Eski Türklerde Maden İşçiliğine Bir Bakış

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Eski Türklerde Maden İşçiliğine Bir Bakış"

Transkript

1 Modern Türklük Araştırmaları Dergisi Cilt 5, Sayı 3 (Eylül 2008) Mak. #38, ss Telif Hakkı Ankara Üniversitesi Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü Eski Türklerde Maden İşçiliğine Bir Bakış Serkan Şen Ondokuz Mayıs Üniversitesi (Samsun) ÖZET Eski Orta Asya Türklüğünün başlıca geçim kaynaklarından birisi maden işçiliğidir. Akıncı bir kavim olan Türkler silah imalindeki becerilerini gündelik eşya yapımında da sergileyerek bölgelerinin ünlü demircileri olarak anılmışlardır. Bunda eski Türk yurtlarının zengin maden yataklarına sahip oluşunun payı büyüktür. Tarih kaynakları ve Eski Türkçe metinler, eski Orta Asya Türklüğünde maden işçiliğine dair önemli bilgiler sunmaktadır. Bu bilgiler ışığında Eski Türk toplumunun tamamen göçer olduğu yorumlarını yeniden gözden geçirmek gerekir. Zira göçer bir toplumda maden işlemeciliğinin gelişmesi son derece güçtür. ANAHTAR SÖZCÜKLER Türk tarihi, Eski Türkçe, maden, maden işçiliği, Türk kültürü ABSTRACT The metal workmanship had been one of the most common professions in the old Turkish Central Asia. Although the Turks were well known warriors, they had been able to convert their ability of manufacturing metal weapons into producing civil goods, so that they had also been famous for ironmaster. The fact that central Asia has been very rich in terms of iron and other metals played a significant role on it. The historical sources and old Turkish texts are full of information regarding ironmaster. In the light of these information it is needed to look over the idea of all old Turks had been nomadic people. Since it is almost impossible mining and metallist to develop as professions in nomadic society. KEY WORDS Turkish history, Old Turkish, mine, metal workmanship, Turkish culture

2 Eski Türklerde Maden İşçiliğine Bir Bakış Serkan Şen 163 Giriş Madenlerin keşfi ve alet imalinde kullanılması insanlığın kaderini değiştirmiştir. Öyle ki tarih öncesi devirler, insanoğlunun işleyebildiği madenlerin niteliklerine göre sınıflandırılmıştır. Yeryüzünün kadim kavimlerinden olan Türkler, mitolojik dönemlerinden itibaren madencilik özellikle de demir işçiliği konusundaki (Ögel 1998: 59-69) ustalıklarıyla anılmışlardır. Bunda akıncı karakterlerinin payı büyüktür. Savaşların kazanılmasında askerin elindeki araç gereç son derece önemli bir rol oynamaktadır. Bu durum Türkler arasında başta değişik türdeki silahlar olmak üzere çeşitli madenî eşyaların üretiminin zeminini hazırlamıştır. Toplumunda yaygınlaşan madencilik bir yandan Türklerin bölgelerindeki siyasi hâkimiyetlerini güçlendirirken diğer yandan ekonomik hayatlarının ayrılmaz bir parçası olmuştur. Eski Türklerin geçim kaynakları arasında besiciliğin ardından maden işlemeciliği de öne çıkmıştır. Maden işçiliğinin ilk safhasını işlenecek madenlerin topraktan çıkarılması oluşturur. Eski Türk yurtları yüksek kalitede demir cevherini barındıran bir arazi yapısına sahiptir (Kafesoğlu 2003: 224). Çin kaynakları Kırgızlarda altın, demir ve kalay bulunduğunu, her yağmurdan sonra demire ulaşıldığını haber vermektedir (Eberhard 1996: 68). Birinci Altınköl yazıtında, Altay Dağları nın altun yış olarak ifade edilişi (Tekin 2004: 550) dikkat çekicidir. Emel Esin, bu durumu Türk kültüründe maden unsurunun bir yansıması olarak değerlendirmiştir (2004: 20-21). İslam coğrafyacıları Karlukların meskûn olduğu Barlas Dağını altın dağı olarak nitelemişler (Şeşen 2001: 93); Kimek ülkesindeki gümüş ve demir yataklarından bahsetmişlerdir (2001: 106, 108). İdrisî, Oğuz ülkesindeki Marga nehrinin suları donduğunda yatağında çok miktarda altın tozu bulunduğu ve Oğuzların çıkardıkları gümüş madenini satarak bol para kazandıkları bilgisini vermiştir (2001: ). Uygurlar demirin yanında nışadır, boraks, bakır oksit, kömür gibi madenler çıkarmışlardır (Ögel 2001: ). Dîvânu Lugâti t-türk te Barhan adlı kaleden bahsedilirken, bu dağın eteğinde ve kalenin aşağısında altın madenleri bulunduğu zikredilmektedir (DLT: 219 [329]). Eski Türklerde özellikle gümüş madenlerinin bir kısmı hükümdara ait olup kağanlar çıkarılan gümüşten akça kestirmişlerdir (Sümer 1994: 12). VI. yüzyıldan itibaren çeşitli madenlerden imal edilen sikkeler (Sertkaya 2006) eski Türk toplumunda madenlerin kullanım alanlarından birinin de para olduğunu göstermektedir. Türklerin madencilikte ilerlediklerinin başka bir kanıtı da Uygurların Çin le yaptıkları takasta değerli madenler, taşlar (yeşimtaşı, elmas vb.), çeşitli tuzlar sunmalarıdır (Golden 2002: 140). Bazı tarihçiler Türklerin madencilikle uğraştığını gösteren delillerin ışığında onlardan kalan ata mağaralarının gerçekte birer maden ocağı olduğunu öne sürmüşlerdir (Sinor 2000: 398). Eski Türkçe metinlerde görülen kızıl tuz kızıl tuz (Ht IV: 1010 [104]; Heilk I: 98 [10]); tış tuz beyaz tuz (Ht IV: 1011 [104]), kara tuz siyah tuz (Ht IV: 1011 [104]; Heilk I:

3 164 Modern Türklük Araştırmaları Dergisi Cilt 5. Sayı 3. Eylül [4]), yar tuzı kaya tuzu (Heilk I: 142 [12]; Heilk II: I96 [12]), yumşak tuz ince tuz (Heilk II: II18 [16]), yıdıg tuz atık tuz (Heilk II: I114 [14]) ibareleri tuz sözünün o dönemlerde nışadır için de kullanıldığını düşündürmektedir. Nitekim Çinliler nışadıra Uygur tuzu demişlerdir. Bir Çin ansiklopedisi, Uygur nışadır madenlerini şöyle anlatmaktadır: Bu madene Tat tuzu da denir. Onların memleketinin ortasında volkanik iki büyük dağ vardır. Her iki dağın ağzından da dumanlar ve alevler fışkırır. Dağlardaki bir mağaraya yeşil renkte bir su dolarak birikirdi. Hava ile karışınca da hemen bir tuz haline girer ve tuz olurdu. Turfan daki dağdan ise duman sütunu yükselirdi. Karanlık olunca da bu dumanlar, ateşten bir direk haline gelirlerdi. Yakınlarda uçan kuşların renkleri, bu yüzden kıpkırmızı olurdu. Bunun için bu dağa Ateş Dağı demişlerdi. Küllerin bazılarını topladıktan sonra getirip kazanlarda kaynatırlardı. Bu yolla çıkardıkları nışadırları ekmek şeklinde kalıplayıp satarlardı. Nışadırların beyaz cinsi en iyisidir. Bu cins nışadırlar, madenler tarafından iyi emilirler. İyice kuruması için de bir soba üzerinde ısıtırlar ve kurutulduktan sonra da, iyi saklanması için bir miktar zencefil katmayı ihmal etmezlerdi... (Ögel 2001: 213) Başka Çin kaynakları da Türklerin kendilerine mahsus tuzları olduğunu doğrulamaktadır (Eberhard 1996: 87). Turfan Uygurlarını ziyaret eden Çin elçisi amonyak işleriyle uğraşan işçilerin tabanında tahta bulunan ayakkabılar giydiklerini haber vermektedir (İzgi 1989: 66). Eski Türklerde tuz çıkarılan başka bir kaynak ise tuz gölüdür (Sümer 1994: 58). Tuz, hayvanlar için son derece gerekli bir maddedir. Bu sebeple çok miktarda hayvan yetiştiren bölgelerde tuz ticareti de yaygındır. Şehirlerde tuz ticaretinin yoğunluğu, bazı sokakların tuz pazarı diye anılmasına vesile olmuştur. Birçok Anadolu şehrinde bu isim varlığını hâlen de sürdürmektedir (Baykara 1975: 80). Eski Uygurcadaki tuzçılarnıŋ suzakı tuzcuların köyü (TT VIII: C3 [25]) ifadesi bu bilgiyle örtüşmektedir. Eski Türklerin elde ettikleri tuzun hayli fazla olduğu, Türklerin Çin e ihraç ettikleri maddeler içinde çeşitli tuzların bulunmasından da anlaşılmaktadır (Golden 2002: 140). Tuzdan yararlanılan başka bir alan ise tıptır. Eski Türkçe tıp metinlerinde tedavi aracı olarak değişik tuzlar tavsiye edilmiştir (Heilk I; Heilk II). Uygurca bir yazmadaki: adın orundakı kişilär bo tuzlarıg alıp otda ämdä işlätürlär / Başka yerdeki kimseler bu tuzları alıp tedavide kullanırlar. (Ht IV: [104]) cümlesi tuzun hekimlikte kullanıldığını ortaya koymaktadır. Eski Türk toplumunda tuz başlığı altında ifade edilen madenlerin çıkarılıp işlenmesini meslek edinen kimselere tuzçı denilmiştir (Şen 2007: ). Türk kültürünün anahtar metinlerinden Dîvânu Lugâti t-türk te geçen altun altın, kümüş gümüş, tämür demir, kurç çelik, bakır bakır, tuç tunç, çodın bronz, korugjın~kuşun kurşun, ark cüruf, tat pas, küg pas, tuz tuz, ajmuk şap, çatır tuz ruhu, karagu maden sülfatı, kara yag neft yağı, ürŋäk alçı taşı, sarınçı alçı taşı, kaş yeşim, çäş firuze, sata mercan, yinçü inci, ärdini

