ÇALIŞMA ORTAMI ISISININ SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ÇALIŞMA ORTAMI ISISININ SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ"

Transkript

1 1 ÇALIŞMA ORTAMI ISISININ SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ İnsan vücudunun iç ısısı ortalama ısısı 36,5-37 C civarındadır..37,5 C den itibaren ısının yükselmesi yani ateş tabir ettiğimiz durum söz konusu olur. İnsan vücudunda tüm doku ve organların, daha doğrusu hücrelerimizin normal çalışabilmesi için gerekli olan ısı bu derecelerdir. Isı dış çevrede sürekli olarak bulunan bir çeşit enerjidir. Havanın termometre ile ölçülen ısı derecesi hava sıcaklığı hakkında fiziksel indekstir. Fakat bu sıcaklığın insan üzerindeki etkisi havadaki nem, rüzgar gibi faktörler tarafından etkilenir. Eğer vücut ile çevre arasındaki ısı alışverişi sürekli ve düzenli olarak sürdürülebiliyorsa insan termal bakımdan rahatlık içerisindedir. Vücudumuzda, hücrelerimizdeki kimyasal tepkimeler sonucu ısı oluşmaktadır. İstirahat halinde insan vücudu ortalama saatte 100 kgr. Kalori değerinde ısı üretir. Bu ısı bazal metabolizma ve normal aktivite için kullanılır. 70 kg ağırlığındaki bir insan vücudundan hiç ısı kaybetmezse vücut ısısı 1 saatte 17 C yükselir. Bu yükselme de vücut ısısını düzenleyen ısı regülasyonu mekanizması tarafından önlenir. Vücutta ısı dengesinin kurulması insan vücudu ile dış çevre arasında ısı dengesinin fizyolojik koşullar çerçevesi içinde meydana gelmesi ile sağlanır. Vücut ısı düzenlenmesinde merkezi sinir sistemi ( hipotalamus ) ana rol oynar. Isı alışverişinde 2 ısı kaynağı söz konusudur. Birincisi edinilen ısı, ikincisi kaybedilen ısıdır. Vücudun ısı edinmesi ve ısı kaybetmesi olaylarının fizyolojik gereksinmeler çerçevesi içinde meydana gelmesine ısı regülasyonu diyoruz. Vücudun ısı edinmesi kısaca 2 yolla olur: 1- metabolizma sonucu vücutta üretilen ısı 2- çevreden çeşitli yollarla alınan ısı Metabolizma sonucu oluşan ısıyı bazal metabolizma ısısı, fizik aktivite sonucu oluşan ısı, besin maddelerinin spesifik dinamik etkileri ile oluşan ısı olarak kabaca ayırabiliriz. Çevreden çeşitli yollarla alınan ısıyı da radyasyon yoluyla çevreden alınan ısı, konveksiyon ve kondüksiyon yoluyla edinilen ısı olarak tanımlayabiliriz. Vücudun ısı kaybetmesi ise solunum, buharlaşma, terleme, radyasyon ve yine konveksiyon ve kondüksiyon gibi yollarla olmaktadır. İşte tüm bu mekanizmalar ile vücut iç ortam ısısı ortalama 37 C de tutularak yaşamın sürmesi için gerekli ve elverişli ortam sağlanmış olur.

2 2 SICAK ORTAMDA ÇALIŞMA Sıcak Çalışma Koşullarına Sahip İşler ve İşyerleri: Dökümhaneler, haddehaneler, yüksek fırınlar, kazan daireleri, çimento ve kireç fabrikaları, ekmek fabrikaları ve fırınları, termik santrallar, doğalgaz çevrim santralları, ısıl işlem üniteleri ve benzeri işyerleri sıcak çalışma şartlarının oluştuğu bölümlere sahip işyerleridir. Yine güneş altında açık havada yapılan çalışmalar bu gruptadır. Sıcaklık ve nem: Çevre sıcaklığı ve neminin artması kardiovasküler yükü arttırır. Düşük sıcaklık ise ilk başta özellikle parmak gibi uç kısımlarda esnekliği ve hassasiyeti önemli oranda azaltır. Termal konfor bölgesi çalışma için ideal sıcaklık ve nem koşullarını gösterir. Bu bölge sıcaklık ve nemin yanı sıra birçok faktör tarafından etkilenir. Hava hızı ( esintiye bağlı soğuma ), iş yükü, radyant ısı kaynağı, elbisenin miktar ve tipi bunlar arasında sayılabilir. Genel olarak vücut sıcaklığı 2 yönde 1 santigrattan fazla değişmemelidir. Kişilerin verimli bir çalışma yapabilmeleri için ortam ısısının insana uygun olması gerekmektedir. Çok soğuk ve çok sıcak ortamlar kişinin çalışma etkinliğini düşürür. Kışın iyi giyimli bir kişide uygun ortam ısısı derecedir. Yazın ise derecelik bir ortam ısısı en uygun ısı değeri olarak belirtilmektedir. Isının bu değerlerin üzerine çıkması genellikle yorgunluk ve uyku hali meydana getirir. Bu da dikkat dağılmasına ve hata yapılmasına neden olabilir, kaza oranının artmasına yol açar. Vücut yüzeyinden ısı konveksiyon, kondüksiyon ve radyasyonla kazanılır ve kaybedilir. Konveksiyon hava hareketiyle meydana gelen ısı taşınmasıdır. Kondüksiyon ise maddelere dokunarak meydana gelen kazanç ve kayıptır. Radyasyon ise havanın ve derinin sıcaklığına bağlı olarak meydana gelen ısı transferidir. Termal konforu etkilemekte olan çevresel faktörler havanın sıcaklığı, radyasyon sıcaklığı, hava hızı, hava nemi olarak sıralanabilir. Kişiden kişiye ısıya dayanıklılık ve tepki bakımından çeşitli farklılıklar olmakla birlikte yüksek ortam ısısının etkisi herkes için söz konusudur. Ayrıca çok önemli başka bir konu da yüksek ısının vücutta meydana getirdiği terleme ve buna bağlı olarak oluşan elektrolit yetersizliklerine bağlı sorunlardır. Aşırı terlemeyle oluşan, özellikle tuz kaybı ilk etapta halsizlik, güçsüzlük gibi durumlara yol açmakla birlikte kaybedilen elektrolitler zamanla yerine konmazsa pek çok ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. Elektrolit dengesizliğine

3 3 bağlı kas problemleri ( en basiti kramplar ), kalp damar problemleri, sinirsel problemler, şuur kaybı ve daha birçok hastalık oluşabilmektedir. Eğer ortam havası neme doymuşsa terleme ile verilen su buharlaşarak havaya karışamaz ve vücutta soğutucu etki meydana getiremez. Bu da ayrı bir sorun nedenidir. Sıcak çarpması, güneş çarpması gibi terimlerle anılan sağlık sorununun ortaya çıkmasına yol açar. Eğer ortamdaki ısı düşecek olursa deri soğur, vücuttaki kan damarları büzülür, kan vücut yüzeyinden derinlere giderek ısıyı korumaya çalışır. Kalp hızı düşer, ciltte kaz derisi görünümü meydana gelir. Bu yolla deri pürüzlü hale getirilerek ısı kaybına karşı korunmaya çalışmak da söz konusudur. ( savunma mekanizmaları ). Titreme meydana gelir, titreme sonucu küçük kasların kasılmasına bağlı olarak meydana gelen ısı vücut ısısının atmasını sağlar. Kan basıncı düşer, kan daha çok hayati organlara gönderilir. Eğer ortam ısısı artacak olursa deri yüzeyi ısınır. Bu kez vücut yüzeyine daha fazla kan gitmesi sağlanır. Kalp hızı artar, terleme başlar. Terlemeye bağlı olarak meydana gelen vücut ısı azalması yüksek ısının etkisinin azalmasını sağlar. Vücut ısısının 27 derecenin altına düşmesi uyku haline yol açar ve vücut ısısının 25 derecenin altına düşmesi ölüme neden olur. Vücut ısısının 42 derecenin üzerine çıkması ise merkezi sinir sisteminin çalışma etkinliğinin azalmasına ve beyin fonksiyonlarının bozulmasına, eğer bu durum uzun sürecek olursa da ölüme sebep olur. Bütün bunlar vücut ısısının korunmasının ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Aşırı ısıya uyum 4-7 günde başlamaktadır ve genelde günde tamamlanmaktadır. Soğuğa uyum ise daha uzun süre almaktadır, aylar sürebilir. Çeşitli çevresel sıcaklık ve nem etkileri: - Hava sıcaklığı çok yüksekse vücut çevreye ısı yayamaz. Vücut sıcaklığı artar, kalp etkinliği artar, performans düşer, hata oranı artar, uyku hali olur. Bu durumda havalandırma düzeltilmeli, soğuk hava verilmeli, sıcak hava emici sistemle uzaklaştırılmalıdır. - Hava sıcaklığı çok düşükse vücut çevre havaya çok ısı yayar. Titreme, eklem ve kas sertliği, konsantrasyon gücünde azalma, düşük hava hareketlerinde bile cereyandan yakınmalar oluşur. Bu durumda hava ısıtılmalı ısı radyasyonu sağlanmalı - Radyasyon sıcaklığı çok yüksekse vücut kaynaktan çok fazla ısı depolar ve yüksek sıcaklık etkileri görülür. Bu durumda güneşlik, çift alüminyum engeller, aşırı durumlarda özel giyeceklerle radyasyon engellenir. - Nem çok yüksekse, terin buharlaşması engellenir. Yüksek sıcaklıklara dayanma gücü azalır. Ventilasyon arttırılmalıdır. Optimal koşul % nemdir.

