KAHRAMANMARAŞ MERALARINA İLİŞKİN SORUNLAR VE ÇÖZÜM YOLLARI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "KAHRAMANMARAŞ MERALARINA İLİŞKİN SORUNLAR VE ÇÖZÜM YOLLARI"

Transkript

1 KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1283 KAHRAMANMARAŞ MERALARINA İLİŞKİN SORUNLAR VE ÇÖZÜM YOLLARI Adem EROL* Mustafa KIZILŞİMŞEK* Mahmut KAPLAN* Mehmet DONBALOĞLU* Özet Ülkemizin en önemli doğal kaynaklarından birisi olan çayır-meralar hayvancılığa yem üretimi açısından büyük önem taşıdığı, dolayısıyla hayvancılığımızın esas itibariyle doğal çayır ve meralara dayalı bir hayvancılık olduğu ortaya çıkmaktadır. Bir büyük baş biriminin yılda tükettiği ham proteinin % 68'i ile nişasta değerinin % 62'si meralardan karşılanmaktadır. Ülkemizde 21.7 milyon hektar çayır- mera alanı mevcut olup toplam yüzeyin yaklaşık % 28'ini oluşturmaktadır. Hayvancılığımızın yem ihtiyacının önemli bir kısmını karşılayan bu doğal kaynaklarımız, yıllardan beri sürdürülen her türlü teknikten uzak bir kullanım sonucu dejenere olmuş ve verim kapasiteleri oldukça azalmıştır. Çayır ve meralarımızın bu olumsuz durumu hayvancılığımızı, dolayısıyla ülke ekonomisini etkilediği gibi toprak ve su kaynaklarımızın da tahrip olmasına neden olabilmektedir. Meralarımızın korunması ve ıslahını öngören son çıkarılan yasa ile meraların durumunda bir gelişme olacağı umulmaktadır. Ancak meraların ıslahına bir an önce başlanılması, genetik olarak zengin bir bitki dokusuna sahip olan bu alanlardaki kaybı önemli ölçüde azaltacaktır. Meraların iyileştirilmesinde en öncelikli konu tarla tarımı yapılan alanlarda yem bitkileri yetiştiriciliğin önemli bir kazanç yolu olarak benimsetilmesi gerekir. Tarlada arazisinde yem üretimi yapılırken meralara daha az hayvan çıkarılacağından mera ıslah çalışmaları daha başarılı bir şekilde yapılabilecektir. Meralarla ilgili yasaların uygulanmasında var olan sorunlar,yem üretimi ve yem teşviki ile azaltılabilir. Meraları kullanan hayvan yetiştiricilerinin, bu alanları kullanımıyla ilgili teknik bilgi yönünden eğitilmesi, uygulamada başarıyı önemli ölçüde artıracaktır. 1. Giriş Tüm dünya ülkelerinde olduğu gibi, ülkemizin de gündemindeki en önemli sorunu, sınırlı doğal kaynaklardan en iyi şekilde yararlanarak, hızla artan nüfusun yeterli ve dengeli beslenme şartlarına kavuşturulmasıdır. İnsan beslenmesinde hayvansal proteinlerin yeri ve önemi çok büyüktür. Bu yüzden, yurdumuzda ve dünyanın pek çok ülkesinde, hayvansal protein yetersizliği, güncelliğini koruyan konuların başında gelmektedir (1,2). Yurdumuzda sayı olarak bugün oldukça büyük bir hayvan varlığı olmasına karşın, bu hayvanların verimleri Avrupa ülkelerinin elde etmekte olduğu verim düzeylerinin çok altında kalmaktadır. Ülkemizde hayvansal üretimi etkileyen faktörler çok çeşitli olup, yem üretimi bütün bu faktörlerin yanında hayvancılığın esas sorununu oluşturmakta ve "et=ot" özdeyişinin ne kadar yerinde olduğunu ortaya koymaktadır. * KSÜ Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü * KSÜ Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü * KSÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri * Tarım İl Müd. İstatistik Şube Müdürlüğü

2 1284 KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU Kahramanmaraş'ta tarımsal kaynaklarımız incelendiğinde, hayvancılığın ihtiyacı olan yemlerin karşılanmasında ilk olarak meralarımız gelmektedir. Dolayısıyla hayvancılığımızın esas itibariyle doğal çayır ve meralara dayalı bir hayvancılık olduğu ortaya çıkmaktadır. Bugüne kadar ülkemizin farklı bölgelerindeki yapılan meralara ilişkin çalışmalarda, meraların kuru ot verimlerinin kg/da, bitki ile kaplı alan yüzdelerinin ise % arasında değiştiğini göstermektedir (4). Mevcut meralarımızın örtüsünü oluşturan bitkiler içinde, hayvanların yemekten kaçındıkları dikenli bitkiler, çalılar ve yabancı otların büyük ölçüde bulunduğu araştırmalarla ortaya konulmuştur (5, 6). Kahramanmaraş'ta ve ülkemizin diğer bölgelerindeki mevcut doğal çayır ve mera alanlarının bitki örtüsü yönünden çok zayıf olması, hayvancılığımızdan yeterli verim alınamaması, ülkemiz ekonomisini etkilediği gibi topraklarımızın erozyonla taşınmasını, yer altı ve yer üstü su kaynaklarımız değerlendirilmesi yönünden sorunlar oluşturmaktadır. Çünkü yağmurla ve karla oluşan sular bitki örtüsünün zayıf olduğu veya hiç bulunmadığı yörelerde yüzey akışıyla göl ve denizlere çok hızlı bir şekilde taşınırlar ve taşınma esnasında değerli toprak kısımlarını da birlikte götürürler. Eğimi fazla olan alanlarda bulunan meralarımız kuvvetli bir erozyon tehlikesi altındadır. Bu alanların erozyona karşı korunması tamamen mera bitki örtüsünün durumuna bağlı bulunmaktadır. 2. Kahramanmaraşta çayır ve meraların bugünkü durumu Kahramanmaraş ili, ülkemiz Akdeniz sahil iklimi ile İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu ana iklim bölgeleri arasında yer alan, geçit bölgesi iklimine sahip bir ilimizdir (7). İklim özelliği, toprak yapısı, su kaynakları ve sahip olduğu ovalanyla tarımsal açıdan önemli bir potansiyele sahip bulunmakta ve bir çok bitkinin tarımının yapılmasına olanak sağlamaktadır (8). İlimiz arazi varlığının ilçelere göre değişik kültürler altındaki dağılımı ise Çizelge l'de görülmektedir. Çizelge l'den hektarlık arazi varlığının % 39.15'ini kültür arazisi, % 33.58'ini orman arazisi, % 15.82'sini çayır ve mera arazisi ve % 11.45'ini ise işe yaramayan arazilerin ve su satıhlarının oluşturduğu görülmektedir. Yine Kahramanmaraş'ta yem bitkileri ekim, üretim ve verim değerlerine baktığımızda (Çizelge-1), yem bitkileri tarımının hektarlık bir değerle, toplam kültür arazisi içerisinde % 0.57 gibi çok küçük bir paya sahip olduğu anlaşılmaktadır. Bu durum bölgede mevcut adet (koyun, keçi, sığır) hayvanın (Çizelge-2) ana kaba yem kaynağını, tarla tarımı artıkları ve bölgede mevcut, aşırı ve düzensiz otlatma sonucu verim potansiyelleri oldukça düşmüş doğal çayır ve meraların oluşturduğunu açıkça ortaya koymaktadır. İlçeler Merkez Pazarcık Türkoğlu Afşin Elbistan Andırın Göksün Çağlayan cerit Nurhak Ekinözü Kahramanmaraş Türkiye Geneli ORANI (%) Çizelge 1. Kahramanmaraş İli Arazi Dağılımı (9). Toplam Kültür Arazisi (Ha) Çayır Mera arazisi (Ha) Orman (Ha) İşe Yaramayan Arazisi ve Su Satıhları (Ha) Toplam (Ha) Dolayısıyla ekolojik koşulların uygunluğu nedeniyle büyük bir üretim potansiyeline sahip

3 KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1285 olan Kahramanmaraş hayvancılığının en önemli sorunlarından birini, kaba yem üretimi sorunu oluşturmaktadır hektarlık bir çayır ve mera alanının bulunduğu Kahramanmaraş'ta, bu alanlar çok şiddetli derecede bir otlatma baskısı altındadır. 3. İlin hayvan varlığı Kahramanmaraş il genelindeki hayvan sayılarına ilişkin değerler Çizelge 2'de verilmiştir. İl genelinde adet sığır, adet koyun ve adet de keçi varlığı bulunmaktadır.yöredeki mevcut hayvan türlerinden sığırların yaklaşık % 78 'i yüksek verime sahip kültür ve melez hayvanlardan oluşmaktadır. Sığırlarda iyileştirilme oranı Türkiye ortalamasının üzerinde gerçekleşmiştir. Bu durum yöre hayvancılığı açısından çok iyi bir gelişmedir. İlimiz Türkiye'deki toplam hayvan sığır varlığının % 1.1'ine sahiptir. İlde yer alan hayvan cins ve ırklarının ülke hayvan varlığındaki payları büyük farklılık arz etmektedir. Yerli ırkların payı diğerlerine göre oldukça düşüktür. Küçük baş hayvanlardan koyunların %.1.9'u, keçi varlığının % 2.9'u ilimizde bulunmaktadır. Çizelge 2. Hayvan Varlığı ve Dağılımı 4. Çayır meraların geliştirilmesine yönelik çalışmalar Sayılı Kanunun Meraların Geliştirilmesine Katkıları Ülkemiz hayvancılığının ihtiyacı olan kaliteli kaba yem üretiminin artırılması amacıyla yapılan çalışmalarda istenilen sonuçların alınamamasında yasal düzenlemelerin yetersiz olması birinci etken olarak gösterilebilir. En son çıkarılan 4324 sayılı kanunla meraların gerçek sınırları, kullanım, bakım ve ıslahı yeniden düzenlemektedir. Bu yasal düzenlemede, meraları kullananlar ile ilgili teknik ve idari birimlerin birlikte hareketini öngörmekte ve ayrıca eğitime önem vermektedir ve 2004 yıllarında meraların tespit ve tahdit işlemleri yoğun şekilde devam etmektedir Meraların Amenajmam ve Islahına Yönelik Çalışmalar Ülkemiz genelinde 2004 yılında geniş alanlarda mera ıslah programları uygulaması başlatılmıştır. İlimizde de bu program çerçevesinde 2004 yılı için 5000 dekar alanda mera ıslahı yapılaması öngörülmektedir. Çizelge yılı itibariyle mera ıslah ve amaenajmanı proje kapsamına alınan merkezler. İlçesi Yeri işi m yeri Mera alanı (da)

