TÜBERKÜLOZ ve TÜBERKÜLOZ KONTROLÜ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TÜBERKÜLOZ ve TÜBERKÜLOZ KONTROLÜ"

Transkript

1 TÜBERKÜLOZ ve TÜBERKÜLOZ KONTROLÜ KASIM 2006 Selçuk Üniversitesi Süleyman Demirel Kongre ve Kültür Merkezi TÜRKÝYE ULUSAL VEREM SAVAÞI DERNEKLERÝ FEDERASYONU T.C. SAÐLIK BAKANLIÐI VEREM SAVAÞI DAÝRE BAÞKANLIÐI KONYA VEREMLE SAVAÞ DERNEÐÝ S.Ü. MERAM TIP FAKÜLTESÝ GÖÐÜS HASTALIKLARI ANABÝLÝM DALI

2

3 I II III IV V Bilimsel Program Konuşma Özetleri Sözlü Sunular Poster Sunular İndeks

4

5 Değerli meslektaşlarım, Sağlık bilimleri ve teknolojilerindeki olağanüstü ilerlemelere karşın, dünya genelinde ve ülkemizde tüberküloz hala önemli bir sorun olmaya devam ediyor. Bazı Afrika ülkelerinde HIV enfeksiyonunun da etkisiyle ölümlerin birinci nedeni olan tüberküloz, ülkemizde de maalesef ölümlerin ilk on nedeni arasında yer alabiliyor.* Bilinen hastaların kontrol altına alınamaması nedeniyle artmakta olan dirençli olgular ise toplum sağlığını ciddi şekilde tehdit ediyor. Ülkemizin olanaklarıyla bağdaşmayan bu durumun tek izahı kötü yönetimlerdir 'lere kadar toplumcu bir anlayışla yürütülen verem savaşı, bu tarihlerden sonra bireyci bir hüviyete bürünmüştür. Hastaların peşi bırakılmış, yalnızca kendi ayağıyla gelenlere hizmet verilmeye başlanmıştır. Son yirmi yılda ülkemizi de kapsama alanına alan küreselleşme ise, sağlığı alınan-satılan bir ticari metaya, sağlıkçıları da tacire dönüştürerek bireyci anlayışı pekiştirmiştir. Bu anlayışla tüberkülozun kontrol altına alınması mümkün değildir. Sadece verem ve bunun gibi bulaşıcı hastalıkların değil, tüm hastalıkların toplumcu bir anlayışla değerlendirilmesi ve yönetilmesi gerekir. Çünkü, A. Grotjahn'ın dediği gibi, Bir kimsenin hasta oluşu, yalnızca o kişinin sorunu değildir. Kişinin hastalığı, ailesi başta olmak üzere bütün toplumun sorunudur. Tüberkülozun kontrol altına alınabilmesi için Dünya Sağlık Örgütü'nce bütün ülkelere tavsiye edilen Doğrudan Gözetimli Tedavi Stratejisi de toplumcu bir anlayışın ürünüdür. Ülkemizde Doğrudan Gözetimli Tedavi'nin etkili bir şekilde uygulanabilmesi için, Verem Savaş Dispanserlerinin, en yaygın sağlık örgütü olan Sağlık Ocakları ve Sağlık Evleri ile yakın bir işbirliği içinde olması ve bu nedenle de, bu örgütün korunması ve güçlendirilmesi gerekir. Küresel sermayenin dayattığı ve Sağlıkta Dönüşüm Programı gibi süslü deyişlerle getirilmeye çalışılan ve özü itibariyle bireyci bir anlayışı temsil eden Aile Hekimliği modeli tüberkülozun kontrolünü daha da zorlaştıracak gibi görünmektedir. Çünkü bu modelde, bir hekim ve bir yardımcı sağlık personelinden oluşan ekibin, muayenehane dışına çıkıp ev ziyaret etme ve hastaların peşine düşme gibi bir planları da yoktur, olanakları da. Bu yeni modelin denenmekte olduğu illerde, Aile Hekimlerinin koyacağı tüberküloz tanılarını doğrulayacak bir sevk ve geri bildirim düzenlemesinin yanı sıra, bu modelin açıklarını kapatmak üzere oluşturulan Toplum Sağlığı Merkezleri il, ilçe ve köylerde düzenli ve sürekli ev ziyaretleri yapabilecek şekilde örgütlenir ve donatılırsa ve tüberküloz ilaçları yalnızca bu merkezlerde bulundurulursa, bu yeni modelin (tüberkülozun kontrolü açısından) sakıncaları bir ölçüde giderilebilir. Kongrenin gerçekleşmesindeki değerli katkıları için Konya Veremle Savaş Derneğine, Selçuk Üniversitesi Rektörlüğüne ve Meram Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalına, Kongre Sekreterliği ile Bilim ve Düzenleme Kurullarına ve tüm katılımcılara içten teşekkürlerimizi sunar, kongrede dile getirilen çözüm önerilerinin gerçekleşmesini dileriz. Prof. Dr. Ferit Koçoğlu T.U.V.S.D.F. Başkanı * Ulusal Hastalık Yükü Çalışması (2003) (Sağlık Bakanlığı-Başkent Üniversitesi)