4 Eski Türklerde Maden İşçiliğine Bir Bakış Serkan Şen 165 mücevher, sarıg çüvit arsenik, kök çüvit mavi çivit, kızıl çüvit zincifre, maraz çivit, aşu aşı boyası, kürküm safran, yäşil çüvit bakır pası, al çüvit zincifre, kirşän üstübeç, opu beyaz kurşun (DLT III: 249) kayıtları toplumun madencilik konusundaki birikimiyle ilişkilidir. Kutadgu Bilig deki bu beglär tag ol ol kani altun kümüş / kümüş kan kazıglı bayur ol üküş (KB 5357 [533]) Beyler içinde altın ve gümüş madenleri bulunan bir dağdır; gümüş madenlerine kazma vuran insan çok zengin olur. (KB II: 385) dizesini de eski Türklerde madencilik kültürünün bir yansıması olarak değerlendirmek mümkündür. Volker Rybatzki, Türkçe ve Moğolca metal adlarını incelediği Bemerkungen zur türkischen und mongolischen Metallterminologie adlı makalesinde, Runik yazıtlarda: altun altın, kümüş gümüş, bakır bakır, tämür demir ; Uygurca yazmalarda: altun altın, kümüş gümüş, bakır bakır, tämür demir, tuç tunç, yez pirinç ; Karahanlı metinlerinde altun altın, kümüş gümüş, bakır bakır, tämür demir, tuç tunç, korugjın kurşun metallerinin görüldüğünü belirtmiştir. Ona göre sırlanan metal adlarından en eskicili kümüş olup bunu altın ve tämür takip etmektedir (1994: 243, 244). Aynı araştırmacı, Turkic words for steel and cast iron başlıklı yazısında, Eski Türkçe metinlerde çelik anlamında geçen kurç ve bulat sözlerini İranî; bronz anlamında geçen çodın sözünü ise Çince kökenli göstermiştir. Eski Türklerin ünlü demirciler olduklarını göz önünde tuttuğunda bu durumu şaşırtıcı bulan yazar, Türklerin çelik kavramını karşılamak üzere başlangıçta yerli bir söz ürettiklerini, bunun da Eski Rusça kaynaklarda geçen karalug sözü olabileceğini dile getirmiştir (1999: 70-71). Eski Türklerde topraktan çıkarılan madenler, uz denilen ustalar eliyle işlenmiştir (Şen 2007: 71). Bu ustaların başında demirciler gelir. Tarihin bildiği devirden beri Türk yaşam tarzında besiciliğin yanında madenciliğin özellikle de demirciliğin önemli bir yeri olmuştur. Türklerin gelişmiş demir işçiliği komşu ulusları da etkilemiştir. İranlıların çok eski dönemlere dayanan millî destanları olan Şehname de Türk orduları demirden ve çelikten kurulu olarak tasvir edilmiştir (İnan 1998: 229). Eski Türk yurtlarındaki kurganlarda M.Ö. iki bin başlarına ait olduğu tahmin edilen demirden yapılmış eşyalara rastlanmıştır. W. Ruben bu ve başka deliller ışığında eski Türk sahasını demir kültürünün doğduğu yer olarak kabul etmiştir (Kafesoğlu 2003: 225). Arkeologların Baykal ötesinde Selenga civarında buldukları bir Hun kasabasında demir işleme atölyeleri ve bronz dökümhaneleri ortaya çıkmıştır (Klyashtorny-Sultanov 2003: 68). Daha M.Ö. yedinci yüzyılda kaş sikkelerinin kesilmesinde kullanılan demir döküm aletlerinin Türk işi olduğunu Çinliler belirtmişlerdir. Bu dökümhanelerde üretilen ser demiri denilen malzeme hafif ve dayanıklı zırhların üretiminde kullanılmıştır. Bu tür zırhlar VII. yüzyıldan itibaren Medine ye gelmiş, hatta Hz. Muhammet de bunlardan birini kullanmıştır (Haussig 2001: ). Çin kaynaklarından Kök Türklerin ilk önceleri Altaylar da yaşadığını ve demircilikle uğraştığını öğrenmekteyiz (Gömeç 1999: 10). Nitekim Birinci Kök Türk

5 166 Modern Türklük Araştırmaları Dergisi Cilt 5. Sayı 3. Eylül 2008 Devletinin kurucusu Bumın Kağan, Juan juan reisinin kızını istediğinde Benim demir işlerimde çalışan sizler nasıl böyle bir talepte bulunma cesaretini gösterirsiniz? cevabını almıştır (Taşağıl 1995: 17). 568 de Bizans imparatoru II. Justinos un elçi olarak Batı Kök-Türklerine gönderdiği Zemarkhos, kendisine demir satmak isteyen bir Türk ile karşılaşmıştır. Bu olayı nakleden tarihçi Menandros a göre Türkler, demir ocaklarına sahip olduklarını yabancılara kanıtlamak için böylesi davranışlarda bulunmuşlardır (Sinor 2000: 398). İkinci Kök Türk hükümdarı Kapgan Kağan ın Çin den bin libre demir istemesi (Gömeç 1999: 51), demircilerin zaman zaman dışardan getirilecek ham maddeye ihtiyaç duyduklarını göstermektedir. Uygurlar, dönemlerinin en iyi demir ve çelik işçilerindendir (Ögel 2001: 90). Yerleşik Uygurlara ait Bezeklik şehrindeki frekslerde çalışmakta olan bir demirci ve bunun altında bo tämirçi bu demircidir. yazısı bulunmaktadır (Baykara 1975: 88). İslam coğrafyacıları Tokuz Oğuz (Uygur) ülkesinde demirden her tür nadir eşyanın üretildiği çarşılar bulunduğunu haber vermektedir (Şeşen 2001: 98). Dîvânu Lugâti t-türk teki tämürlük demir eritilen ve süzülen yer (DLT: 253 [I 374]), körük körük (DLT: 197 [I 299]), körüklä- körüklemek (DLT: 593 [II 323]), tämür arkı demir pisliği (DLT : 33 [I 92]) tämür egäş demir eğelemekte yardım etmek (DLT: 103 [I 188]), bazgan demirci çekici ; (DLT: 220 [I 330]) tämürçi kılıç tokıdı demirci kılıç dövdü (DLT: 562 [II 288]) kayıtları demircilik kültürüyle ilişkilidir. Kâşgarlı, uygur yıgaç uzun käs tämür kısga käs Uygur ağacı kestiğinde uzun demiri kestiğinde kısa kes -Çünkü demir uzatılabilir- atasözünü zikrettikten sonra Uygurların bir tellalı vardır ve bu hükmü günde üç kez onlara hatırlatır (DLT: 269 [II 393]) notunu düşmüştür. Divanda: kök tämür kerü turmas Gök demir boş durmaz -dokunduğu şeyleri yaralar atasözünün ardından yapılan şu açıklama dikkate değerdir: Bu sözün başka bir anlamı daha vardır. Kırgız, Yabaku, Kıpçak ve diğerleri biriyle sözleştiklerinde ya da anlaşma yaptıklarında, önce kılıcı kınından çıkarıp önlerine koyarlar ve şu sözü söylerler: bu kök kirsün kızıl çıksun Bunun anlamı, eğer ben sözümü tutmazsam bu kılıç bedenime gök renginde girip kanlı olarak- kızıl renkte çıksın demektir ki demirin intikam alıcı gücü sayesinde demirle öldürüleceği manasına gelir. Zira onlar demiri güç kaynağı sayar ve ona büyük saygı duyarlar (DLT: 182 [I 280]). Eski Türkçede tämirçi biçiminde adlandırılan demircilerin eski Türk toplumunda özel bir yeri vardır. Onlar hanedan kurucularına ya da kamlara denk büyüleyici insanlar olarak kabul edilmiştir (Divitçioğlu 2000: 86). Demircilere doğa üstü özellikler yükleme inanışı yalnızca Türklere mahsus olmayıp kadim toplumların pek çoğunda aynı durumu gözlemlemek mümkündür (Eliade 2003). Eski Türkçeden başlayarak değişik söyleyişleriyle Türkçenin gelişme ve yayılma alanlarının tamamında görülen tämirçi sözcüğünün (Şen 2007: ) türediği tämir demir tabanına dair değişik görüşler vardır. tämir i Yukagir kökenli gösterme yaklaşımını Doerfer doğru bulmamıştır (TMEN: 1012 [II 667]). Munkáchi, sözcüğün Sanskrit tamr bakır

6 Eski Türklerde Maden İşçiliğine Bir Bakış Serkan Şen 167 sözünden alındığını öne sürmüş; Ramstedt, tämir i Moğolca ile ilişkilendirmiştir (ESTY II: 189). Räsänen de Türkçe tämir ile Moğolca tämür arasındaki benzerliğe dikkat çekmiştir (EWTS: 473). Osman Nedim Tuna ise Türkçe tämir i Türk dilinin ön evreleriyle ilişkilendirdiği Sümercedeki tibira metal sözüne bağlamıştır (Tuna 1997: 24). Değişik seslendirilişleriyle Türkçenin gelişim safhalarının tamamında görülen tämir demir sözü (EDPT: 508 a ) Türkçeden Farsça, Lazca, Arapça, Moğolca ve Balkan dillerine de geçmiştir (TMEN: 1012 [II ]). İnsanoğlunun soylu maden olarak nitelediği altın, çıkarılması en zor madendir. Altı ila on iki gram altın elde etmek için bir tona yakın maden filizi çıkarılmalıdır. Bu güçlüğe rağmen insanlar Firavunlar döneminden beri altın peşinde koşmuşlardır (Eliade 2002: 80-81). Türkler ilk dönemlerinden itibaren altını işlemede ileri gitmişlerdir. Bu yargıyı destekleyen en çarpıcı örneklerden biri Esik Kurganı buluntularıdır. Karbon çözümlemelerine göre M.Ö. V-IV. yüzyıllara ait olduğu tahmin edilen ve Hun mezarlarındaki benzerleriyle dikkat çeken bu buluntular, bir kısmı altından dört bin parça eşyayı içermektedir. Eşyalar arasında üzerinde Orhon alfabesinin iptidaî biçimi olan yirmi altı harflik bir yazı bulunan gümüş çanak ve zırhı altın kaplama ceset son derece önemlidir (Esin 1978: 20-25; Aksan 2000: 14). Altın Elbiseli Adam olarak ünlenen bu cesedin üzerindeki altın zırh gayet ince bir işçiliğin ve ileri bir zevkin ürünüdür. Hunlarda zengin bir altın işçiliği olduğu çeşitli tarih kaynaklarınca belirtilmiştir (Czeglédy 1998: 69). Birinci Göktürk Devleti kağanını ziyaret eden Bizans elçisi hükümdar çadırındaki altından yapılmış eşyalardan bahsetme ihtiyacı hissetmiştir (Erdemir 2002: 47). Tarihçiler, eski Türk toplumunda at koşumlarının yapımında, bu nesnelerin süslenmesinde kesinlikle Türk olan demircilerin ve kuyumcuların birlikte çalıştıklarını yazmaktadır (Giraud 1999: 128). Orhon Yazıtlarında hediye ve hazineler sıralanırken bir tümän agı altun kümüş kärgäksiz kälti /...Binlerce ipekli kumaş, altın ve gümüş (eşyayı) gereğinden fazla getirdi (KT: GB [52-53]) altun kümüş eşgiti kutay buŋsuz ança berür / (Çinliler) altını, gümüşü, ipeği ve ipekli kumaşları güçlük çıkarmaksızın öylece (bize) veriyorlar (KT: G5 [34-35]) türü ifadeler kullanılarak altının bugün olduğu gibi o dönemde de zenginlik göstergesi kabul edildiği vurgulanmıştır. İslam coğrafyacıları, Kimeklerin denizinin sahilinde, deniz coştuğu ve dalgalar büyüdüğü zaman altın tozları bulunduğunu, bu sahile yakın Türklerin sahilin bazı belirli yerlerine gelerek altın tozlarını çıkarttıklarını, bunları toplayıp suyla temizleyip ayıkladıktan sonra cıva ile birleştirip sığır gübresinden kalıplara döktüklerini, böylece çok miktarda altın topladıklarını, hükümdarın bu altınların vergisini aldıktan sonra çoğunu satın aldığını, artanı tüccarların kullandığını yazmaktadır (Şeşen 2001: 110). Buddhist Türklerin gündelik eşya ve takıların yanında Çin muhitindeki gibi altın Buda heykelleri yaptıkları tahmin edilebilir. Kuyumculukta ileri giden başka bir Türk devleti olan İdil Bulgarları bu sahada İsveç e kadar bütün Batı Slavlarına tesir etmişlerdir (Yazıcı 2002: 123). Dîvânu