4 1286 KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU Merkez Türkoğlu Elbistan Toplam Kocalar köyü Şekerobası kasabası Çiçek Köyü Hasankendi Çizelge 3'te 2004 yılı içerisinde tespiti ve tahdidi tamamlananlardan 4 yerleşim yerinde amenajmanı ve ıslahı projesiyle dekar alanda belirtilen yıl içerisinde ıslah programı tamamlanmaya çalışılacaktır. Hedeflenen 5000 dekar mera alanına ulaşılması için çalışmalar devam etmektedir. Bu mera ıslah çalışmalarının başarıya ulaştırılması bir yandan yöre çiftçilerinin eğitimine yönelik çalışmalara ve ayrıca tarla tarımı içerisinde yem bitkileri yetiştiriciliğine önem verilmiştir. Bu bağlamda yem bitkileri ekimi teşvik edilmektedir. Meralarda eğimin % 45'e yakın ve daha yukarı olduğu sahalarda şiddetli derecede yüzey erozyonu mevcuttur. Bu sahalar bitki örtüsü bakımından oldukça fakirdir. Ahır dağında yapılan bitki örtüsü çalışmalarında eğimin % 45'den fazla olduğu sahalarda bitki örtüsünün % 30 sahayı kapladığı, eğimin % arasında olduğu sahalarda % 50, eğimin % arasında olduğu sahalarda % 60 ve eğimin % 0-10 arasında olduğu sahalarda ise bitki örtüsünün % 80 sahayı kapladığı tespit edilmiştir (10) Mera Verimine İlişkin Sorunlar Meralarımız yıllardan beri hızla artan bir şekilde aşırı ve düzensiz bir otlatmaya maruz kaldığı için mevcut flora büyük ölçüde tahrip olmuş, değerli yem bitkileri azalarak yerini, hayvanların yemediği, besin değeri düşük, dikenli bitkilere bırakmıştır. Ahır Dağı merasında yapılan bir çalışmada, kuadrat metoduna göre tespit edilen bitki türleri ve iştirak oranları şöyledir (Çizelge-5). Çizelge 5. Kuadrat Metoduna Göre Ahır Dağı Merasında Tespit Edilen Bitki Türleri Ve İştirak Oranları (14) 4.4. Yabancı Ot Sorunu Çayır-mera vejetasyonlarında yabancı ot, hayvanların sağlığına zararlı olan veya hayvansal ürünün kalitesini olumsuz yönde etkileyen, yem kaynaklarının verimliliğini azaltan bitkilere

5 KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1287 denilmektedir. Kahramanmaraş meralarında daha çok hayvanlara zararlı etkide bulunan boz ot, geven, kenger dikeni gibi yabancı otlar bulunmaktadır. Yapılan çalışmalar sonucunda geven ve kenger dikeninin ortamdan uzaklaştırılmasıyla alt kısımlardan canlı bir floranın oluştuğu gözlenmiştir. Yabancı otların artmasına neden olan faktörleri iki ana başlık altında toplayabiliriz. 1. Ortam faktörleri 2. Kullanma faktörleri Ortam faktörleri toprağın rutubet durumu, ph'sı, yapısı ve iklim özellikleridir. Kullanma faktörleri ise faydalanma şekli (biçme-otlatma) ve uygulanan kültürel önlemlerdir Otlatma Sorunu Meralardan faydalanmanın en uygun ve en ekonomik yolu bunlar üzerinde hayvan otlatmaktır (3). Tosun ve Altın (11), uzun süre ağır otlatma şartları altında klimaks vejetasyonda meydana gelen değişiklikleri şu şekilde belirtmektedir. Çok iyi bir vejetasyon kapasitesinin üstünde uzun süre otlatılacak olursa, yem değeri yüksek ve lezzetli olan bitkiler azalmaya başlar. Diğer taraftan az tercih edilen bitkiler az yenildikleri için çoğalarak merayı kaplarlar. Tükel (6), Ulukışla'da korunan ve otlatılan meralarda kıyaslamalı olarak sürdürdüğü araştırmalarda, korunan meralarda ortalama % 31 toplam bitki ile kaplı alan olmasına karşılık, otlatılan alanda bu değerin % 19 olduğunu, korunan meralarda dominant bitki grubunu buğdaygiller oluşturmasına karşılık, otlatılan meralarda diğer familya bitkilerinin dominant duruma geçtiğini belirtmiştir. Araştırıcılarında belirttiği gibi meralarımız üzerindeki otlatma baskısının kaldırılması ve mera alanlarından faydalanmada en fazla hayvan ürünü temini ve meranın verimliliğinin uzun yıllar içinde artarak devamlılığı esas ilke olarak belirlenmelidir Koruma Sorunu Çayır-mera alanlarımızın tamamına yakın bölümü genel anlamda "ortamalı" durumundadır. Hukuken meralarımızın çıplak mülkiyeti devlete, yararlanma hakkı ise tahsis edildikleri köy ve kasabaların tüzel kişiliklerine aittir ve bu yararlanma hakkı devredilemez. Yani meralardan yararlananların onun bakımı ve korunmasına ilişkin yasal hiçbir yükümlülüğü olmamakta, sonuçta da çayır-meralarımız tam bir sömürü alanı halinde bulunmaktadır. Daha da önemlisi bu alanları ilgilendiren yasa da bulunmamaktadır (12). Mera korunmasına ilişkin sorun, en önemli sorunlardan biri durumundadır. Tarımsal kaynaklarımız içinde çok önemli yere sahip olan çayır-meralanmızı koruyan ve ortamalı olma durumundan kurtaran kapsamlı bir yasanın çıkartılması zorunludur. 5. Alınması gerekli önlemler 5.1 arazi ıslahına ilişkin tedbirler 5.11Toprak Muhafaza Tedbirleri 5.1.2Taş Temizliği

6 1288 KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 5.2. Vejetasyon ıslahına ilişkin tedbirler Yararlı ve Zararlı Bitkilerin Tespiti, Zararlılarla Mücadele Yabancı otlarla mücadeleye başlamadan önce arazinin genel durumu, vejetasyonun yapısı, geçmişte uygulanmış ve uygulanacak kullanma sistemlerinin çok iyi belirlenmesi gerekir. Bu faktörlerden dolayı eğimin fazla olduğu yerlerde ot temizliği yapmamak, bunun yanında eğimin % arasında olduğu sahalarda yabancı otların tohum dökmeden biçilmesi, eğimin % olduğu sahalarda kazma ve balta gibi aletlerle çalı tipi dikenli bitkilerin toprak seviyesinden kökü kesilerek uzaklaştırılması gereklidir. Bunun yanında eğimin % 0-10 arasında olduğu yerlerde yakma işlemi şeklinde mücadele yapılabilir Yapay Tohumlama İlimiz meralarında bitki dağılımının yok denecek kadar az olduğu yerlerde kazma ile çiziler açılarak yapay tohumlama yapılabilir. Bunun dışında özellikle Geven ve Kenger dikeni ile kaplı alanların çoğunlukta olduğu ve erozyonun söz konusu olmadığı yerlerde, bu yabancı bitkilerle mücadele meralarımızın ıslahı açısından yapılması gereken önemli bir konuyu oluşturmaktadır. Bunlar içinde kesici aletlerle keserek ortamdan uzaklaştırmak, zincir çekme yada yakma işlemi uygulanabilir. Gökkuş (12), Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi doğal merasında, bütün mera parselleri gevşetilip gübrelendikten sonra kontrol (gevşetme ve gübreleme), sonbahar yakması, ilkbahar yakması, selektif herbisit, total herbisit ve mekanik ot mücadelesi gibi ıslah yöntemlerini uygulayarak, yonca ve korunga ile buğdaygillerden oluşan iki ayrı yem bitkisi karışımı ile üstten tohumlama yaparak kurmuş olduğu araştırmasında, mera ıslah yöntemleri içinde en yüksek kuru ot veriminin, gevşetme, gübreleme ile sonbahar yakması uygulanan ve yonca-buğdaygiller karışımı ile üstten tohumlanan parsellerden elde edildiğini, buğdaygillerin sonbaharda yapılan parsellere daha iyi yerleştiklerini ve en iyi yerleşen türün adi otlak ayrığı (Agropyron cristatum) olduğunu, benzer özellikteki meraların ıslahında sonbahar yakması, gevşetme ve gübreleme ile üstten tohumlama gibi yöntemleri uygulamanın daha başarılı alacağını bildirmektedir GübreIeme Meralarımız botanik kompozisyonu içerisinde buğdaygiller oranının daha fazla bulunması (Çizelge-5) yapılacak azotlu gübrelemenin ot verimini arttırması, yemin besleme değerini yükseltmesi ve vejetasyonun botanik kompozisyonunu olumlu yönde etkileyebilmesi söz konusudur. Tükel ve Hatipoğlu (13), Çukurova Üniversitesi kampusu içindeki korunan meralarda sürdürdükleri gübreleme araştırmaların da, gübre uygulanmayan parsellerde kuru ot veriminin yıllara göre 146 ile 272 kg/da arasında değiştiğini, aynı parsellere verimin çoğunluğunu buğdaygillerin oluşturduğunu, azot gübresi uygulanan parsellerde ise toplam kuru ot veriminin 148 ile kg/da arasında değiştiğini saptamışlardır. Ağır otlatma baskısı altında bulunan vejetasyonları bozulmuş meralarımızda, gübrelemenin yem artışı sağlaması, vejetasyona olumlu etkide bulunmasından dolayı uygulanması gerekli bir işlemdir.