6

7 Onursal Kurul: Kongre Başkanlığı: Kongre Sekreterliği: Kongre Mali İşler Sor: Prof. Dr. Recep AKDAĞ (Sağlık Bakanı) A. Atilla OSMANÇELEBİOĞLU (Konya Valisi) Av. Tahir AKYÜREK (Konya Büyükşehir Belediye Başkanı) Prof. Dr. Süleyman OKUDAN (Selçuk Üniversitesi Rektörü) Av. M. Erbil KORU (Konya Veremle Savaş Derneği Başkanı) Prof.Dr. Ferit KOÇOĞLU (T. Ulusal Verem Savaşı Dernekleri Federasyonu Başkanı) Uzm.Dr.Feyzullah GÜMÜŞLÜ (Sağlık Bakanlığı Verem Savaşı Daire Başkanı) Prof.Dr. Mecit SÜERDEM Uzm.Dr. Sabahattin YÜCETAŞ Ayhan ŞENPINAR Av.Ali AYSU Sait KORU Kongre Düzenleme Kurulu: Av. M. Erbil KORU (Kurul Başkanı) (Türkiye U.V.S.D.Federasyonu Yönetim Kurulu) Prof. Dr. Ferit KOÇOĞLU Prof. Dr. Zeki KILIÇASLAN Dr. Ali Rıza ERDOĞAN Ayhan ŞENPINAR İsmail AKÇAM Uzm. Dr. Ahmet EREM Av. M. Erbil KORU Dr. O. Faik TOPÇU Nevzat YARAR Veli ÖZTÜRK Süleyman TÜRKER Prof.Dr. Zeki KILIÇASLAN (Sekreter) (Konya Veremle Savaş Derneği Yönetim Kurulu) Av. M. Erbil KORU Uzm. Dr. Sabahattin YÜCETAŞ Ali Doğan KOYUNCU Haydar YAZGAN Diş Hek. A.Sabri PİŞKİN Prof. Dr. Mecit SÜERDEM Av. Ali AYSU Av. Mehmet BÜYÜKYILMAZ Ahmet ÇİNİ Kongre Bilim Kurulu: Prof.Dr. Oktay İMECİK (Başkan) Doç.Dr. Şeref ÖZKARA (Sekreter) Doç.Dr. Serir AKTOĞU Prof.Dr. Hayati BİLGİÇ Doç.Dr. Haluk C. ÇALIŞIR Prof.Dr. Numan EKİM Prof.Dr. Müzeyyen ERK Doç.Dr. Mehmet GÖK Prof.Dr. Hilmi GÜRSES Prof.Dr. Recep IŞIK Prof.Dr. Oğuz KILINÇ Prof.Dr. Ali KOCABAŞ Prof.Dr. Muzaffer METİNTAŞ Prof.Dr. Numan NUMANOĞLU Uzm.Dr. Mihriban ÖĞRETENSOY Prof.Dr. Faruk ÖZER Prof.Dr. Tevfik ÖZLÜ Doç.Dr. Atilla SAYGI Prof.Dr. Altay ŞAHİN Prof.Dr. Türkan TATLICIOĞLU Prof.Dr. Haluk TÜRKTAŞ Doç.Dr. Kürşat UZUN Doç.Dr. Sedat ALTIN Uzm.Dr. Emel ÇAĞLAR Prof.Dr. Elif DAĞLI Uzm.Dr. Onur F. ERER Doç.Dr. Füsun O. EYÜPOĞLU Prof.Dr. Oktay GÖZÜ Doç.Dr. Semih HALEZEROĞLU Doç.Dr. Turan KARAGÖZ Prof.Dr. Nural KİPER Uzm.Dr. Kaya KÖKSALAN Prof.Dr. Arzu MİRİCİ Prof.Dr. Kemal ÖDEV Prof.Dr. Gül ÖNGEN Prof.Dr. Mustafa ÖZESMİ Uzm.Dr. Ayşe ÖZSÖZ Doç.Dr. Tulin SEVİM Doç.Dr. Kemal TAHAOĞLU Uzm. Dr. Özlen TÜMER Prof.Dr. Eyüp Sabri UÇAN Prof.Dr. Adil ZAMANİ

8 Katkılarından dolayı Teşekkür Ederiz... Glaxo Smith Kline İlaç Novartis İlaçları A.Ş. İleri Savunma Sistemleri A.Ş. Kaan Medikal Ltd. Şti. 2

9 I Bilimsel Program

10 15 Kasım 13:00-19:00 Kayıt 16 Kasım A SALONU KONGRE BİLİMSEL PROGRAMI B SALONU 9:00-10:00 Açılış Konuşmaları - 15 Kasım da başlayan kayıt işlemlerinin devamı 10:00-10:30 ÇAY - KAHVE MOLASI 10:30-12:30 Panel: Türkiye ve Dünya'da TB Kontrolü ve Dünya'da TB Kontrolünde Yeni Yaklaşımlar Oturum Başkanı: Prof. Dr. Zeki Kılıçaslan Uz.Dr.Feyzullah Gümüşlü Dr.Lucica Ditiu 12:30-13:30 ÖĞLE YEMEĞİ 13:30-15:00 Panel: Tüberküloz Laboratuarlarında Standartlar, Kalite Kontrolü ve Planlama Oturum Başkanı: Prof.Dr. Recep Öztürk Tüberküloz' da Doğrudan Gözetimli Tedavi ve Hemşirelik Uygulamaları Oturum Başkanı: Dr. Ali Rıza Erdoğan Rutin Tüberküloz laboratuarında Standartlar Yük.Hem. Özgül Torun Prof.Dr. Recep Öztürk Çamlıca Göğüs Hastalıkları Tüberküloz Laboratuarında Kalite Kontrolü Fatma Düzel Uz.Dr. İsmail Ceyhan Süreyyapaşa Göğüs hastanesi Türkiye'de Tüberküloz Laboratuarlarının Durumu ve Geleceği Uz.Dr.Feyzullah Gümüşlü 15:00-15:30 ÇAY- KAHVE MOLASI Hafize Aslan Nazilli VSD Birsen Yeşilkanat Şehremini -İstanbul VSD 15:30-16:30 Konferans: Konferans: Oturum Başkanı: Doç.Dr. H.Celalettin Çalışır Oturum Başkanı: Prof.Dr. Can Öztürk DSÖ'nün Türkiye Tüberküloz Kontrol Programının Gözden Geçirme Değerlendirmesi Dr.Lucica Ditiu 16:30-18:00 Doğrudan Gözetimli Tedavi Uygulamaları Oturum Başkanları: Doç. Dr. Şeref Özkara / Uz.Dr. Seren Arpaz İzmir DGT Deneyimi Dr.Mert Aydın İstanbul DGT Deneyimi Dr. Bektaş Kısa Zonguldak DGT Deneyimi Dr.Ümit Alpaslan Niğde DGT Deneyimi Dr.Abdullah Eyüboğlu 20:00 AKŞAM YEMEĞİ Birinci Basamakta sigara bıraktırma Doç.Dr.Celal Karlıkaya 4

