TÜRKĠYE-AB ĠLĠġKĠLERĠNDE SON YILLARIN DEĞERLENDĠRĠLMESĠ. Nilgün ARISAN ERALP TEPAV- AB ENSTİTÜSÜ

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TÜRKĠYE-AB ĠLĠġKĠLERĠNDE SON YILLARIN DEĞERLENDĠRĠLMESĠ. Nilgün ARISAN ERALP TEPAV- AB ENSTİTÜSÜ"

Ilker Aydoğdu
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 TÜRKĠYE-AB ĠLĠġKĠLERĠNDE SON YILLARIN DEĞERLENDĠRĠLMESĠ Nilgün ARISAN ERALP TEPAV- AB ENSTİTÜSÜ

2 Genel Görünüm TÜRKĠYE- AB ĠLĠġKĠLERĠ : YAKLAġIK 50 YAġINDA (tam üyelik perspektifi) AB YE KATILIM HEDEFĠ : DEVLET POLĠTĠKASI TÜRKĠYE NĠN ADAYLIĞI : 11.5 YIL ADAYLIK SÜRECĠ : AB KATILIM SÜRECĠ EKONOMĠK, SĠYASĠ VE BĠR ÖLÇÜDE DE TOPLUMSAL GELĠġMELERDE ÖNEMLĠ BĠR KATALĠZÖR TÜRKĠYE NĠN AB KATILIM MÜZAKERELERĠ : 5.5 YILDIR SÜRMEKTE

3 Genel Görünüm TÜRKĠYE NĠN AB HEDEFĠ ĠKĠ TARAFTAN DA KAYNAKLANAN NEDENLERLE BELĠRSĠZLEġMĠġ, KATILIM MÜZAKERELERĠ DURMA NOKTASINA GELMĠġ ; ĠLĠġKĠLER BĠR ÇIKMAZA GĠRMĠġ BULUNMAKTA TRANSATLANTĠK EĞĠLĠMLER ANKETĠNĠN SONUÇLARINA GÖRE TÜRK VATANDAġLARININ % 55 Ġ AB YE OLUMLU YAKLAġMIYOR, 2004 YILINDA VATANDAġLARIN % 73 Ü AB YĠ TÜRKĠYE ĠÇĠN YARARLI GÖRÜRKEN BU ORAN 2010 YILINDA % 38 E DÜġMÜġ DURUMDA.

4 Siyasi Kriterler (geliģmeler) Ağustos 2002 den sonra önemli ilerleme : sessiz devrim : Ġdam cezasının kaldırılması; Kültürel hakların geniģletilmesi yönünde adımlar (Kürtçe kurslar ve kürtçe yayın) Devlet Güvenlik Mahkemelerinin Kaldırılması; Sivil-asker iliģkilerinin AB normlarına yaklaģması yönünde adımlar; ĠĢkence ve kötü muamele ile mücadelede adımlar, Kadın haklarının yasal temelinin sağlamlaģması

5 Siyasi Kriterler (eksiklikler) ÇağdaĢ ve demokratik bir devlette bulunması gereken ve yürütme, yargı ve yasama organları arasında kuvvetler ayrılığına dayanan denetleme ve dengeleme mekanizmasının yetersizliği; Temel özgürlükleri güçlendirecek kapsamlı ve katılımcı yöntemle hazırlanacak bir anayasa reformu (örgütlenme, ifade ve dini özgürlükler) Kadın hakları alanındaki tatmin edici yasal çerçevenin gerçek hayata yansıması : kadınların ekonomik, siyasi ve sosyal alandaki konumunu iyileģtirmek ve aile içi Ģiddetle ve töre cinayetleri ile mücadele;

6 Siyasi Kriterler (eksiklikler) Temel özgürlükleri güçlendirecek ve katılımcı bir yöntemle hazırlanacak kapsamlı bir anayasa reformu (örgütlenme, ifade ve dini özgürlükler); yolsuzlukla mücadele stratejisinin uygulama sürecinde sorunlar ; Seçim barajının yüksekliği; Dokunulmazlıklarının kapsamının geniģliği; siyasi partiler kanununda değiģiklik (saydamlık) ; basın ve ifade özgürlüğündeki eksikliklerin giderilmesi; sendikal hakların AB ve Uluslararası ÇalıĢma Örgütü normlarına uyumunu sağlayacak kapsamlı sendikal haklar reformunun yapılmamıģ olması;