4 4 - Nem çok düşük ise de aşırı buharlaşma oluşur, mukoz membranlar kurur. Gerekiyorsa yapay olarak nem arttırılabilir. Çalışma koşullarına bağlı olarak değişik ısı ortamlarının etkisi ömür boyu sürecektir. Bir soğuk hava deposunda ya da yüksek sıcak fırının karşısında çalışan kişi sürekli sıcak ya da soğuk etkisinde kalan kişidir. Buna bağlı stres ve fizyolojik değişiklikler sürekli bu kişiyi etkileyecektir. İdeal çalışma ısısı 16 derecenin altında olmamalıdır. Sıcak fırınlarda çalışanlarda kalp hızında artma, deri ısısının yükselmesi, susama, bitkinlik, baygınlık gibi belirtilerle seyreden sıcak çarpması oluşabilir. Bu durumda kişi derhal ortamdan uzaklaştırılmalı, serin bölgeye alınmalı, sıvı takviyesi verilmelidir. Böyle sıcak ortamlarda 20 dk lık bir çalışma dönemine 10 dk lık bir dinlenme ve serinleme dönemi önerilmektedir. Oturma odası için en düşük ısı değeri 21, yatak odası için 18, mutfak için 18, banyo için 20 tuvalet için 16, koridor için 18 derece önerilmektedir ( en düşük ) Değişik işler için kabaca farklı ısı değerleri önerilmektedir: Sedanter mental iş derece Ayakta hafif iş. 18 derece Ayakta ağır iş.. 17 derece Çok ağır iş..16 derece İş yerindeki giyimli bir işçi için iş yeri klima koşulları düzeltilmiş etkin sıcaklık = DES e göre hesaplanır. DES kuru termometre sıcaklığı, yaş termometre sıcaklığı, rölatif hava nemi ve hava akım hızı aracılığıyla hesaplanır. Kuru Termometre Sıcaklığı (Tkt): Kuru termometre sıcaklığı, normal bir termometre ile ölçülebilir. Kuru termometre sıcaklığı bize havanın nem oranı hakkında bir bilgi vermez. Yaş Termometre Sıcaklığı (Tyt): Yaş termometre sıcaklığını ölçmek için sıcaklık ölçerin sıcaklığı algılayan kısmının ıslak olması gerekir. Yaş termometre sıcaklığı, havanın içerdiği nem miktarı hakkında bilgi verir. Bu nem miktarı, bağıl nem (φ) veya nem oranı (w) şeklinde ifade edilebilir. Pratikte yaş termometre sıcaklığının doyma sıcaklığına eşit olduğu kabul edilir.

5 5 Örnek: kuru termometre sıcaklığı 40 0 C, nem % 33, ıslak termometre sıcaklığı 26 0 C, hava akım hızı 1 m/san ise DES 30 0 C dir. Bu hesaplama 2 no. lu Yaglou nomogramına göre yapılır. İş yerinde saptanan DES buraya gelen güneş ışını sıcaklığından da etkilenebilir. Sıcaklık etkisi şu etkenlerin bileşimiyle olur: -hava sıcaklığı -hava nemi -hava akımı -sıcaklık ışınım ( radyasyon ) Etkinin derecesini ve şeklini saptayan, bu 4 etkene ek olarak bir etken daha vardır ki o da yapılan işin ağırlık derecesidir. Çalışma kişisel korunma araçlarının ( örneğin solunum maskesi) taşınması zorunluğu ile daha da zorlaşabilir. Vücuda Girişi ve Etkisi: İnsan termal konforu temelde ısı üretimi ve kaybı ile belirlenir. Isı kaybı konveksiyon, kondüksiyon, radyasyon ve terin buharlaşması yoluyla meydana gelir. Isı kaybı iki ana yolla artabilir: Periferal kan akışında artış ile Terin buharlaşmasındaki artış ile Konfor ve sağlık üzerine kötü etkiler genellikle ısı kaybı ve üretimi arasındaki dengesizliğin etkisidir. Dengesizlik genellikle işyerindeki fiziksel güç ile ısı üretimi ve işyerindeki havanın yüksek sıcaklığının kombinasyonundan kaynaklanan ısı stresi nedeniyle ısı kaybı sağlayan mekanizmaların aşırı yüklenmesinden kaynaklanır. Termal dengesizlik vücut sıcaklığında insan tolerans sınırlarına ulaşan veya aşan bir artışa neden olur. Bu sınırların aşılması durumunda sağlık üzerine ters etkiler beklenebilir. Ulaşılan vücut sıcaklığına ve sıcaklık yükselme hızına bağlı olarak ısı stresi çeşitli hastalıklara neden olabilir. Kısa süreli veya nadiren sıcak koşullarda çalışan kişiler için bile mesleki tıbbi korunma gereklidir. Eğer kişilerin aklimatizasyonu söz konusu değilse sıcak koşullarda yapılan tüm işler kısa süreli ısı stresi içermektedir.

6 6 Yüksek ısıya akut ya da kronik maruziyet sonucu ısı dengesinin bozulması durumunda meydana gelecek durumlar: A) SİSTEMİK BOZUKLUKLAR 1- ısı çarpması Çevre ısısının yüksekliği ile ağır iş birleşince ısı çarpması oluşabilir. Çok sıcak ortamda çoğu defa güneşte ağır iş yapan kişi vücudunda meydana gelen metabolizma ısısını, dengeyi sağlayacak biçimde dışarı veremez. Böylece ısı regülasyonu bozulur, vücutta ısı birikimi olur ve vücut ısısı 41 dereceye kadar yükselebilir. Hasta derisi sıcak ve kurudur. Çok şiddetli baş ağrısı, bulantı, kusma, görme bozuklukları olur, algılama bozukluğu görülebilir. Tedavi için hasta sıcak ortamdan uzaklaştırılır, vücudu soğuk tutulmaya çalışılır, yaş çarşafa sarılır ya da çok soğuk olmayan suya sokulur ( çeşme suyu sıcaklığı ) 2- ısı krampı: Aşırı terleme nedeni ile fazla su ve tuz kaybı söz konusu olur. Yoğun kaslarda kasılmalar olur. Su kaybını karşılamak için her yarım saatte bir ml su verilmesi uygundur. Kişinin susamasını beklememek gerekir. Tuz verilmesi tartışmalı bir konudur. Bunun yerine elektrolitli içecekler ( maden suyu ) ya da az tuzlu ayran verilebilir. 3- ısı bitkinliği: Isı bitkinliğinde fazla ısıya maruziyet nedeni ile vücutta aşırı vazodilatasyon olması ve bu nedenle kardiyovasküler sistemin yükünün artması sonucu tansiyon düşmesi, dolaşım yetersizliğinin oluşması söz konusudur. Hastanın başı döner, deri nemli ve soğuktur. Ateş görülmez. B) DERİ BELİRTİLERİ Ter bezlerinin disfonksiyonu sonucu oluşan bir durumdur. Çok sıcak ve nemli ortamlarda çalışanlarda görülür. Kaşıntılı kırmızı lekeler şeklinde görülür. Tedavi kişinin bir süre serin yerde çalıştırılması ile olur. C) PSİKOLOJİK BELİRTİLER Aşırı sıcak ortamda çalışan kişilerin morallerinde bozukluk oluşur, duyarlılıkları artar, endişeli bir ruh hali oluşur, konsantrasyon bozuklukları görülür, kesiklik ve yorgunluk vardır. Aşırı sıcağın üretim üzerine etkisi mental ve fizik performansı azaltmasından ileri gelir.