7 KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU Otlatma metoduna ilişkin tedbirler Uygulanması Zorunlu Otlatma Sistemi Meralarımız uzun yıllardan beri aşırı derecede otlatıldığından bitki örtüsü oldukça zayıflamıştır. Bu yüzden yöremiz mera şartlarına en uygun otlatma sistemi dinlendirerek münavebeli otlatma sistemidir. Sistemin esası, meranın kısımlarının sıra ile üst üste iki yıl geç otlatmak suretiyle bitki örtüsünün gelişmesini arttırmaya dayanır. Otlatma sonbahara doğru kaydırılarak bitkilerin üreme ve çoğalmaları sağlanmış olur. Bu sistemin uygulanabilmesi için yöre halkının bilinçlendirilmesi de şarttır Otlatma Süresi ve Zamanın Tayini Merada otlatma zamanı ve süresinin tespiti mera ıslahı bakımından dikkat edilmesi gereken en önemli hususlardandır. Çok erken dönemde yapılacak bir otlatma bitkilerin yok olmasına, fazla geç yapılacak bir otlatma ise bitkilerin besin değerinin ve yarayışlığının azalmasına neden olabilmektedir. Meralarda, otlatmaya bitkilerin otlatma olgunluğuna ulaştıkları devrede başlanmalıdır. Bu devrede ise bitkilerin kritik periyodu atlatma zamanıdır. Kritik periyot ise bitkilerin büyüme başlangıcı ile ihtiyaç fazlası gıda maddelerinin yeniden depolanması başlangıcı arasındaki zamandır. Otlatma yönünden mera bitkilerinin ilkbahar, yaz ve sonbahar olmak üzere üç kritik periyotları vardır. Bunlardan en önemlisi ilkbahar kritik periyodudur. Mera üzerinde otlatma yaparken şu kurallara mutlaka uyulmalıdır. 1. Meralar vejetasyonlarından en iyi şekilde yararlanacak hayvanlarla otlatılmalıdır. 2. Hayvanlar mera üzerinde üniform dağıtılmalıdır. 3. Otlatma, zamanında ve kontrollü yapılmalıdır. 4. Meralar kapasiteleri kadar hayvanla otlatılmalıdır. Meralarımızda otlar Haziran ayında otlatma olgunluğuna gelebilmektedir. Dolayısıyla Eylül ayı sonuna kadar 4 ay otlatılabilecektir. 6. SONUÇ Meralarımızın mevcut durumlarından daha iyi bir konuma gelmesi, bölge ve ülke hayvancılığımızın kalkınması, bol ve kaliteli hayvansal ürünlerin elde edilebilmesi, önerilen bu ıslah tedbirlerinin uygulanmasıyla mümkün olabilecektir. Ayrıca yapılan gözlemler sonucunda, bölge meralarımızın bir zamanlar diz boyu otlarla kaplı olduğu, bölge halkı tarafından da rivayet edilmektedir. 7. KAYNAKLAR 1. Kızılşimşek, M., Çukurova Koşullarında İskenderiye Üçgülünün (Trifolium alexandrinum L.) Kışlık Ara Ürün Olarak Değişik Buğdaygillerle Karışım Halinde Yetiştirilme Olanakları Üzerine Bir Araştırma. ÇU FBE Doktora Tezi. Kıllı, F, Hayvan Beslemede Yaşama Payı + Verim Payı İlkesi ve Yem Bitkileri, Hasad Aylık Tarım ve Hayvancılık Dergisi, 6:62.

8 1290 KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU Tarman, Ö., Yem Bitkileri, Çayır ve Mera Kültürü, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları 464, Ders Kitabı 157, Ankara. Bakır, Ö., Açıkgöz, E., Yurdumuzda Yem Bitkileri Çayır-Mera Tarımının Bugünkü Durumu, Geliştirme Olanakları ve Bu Konuda Yapılan Araştırmalar, Ankara Çayır-Mera ve Zootekni Araş. Enst. Yayın No: 61. Erkan, V., Hakkari ve Van İllerinde Mera Araştırmaları, Tarım Bakanlığı Ziraat İşleri Genel Müdürlüğü Yayınları 13. Tükel, T., Ulukışla'da Korunan Tipik Bir Step Dağ Merası İle Eş Ortamalı Meralarının Bitki Örtüsü ve Verim Güçlerinin Saptanması Üzerinde Araştırmalar, Doçentlik Tezi. Yılmaz, A., Kahramanmaraş'ın Tarımsal Problemleri ve Çözüm Yolları. Kahramanmaraş Belediyesi 5. Kurtuluş Simpozyumu Bildirileri, Kahramanmaraş. Kıllı, F., Tarımsal Açıdan Kahramanmaraş, Aksu Gazetesi, Sayı 170, Yıl 4. Anonim, Tarım İl Müdürlüğü İstatistik Şube Verileri. Kahramanmaraş. Anonim, Kahramanmaraş Orman Bölge Müdürlüğü Ahır Dağı Havzası, Ahır Dağı ve Bertiz Çayı Serileri, Ahır Dağı Mera Uygulama Projesi, No: , Uygulama Proje No: 1, Kahramanmaraş. Tosun, F., Altın, M., Çayır-Mera Yayla Kültürü ve Bunlardan Faydalanma yöntemleri, Samsun, 19 Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:l, Ders Kitabı Serisi No:l. 12. Gökkuş, A., Değişik Islah Yöntemleri Uygulanan ve Üstten Tohumlanan Meraların Kuru Ot ve Ham Protein Verimleri İle Botanik Kompozisyonları Üzerinde Bir Araştırma, TÜBİTAK, Doğa Tarım ve Ormancılık Dergisi, Cilt 11, Sayı Tükel, T., Hatipoğlu, R., Çukurova Koşullarında Farklı Azot Dozlarının Tüylü Sakalotunun Baskın Olduğu Doğal Bir Meranın Verim ve Botanik Kompozisyonu Üzerine Bir Araştırma, Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 14. Yılmaz, A., Kasap, Y., Kıllı, F., Cesurer, L., Dokuyucu, T., Eskalen, A., Kahraman Maraş Meralarına İlişkin Sorunlar Ve Çözüm Yolları. Türkiye 2. Çayır Mera ve Yem Bitkileri Kongresi s:63-73 İzmir.

Bölüm 8 Çayır-Mer alarda Sulama ve Gübreleme

Bölüm 8 Çayır-Mer alarda Sulama ve Gübreleme Çayır-Mer a Ders Notları Bölüm 8 65 Bölüm 8 Çayır-Mer alarda Sulama ve Gübreleme 8.1 Gübreleme Çayır-Mer alarda bulunan bitkilerin vejetatif aksamlarından yararlanılması ve biçme/otlatmadan sonra tekrar

Detaylı

Tanımlar. Bölüm Çayırlar

Tanımlar. Bölüm Çayırlar Çayır-Mer a Ders Notları Bölüm 1 1 1.1. Çayırlar Bölüm 1 Tanımlar Genel olarak düz ve taban suyu yakın olan alanlarda oluşmuş, gür gelişen, sık ve uzun boylu bitkilerden meydana gelen alanlardır. Toprak

Detaylı

Bölüm 9 ÇAYIR-MER A ISLAHI

Bölüm 9 ÇAYIR-MER A ISLAHI Çayır-Mer a Ders Notları Bölüm 9 73 9.1. Kapsam Bölüm 9 ÇAYIR-MER A ISLAHI Çayır-mer a ıslahı, yem kaynaklarını ıslah etmek veya bu yemi otlayan hayvanların yararlanmalarını kolaylaştırmak için, çayır-mer

Detaylı

ÇAYIR VE MERA YÖNETİMİ. Prof.Dr.Hayrettin EKİZ 2017

ÇAYIR VE MERA YÖNETİMİ. Prof.Dr.Hayrettin EKİZ 2017 ÇAYIR VE MERA YÖNETİMİ Prof.Dr.Hayrettin EKİZ 2017 4. KONU - Klimaks vejetasyon, - Klimaks vejetasyonun kompozisyonu, - Doğal vejetasyonun bozulması, - Vejetasyon bozulmasının nedenleri, - Vejetasyon bozulmasının

Detaylı

Yazarı : Doç.Dr.Rüştü HATİPOĞLU Yrd.Doç.Dr.Ersin CAN Ar.Gör.Nafiz ÇELİKTAŞ

Yazarı : Doç.Dr.Rüştü HATİPOĞLU Yrd.Doç.Dr.Ersin CAN Ar.Gör.Nafiz ÇELİKTAŞ Kitap Adı : Çayır-Mer a ve Yem Bitkileri Kültürü Yazarı : Doç.Dr.Rüştü HATİPOĞLU Yrd.Doç.Dr.Ersin CAN Ar.Gör.Nafiz ÇELİKTAŞ Baskı Yılı : 1998 Sayfa Sayısı : 164 Kitabın satışı yapılmamaktadır. Çayır-Mer

Detaylı

Turkish Journal of Agricultural and Natural Sciences Special Issue: 2, 2014

Turkish Journal of Agricultural and Natural Sciences Special Issue: 2, 2014 TÜRK TARIM ve DOĞA BİLİMLERİ DERGİSİ TURKISH JOURNAL of AGRICULTURAL and NATURAL SCIENCES www.turkjans.com Bingöl İli Merkez İlçesi Çiçekyayla Köyü Merasının Ot Verimi ve Otlatma Kapasitesinin Belirlenmesi