11 17 Kasım A SALONU B SALONU 9:00-10:30 Konferanslar Konferanslar Oturum Başkanı: Oturum Başkanı: Prof.Dr. Ferit. Koçoğlu, Doç.Dr.Filiz Koşar 9:00-9:30 Türk Silahlı Kuvvetlerinde TB Kontrolü İnhalasyon yolu ilaç kullanımı DoçDr.Faruk Çiftçi Prof.Dr. Mecit Süerdem 9:30-10:00 Hapishaneler ve Diğer Risk Gruplarında Uyku laboratuarı kurulumu ve yönetimi TB Kontrolü. Yrd.Doç.Dr. Önder Öztürk Dr. Asiye İnan Süer 10:00-10:30 Hasta gözüyle tüberküloz Astım KOAH ayrıcı tanı Dr.Cenk Deliküçük Doç.Dr.Filiz Koşar 10:30-11:00 ÇAY - KAHVE MOLASI 11:00-12:30 Panel Panel Büyük Şehirlerde TB Kontrolü KOAH Tanı ve Tedavisinde Güncel Durum Oturum Başkanları: Prof. Dr. Oktay İmecik Oturum Başkanı: Prof.Dr.Mecit Süerdem Prof.Dr.Zeki Kılıçaslan Ankara' da TB Kontrolü Dr.Süha Özkan İstanbul' da TB kontrolü İzmir' de TB Kontrolü Doç.Dr.Dr.Onur Erer 12:30-13:30 ÖĞLE YEMEĞİ Diğer Büyük Kentlerimizde TB Kontrolü. Doç.Dr. Şeref Özkara KOAH Epidemiyolojisi Doç.Dr.Ayşe Füsun Ülger KOAH Patogenezi Doç.Dr.Candan Öğüş KOAH Tanısı Doç.Dr.Gökhan Çelik KOAH ' da tedavi Prof.Dr.Ahmet Akkaya 13:30-15:00 Panel Panel Türkiye' de Sağlıkta Dönüşüm Programı ve Solunum Yolu Enfeksiyonlarında TB Kontrolü Antibiyotik Kullanımı Oturum Başkanı: Prof.Dr. Ali Kocabaş Oturum Başkanı: Prof.Dr.Emel Türk Arıbaş Uzm.Dr.Turan BUZGAN S.B.Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü. Uz.Dr.Feyzullah Gümüşlü Verem savaşı Daire Başkanı Doç.Dr. H.Celalettin ÇALIŞIR Toraks Derneği 15:00-15:30 ÇAY - KAHVE MOLASI Akut ve Kronik Sinüzitte AB kullanımı Prof.Dr.Bedri Özer Enfekte KOAH Ataklarında AB Kullanımı Doç.Dr.Feza Uğurman Toplum Kökenli Pnömonide AB Kullanımı Doç.Dr.Aykut Çilli 5

12 A SALONU 15:30-16:30 Serbest Bildiri Sunumları: Oturum başkanı: Prof.Dr. Gül Öngen B SALONU 16:30-18:00 Konferanslar: Yuvarlak masa Oturum başkanı: Prof.Dr. Elif Dağlı Çok İlaca Dirençli Tüberküloz Tanı tedavi standartları ve Türkiye Deneyimi Çocuk Tüberkülozunda Tanı Sorunları Oturum Başkanlığı: Prof.Dr. Uğur Özçelik Dr.Feyzullah Gümüşlü / Dr.Kemal Tahaoğlu Doç.Dr. Kemal Tahaoğlu Türkiye'de Tütün Kontrolü Doç.Dr. Serir Aktoğu Doç.Dr. Celal Karlıkaya Uz.Dr.Gönenç Ortaköylü Doç.Dr.Şeref Özkara 20:00 AKŞAM YEMEĞİ Kongre Sekreteryası Prof. Dr. Mecit SÜERDEM Uzm. Dr. Sabahattin YÜCETAŞ Konya Veremle Savaş Derneği Mevlana Caddesi Mümtaz Koru İşhanı No: 21/105 Tel-Faks: GSM: Organizasyon Sekreteryası Ömer Ali ERGÜN Nenehatun Caddesi 38/1 GOP., ANKARA Tel : (pbx) Faks : e-posta: oergun@mdsorganizasyon.com 6

13 18 Kasım A SALONU B SALONU 9:00-10:30 Konferanslar Panel Oturum Başkanı: Prof.Dr. Hayati Bilgiç ASTIM: ENFLAMASYONDAN TEDAVİYE Standart Akciğer Grafisi Değerlendirilmesi Prof.Dr.Kemal Ödev Radyolojik tüberküloz olgu sunuları Uz.Dr. Gönenç Ortaköylü 10:30-11:00 ÇAY - KAHVE MOLASI Oturum Başkanı: Prof.Dr.Faruk Özer Astım Patogenezi Prof.Dr.Faruk Özer Astım'da Kullanılan İlaçlar Yrd.Doç.Dr.Şebnem Yosunkaya Astım'da Basamak Tedavisi Doç.Dr.Bülent Tutluoğlu 11:00-12:30 Konferanslar Oturum Başkanı: Prof.Dr. E. Sabri Uçan Türkiye' de Tüberküloz Kontrolünde Verem Savaşı Derneklerinin Rolü; Sağlık kurumlarında TB bulaşmasından Geçmişten geleceğe korunma Oturum Başkanı: Prof. Dr. Ferit Koçoğlu Uz. Dr. Özlen Tümer Uz. Ahmet R. Erem Dr.Alirıza Erdoğan Moleküler TB epidemiyolojisi; Temel ilkeler ve İstanbul deneyimi Uz.Dr. Kaya Köksalan 12:30-13:30 ÖĞLE YEMEĞİ TB enfeksiyonu tanısında gamma interferona dayalı yöntemler: Prof. Dr. Mustafa Bakır 13:30-17:00 KONYA GEZİSİ Mevlana Müzesi - Karatay Medresesi - Meram Bağları Kongremizin; Oturum başkanı ve konuşmacı olan davetli misafirlerimizin sponsorluğunu "Koşulsuz eğitim desteği" kapsamında üstlenen firmasına teşekkür ederiz. 7