7 7 Aşırı ısının üretim üzerine etkisi: İnsan vücudunda fizyolojik bozukluklara neden olan aşırı ısı çeşitli ısı hastalıklarından başka, insan performansının düşmesine de neden olur. Araştırmalar efektif ısının 30 derece olduğu ortamda fizyolojik bozukluklar meydan gelmeden kişideki sıkıntı duygusu sebebi ile fizik performansta düşme meydana geldiğini saptamıştır. Kabaca yapılan değerledirmelerde; Efektif ısı 29 derece olunca performans %5 düşer 30 % % % 30 İlk yardım ve acil tedavi: 1. Sıcak ortamdan uzaklaştırma 2. Acil tedavi serin ve temiz hava akımının olduğu bir yerde yapılmalı 3. Giysiler gevşetilmeli ( çıkarılmalı ), cildin havalanması sağlanmalı 4. Baş ve ekstremitelere (kol bacak ) soğuk kompres 5. Mutlak istirahat Acilen bir sağlık merkezine gönderilir (112) Kaynaklar: 1) Meslek Hastalıkları Dr Vahide Bilir 2004 TÜRK-İŞ 2) İş Sağlığı Ve Meslek Hastalıkları Dr. Cahit Erkan ANKARA ÜN. TIP FAK YAYINLARINDAN sayı: ) Meslek Hastalıkları Rehberi, Dr. Rana Güven, ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI, İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İSGGM), Kasım 2011 )

8 8 SOĞUK ORTAMDA ÇALIŞMA Genellikle sıcaklığın 25 C den daha düşük olduğu ortamlarda, kısa süreli olmayarak çalışıldığı zaman soğuk etkisinin ortaya çıktığı kabul edilir. 25 C nin altındaki sıcaklıklarda yapılan kısa süreli işlerde soğuk etkisi olmaz. Ne var ki buradaki kısa süreli iş den kasıt, soğuk ortamda kontrol amacıyla, ya da direktif vermek için ve 15 dk. dan az kalmak üzere girilmesi demektir. Bu sırada soğuktan koruyucu giysi kullanılması ön koşuldur. Hava akımı nedeniyle organizmanın hızla ısı yitireceği işlerde çalışanlar özellikle tehdit altındadır. Buharlaşan soğutucu ve dondurucularla direkt temas, ya da çok soğuk yüzeylerle kısa süreli temas şiddetli bir lokal soğuma ile donmalara yol açabilir. Etki şekli: 1 genel: Organizmanın sıcaklığının düşmesiyle ve refleks etkilerle kalp, kan dolaşımı, solunum ve metabolizma regülasyonu bozulması, depresyonu 2 lokal: Lokal soğuma ile cilt ve mukozalarda dolaşımın bozulması, metabolizmanın olumsuz etkilenmesi, termoreseptörlerde soğuk irritasyonu. Genel soğuma ile önce sübjektif bir üşüme hissi, ürperme, titreme ya da kas sertleşmesi, sonra organizmanın iç sıcaklığının düşmesiyle yorgunluk, solunum ve kalp atımlarının yavaşlaması ve zayıflaması, kollaps tehlikesi oluşur. Soğuma daha da artarsa fibrilasyona kadar varan kalp ritim bozuklukları, kan ve dokularda elektrolit dengesi bozukluğu, bilinç kaybı ve sonunda donma ile ölüm meydana gelir. Bir kişinin, düşük ısıya maruziyeti kısa olmadıkça, teknolojik olarak -25 C altında sıcaklık derecesinde soğutulan mekânlarda çalıştığında soğuk stresine maruz kalmış olduğu varsayılabilir. Soğuk stresinin tamir işleri dahil soğuk odalarda, dondurma odalarında, dondurarak kurutma yapılan yerlerde ve düşük sıcaklıktaki araştırma kabinlerinde çalışma sırasında oluşması beklenebilir. Kısa maruziyetler 15 dakikadan daha az süreler için, kontrol amaçlı veya talimatta yer aldığından bu türde odalara girilmesini kapsar. Bu durumlar yalıtkan giysi giyilmesini gerektirir.

9 9 Rüzgârın veya hava akımlarının vücut üzerinde soğutucu etkiyi arttırdığı iş yerlerinde çalışanlar özellikle risk altındadır. Buharlaştırıcı soğutucularla doğrudan temastan veya soğuk yüzeylerle kısa temastan oluşan, bölgesel soğuma soğuktan yanmaya neden olabilir. İlk yardım ve acil tedavi: 1- soğuk ortamdan uzaklaştırarak sıcak ( normal ) bir yere getirmek 2- sıcak tutacak giysi ve örtülerle sarmak ( soğuk ve ıslak giysi çıkarılır ) 3- sıcak içecek verilir 4- soğuyan ekstremitelere ( kol-bacak ) hafif masaj ( nekroz morarma yoksa ) 5- bilinç açık tutulmaya çalışılır, bilinç kapalı ise solunum yolu açık tutulmaya çalışılır. Acilen bir sağlık merkezine gönderilir. ( 112 ) Kaynaklar: 1) Meslek Hastalıkları Dr Vahide Bilir 2004 TÜRK-İŞ 2) İş Sağlığı Ve Meslek Hastalıkları Dr. Cahit Erkan ANKARA ÜN. TIP FAK YAYINLARINDAN sayı: ) Meslek Hastalıkları Rehberi, Dr. Rana Güven, ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI, İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (İSGGM), Kasım 2011 )

EGZERSİZ VE TERMAL STRES. Prof.Dr.Fadıl ÖZYENER

EGZERSİZ VE TERMAL STRES. Prof.Dr.Fadıl ÖZYENER EGZERSİZ VE TERMAL STRES Prof.Dr.Fadıl ÖZYENER TERMAL DENGE ısı üretimi BMH Kas etkinliği Hormonlar Besinlerin termik etkisi Postur Çevre ısısı Vücut ısısı (37 o C±1) ısı kaybı konveksiyon, radyasyon,

Detaylı

SICAK ÇARPMASI ELEKTRİK-YILDIRIM ÇARPMASI. Dr. Mehmet TUĞRUL İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi Anesteziyoloji AD.

SICAK ÇARPMASI ELEKTRİK-YILDIRIM ÇARPMASI. Dr. Mehmet TUĞRUL İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi Anesteziyoloji AD. SICAK ÇARPMASI ELEKTRİK-YILDIRIM ÇARPMASI Dr. Mehmet TUĞRUL İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi Anesteziyoloji AD. SICAK BİTKİNLİĞİ-Etyoloji Sıcak ve nemli havaya uzun süre maruz kalma Yaşlı, çocuk Bilinçsiz diyet

Detaylı

Mebusevleri M. Anıt C. Şafak A. 8/11 06510 Tandoğan Ankara 1

Mebusevleri M. Anıt C. Şafak A. 8/11 06510 Tandoğan Ankara 1 Kod: ISG_TGE_10 GENEL AÇIKLAMA Bu bilgilendirme notu İSG İş Güvenliği Temel Eğitim Seti nin bir parçası olan Isının Vücut Üzerindeki Olumsuz Etkileri konulu eğitim kapsamında hazırlanmıştır. Eğitimin CD

Detaylı

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi 1 Çevre Koşullarının İnsan Üzerindeki Etkileri Çevre: Bir elemanın dışında çeşitli olayların geçtiği

Detaylı

C, Konvektif ısı yüküdür. Isı enerjisinin hava yoluyla yayılması sonucunda meydana gelir. Ortam ısısı, cilt ısısından fazla ise cilt ısısı artacak,

C, Konvektif ısı yüküdür. Isı enerjisinin hava yoluyla yayılması sonucunda meydana gelir. Ortam ısısı, cilt ısısından fazla ise cilt ısısı artacak, 3. TERMAL KONFOR Termal konfor deyimi, genel olarak bir işyerinde çalışanların büyük çoğunluğunun sıcaklık, nem, hava akımı gibi iklim koşulları açısından gerek bedensel, gerekse zihinsel faaliyetlerini

Detaylı

TC SAĞLIK BAKANLIĞI ANTALYA KAMU HASTANELERİ BİRLİĞİ ANTALYA EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ

TC SAĞLIK BAKANLIĞI ANTALYA KAMU HASTANELERİ BİRLİĞİ ANTALYA EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ TC SAĞLIK BAKANLIĞI ANTALYA KAMU HASTANELERİ BİRLİĞİ ANTALYA EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ Aşırı sıcaklar çeşitli sağlık problemlerini de beraberinde getirmektedir.sıcaklık ve nem artışına bağlı olarak

Detaylı

Termal konfor deyimi; genel olarak bir işyerinde çalışanların büyük çoğunluğunun sıcaklık, nem, hava akımı gibi iklim koşulları açısından gerek

Termal konfor deyimi; genel olarak bir işyerinde çalışanların büyük çoğunluğunun sıcaklık, nem, hava akımı gibi iklim koşulları açısından gerek Termal konfor deyimi; genel olarak bir işyerinde çalışanların büyük çoğunluğunun sıcaklık, nem, hava akımı gibi iklim koşulları açısından gerek bedensel, gerekse zihinsel faaliyetlerini sürdürürken belli