Detaylı

Trakya Kalkınma Ajansı. www.trakyaka.org.tr. Edirne İlinde Yem Bitkileri Ekilişi Kaba Yem Üretiminin İhtiyacı Karşılama Oranı

Trakya Kalkınma Ajansı. www.trakyaka.org.tr. Edirne İlinde Yem Bitkileri Ekilişi Kaba Yem Üretiminin İhtiyacı Karşılama Oranı Trakya Kalkınma Ajansı www.trakyaka.org.tr Edirne İlinde Yem Bitkileri Ekilişi Kaba Yem Üretiminin İhtiyacı Karşılama Oranı EDİRNE YATIRIM DESTEK OFİSİ EDİRNE İLİNDE YEM BİTKİLERİ EKİLİŞİ, MERALARIN DURUMU

Detaylı

Çayır-Mer a Ekolojisi

Çayır-Mer a Ekolojisi Çayır-Mer a Ders Notları Bölüm 4 19 Bölüm 4 Çayır-Mer a Ekolojisi 4.1. Bitki Ekolojisine Etkili Olan Etmenler 1) İklim faktörleri 2) Toprak ve toprak altı faktörler 3) Topografik faktörler 4) Biyotik faktörler

Detaylı

Bölüm 5. Mer a Amenajmanı

Bölüm 5. Mer a Amenajmanı Çayır-Mer a Ders Notları Bölüm 5 25 Bölüm 5 Mer a Amenajmanı Mer a amenajmanı otlatma alanlarından yararlanmayı, doğal kaynakların korunması koşuluyla, en fazla hayvansal ürün elde edebilecek şekilde planlanması

Detaylı

BULDAN HAYVAN YETİŞTİRİCİLİĞİ

BULDAN HAYVAN YETİŞTİRİCİLİĞİ BULDAN HAYVAN YETİŞTİRİCİLİĞİ Behiye AKSOY(DENGİZ), Nazif EKİCİ Buldan Tarım İlçe Müdürlüğü ÖZET Bu çalışma da Buldan merkez, belde köylerinde hayvan yetiştiriciliği ve yakın gelecekteki durumu incelenmiştir.

Detaylı

KONYA-EREĞLİ TİCARET BORSASI TÜRKİYE DE VE İLÇEMİZDE HAYVANCILIK SEKTÖRÜ SORUNLARI

KONYA-EREĞLİ TİCARET BORSASI TÜRKİYE DE VE İLÇEMİZDE HAYVANCILIK SEKTÖRÜ SORUNLARI KONYA-EREĞLİ TİCARET BORSASI 2015 TÜRKİYE DE VE İLÇEMİZDE HAYVANCILIK SEKTÖRÜ SORUNLARI TÜRKİYE DE HAYVANCILIK SEKTÖRÜ Ülkemiz coğrafi özellikleri bakımından her türlü hayvansal ürün üretimi için uygun

Detaylı

Korunga Tarımı. Kaba yem açığının giderilmesinde, maliyetlerin düşürülmesinde etkili, kıraç topraklara ekilebilmesi ile üstün bir yem bitkisi.

Korunga Tarımı. Kaba yem açığının giderilmesinde, maliyetlerin düşürülmesinde etkili, kıraç topraklara ekilebilmesi ile üstün bir yem bitkisi. Korunga Tarımı Kaba yem açığının giderilmesinde, maliyetlerin düşürülmesinde etkili, kıraç topraklara ekilebilmesi ile üstün bir yem bitkisi. Osman Dilekçi - Ziraat Mühendisi Teknik İşler Şube Müdürü 0248

Detaylı

IĞDIR ARALIK RÜZGÂR EROZYONU ÖNLEME PROJESİ İZLEME RAPORU

IĞDIR ARALIK RÜZGÂR EROZYONU ÖNLEME PROJESİ İZLEME RAPORU Rapor No. :1 Tarihi: 04/12/2012 IĞDIR ARALIK RÜZGÂR EROZYONU ÖNLEME PROJESİ İZLEME RAPORU Projenin Adı: Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi Proje Alanının Genel Özellikleri: Iğdır İli Aralık İlçesinde

Detaylı

KONUYA GİRİŞ İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetine tarım denir. BÖLGELERE GÖRE TOPRAKLARDAN YARARLANMA

KONUYA GİRİŞ İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetine tarım denir. BÖLGELERE GÖRE TOPRAKLARDAN YARARLANMA GÜNÜMÜZDE ve GAP KONUYA GİRİŞ İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetine tarım denir. BÖLGELERE GÖRE TOPRAKLARDAN YARARLANMA Türkiye nüfusunun yaklaşık %48.4

Detaylı

İLİMİZDE HAYVANCILIĞIN DURUMU

İLİMİZDE HAYVANCILIĞIN DURUMU İLİMİZDE HAYVANCILIĞIN DURUMU 1.AMASYADA TARIMSAL YAPI İlimiz ekonomisinde Tarım ilk sırada yer almakta olup 29.390 çiftçi ailesinden 146.948 kişi bu sektörden geçimini sağlamaktadır. 2011 yılı Bitkisel

Detaylı

ÇAYIR VE MERA YÖNETİMİ. Prof.Dr.Hayrettin EKİZ 2017

ÇAYIR VE MERA YÖNETİMİ. Prof.Dr.Hayrettin EKİZ 2017 ÇAYIR VE MERA YÖNETİMİ Prof.Dr.Hayrettin EKİZ 2017 6. KONU - Aşırı otlamanın belirtileri, - Yurdumuzda otlatma kapasitesi sorunu ve çözüm yolları, - Otlatma mevsiminin tanımlanması, - Kritik periyotlar

Detaylı

ÇAYIR MER ALARDA YABANCI OT SORUNU VE MÜCADELE YÖNTEMLERİ

ÇAYIR MER ALARDA YABANCI OT SORUNU VE MÜCADELE YÖNTEMLERİ Çayır-Mer a Ders Notları Bölüm 7 56 Bölüm 7 ÇAYIR MER ALARDA YABANCI OT SORUNU VE MÜCADELE YÖNTEMLERİ 7.1. Yabancı Otlar Doğal çayır ve mer alar genellikle çok sayıda bitki türü içermektedir. Bu alanlarda

Detaylı

LAND DEGRADATİON. Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı

LAND DEGRADATİON. Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı ARAZİ BOZULUMU LAND DEGRADATİON Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı LAND DEGRADATİON ( ARAZİ BOZULUMU) SOİL DEGRADATİON (TOPRAK BOZULUMU) DESERTİFİCATİON (ÇÖLLEŞME) Arazi Bozulumu Nedir - Su ve rüzgar

Detaylı

T.C ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI AĞAÇLANDIRMA VE EROZYON KONTROLÜ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

T.C ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI AĞAÇLANDIRMA VE EROZYON KONTROLÜ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ T.C ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI AĞAÇLANDIRMA VE EROZYON KONTROLÜ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ.. ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ. ORMAN İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ. ÇOK AMAÇLI UYGULAMA PROJESİ 201 (BU KAPAK SAYFASI

Detaylı

ANTALYA MERKEZE BAĞLI BAZI DOĞAL MERALARDA BULUNAN BİTKİLERİN KURU AĞIRLIKLARININ BELİRLENMESİ ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA

ANTALYA MERKEZE BAĞLI BAZI DOĞAL MERALARDA BULUNAN BİTKİLERİN KURU AĞIRLIKLARININ BELİRLENMESİ ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA ANTALYA MERKEZE BAĞLI BAZI DOĞAL MERALARDA BULUNAN BİTKİLERİN KURU AĞIRLIKLARININ BELİRLENMESİ ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA Yaşar ÖZYİĞİT 1 Mehmet BİLGEN 1 1. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri

Detaylı

FİĞ TARIMI Prof. Dr. Mustafa TAN Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü ERZURUM

FİĞ TARIMI Prof. Dr. Mustafa TAN Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü ERZURUM FİĞ TARIMI Prof. Dr. Mustafa TAN Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü ERZURUM Önemli Fiğ Türleri Dünya üzerinde serin ve ılıman eklim kuşağına yayılmış çok sayıda fiğ türü vardır.

Detaylı

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl. Lisans Tarla Bitkileri Çukurova Üniversitesi Y. Lisans Tarla Bitkileri Çukurova Üniversitesi 1998

Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl. Lisans Tarla Bitkileri Çukurova Üniversitesi Y. Lisans Tarla Bitkileri Çukurova Üniversitesi 1998 ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: Kağan KÖKTEN Doğum Tarihi: 01 Ekim 1974 Öğrenim Durumu: Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Lisans Tarla Bitkileri Çukurova Üniversitesi 1995 Y. Lisans

Detaylı

Tarım Alanları,Otlak Alanları, Koruma Alanları Öğrt. Gör.Dr. Rüya Bayar

Tarım Alanları,Otlak Alanları, Koruma Alanları Öğrt. Gör.Dr. Rüya Bayar Tarım Alanları,Otlak Alanları, Koruma Alanları Öğrt. Gör.Dr. Rüya Bayar Tarım, yeryüzünde en yaygın olan faaliyetlerden olup, gıda maddeleri ve giyim eşyası için gerekli olan hammaddelerin büyük bölümü

Detaylı

TEKİRDAĞ İLİNDE KABA YEM ÜRETİMİ VE İHTİYACI KARŞILAMA ORANI

TEKİRDAĞ İLİNDE KABA YEM ÜRETİMİ VE İHTİYACI KARŞILAMA ORANI T.C. NAMIK KEMAL ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS SEMİNERİ TEKİRDAĞ İLİNDE KABA YEM ÜRETİMİ VE İHTİYACI KARŞILAMA ORANI Abdurrahman ERDOĞAN ZOOTEKNİ ANABİLİM DALI DANIŞMAN: DOÇ. DR. FİSUN