7 168 Modern Türklük Araştırmaları Dergisi Cilt 5. Sayı 3. Eylül 2008 Lugâti t-türk te köydä adı verilen altın ya da gümüşün eritildiği ocaklardan bahsedilmektedir (DLT: 521 [II 239]). Eserde geçen kimşän başlık, börk gibi şeyleri süslemede kullanılan altın kırıntıları kaydını da (DLT: 220 [I 330]) altın işçiliğinin bir yansıması olarak değerlendirebiliriz. Eski Türkler, altın işleyen kimseleri altunçı biçiminde adlandırmışlardır (Şen 2007: 102). Sözcüğün türediği altun altın tabanının kökenine dair değişik görüşler dile getirilmiştir. Németh, Kaluzynski gibi araştırmacılar altun u Moğolca altan biçimiyle karşılaştırmışlardır. Ramstedt, Räsänen, Poppe, Baskakov gibi âlimler sözcüğün Türkçe al al ve Çince tun metal sözlerinin birleşimiyle ortaya çıktığını öne sürmüşlerdir. Ramstedt altun u Arapça latun pirinç sözüyle birleştirmeyi denemiştir. Clauson, Moğolca altan biçimini Türk dilinden kalma çok eski bir alıntı olduğunu ifade etmiştir (ES: 9-10). Róna-Tas, Türkçe altun nun Toharcadan alındığını savunur (Rybatzki 1994: 203). Zeynelov ve Novruzov ise sözcüğü, al al ve ton kürk, giysi sözlerinin birleşimi olarak kabul etmişlerdir. Onlara göre eski Türklerde kürk anlamında da görülebilen ton, kürklerin alışverişte değişim metaı olarak değerlendirilmesi nedeniyle zamanla bakır anlamı kazanmıştır. Bu anlam değişiminde bakırın para olarak kullanılmasının payı vardır (Zeynelov-Novruzov 1984). Doerfer altun > altın ın Türkçeden Farsça, Moğolca, Sibirya dilleri, Samoyedçe, Arapça, Kafkas dilleri, Balkan dilleri ve Rusçaya geçtiğini ifade etmektedir (TMEN: 529 [II 113]). Türkçenin tarihî devirlerinin tamamında görülebilen sözcük (ESTY I: 142) çağdaş Türk lehçelerinde varlığını korumaktadır (KTLS: 18-19). Eski Türk toplumunda madenler birincil ürün olarak işlenebildiği gibi çeşitli zanaat erbabı tarafından değişik aletlerin imalinde ihtiyaca göre ham madde olarak kullanılmıştır. Eski Türkçede ayakçı denilen kap kacak yapımcıları çeşitli madenleri kullanarak zarif eşyalar üretmişleridir (Şen 2007: ). Yukarıda bahsedilen M.Ö. V-IV. yüzyıllardan kalma Esik Kurganı nda tahta tabakların yanında gümüş ve tunç kaplara, gümüş bir kadehe tesadüf edilmiştir (Esin 1978: 24). Birinci Göktürk kağanı İstemi yi ziyaret eden Bizans elçisi onun çadırında gümüşten yapılmış kap kacakla dolu arabacıkların bulunduğunu haber vermektedir (Divitçioğlu 2000: 282). Yerleşik Uygurlar, kendi ülkelerinde üretilen cam kâseleri Çin e sunmuşlardır (İzgi 1978: 106). Arkeolojik kazılar İdil Bulgarlarının çinicilik ve kap kacak yapımında ileri gittiğini ortaya koymaktadır (Yazıcı 2002: 127). Kâşgarlı Mahmûd toy denilen ve çanak yapılan bir tür çamurdan bahsetmektedir (DLT: 505 [II 220]). Bu dönemde çanakçılıkla uğraşan kimseler sır adı verilen yapışkandan bir madde ile kapları sıvayıp nakışlayarak nadide kaplar üretmişlerdir (Genç 1997: 377). Görülüyor ki Eski Türkler ihtiyaca göre ağaçtan, topraktan, çeşitli madenlerden, camdan, çiniden kap kacak üretmişlerdir. Bu üretim tarzında da madenler önemli bir yer teşkil etmiştir. Eski Türkçede targakçı denilen tarak yapımcıları da (Şen 2007: ) zaman zaman hammadde olarak madenlerden yararlanmışlardır. Pazırık Kurganı ndan

8 Eski Türklerde Maden İşçiliğine Bir Bakış Serkan Şen 169 çıkan Büyük Hun Devleti döneminden kalma buluntular arasında taraklara tesadüf edilmiştir. Aynı şekilde Göktürk dönemi mezarlarından da taraklar çıkarılmıştır (Ögel 1991: 65, 146). Arkeolojik kazılarda bulunan tarakların bir kısmı altın ve tunç gibi madenlerden imal edilmiştir (Esin 1978: 14). Bunların yanında eski Türk toplumunda yakşıçı olarak adlandırılan çilingirlerin (Şen 2007: 118) ürettikleri kilit ve anahtarlarda; okçı denen ok imalatçılarının (2007: ) yaptıkları oklarda; yaçı denen yay ustalarının ürünlerinde (2007: ) ihtiyaca göre çeşitli madenler kullanılmıştır. Sonuç Tarihî veriler ve günümüze ulaşan dil malzemesi, eski Orta Asya Türklüğünün belirleyici vasıflarından birinin maden işçiliği olduğunu ortaya koymaktadır. Maden işçiliği, maden ocaklarının işletilmesi ve buralardan çıkarılan madenlerin kurulu atölyelerde ürüne dönüştürülmesi safhalarını içerir. Tamamen göçer bir toplumun bu türden tesislere sahip olması beklenemez. Zira, göçerlik keşfedilmiş maden ocaklarını terk edip kurulu atölyeleri yüklenerek sürekli yer değiştirmeyi gerektirir. Böylesi bir yaşam tarzında maden işçiliğinin gelişmesi oldukça güçtür. Buradan bakıldığında eski Türk toplumunda yerleşik bir kitlenin varlığı ortaya çıkmaktadır. Eski Orta Asya Türklüğünü salt göçer bir toplum olarak takdim edip sınır tanımaz yağmacılar olarak niteleyen yaklaşımları ihtiyatla karşılamak gerekir. Böylesi yorumlar birkaç ağaçtan hareketle ormanın tamamı hakkında hüküm vermek gibi yanılma payı yüksek yargılardır. Nitekim Mesudî (öl. 948) Türklerin birçok cinslere ayrıldığını, bir kısmının şehirlerde ve kalelerde; bir kısmınınsa dağlarda, bozkırlarda, çadırlarda yaşadıklarını yazarak (Şeşen 2001: 57) eski Türk toplumunda hem konar hem de göçer kitlelerin bulunduğunu tespit etmiştir. Başka bir Arap tarihçi Avfî nin, Türk dedikleri sonsuz bir millettir. Çeşitli sınıflara ayrılır. Kabilelerin ve aşiretlerin had ve hududu yoktur. Bir kısmı yerleşik bir kısmı ise göçebedir (2001: 91) kaydı da Mesudî yi desteklemektedir. Nasıl günümüz Türkiyesinde şehir hayatının yanında -özellikle Toroslar da- göçerlere rastlanabiliyorsa Eski Türklerde de göçer kitlelerin yanında yerleşik bir kitle hep var olmuştur. Bu yerleşik kitlenin varlığı eski Türk kültüründe çeşitli meslekler (Şen 2007) yanında maden işçiliğinin gelişmesine uygun zemin hazırlamıştır. Kısaltmalar DLT MAĤMŪD AL- KĀŞĠARĪ (1982, 1984) Compendium of the Turkic Dialects (Dîvân lugât at Turk) I, II. (Edited and Translated with Introduction and Indices by Robert Dankoff in collaboration with James Kelly), Washington: DLT III DANKOFF R., J. KELLY (1985) Mahmûd al Kaşgarî: Compendium of the Turkic Dialects (Dîvân lugât at Turk) III indeks. Washington: Harvard Üniversitesi Basımevi. Harvard Üniversitesi Basımevi.

9 170 Modern Türklük Araştırmaları Dergisi Cilt 5. Sayı 3. Eylül 2008 EDPT CLAUSON G. (1972) An Etymological Dictionary of Pre Thirteenth Century Turkish. Oxford: Clarendon Press. ES EREN H. (1999) Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü. Ankara: Bizim Büro Basım Evi. ESTY I SEVORTYAN E. V. (1974) Etimologiçeskiy Slovarʹ Tyurkskix Yazıkov, (Obşçetyurksiye i mejtyurkskiye osnovı na Glasnıye). Moskva: İzdatelstvo Nauka. ESTY II SEVORTYAN E. V. (1978) Etimologiçeskiy Slovarʹ Tyurkskix Yazıkov, Obşçetyurksiye i mejtyurkskiye osnovı na bukvı B, M. Moskva: İzdatelstvo Nauka. EWTS RÄSÄNEN M. (1969) Versuch eines Etymologischen Wörterbuchs der Türksprachen. Helsinki: Suomalais- Ugrilainen Seura. Heilk I ARAT R.R. (1930) Zur Heilkunde der Uiguren I. Berlin: Verlag der Akademie der Wissenschaften. Heilk II ARAT R.R. (1932) Zur Heilkunde der Uiguren II. Berlin: Verlag der Akademie der Wissenschaften. Ht IV TOALSTER J.P.C. (1977) Die uigurische Xuan Zang Biographie 4. Kapitel mit Übersetzung und Kommentar. Hull-England: İnaugural- Dissrtation zur Erlangug des Doktorgrades im Fachbereich Sprachen und Kulturen des Mittelmeerraums und Osteuropas der Justus Liebing-Universiät Gieβen. KB YUSUF ĤĀS ĤĀCİB (1999) Kutadgu Bilig. (haz. Reşit Rahmeti Arat)Ankara: TDK Yayınları. KB II ARAT R.R. (2003) Kutadgu Bilig II Çeviri. Ankara: TTK Yayınları. KT TEKİN T. (1995) Köl Tigin Yazıtı. Orhon Yazıtları Kül Tigin, Bilge Kağan, Tunyukuk, İstanbul: Simurg Yayınları. KTLS Kültür Bakanlığı (1991) Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. TMEN DOERFER G. (1963, 1965, 1967, 1975) Türkische und Mongolische Elemente im Neupersischen I IV. Wiesbaden: Franz Steiner Verlag. TT VIII GABAIN A.V. (1954) Türkische Turfan Texte VIII, Texte in Brāhmischrift. Berlin: Akademie Verlag. Kaynaklar AKSAN D. (2000) En Eski Türkçe nin İzlerinde. İstanbul: Simurg Yayınları. BAYKARA T. (1975) Eski Türk İktisadî Hayatı ve Şehir. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Enstitüsü Dergisi, 6, CZEGLEDY K. (1998) Bozkır Kavimlerinin Doğu dan Batı ya Göçleri. (çev. Erdal Çoban), İstanbul: Özne Yayınları. DİVİTÇİOĞLU S. (2000) Kök Türkler Kut, Küç, Ülüg. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. EBERHARD W. (1996) Çin in Şimal Komşuları. (çev. Nimet Uluğtuğ), Ankara: TTK Yayınları. ELİADE M. (2002) Asya Simyası. (çev. Lale Arslan; haz. Mustafa Küpüşoğlu), İstanbul: Kabalcı Yayınları ELİADE M. (2003), Demirciler ve Simyacılar. (çev. Memhmet Emin Özcan), İstanbul: Kabalcı Yayınları ERDEMİR H. P. (2002) VI. Yüzyıl Bizans Kaynaklarına Göre Göktürk Bizans İlişkileri. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları. ESİN E. (1978) İslâmiyetten Önceki Türk Kültür Târîhi İslâma Giriş (Türk Kültürü El Kitabı, II, Cild I/ b den Ayrı Basım). İstanbul: Edebiyat Fakültesi Matbaası. ESİN E. (2004) Orta Asya dan Osmanlıya Türk Sanatında İkonografik Motifler. İstanbul: Kabalcı