14 8

15 II Konuşma Özetleri 9

16 10

17 K-1 NİĞDE VEREM SAVAŞI DİSPANSERİ 2004 YILI ÇALIŞMALARI Dr.Abdullah EYÜBOĞLU Niğde Verem Savaşı Dispanseri. Bu çalışmada Niğde ilinde tüberküloz kontrolü için yürütülen Doğrudan Gözetimli Tedavi Stratejisi (DGTS) kapsamındaki çalışmalar 2004 yılı verilerin dayalı olarak anlatılacaktır. Niğde ilinde 8'i merkezde olmak üzere 70 Sağlık Ocağı bulunmaktadır.1 Ocak 2003 de Doğrudan Gözetimli Tedavi (DGT) ye başladığında İl Sağlık Müdürlüğü aracılığı ile tüm sağlık ocaklarına, sağlık evlerine, muhtarlara, polis ve jandarma karakollarına DGTS ile ilgili bilgi verildi. Başlangıçta hastaların çoğu DGT' yi kabul etmese de daha sonra hastalara birer birer eğitimle tedavinin önemi anlatıldı. Özellikle yayma pozitif hastaların mutlaka DGT ile tedavi edilmesinin gereği ve önemi vurgulandı. Hastalarımız için DGT nin en uygun olduğu yerler seçildi. DGT için tüm ekonomik imkanlar ve araç Niğde Verem Savaşı Derneğimiz tarafından karşılandı.. Verem savaşı dispanserinde 2004 yılında izlenen 54 hastadan (37 erkek, 17 kadın), 46'sı yeni olgudur; 34 akciğer tüberkülozundan 25'i (%74) yayma pozitiftir. Balgam mikroskopik incelemeleri dispanserde yapılmaktadır. VSD koordinatörlüğünde 2004 yılında tüm hastalar DGT çalışmasına alındı.dgt hastaların %52' sine sağlık ocağında, %11'inde VSD'de, %35' inde evlerde ve %2 sinde diğer görevlilerce uygulandı. Bölgemizde sağlık ocakları yaygın olduğundan hastalar tarafından ulaşım kolaylığı nedeniyle DGT yeri açısından tercih edilmektedirler yılı içinde tedaviye alınan yayma pozitif hastaların % 92'sinde ( 23/25) kür sağlanmış, tüm hastalardaki tedavi başarısı ise %94 (51/54) olarak bulunmuştur.bu dönem içinde tedavi terki olan hasta yoktur. Yapılan 114 temaslı muayenesinde bir TB hastası saptanmıştır. Koruyucu tedavi, 67'si temaslılarda olmak üzere 70 kişiye başlanmış ve 60'ında (%86) tamamlanmıştır. Bakteriyolojik incelemenin dispanserimizde yapılması hasta tanı ve takibinde büyük önem taşımaktadır. Dispanserimiz, her bir hastaya yönelik özel yaklaşımı ve gerektiğinde yaptığı destekler ile Dünya Sağlık Örgütü' nün hedeflediği %85 kür oranını geçmiştir. Bu çalışmaların sürekliliğini sağlamamız gereklidir. 11

18 K-2 KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞINDA TEDAVİ Prof. Dr. Ahmet AKKAYA S.D.Ü. Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı 2005 updated GOLD 'de Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) geri dönüşümsüz hava yolu kısıtlaması olarak ifade edilmektedir. Hava yolu kısıtlanması zararlı gazlar ve tozlara karşı akciğerlerin anormal enflamatuvar cevabı ile ilişkili olup genellikle ilerleyicidir. Bu nedenle etkili bir KOAH tedavisi dört kısımdan oluşmaktadır: Hastalığı değerlendirmek ve izlemek, Risk faktörlerini azaltmak, Stabil KOAH'ı tedavi etmek, Atakları tedavi etmek. Hastalığın önlenmesi en önemli amaçlardan biri iken KOAH tanısı konulmuş ise etkili bir tedavi için dikkat edilmesi gereken unsurlar: Hastalığın ilerlemesini engellemek, Semptomları gidermek, Egzersiz toleransını düzeltmek, Sağlık durumunu düzeltmek, Komplikasyonları engellemek ve tedavi etmek, Atakları engellemek ve tedavi etmek, Mortaliteyi azaltmak. KOAH hastalığının tedavisi ikiye ayrılmaktadır: 1- Tıbbi tedavi (Stabil ve alevlenme dönmelerindeki tedavi) 2- Cerrahi (Akciğer volüm azaltıcı tedavi) Stabil dönemdeki KOAH olgularını tedavi etmeye yönelik hazırlanmış rehberlerdeki tedavi amaçları aynıdır: semptomları düzeltirken olguların yaşam süresini uzatmak ve yaşam kalitesini yükseltmek, solunum fonksiyonlarını koruyabilmek ve kötüleşmelerini yavaşlatmak, komplikasyonları engellemek ve tedavinin yan etkilerini en aza indirebilmektir. Stabil KOAH tedavisi Stabil KOAH' ta basamak tedavisinde temel prensip, hastalığın evresi ne olursa olsun risk faktörlerinden kaçınma, influenza aşısının uygulanması, evresine uygun farmokolojik tedavi ve ifluenza aşısının uygulanması evresine uygun farmakolojik tedavisi ve diğer tedavi yaklaşımlarının uygulanmasıdır. 12

