HANGİ SERAMİK NEREYE DÖŞENİR?

Transkript

1 SERAMİK NEDİR? Seramik, en basit tarifiyle, çok yüksek sõcaklõkta pişirilmiş toprak demektir. Seramiğin tarihi, uygarlõk tarihi kadar eskidir. ilk seramiğin Milattan Önce 6000 yõlõnda Anadolu da üretildiği bilinmektedir. Çatalhöyük teki kazõlarda elde edilen seramik parçalarõ, aradan geçen 8000 yõl boyunca bozulmadan, günümüze ulaşmõştõr.bugün arkeologlar için, insanlõk tarihi ile ilgili bilgilerin en önemli kaynaklarõ da, seramik buluntularõdõr. Binlerce asõr bozulmadan günümüze gelen seramikler üzerindeki yazõ, resim ve semboller sayesinde, geçmiş uygarlõklarõn yaşam tarzlarõ ve kültürleri hakkõnda bilgi edinmek mümkün olmaktadõr. Hitit, Lidya, Frigya, Urartu ve Roma uygarlõklarõnõn şifreleri, büyük ölçüde seramikler sayesinde çözülmektedir. Bilim adamlarõ, bu çok eski uygarlõklardan günümüze kadar bozulmadan gelen seramikleri inceleyerek, tarihin sõrlarõnõ çözmektedir. Bugün ise seramik, binalarõn iç ve dõş yüzeylerinin, zeminlerinin kaplanmasõnda kullanõlan önemli bir dekorasyon ürünüdür. Doğadan elde edilen kil, kaolen, kuvars ve feldspat maddelerinin belirli oranlarda karştõrõlmasõyla elde edilir. Bu maddeler hamur haline getirilerek preslenir ve 1100 derecenin üzerinde yüksek sõcaklõkta fõrõnlanõr. Seramiklerin ön yüzü genellikle sõr dediğimiz koruyucu bir tabaka ile kaplanõr. Seramik, doğadan, doğal yollarla elde edilen maddelerden yapõldõğõ için sağlõklõdõr. Seramik, ekolojik (çevreye zarar vermeyen) bir üründür. HANGİ SERAMİK NEREYE DÖŞENİR? Duvarlara duvar seramiği döşenir, Zeminlerde ise yer seramiği kullanõlõr.( Yerkarolarõ iç ve dõş mekanlarõn duvarlarõnda kullanõlabilir.) Dõş cepheler için ise diğer iki cins seramiğe göre dona daha dayanõklõ porselen karo veya granit seramik kullanõlõr. PORSELEN KARO VE GRANİT SERAMİK NEDİR? Diğer iki türden kolayca ayõrt edilebilir. Pişirme işlemi sõrasõnda hamuruna katõlan çeşitli renkli tanecikler nedeniyle doğal taşlara benzer. Diğer iki seramik türüne göre daha dayanõklõdõr. Bu yüzden, daha çok dõş mekanlarda kullanõlõr. Apartman, iş merkezi ve çarşõlarõn iç ve dõş mekanlarõ için en uygun döşeme malzemesidir. Bünyelerine su emmezler. Karo porselenler talebe göre mat veya parlatõlmõş olarak tüketiciye sunulur. Parlak porselen karolar, mat karolarõn taşlanmasõ sonucunda elde edilir. Parlatma işlemi, karonun üst yüzeyinde, fõrõnlama aşamasõnda oluşan, çok sert tabakanõn bir kõsmõnõn yok olmasõna neden olur. Yüksek teknik özellikler korunmasõna rağmen, parlak yüzeyin aşõnma dayanõmõ ve dolayõsõyla lekelenmeye dayanõmõ mat yüzeylere göre biraz daha düşüktür. Ancak estetik