10 Eski Türklerde Maden İşçiliğine Bir Bakış Serkan Şen 171 Yayınevi, GENÇ R. (1997) Kaşgarlı Mahmud a Göre XI. Yüzyılda Türk Dünyası. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları. GIRAUD R. (1999) Göktürk İmparatorluğu İlteriş Kapgan ve Bilge nin Hükümdarlıkları ( ). (çev. İsmail Mangaltepe), İstanbul: Ötüken Yayınları. GOLDEN B.P. (2002) Türk Halkları Tarihine Giriş. (çev. Osman Karatay), Ankara: KaraM Yayınları. GÖMEÇ S. (1999) Kök Türk Tarihi. Ankara: Akçağ Yayınları. HAUSSIG H.W. (2001) İpek Yolu ve Orta Asya Kültür Tarihi. (çev. Müjdat KAYAYERLİ), İstanbul : Ötüken Yayınları. İNAN A. (1998) Makaleler ve İncelemeler II. Cilt. Ankara: TTK Yayınları İZGİ Ö. (1978) XI. Yüzyıla Kadar Orta Asya Türk Devletleri nin Çin le Yaptığı Ticarî Münasebetler. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Enstitüsü Dergisi, 9, İZGİ Ö. (1989) Çin Elçisi Wang Yen Te nin Uygur Seyahatnamesi. Ankara: TTK Yayınları. KAFESOĞLU İ. (2003) Türk Millî Kültürü. İstanbul: Ötüken Yayınları. KLYASHTORNY S. G., SULTANOV (2003). Türkün Üç Bin Yılı. (çev. Ahsen BATUR), İstanbul: Selenge Yayınları. ÖGEL B. (1991) İslamiyetten Önce Türk Kültür Tarihi Orta Asya Kaynak ve Buluntularına Göre. Ankara: TTK Yayınları. ÖGEL B. (1998) Türk Mitolojisi (Kaynakları ve Açıklamaları ile Destanlar). Ankara: TTK Yayınları ÖGEL B. (2001) Dünden Bugüne Türk Kültürünün Gelişme Çağları. İstanbul: Türk Dünyası Araştırma Vakfı Yayınları. RYBATZKI V. (1994) Bemerkungen zur türkischen und mongolischen Metallterminologie. Studia Orientalia, 74, RYBATZKI V. (1999) Turkic words for steel and cast iron. Turkic Languages, 3, SERTKAYA O. F (2006) Göktürklerin Runik Harfli sikkeleri. Eski Türklerde Para (Göktürklerde, Uygurlarda ve Türgişlerde), (Osman Fikri SERTKAYA-Rysbek ALİMOV), İstanbul: Ötüken Yayınları, 1-14 SİNOR D. (2000) Kök Türk İmparatorluğunun Kuruluş ve Yıkılışı. Erken İç Asya Tarihi (çev. Talat TEKİN; haz. Denis SİNOR), İstanbul: İletişim Yayınları, SÜMER F. (1994) Eski Türklerde Şehircilik. Ankara: TTK Yayınları. ŞEN S. (2007) Orhon, Uygur ve Karahanlı Metinlerindeki Meslekler Bağlamında Eski Türk Kültürü. Basılmamış Doktora Tezi, Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. ŞEŞEN R. (2001) İslâm Coğrafyacılarına Göre Türkler ve Türk Ülkeleri. Ankara: TTK Yayınları. TAŞAĞIL A. (1995) Göktürkler. Ankara: TTK Yayınları. TEKİN T. (2004) The First Altınköl Inscription. Makaleler II Tarihi Türk Yazı Dilleri, (Haz: Emine YILMAZ-Nurettin DEMİR), Ankara: Öncü Kitap: TUNA O.N. (1997) Sümer ve Türk Dillerinin Târihî İlgisi İle Türk Dili nin Yaşı Meselesi. Ankara: TDK Yayınları. YAZICI N. (2002) İlk Türk İslam Devletleri Tarihi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. ZEYNELOV F.R., M.D. NOVRUZOV (1984) Ob etimologiy slova altun. Sovetskaya Tyurkologiya, 5, 45-51

11 172 Modern Türklük Araştırmaları Dergisi Cilt 5. Sayı 3. Eylül 2008 Serkan Şen Dr., Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğretim üyesi. Yoğunlaştığı araştırma alanı Eski Türkçe ve Eski Türkçenin söz varlığıdır. Yazışma Adresi: Serkan Şen, Dr., Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Kurupelit, Samsun, TÜRKİYE E-posta: Yazı bilgisi: Alındığı tarih: 28 Ağustos 2008 Yayıma kabul tarihi: 10 Ağustos 2008 E-yayın tarihi: 3 Ekim 2008 Çıktı sayfa sayısı: 11 Kaynak sayısı: 51

Bozkır hayatının başlıca ekonomik faaliyetleri neler olabilir

Bozkır hayatının başlıca ekonomik faaliyetleri neler olabilir Kısrak sütünden üretilen kımız, darıdan yapılan begni bekni ve boza Türklerin bilinen içecekleriydi Bozkır hayatının başlıca Bu Türklerin kültürün bilinen önemli en eski gıda ekonomik faaliyetleri neler

Detaylı

Hazırlayan Muhammed ARTUNÇ 6.SINIF SOSYAL BİLGİER

Hazırlayan Muhammed ARTUNÇ 6.SINIF SOSYAL BİLGİER Hazırlayan Muhammed ARTUNÇ 6.SINIF SOSYAL BİLGİER SOSYAL BİLGİLER KONU:ORTA ASYA TÜRK DEVLETLERİ (Büyük)Asya Hun Devleti (Köktürk) Göktürk Devleti 2.Göktürk (Kutluk) Devleti Uygur Devleti Hunlar önceleri

Detaylı

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ-I 1.Ders. Dr. İsmail BAYTAK. Orta Asya Tarihine Giriş

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ-I 1.Ders. Dr. İsmail BAYTAK. Orta Asya Tarihine Giriş ORTA ASYA TÜRK TARİHİ-I 1.Ders Dr. İsmail BAYTAK Orta Asya Tarihine Giriş Türk Adının Anlamı: Türklerin Tarih Sahnesine Çıkışı Türk adından ilk olarak Çin Yıllıklarında bahsedilmektedir. Çin kaynaklarında

Detaylı

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci; Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : İslam Öncesi Türk Tarihinin Ana Hatları I Ders No : 8105010028 Teorik : 3 Pratik : 0 Kredi : 3 ECTS : 0 Ders Bilgileri Ders

Detaylı

2014 2015 DERS YILI MEV KOLEJİ ÖZEL ANKARA ANADOLU LİSESİ VE FEN LİSESİ 10. SINIFLAR TÜRK EDEBİYATI DERSİ YARIYIL ÖDEVİ

2014 2015 DERS YILI MEV KOLEJİ ÖZEL ANKARA ANADOLU LİSESİ VE FEN LİSESİ 10. SINIFLAR TÜRK EDEBİYATI DERSİ YARIYIL ÖDEVİ 2014 2015 DERS YILI MEV KOLEJİ ÖZEL ANKARA ANADOLU LİSESİ VE FEN LİSESİ 10. SINIFLAR TÜRK EDEBİYATI DERSİ YARIYIL ÖDEVİ 1. Alp Er Tunga öldi mü Issız ajun kaldı mu Ödlek öçin aldı mu Emdi yürek yırtılur

Detaylı

Svl.Me.Alev KESKİN-Svl.Me.Betül SAYIN*

Svl.Me.Alev KESKİN-Svl.Me.Betül SAYIN* Svl.Me.Alev KESKİN-Svl.Me.Betül SAYIN* * Gnkur.ATASE D.Bşk.lığı Türk kültüründe bayrak, tarih boyunca hükümdarlığın ve hâkimiyetin sembolü olarak kabul edilmiştir. Bayrak dikmek bir yeri mülkiyet sahasına

Detaylı

Karahanlı Eserlerindeki Söz Varlığı Hakkında

Karahanlı Eserlerindeki Söz Varlığı Hakkında Akademik İncelemeler Cilt:3 Sayı:1 Yıl:2008 Karahanlı Eserlerindeki Söz Varlığı Hakkında Emek Üşenmez 1 fahemek@gmail.com ÖZET Karahanlı Türkçesi Türk dilinin önemli devrelerinden birisini oluşturmaktadır.

Detaylı

Türklerin Anayurdu ve Göçler Video Ders Anlatımı

Türklerin Anayurdu ve Göçler Video Ders Anlatımı Türklerin Anayurdu ve Göçler Video Ders Anlatımı III. ÜNİTE TÜRKLERİN TARİH SAHNESİNE ÇIKIŞI VE İLK TÜRK DEVLETLERİ ( BAŞLANGIÇTAN X. YÜZYILA KADAR ) A- TÜRKLERİN TARİH SAHNESİNE ÇIKIŞI I-Türk Adının Anlamı

Detaylı

TARİH KPSS İSLAMİYETTEN ÖNCE TÜRK DEVLETLERİNDE KÜLTÜR VE MEDENİYET ARİF ÖZBEYLİ

TARİH KPSS İSLAMİYETTEN ÖNCE TÜRK DEVLETLERİNDE KÜLTÜR VE MEDENİYET ARİF ÖZBEYLİ ARİF ÖZBEYLİ TARİH KPSS İSLAMİYETTEN ÖNCE TÜRK DEVLETLERİNDE KÜLTÜR VE MEDENİYET ARİF ÖZBEYLİ www.tariheglencesi.com Anav Kültürü (MÖ 4000-MÖ 1000) Anav, günümüzde Aşkabat ın güneydoğusunda bir yerleşim

Detaylı

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI... ANADOLU LİSESİ 10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI... ANADOLU LİSESİ 10. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ AY HAFTA DERS SAATİ KONU ADI KAZANIMLAR 1. Edebiyat tarihinin incelediği konuları açıklar. 2. Edebî eserlerin yazıldığı dönemi temsil eden belge olma niteliğini sorgular 3. Uygarlık tarihiyle edebiyat

Detaylı

Uygarlığın Doğuşu ve İlk Çağ Uygarlıkları Video Flash Anlatımı 2.ÜNİTE: UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK UYGARLI

Uygarlığın Doğuşu ve İlk Çağ Uygarlıkları Video Flash Anlatımı 2.ÜNİTE: UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK UYGARLI Uygarlığın Doğuşu ve İlk Çağ Uygarlıkları Video Flash Anlatımı 2.ÜNİTE: UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK UYGARLI 1.KONU: TARİHÎ ÇAĞLARA GİRİŞ 2.KONU: İLK ÇAĞ UYGARLIKLARI 1.K0NU TARİHİ ÇAĞLARA GİRİŞ İnsan, düşünebilme

Detaylı

İnsanların var oluşundan yazının icadına kadar olan döneme denir. Tarih öncesi devirlerin birbirinden

İnsanların var oluşundan yazının icadına kadar olan döneme denir. Tarih öncesi devirlerin birbirinden Tarih Öncesi Devirlerde Anadolu Video Ders Anlatımı TARİH ÖNCESI DEVİRLERDE ANADOLU Türkiye tarih öncesi devirlerde üzerinde birçok medeniyet kurulan çok önemli bir yerleşim merkeziydi. Ülkemizin tarihi

Detaylı

DOÇ. DR. SERKAN ŞEN İN ESKİ UYGUR TÜRKÇESİ DERSLERİ ADLI ESERİ ÜZERİNE

DOÇ. DR. SERKAN ŞEN İN ESKİ UYGUR TÜRKÇESİ DERSLERİ ADLI ESERİ ÜZERİNE DOÇ. DR. SERKAN ŞEN İN ESKİ UYGUR TÜRKÇESİ DERSLERİ ADLI ESERİ ÜZERİNE Kuban SEÇKİN 1. Doç. Dr. Serkan Şen in Öz Geçmişi 09.04.1976 Samsun doğumlu olan Şen, Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türk Dili

Detaylı

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 9. SINIF TARİH DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ YILLIK PLANI

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 9. SINIF TARİH DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ YILLIK PLANI KASIM EKİM 07-08 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 9. SINIF TARİH DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ YILLIK PLANI Ay Hafta Ders Saati Konu Adı Kazanımlar Test No Test Adı TARİH VE TARİH YAZICILIĞI

Detaylı

Aralık 2013 December 2013 Yıl 6, Sayı XVI, ss Year 6, Issue XVI, pp DOI No:

Aralık 2013 December 2013 Yıl 6, Sayı XVI, ss Year 6, Issue XVI, pp DOI No: Tarih Okulu Dergisi (TOD) Journal of History School (JOHS) Aralık 2013 December 2013 Yıl 6, Sayı XVI, ss. 789-793. Year 6, Issue XVI, pp. 789-793. DOI No: http://dx.doi.org/10.14225/joh384 Bolat E. KUMEKOV,

Detaylı

(TÜRKÇE) I. (Ana sayfada görünecektir.)