19 Sigaranın bırakılması: Hastalığın ilerlemesini engelleyen ve tedavi kılavuzlarında önemle vurgulanan yöntem ise sigaranın bırakılmasıdır. Sigaranın bırakılması ile KOAH'ın oluşma riski azalırken solunum fonksiyonlarının da gerileme hızı yavaşlamaktadır. Bronkodilatatör Tedavi Bronkodilatatörler, KOAH'ta semptomları kontrol altına almak için temel ilaçlardır. Bronkodilatatörler, hava yolu düz kas tonusunu değiştirmek süretiyle etki gösterirler. Bu etkileri ile, akciğerlerin boşalmasını kolaylaştırır, dinamik inflasyonu azltır ve kişininegzersiz performansını düzeltir. Bütün bu olumlu değişlikler, özellikle orta ve ağır derecedeki KOAH'lılarda, kişinin subjektif durumunu düzeltmelerine karşın enobjektif ölçüm kriteri olan FEV 1 değerine yansımaz. Çünkü KOAH'ta hava akımı sınırlanması, elastik geri dönüş kaybı, küçük hava yollarında ödem ve hava yolunun yeniden yapılanması sonucu oluşur. β agonistler vazodilatatör etkileri, mukus sekresyonu ve mukosiliyer klirensi arttırıcı 2 özellikleri de olan bronkodilatatör ilaçlardır. KOAH'lılarda bu grup ilaçalrın bronkodilatatör etkinliği astımda olduğu kadar belirgin değildir. Günümüzde halen kullanılmakta olan antikolinerjik ilaç ipratropium bromür selektif olmayıp M2 ve M3 muskaranik reseptörleri birlikte bloke etmektedir. Antikolinerjik inhaler ilaçların bronkodilatatör etkinliği β agonistlere göre daha geç başlamakta ve 2 daha uzun sürmektedir. Stabil KOAH'ta uzun süreli tedavide ipratropium bromür ve β 2 agonistlerin birlikte kullanılması, birçok avantaj sağlamaktadır. β agonistler daha 2 çok küçük hava yollarında, antikolinerjikler ise büyük hava yollarında etkilidir. Bunu yanı sıra hava yolu obstrüksiyonundan sorumlu farklı mekanizmalar olan artmış kolinerjik tonus ve bronş hiperreaktivitesi üzerine aynı anda etki etmektedirler. Bu konudaki çalışmaların hemen tümünde, bu iki ilaıcın kombine kullanımının tek başına kullanıma göre daha etkili olduğu gösterilmiştir. Metilksantilerin etki mekanizması çok iyi açıklanamamakla birlikte, fosfodiesterazı inhibe ederek intraselüler adenozin monofosfat konsantrasyonunu arttırmakta ve adenozin reseptörlerin inhibe ettiği bilinmektedir. Solunum sistemi kaslarının fonksiyonlarını arttırmakta, solunum merkezini uyarmakta ve KOAH'lı vakaların günlük yaşam aktivitelerini yapmalarını kolaylaştırmaktadır. Bronkodilatatör etkileri β agonist veya antikolinerjiklere kıyasla daha az bronkodilatatör etkiye sahiptirler. 2 İhale steroid tedavisi; KOAH'lı hastalarda inhale steroidleri kullanırken hasta seçminde çok dikkatli davranılmalıdır. FEV 1'i %70'in üzerinde olan stabil KOAH'lı hastalarda kısa veya uzun süreli tedavide etkisi yok denecek kadar azdır? Orta ve ağır stabil KOAH'ta sigara içmeyi sürdürenlere oranla ırakmış olanlarda daha etkilidir. Kadınlarda ve gençlerde etkisi daha belirgindir. Hasta seçiminde en güvenilir kriter oral kortikosteroidlere verilen cevaptır. Bir diğer kriter ise reversibilite testidir. Reversibilitesi çok az olan vaklarda inhale ya da oral steroidlerle yapılan geç reversibilite testi hasta seçiminde yardımcı olabilmektedir. İnhale steroid kullananlarda FEV 'deki azalmanın başlangçtaki 3-6 aylık dönemde daha belirgin 1 olduğu görülmektedir. Bu nedenle inhale steroidlerin kullanımı sürdürülecekse hastalar 6 ayın sonunda tekrar değerlendirilmelidir. Yıllık FEV kaybı 80 ml'nin 1 üzerinde olan ağır seyirli, prognozu kötü etkileyen olgularda sürekli kullanılması önerilmektedir. 13

20 Diğer İlaçlar Mukoaktif ilaçlar Antibiyotikler Alfa 1 antitripsin Diüretikler ACE inhibitörleri Kalsiyum kanal blokerleri Antioksidanlar Solunum uyarıcılar Bronkodilatatörler Basamak tedavisi GOLD 2005 UPDATED 14

21 KOAH'ta rehabilitasyon REHABİLİTASYON İYİ HİSSETMEME KOAH DİSPNE HAREKETSİZLİK DEPRESYON SOSYAL İZOLASYON Plmoner rehabilitasyon, herhangi bir stabil solunum sistemi hastalığı ve hastanın fonksiyonlarını engelleyen semptomları olan her hasta için uygundur. Optimal tedavini sigara içmeyenlerde veya sigara bırakma programına aktif olarak katılanlarda gerçekleşmesi nedeniyle hasta seçiminde sigara içimine dikkat edilmesi tavsiye edilmektedir. Dikkatli seçildiğinde ve gerçekçi hedefler belirlendiğinde hastalığı ağır olan kişiler bile bu programdan yaralanırlar. O halde: Semptomatik KOAH2ı olan her hastaya pulmoner rehabilitasyon düşünülmelidir. Çok hafif ya da çok ağır olan hastalar genellikle orta veya orta-ağır olan hastalar kadar yoğun ve ayrıntılı bir programa alınamazlar. Her hastada rehabilitasyonun başarısını etkileyen çoğul faktörler vardır: 1) Hastalığın şiddeti 2) Kanser ve artrit gibi diğer engelleyici hastalıkların olması 3) Yaş, zeka ve eğitim seviyesi 4) İş ve mesleki durumu, 5) Aile desteği 6) Kişisel motivasyon gibi faktörlerdir. Hastanın yaşı ve FEV 1'in yani hava yolu tıkanıklığının derecesi hastanın rehabilitasyonunu engelleyen bir faktör olmamalıdır. Oksije tedavisi ve evde mekanik ventilasyon en ağır vakalarda uygulanır. Pulmoner rehabilitasyonun temel taşları Hasta eğitimi Egzersiz Üst ekstremite Alt ekstremite 15

22 16 Ventilatuvar tedavi Kontrollu solunum teknikleri Fizik tedavi Kas eğitimi Beslenme durumunun değerlendirilmesi Deneyim kazandırmak Psiko-sosyal destek Uzun süreli oksijen tedavisi Sürekli oksijen tedavisi için olguların optimal tedavi altında, en az 3-4 haftadır stabil dönemde hipoksik olmaları gerekmektedir. Hipoksemi sadece oksimetre ile değil, mutlak arter kan gazı incelenmesiyle saptanmalıdır. Arter kan gazı istirahat halinde en az 30 dk oda havası solunduktan sonra alınmalıdır.sürekli oksijen tedavisi gereksinimi gösteren hastanın bu gereksinimi ömür boyu sürecek olmasına karşın her yıl tekrar değerlendirilmeleri gerekmektedir. Olglar uykuda da olmak üzere günde en az 15 saat O2 almalıdırlar. Tedavi amacı satürasyonu %90'ın,PaO2'yi 60 mmhg'nın üstüne çıkarmaktır. Sürekli oksijen tedavisi kriterlerine uysa da sigara içmeye devam eden hastalara evde oksijen tedavisi önerilmemektedir. Uzun süreli oksijen tedavisi endikasyonları: Mutlak Ölçütler: 1) PaO2 55 mmhg veya SaO2 %88 (en az 3-4 haftalık stabil dönemde) Kor pulmonale varlığında 1) PaO mmhg ve/veya SaO2 89 olması 2) EKG'de p pulmonale bulunması, Htc>%55, konjestif kalp yetmezliği Sadece özel durumlarda 1) PaO2 60 mmhg veya SaO2 90 2) Noktürnal desatürasyonun CPAP ile düzeltilmediği uyku apne olguları gibi özel klinik durumlar Uzun süreli oksijen tedavisinin istenmeyen etkileri: 1) Oksijen tedavisinde en önemli risk yangındır. 2) Oksijen toksisitesi 3) Karbondioksit retansiyonu 4) Oksijen taşınması, doldurulmasındaki kazalar KOAH'ta cerrahi tedavi Büllektomi: Eski bir yöntem olan büllektomide gaz değişimine katılmayan büyük bülün çıkarılmasıdır.seçilmiş olgularda dispnenin ve akciğer fonksiyonlarının düzelmesinde etkili olmaktadır. Akciğer volümünü azaltıcı cerrahi: Hiperinflasyonu azaltmak için akciğerin bir bölümünü çıkartarak solunum kaslarının mekanik etkinliğini arttırarak etkili basınç oluşturmasını sağlar. Akciğer volümünü azaltıcı cerrahisinde başarılı sonuç alınması hasta seçimi ve uygulanan ameliyat tetkiklerine bağlıdır: 1) Hastaya ait etkenler 2) Amfizemin yaygınlığı, homojen veya heterojen oluşu 3) İstirahatte hiperkapni 4) Postoperatif kalan akciğerin durumu 5) Ameliyat tekniklerinin etkisi

