FATİH ANADOLU LİSESİ BESLENME DOSTU OKUL PROGRAMINA HOŞ GELDİNİZ

Transkript

1 FATİH ANADOLU LİSESİ BESLENME DOSTU OKUL PROGRAMINA HOŞ GELDİNİZ

2 TUZA DİKKAT HAFTASI MART

3 TUZ GİDİYOR FELÇ VE KALP KRİZİ AZALIYOR Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre günde 5 gramdan daha fazla tuz tüketilmemeli. Türkiye'de ise günde 18 gram yani maksimum sınırın 3 katından daha fazla oranda tuz tüketiliyor. Bu da birçok insanın her an kalp krizi ile karşı karşıya kalabileceğini gösteriyor.

4 BulaŞIcI Olmayan Kronİk HastalIklara Neden Olan Rİsk Faktörlerİ Sigara Kullanımı Fiziksel İnaktivite (Hareketsizlik) Sağlıksız Beslenme Aşırı Tuz Tüketimi

5 Aşırı Tuz Kullanımı Bir çok Sağlık Sorununa Neden Olabilir Yüksek tansiyon Kalp Hastalıkları Felç Böbrek Hastalıkları Kemik Erimesi Bazı kanser türlerinin görülme riski artar.

6 VÜCUDUMUZ İÇİN TUZ Vücudumuzun görevlerini yerine getirebilmesi için bir miktar tuza ihtiyacı vardır. Tuz (sodyum), vücudunuzdaki doğru sıvı dengesini sürdürmeye ve sinir uyarılarını iletmeye yardımcı olur.

7 TUZun böbrekle bağlantısı -Tuz, kasların kasılma ve gevşemesini etkiler. -Böbrekler vücutta bulunan sodyum miktarının dengede tutulmasını sağlar. -Sodyum seviyesi azalınca, böbreklerimiz tuzu muhafaza ederken, yüksek olduğunda ise idrardaki fazla miktarı vücuttan atmaktadır.

8 TUZun böbrekle bağlantısı Vücudunuzun sodyum dengesini sağlamakla yükümlü organı böbreklerinizdir. Sağlıklı böbrekler, fazladan alınan sodyumun büyük bir kısmını kolayca atmaktadır.

9 Vücutta aşırı sodyum birikmesi sonucu oluşan bu belirtilere tıp dilinde ÖDEM denilmektedir. FazlasI neden yasak Tuzun fazlasını terleme ile de atarsınız. Eğer böbrekleriniz yeterince çalışmazsa fazla tuzu atmakta güçlük çekersiniz. Vücudunuzda sodyum birikir, yüzünüzde, bacaklar ve ayaklarınızda şişmeler meydana gelir.

10 riskinizin artmasına neden olur. FazlasI neden yasak? Tuzun fazlası sadece ödem yapmaz. -Damarlarınızda dolaşan sıvı miktarının artmasıyla; -kan basıncınızın yükselmesine (hipertansiyon), -kalp ve böbrek hastalıkları ile felç

11

12

13 TUZU AZALTINCA Tuzun 1 gram azaltılması; inmeye bağlı ölümleri yüzde 5, kalp krizine bağlı ölümleri ise yüzde 3 azaltıyor.

14 Tuz Tüketimini Azaltmanın Yolları -Daima taze ve tuz eklenmemiş besinleri tercih edin -Yemeklerin tadına bakmadan tuz eklemeyin! -Tuz içeriği yüksek olan salamura besinleri (zeytin, peynir, turşu gibi) ve konserve besinleri daha az tüketin. -Daha fazla taze sebze ve meyve tüketin.

15 TUZU AZALTINCA Tuzun 6 gram azaltılması ise; *İnmeye bağlı ölümlerde yüzde 23, kalp krizine bağlı ölümlerde yüzde 16'lık bir azalma sağlayacaktır.

16 Tuz Tüketimini AzaltmanIn YollarI -Yemeğinizin lezzetini arttırmak için tuz yerine maydanoz, nane, kekik, dereotu, rezene, fesleğen, limon gibi besinler ile baharatları kullanın. -Ev dışında yemek yiyorsanız az tuzlu besinleri tercih edin. -Maden suları kaynağına göre farklı miktarda sodyum içerir, sodyum içeriğini etiketinden kontrol edin.