Detaylı

ANKARA Sayı : Konu : Islah Çalışmaları 03/06/2013 BÜTÜN TEŞKİLATA TAMİM NO: 6921

ANKARA Sayı : Konu : Islah Çalışmaları 03/06/2013 BÜTÜN TEŞKİLATA TAMİM NO: 6921 T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Orman Genel Müdürlüğü ANKARA Sayı : 66040928-010-99 Konu : Islah Çalışmaları 03/06/2013 BÜTÜN TEŞKİLATA TAMİM NO: 6921 ORMAN İÇİ, ORMAN KENARI, ORMAN ÜST SINIRI AÇIKLIKLAR

Detaylı

TÜRKİYE DE TARIM ve HAYVANCILIK: SORUNLAR VE ÖNERİLER DOÇ.DR.BERRİN FİLİZÖZ

TÜRKİYE DE TARIM ve HAYVANCILIK: SORUNLAR VE ÖNERİLER DOÇ.DR.BERRİN FİLİZÖZ TÜRKİYE DE TARIM ve HAYVANCILIK: SORUNLAR VE ÖNERİLER DOÇ.DR.BERRİN FİLİZÖZ Tarım İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetidir. Türkiye nüfusunun yaklaşık %48.4

Detaylı

TÜRKİYE DE YEM BİTKİLERİ ÜRETİMİNİN DURUMU VE KABA YEM İHTİYACI

TÜRKİYE DE YEM BİTKİLERİ ÜRETİMİNİN DURUMU VE KABA YEM İHTİYACI TÜRKİYE DE YEM BİTKİLERİ ÜRETİMİNİN DURUMU VE KABA YEM İHTİYACI Hayvancılığın en önemli unsurlarından biri besin kaynaklarının teminidir. Hayvanların günlük rasyonlarının yaklaşık yarısı kadar kaba yem

Detaylı

BUĞDAY YETİŞTİRİCİLİĞİ

BUĞDAY YETİŞTİRİCİLİĞİ BUĞDAY YETİŞTİRİCİLİĞİ HAZIRLAYAN YALÇIN YILMAZ ZİRAAT MÜHENDİSİ UZMAN TARIM DANIŞMANI Ülkemizde buğday yaklaşık 9.5 milyon hektar alanda ekilmekte, üretimde yıldan yıla değişmekle birlikte 20 milyon ton

Detaylı

ŞEKER PANCARI BİTKİSİNDE GÜBRELEME

ŞEKER PANCARI BİTKİSİNDE GÜBRELEME ŞEKER PANCARI BİTKİSİNDE GÜBRELEME Ülkemizin Ege - Akdeniz ve Batı Karadeniz sahil kesimleri ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi hariç tüm diğer tarım alanlarında yetiştiriciliği yapılan şeker pancarında verim

Detaylı

Yöney ve Gübrelemenin Meranın Otlatma Kapasitesi Üzerine Etkileri

Yöney ve Gübrelemenin Meranın Otlatma Kapasitesi Üzerine Etkileri Mahmut DAŞCI 1 Binali ÇOMAKLI 2 Tuncay ÖNER 2 1 Atatürk Üniversitesi Narman Meslek Yüksekokulu, Narman, Erzurum 2 Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü, Erzurum e-posta: mtasci@atauni.edu.tr

Detaylı

ÇAYIR VE MERA YÖNETİMİ. Prof.Dr.Hayrettin EKİZ 2017

ÇAYIR VE MERA YÖNETİMİ. Prof.Dr.Hayrettin EKİZ 2017 ÇAYIR VE MERA YÖNETİMİ Prof.Dr.Hayrettin EKİZ 2017 8. KONU - Yem tipine uygun hayvan cinsiyle otlatmanın tanımlanması, - Hayvanların otlama alışkanlıkları, - Karışık hayvan cinsleri ile otlatma, - Mera

Detaylı

Türkiye de hayvancılık sektörünün önündeki sorunları iki ana başlık altında toplamak mümkündür. Bunlar;

Türkiye de hayvancılık sektörünün önündeki sorunları iki ana başlık altında toplamak mümkündür. Bunlar; Tarımı gelişmiş ülkelerin çoğunda hayvancılığın tarımsal üretim içerisindeki payı % 50 civarındadır. Türkiye de hayvansal üretim bitkisel üretimden sonra gelmekte olup, tarımsal üretim değerinin yaklaşık

Detaylı

Prof. Dr. Mustafa TAN Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü ERZURUM

Prof. Dr. Mustafa TAN Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü ERZURUM Prof. Dr. Mustafa TAN Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü ERZURUM Korunga Önemli Bir Bitkidir Korunga, sulamanın yapılamadığı kıraç alanlarda, verimsiz ve taşlık topraklarda yetiştirilecek

Detaylı

SOĞAN YETİŞTİRİCİLİĞİ GİRİŞ:

SOĞAN YETİŞTİRİCİLİĞİ GİRİŞ: SOĞAN YETİŞTİRİCİLİĞİ GİRİŞ: Soğan insan beslenmesinde özel yeri olan bir sebzedir. Taze veya kuru olarak tüketildiği gibi son yıllarda kurutma sanayisinde işlenerek bazı yiyeceklerin hazırlanmasında da

Detaylı

Normal (%) 74 59 78 73 60. Bozuk (%) 26 41 22 27 40. Toplam (Ha) 889.817 192.163 354.526 1.436.506 17.260.592. Normal (%) - - - - 29

Normal (%) 74 59 78 73 60. Bozuk (%) 26 41 22 27 40. Toplam (Ha) 889.817 192.163 354.526 1.436.506 17.260.592. Normal (%) - - - - 29 1.1. Orman ve Ormancılık Türkiye yaklaşık olarak 80 milyon hektar (ha) yüzölçümüyle dağlık ve eko-coğrafya bakımından zengin bir çeşitliliğe sahiptir. Bu ekolojik zenginliğe paralel olarak ormanlar da

Detaylı

TEMEL ZOOTEKNİ KISA ÖZET KOLAY AÖF

TEMEL ZOOTEKNİ KISA ÖZET KOLAY AÖF DİKKATİNİZE: BURADA SADECE ÖZETİN İLK ÜNİTESİ SİZE ÖRNEK OLARAK GÖSTERİLMİŞTİR. ÖZETİN TAMAMININ KAÇ SAYFA OLDUĞUNU ÜNİTELERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜMÜNDEN GÖREBİLİRSİNİZ. TEMEL ZOOTEKNİ KISA ÖZET KOLAY AÖF Kolayaöf.com

Detaylı

Madde 1- KAPSAM. Madde 2- Mera Kanunu nun 18. Maddesi ile Mera Yönetmeliğinin 10. Maddesi gereği yürütülecek çalışmaları kapsar.

Madde 1- KAPSAM. Madde 2- Mera Kanunu nun 18. Maddesi ile Mera Yönetmeliğinin 10. Maddesi gereği yürütülecek çalışmaları kapsar. PROTOKOL 4342 Sayılı Mera Kanunu gereği tespit, tahdit ve tahsisi yapılan mera, yaylak ve kışlaklar ile umuma ait çayır ve otlaklar için uygun ıslah ve amenajman tekniklerinin geliştirilerek verimliliklerinin

Detaylı

... MACAR FİĞİ YEM BİTKİSİ ÜRETİMİNİ GELİŞTİRME PROJESİ

... MACAR FİĞİ YEM BİTKİSİ ÜRETİMİNİ GELİŞTİRME PROJESİ ......... MACAR FİĞİ YEM BİTKİSİ ÜRETİMİNİ GELİŞTİRME PROJESİ 2002 ......... MACAR FİĞİ YEM BİTKİSİ ÜRETİMİNİ GELİŞTİRME PROJESİ BÖLÜM 1.PROJENİN ÖZETİ 1.1.Projenin Adı 1.2.Projenin Süresi 1.3.Projenin

Detaylı

AHUDUDUNUN TOPRAK İSTEKLERİ VE GÜBRELENMESİ

AHUDUDUNUN TOPRAK İSTEKLERİ VE GÜBRELENMESİ AHUDUDUNUN TOPRAK İSTEKLERİ VE GÜBRELENMESİ Yrd. Doç. Dr. Mehmet ZENGİN AHUDUDU Ahududu, üzümsü meyveler grubundandır. Ahududu, yurdumuzda son birkaç yıldır ticari amaçla yetiştirilmektedir. Taze tüketildikleri

Detaylı

Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi

Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Sürdürülebilir Tarım Yöntemleri Prof.Dr.Emine Olhan Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi TARIMSAL FAALİYETİN ÇEVRE ÜZERİNE ETKİSİ Toprak işleme (Organik madde miktarında azalma) Sulama (Taban suyu yükselmesi

Detaylı

Erzurum İli Büyükbaş Hayvan Islahı Projesi Çiftçi Eğitimi. Ocak Nisan 2009 Ziraat Fakültesi Konferans Salonu

Erzurum İli Büyükbaş Hayvan Islahı Projesi Çiftçi Eğitimi. Ocak Nisan 2009 Ziraat Fakültesi Konferans Salonu 2005 2010 Erzurum İli Büyükbaş Hayvan Islahı Projesi 2009 Çiftçi Eğitimi Ocak Nisan 2009 Ziraat Fakültesi Konferans Salonu Program (Cumartesi) Program (Pazar) Sunumlar I. Oturum Problem ve Çözüm Projenin

Detaylı

TÜRKİYE ET ÜRETİMİNDE BÖLGELER ARASI YAPISAL DEĞİŞİM ÜZERİNE BİR ANALİZ

TÜRKİYE ET ÜRETİMİNDE BÖLGELER ARASI YAPISAL DEĞİŞİM ÜZERİNE BİR ANALİZ TÜRKİYE ET ÜRETİMİNDE BÖLGELER ARASI YAPISAL DEĞİŞİM ÜZERİNE BİR ANALİZ Arş. Gör. Atilla KESKİN 1 Arş.Gör. Adem AKSOY 1 Doç.Dr. Fahri YAVUZ 1 1. GİRİŞ Türkiye ekonomisini oluşturan sektörlerin geliştirilmesi

