MATEMATİK ÖYKÜLERİ BİLGİÇ İLE SAYGIÇ NEŞELİ

Transkript

1 NEŞELİ MATEMATİK ÖYKÜLERİ 1 BİLGİÇ İLE SAYGIÇ Bilgiç kurbağa ile Saygıç fare iyi arkadaşlardı. Neredeyse her gün göl kenarında buluşup sohbet ederlerdi. Bazen de çevredeki nesneleri sayarlar, hesap yaparlardı. O gün, gölün üzerinde uçmakta olan göçmen kuşlar dikkatlerini çekti. Kuşları saymaya koyuldular. İlk sürüde 18 kuş saydılar. Ardından sayıları 34, 41 ve 29 olan üç kuş sürüsü daha geçti. Bilgiç kurbağa, Saygıç fareye dönerek: Bu dört sayıyı toplayabildin mi, dedi. Toplam 122 kuş oldu. Saygıç fare önce inanmadı. Arkadaşının bu kadar kısa sürede dört sayıyı toplayabileceğine imkân vermiyordu. Yerden bir çubuk kaldırdı. Toprak üzerinde işlemini yaptı. Şaşırmıştı! İşlemin sonucu gerçekten de doğruydu. Kendi kendine şöyle düşündü: Arkadaşım Bilgiç, saniyeler içerisinde bu işlemi nasıl yaptı? 1

2 NASIL YAPMIŞ? BAKALIM Eldeli toplamayı hep aynı yöntemle yapmaktan sıkıldıysanız veya onluk elde tutmak istemiyorsanız işte size göre bir yöntem! Masalımızın kahramanı Bilgiç kurbağa, önce dört adet toplananın birler basamaklarını toplamış. Ardından onlar basamaklarını toplamış. Bir basamak boş bırakarak birler basamağının altına yazdığını düşünmüş. En sonunda da bu iki sayıyı toplamış. Birler basamakları toplamı Onlar basamakları toplamı Bu basamak boş bırakılıyor. SEN DE YAPABİLİRSİN! Birler basamakları toplamı Onlar basamakları toplamı

3 NEŞELİ MATEMATİK ÖYKÜLERİ 2 USTA İLE ÇIRAĞI Ömer, ikinci sınıfı bitirmişti. Yaz tatilinde babasının iş yerine gidiyor, babasına işlerinde yardım ediyordu. Ürettikleri parçaları paketleyip satıyorlardı. Her zamanki gibi o gün de işe erken başladılar. Tam işe ısınmışlardı ki, telefon çaldı. Günün ilk siparişi gelmişti. 49 adet sipariş almışlardı. İşi yetiştirmek için çalışmalarını hızlandırdılar. Çalıştılar Çalıştılar Az sonra bir telefon daha geldi. Telefonu Ömer cevapladı. Az önce arayan kişi 36 adet sipariş daha vermişti. Ömer, telefonu kapayıp seslendi babasına: Müşteri 36 adet daha istiyor. Siparişler 85 oldu baba! Babası: Aferin oğlum, dedi. İşlemi çok kısa bir sürede zihinden yaptın. Ardından kendi kendine şöyle düşündü: Acaba canım oğlum bu işlemi hangi yolla yaptı? 3

4 NASIL YAPMIŞ? BAKALIM 9 la biten bir sayıyı başka bir sayıyla toplarken 9 la biten sayıya 1 ekler, diğer sayıdan 1 çıkarırız. Ardından da oluşan iki yeni sayıyı toplarız. 1. toplanan 2. toplanan Sayalım 50, 60, 70, 80, 85 SEN DE YAPABİLİRSİN! Sayalım 30, 40, 50, 52 Sayalım,, Sayalım,,,,, Sayalım,,,,, 4

5 NEŞELİ MATEMATİK ÖYKÜLERİ 3 DÖRT ARKADAŞ Ceplerindeki paraların toplamı 24 lira olan dört arkadaş vardı. Çeşitli meyveler almak üzere bir manava girdiler. Manavdaki fiyat listesi şöyleydi: ELMA : Kg Fiyatı 5 TL PORTAKAL : Kg Fiyatı 4 TL ÜZÜM : Kg Fiyatı 3 TL ŞEFTALİ : Kg Fiyatı 6 TL KARPUZ : Adet Fiyatı 7 TL Arkadaşlardan biri bir adet karpuz almayı, diğer meyvelerden de birer kilogram almayı önerdi. Bu öneri diğer iki arkadaşının da hoşuna gitti. Ne ki dördüncü arkadaşları bu öneriyi hemen reddetti. Bu dediklerinizi almaya paramız yetmez dedi. Sizce dördüncü arkadaş listeye bakar bakmaz bunu nasıl anladı? 5

6 NASIL YAPMIŞ? BAKALIM Toplamları 10 eden sayıları görebilmek pek çok işlemde bizlere kolaylık sağlar. Yaptığımız toplama işlemlerinde gerekirse sırayı bozarak toplamları 10 eden sayıları kullanabilmeliyiz. 10 Listede toplamları 10 eden sayıları aynı renkle gösterelim. Elma Portakal Üzüm Şeftali Karpuz : 5 : 4 : 3 : 6 : 7 Sayalım 10, 20, SEN DE YAPABİLİRSİN! Toplamları 10 eden sayıları örnekteki gibi gösterelim. 10 ar saymadan faydalanarak sayıların toplamını bulalım Sayalım 10, 20,,,,,,,, 6

7 NEŞELİ MATEMATİK ÖYKÜLERİ 4 TOMBUL, TIKNAZ ve YEŞİLKANAT Papağan Yeşilkanat, o gün çok üzgün ve endişeliydi. Arkadaşları Tombul kedi ve Tıknaz fare, onun durumuna çok üzüldüler. Derdini söyle ki derman bulalım dediler. Yeşilkanat başını eğdi. Sormayın dostlar, dedi. Çıkarmayla başım dertte. Yarınki sınavda ne yapacağım ben? Tıknaz fare gülümsedi. Bu da dert mi, dedi. Toplamayı biliyorsun ya! Yeşilkanat: Aşk olsun Tıknaz, dedi. Alay mı ediyorsun benimle? Toplamayla çıkarmanın ne ilgisi var? Ben ne diyorum, sen ne anlıyorsun? Bu kez Tombul kedi söze karıştı. Yanılıyorsun Yeşilkanat, dedi. Toplama, çıkarmanın tersidir. Ekleyerek de çıkarma yapabilirsin. Örneğin 56 dan 34 ü çıkarmak yerine 34 ün üstüne 56 ya kadar say. Aynı sonucu bulacaksın. Sizce Tıknaz ve Tombul un bu önerileri ne derece doğru? 7

8 NASIL YAPMIŞ? BAKALIM Pek çok kişi toplama işleminde, çıkarma işlemine göre daha iyidir. Hele ki 10 ar sayarak toplama yapmak hem eğlenceli hem de basittir. O hâlde yandakine benzer yöntemler kullanıp ekleyerek çıkarabilirsiniz =? 34 ün üstüne önce 10 ar, sonra da 2 şer sayalım ekle ekle 54 2 ekle = = 22 dir. SEN DE YAPABİLİRSİN! =? = 28 dir =? = dir =? = =? = dir. dir =? = =? = tür. dir. 8