17 SAĞLIKLI BİR YAŞAM İÇİN İYOTLU TUZ KULLANIN *Vücudumuza yiyecekler ve içtiğimiz su ile aldığımız iyot, yaşam için çok önemli minerallerden birisidir. Günlük iyot ihtiyacının % 90'ı gıdalardan, %10'u içme suyundan karşılanır. Günlük alınması gereken iyot miktarı toplu iğne başı kadardır. Bu kadarı bile hayatımız için büyük önem taşımaktadır.

18 İYOT NE İŞE YARAR İyot, boynumuzda bulunan tiroid bezinden hormon salgılanması için çok önemli olan bir mineraldir. Vücudumuzun gelişmesi Beyin ve sinir sistemimizin çalışması, Aktivitelerimizin ve vücut ısımızın sürmesini sağlar.

19 İYOT EKSİKLİĞİNDE; İyot yönünden yetersiz beslenen çocuklarda; Akranlarına göre daha zor bir eğitim süreci, Anlama kabiliyetinde zorluk yaşama, İleri ki dönemlerde yaptıkları işlerde daha az üretken olma, Akranlarına göre zeka seviyelerinde gerileme, olduğu kanıtlanmıştır.

20 İYOT EKSİKLİĞİ İyot eksikliğinden oluşan sağlık sorunları 3 e ayrılır; Gebelik ve bebeklik dönemi Çocukluk ve gençlik dönemi Yetişkinlik dönemi

21 GEBELİKTE; 1.Gebelik ve bebeklik döneminde karşılaşılan komplikasyonlar; - Düşük, ölü doğum, - Zeka geriliği, - İşitme kaybı, - Kısa boyluluk, - Konuşma bozukluğu yada geriliği.

22 ÇOCUKLUK VE GENÇLİKTE 2. Çocukluk ve Gençlik Döneminde karşılaşılan komplikasyonlar; - Guatr, - Büyüme geriliği, - Öğrenmede güçlük çekme,

23 YETİŞKİNLİKTE 3. Yetişkinlik döneminde karşılaşılan komplikasyonlar; - İleri derecede guatr, - Tiroid bezinin çalışmaması, - Hareket eksikliği ve güçsüzlük.

24 HANGİ TUZU KULLANALIM? İyotlu tuz kullanımında insanların daha fazla tuz tüketmeleri değil normalde her gün kullanılan tuzun iyotlu olması önerilmektedir. Merdiven altı tabir edilen yerlerde ruhsatsız üretilen, iyot içermeyen tuzlar kesinlikle kullanılmamalı, bunlara itibar edilmemelidir.

25 İYOTLU TUZ NASIL SAKLANIR? İyotlu tuzun iyot içeriğini kaybetmemesi için; serin, kuru ortamlarda, ışık geçirmeyen ağzı kapalı kaplarda saklanmalıdır. Yemeklere konulan tuzdaki iyot pişirme ile kayba uğradığından, ***yemekler piştikten sonra tuzu konulmalıdır.

26 SAĞLIĞIMIZ İÇİN Unutmayalım ki! İyot yetersizliğinin neden olduğu hastalıkları tedavi etmek hem zor hem de pahalıdır. Buna karşılık iyotlu tuz kullanmak hem sağlıklı hem de ucuzdur.

27 Sodyumdan Zengİn Besİnler Sofra Tuzu Karbonat Kabartma Tuzu Et suyu tabletleri Hazır çorbalar Konserveler Salamura besinler Soya sosu Hardal Ketçap Soslar Salam,sucuk, sosis Kurutulmuş domates Peynir Krakerler Fast-food besinler Tuzlu kuruyemişler

28 Sodyum İçerİĞİ DüŞük Besİnler Sebze ve meyveler genel olarak tuz içeriği düşük besinlerdir. Aynı zamanda potasyumdan zengindirler Süt-yoğurt ve kuru baklagillerde düşük sodyumlu beslenmenin önemli parçasıdırlar. Ancak dikkat edilmelidir.

29 Bir Etiket İçinde Aşağıdaki İfadelerden Birisi Varsa O Besin Tuz Ya Da Sodyum İçeriyor Demektir

30

31 TUZUNUZ AZ, SAĞLIĞINIZ BOL OLSUN. FATİH ANADOLU LİSESİ Beslenme Dostu Ekibi