Detaylı

Hissedilen Sıcaklık Hissedilen Sıcaklık, termometrenin ölçtüğü aktüel fiziksek hava sıcaklığından farklı olarak, insan vücudunun hissettiği, algıladığı sıcaklıktır. Bu sıcaklık, iklimsel çevre, giysilerin

Detaylı

Termal Konfor. Kadir KADİROĞULLARI İSG Uzmanı - Fizikçi. Kasım, 2018

Termal Konfor. Kadir KADİROĞULLARI İSG Uzmanı - Fizikçi. Kasım, 2018 Termal Konfor Kadir KADİROĞULLARI İSG Uzmanı - Fizikçi Kasım, 2018 TERMAL KONFOR KONFOR SAĞLIK TERMAL KONFOR Yapılan İş Nem Sıcaklık Termal Konfor Hava Akış Hızı Radyan Sıcaklık Kıyafet TERMAL KONFOR Sıcaklık

Detaylı

Sıcak ve Futbolcu Sağlığı. Gülfem ERSÖZ M.D

Sıcak ve Futbolcu Sağlığı. Gülfem ERSÖZ M.D Sıcak ve Futbolcu Sağlığı Gülfem ERSÖZ M.D 1 Farklı Organizasyonlarda Ortam Koşulları Pekin 2008 Hava Sıcaklığı: 28-30 C Bağıl Nem Oranı Atina 60-90% Hava Sıcaklığı: 32-34 C Bağıl Nem Oranı: 30-40% 2 Farklı

Detaylı

Dolaşımın Sinirsel Düzenlenmesi ve Arteryel Basıncın Hızlı Kontrolü. Prof.Dr.Mitat KOZ

Dolaşımın Sinirsel Düzenlenmesi ve Arteryel Basıncın Hızlı Kontrolü. Prof.Dr.Mitat KOZ Dolaşımın Sinirsel Düzenlenmesi ve Arteryel Basıncın Hızlı Kontrolü Prof.Dr.Mitat KOZ DOLAŞIMIN SİNİRSEL KONTROLÜ Doku kan akımının her dokuda ayrı ayrı ayarlanmasında lokal doku kan akımı kontrol mekanizmaları

Detaylı

Zehirlenmelerde İlkyardım. Zehirlenmeler. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın Acil Tıp AD

Zehirlenmelerde İlkyardım. Zehirlenmeler. Doç. Dr. Şule Akköse Aydın Acil Tıp AD Zehirlenmelerde İlkyardım Zehirlenmeler Doç. Dr. Şule Akköse Aydın Acil Tıp AD Zehirlenmeler Zehirlenmeler 1 Zehirlenme nedir? Zehirlenme hangi yollarla meydana gelir? Vücuda zehirli (toksik) bir maddenin

Detaylı

YANIK, DONMA VE SICAK ÇARPMASINDA İLKYARDIM

YANIK, DONMA VE SICAK ÇARPMASINDA İLKYARDIM YANIK, DONMA VE SICAK ÇARPMASINDA İLKYARDIM Yanık nedir? Herhangi bir ısıya maruz kalma sonucu oluşan doku bozulmasıdır. Yanık, genellikle sıcak su veya buhar teması sonucu meydana geldiği gibi, sıcak

Detaylı

YANIK, DONMA VE SICAK ÇARPMASINDA İLKYARDIM Yanık nedir? Herhangi bir ısıya maruz kalma sonucu oluşan doku bozulmasıdır. Yanık, genellikle sıcak su veya buhar teması sonucu meydana geldiği gibi, sıcak

Detaylı

Yanık, Donma Ve Sıcak Çarpmasında İlk Yardım

Yanık, Donma Ve Sıcak Çarpmasında İlk Yardım Yanık, Donma Ve Sıcak Çarpmasında İlk Yardım Yanık Nedir? Herhangi bir ısıya maruz kalma sonucu oluşan doku bozulmasıdır. Yanık, genellikle sıcak su veya buhar teması sonucu meydana geldiği gibi, sıcak

Detaylı

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma Meteoroloji IX. Hafta: Buharlaşma Hidrolojik döngünün önemli bir unsurunu oluşturan buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde farklı şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik faktörlerin etkisiyle

Detaylı

İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar. Prof.Dr.Mitat KOZ

İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar. Prof.Dr.Mitat KOZ İskelet Kasının Egzersize Yanıtı; Ağırlık çalışması ile sinir-kas sisteminde oluşan uyumlar Prof.Dr.Mitat KOZ 1 İskelet Kasının Egzersize Yanıtı Kas kan akımındaki değişim Kas kuvveti ve dayanıklılığındaki

Detaylı

Baş ağrısı, başta ve bâzen de boyun veya sırtın üst kısmında gerçekleşen ağrılara verilen ortak isimdir. Yaygın ağrı şikâyetlerinden biridir ve hemen

Baş ağrısı, başta ve bâzen de boyun veya sırtın üst kısmında gerçekleşen ağrılara verilen ortak isimdir. Yaygın ağrı şikâyetlerinden biridir ve hemen Baş ağrısı, başta ve bâzen de boyun veya sırtın üst kısmında gerçekleşen ağrılara verilen ortak isimdir. Yaygın ağrı şikâyetlerinden biridir ve hemen hemen tüm insanlar değişik nedenlerle baş ağrısından

Detaylı

FİZİKSEL ETKİNLİĞE GİRİŞ. Doç. Dr. Ferda GÜRSEL

FİZİKSEL ETKİNLİĞE GİRİŞ. Doç. Dr. Ferda GÜRSEL FİZİKSEL ETKİNLİĞE GİRİŞ Doç. Dr. Ferda GÜRSEL Fiziksel Etkinliğe Başlamadan Önce o Sağlık taraması yapılmalı, o ACSM ye göre risk sınıflama kategorileri: n Görünüşte sağlıklı:yüksek tansiyon,yüksek kollesterol,diabet

Detaylı

İLKYARDIM. www.hiasd.org

İLKYARDIM. www.hiasd.org İLKYARDIM www.hiasd.org Misyon & Vizyon Plan İlkyardım tanımı İlkyardım malzemeleri Haberleşme Kırık-çıkık Kanama Yanık Sara Hayvan dostlarımız Zehirlenme Duman zehirlenmesi Elektrik çarpması Kalp krizi

Detaylı

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KOORDİNATÖRLÜĞÜ. Ergonomi. Prof.Dr.M.Sarper Erdoğan Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KOORDİNATÖRLÜĞÜ. Ergonomi. Prof.Dr.M.Sarper Erdoğan Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD Ergonomi Prof.Dr.M.Sarper Erdoğan Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD İçerik Ergonomi tanımı, temel kavramları İş fizyolojisi ve biyomekanik Stres Zorlanma Yorgunluk Ergonomi Yunanca; Ergon = Çalışma,

Detaylı

Sağlık Bülteni İLK YARDIM BÖLÜM VI YANIK, SICAK ÇARPMASI VE DONMADA İLKYARDIM

Sağlık Bülteni İLK YARDIM BÖLÜM VI YANIK, SICAK ÇARPMASI VE DONMADA İLKYARDIM Sağlık Bülteni İLK YARDIM ODTÜ G. V. ÖZEL MERSİN OKULLARI Nisan 2014 BÖLÜM VI YANIK, SICAK ÇARPMASI VE DONMADA İLKYARDIM YANIKTA İLK YARDIM Yanık nedir? Herhangi bir ısıya maruz kalma sonucu oluşan doku

Detaylı

Kaç çeşit yara vardır? Kesik Yaralar Ezikli Yaralar Delici Yaralar Parçalı Yaralar Enfekte Yaralar

Kaç çeşit yara vardır? Kesik Yaralar Ezikli Yaralar Delici Yaralar Parçalı Yaralar Enfekte Yaralar YARALANMALAR YARA NEDİR? Bir travma sonucu deri yada mukozanın bütünlüğünün bozulmasıdır. Aynı zamanda kan damarları, adale ve sinir gibi yapılar etkilenebilir. Derinin koruma özelliği bozulacağından enfeksiyon

Detaylı

Anestezi ve Termoregülasyon

Anestezi ve Termoregülasyon Anestezi ve Termoregülasyon Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O. Termoregülasyon Nedir? Isının düzenlenmesi, korunması, ideal aralığa getirilmesi amacıyla vücudun meydana getirdiği

Detaylı

ENERJİ METABOLİZMASI

ENERJİ METABOLİZMASI ENERJİ METABOLİZMASI Soluduğumuz hava, yediğimiz ve içtiğimiz besinler vücudumuz tarafından işlenir, kullanılır ve ihtiyaç duyduğumuz enerjiye dönüştürülür. Gün içinde yapılan fiziksel aktiviteler kalp