23 6) Median sternotomi veya VAT uygulanması 7) Ameliyatın bilateral veya unilateral oluşu 8) Rezeksiyonun laser ablation veya stapler rezeksiyonumu olduğu Akciğer transplantasyonu: Seçilmiş ileri evre KOAH'lı olgularda yaşam kalitesinde ve fonksiyonel kapasitede düzelmeler görülmektedir. Akciğer transplantasyonu FEV 1 <%35 (beklenen), PaO2 < mmhg, PaCO2 > 60 mmhg, sekonder pulmoner hipertansiyon varlığında düşünülür. KOAH'lı olgularda en sık karşılaşılan komplikasyonlar; akut rezeksiyon, bronşiolitis obliterans, mantar veya bakteriyal enfeksiyonlar, lenfoproliferatif hastalıklar, lenfomadır. KOAH'ta alevlenme "Stabil KOAH olgusunda dispnede artış ve günlük aktivasyonda azalma ile kendini gösteren ve bu tabloya balgam volüm ve renginde değişiklik, öksürükte şiddetlenme, yüksek ateş ve/veya mental fonksiyonlarda bozulmanın da eklenebildiği akut ve epizodik bir kötüleşme dönemi" KOAH'ta alevlenme nedenleri Virüsler Rhinovirus, İnfluenza, Parainfluenza, Coronovirus, Adenovirus, Respiratory syncytial virus, C. pneumoniae Bakteriler H. influenzae, S. pneumoniae, M. catarrhalis, Staphylococcus aureus, P. Aeroginosa Yaygın kirleticiler Nitrojen oksit, Partiküller, Sulfirdioksit, Ozon Evde atak tedavisi 1. Hafif alevlenme: Evde tedavi 2. Orta şiddetli alevlenme: Poliklinikte tedavi 3. Şiddetli alevlenme: Hastanede tedavi 1. Bronkodilatör tedavi: Bir bronkodilatör ilaçla (inhale b2 agonist) tedaviye başlanır. Daha önce kullanıyorsa dozu ve sıklığı arttırılır. Yanıt yetersizse iki bronkodilatör ilaç kombine edilir. Nebülizer ile tedavi düşünülebilir. 2. Kortikosteroid tedavi: Bazal FEV1 değeri %50'nin (beklenen) altında olan hastalarda bronkodilatöre ek olarak verilmesi düşünülmelidir. Günde 40 mg prednizolonun 10 gün süre ile uygulanması önerilir. 3. Antibiyotik tedavisi (Dispne, balgam miktarı ve/veya pürülansı artmışsa) 4. Sedatif ve hipnotik verilmez. KOAH Akut Alevlenmesinde Hastanede Değerlendirme veya Tedavi Endikasyonları Semptomların yoğunluğunda belirgin artış (ani gelişen istirahat dispnesi gibi) Zeminde şiddetli KOAH varlığı Yeni fizik muayene bulgularının ortaya çıkışı (örn: siyanoz, periferik ödem) 17

24 18 Başlangıç tıbbi tedaviye yanıtsızlık Önemli ek hastalıkların varlığı Yeni oluşan aritmiler Tanıda kuşku İleri yaş Yetersiz ev desteği Akut atağın hastane tedavisinde basamaklı bir tedavi yaklaşımı uygulanır: Atak nedeninne yönelik tedavi uygulanır. Oksijen tedavisi uygulanır. Β 2 agonist dozu arttırılır. Iprtropium bromür dozu arttırılır. Serum düzeyi 8-12 mcg/ml arasında olacak şekilde IV teofilin tedavis uygulanır. Ağır bir atakta oral veya IV olarak mg/kg /gün dozunda metilprednizolon uygulanır. Tedavi IV formdan oral forma geçilerek uygun bir sürede azaltılarak kesilir. Diğer tedbirler: 1) Sıvı dengesi sağlanır 2) Beslenme kontrol edilir 3) Balgam vizkozitesi çok fazla ise mukoaktif ilaç kullanılabilir. 4) Solunum fizyoterapisi? Hayatı tehdit eden atakların tedavisi: 1) Hastalarda koma, kardiyak veya solunumsal arrest yoksa yukardaki tedavilere ek olarak NIMV uygulanır. 2) Hastalarda koma, kardiyak veya solunumsal arrest varsa yukardai tedavilere ek olarak endotrakeal entübasyon ve ınvazif mekanik ventilasyon uygulanır. Gelecekteki KOAH tedavisi Bronkodilatatörler: Selektif fosfodiesteraz inhibitörler bronkodilatatör ve anti-enflamatuvar tedaviye eklenebilir. (Cilomilast gibi). Mediatör antagonistler: LTB4 antagoistleri, lipooksigenaz inhibitörleri, kemokin inhibitörleri, TNF- inhibitörleri Antioksidanlar Anti-enflamatuvar ilaçlar: Fosfodiesteraz inhibitörleri, transkripsiyon faktörü NF-KB inhibitörleri, adezyon molekül blokörleri. Peoteinaz inhibitörleri: Nötrofil elastaz inhibitörleri, katepsin G ve proteinaz 3 inhibitörleri, matriks metalloproteinaz inhibitörleri, serin proteinaz inhibitrleri (serpinler). Mukoregulatörler: Taþikinin antagonistleri, duysal nöropeptid inhibitörleri, mediyatör ve enzim inhibitörleri, musin gen supresörleri, mukolitik ajanlar, makrolid antibiyotikleri, purinoseptör blokörleri. Alveolar onarım:retinoik asit kullanımı, hepatosit büyüme faktörü,