(TÜRKÇE) I. (Ana sayfada görünecektir.) (TÜRKÇE) I. (Ana sayfada görünecektir.) Adı Soyadı (Unvanı) Akartürk Karahan (Yrd.Doç.Dr.) Doktora: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2009 E-posta: (kurum/özel) akartrk@yahoo.com Web sayfası

Detaylı

ALAŞIM HESAPLARI ALAŞIM:

ALAŞIM HESAPLARI ALAŞIM: 1 ALAŞIM HESAPLARI ALAŞIM: İki veya daha fazla maddenin, özel bir tekniğe(ergime) göre karıştırılmalarına alaşım denir. Alaşım oluşturmaya yarayacak çok fazla maden ve çok fazla alaşım çeşidi vardır. Alaşımları

Detaylı

Kazak Hanlığı nın kuruluşunun 550. yılı dolayısıyla Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümümüzce düzenlenen Kazak

Kazak Hanlığı nın kuruluşunun 550. yılı dolayısıyla Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümümüzce düzenlenen Kazak Kazak Hanlığı nın kuruluşunun 550. yılı dolayısıyla Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümümüzce düzenlenen Kazak Hanlığı ve Kazakistan konulu bu toplantıda Kısaca Kazak

Detaylı

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 BÖLÜM 2

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 BÖLÜM 2 İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 ÖNSÖZ DİL NEDİR? / İsmet EMRE 1.Dil Nedir?... 1 2.Dilin Özellikleri.... 4 3.Günlük Dil ile Edebî Dil Arasındaki Benzerlik ve Farklılıklar... 5 3.1. Benzerlikler... 5 3.2. Farklılıklar...

Detaylı

NER TERİMİNDEN HAREKETLE TÜRK MİTOLOJİK DEĞERLERİNİN SÜNNET TÖRENLERİNE ETKİSİ THE EFFECT OF TURKISH MYTHOLOGICAL VALUES TO

NER TERİMİNDEN HAREKETLE TÜRK MİTOLOJİK DEĞERLERİNİN SÜNNET TÖRENLERİNE ETKİSİ THE EFFECT OF TURKISH MYTHOLOGICAL VALUES TO Cilt:3 Sayı:4 Şubat 2013 Issn: 2147-5210 www.thestudiesofottomandomain.com NER TERİMİNDEN HAREKETLE TÜRK MİTOLOJİK DEĞERLERİNİN SÜNNET TÖRENLERİNE ETKİSİ THE EFFECT OF TURKISH MYTHOLOGICAL VALUES TO THE

Detaylı

TÜRK MİTOLOJİSİ DR.SÜHEYLA SARITAŞ 1

TÜRK MİTOLOJİSİ DR.SÜHEYLA SARITAŞ 1 TÜRK MİTOLOJİSİ DR.SÜHEYLA SARITAŞ 1 Çeşitli Türk topluluklarının mitolojileriyle ilgili malzemelerin bir çoğunu bilim adamları, misyonerler, seyyahlar ya da bazı yabancı araştırmacılar tarafından derlenmiştir.

Detaylı

10.SINIF TÜRK EDEBİYATI DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ

10.SINIF TÜRK EDEBİYATI DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ EKİM AY HAFTA DERS SAATİ KONU ADI KAZANIMLAR TEST NO TEST ADI 1 EDEBİYAT TARİHİ / TÜRK EDEBİYATININ DÖNEMLERE AYRILMASINDAKİ ÖLÇÜTLER 1.Edebiyat tarihinin uygarlık tarihi içindeki yerini.edebiyat tarihinin

Detaylı

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci; Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : ORTA ASYA TÜRK TARİHİ Ders No : 0020100004 : Pratik : 0 Kredi : ECTS : 5 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili Öğretim Tipi

Detaylı

Doç.Dr. ENGİN ÇETİN ÖZGEÇMİŞ DOSYASI

Doç.Dr. ENGİN ÇETİN ÖZGEÇMİŞ DOSYASI Doç.Dr. ENGİN ÇETİN ÖZGEÇMİŞ DOSYASI KİŞİSEL BİLGİLER Doğum Yılı : Doğum Yeri : Sabit Telefon : Faks : E-Posta Adresi : Web Adresi : Posta Adresi : 1977 DÖRTYOL T: 32233860842443 3223387528 F: ecetin@cu.edu.tr

Detaylı

ÜNİTE TÜRK DİLİ - I İÇİNDEKİLER HEDEFLER TÜRKÇENİN KİMLİK BİLGİLERİ

ÜNİTE TÜRK DİLİ - I İÇİNDEKİLER HEDEFLER TÜRKÇENİN KİMLİK BİLGİLERİ HEDEFLER İÇİNDEKİLER TÜRKÇENİN KİMLİK BİLGİLERİ Türk Dilinin Dünya Dilleri Arasındaki Yeri Türk Dilinin Gelişmesi ve Tarihî Devreleri TÜRK DİLİ - I Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Türk dilinin dünya dilleri

Detaylı

Türk Eğitim Tarihi. 2. Türklerin İslam Öncesi Eğitimlerinin Temel Özellikleri. Dr.

Türk Eğitim Tarihi. 2. Türklerin İslam Öncesi Eğitimlerinin Temel Özellikleri.   Dr. Türk Eğitim Tarihi 2. Türklerin İslam Öncesi Eğitimlerinin Temel Özellikleri Dr. Ali GURBETOĞLU www.agurbetoglu.com agurbetoglu@hotmail.com 1. Türklerin İslam Öncesi Eğitimlerinin Temel Özellikleri İslam

Detaylı

DR. NURŞAT BİÇER İN TÜRKÇE ÖĞRETĠMĠ TARĠHĠ ADLI ESERĠ ÜZERİNE

DR. NURŞAT BİÇER İN TÜRKÇE ÖĞRETĠMĠ TARĠHĠ ADLI ESERĠ ÜZERİNE POLATCAN, F. (2017). Dr. Nurşat Biçer in Türkçe Öğretimi Tarihi Adlı Eseri Üzerine. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(4), 2890-2894. DR. NURŞAT BİÇER İN TÜRKÇE ÖĞRETĠMĠ TARĠHĠ ADLI

Detaylı

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ TEST

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ TEST İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ TEST TANER ÖZDEMİR DETAY TARİHÇİ TÜRK TELEKOM NURETTİN TOPÇU SOSYAL BİLİMLER LİSESİ TARİH ÖĞRETMENİ İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK TARİHİ TEST 1 1) Türklerin Anadolu ya gelmeden önce

Detaylı

KİTÂBİYAT KARAHAN, AKARTÜRK (2013), DÎVÂNU LUGATİ T-TÜRK E GÖRE XI. YÜZYIL TÜRK LEHÇE BİLGİSİ, TDK YAY., ANKARA.

KİTÂBİYAT KARAHAN, AKARTÜRK (2013), DÎVÂNU LUGATİ T-TÜRK E GÖRE XI. YÜZYIL TÜRK LEHÇE BİLGİSİ, TDK YAY., ANKARA. KİTÂBİYAT KARAHAN, AKARTÜRK (2013), DÎVÂNU LUGATİ T-TÜRK E GÖRE XI. YÜZYIL TÜRK LEHÇE BİLGİSİ, TDK YAY., ANKARA. 11. yüzyılda yaşamış olan büyük dil bilgini Kâşgarlı Mahmut Dîvânu Lugati t-türk adlı eserini

Detaylı

PROF. DR. HÜLYA SAVRAN. hsavran@balikesir.edu.tr. 4. ÖĞRENİM DURUMU Derece Alan Üniversite Yıl Lisans

PROF. DR. HÜLYA SAVRAN. hsavran@balikesir.edu.tr. 4. ÖĞRENİM DURUMU Derece Alan Üniversite Yıl Lisans PROF. DR. HÜLYA SAVRAN ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı Hülya SAVRAN İletişim Bilgileri Adres Telefon Mail Balıkesir Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Bölümü 10145 Çağış Yerleşkesi / BALIKESİR 0 266 612 10 00

Detaylı

OĞUZ KAĞAN DESTANI METİN-AKTARMA-NOTLAR-DİZİN-TIPKIBASIM

OĞUZ KAĞAN DESTANI METİN-AKTARMA-NOTLAR-DİZİN-TIPKIBASIM Uygur Harfli OĞUZ KAĞAN DESTANI METİN-AKTARMA-NOTLAR-DİZİN-TIPKIBASIM FERRUH AĞCA Ankara / 2016 TÜRK KÜLTÜRÜNÜ ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ YAYINLARI Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, 2016. Türk Kültürünü Araştırma

Detaylı

/uzmankariyer /uzmankariyer /uzmankariyer

/uzmankariyer /uzmankariyer /uzmankariyer Eser Adı TEKNO Tarih Yaprak Test Alt Başlık KPSS HAZIRLIK Yazar Murat TOGAN Bilimsel Redaksiyon Bülent TUNCER Redaksiyon uzmankariyer - Redaksiyon Birimi Kapak Tasarımı uzmankariyer - Grafik & Tasarım

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Ali GURBETOĞLU İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi

Yrd. Doç. Dr. Ali GURBETOĞLU İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Eğitim Tarihi Yrd. Doç. Dr. Ali GURBETOĞLU İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi İslam Öncesi Türklerde Eğitimin Temel Özellikleri 2 Yaşam biçimi eğitimi etkiler mi? Çocuklar ve gençlerin

Detaylı

TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI DOKTORA PROGRAMI DERSLER VE KUR TANIMLARI

TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI DOKTORA PROGRAMI DERSLER VE KUR TANIMLARI TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI DOKTORA PROGRAMI DERSLER VE KUR TANIMLARI GÜZ DÖNEMİ DERSLERİ Kodu Dersin Adı Statüsü T P K AKTS TAE 700 Özel Konular Z 5 0 0 30 TAE 701 Kültür Kuramları ve Türkiyat Araştırmaları

Detaylı

Türk Eğitim Tarihi. 1. Türklerin İslam Öncesi Eğitimlerinin Temel Özellikleri. Yrd. Doç. Dr.