2 kalitesi ve renk çeşitliliği nedeniyle tercih edilir. Parlak porselenlerde lekelenme durumunda, lekenin kalõcõ olmamasõ için, hiç beklemeden leke çõkarõcõ malzemelerle karo yüzeyinin temizlenmesi gerekir. Asit ve bazlara karşõ duyarlõdõr. Donmaya karşõ çok dirençlidirler. Kayma riskine karşõ kullanõlabilecek en uygun malzemedir. Güneş õşõğõ veya yapay aydõnlatma ile yayõlan õşõktan etkilenmez. Ayrõca sõrlõ porselen karo ve sõrsõz porselen karo olmak üzere porselen karolar kendi içinde ikiye ayrõlõr. Granit Seramik karolar, sağlamlõkla estetiği bir arada buluşturan, seramik teknolojisinin en son ürünüdür. Saf hammaddelerin yüksek basõnçlarda kalõplanmasõ ve fõrõnlarda yüksek sõcaklõklarda pişirilmesi yolu ile elde edildiklerinden dolayõ kõrõlma, ezilme ve aşõnmaya karşõ çok dayanõklõdõrlar.günden güne gelişen dekorlama teknikleri sayesinde doğal granit ve mermerin güzelliğini yakalamõş ve böylelikle hem yüksek teknik özelliklere ve hem de estetiğe bir arada sahip olmuşlardõr.granit Seramikler her türlü hava şartlarõna dayanõklõlõğõ, kõr tutmamasõ, rengini ve parlaklõğõnõ kaybetmemesi, bakõm gerektirmemesi ve çok uzun ömürlü olmasõ gibi özellikleri nedeniyle bina dõş cephe kaplamalar için de ideal bir malzemedir.granit seramiklerin ürünlerinde kabul edilebilir derecede bir renk ton farkõ oluşabilir.ancak bu fark genel kabul görmüş sõnõrlarõ aşarsa bu karolar birinci sõnõf kutusunda bulunmamalõdõr. Standart örneğinden sapma derecesine göre ürünler ikinci sõnõf ve defoluya ayrõlmaktadõr.ancak bazõ ürünlerde tasarõm gereği ton farkõ özellikle oluşturulmaktadõr.rustik serisi ürünlerde ise yine ürün özelliğinden dolayõ tonalitede dalgalanma diğer seramiklere göre daha geniştir. Seramik memnuniyeti iki koşula bağlõdõr: Uygun seramik seçimine,uygun biçimde döşenmesine, Bu iki koşul yerine getirildiği takdirde, seramik hem uzun yõllar kullanõlõr, hem de sağlõklõ bir ortamda yaşamanõza yardõmcõ olur. Uzman olmayan kişilerce döşenen seramikler, kõsa sürede hasara uğrayabilir. Bu durum, seramiğin değil, uygulama yapan kişinin kusurudur. Döşeme yapõlõrken, dikkat edilmesi gereken önemli noktalardan biri de seramik döşenecek yüzeyin pürüzsüz ve düzgün olmasõdõr. Eğer, döşenecek yüzey pürüzlü ise döşeme öncesi giderilmeli ve pürüzsüz hale getirilmelidir. Döşenecek yüzeyde eğrilik varsa, bu da döşeme öncesi mutlaka giderilmelidir. Döşemeye nereden başlanacağõ da önemli bir noktadõr. Başlangõç noktasõ,iyi seçilmediği takdirde, duvar dipleri ve kapõ ağõzlarõnda göze hoş görünmeyen şekil bozukluklarõ olur. Döşemede kullanõlacak harç malzemesinin seçimi de önemlidir. Uygun harç malzemesi seçilmeli ve kataloglarda belirtilen oranlarda karõştõrõlarak kullanõlmalõdõr. Döşenen

3 seramiklerin yerine oturmasõ için belirli bir süre geçmesi gerekmektedir. Bu süre mevsime, hava durumuna ve bulunulan bölgeye göre değişir. Genellikle saattir. Bu süre geçmeden döşenen seramiklerin üzerine basõlmamasõ ve ağõrlõk konulmamasõ gerekir. Aksi halde, iyi yapõşmayan seramikler yerinden oynar. Seramik yer karolarõ arasõnda döşeme boşluğu olarak 3 milimetre bõrakõlmasõ önerilmektedir. Duvar karolarõ için derz aralõklarõ 2 milimetre ve rektifiye karolarõn 1 milimetre derz aralõğõ ile döşenmesi gerekmektedir. Daha fazla açõklõk görünümü