Detaylı

TARLA BİTKİLERİ. Prof.Dr.Hayrettin EKİZ Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü 2017

TARLA BİTKİLERİ. Prof.Dr.Hayrettin EKİZ Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü 2017 TARLA BİTKİLERİ Prof.Dr.Hayrettin EKİZ Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü 2017 5. KONU Buğdaygil Yembitkileri BUĞDAYGİL YEM BİTKİLERİ Buğdaygil yem bitkilerinin genel özellikleri

Detaylı

MEVZUATLAR KANUNLAR. TEBLİĞ, TALİMAT ve KARARLAR YÖNETMELİKLER KANUNLAR. Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanunu

MEVZUATLAR KANUNLAR. TEBLİĞ, TALİMAT ve KARARLAR YÖNETMELİKLER KANUNLAR. Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanunu T.C. ANTALYA VALİLİĞİ Tarım İl Müdürlüğü MEVZUATLAR KANUNLAR 6968 Sayılı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanunu. 5179 Sayılı Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin

Detaylı

KUZEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ YEM BİTKİLERİ SEKTÖRÜ

KUZEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ YEM BİTKİLERİ SEKTÖRÜ KUZEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ YEM BİTKİLERİ SEKTÖRÜ T.C. KUZEYDOĞU ANADOLU KALKINMA AJANSI KUZEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ YEM BİTKİLERİ SEKTÖRÜ Dr. Mehmet Ali ÇAKAL Araştırma ve Planlama Birimi TRA1 2013 Her hakkı

Detaylı

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Tarımsal Ormancılık Uygulamaları ve Potansiyeli Bölgenin Genel Özellikleri: Bölge geniş ovalar ve alçak platolardan

Detaylı

OTLATILAN VE KORUNAN MERA KESİMLERİNDE BAKI FAKTÖRÜNÜN TOPRAKÜSTÜ BİOMAS MİKTARI ÜZERİNE ETKİLERİ. A. Alper BABALIK * Koray SÖNMEZ

OTLATILAN VE KORUNAN MERA KESİMLERİNDE BAKI FAKTÖRÜNÜN TOPRAKÜSTÜ BİOMAS MİKTARI ÜZERİNE ETKİLERİ. A. Alper BABALIK * Koray SÖNMEZ Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri: A, Sayı: 1, Yıl: 2009, ISSN: 1302-7085, Sayfa: 52-58 OTLATILAN VE KORUNAN MERA KESİMLERİNDE BAKI FAKTÖRÜNÜN TOPRAKÜSTÜ BİOMAS MİKTARI ÜZERİNE

Detaylı

KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1247

KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1247 KAHRAMANMARAŞ SEMPOZYUMU 1247 KAHRAMANMARAŞ İLİNİN GENEL MEYVECİLİK DURUMU Mehmet SÜTYEMEZ*- M. Ali GÜNDEŞLİ" Meyvecilik kültürü oldukça eski tarihlere uzanan Anadolu'muz birçok meyve türünün anavatanı

Detaylı

SERTİFİKALI BUĞDAY YETİŞTİRİCİLİĞİNİ YAYGINLAŞTIRMA PROJESİ

SERTİFİKALI BUĞDAY YETİŞTİRİCİLİĞİNİ YAYGINLAŞTIRMA PROJESİ T.C. ERZURUM GIDA TARIM VE HAYVANCILIK İL MÜDÜRLÜĞÜ SERTİFİKALI BUĞDAY YETİŞTİRİCİLİĞİNİ YAYGINLAŞTIRMA PROJESİ ERZURUM Temmuz -2012 PROJEYİ HAZIRLAYANLAR Asuman DEVECİ Ziraat Mühendisi Hülya ÖZER Ziraat

Detaylı

Çevre Sorunlarının Nedenleri. Nüfus Sanayileşme Kentleşme Tarımsal faaliyet

Çevre Sorunlarının Nedenleri. Nüfus Sanayileşme Kentleşme Tarımsal faaliyet Çevre Sorunlarının Nedenleri Nüfus Sanayileşme Kentleşme Tarımsal faaliyet Başlıca çevre sorunları Hava kirliliği Su kirliliği Toprak kirliliği Gürültü kirliliği Katı atıkların oluşturdukları kirlilikler

Detaylı

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA 6.3.2.4. Akdeniz Bölgesinde Tarımsal Ormancılık Uygulamaları ve Potansiyeli Bölgenin Genel Özellikleri: Akdeniz kıyıları boyunca uzanan Toros

Detaylı

12. BÖLÜM: TOPRAK EROZYONU ve KORUNMA

12. BÖLÜM: TOPRAK EROZYONU ve KORUNMA 12. BÖLÜM: TOPRAK EROZYONU ve KORUNMA TOPRAK EROZYONU Toprakların bulunduğu yada oluştuğu yerden çeşitli doğa kuvvetlerinin (rüzgar, su, buz, yerçekimi) etkisi ile taşınmasıdır. Doğal koşullarda oluşan

Detaylı

SARAY Saray İlçesinin Tarihçesi:

SARAY Saray İlçesinin Tarihçesi: Saray İlçesinin Tarihçesi: Saray İlçesinin ne zaman ve kimler tarafından hangi tarihte kurulduğu kesin bilinmemekle beraber, bölgedeki yerleşimin Van Bölgesinde olduğu gibi tarih öncesi dönemlere uzandığı

Detaylı

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA İç Anadolu Bölgesinde Tarımsal Ormancılık Uygulamaları ve Potansiyeli Bölgenin Genel Özellikleri: Çok fazla engebeli bir yapıya sahip olmayan

Detaylı

Macar Fiği Neden Önemlidir? Hangi Topraklarda Yetişir?

Macar Fiği Neden Önemlidir? Hangi Topraklarda Yetişir? Macar Fiği Neden Önemlidir? Macar fiği, son yıllarda ülkemizde ekimi yaygınlaşan beyazımsı-sarı çiçekli bir fiğ türüdür (Resim 1). Bitkinin önemli olmasını sağlayan özellikler; yerli fiğe nazaran soğuklara

Detaylı

ORGANİK MANDA YETİŞTİRİCİLİĞİ. Vet. Hek. Ümit Özçınar

ORGANİK MANDA YETİŞTİRİCİLİĞİ. Vet. Hek. Ümit Özçınar ORGANİK MANDA YETİŞTİRİCİLİĞİ Vet. Hek. Ümit Özçınar ORGANİK TARIM VE HAYVANCILIK NEDİR? Organik tarımın temel stratejisi, kendine yeterli bir ekosistem oluşturarak, bu ekosistemdeki canlıların optimum

Detaylı

Erzurum İli Büyükbaş Hayvan Islahı Projesi

Erzurum İli Büyükbaş Hayvan Islahı Projesi 2005 2010 Erzurum İli Büyükbaş Hayvan Islahı Projesi Prof. Dr. Fahri YAVUZ Çiftçi Eğitimi: Modern Büyükbaş Hayvancılık www.ebhip.org Problem ve Çözüm Problem nedir? Hayvan varlığı en fazla, fakat; eldeki

Detaylı

Çukurova Bölgesi Sığır Yetiştiriciliğinin Yapısı. Prof. Dr. Serap GÖNCÜ

Çukurova Bölgesi Sığır Yetiştiriciliğinin Yapısı. Prof. Dr. Serap GÖNCÜ Çukurova Bölgesi Sığır Yetiştiriciliğinin Yapısı Prof. Dr. Serap GÖNCÜ Memeli hayvanlardan elde edilen süt, bileşimi türden türe farklılık gösteren ve yavrunun ihtiyaç duyduğu bütün besin unsurlarını içeren

Detaylı

Sinirotugiller. Plantaginaceae

Sinirotugiller. Plantaginaceae Sinirotugiller Plantaginaceae PLANTAGİNACEAE (Sinirotugiller) Otsu veya bodur çalımsı bitkilerdir. Yapraklar basit ve genellikle tabanda rozet formundadır. Çiçekler silindirik başak oluştururlar. Meyve

Detaylı

KONYA SÜT SEKTÖR RAPORU (Konya Süt Eylem Planı)

KONYA SÜT SEKTÖR RAPORU (Konya Süt Eylem Planı) KONYA SÜT SEKTÖR RAPORU (Konya Süt Eylem Planı) 2 SUNUŞ PLANI Temel Tarımsal Göstergeler Konya Tarımının 2023 Vizyonu Sağılan Hayvan Varlığı Süt Üretim Kapasitesi Süt Sektöründe Teknoloji Kullanımı Durumu

Detaylı

Arazi verimliliği artırılacak, Proje alanında yaşayan yöre halkının geçim şartları iyileştirilecek, Hane halkının geliri artırılacak, Tarımsal

Arazi verimliliği artırılacak, Proje alanında yaşayan yöre halkının geçim şartları iyileştirilecek, Hane halkının geliri artırılacak, Tarımsal Arazi verimliliği artırılacak, Proje alanında yaşayan yöre halkının geçim şartları iyileştirilecek, Hane halkının geliri artırılacak, Tarımsal kaynaklı kirlilik azaltılacak, Marjinal alanlar üzerindeki

Detaylı

Tarımsal Meteoroloji. Prof. Dr. F. Kemal SÖNMEZ 23 EKİM 2013

Tarımsal Meteoroloji. Prof. Dr. F. Kemal SÖNMEZ 23 EKİM 2013 Tarımsal Meteoroloji Prof. Dr. F. Kemal SÖNMEZ 2 EKİM 201 Prof. Dr. Mustafa Özgürel ve Öğr. Gör. Gülay Pamuk Mengü tarafından yazılan Tarımsal Meteoroloji kitabından faydalanılmıştır. Hava ve İklim ile