Türk Eğitim Tarihi. 1. Türklerin İslam Öncesi Eğitimlerinin Temel Özellikleri.  Yrd. Doç. Dr. Türk Eğitim Tarihi 1. Türklerin İslam Öncesi Eğitimlerinin Temel Özellikleri Yrd. Doç. Dr. Ali GURBETOĞLU www.agurbetoglu.com agurbetoglu@yahoo.com 1. Türklerin İslam Öncesi Eğitimlerinin Temel Özellikleri

Detaylı

Niye Bilge Kağan?, Bilge Bir İsim midir?

Niye Bilge Kağan?, Bilge Bir İsim midir? "Bilge" sözü Bilge Kağan'ın öz adı değil; yalnızca unvanı idi. Eski Türk devlet anlayışına göre iyi bir kağanın başlıca iki özelliği olmalıydı. Her şeyden önce "bilge" yani bilgili olması gerekti. Niye

Detaylı

6. ÜNİTE: Türklerde Sanat A. İLK TÜRK DEVLETLERİNDE SANAT

6. ÜNİTE: Türklerde Sanat A. İLK TÜRK DEVLETLERİNDE SANAT 6. ÜNİTE: Türklerde Sanat A. İLK TÜRK DEVLETLERİNDE SANAT Bozkırlının nazarında sabit olan şeyin faydası yoktur. O, her an harekete hazır olmalı, kolayca yer değiş-tirebilmelidir. Bu yüzden eski Türkler

Detaylı

TÜRK EDEBİYATININ DÖNEMLERİ

TÜRK EDEBİYATININ DÖNEMLERİ TÜRK EDEBİYATININ DÖNEMLERİ İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı Sözlü Dönem Yazılı Dönem İslamî Dönem Türk Edebiyatı Geçiş Dönemi Divan Edebiyatı Halk Edebiyatı Batı etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı Tanzimat

Detaylı

İktisat Tarihi I Ekim II. Hafta

İktisat Tarihi I Ekim II. Hafta İktisat Tarihi I 13-14 Ekim II. Hafta Osmanlı Kurumlarının Kökenleri 19. yy da Osmanlı ve Bizans hakkındaki araştırmalar ilerledikçe benzerlikler dikkat çekmeye başladı. Gibbons a göre Osm. Hukuk sahasında

Detaylı

İSLÂMİYET ETKİSİNDE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATI İSLÂMİ İLK ESERLER SORU PROĞRAMI AHMET ARSLAN

İSLÂMİYET ETKİSİNDE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATI İSLÂMİ İLK ESERLER SORU PROĞRAMI AHMET ARSLAN İSLÂMİYET ETKİSİNDE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATI İSLÂMİ İLK ESERLER SORU PROĞRAMI AHMET ARSLAN 1) XI. Yüzyıl dil ürünlerinden olan bu eserin değeri, yalnızca Türk dilinin sözcüklerini toplamak, kurallarını ve

Detaylı

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI... ANADOLU LİSESİ 12. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

EĞİTİM - ÖĞRETİM YILI... ANADOLU LİSESİ 12. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ AY HAFTA DERS SAATİ KONU ADI KAZANIMLAR TEST NO TEST ADI 1 2 EDEBİ BİLGİLER (ŞİİR BİLGİSİ) 1. İncelediği şiirden hareketle metnin oluşmasına imkân sağlayan zihniyeti 2. Şiirin yapısını çözümler. 3. Şiirin

Detaylı

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ PDF

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ PDF ORTA ASYA TÜRK TARİHİ PDF Orta Asya Tarihi adlı eser Anadolu Üniversitesinin ders kitabıdır ve Ahmet Taşağıl gibi birçok değerli isim tarafından kaleme alınmıştır. PDF formatını bu adresten indirebilirsiniz.

Detaylı

MMM291 MALZEME BİLİMİ

MMM291 MALZEME BİLİMİ MMM291 MALZEME BİLİMİ Ofis Saatleri: Perġembe 14:00 16:00 ayse.kalemtas@btu.edu.tr, akalemtas@gmail.com Bursa Teknik Üniversitesi, Doğa Bilimleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi, Metalurji ve Malzeme

Detaylı

A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED] 53, ERZURUM 2015, 149-153. TÜRK DİLİNDE BİR GEÇMİŞ ZAMAN EKİ -çi

A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED] 53, ERZURUM 2015, 149-153. TÜRK DİLİNDE BİR GEÇMİŞ ZAMAN EKİ -çi A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED] 53, ERZURUM 2015, 149-153 TÜRK DİLİNDE BİR GEÇMİŞ ZAMAN EKİ -çi Özet Türk Dilinde birbirinden farklı kaynaklara dayanan ve farklı işlevleri taşıyan

Detaylı

ANA DİL Mİ, ANA DİLİ Mİ? IS IT PARENT LANGUAGE OR OR MOTHER TONGUE?

ANA DİL Mİ, ANA DİLİ Mİ? IS IT PARENT LANGUAGE OR OR MOTHER TONGUE? ANA DİL Mİ, ANA DİLİ Mİ? Prof. Dr. Mukim SAĞIR ÖZET Bu makalede ana dil ve ana dili terimlerinin kullanımları üzerinde durulacaktır. Aralarında nüans olan bu iki terimin Türkçe ve Türk Dili öğretiminde

Detaylı

(2001). Türklerin ve Moğolların Eski Dini. istanbul: Kabalcı Yayınevi.

(2001). Türklerin ve Moğolların Eski Dini. istanbul: Kabalcı Yayınevi. Moğol (2001). Türklerin ve Moğolların Eski Dini. istanbul: Kabalcı Yayınevi. İzgi, Ö. (1985). "Moğolların Batı İstilası Ve Türk Tarihi Bakımından Önemi". Türk Kültürü, 23 (1-2),, Gülensoy, T. (1973). "Moğollar'ın

Detaylı

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ-I 6.ders. Dr. İsmail BAYTAK. İlk Türk Devletleri KÖKTÜRK DEVLET

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ-I 6.ders. Dr. İsmail BAYTAK. İlk Türk Devletleri KÖKTÜRK DEVLET ORTA ASYA TÜRK TARİHİ-I 6.ders Dr. İsmail BAYTAK İlk Türk Devletleri KÖKTÜRK DEVLET I. GÖKTÜRK DEVLETİ (552-630) Asya Hun Devleti nden sonra Orta Asya da kurulan ikinci büyük Türk devletidir. Bumin Kağan

Detaylı

/uzmankariyer /uzmankariyer /uzmankariyer. Değerli Kamu Personeli Adayları,

/uzmankariyer /uzmankariyer /uzmankariyer. Değerli Kamu Personeli Adayları, Değerli Kamu Personeli Adayları, Eser Adı KPSS Tarih Alt Başlık KPSS HAZIRLIK Yazar Zehra BAL Bilimsel Redaksiyon İbrahim SERTKAYA Özgür KANGALLI Mustafa Kemal Ak Redaksiyon uzmankariyer - Redaksiyon Birimi

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Yüksek Lisans Tezi: Çin in Ming Döneminde Yapılmış olan Türkçe-Uygurca Sözlük: Ġdikut Mahkemesi Sözlüğü (1997 Ankara)

ÖZGEÇMİŞ. Yüksek Lisans Tezi: Çin in Ming Döneminde Yapılmış olan Türkçe-Uygurca Sözlük: Ġdikut Mahkemesi Sözlüğü (1997 Ankara) ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Mağfiret Kemal YUNUSOĞLU 2. Doğum yeri ve tarihi: DT, Gulca 3. Çalıştığı kurum: T.C. Beykent Üniversitesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü 4. Unvanı: Yar.Doç.Dr. 5. Öğrenim Durumu:

Detaylı

Çağdaş Tarihçiler ve Tufan Gündüz

Çağdaş Tarihçiler ve Tufan Gündüz Çağdaş Tarihçiler ve Tufan Gündüz Say, N. (1999). Niğde, Bor İlçesi Bekdik Kilimleri. Orkun, H. N. (1986). Eski Türk Yazıtları. Ankara: TTK Gümüşçü, O. (2001). XVI. Yüzyıl Larende (Karaman) Kazasında Yerleşme

Detaylı

ORTA DOĞU VE KAFKASYA UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ

ORTA DOĞU VE KAFKASYA UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Merkez Müdürünün Mesajı Orta Doğu ve Kafkasya Uygulama ve Araştırma Merkezi bağlı bulunduğu İstanbul Aydın Üniversitesi ve içinde bulunduğu ülke olan Türkiye Cumhuriyeti ile Orta Doğu ve Kafkasya ülkeleri

Detaylı

III. ÜNİTE: İLK TÜRK DEVLETLERİ 2. KONU: ORTA ASYA DA KURULAN İLK TÜRK DEVLETLERİ

III. ÜNİTE: İLK TÜRK DEVLETLERİ 2. KONU: ORTA ASYA DA KURULAN İLK TÜRK DEVLETLERİ III. ÜNİTE: İLK TÜRK DEVLETLERİ 2. KONU: ORTA ASYA DA KURULAN İLK TÜRK DEVLETLERİ a. Türk Göçleri ve Sonuçları Göçlerin Nedenleri İklim koşullarının değişmesine bağlı olarak meydana gelen kuraklık, artan

Detaylı

İktisat Tarihi I

İktisat Tarihi I İktisat Tarihi I 11.10.2017 12. asrın ikinci yarısından itibaren Anadolu Selçuklu Devleti siyasi ve idari bakımdan pekişmişti. XII. yüzyıl sonlarından itibaren şehirlerin gelişmesi ile Selçuklu ekonomik

Detaylı

İslamiyet Öncesi Türk Tarihi Kaynakçası

İslamiyet Öncesi Türk Tarihi Kaynakçası İslamiyet Öncesi Türk Tarihi Kaynakçası Gömeç, S. Y. (2003). "Türk Tarihinin Kahramanları: 13- Baz Kagan". Orkun Dergisi, (64),, Sümer, F. (1984). Eski Türklerde Şehircilik. İstanbul:. Taşağıl, A. (1996).

Detaylı

ŞAMANİZM DR. SÜHEYLA SARITAŞ 2

ŞAMANİZM DR. SÜHEYLA SARITAŞ 2 DR. SÜHEYLA SARITAŞ 1 ŞAMANİZM Şamanizmin tanımında bilim adamlarının farklı görüşlere sahip olduğu görülmektedir. Kimi bilim adamı şamanizmi bir din olarak kabul etse de, kimisi bir kült olarak kabul

Detaylı

İSLAM UYGARLIĞI ÇEVRESINDE GELIŞEN TÜRK EDEBIYATI. XIII - XIV yy. Olay Çevresinde Gelişen Metinler

İSLAM UYGARLIĞI ÇEVRESINDE GELIŞEN TÜRK EDEBIYATI. XIII - XIV yy. Olay Çevresinde Gelişen Metinler İSLAM UYGARLIĞI ÇEVRESINDE GELIŞEN TÜRK EDEBIYATI XIII - XIV yy. Olay Çevresinde Gelişen Metinler OLAY ÇEVRESINDE GELIŞEN EDEBI METINLER Oğuz Türkçesinin Anadolu daki ilk ürünleri Anadolu Selçuklu Devleti

Detaylı

3. Emine Yılmaz Ceylan, Çuvaşça Çok Zamanlı Ses Bilgisi, TDK yay., 675, Ankara 1997.

3. Emine Yılmaz Ceylan, Çuvaşça Çok Zamanlı Ses Bilgisi, TDK yay., 675, Ankara 1997. Prof. Dr. Emine Yılmaz Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Eski Türk Dili KİTAPLAR 1. Türkmence Türkçe Sözlük, Haz. Talat Tekin, M. Ölmez, E. Ceylan (o, ö, p, r, s,