7 Siyasi Kriterler (eksiklikler) tutuklama ve hüküm verme süreçleri arasındaki zamanın uzunluğunun Genel olarak : Reform sürecinde yavaģlama

8 Ekonomik Kriterler : AB nin Genel Değerlendirmesi (2008) Türkiye : ĠĢleyen bir serbest piyasa ekonomisi Türkiye ekonomisi, iç siyasi krizleri zor koşullara sahip bir global mali ortama ve artan gıda ve enerji fiyatlarına karşı ciddi bir dayanıklılık göstermiştir

9 Ekonomik Kriterler : BaĢarılar serbest piyasa ekonomisinin yasal ve kurumsal altyapısı büyük ölçüde tamamlanması; baģlıca ekonomik göstergelerde iyileģme ve ekonomik istikrarın önemli ölçüde sağlanması; uygulanmakta olan anti-enflasyonist ve mali disipline dayalı ekonomik politika herkes tarafından benimsenmesi; Kalkınma politikasında bölgesel kalkınma politikası yönünde bir değiģiklik baģlaması; yeni bir politika geliģtirilmesi: Kırsal Kalkınma

10 Ekonomik Kriterler : Riskler/Sorunlar ĠĢsizlik; tarımda istihdam; bölgesel farklılıklar; kayıtdıģı ekonomi.

11 Ekonomik Kriterler (endiģeler) Mali saydamlığın önemi ve bu çerçevede, bütçeleme sürecinde hesap verebilirlik, etkinlik ve saydamlığın güçlendirilmesine iliģkin bazı temel unsurların eksik olması; mali istikrarın sürdürülebilirliği açısından ertelenen mali kural ın önem taģıması; istihdam yaratma kapasitesi nin sınırlı olması; devlet yardımları sisteminin saydam olmaması.

12 Katılım Müzakereleri (olumsuz unsurlar) Kıbrıs sorunu nun, Ankara AnlaĢmasının ek protokolünün uygulanması veya limanların açılması Ģeklinde müzakere sürecini olumsuz etkileyerek Aralık 2006 da 8 müzakere faslının dondurulmasına yol açması; AB kamuoyunun geniģleme sürecine iliģkin Ģüphe ve tedirginlikleri ve bunun sonucunda bazı AB üye devletleri politikacılarının ahde vefa ilkesine uymayarak Türkiye nin üyeliğine karģı çıkmaları (Almanya nın Türkiye için üyelik yerine bir türlü tanımlayamadığı- ayrıcalıklı ortaklığı sürekli perspektif olarak göstermesi ve Fransa nın üyelikle ilgili gördüğü fasıllarda müzakereleri somut bir Ģekilde engellemesi Güney Kıbrıs ın siyasi nedenlerle 5 faslı bloke etmesi.

13 MÜZAKERE EDĠLECEK FASILLAR 15) Enerji 2) İşçilerin Serbest Dolaşımı 24) Adalet, Özgürlük ve Güvenlik 16) Vergilendirme 4) Sermayenin Serbest Dolaşımı 25) Bilim ve Araştırma 5) Kamu Alımları 6) Şirketler Hukuku 18) İstatistik 19) Sosyal Politika ve İstihdam 26) Eğitim ve Kültür 7) Fikri Mülkiyet Hukuku 8) Rekabet Politikası 10) Bilgi Toplumu ve Medya 12) Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı 20) İşletme ve Sanayi Politikası 21) Trans-Avrupa Şebekeleri 23) Yargı ve Temel Haklar 27) Çevre 28) Tüketicinin ve Sağlığın Korunması 31) Dış, Güvenlik ve Savunma Politikaları 32) Mali Kontrol Kıbrıs Sorunu nedeniyle askıta alınan fasıllar Fransa nın tam üyelikle doğrudan ilgili olarak bloke etmekte olduğu/ edeceği fasıllar 1) Malların Serbest Dolaşımı 3) İş Kurma Hakkı ve Hizmet Sunumu Serbestisi 9) Mali Hizmetler 13) Balıkçılık 11) Tarım ve Kırsal Kalkınma 17) Ekonomik ve Parasal Politika 22) Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu 34) Kurumlar 14) Taşımacılık Politikası 33) Mali ve Bütçesel Hükümler 29) Gümrük Birliği 30) Dış İlişkiler 35) Diğer Konular

Türkiye nin Müzakere Sürecinde Mevcut Durum Açılan ve Geçici Olarak Kapatılan Fasıllar 25. Bilim ve Araştırma Açılan Fasıllar 4. Sermayenin serbest Dolaşımı/KK:4 6. Şirketler Hukuku / KK:5 7.

