYILI CEV3301 SU TEMİNİ DERSİ TERFİ MERKEZİ UYGULAMA NOTU Su alma kulesinin dip kısmında çıkılacak olan iletim borusuyla Q max 1,31 m 3 /sn olan su, kıyıdaki pompa istasyonuna getirilecektir.

Detaylı

DALGA YAYILMASI Sonsuz Uzun Bir Çubuktaki Boyuna Dalgalar SıkıĢma modülü M={(1- )/[(1+ )(1-2

DALGA YAYILMASI Sonsuz Uzun Bir Çubuktaki Boyuna Dalgalar SıkıĢma modülü M={(1- )/[(1+ )(1-2 DALGA YAYILMASI Sonsuz Uzun Bir Çubuktaki Boyuna Dalgalar SıkıĢma modülü = M={(1- )/[(1+ )(1-2 )]}E E= Elastisite modülü = poisson oranı = yoğunluk V p Dalga yayılma hızının sadece çubuk malzemesinin özelliklerine

Detaylı

BEYHAN 1 BARAJI VE HİDROELEKTRİK SANTRALİ SU ALMA YAPISININ DENEYSEL ARAŞTIRILMASI

BEYHAN 1 BARAJI VE HİDROELEKTRİK SANTRALİ SU ALMA YAPISININ DENEYSEL ARAŞTIRILMASI BEYHAN 1 BARAJI VE HİDROELEKTRİK SANTRALİ SU ALMA YAPISININ DENEYSEL ARAŞTIRILMASI MUSTAFA GOGUS (1), ISMAİL AYDIN (2), A.BURCU ALTAN-SAKARYA (3), METE KOKEN (4), CUNEYT YAVUZ (5), ALI ERSIN DINCER (6)

Detaylı

Ürkmez Barajı Çarpıtılmış Modelinde Ani Göçme Sonucu Oluşan Taşkın Dalgalarının Deneysel Araştırılması

Ürkmez Barajı Çarpıtılmış Modelinde Ani Göçme Sonucu Oluşan Taşkın Dalgalarının Deneysel Araştırılması Ürkmez Barajı Çarpıtılmış Modelinde Ani Göçme Sonucu Oluşan Taşkın Dalgalarının Deneysel Araştırılması M. Şükrü GÜNEY (1), Eser YAŞİN (2) 1 Dokuz Eylül Üniversitesi, sukru.guney@deu.edu.tr 2 Dokuz Eylül

Detaylı

Ercan Kahya. Hidrolik. B.M. Sümer, İ.Ünsal, M. Bayazıt, Birsen Yayınevi, 2007, İstanbul

Ercan Kahya. Hidrolik. B.M. Sümer, İ.Ünsal, M. Bayazıt, Birsen Yayınevi, 2007, İstanbul Ercan Kahya 1 Hidrolik. B.M. Sümer, İ.Ünsal, M. Bayazıt, Birsen Yayınevi, 2007, İstanbul BÖLÜM 13 AÇIK KANALLARDA AKIM: SU YÜZEYİNDE YEREL DEGİŞİMLER Tabanın Yükselmesi (eşik) (kabarma olmaması durumu)

Detaylı

İMO_Mesleğe Hazırlık Kursları_Su Yapıları 1

İMO_Mesleğe Hazırlık Kursları_Su Yapıları 1 TANIŞMA MURAT ŞAHİN ODTÜ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ LİSANS: 2001 YÜKSEK LİSANS: 2006 DOLSAR MÜHENDİSLİK MURAT YÜCEL ODTÜ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ LİSANS: 2003 DOLSAR MÜHENDİSLİK İMO_Mesleğe Hazırlık Kursları_Su Yapıları

Detaylı

VI.2.6.1.1. Mansaptaki Baraj İnşaatları Bağlamında Aşağı Akışların İlgisi

VI.2.6.1.1. Mansaptaki Baraj İnşaatları Bağlamında Aşağı Akışların İlgisi Not: Aralık 2006 tarihli bu kısım Ağustos 2006 da yayımlanmış olan Kısım VI.2.6.1 in yerine geçmiştir. Bu bağlamda, Aralık 2006 da Ek P eklenmiştir. VI.2.6.1. İnşaat ve Su Tutulması Aşamasında Aşağı Akış

Detaylı

Su seviyesi = ha Qin Kum dolu sütun Su seviyesi = h Qout

Su seviyesi = ha Qin Kum dolu sütun Su seviyesi = h Qout Su seviyesi = h a in Kum dolu sütun out Su seviyesi = h b 1803-1858 Modern hidrojeolojinin doğumu Henry Darcy nin deney seti (1856) 1 Darcy Kanunu Enerjinin yüksek olduğu yerlerden alçak olan yerlere doğru

Detaylı

Doç. Dr. Mustafa ÖZDEN Arş. Gör. Gülden AKDAĞ Arş. Gör. Esra AÇIKGÜL

Doç. Dr. Mustafa ÖZDEN Arş. Gör. Gülden AKDAĞ Arş. Gör. Esra AÇIKGÜL Doç. Dr. Mustafa ÖZDEN Arş. Gör. Gülden AKDAĞ Arş. Gör. Esra AÇIKGÜL 11.07.2011 Adıyaman Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü Fen Bilgisi Öğretmenliği A.B.D GĠRĠġ Fen bilimleri derslerinde anlamlı