Detaylı

KONU 2: HAMMADDE KAVRAMI, HAMMADDE ÇEŞİTLERİ, HAMMADDE TEMİNİ VE STRATEJİLERİ

KONU 2: HAMMADDE KAVRAMI, HAMMADDE ÇEŞİTLERİ, HAMMADDE TEMİNİ VE STRATEJİLERİ KONU 2: HAMMADDE KAVRAMI, HAMMADDE ÇEŞİTLERİ, HAMMADDE TEMİNİ VE STRATEJİLERİ İnsan, dünya üzerinde göründüğü andan itibaren, çeşitli gereksinmelerini karşılamakta yardımcı olacak olan alet ve silahlarını

Detaylı

İSLÂM ÖNCESİ İRAN DA DEVLET VE EKONOMİ -SÂSÂNÎ DÖNEMİ- (M.S )

İSLÂM ÖNCESİ İRAN DA DEVLET VE EKONOMİ -SÂSÂNÎ DÖNEMİ- (M.S ) İSLÂM ÖNCESİ İRAN DA DEVLET VE EKONOMİ -SÂSÂNÎ DÖNEMİ- (M.S. 226-652) Yrd. Doç. Dr. Ahmet ALTUNGÖK İSLÂM ÖNCESİ İRAN DA DEVLET VE EKONOMİ -SÂSÂNÎ DÖNEMİ- Yazar: Yrd. Doç. Dr. Ahmet Altungök Yayınevi Editörü:

Detaylı

Asya Hun Devleti (Büyük Hun Devleti) Orta Asya da bilinen ilk teşkilatlı Türk devleti Hunlar tarafından kurulmuştur. Hunların ilk oturdukları yer

Asya Hun Devleti (Büyük Hun Devleti) Orta Asya da bilinen ilk teşkilatlı Türk devleti Hunlar tarafından kurulmuştur. Hunların ilk oturdukları yer Asya Hun Devleti (Büyük Hun Devleti) Orta Asya da bilinen ilk teşkilatlı Türk devleti Hunlar tarafından kurulmuştur. Hunların ilk oturdukları yer Sarı Irmak ın kuzeyi idi. Daha sonra Orhun ve Selenga ırmakları

Detaylı

ORTA ASYA (ANONİM) KURAN TERCÜMESİ ÜZERİNDE ÖZBEKİSTAN DA YAPILMIŞ BİR İNCELEME. ТУРКИЙ ТAФСИР (XII-XII acp) *

ORTA ASYA (ANONİM) KURAN TERCÜMESİ ÜZERİNDE ÖZBEKİSTAN DA YAPILMIŞ BİR İNCELEME. ТУРКИЙ ТAФСИР (XII-XII acp) * - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, p.981-986, TURKEY ORTA ASYA (ANONİM) KURAN TERCÜMESİ ÜZERİNDE ÖZBEKİSTAN DA YAPILMIŞ BİR İNCELEME ТУРКИЙ ТAФСИР

Detaylı

tamamı çözümlü tarih serkan aksoy

tamamı çözümlü tarih serkan aksoy kpss soru bankası tamamı çözümlü tarih serkan aksoy ÖN SÖZ Bu kitap, Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) Genel Kültür Testinde önemli bir yeri olan Tarih bölümündeki 30 soruyu uygun bir süre zarfında ve

Detaylı

URARTU UYGARLIĞI. Gülsevilcansel YILDIRIM

URARTU UYGARLIĞI. Gülsevilcansel YILDIRIM URARTU UYGARLIĞI Gülsevilcansel YILDIRIM 120213060 Urartular MÖ birinci yüzyılın başında, Van Gölü ve çevresinde önemli bir devlet Kuran ve günümüze kadar buradaki uygarlıkları etkilemiş bir kavimdir.

Detaylı

Karahan, Akartürk (2013), Dīvānu Luġati t Türk e Göre XI. Yüzyıl Türk Lehçe Bilgisi, Ankara, TDK Yayınları 657s., ISBN:

Karahan, Akartürk (2013), Dīvānu Luġati t Türk e Göre XI. Yüzyıl Türk Lehçe Bilgisi, Ankara, TDK Yayınları 657s., ISBN: Dil Araştırmaları Sayı: 15 Güz 2014, 287-292 ss. Karahan, Akartürk (2013), Dīvānu Luġati t Türk e Göre XI. Yüzyıl Türk Lehçe Bilgisi, Ankara, TDK Yayınları 657s., ISBN: 978-975-16-2577-9 Gülşah Yılmaz

Detaylı

ALTIN NEDEN ÇOK DEĞERLĐ?

ALTIN NEDEN ÇOK DEĞERLĐ? ALTIN NEDEN ÇOK DEĞERLĐ? Altın binlerce yıldır değeri yüksek olan bir metaldir. Demir gibi paslanmadığı (oksitlenmediği) ve dünyada az bulunduğu için değerlidir. Çok değerli oluşu nedeniyle de geri dönüşümü

Detaylı

Nihat Sami Banar!ı, Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, s. 89-93'ten özetlenmiştir.

Nihat Sami Banar!ı, Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, s. 89-93'ten özetlenmiştir. Uygur Devleti Ders Anlatım Videosu UYGUR DEVLETİ (744 840 ) Uygurlar, Asya Hun Devleti ne bağlı olarak Orhun ve Selenga nehirleri kıyılarında yaşamışlardır. II. Kök Türk Devleti'nin son zamanlarında Basmiller

Detaylı

İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı

İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı Türk edebiyatı İslamiyet öncesi Türk edebiyatı ya da Destan dönemi Türk edebiyatı, Türklerin İslamiyet'i kabulünden önceki dönemlerde oluşturdukları edebiyata verilen isimdir.[1]

Detaylı

GEVALE KALESĠ KAZI ÇALIġMALARI

GEVALE KALESĠ KAZI ÇALIġMALARI GEVALE KALESĠ KAZI ÇALIġMALARI Konya da Osmanlı ordusunun kenti fethettikten sonra yıktırdığı kabul edilen Gevale Kalesi nin kalıntıları bulundu. Buluntular kentin bilinen tarihini değiģtirecek nitelikte.

Detaylı

ANTİK ÇAĞDA ANADOLU ANATOLIA AT ANTIQUITY KONU 3 FRİGLER 1

ANTİK ÇAĞDA ANADOLU ANATOLIA AT ANTIQUITY KONU 3 FRİGLER 1 ANTİK ÇAĞDA ANADOLU ANATOLIA AT ANTIQUITY KONU 3 FRİGLER 1 Frigler Frigler Troya VII-a nın tahribinden (M.Ö. 1190) hemen sonra Anadolu ya Balkanlar üzerinden gelen Hint Avupa kökenli kavimlerden biridir.

Detaylı

Eski Türkçe kı Ünlemi ve Bunun Anadolu Ağızlarındaki kı/gı Ünlemiyle Karşılaştırılması 1

Eski Türkçe kı Ünlemi ve Bunun Anadolu Ağızlarındaki kı/gı Ünlemiyle Karşılaştırılması 1 Modern Türklük Araştırmaları Dergisi Cilt 4, Sayı 2 (Haziran 2007) Mak. #25, ss. 146-151 Telif Hakkı Ankara Üniversitesi Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları

Detaylı

TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERSLER VE KUR TANIMLARI

TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERSLER VE KUR TANIMLARI TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI DERSLER VE KUR TANIMLARI GÜZ DÖNEMİ DERSLERİ Kodu Dersin Adı Statüsü T P K AKTS TAE 600 Özel Konular Z 4 0 0 30 TAE 601 Türkiyat Araştırmalarına Giriş I Z

Detaylı

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ Ders.11. Dr. İsmail BAYTAK. İlk Türk Devletleri KARLUKLAR

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ Ders.11. Dr. İsmail BAYTAK. İlk Türk Devletleri KARLUKLAR ORTA ASYA TÜRK TARİHİ Ders.11 Dr. İsmail BAYTAK İlk Türk Devletleri KARLUKLAR Karluklar 627-1212 1* II. Göktürk Dev yıkılmasında Basmil ve Uygurlar'la birleşerek rol oynadılar. 2* Talas savaşında Çin'e

Detaylı

Tarım Tarihi ve Deontolojisi Dersi 2.Hafta. Dr. Osman Orkan Özer

Tarım Tarihi ve Deontolojisi Dersi 2.Hafta. Dr. Osman Orkan Özer Tarım Tarihi ve Deontolojisi Dersi 2.Hafta Dr. Osman Orkan Özer https://oorkan.wordpress.com/ Şifre: tarimeko2016 Kaynaklar: Prof. Dr. Ahmet Özçelik TARIM TARİHİ VE DEONTOLOJİSİ, Ankara Üni. Ziraat Fak.

Detaylı

T.C. NEVŞEHİR HACI BEKTAŞ VELİ ÜNİVERSİTESİ. Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlığı İLGİLİ MAKAMA

T.C. NEVŞEHİR HACI BEKTAŞ VELİ ÜNİVERSİTESİ. Fen Edebiyat Fakültesi Dekanlığı İLGİLİ MAKAMA Sayı : 10476336-100-E.531 29/01/2019 Konu : Ders İçerikleri-Çağdaş Türk Lehçerleri ve Edebiyatları Bölümü İLGİLİ MAKAMA Bu belge 5070 Elektronik İmza Kanununa uygun olarak imzalanmış olup, Fakültemiz Çağdaş

Detaylı

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) 14.08.2014 SIRA SIKLIK SÖZCÜK TÜR AÇIKLAMA 1 1209785 bir DT Belirleyici 2 1004455 ve CJ Bağlaç 3 625335 bu PN Adıl 4 361061 da AV Belirteç 5 352249 de

Detaylı

Fikret Yıldırım, Irk Bitig ve Orhon Yazılı Metinlerin Dili, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 2017, 399 s.

Fikret Yıldırım, Irk Bitig ve Orhon Yazılı Metinlerin Dili, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 2017, 399 s. Şahin, Can Cüneyt (201). Fikret Yıldırım, Irk Bitig ve Orhon Yazılı Metinlerin Dili, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, 2017, 399 s., Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi, Sayı: 2018/12, s. 226-230.

Detaylı

DERS PLANI DEĞİŞİKLİK SEBEBİNİ İLGİLİ SÜTUNDA İŞARETLEYİNİZ "X" 1.YARIYIL 1.YARIYIL 2.YARIYIL 2.YARIYIL. Kodu Adı Z/S T+U AKTS Birleşti

DERS PLANI DEĞİŞİKLİK SEBEBİNİ İLGİLİ SÜTUNDA İŞARETLEYİNİZ X 1.YARIYIL 1.YARIYIL 2.YARIYIL 2.YARIYIL. Kodu Adı Z/S T+U AKTS Birleşti 2011-2012 DERS PLANI DEĞİŞİKLİK SEBEBİNİ İLGİLİ SÜTUNDA İŞARETLEYİNİZ "X" YENİ DERS PLANI** 1.YARIYIL 1.YARIYIL Birleşti ATA 101 ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILÂP TARİHİ I Z 2+0 2 X X X X ATA 101 ile ATA 102

Detaylı

TARİH 1.