Detaylı

Ergonomi Yunanca. Ergos: iş Nomos: Yasa

Ergonomi Yunanca. Ergos: iş Nomos: Yasa 20-)ERGONOMİ Ergonomi Yunanca Ergos: iş Nomos: Yasa kelimelerinin birleşiminden meydana gelmektedir. İnsan, araç-gereç ve çevre koşullarının etkileşimini inceleyen ve bu etkileşmeyle ortaya çıkan fiziksel

Detaylı

Yaşlılarda düzenli fiziksel aktivite

Yaşlılarda düzenli fiziksel aktivite Düzenli fiziksel aktivite ile kazanılmak istenen yaşam kalitesi artışı özellikle yaşlı nüfusta önemli görülmektedir. Bu kısımda yaşlılar için egzersiz programı oluşturulurken nelere dikkat edilmesi gerektiği

Detaylı

FAYDALI BİLGİLER TERMİK KONFOR VE HAVA DAĞITIM ELEMANLARI TERMİK KONFOR NEDİR

FAYDALI BİLGİLER TERMİK KONFOR VE HAVA DAĞITIM ELEMANLARI TERMİK KONFOR NEDİR FAYDALI BİLGİLER TERMİK KONFOR VE HAVA DAĞITIM ELEMANLARI TERMİK KONFOR NEDİR ISO 7730 ye göre Termik Konfor ; Termik çevre şartlarından tatmin olunduğunun ifade edilmesidir - Başka bir ifade de ; Çevrenin,

Detaylı

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi

ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ. Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi ORMANCILIK İŞ BİLGİSİ Hazırlayan Doç. Dr. Habip EROĞLU Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi 1 Verim Arzının Zaman İçinde Değişimi Verim Arzının dış görünümü olan iş verimi işin tekrarlanması

Detaylı

KADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ

KADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ KADIN VE AİLE SAĞLIĞI HİZMETLERİ İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ SAĞLIK VE SOSYAL HİZMETLER DAİRE BAŞKANLIĞI SAĞLIK VE HIFZISSIHHA MÜDÜRLÜĞÜ KANAMALARDA İLKYARDIM BU EĞİTİMDE NELER PAYLAŞACAĞIZ? Kanama

Detaylı

SERA TASARIMI ve İKLİMLENDİRME. Cengiz TÜRKAY Ziraat Yüksek Mühendisi. Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Erdemli-Mersin 12 Ekim 2012

SERA TASARIMI ve İKLİMLENDİRME. Cengiz TÜRKAY Ziraat Yüksek Mühendisi. Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Erdemli-Mersin 12 Ekim 2012 SERA TASARIMI ve İKLİMLENDİRME Cengiz TÜRKAY Ziraat Yüksek Mühendisi Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Erdemli-Mersin 12 Ekim 2012 Sera nedir? Bitki büyüme ve gelişmesi için gerekli iklim etmenlerinin

Detaylı

12. SINIF KONU ANLATIMI 24 STOMA VE TERLEME (TRANSPİRASYON)

12. SINIF KONU ANLATIMI 24 STOMA VE TERLEME (TRANSPİRASYON) 12. SINIF KONU ANLATIMI 24 STOMA VE TERLEME (TRANSPİRASYON) STOMA Genellikle yaprakta bulunan bitkide gaz alışverişini sağlayan küçük gözeneklerdir. Bitkinin yaşadığı iklim koşuluna bağlı olarak konumu

Detaylı

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY - 5 PSİKROMETRİK İŞLEMLERDE ENERJİ VE KÜTLE DENGESİ

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY - 5 PSİKROMETRİK İŞLEMLERDE ENERJİ VE KÜTLE DENGESİ BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY - 5 PSİKROMETRİK İŞLEMLERDE ENERJİ VE KÜTLE DENGESİ BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402

Detaylı

YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Evaporatif Soğutma Deney Raporu

YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Evaporatif Soğutma Deney Raporu YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Evaporatif Soğutma Deney Raporu Laboratuar Tarihi: Laboratuarı Yöneten: Numara: Adı Soyadı: Grup/Alt grup:..

Detaylı

EVAPORATİF SOĞUTMA DENEYi

EVAPORATİF SOĞUTMA DENEYi RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MEC403 Makine Laboratuarı-I Dersi EVAPORATİF SOĞUTMA DENEYi 1 GİRİŞ Günümüzün iklimlendirme sistemleri soğutma çevrimi

Detaylı

Havale. Havale Nedenleri: Beyin yaralanmaları, Beyin enfeksiyonları, Yüksek ateş, Bazı hastalıklar.

Havale. Havale Nedenleri: Beyin yaralanmaları, Beyin enfeksiyonları, Yüksek ateş, Bazı hastalıklar. Havale Sinir merkezindeki bir tahriş (irritasyon) yüzünden beyinde elektriksel boşalmalar sonucu vücudun kas yapısında kontrol edilemeyen kasılmalardır. Havale Nedenleri: Beyin yaralanmaları, Beyin enfeksiyonları,

Detaylı

Beyin kan dolaşımının bozulması sonucu, dokunma ve sesli uyarılara cevap verememe haline BİLİNÇ KAYBI denir. KOMA UYKU

Beyin kan dolaşımının bozulması sonucu, dokunma ve sesli uyarılara cevap verememe haline BİLİNÇ KAYBI denir. KOMA UYKU Beyin kan dolaşımının bozulması sonucu, dokunma ve sesli uyarılara cevap verememe haline BİLİNÇ KAYBI denir. UYKU KOMA 03.01.2013 10:18 1 Bilinç Bozukluğuna Neden Olan Durumlar? Bayılma, Ateşe bağlı Havale

Detaylı

5.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ KİMYA KONULARI MADDENİN DEĞİŞMESİ VE TANINMASI

5.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ KİMYA KONULARI MADDENİN DEĞİŞMESİ VE TANINMASI 5.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ KİMYA KONULARI MADDENİN DEĞİŞMESİ VE TANINMASI Yeryüzündeki sular küçük damlacıklar halinde havaya karışır. Bu damlacıklara su buharı diyoruz. Suyun küçük damlacıklar halinde havaya

Detaylı

ÖLÜM VE ÖLÜMCÜL HASTANIN BAKIMI

ÖLÜM VE ÖLÜMCÜL HASTANIN BAKIMI ÖLÜM VE ÖLÜMCÜL HASTANIN BAKIMI İçerik ÖLÜMDEN SONRA CESEDİN BAKIMI ÖLÜMÜ YAKLAŞAN HASTANIN DUYGULARI ÖLÜMCÜL HASTAYA YAKLAŞIM YAKLAŞAN ÖLÜM BELİRTİLERİ ÖLÜMCÜL VE AĞIR HASTANIN FİZİKSEL GEREKSİNİMLERİNİN

Detaylı

9.Sınıf Meslek Esasları ve Tekniği. 8.Ünite Sıcak-Soğuk Uygulamalar SOĞUK UYGULAMA 24.Hafta ( 10-14 / 03 / 2014 )

9.Sınıf Meslek Esasları ve Tekniği. 8.Ünite Sıcak-Soğuk Uygulamalar SOĞUK UYGULAMA 24.Hafta ( 10-14 / 03 / 2014 ) 9.Sınıf Meslek Esasları ve Tekniği 8.Ünite Sıcak-Soğuk Uygulamalar SOĞUK UYGULAMA 24.Hafta ( 10-14 / 03 / 2014 ) Soğuk Uygulama ; Vücudun ısısını düşürmek amacıyla lokal yada genel olarak, bir takım fiziksel

Detaylı

İNME. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak

İNME. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak İNME Yayın Yönetmeni Prof. Dr. Rana Karabudak TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü Türk Nöroloji Derneği (TND) 2014 Beyin Yılı Aktiviteleri çerçevesinde hazırlanmıştır. Tüm hakları TND ye aittir. Kaynak

Detaylı

T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI BALIKESİR / BANDIRMA İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ. Büro Yönetimi ve Resmi Yazışma Kuralları Kursu

T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI BALIKESİR / BANDIRMA İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ. Büro Yönetimi ve Resmi Yazışma Kuralları Kursu T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI BALIKESİR / BANDIRMA İLÇE MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ Büro Yönetimi ve Resmi Yazışma Kuralları Kursu Büro Yönetimi Öğretmeni Fatma GEZ BÜROLARDA SERBEST YERLEŞME DÜZENLERİ VE İŞ

