Sinemaya Giriş-1. mehmetarslantepe.net

Transkript

1 Sinemaya Giriş-1 mehmetarslantepe.net

2 Moving Pictures - Hareketli Resimler Lascaux Mağrası Altamira Mağrası Mısır Piramitleri Antik Yunan

3 Antik Yunan Sophocles: "karanlık odada ışığa hassas madde Aristo: "delik küçüldükçe görüntü netleşir Euclid: "iki göz görüntüyü birleştirir"

4 Platon'un mağrası. Mağara Alegorisi. Doğadaki tüm görüntülerin ideaların gölgelerinden ibaret olduğunu ileri sürer.

5

6 Uzak Doğu ve Orta Doğu Sihirbaz Shao Ong (MÖ. 121) gölge oyunu ile İmparator Wu Ti'nin ölen karısına benzeyen bir gölgeyi perde üzerine düşürerek imparatora gösteri yapmıştır. Canlandırmayı kâğıttan yapılmış tasvirler kullanarak başarmıştır. Daha sonraları gölge oyunu olarak gelişecektir.

7 Ting Huan (MS 180) (bazı kaynaklarca) bir lambayla ilk kez hareketli görüntü sağlamıştır. Yaptığı makinedeki lambanın ürettiği sıcak hava yükselerek panellere aktarılarak resimler panellerde hareket eder gibi görülmüştür. 12.yüzyılda Chiang Khuei ve Fang Chheng hareket ve canlandırma üzerine çalışmalar yapmıştır. Hareketin yeniden üretiminden söz ettikleri bilinmektedir.

8 İğne deliği/pinhole ilkesi: bu optik ilkeden ilk söz eden M.Ö. 5. yüzyılda yaşamış olan Çinli filozof Mo Ti olmuştur. Mo Ti, görüntünün/ışığın delikten geçirilişini incelemiştir. Batıda ise M.Ö. 4. yüzyılda Aristoteles iğne deliği ilkesinden söz etmiştir. 10. yüzyılda ise Çin'de budistlerinin pagoda denilen dini kulelerindeki bir delikten duvara görüntüler yansıttığı bilinmektedir.

9 Ortaçağ ın optik bilgini Basralı El-Hasan (Alhazen ya da Alhacen) ( ) ışıklar ve renkler havada karışmazlar tezini kanıtlamak için çalışmalar yapmıştır. Çalışmalarının sonuçlarını kaydettiği Kitab al Manazir (Book of Optics) gelecekteki optik çalışmaları için önemli bir kaynak olmuştur. El-Hasan, karanlık kutu yu güneş tutulmasında güneş ışınlarını incelemek için kullanmıştır. O da Aristo gibi delik küçüldükçe görüntünün netleştiğini söylemiştir. Tezini kanıtlamak için çeşitli iğne deliği araçları yapmıştır.

10

11 Çalışmaları Rönesans döneminde Roger Bacon, Johannes Kepler, Rene Descartes ve Christian Huygens'i etkilemiştir. Roger Bacon ( ) El-Hasan dan öğrendikleriyle karanlık kutunun ayrıntılı bir tanımını yaptığından bu aletin mucidi olarak görülebilir; fakat bu kabul edilmemektedir. Karanlık Kutu terimi (Camera Obscura) ilk kez Alman Johannes Kepler tarafından 1604 yılında kullanılmıştır.

12 Camera Obscura Camera Obscura (Dark Room) fotoğraf makinesinin temeli ve görüntü araçlarının ilkidir. Kutu, delik, ışık ve tersine çevrilmiş görüntü Camera Obscura nın yapısını oluşturmaktadır.

13 Aracın çizim amaçlı ilk kullanımı Leonardo da Vinci nin ( ) el yazmalarında görülmektedir. İtalyan matematikçi Girolamo Cardano ( ) tarafından camera obscura'ya 1550'de lens eklenmiştir. Alman Johann Zahn ( ) ise elde taşınabilecek kadar küçük bir camera obscura ( ) yapmayı başarmıştır. Reflex camera obscura olarak isimlendirilecek bu aygıtta mercek netlik ayarı yaparak içeri giren ışığı ayarlayabiliyordu. Bu özelliğiyle, 19. yüzyıl tek mercekli refleks makinelerinin prototipi olarak kabul edilmektedir.

14 Camera obscura sanatçılara yeni ufuklar açmıştır. Çizimlerinde camera obscura dan yararlanan birçok ressamın olduğu bilinmektedir. Özelikle 17. ve 18. yüzyıllarda ressamlar desenlerini bu araç yardımıyla çizmişlerdir. Jan Vermeer ( ) resimlerindeki fotoğrafik bakış açısı dikkat çekicidir. Resimlerinde fotoğrafik bir gözün etkileri bulunmaktadır. Resimlerindeki perspektif, fluluklar ve ışığın bir noktadan gelmesi onun camera obscura kullanarak resimlerini yaptığını göstermektedir.