TARİH 1. TARİH 1 16.02.2017 ARİF ÖZBEYLİ ERBAA ANADOLU ÖĞRETMEN LİSESİ TARİHİ ÇAĞLARA GİRİŞ... VE,TARİH YAZIYLA BAŞLAR TARİHİ ÖNCESİ DEVİRLER Taş Devri (MÖ.600.000-5500) Kalkolitik Dönem (MÖ.5500-2500) Maden Devri

Detaylı

İlk Türk devletlerinde kültür ve medeniyet

İlk Türk devletlerinde kültür ve medeniyet On5yirmi5.com İlk Türk devletlerinde kültür ve medeniyet İlk Türk devletlerinde kültür ve medeniyet nasıldı? Yayın Tarihi : 2 Nisan 2014 Çarşamba (oluşturma : 5/25/2017) 1)-Devlet Yönetimi A)DEVLET İslamiyetten

Detaylı

Rahman ve Rahim Olan Allah ın Adıyla EKONOMİK DURUM

Rahman ve Rahim Olan Allah ın Adıyla EKONOMİK DURUM 15.03.2010 Rahman ve Rahim Olan Allah ın Adıyla EKONOMİK DURUM 1.5 EKONOMİK DURUM 1.5. Ekonomik Durum Arabistan ın ekonomik hayatı tabiat şartlarına, kabilelerin yaşayış tarzlarına bağlı olarak genellikle;

Detaylı

ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ İNSANİ BİLİMLER VE EDEBİYAT FAKÜLTESİ ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ VE EDEBİYATLARI BÖLÜMÜ DÖRT YILLIK-SEKİZ YARIYILLIK DERS PROGRAMI

ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ İNSANİ BİLİMLER VE EDEBİYAT FAKÜLTESİ ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ VE EDEBİYATLARI BÖLÜMÜ DÖRT YILLIK-SEKİZ YARIYILLIK DERS PROGRAMI ARDAHAN ÜNİVERSİTESİ İNSANİ BİLİMLER VE EDEBİYAT FAKÜLTESİ ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ VE EDEBİYATLARI BÖLÜMÜ DÖRT YILLIK-SEKİZ YARIYILLIK DERS PROGRAMI ZORUNLU DERSLER BİRİNCİ YIL BİRİNCİ YARIYIL 1 YDİ 101

Detaylı

Dr. Mikail CENGİZ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Türk Dili ve Edebiyatı Ahmet Yesevi Üniversitesi Türkoloji Fakültesi

Dr. Mikail CENGİZ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Türk Dili ve Edebiyatı Ahmet Yesevi Üniversitesi Türkoloji Fakültesi Ö Z G E Ç M İ Ş Dr. Mikail CENGİZ Adı Soyadı: Mikail CENGİZ Unvanı: Araştırma Görevlisi Dr. Yabancı Diller: İngilizce, Rusça E-posta: mikail@hacettepe.edu.tr Telefon: +90 312 780 71 49 ÖĞRENİM DURUMU:

Detaylı

İktisat Tarihi II. 1. Hafta

İktisat Tarihi II. 1. Hafta İktisat Tarihi II 1. Hafta İktisat tarihinin görevi ekonomilerin performanslarında ve yapılarında zaman içinde meydana gelen değişiklikleri açıklamaktır. Tarih Öncesi Çağların Bölümlenmesi Taş Çağı Bakır

Detaylı

Divanü Lügati t-türk te Geçen baδram ~ bayram Kelimesinin Etimolojisi Üzerine. Mustafa ARGUNŞAH Galip GÜNER

Divanü Lügati t-türk te Geçen baδram ~ bayram Kelimesinin Etimolojisi Üzerine. Mustafa ARGUNŞAH Galip GÜNER Uluslararası Doğumunun 1000. Yıl Dönümünde Kaşgarlı Mahmud ve Divanü Lugati t-türk Bilgi Şöleni (Türk Dil Kurumu - Çin Halk Cumhuriyeti Merkezî Milliyetler Üniversitesi, 24-27 Kasım 2008, PEKĐN) Divanü

Detaylı

RUS DİLİ VE EDEBİYATI ANABİLİM DALI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BAHAR PROGRAMI

RUS DİLİ VE EDEBİYATI ANABİLİM DALI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI BAHAR PROGRAMI ANADAL EĞİTİM PROGRAMI ZORUNLU DERSLERİ 1. YIL 2.YARIYIL 3 1 2 TDİ102 ATA102 YDİ102 YDA102 YDF102 Türk Dili II (Turkish Language II) Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi (History of the Republic of Turkey)

Detaylı

Gömeç, S. Y. (2003). "Türk Tarihinin Kahramanları: 13- Baz Kagan". Orkun Dergisi, (64),,

Gömeç, S. Y. (2003). Türk Tarihinin Kahramanları: 13- Baz Kagan. Orkun Dergisi, (64),, orta asya Gömeç, S. Y. (2003). "Türk Tarihinin Kahramanları: 13- Baz Kagan". Orkun Dergisi, (64),, Yıldız, H. D., Kafesoğlu, İ., & Merçil, E. (2000). Müslüman Türk Devletleri Tarihi (Osmanlılar Hariç).

Detaylı

TANER ÖZDEMİR TÜRK TELEKOM NURETTİN TOPÇU SOSYAL BİLİMLER LİSESİ TARİH ÖĞRETMENİ ZAMAN VE TAKVİM

TANER ÖZDEMİR TÜRK TELEKOM NURETTİN TOPÇU SOSYAL BİLİMLER LİSESİ TARİH ÖĞRETMENİ ZAMAN VE TAKVİM ZAMAN VE TAKVİM Takvim zamanı günlere, aylara, yıllara bölme metoduna takvim adı verilir. DİKKAT: Takvimlerin ortaya çıkmasında insanların ekonomik uğraşları önemlidir. UYARI: Hicri takvimin başlangıcı

Detaylı

ORTA /OLGUN BRONZ ÇAĞ M.Ö

ORTA /OLGUN BRONZ ÇAĞ M.Ö ORTA /OLGUN BRONZ ÇAĞ M.Ö.2500-2000 Anadolu uzun bir duraklama sürecinden sonra Olgun Bronz Çağ da yeniden parlak bir dönem yaşar. Yazı henüz kullanılmamakla birlikte uygarlık üstün bir düzeye ulaşmıştır.

Detaylı

Gömeç, S. (2003). "Türk Tarihinin Kahramanları: 13- Baz Kagan". Orkun Dergisi, (64),,

Gömeç, S. (2003). Türk Tarihinin Kahramanları: 13- Baz Kagan. Orkun Dergisi, (64),, orta asya Gömeç, S. (2003). "Türk Tarihinin Kahramanları: 13- Baz Kagan". Orkun Dergisi, (64),, Orkun, H. N. (1986). Eski Türk Yazıtları. Ankara: TTK Yıldız, H. D., Kafesoğlu, İ., & Merçil, E. (2000).

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Erhan AYDIN *

Yrd. Doç. Dr. Erhan AYDIN * BİLGE KAGAN YAZITINDA GEÇEN kök teyeŋ HAYVAN ADI ÜZERİNE (Büyük Türk Dili Kurultayı Bildirileri, Bilkent Üniversitesi. Ankara, 2006: Bilkent Üniversitesi Yayınları, 347-356) Yrd. Doç. Dr. Erhan AYDIN *

Detaylı

MÜREKKEP İs Mürekkebi

MÜREKKEP İs Mürekkebi MÜREKKEP İs Mürekkebi Beziryağı, balmumu, gazyağı gibi maddelerden elde edilirdi. İçeriğinde is, zamk, ve su bulunan bu mürekkep, kolayca silinebilir, kazınabilir olması ve erken solmaması nedeniyle uzun

Detaylı

İÇİNDEKİLER. Birinci Bölüm ÖABT Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Konu Anlatımlı Soru Bankası ESKİ TÜRK DİLİ VE LEHÇELERİ...

İÇİNDEKİLER. Birinci Bölüm ÖABT Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Konu Anlatımlı Soru Bankası ESKİ TÜRK DİLİ VE LEHÇELERİ... İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm... 7 ESKİ TÜRK DİLİ VE LEHÇELERİ... 8 Türk Dillerinin Sınıflandırılması... 14 Türk Dillerinin Ses Denklikleri Bakımından Sınıflandırılması... 16 Altay Dilleri Teorisini Kabul

Detaylı

4. Ünite ÜRETTİKLERİMİZ

4. Ünite ÜRETTİKLERİMİZ 4. Ünite ÜRETTİKLERİMİZ Ekonomi: İnsanların geçimlerini sürdürmek için yaptıkları her türlü üretim, dağıtım, pazarlama ve tüketim faaliyetlerinin ilke ve yöntemlerini inceleyen bilim dalına ekonomi denir.

Detaylı

9. SINIF TARİH DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ

9. SINIF TARİH DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ KASIM EKİM AY HAFTA DERS SAATİ KONU ADI KAZANIMLAR TEST NO TEST ADI.Tarih biliminin konusunu, tarihçinin kullandığı kaynakları ve yöntemleri kavrar..tarihî olayların incelenmesinde yararlanılan zaman kavramlarını

Detaylı

MADEN SEKTÖRÜ/ AKSARAY

MADEN SEKTÖRÜ/ AKSARAY MADEN SEKTÖRÜ/ AKSARAY Ramazan ÖZDEMİR T.C.AHİLER KALKINMA AJANSI AKSARAY YATIRIM DESTEK OFİSİ İçindekiler 1. MADENCİLİK... 3 1.1. Aksaray ın Maden Potansiyeli... 3 1.2. Aksaray daki Maden Kaynaklarının

Detaylı

Ülkemizdeki başlıca madenler nelerdir?

Ülkemizdeki başlıca madenler nelerdir? On5yirmi5.com Ülkemizdeki başlıca madenler nelerdir? Türkiyedeki madenler ve kullanım alanları nelerdir? Yayın Tarihi : 14 Kasım 2012 Çarşamba (oluşturma : 1/7/2016) Ülkemizdeki başlıca madenler a. Demir

Detaylı

Dr. Mikail CENGİZ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Türk Dili ve Edebiyatı Ahmet Yesevi Üniversitesi Türkoloji Fakültesi

Dr. Mikail CENGİZ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Türk Dili ve Edebiyatı Ahmet Yesevi Üniversitesi Türkoloji Fakültesi Ö Z G E Ç M İ Ş Dr. Mikail CENGİZ Adı Soyadı: Mikail CENGİZ Unvanı: Dr. Öğr. Üyesi Yabancı Diller: İngilizce, Rusça E-posta: mikail@hacettepe.edu.tr Telefon: +90 312 780 71 49 ÖĞRENİM DURUMU: Derece Alan

Detaylı

BİLGE KAĞAN KÖL TİGİN VE BİLGE TONYUKUK. Prof. Dr. İlhami DURMUŞ

BİLGE KAĞAN KÖL TİGİN VE BİLGE TONYUKUK. Prof. Dr. İlhami DURMUŞ BİLGE KAĞAN KÖL TİGİN VE BİLGE TONYUKUK Prof. Dr. İlhami DURMUŞ DURMUŞ, İlhami, Bilge Kağan Köl Tigin ve Bilgi Tonyukuk, Genişletilmiş 3. Baskı, Akçağ Yayınları, Ankara 2017, 203 sayfa. Sinan TARİFCİ*

Detaylı

Dünyadaki milletlerin temel yapısını aile kurumu teşkil eder. Her aile üyesi için de farklı

Dünyadaki milletlerin temel yapısını aile kurumu teşkil eder. Her aile üyesi için de farklı TÜRKİYE NİN KOCAELİ BÖLGESİ ve KIRGIZİSTAN IN BÖLGELERİ ÖRNEĞİNDE AKRABALIK TERİMLERİNE MUKAYESELİ BİR BAKIŞ Negizbek ŞABDANALİYEV* Giriş Dünyadaki milletlerin temel yapısını aile kurumu teşkil eder. Her

Detaylı

Sanayi kuruluşlarının ayrımı

Sanayi kuruluşlarının ayrımı SANAYİ Sanayi kentin yapısını birincil ölçüde değiştiren, işgücü ve hizmet yaratan tarımsal üretimden farklı bir üretim organizasyon, ulusal ve uluslar arası ekonominin buluştuğu bir güç olarak tanımlanabilir

Detaylı