çirkinleştirir. Açõklõk yer karosu için 3 milimetre, duvar karosu için 2 milimetre ve rektifiye karolar için 1 milimetreden daha az olursa, seramik uçlarõ birbirine sürtünerek, kenarlarda kõrõlmalar oluşur. Karo seramik yapõştõrõcõsõnõn seçimine etki eden faktörler; Satõn aldõğõmõz seramiğin döşenmesinin sorunsuz olmasõ için aşağõdaki bilgilere ihtiyaç vardõr: Seramiğin cinsi ve ebadõ (Porselen, duvar seramiği vs) Kullanõm yeri (Konut, işyeri, havuz, dõş cephe vs) Yapõştõrma yüzeyi ( sõvalõ yüzey, alçõ esaslõ yüzey, ahşap, beton vs) Ülkemizde ve dünyada son yõllarda artan kullanõm, uygulama yeri ve seramik çeşitliliğine göre uygun yapõştõrõcõ seçimi önem kazanmõştõr. Bu nedenle yukarõda adõ geçen kullanõm alanlarõnõn doğru tespiti ile uygun yapõştõrõcõ seçimi ile uzun yõllar sorunsuz bir döşeme sağlanabilir. Kalibre ve Renk Tonu Nedir? Kalibre Seramik yer ve porselen yer karolarõ teknik özellikleri açõsõndan daha çok mukavemet yani yük taşõma özelliği gerektirdiğinden karolarõn bünyesindeki gözeneklilik miktarõnõn azaltõlmasõ gerekir, bu ise reçete ve yüksek pişirim sõcaklõğõ yoluyla fõrõnlama sürecinde karo ebatlarõnõn küçültülmesi ile sağlanõr. Fõrõnlama sürecinde karolarõn küçülmesi ham ebatlarõna göre yaklaşõk %7 dolaylarõndadõr, küçülme fõrõn çõkõşõ ölçümlerde ebada bağlõ olarak değişkenlik göstermekte ebat farklõlõğõ milimetre cinsinden ufak ebatlarda daha az, büyük ebatlarda daha fazla olmaktadõr. Fõrõn çõkõşõ karolar arasõ ebat farklõlõğõnõn azaltõlmasõ amacõyla paketleme makinelerinde her bir karo 4 kenar ve 2 merkez olmak üzere toplam 6 yerinden otomatik olarak ölçülür, verilen toleranslar doğrultusunda ebat sõnõşarõna ayrõlarak kutulanõr, bu ebat sõnõşarõ kalibre olarak adlandõrõlmaktadõr.

4 Özetle fõrõndan çõkan karolar daha dar milimetrelik ebat toleranslarõnda 2 yada 3 e ayrõlarak kutulanmakta, kalibre olarak işaretlenmektedir. Bu işlem bir elma bahçesinde üretilen elmalarõn ebatlarõna göre ayrõlmasõna benzetilebilir. Seramik karolar döşenmeye başlamadan önce kalibre numaralarõ kontrol edilmeli, tüm kutularõn kalibre numaralarõnõn aynõ olduğundan emin olunmalõdõr, farklõ olanlar varsa ayõrõp farklõ alanda kullanõlmalõdõr, aksi takdirde derz boşluklarõnda ciddi kaymalar oluşacaktõr. Renk tonu Renk tonu farklõlõğõ, farklõ zamanda yada aynõ anda üretilen karolarõn arasõnda oluşan rahatsõz edici görüntü farklõlõğõ, açõklõk-koyuluk farklõlõğõdõr. Renk tonu farklõlõğõ bulunan ürünler yan yana döşendiğinde dama tahtasõ görüntüsü verirler. Üretimde renk tonu farklõlõğõna özellikle doğadan alõnan hammaddelerdeki değişiklikler, sõr hazõrlama, fõrõnlama süreçleri neden olmaktadõr. Seramik üretici firmalarõ, partileri renk tonu numaralarõ ile ayõrmaktadõr, renk tonu farklõlõğõnõn önlenmesi için aynõ alana döşenecek karolarõn kutularõnõn aynõ renk tonu numarasõna sahip olmasõ gerekmektedir. Özetle aynõ mekana döşenecek karolarõ renk tonu numarasõnõn ve varsa kalibre numaralarõnõn aynõ olmasõ gereklidir. Bu ayõrõm, farklõ oda, kat, dilatasyon boşluklarõ gibi yapõlabilir, aksi takdirde ebat farklõlõklarõ ve renk tonu farklõlõklarõ oluşacaktõr. Bazõ ürünlerin baskõlarõ karodan karoya farklõlõk gösterebilir. Biliyoruz ki doğada hiçbir nesne birbirinin aynõsõ değildir.buradaki amaç doğayõ taklit etmek ve görsel bir güzellik yaratmaktõr.bu ürünler rastgele baskõ teknolojisiyle üretilmiştir. Seramikler nasõl temizlenir? Düzenli temizlik, seramik döşeli mekanlarõnõnõzõn her zaman ilk günkü ve güzel görünümlü kalmasõnõ sağlamanõn en kolay yoludur. Seramik temizliğinde, iri taneli deterjanlar kullanõlmamalõdõr.normal ev tipi deterjanlar kullanõlmalõdõr. Köpüksüz deterjanlarõn tercih edilmesi, temizleme sõrasõnda işinizi kolaylaştõrõr.çabuk silmenizi ve kurulamanõzõ sağlar. İyi bir sonuç almak için õslak olaral sildiğiniz yüzeyi durulamadan önce 5-10 dakika bekletin. Bez yardõmõyla yüzeyi õslatõnõz. İnatcõ kir ve lekeler için gerekli olursa naylon uçlu fõrça ile ovalayõnõz.

5 Titizlikle yüzeydeki kirleri ortamdan giderene kadar temiz su ile durulayõnõz. Granit seramik ürünlerinde leke problemi zaman zaman gündeme gelmektedir. Yapõştõrõcõ, derz malzemesi ve leke bõrakacak her türlü damlayan sõvõ, bekletmeden hemen temizlenmelidir. Mat ve parlak granit seramiklerde oluşan muhtelif lekeler için değişik temizleme malzemeleri önerilmektedir. Bu ürünlerdeki leke sorunu dünyadaki tüm granit seramik üreticilerinin ortak sorunudur. Hangi tür lekelerin hangi tür temizleme maddesi ile temizleneceği üretici firmalardan temin edilebilir, bazõ lekeler için leke temizleme malzemeleri : o Hayvansal Yağlar..Alkali (Sudkostik.Sodyumhidroksit) o Derz, Çimento Harcõ..Asit(Hidroklorik Asit, Sülfrik Asit) o Mürekkep..Asit(Hidroklorik Asit, Sülfrik Asit) o Pas Asit Boya. Solvent (tiner, O.Boyanõn kendi eriticisi) o Makine Yağlarõ..Solvent (Trikloraetilen)Sõvõ Deterjanlar o Bitkisel Yağlar...Sõvõ Deterjanlar (PH6,5-7,5) Alkali o Bira, Şarap,Kahve,Dondurma,Kola.Alkali, sõcak su( T>60 C)+Deterjanlar o Lastik İzi..Solvent (Aseton ve Diğer Organik Solventler) o Çõkmayan Kalem izi (Marker).Alkali, Solventler o Mum...Solvent (Tiner Terbentin) o Nikotin..Asit (Sülfrik Asit, Hidroklorik Asit) o Çay.. Hypo (Klorak) o Domates..Alkali ( Sodyum Hidroksit) o Metal İzi..Asit veya Alkali bazlõ deterjanlar o Günlük Temizlik. Normal Deterjan Temizlik maddesi ne olursa olsun, temizleme işlemi bitince su ile birkaç defa durulama yapõlmalõdõr. DEPOLAMA KURALLARI Genel kural olarak paletteki kutular, granitler dik duracak şekilde istiflenmelidir. Şantiyede de bu kurala uyulmalõdõr, aksi takdirde malzemede kõrõlma veya çatlamalar meydana gelebilir. Malzeme palet üzerinde değilse, düzgün satõh üzerinde 3 sõrayõ açmamalõdõr.bunu yanõsõra, kutularõn õslanmamasõ için önlemler alõnmalõdõr. Islak kutular ürün partilerinin karõşmasõ, alt engoptan dolayõ ürün yüzeyinde leke oluşmasõ malzeme zaiyatõ v.b, olumsuzluklara sebep olmaktadõr.