15 Resimlerinde kusursuz kompozisyon sağlamış olmasına rağmen, tablolarında ön çalışmalara ait izler bulunmaz. Bunu Camera obscura ile sağladığı iddia edilir. Fakat bir lensin kullanılmasıyla ortaya çıkacak ışık ve perspektif etkileri tablolarında vardır.

16

17

18 Büyülü Fener (Magic Lantern) Alman Athanasius Kricker, Camera Obscura dan yararlanarak 1640 yılında projeksiyon makinesinin öncüsü olan Magica Laterna yı yapmıştır. Bu araç, çizimlerin arkasından ışık verilerek düz bir yüzeye aktarılarak görüntü oluşturmaya dayanmaktadır. Avrupa'da birkaç yüzyıl eğlence aracı olarak kullanılmıştır. Slayt projeksiyonun ilk örneği, öncüsüdür.

19

20

21 Fantazmagorya

22 orama'lar Panorama Diorama Pleorama Clylorama Cosmorama Kalorama Europeorama

23 Görüntü yansıtıldı. Küçük hareketler elde edildi. Gerçek anlamda görüntülü resim için gözün ağ tabakası izleniminin (görüntünün kalıcılığı ilkesi) bilinmesi ve Kayıt için uygun bir ortamın keşfedilmesi gerekiyordu.

24 Görüntünün Kalıcılığı İlkesi Görüntü ağ tabakada 1/20 saniye kalır. Bir cismin görüntüsü kaybolmadan başka bir cismin görüntüsü ağ tabakaya düşünce göz bu iki cismin görüntüsünü birleştirmektedir. Bu şekilde film karelerindeki hareketlilik oluşmaktadır. Gözün bu özelliğinin bilimsel incelemesi 18. yüzyılda yapılmıştır.

25

26 Gözün ağ tabaka izlenimi özelliğine dayanarak bir takım basit aletler üretilmiştir. Travmatrop Fenakistiskop Zutrop Praksinoskop

27 Travmatrop

28 Fenakistiskop

29 Zutrop

30 Praksinoskop

31 Fotoğrafın Keşfi Joseph Nicephore Niepce, kurşun ve kalay alaşımlı bir plakaya durağan görüntüyü kaydetti Pozlanma süresi 8 saati buluyordu. 1839'da 30 dakikaya düşürüldü. Henry Fox Talbot, 1840'da negatif baskı yöntemini geliştirdi. Cam tabakaya da görüntü basılabildi, büyülü Fener'de kullanıldı.

32 Chronophotography Chronophotography hızlı fotoğraf çekme teknikleridir. Erken sinemacılar dönemini (Victorian) tanımlar. George Eastman 1884'de şeffaf rulo filmi üretti. Selüloit tabanlı esnek bu film görüntülü resim üretmeye en uygun ortamdı. Hızlı pozlanıyordu. Eadward Muybridge, Wordsworth Donisthorpe, Charles Emile Reynaud, Etienne-Jules Marey, Ottomar Anschutz.

33 Muybridge ve Marey en bilinenleridir Muybridge, 1878'de at çekimleri ile başlamıştır. 12 kamera ile başlamış sonra 24 kameraya çıkmıştır. Canlıların hareketlerini inceleme amacındaydı. (zoopraxiscope) Marey, 1882'de fotoğraf tüfeğini yapmıştır. 12 resim pozlamıştır.

34 Thomas Edison Erken sinemacıların sonuncusudur ve yeni bir dönemi başlatmıştır. 1891'de hızlı fotoğraf çeken kamerası Kinetograph'ı, 1892'de fotoğrafların izlendiği göstericisi Kinetoskop'u yapmıştır. Eastman'ın esnek filmini 35mm olarak kesmiş ve her karenin yanlarına 4 delik açmıştır. Saniyede 46 kare pozluyordu. Black Maria isimli çekim stüdyosunu kurdu ve film üretmeye başladı. 14 Nisan 1894 tarihinde İlk Kineteskop salonunu açtı. Amerika'da sinema endüstrisinin başlangıcı sayılır.

35 Bir makineden tek bir kişi izleyebiliyordu. Kısa bir süre sonra projeksiyonun başarılmasıyla bu girişim son buldu. Peep Show da denilmektedir. Fred Ott'un Aksırığı, Rice-Irwin Öpüşmesi, dans ve vodvil gösterileri, horoz dövüşü ilk sergilediği çekimleridir. 20 saniyelik görüntülerdir. Aksiyona dayalı, gösteri yanı olan çekimlere ağırlık verdi. İlk reklam filmini de çekmiştir.

36 Louis ve Auguste Lumiere Cinematograph ile projeksiyon başarıldı. 35mm film Saniyede 16 kare 1895 "Fabrikadan Çıkış"

37 28 Aralık 1895, Paris, Grand Cafe'de ilk kez halka gösterim. Bebeğin Maması Trenin Gara Girişi Sulanan Bahçevan Kendi çevrelerini çektiler. Oyuncu, dekor, sahne düzeni, senaryo yok. Sinema diline bir katkıları olmadı. Haber, röportaj, gezi filmleri.