Detaylı

METEOROLOJİ. III. Hafta: Sıcaklık

METEOROLOJİ. III. Hafta: Sıcaklık METEOROLOJİ III Hafta: Sıcaklık SICAKLIK Doğada 2 tip denge var 1 Enerji ve sıcaklık dengesi (Gelen enerji = Giden enerji) 2 Su dengesi (Hidrolojik döngü) Cisimlerin molekülleri titreşir, ancak 273 o C

Detaylı

Aşırı Sıcakların Sağlık Üzerine Etkileri

Aşırı Sıcakların Sağlık Üzerine Etkileri Aşırı Sıcakların Sağlık Üzerine Etkileri Güneş veya Sıcak Çarpması: Aşırı sıcağa maruz kalma sonucu beden ısısını ayarlayan terleme mekanizmasının bozulmasına bağlı olarak vücut ısısının düşürülememesi

Detaylı

Aşırı Sıcaklarda Alınması Gereken Önlemler

Aşırı Sıcaklarda Alınması Gereken Önlemler Aşırı Sıcaklarda Alınması Gereken Önlemler Aşırı sıcaklar çeşitli sağlık problemlerini de beraberinde getirmektedir. Sıcaklık ve nem artışına bağlı olarak vücut ısısı artmakta ve metabolizma bu yeni duruma

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir. KULLANMA TALİMATI SERUM FİZYOLOJİK İZOTONİK % 0.9 5 ml Ampul Damar içine uygulanır. - Etkin madde: 1 ml si 9 mg sodyum klorür içerir. - Yardımcı madde (ler): Enjeksiyonluk su. Bu ilacı kullanmaya başlamadan

Detaylı

Doz Birimleri. SI birim sisteminde doz birimi Gray dir.

Doz Birimleri. SI birim sisteminde doz birimi Gray dir. Doz Birimleri Bir canlının üzerine düşen radyasyon miktarından daha önemlisi ne kadar doz soğurduğudur. Soğurulan doz için kullanılan birimler aşağıdaki gibidir. 1 rad: Radyoaktif bir ışımaya maruz kalan

Detaylı

METEOROLOJİ. VI. Hafta: Nem

METEOROLOJİ. VI. Hafta: Nem METEOROLOJİ VI. Hafta: Nem NEM Havada bulunan su buharı nem olarak tanımlanır. Yeryüzündeki okyanuslardan, denizlerden, göllerden, akarsulardan, buz ve toprak yüzeylerinden buharlaşma ve bitkilerden terleme

Detaylı

Günde kaç saat, haftada kaç gün egzersiz yapılmalı?

Günde kaç saat, haftada kaç gün egzersiz yapılmalı? Başarılı bir kilo verme ve daha da önemlisi bu kiloyu korumada en önemli anahtar egzersizdir. Kilo verdikten sonra egzersiz yapmayı bırakanlar yeniden kilo alırken, egzersize devam edenlerde bu ihtimal

Detaylı

İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ G Ü R Ü L T Ü

İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ G Ü R Ü L T Ü İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ EĞİTİMİ G Ü R Ü L T Ü GÜRÜLTÜ, GENEL OLARAK İSTENMEYEN VE RAHATSIZ EDEN SES OLARAK TANIMLANIR. Ses; Hava basıncındaki dalgalanmaların kulaktaki etkisinden ileri gelen fiziksel bir

Detaylı

Deneyin Adı: İklimlendirme Sistemi Test Ünitesi (Yaz Çalışması)

Deneyin Adı: İklimlendirme Sistemi Test Ünitesi (Yaz Çalışması) Deneyin Adı: İklimlendirme Sistemi Test Ünitesi (Yaz Çalışması) Deneyin yapılacağı yer: Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü Laboratuar Binası, Giriş Kat 1) Deneyin Amacı İklimlendirme sistemleri günümüzde

Detaylı

ENERJİ YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI

ENERJİ YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI ENERJİ YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI KAZANLARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÖĞRENCİNİN ADI:KUBİLAY SOY ADI:KOÇ NUMARASI:15360038 KAZANLAR Yakıtın kimyasal enerjisini yanma yoluyla ısı enerjisine dönüştüren ve bu ısı

Detaylı

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü TARIMSAL YAPILAR Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, İklimsel Çevre ve Yönetimi Temel Kavramlar 2 İklimsel Çevre Denetimi Isı

Detaylı

SOĞUK UYGULAMA TALİMATI

SOĞUK UYGULAMA TALİMATI SAYFA NO 1/5 1. AMAÇ: Vücut ısısını düşürmek, bölgenin ısısını düşürerek gelen kan akımını azaltmak, doku metabolizmasını yavaşlatmak, vazokontrüksiyon ve anestezik etki yaratarak ağrı duygusunu azaltmaktır.

Detaylı

2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi

2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi 2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi GİRİŞ Tabiatta suyun hidrolojik çevriminin önemli bir unsurunu teşkil eden buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde değişik şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik

Detaylı

YÜKSEK İRTİFA VE AKCİĞERLER

YÜKSEK İRTİFA VE AKCİĞERLER YÜKSEK İRTİFA VE AKCİĞERLER Yükseklik Seviyesi (m.) İrtifa Tanımı 8000 + Ölüm Bölgesi (Death Zone) 7500-5500 Ekstrem Yüksek İrtifa (Extreme High Altitude) 5000-3500 Çok Yüksek İrtifa (Very High Altitude)

Detaylı

TİTREŞİM. Mekanik bir sistemdeki salınım hareketlerini tanımlayan bir terimdir.

TİTREŞİM. Mekanik bir sistemdeki salınım hareketlerini tanımlayan bir terimdir. TİTREŞİM Mekanik bir sistemdeki salınım hareketlerini tanımlayan bir terimdir. TİTREŞİMİN ÖZELLİĞİNİ 1 Frekansı ve 2 Şiddeti belirler. Titreşimin Frekansı: Birim zamandaki titreşim sayısına titreşimin

Detaylı

c harfi ile gösterilir. Birimi J/g C dir. 1 g suyun sıcaklığını 1 C arttırmak için 4,18J ısı vermek gerekir

c harfi ile gösterilir. Birimi J/g C dir. 1 g suyun sıcaklığını 1 C arttırmak için 4,18J ısı vermek gerekir Saf bir maddenin 1 gramının sıcaklığını 1 C değiştirmek için alınması gereken ya da verilmesi gereken ısı miktarına ÖZ ISI denir. Öz ısı saf maddeler için ayırt edici bir özelliktir. Birimi J/g C dir.

Detaylı

Karolinska Üniversite Hastanesi Onkoloji Kliniği, DOCETAXEL TEDAVİSİ HAKKINDA BİLGİLENDİRME

Karolinska Üniversite Hastanesi Onkoloji Kliniği, DOCETAXEL TEDAVİSİ HAKKINDA BİLGİLENDİRME Karolinska Üniversite Hastanesi Onkoloji Kliniği, DOCETAXEL TEDAVİSİ HAKKINDA BİLGİLENDİRME Size bir antikanser ajan olan Docetaxel tedavisi önerildi. Tedavi yaklaşık 1,5 saat sürer ve üç hafta aralıklarla

Detaylı

PARKİNSON HASTALIĞI. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak

PARKİNSON HASTALIĞI. Yayın Yönetmeni. TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü. Prof. Dr. Rana Karabudak PARKİNSON HASTALIĞI Yayın Yönetmeni Prof. Dr. Rana Karabudak TND Beyin Yılı Aktiviteleri Koordinatörü Türk Nöroloji Derneği (TND) 2014 Beyin Yılı Aktiviteleri çerçevesinde hazırlanmıştır. Tüm hakları TND

Detaylı

T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM G Ü Z D Ö N E M İ

T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM G Ü Z D Ö N E M İ T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM- 4 5 8 G Ü N E Ş E N E R J İ S İ 2017-2 0 1 8 G Ü Z D Ö N E M İ Güneş kollektörü kullanarak tüketim veya ısıtma amaçlı sıcak

Detaylı

DENEY 3. MADDENİN ÜÇ HALİ: NİTEL VE NİCEL GÖZLEMLER Sıcaklık ilişkileri

DENEY 3. MADDENİN ÜÇ HALİ: NİTEL VE NİCEL GÖZLEMLER Sıcaklık ilişkileri DENEY 3 MADDENİN ÜÇ HALİ: NİTEL VE NİCEL GÖZLEMLER Sıcaklık ilişkileri AMAÇ: Maddelerin üç halinin nitel ve nicel gözlemlerle incelenerek maddenin sıcaklık ile davranımını incelemek. TEORİ Hal değişimi,

Detaylı

Eğer metabolizmanızda bir sorun varsa, başta kilo kontrolünüz olmak üzere vücudunuzdaki pek çok şey problemli hale gelir.