25 Kaynakalar: 1) Lenfant C, Khaltaev N Pauwels P, et al. GLOBAL STRATEGY FOR THE DIAGNOSIS, MANAGEMENT, AND PREVENTION OF CHRONIC OBSTRUCTIVE PULMONARY DISEASE UPDATED 2005; ) Yilmaz V. Kronik ostrüktif akciğer hastalığında bronkodilatatörler. In Umut S, Ertürk E (eds). Kronik obstrüktif akciğer hastalığı. Turgut yayıncılık;ekim 2000: ) Umut S. Kronik ostrüktif akciğer hastalığında oksijen tedavisi. In Umut S, Ertürk E (eds). Kronik obstrüktif akciğer hastalığı. Turgut yayıncılık;ekim 2000: ) Süerdem M. Kronik ostrüktif akciğer hastalığında atak tedavisi. In Umut S, Ertürk E (eds). Kronik obstrüktif akciğer hastalığı. Turgut yayıncılık;ekim 2000: ) Gürses N. Kronik ostrüktif akciğer hastalığında rehabilitasyon. In Umut S, Ertürk E (eds). Kronik obstrüktif akciğer hastalığı. Turgut yayıncılık;ekim 2000: ) Yüksel M. Kronik ostrüktif akciğer hastalığında cerrahi tedavi. In Umut S, Ertürk E (eds). Kronik obstrüktif akciğer hastalığı. Turgut yayıncılık;ekim 2000: ) Yılmaz V. Kronik ostrüktif akciğer hastalığında basamak tedavisinin esasları. In Umut S, Yıldırm N. (eds).kronik obstrüktif akciğer hastalığı seminer notları. 2002: ) İlvan A. Kronik ostrüktif akciğer hastalığındaataklarda bronkodilatatör tedavi.. In Umut S, Yıldırm N. (eds).kronik obstrüktif akciğer hastalığı seminer notları. 2002:

26 K-3 KOAH EPİDEMİYOLOJİSİ Doç.Dr. A.Füsun ÜLGER Ankara Ünversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hast. AD, ANKARA Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), tam olarak geri dönüşü olmayan hava akımı kısıtlanması ile karakterize, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. KOAH'ın tipik özelliği olan yerleşik hava akımı kısıtlanması, genellikle ilerleyicidir ve zararlı partiküllere karşı akciğerlerde gelişen anormal inflamatuar yanıt ile ilişkilidir. KOAH akciğerleri etkilemekle birlikte ciddi sistemik etkilere de yol açabilmektedir. Zararlı partikül ve gazların uzun süre solunum yoluyla alınması sonucu akciğerlerde gelişen kronik inflamasyon; büyük hava yolları, küçük hava yolları ve akciğer parankimini etkilemekte ve sonuçta kronik bronşit, küçük hava yolu hastalığı ve amfizem gelişimine yol açmaktadır. Genetik olarak duyarlı kişilerin uygun çevresel risk faktörleri ile uzun süre karşılaşması hastalık gelişimine neden olmaktadır. KOAH değişken bir doğal gelişim gösterdiğinden benzer risk faktörlerine maruz kalan kişilerde farklı seyir izler. KOAH prevalansı tahminleri kullanılan tanım ve kriterlere göre değişmektedir. Semptomlar veya doktor tanısına bağlı tahminlerin duyarlılık ve seçiciliği düşük iken, hava akımı kısıtlılığına dayanan tahminler doğruya daha yakın sonuçlar vermektedir. Öksüren, balgam çıkaran ya da nefes darlığından yakınan bir kişide bronkodilatatör sonrası FEV1<%80 ve FEV1/FVC<%70 olduğunun gösterilmesi tanıyı doğrular. Dünya Sağlık Örgütü tahminlerine göre bugün 1.1 milyar olan sigara içen kişi sayısının, 2025 yılında 1.6 milyara ulaşacağı öngörülmektedir. Özellikle gelir düzeyi düşük ülkelerde oranlar hızla artmaktadır. KOAH A.B.D. ve Avrupa'da ölüm nedenleri arasında 4. sıradadır. Kadınlarda KOAH'a bağlı mortalitenin son 20 yılda ikiye katlandığı ve dünyada 2002 yılında KOAH nedeniyle 2.75 milyon insanın öldüğü bilinmektedir ve bu sayı tüm ölümlerin % 4.8'i kadardır. DSÖ verilerine göre 2002 yılında dünya genelinde KOAH prevalansı erkeklerde 11,6/1000, kadınlarda ise 8,77/1000'dir. KOAH prevalansı sigara içim prevalansı ile parallellik göstermektedir. KOAH'ın neden olduğu yük özellikle gelişmekte olan ülkelerde ve kadınlarda tütün kullanımındaki artış ve toplumun giderek yaşlanması nedeniyle hızla artmaktadır. 2020'de 60 yaş üzeri insan sayısı yaklaşık 2 kat artacağından, giderek daha fazla nüfus KOAH yaş grubunda yer alacaktır. En önemli risk faktörü sigaradır. Diğerleri genetik faktörler, cinsiyet, havayolu aşırı duyarlılığı, IgE ve astım gibi kişisel faktörler ve sosyoekonomik durum, meslek, iç ve dış ortam hava kirliliği, perinatal dönem ve çocuklukta akciğer gelişimi ve tekrarlayan pulmoner infeksiyonlar gibi çevresel faktörlerdir. Toplam inhale partikül yükü kavramı özellikle organik toz ve kimyasalların önemli bir risk faktörü olması nedeniyle oldukça önemlidir ve aktif ve pasif tütün dumanı, iç 20

KONGRE PROGRAMI 2 NİSAN 2003 ÇARŞAMBA 3 NİSAN 2003, PERŞEMBE, BİRİNCİ GÜN

KONGRE PROGRAMI 2 NİSAN 2003 ÇARŞAMBA 3 NİSAN 2003, PERŞEMBE, BİRİNCİ GÜN KONGRE PROGRAMI 2 NİSAN 2003 ÇARŞAMBA Saat 14:00-17:00 Kayıt 18:00-20:00 Kokteyl 20:00-24:00 Akşam Yemeği 3 NİSAN 2003, PERŞEMBE, BİRİNCİ GÜN SAAT AHMET YESEVİ SALONU EĞİTİM FAKÜLTESİ SALONU 9:00-10:30