Detaylı

Bazı Mısır Çeşitlerinde Verim ve Yem Değerleri Üzerine Bir Araştırma (1)

Bazı Mısır Çeşitlerinde Verim ve Yem Değerleri Üzerine Bir Araştırma (1) Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.), 2004, 14(1): 47-51 Geliş Tarihi: 08.09.2003 Bazı Mısır Çeşitlerinde Verim ve Yem Değerleri Üzerine Bir Araştırma (1)

Detaylı

Çiftçi Şartlarında Potasyumlu Gübrelemenin Verim ve Kaliteye Olan Etkisi

Çiftçi Şartlarında Potasyumlu Gübrelemenin Verim ve Kaliteye Olan Etkisi Çiftçi Şartlarında Potasyumlu Gübrelemenin Verim ve Kaliteye Olan Etkisi Âlim Çağlayan 1 Ertan Demoğlu 1 Besinlerin rolü Yeterli bir gübreleme programı sadece bütün besinlerin temel görevleri açık bir

Detaylı

Çayır ve Meraların Bölgesel Kalkınma Üzerindeki Etkisi. Influence of Meadows and Pastures on Regional Development

Çayır ve Meraların Bölgesel Kalkınma Üzerindeki Etkisi. Influence of Meadows and Pastures on Regional Development Çayır ve Meraların Bölgesel Kalkınma Üzerindeki Etkisi Öz Erdal ÇAÇAN 1, Alaaddin YÜKSEL 2 Ülke olarak hayvancılığımızın ihtiyaç duyduğu kaba yem, belli başlı üç ana kaynaktan sağlanmaktadır. Bunlar çayır-mera

Detaylı

2016 Özalp Tarihçesi: Özalp Coğrafyası: İlçe Nüfus Yapısı: Yaş Grubu Erkek Kadın Toplam 0-14 Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş

2016 Özalp Tarihçesi: Özalp Coğrafyası: İlçe Nüfus Yapısı: Yaş Grubu Erkek Kadın Toplam 0-14 Yaş Yaş Yaş Yaş Yaş Özalp Tarihçesi: Özalp ilçesi 1869 yılında Mahmudiye adıyla bu günkü Saray ilçe merkezinde kurulmuştur. 1948 yılında bu günkü Özalp merkezine taşınmış ve burası ilçe merkezi haline dönüştürülmüştür. Bölgede

Detaylı

METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI

METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI METEOROLOJI METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI Sayı : 133 Mart 2017 Aylık Bülten www.mgm.gov.tr METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ARAŞTIRMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI Sayı : 133 Mart 2017 YAĞIŞ

Detaylı

MÜCADELESİ: Ağaçlar arasında hava akımının iyi olması yani fazla sık dikilmemeleri ve gölgede bulunan ağaçların ışık alımının sağlanması

MÜCADELESİ: Ağaçlar arasında hava akımının iyi olması yani fazla sık dikilmemeleri ve gölgede bulunan ağaçların ışık alımının sağlanması MÜCADELESİ: Ağaçlar arasında hava akımının iyi olması yani fazla sık dikilmemeleri ve gölgede bulunan ağaçların ışık alımının sağlanması gerekmektedir. Hastalıktan kurumuş veya kurumak üzere olan ağaçlar

Detaylı

Dünyada 3,2 milyon tona, ülkemizde ise 40 bin tona ulaşan pestisit tüketimi bunun en önemli göstergesidir. Pestisit kullanılmaksızın üretim yapılması

Dünyada 3,2 milyon tona, ülkemizde ise 40 bin tona ulaşan pestisit tüketimi bunun en önemli göstergesidir. Pestisit kullanılmaksızın üretim yapılması Pestisit; herhangi bir istenmeyen canlının (zararlı organizma), yayılmasını engelleyen, uzaklaştıran ya da ondan koruyan her türlü bileşik ya da bileşikler karışımıdır. Tarımda pestisitler, zararlı organizmaları

Detaylı

Tarım Sayımı Sonuçları

Tarım Sayımı Sonuçları Tarım Sayımı Sonuçları 2011 DEVLET PLANLAMA ÖRGÜTÜ İstatistik ve Araştırma Dairesi Ocak 2015 TARIM SAYIMININ AMACI Tarım Sayımı ile işletmenin yasal durumu, arazi kullanımı, ürün bazında ekili alan, sulama

Detaylı

BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ DERS PROGRAMI BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ-I SAAT PAZARTESİ SALI ÇARŞAMBA PERŞEMBE CUMA

BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ DERS PROGRAMI BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ-I SAAT PAZARTESİ SALI ÇARŞAMBA PERŞEMBE CUMA BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ DERS PROGRAMI BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ-I Toprak Bilgisi (ZF 301) Matematik (ZF 301) Toprak Bilgisi Toprak Bilgisi Bahçe Bit. Giriş (ZF 301) Toprak Bilgisi Bahçe Bit. Giriş Fizik (ZF

Detaylı

2023 E DOĞRU BARTIN TARIMI

2023 E DOĞRU BARTIN TARIMI T.C. BARTIN VALİLİĞİ İL TARIM MÜDÜRLÜĞÜ 2023 E DOĞRU BARTIN TARIMI YUSUF ALAGÖZ İL TARIM MÜDÜRÜ BARTIN DA DEMOGRAFİK YAPI 2009 YILI ADRESE DAYALI NÜFUS TESPİT ÇALIŞMASI SONUCUNDA İLİN TOPLAM NÜFUSU 188.449

Detaylı

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

TARIMSAL YAPILAR. Prof. Dr. Metin OLGUN. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü TARIMSAL YAPILAR Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, İklimsel Çevre ve Yönetimi Temel Kavramlar 2 İklimsel Çevre Denetimi Isı

Detaylı

HAVZA SEÇİMİ YÖNTEM VE KRİTERLERİ

HAVZA SEÇİMİ YÖNTEM VE KRİTERLERİ Orman ve Su İşleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü HAVZA SEÇİMİ YÖNTEM VE KRİTERLERİ Toprak Muhafaza ve Havza Islahı Dairesi Başkanı Havza? Hidrolojik olarak; Bir akarsu tarafından parçalanan, kendine

Detaylı

TARLA BİTKİLERİ DERSLERİNİN BOLOGNA SÜRECİNE İNTİBAK LİSTESİ 1.YARIYIL Kodu Ders Adı Kredi Durumu Ders Ders Adı Kredi 1518101 Botanik 3(2+2) Eşleştirildi 1518151 Botanik 3(2+2) 1518102 Temel Fizik 2(2+0)

Detaylı

BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ GÜZ YARIYILI BÜTÜNLEME SINAVI PROGRAMI 12.01.2016 Salı

BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ GÜZ YARIYILI BÜTÜNLEME SINAVI PROGRAMI 12.01.2016 Salı Serin İklim Sebzeleri BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ GÜZ YARIYILI BÜTÜNLEME SINAVI PROGRAMI Botanik Matematik Fizik Kimya Bahçe Bit. Fizyolojisi Proje Haz. Tek. Türkiye Meyveciliği Genel Meyvecilik Genel Bağcılık

Detaylı

ÇAYDA AZOTLU GÜBRENİN EKONOMİK KULLANIMI ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA im

ÇAYDA AZOTLU GÜBRENİN EKONOMİK KULLANIMI ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA im ÇAYDA AZOTLU GÜBRENİN EKONOMİK KULLANIMI ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA im (1 Yıllık Deneme Sonuçlarını İçeren Rapor, 1986) Burhan KACAR 1ii / S.Rıfat YALÇIN 2, Muammer SARIMEHMET 3 Mücella MÜFTÜOĞLU 4 ve Hülya

Detaylı

T.C ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

T.C ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ T.C ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ.. ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ. ORMAN İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ. ÇOK AMAÇLI UYGULAMA PROJESİ 201 (BU KAPAK SAYFASI CİLDİN ÜSTÜNDE AYNI ŞEKİLDE BULUNACAKTIR. PROJE ADI VE YILI CİLDİN SIRT KISMINDA

Detaylı

ÖDEMİŞ İLÇESİNDE PATATES ÜRETİMİ, KOŞULLAR ve SORUNLAR

ÖDEMİŞ İLÇESİNDE PATATES ÜRETİMİ, KOŞULLAR ve SORUNLAR ÖDEMİŞ İLÇESİNDE PATATES ÜRETİMİ, KOŞULLAR ve SORUNLAR GİRİŞ Solanaceae familyasına ait olduğu bilinen patatesin Güney Amerika`nın And Dağları nda doğal olarak yetiştiği; 16. yüzyılın ikinci yarısında

Detaylı

Turkish Journal of Nature and Science. Bingöl İli Yedisu İlçesi Karapolat Köyü Merasının Botanik Kompozisyonunun Belirlenmesi

Turkish Journal of Nature and Science. Bingöl İli Yedisu İlçesi Karapolat Köyü Merasının Botanik Kompozisyonunun Belirlenmesi Tr. Doğa ve Fen Derg. - Tr. J. Nature Sci. 2013 Yol. 2 No. 1 İJİrbjDoğa ve Ten (Dergisi Turkish Journal of Nature and Science www.bingol.odu.tr/trdogafenderg ingöl İli Yedisu İlçesi Karapolat Köyü Merasının

Detaylı

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ÇUKUROVA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ KARAMAN İLİ DEMİRYURT KÖYÜ MERASINDA FARKLI GÜBRE UYGULAMALARININ MERANIN VERİM VE BOTANİK KOMPOZİSYONUNA ETKİLERİ ÜZERİNDE ARAŞTIRMALAR

Detaylı

YEM BĠTKĠLERĠNDE TOHUMLUK ÜRETĠMĠ. Sabahaddin ÜNAL. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yenimahalle/ Ankara

YEM BĠTKĠLERĠNDE TOHUMLUK ÜRETĠMĠ. Sabahaddin ÜNAL. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yenimahalle/ Ankara Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi (2004) YEM BĠTKĠLERĠNDE TOHUMLUK ÜRETĠMĠ Sabahaddin ÜNAL Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yenimahalle/ Ankara ÖZET Hayvancılığın

Detaylı

İZMİR DE SÜT SEKTÖRÜNE BAKIŞ

İZMİR DE SÜT SEKTÖRÜNE BAKIŞ İZMİR DE SÜT SEKTÖRÜNE BAKIŞ Büyük tarımsal ekonomiler sıralamasında 7. sırada yer alan ülkemiz tarımının milli gelire, istihdama ve dış ticarete katkısı giderek artmaktadır. Tarım sektörü; 2008 yılında

Detaylı

KIRAÇ ARAZİLERE UYGUN ALTERNATİF BİR TAHIL TRİTİKALE YETİŞTİRİCİLİĞİ

KIRAÇ ARAZİLERE UYGUN ALTERNATİF BİR TAHIL TRİTİKALE YETİŞTİRİCİLİĞİ KIRAÇ ARAZİLERE UYGUN ALTERNATİF BİR TAHIL TRİTİKALE YETİŞTİRİCİLİĞİ 1. Tritikalenin Önemi : Dr. Sami SÜZER Yetiştirme Tekniği Bölüm Başkanı Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü suzersami@yahoo.com Tritikale

Detaylı

Not: Programda belirtilmeyen dersler var ise öğretim üyesi ile temasa geçilmelidir.