14 Türkiye nin Müzakere Sürecinde Mevcut Durum Açılan ve Geçici Olarak Kapatılan Fasıllar 25. Bilim ve Araştırma Açılan Fasıllar 4. Sermayenin serbest Dolaşımı/KK:4 6. Şirketler Hukuku / KK:5 7. Fikri Mülkiyet Hukuku /KK : Bilgi Toplumu ve Medya KK:5 12.Gıda Güvenliği, Veterinerlik ve Bitki ağlığı /(KK: 6) 16.Vergilendirme / KK:3 18. İstatistik/KK: İşletme ve sanayi Politikası/KK:1 21. Trans Avrupa Ağları /KK:1 28.Tüketicinin ve ağlığın Korunması/KK:5 32.Mali Kontrol/KK:6 27. Çevre/ KK:5 Müzakere Pozisyonunu Vermeye Davet Edildiğimiz ve Müzakere Pozisyonlarını Sunduğumuz Fasıllar 17. Ekonomik ve Parasal Politika (MPB: 9 Mart 2007) 26. Eğitim ve Kültür (MPB: 25 Mayıs 2006) Konsey de Onaylanıp AçılıĢ Kriteri Belirlenen Fasıllar 1. Malların Serbest Dolaşımı /(AK 4) (Ek Protokol) 3. İş Kurma Hakkı ve Hizmet unumu erbestisi / (AK:1) (Ek Protokol) 5. Kamu Alımları /(AK:3) 8. Rekabet Politikası/ (AK:6) 9. Mali Hizmetler (Ek Protokol) 11. Tarım ve Kırsal Kalkınma / (AK:5) (Ek Protokol) 19. Sosyal Politika ve İstihdam /(AK:2) 29. Gümrük Birliği / (AK:1) (Ek Protokol) Taslak Tarama onu Raporları Henüz Onaylanmayan Fasıllar Konsey de GörüĢülmesi Süren Fasıllar 2. İşçilerin serbest Dolaşımı 13. Balıkçılık (Ek Protokol) 14. Taşımacılık (Ek Protokol) 15. Enerji 22. Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu 23. Yargı ve Temel Haklar 24. Adalet, Özgürlük ve Güvenlik 30. Dış İlişkiler (Ek Protokol) 33. Mali ve Bütçesel Hükümler Komisyon da GörüĢülmesi Süren Fasıllar 31. Dış, Güvenlik ve Savunma Politikası

engeli var) 3 Enerji (açılıģ kriteri beklenmiyor) 4 Mali ve Bütçesel Hükümler (Komisyon açılıģ kriteri

15 OBJEKTĠF TEKNĠK KRĠTERLER GÖRE DEĞERLENDĠRME YAPILACAK OLURSA MÜZAKERELERĠ AÇILMASI GEREKEN FASILLAR 1 Eğitim ve Kültür (açılıģ kriteri yok) 2 Ekonomik ve Parasal Politika (açılıģ kriteri yok, Fransa engeli var) 3 Enerji (açılıģ kriteri beklenmiyor) 4 Mali ve Bütçesel Hükümler (Komisyon açılıģ kriteri öngörmemektedir, Fransa engeli var) 5 ĠĢçilerin Serbest DolaĢımı (Komisyon açılıģ kriteri öngörmemektedir)

Benzer belgeler

AB ĠLE MÜZAKERE SÜRECĠNDE AB MÜKTESEBATINA UYUMUN VE BU BAĞLAMDA ÇEVĠRĠNĠN ÖNEMĠ. Nilgün ARISAN ERALP TEPAV AB ENSTİTÜSÜ DİREKTÖRÜ

AB ĠLE MÜZAKERE SÜRECĠNDE AB MÜKTESEBATINA UYUMUN VE BU BAĞLAMDA ÇEVĠRĠNĠN ÖNEMĠ Nilgün ARISAN ERALP TEPAV AB ENSTİTÜSÜ DİREKTÖRÜ 1 AB ÜYELİK (KOPENHAG) KRİTERLERİ Siyasi Kriterler demokrasiyi, hukukun