Detaylı

Alınan Puan NOT: Yalnızca 5 soru çözünüz, çözmediğiniz soruyu X ile işaretleyiniz. Sınav süresi 90 dakikadır. SORULAR ve ÇÖZÜMLER

Alınan Puan NOT: Yalnızca 5 soru çözünüz, çözmediğiniz soruyu X ile işaretleyiniz. Sınav süresi 90 dakikadır. SORULAR ve ÇÖZÜMLER Gıda Mühendisliği Bölümü, 2016/2017 Öğretim Yılı, Bahar yarıyılı 0216-Akışkanlar Mekaniği Dersi, Dönem Sonu Sınavı Soru Çözümleri 30.05.2017 Adı- Soyadı: Soru (puan) 1 (20) 2 (20) 3 (20) 4 (20) 5 (20)

Detaylı

SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON

SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON 8 Yrd.Doç.Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları & Teknolojileri Mühendisliği Bölümü Su Ürünleri Teknolojileri Su temini Boru parçaları

Detaylı

BÖLÜM 9 AÇIK KANAL AKIMLARI

BÖLÜM 9 AÇIK KANAL AKIMLARI BÖLÜM 9 AÇIK KANAL AKIMLARI Atmosferle Temasta Olan Serbest Yüzeyli Akımlar. Sulama Kanalları, Kanalizasyon Boruları, Dren Borularındaki Akımlar Ve Tabi Akarsular Açık Kanal Akımlarıdır. Açık Kanaldaki

Detaylı

508 HİDROLOJİ ÖDEV #1

508 HİDROLOJİ ÖDEV #1 508 HİDROLOJİ ÖDEV #1 Teslim tarihi: 30 Mart 2009 16:30 1. Yüzey alanı 40 km 2 olan bir gölde Haziran ayında göle giren akarsuyun ortalama debisi 0.56 m 3 /s, gölden çıkan suyun ortalama debisi 0.48 m

Detaylı

b. Gerek pompajlı iletimde, gerekse yerçekimiyle iletimde genellikle kent haznesine sabit bir debi derlenerek iletilir (Qil).

b. Gerek pompajlı iletimde, gerekse yerçekimiyle iletimde genellikle kent haznesine sabit bir debi derlenerek iletilir (Qil). 4. GÜNLÜK DÜZENLEME HAZNESİ TASARIMI 4.1. Düzenleme İhtiyacı: a. Şebekeden çekilen debiler, iletimden gelen debilerden günün bazı saatlerinde daha büyük, bazı saatlerinde ise daha küçüktür. b. Gerek pompajlı

Detaylı

AERODİNAMİK KUVVETLER

AERODİNAMİK KUVVETLER AERODİNAMİK KUVVETLER Prof.Dr. Mustafa Cavcar Anadolu Üniversitesi, Sivil Havacılık Yüksekokulu, 26470 Eskişehir Bir uçak üzerinde meydana gelen aerodinamik kuvvetlerin bileşkesi ( ); uçağın etrafından

Detaylı

BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON

BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON 1 BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON 2 BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON 6 3 TRİGONOMETRİK NİVELMAN 7 H B - H A = Δh AB = S AB * cotz AB + a t H B = H A + S AB * cotz AB + a - t TRİGONOMETRİK

Detaylı

DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR

DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR DİŞLİ ÇARKLAR III: HELİSEL DİŞLİ ÇARKLAR Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Prof. Dr. Akgün ALSARAN Arş. Gör. İlyas HACISALİHOĞLU Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Helisel Dişli Çarklar Bu bölüm

Detaylı

III. ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU TAŞKIN VE SİGORTA

III. ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU TAŞKIN VE SİGORTA III. ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU TAŞKIN VE SİGORTA Mine Ayhan Generali Sigorta A. Ş. İstanbul, 29-30 Nisan 2013 1 İçerik Sigortacılığa Genel BakıĢ TaĢkın TaĢkın Sigortaları Risk Yönetimi Sigortacılığa Genel

Detaylı

ORMANCILIK VE SU ALANLARINDA MAKEDONYA CUMHURİYETİ NE YAPILAN ÇALIŞMA ZİYARETİNE AİT RAPOR

ORMANCILIK VE SU ALANLARINDA MAKEDONYA CUMHURİYETİ NE YAPILAN ÇALIŞMA ZİYARETİNE AİT RAPOR ORMANCILIK VE SU ALANLARINDA MAKEDONYA CUMHURİYETİ NE YAPILAN ÇALIŞMA ZİYARETİNE AİT RAPOR Makedonya Tarım, Ormancılık ve Su Ekonomisi Bakanı Sayın Ljupcho DĠMOVSKĠ nin 27-28 Haziran ayında Sayın Bakanımız

Detaylı

Geometrik nivelmanda önemli hata kaynakları Nivelmanda oluşabilecek model hataları iki bölümde incelenebilir. Bunlar: Aletsel (Nivo ve Mira) Hatalar Çevresel Koşullardan Kaynaklanan Hatalar 1. Aletsel

Detaylı

p 2 p Üçgen levha eleman, düzlem şekil değiştirme durumu

p 2 p Üçgen levha eleman, düzlem şekil değiştirme durumu Üçgen levha eleman düzlem şekil değiştirme durumu Üçgen levha eleman düzlem şekil değiştirme durumu İstinat duvarı basınçlı uzun boru tünel ağırlık barajı gibi yapılar düzlem levha gibi davranırlar Uzun

Detaylı