Eğer metabolizmanızda bir sorun varsa, başta kilo kontrolünüz olmak üzere vücudunuzdaki pek çok şey problemli hale gelir. Metabolizma, bedeninizdeki kimyasal tepkimelerin toplamını ifade eden sihirli bir sözcüktür. Özellikle orta yaşlar ve sonrasında görülen kilo artışlarının, çabuk yorulma, halsizlik ve yorgunlukların başlıca

Detaylı

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Hemşirelik Protokolleri Adem Aköl Sinan Özyavaş Hazırlama Komitesi Kalite Konseyi Başkanı Kalite Koordinatörü 1/9

Detaylı

Sıcak Havada Beton Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi. Kasım, 2015

Sıcak Havada Beton Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi. Kasım, 2015 Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi Kasım, 2015 Sıcak havada beton dökümlerinde; Taze beton sıcaklığı, Rüzgar hızı, Bağıl nem, Ortam sıcaklığı gibi etkenler denetlenmeli ve önlemler bu doğrultuda alınmalıdır.

Detaylı

5- YARALANMALARDA İLKYARDIM

5- YARALANMALARDA İLKYARDIM 5- YARALANMALARDA İLKYARDIM YARALANMALARDA İLKYARDIM Yara nedir? Bir travma sonucu deri yada mukozanın bütünlüğünün bozulmasıdır. Aynı zamanda kan damarları, adale ve sinir gibi yapılar etkilenebilir.

Detaylı

1. Aşağıdakilerden hangisi kırık çıkık burkulmalarda uygulanan ilkyardım uygulamalarından biri değildir?

1. Aşağıdakilerden hangisi kırık çıkık burkulmalarda uygulanan ilkyardım uygulamalarından biri değildir? İLK YARDIM DENEME SINAVI 6 1. Aşağıdakilerden hangisi kırık çıkık burkulmalarda uygulanan ilkyardım uygulamalarından biri değildir? A) Açık yara varsa önce yaranın üzeri kapatılır B) Atele alınır C) Atele

Detaylı

YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR. Prof. Dr. Mehmet Ersoy

YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR. Prof. Dr. Mehmet Ersoy YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR Prof. Dr. Mehmet Ersoy DEMANSA NEDEN OLAN HASTALIKLAR AMAÇ Demansın nedenleri ve gelişim sürecinin öğretmek Yaşlı bireyde demansa bağlı oluşabilecek problemleri öğretmek

Detaylı

CANLILIK NEDİR? Fizyolojide Temel Kavramlar

CANLILIK NEDİR? Fizyolojide Temel Kavramlar Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı CANLILIK NEDİR? Fizyolojide Temel Kavramlar Doç. Dr. Turgut GÜLMEZ CALILIK (hayat) NEDİR? FİZYOLOJİ Yaşamın başlangıcı- gelişimi ve ilerlemesini

Detaylı

Sıcak çarpması sıcak ortama maruz kalma veya sıcak ortamda aşırı aktivite sonucu ortaya çıkar, sıcak çarpmaları için risk faktörleri şunlardır:

Sıcak çarpması sıcak ortama maruz kalma veya sıcak ortamda aşırı aktivite sonucu ortaya çıkar, sıcak çarpmaları için risk faktörleri şunlardır: SICAK ÇARPMASI Heat Stroke; Sıcak çarpması sıcak ortama uzun süre maruz kalmak veya sıcak ortamda aşırı aktivite sonucu ortaya çıkan bitkinlik ve koma halidir. Sıcak çarpması çok tehlikeli, ölümcül ve

Detaylı

Modüler Buharsız Sauna

Modüler Buharsız Sauna Modüler Buharsız Sauna SunCare Buharsız Sauna Teknolojisi SunCare Buharsız Sauna Teknolojisi SunCare Buharsız Sauna Sistemleri sauna anlayışına yepyeni bir bakış getirmek amacı ile tamamıyla güneş ışınları

Detaylı

Böbrek Hastalıklarında Yaşanan Ruhsal Sıkıntılar; Yaşamı Nasıl Güzelleştirebiliriz? Prof.Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu Üsküdar Üniversitesi

Böbrek Hastalıklarında Yaşanan Ruhsal Sıkıntılar; Yaşamı Nasıl Güzelleştirebiliriz? Prof.Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu Üsküdar Üniversitesi Böbrek Hastalıklarında Yaşanan Ruhsal Sıkıntılar; Yaşamı Nasıl Güzelleştirebiliriz? Prof.Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu Üsküdar Üniversitesi Hangi Böbrek Hastalarına Ruhsal Destek Verilebilir? Çocukluktan yaşlılığa

Detaylı

Tanım ve Türleri

Tanım ve Türleri BASINÇ 14.03.2015 1 Tanım ve Türleri 14.03.2015 2 Basınç: Birim alana yapılan kuvvete basınç denir. Birimi: Bar veya Newton/cm 2 dir. 14.03.2015 3 Kuvvetin tatbik edildiği her noktada bir basınç vardır.

Detaylı

DAVRANIŞ BİLİMLERİ STRES

DAVRANIŞ BİLİMLERİ STRES DAVRANIŞ BİLİMLERİ STRES 1 2 Stres nedir? bireyin fizik ve sosyal çevredeki uyumsuz koşullar nedeniyle, bedensel ve psikolojik sınırlarının ötesinde harcadığı gayrettir 3 Stres nedir? EUSTRESS: Hedefler,

Detaylı

Su / Hasta Değil Susuzsunuz adlı kitapta suyun önemi anlatılıyor ve yazara göre vücudumuz tam 46 nedenle suya ihtiyaç duyuyor.

Su / Hasta Değil Susuzsunuz adlı kitapta suyun önemi anlatılıyor ve yazara göre vücudumuz tam 46 nedenle suya ihtiyaç duyuyor. Su / Hasta Değil Susuzsunuz adlı kitapta suyun önemi anlatılıyor ve yazara göre vücudumuz tam 46 nedenle suya ihtiyaç duyuyor. 1- Hiçbir şey susuz yaşayamaz. 2- Göreceli su yetersizliği vücudun bazı fonksiyonlarını

Detaylı

9-ZEHİRLENMELERDE İLKYARDIM

9-ZEHİRLENMELERDE İLKYARDIM 9-ZEHİRLENMELERDE İLKYARDIM ZEHİRLENMELER Zehirlenme nedir? Vücuda zehirli (toksik) bir maddenin girmesi sonucu normal fonksiyonların bozulmasıdır. Vücuda dışarıdan giren bazı yabancı maddeler, vücudun

Detaylı

KARDİYAK REHABİLİTASYON ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK

KARDİYAK REHABİLİTASYON ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK KARDİYAK REHABİLİTASYON ÖĞR. GÖR. CİHAN CİCİK Uzun süreli immobilizasyon sonucu: - Nitrojen ve protein dengesi bozulur. - İskelet kasının kitlesi, kasılma kuvveti ve etkinliği azalır. - İskelet kaslarında

Detaylı

YANIKLARDA İLK YARDIM

YANIKLARDA İLK YARDIM 1 YANIKLARDA İLK YARDIM Yanık vücut dokularının yüksek ısıdan zarar görmesi neticesinde oluşan deri bütünlüğü ya da doku bozulmasıdır. Kişinin hayatını tehdit etmesi yanında iz bırakıcı olması sebebiyle

Detaylı

DOLPHIN EL MASAJ ALETİ KULLANMA KILAVUZU

DOLPHIN EL MASAJ ALETİ KULLANMA KILAVUZU DOLPHIN EL MASAJ ALETİ KULLANMA KILAVUZU Kullanım talimatları: Lütfen bu kitabı iyi muhafaza ediniz. Sağlığınızın keyfini çıkarmaya buradan başlayabilirsiniz 1 Masaj Prensibi Masaj, Geleneksel Çin Tıbbının

Detaylı

GRİP İSTANBUL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ 2008

GRİP İSTANBUL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ 2008 GRİP İSTANBUL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ EĞİTİM ŞUBESİ 2008 GRİP HAKKINDA BİLMEMİZ GEREKENLER Gribin nasıl bir hastalık olduğunu, Gripten korunmak için neler yapmamız gerektiğini, Grip aşısını ve ne zaman aşı olmamız

Detaylı

Yaralanmalarda Ve Göze, Kulağa, Buruna Yabancı Cisim Kaçmalarında İlk Yardım

Yaralanmalarda Ve Göze, Kulağa, Buruna Yabancı Cisim Kaçmalarında İlk Yardım Yaralanmalarda Ve Göze, Kulağa, Buruna Yabancı Cisim Kaçmalarında İlk Yardım Yara Nedir? Bir travma sonucu deri ya da mukoza bütünlüğünün bozulmasıdır. Aynı zamanda kan damarları, adale ve sinir gibi yapılar