Not: Programda belirtilmeyen dersler var ise öğretim üyesi ile temasa geçilmelidir. BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ GÜZ YARIYILI SINAV PROGRAMI Matematik Botanik (ZF306 ) Bahçe Bitkilerine Giriş Fizik Toprak Bilgisi Sebze Tohumculuğu Genel Meyvecilik Bahçe Bitkilerinde Hasat ve Muhafaza I I Genel

Detaylı

TOKAT ŞARTLARINDA YETĐŞTĐRĐLEN DEĞĐŞĐK MACAR FĐĞĐ+TRĐTĐKALE KARIŞIM ORANLARININ VERĐM VE KALĐTEYE ETKĐLERĐ

TOKAT ŞARTLARINDA YETĐŞTĐRĐLEN DEĞĐŞĐK MACAR FĐĞĐ+TRĐTĐKALE KARIŞIM ORANLARININ VERĐM VE KALĐTEYE ETKĐLERĐ ANADOLU, J. of AARI 9 (2) 1999, 105-113 MARA TOKAT ŞARTLARINDA YETĐŞTĐRĐLEN DEĞĐŞĐK MACAR FĐĞĐ+TRĐTĐKALE KARIŞIM ORANLARININ VERĐM VE KALĐTEYE ETKĐLERĐ Selahattin ĐPTAŞ Mustafa YILMAZ Gaziosmanpaşa Üniversitesi,

Detaylı

ULUSAL HUBUBAT KONSEYİ HAZİRAN ÜLKESEL BUĞDAY GELİŞİM RAPORU

ULUSAL HUBUBAT KONSEYİ HAZİRAN ÜLKESEL BUĞDAY GELİŞİM RAPORU ULUSAL HUBUBAT KONSEYİ HAZİRAN- 2017 ÜLKESEL BUĞDAY GELİŞİM RAPORU (12.06.2017) Türkiye Geneli Bitki Gelişimi Türkiye de 2016-2017 Ekim sezonunda buğday ekim alanlarının geçen yılki rakamı koruyacağı hatta

Detaylı

SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KURAKLIK YÖNETİMİ İHTİSAS HEYETİ 2.TOPLANTISI

SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KURAKLIK YÖNETİMİ İHTİSAS HEYETİ 2.TOPLANTISI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ KURAKLIK YÖNETİMİ İHTİSAS HEYETİ 2.TOPLANTISI TOPRAK MUHAFAZA VE HAVZA ISLAHI DAİRESİ BAŞKANLIĞI FAALİYETLERİ DR.HAVVA KAPTAN ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TOPRAK MUHAFAZA VE HAVZA

Detaylı

Çaldıran daha önceleri Muradiye İlçesinin bir kazası konumundayken 1987 yılında çıkarılan kanunla ilçe statüsüne yükselmiştir.

Çaldıran daha önceleri Muradiye İlçesinin bir kazası konumundayken 1987 yılında çıkarılan kanunla ilçe statüsüne yükselmiştir. Çaldıran Tarihçesi: İlçe birçok tarihi medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Medler, Bizanslılar, Urartular, İranlılar ve son olarak Osmanlı devleti bu ilçede hâkimiyet sürmüşlerdir. İlçenin tarih içerisindeki

Detaylı

Patatesin Dünyadaki Açlığın ve Yoksulluğun Azaltılmasındaki Yeri ve Önemi

Patatesin Dünyadaki Açlığın ve Yoksulluğun Azaltılmasındaki Yeri ve Önemi Patatesin Dünyadaki Açlığın ve Yoksulluğun Azaltılmasındaki Yeri ve Önemi Prof. Dr. Necmi İŞLER M.K.Ü. Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Antakya/HATAY Güney Amerika kökenli bir bitki olan patates

Detaylı

BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ DERS PROGRAMI BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ-I SAAT PAZARTESİ SALI ÇARŞAMBA PERŞEMBE CUMA

BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ DERS PROGRAMI BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ-I SAAT PAZARTESİ SALI ÇARŞAMBA PERŞEMBE CUMA BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ DERS PROGRAMI BAHÇE BİTKİLERİ BÖLÜMÜ-I Toprak Bilgisi Fizik (ZF 301) Matematik Toprak Bilgisi (ZF 302) Toprak Bilgisi Bahçe Bit. Giriş (ZF 301) Toprak Bilgisi Bahçe Bit. Giriş Fizik

Detaylı

Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği

Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Doç.Dr.Tufan BAL I.Bölüm Tarım Ekonomisi ve Politikası Not: Bu sunuların hazırlanmasında büyük oranda Prof.Dr.İ.Hakkı İnan ın Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği Kitabından

Detaylı

Gübre Kullanımının Etkisi

Gübre Kullanımının Etkisi 1 Gübre Kullanımının Etkisi Tarımsal üretimi artırmanın en kolay yollarından biri gübre Dünyada gübre kullanımı sürekli artıyor. En çok tüketilen azotlu ve fosforlu gübreler Kirlilik açısından ahır gübresi

Detaylı

SÜT SEKTÖRÜNDE MEVCUT DURUM. Yusuf GÜÇER Ziraat Mühendisi İzmir İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü

SÜT SEKTÖRÜNDE MEVCUT DURUM. Yusuf GÜÇER Ziraat Mühendisi İzmir İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü SÜT SEKTÖRÜNDE MEVCUT DURUM Yusuf GÜÇER Ziraat Mühendisi İzmir İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü TARIMSAL ÜRETİM DEĞERİ BİTKİSEL VE HAYVANSAL ÜRETİMDE İZMİR İN ÜLKE SIRALAMASINDAKİ YERİ (TUİK-2014)

Detaylı

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA

TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA TARIMSAL ORMANCILIK (AGROFORESTRY) Prof. Dr. İbrahim TURNA Doğu Anadolu Bölgesinde Tarımsal Ormancılık Uygulamaları ve Potansiyeli Bölgenin Genel Özellikleri: Ülkemizin en yüksek ve engebeli bölgesidir.

Detaylı

Türkiye'de Tarım. İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetine tarım denir.

Türkiye'de Tarım. İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetine tarım denir. Türkiye de Tarım Türkiye'de Tarım İnsanların toprağı işleyerek ekme ve dikme yoluyla ondan ürün elde etmesi faaliyetine tarım denir. Türkiye Topraklarından Yaralanma Oranları Topraklarımızdan faydalanma

Detaylı

Diyarbakır İlindeki Hayvancılık İşletmelerinin Mekanizasyonu

Diyarbakır İlindeki Hayvancılık İşletmelerinin Mekanizasyonu Diyarbakır İlindeki Hayvancılık İşletmelerinin Mekanizasyonu Abdullah SESSİZ 1, M. Murat TURGUT 2, H. Deniz ŞİRELİ 3 1 Dicle Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Makinaları Bölümü, Diyarbakır 2 Çukurova

Detaylı

Bölüm 7. Tarımsal Üretim Faktörleri. Üretim Faktörleri Toprak Sermaye Emek (iş) Girişimcilik (yönetim yeteneği)

Bölüm 7. Tarımsal Üretim Faktörleri. Üretim Faktörleri Toprak Sermaye Emek (iş) Girişimcilik (yönetim yeteneği) Bölüm 7. Tarımsal Üretim Faktörleri Üretim Faktörleri Toprak Sermaye Emek (iş) Girişimcilik (yönetim yeteneği) Tarımsal yapı, toprak (doğa), sermaye, emek ve girişimcilik gibi temel üretim araçlarının

Detaylı

Sığır yetiştiriciliğinde Sıcaklık Stresi ve Alınabilecek Önlemler. Prof. Dr. Serap GÖNCÜ. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi

Sığır yetiştiriciliğinde Sıcaklık Stresi ve Alınabilecek Önlemler. Prof. Dr. Serap GÖNCÜ. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Sığır yetiştiriciliğinde Sıcaklık Stresi ve Alınabilecek Önlemler Prof. Dr. Serap GÖNCÜ Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü 01330 Adana Bir ineğin kendisinden beklenen en yüksek verimi

Detaylı

YEM BİTKİLERİ ÜRETİMİ VE SORUNLARI

YEM BİTKİLERİ ÜRETİMİ VE SORUNLARI YEM BİTKİLERİ ÜRETİMİ VE SORUNLARI Esvet Açıkgöz 1 Rüştü Hatipoğlu 2 Suzan Altınok 3 Cengiz Sancak 3 Ali Tan 4 Dilek Uraz 5 1: Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü, Bursa 2: Çukurova

Detaylı