Detaylı

İş Güvenliği Sınavına Hazırlık Soruları Bölüm 8. Your company information

İş Güvenliği Sınavına Hazırlık Soruları Bölüm 8. Your company information İş Güvenliği Sınavına Hazırlık Soruları Bölüm 8 Your company information SORU 1 Aşağıdakilerden hangisi işyerlerinde psikososyal etkenlerin oluşturduğu davranışsal semptomlardan değildir? A) Deri döküntüleri

Detaylı

Kansız kişilerde görülebilecek belirtileri

Kansız kişilerde görülebilecek belirtileri Kansızlık (anemi) kandaki hemoglobin miktarının yaş ve cinsiyete göre kabul edilen değerlerin altında olmasıdır. Bu değerler erişkin erkeklerde 13.5 g/dl, kadınlarda 12 g/dl nin altı kabul edilir. Kansızlığın

Detaylı

TROMBOSİTOPENİ KONTROLÜ

TROMBOSİTOPENİ KONTROLÜ TROMBOSİTOPENİ KONTROLÜ GÜLDER GÜMÜŞKAYA HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ ONKOLOJİ HASTANESİ TROMBOSİT NEDİR? 1 Kemik iliğinde yapılan kan hücrelerinden biridir. Pıhtılaşma hücreleri olarak bilinir. 1mm 3 kanda

Detaylı

SPORTİF DALIŞ VE ETKİLERİ HYPERBARIA

SPORTİF DALIŞ VE ETKİLERİ HYPERBARIA SU İÇİ EGZERSİZ SPORTİF DALIŞ VE ETKİLERİ HYPERBARIA Deniz düzeyinden aşağılara inildikçe, yani derinlik arttıkça basınç artar. Suya dalan kimse hem suyun hem de atmosferin basıncına maruz kalır. 10 m

Detaylı

Fizyoloji. Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri. Dr. Deniz Balcı.

Fizyoloji. Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri. Dr. Deniz Balcı. Fizyoloji Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri Dr. Deniz Balcı deniz.balci@neu.edu.tr Ders İçeriği 1 Vücut Sıvı Bölmeleri ve Hacimleri 2 Vücut Sıvı Bileşenleri 3 Sıvıların Bölmeler Arasındaki HarekeF Okuma

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. Etkin Madde: Mepiramin maleat, lidokain hidroklorür, dekspantenol.

KULLANMA TALİMATI. Etkin Madde: Mepiramin maleat, lidokain hidroklorür, dekspantenol. KULLANMA TALİMATI STİDERM jel Cilde uygulanır. Etkin Madde: Mepiramin maleat, lidokain hidroklorür, dekspantenol. Yardımcı Maddeler: Benzalkonyum klorür, mentol kristali, karbomer 980, disodyum EDTA, sodyum

Detaylı

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,

Detaylı

DOLAŞIM SİSTEMİ TERİMLERİ. Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire

DOLAŞIM SİSTEMİ TERİMLERİ. Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire DOLAŞIM SİSTEMİ TERİMLERİ Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire Dokuların oksijen ve besin ihtiyacını karşılayan, kanın vücutta dolaşmasını temin eden, kalp ve kan damarlarının meydana getirdiği sisteme dolaşım

Detaylı

YAZIN NÜKSEDEN HASTALIKLARA KARŞI DİKKAT - Genç Gelişim Kişisel Gelişim

YAZIN NÜKSEDEN HASTALIKLARA KARŞI DİKKAT - Genç Gelişim Kişisel Gelişim Uzmanların 2016 yazının ölçümlenebilen en sıcak yaz olduğu konusundaki uyarılarına, hastalıkları/ Gastroenteroloji Kliniği nden Yrd. Doç. Dr. M. Fatih Aydın da yazın nükseden hastalıklarla ilgili uyarılarını

Detaylı

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü HİDROLOJİ Buharlaşma Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü BUHARLAŞMA Suyun sıvı halden gaz haline (su buharı) geçmesine buharlaşma (evaporasyon) denilmektedir. Atmosferden

Detaylı

(nem) miktarının, o sıcaklıkta bulunabilecek en fazla su buharı miktarına oranına bağıl nem denir ve % cinsinden ifade edilir.

(nem) miktarının, o sıcaklıkta bulunabilecek en fazla su buharı miktarına oranına bağıl nem denir ve % cinsinden ifade edilir. Isıcam DA TERLEME Kış aylarında Isıcam takılı binalarda karşılaşılan en önemli sorunlardan biri camlardaki terlemedir. Bu terleme genellikle camın oda içine bakan yüzeyinde oluşmakla beraber az da olsa

Detaylı

DÜŞÜK SICAKLIK STRESİ

DÜŞÜK SICAKLIK STRESİ DÜŞÜK SICAKLIK STRESİ Düşük sıcaklık stresi iki kısımda incelenir. Üşüme Stresi Donma stresi Düşük sıcaklık bitkilerde nekrozis, solma, doku yıkımı, esmerleşme, büyüme azalışı ve çimlenme düşüşü gibi etkiler

Detaylı

YAŞAMBOYU SPOR ve ANTRENMAN BİLGİSİ. HAZIRLAYAN Zekeriya BAŞEKEN Beden Eğitimi Öğretmeni 1

YAŞAMBOYU SPOR ve ANTRENMAN BİLGİSİ. HAZIRLAYAN Zekeriya BAŞEKEN Beden Eğitimi Öğretmeni 1 YAŞAMBOYU SPOR ve ANTRENMAN BİLGİSİ HAZIRLAYAN Zekeriya BAŞEKEN Beden Eğitimi Öğretmeni 1 Spor insanoğlunun var oluşundan beri onunla beraber olan, belirli kurallar içeren, rekabet ortamı olan, haz veren

Detaylı

11. SINIF KONU ANLATIMI 48 DOLAŞIM SİSTEMİ 1 KALP KALBİN ÇALIŞMASI

11. SINIF KONU ANLATIMI 48 DOLAŞIM SİSTEMİ 1 KALP KALBİN ÇALIŞMASI 11. SINIF KONU ANLATIMI 48 DOLAŞIM SİSTEMİ 1 KALP KALBİN ÇALIŞMASI DOLAŞIM SİSTEMİ İki kulakçık ve iki karıncık olmak üzere kalpler dört odacıktır. Temiz kan ve kirli kan birbirine karışmaz. Vücuda temiz

Detaylı

VÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLER. Boşaltım Sistemi

VÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLER. Boşaltım Sistemi VÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLER Boşaltım Sistemi İNSANLARDA BOŞALTIMIN AMACI NEDİR? VÜCUDUMUZDAN HANGİ ATIK MADDELER UZAKLAŞTIRILIR? İDRAR SU TUZ KARBONDİOKSİT BESİN ATIKLARI ÜRE ATIK MADDELERİ VÜCUDUMUZDAN HANGİ

Detaylı

MADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI

MADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI SU HALDEN HALE GİRER Su 3 halde bulunur: Katı, sıvı ve gaz. * Gaz halindeki bir maddenin sıvı hale geçmesine YOĞUŞMA denir. * Kar kışın yağar. Yağmur ise daha çok ilkbahar mevsiminde yağar. * Yeryüzündeki

Detaylı

YANLIŞ METEOROLOJİ (2): Bulutların Oluşum Nedeni: Soğuk havanın sıcak hava kadar su buharı tutamaması değildir* Nemli hava soğuyunca bulut oluşabilir. Evet, bu doğru. Değişik soğuma işlemleri, aşağıda

Detaylı

Hava kanallı termal güneş panelli - Isı geri kazanımlı, Destek ısıtmalı, tam otomatik Meyve - Sebze Kurutma Kabini PSM 8Mini

Hava kanallı termal güneş panelli - Isı geri kazanımlı, Destek ısıtmalı, tam otomatik Meyve - Sebze Kurutma Kabini PSM 8Mini Hava kanallı termal güneş panelli - Isı geri kazanımlı, Destek ısıtmalı, tam otomatik Meyve - Sebze Kurutma Kabini PSM 8Mini Meyve ve sebzeler mevsiminde ziyan olmasın diye tasarlandı Hızlı ve sağlıklı

Detaylı

T E N S T E R A P İ BİLGİLENDİRME AMAÇLIDIR

T E N S T E R A P İ BİLGİLENDİRME AMAÇLIDIR T E N S T E R A P İ BİLGİLENDİRME AMAÇLIDIR İÇİNDEKİLER TENS TERAPİ NEDİR... 1 TENSİN VÜCUDA UYGULANMASI, TENS İÇİN ELEKTRODLARIN YERLEŞTİRİLMESİ... 2 TENS TERAPİNİN ETKİLİ OLDUĞU HASTALIKLAR... 3 TENS

Detaylı