Detaylı

ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK

ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM Dünya genelinde 300 milyon kişiyi etkilediği düşünülmekte Gelişmiş ülkelerde artan prevalansa sahip Hasta veya toplum açısından yüksek maliyetli bir hastalık

Detaylı

XXVII. ULUSAL TÜBERKÜLOZ VE GÖĞÜS HASTALIKLARI KONGRESİ

XXVII. ULUSAL TÜBERKÜLOZ VE GÖĞÜS HASTALIKLARI KONGRESİ XXVII. ULUSAL TÜBERKÜLOZ VE GÖĞÜS HASTALIKLARI KONGRESİ 9-11 Ocak 2014, Antalya TÜRKİYE ULUSAL VEREM SAVAŞI DERNEKLERİ FEDERASYONU T.C SAĞLIK BAKANLIĞI desteği ve ADANA VEREM SAVAŞI DERNEĞİ ANTALYA VEREM

Detaylı

Ara TB Tanısında Yenilikler Oturum Başkanları: Aykut Çilli, Nuran Esen

Ara TB Tanısında Yenilikler Oturum Başkanları: Aykut Çilli, Nuran Esen BİRİNCİ GÜN ( 9 Ocak 2014) SAAT TEVFİK SAĞLAM SALONU HAMDİ AÇAN SALONU 13.00-14.00 AÇILIŞ Dünyada ve Türkiye de TB Oturum Başkanları: Ferit Koçoğlu, Ali Kocabaş 14.00-15.30 I. Dünyada Tüberküloz Zeki Kılıçaslan

Detaylı

KOAH Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı

KOAH Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı KOAH Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı KOAH Zararlı gaz ve partiküllere karşı havayolları ve akciğerin artmış kronik inflamatuar yanıtı ile ilişkili ve genellikle ilerleyici özellikteki kalıcı hava akımı

Detaylı

KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) TANIMI SINIFLAMASI RİSK FAKTÖRLERİ PATOFİZYOLOJİSİ EPİDEMİYOLOJİSİ

KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) TANIMI SINIFLAMASI RİSK FAKTÖRLERİ PATOFİZYOLOJİSİ EPİDEMİYOLOJİSİ KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) TANIMI SINIFLAMASI RİSK FAKTÖRLERİ PATOFİZYOLOJİSİ EPİDEMİYOLOJİSİ ÖĞRENİM HEDEFLERİ KOAH tanımını söyleyebilmeli, KOAH risk faktörlerini sayabilmeli, KOAH patofizyolojisinin

Detaylı

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Öğretim Yılı. Dönem 4 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJ TANITIM REHBERİ

İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Eğitim Öğretim Yılı. Dönem 4 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJ TANITIM REHBERİ İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi 2018-2019 Eğitim Öğretim Yılı Dönem 4 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJ TANITIM REHBERİ Hazırlayan: Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı 1 GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI TANITIM

Detaylı

ALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI. Prof. Dr. Abdullah Sayıner

ALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI. Prof. Dr. Abdullah Sayıner ALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI Prof. Dr. Abdullah Sayıner Akut bronşit Beş günden daha uzun süren öksürük (+/- balgam) Etkenlerin tamama yakını viruslar Çok küçük bir bölümünden Mycoplasma, Chlamydia,

Detaylı

SOLUNUM SİSTEMİ HASTALARINDA EVDE SAĞLIK UYGULAMALARI

SOLUNUM SİSTEMİ HASTALARINDA EVDE SAĞLIK UYGULAMALARI SOLUNUM SİSTEMİ HASTALARINDA EVDE SAĞLIK UYGULAMALARI Yrd. Doç. Dr. Sibel KÜÇÜK Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Solunum Sistemi Hastalıklarında Evde Bakımın Amacı Progresyonu önlemek,

Detaylı

Sunu planı. Solunum yetmezliği NON-İNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON NIMV

Sunu planı. Solunum yetmezliği NON-İNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON NIMV Sunu planı NON-İNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON DOÇ. DR. HAKAN TOPAÇOĞLU İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Neden Endikasyonlar Kontrendikasyonlar Hasta seçilmesi Komplikasyonlar Solunum yetmezliği IMV

Detaylı

3. OLGU. Tüberküloz Kursu 2008 Antalya

3. OLGU. Tüberküloz Kursu 2008 Antalya 3. OLGU Tüberküloz Kursu 2008 Antalya 43 yaşında erkek hasta, çiftçi Yakınması: Öksürük, balgam, balgamla karışık kan tükürme, nefes darlığı Hikayesi: Yaklaşık 5 aydır öksürük ve balgam yakınması olan

Detaylı

Verem Eğitim ve Propaganda Haftası 7-13 Ocak Doç. Dr. Şeref Özkara tarafından hazırlanmıştır.

Verem Eğitim ve Propaganda Haftası 7-13 Ocak Doç. Dr. Şeref Özkara tarafından hazırlanmıştır. Verem Eğitim ve Propaganda Haftası 7-13 Ocak 2019 Doç. Dr. Şeref Özkara tarafından hazırlanmıştır. Tüberküloz İle Enfekte Olan Nüfus Dünya nüfusunun %23 ü 1,66 milyar kişi tüberküloz ile enfektedir. Enfekte

Detaylı

TÜRK TORAKS DERNEĞİ ASTIM ALLERJİ ÇALIŞMA GRUBU EYLEM PLANI ÇALIŞMA GRUBU PROJELERİ

TÜRK TORAKS DERNEĞİ ASTIM ALLERJİ ÇALIŞMA GRUBU EYLEM PLANI ÇALIŞMA GRUBU PROJELERİ TÜRK TORAKS DERNEĞİ ASTIM ALLERJİ ÇALIŞMA GRUBU EYLEM PLANI 2018-2020 ÇALIŞMA GRUBU PROJELERİ Proje Adı tarih Hedef İzlenecek strateji Sorumlu kişiler DEVAM EDEN PROJELERİMİZ: İkinci Ve Üçüncü Basamak

Detaylı

Tıkandım, Nefes Alamıyorum. Tunçalp Demir

Tıkandım, Nefes Alamıyorum. Tunçalp Demir Tıkandım, Nefes Alamıyorum Tunçalp Demir Olgu 1 55 yaşında erkek hasta 2-3 yıldır nefes darlığı, öksürük, balgam çıkarma yakınmaları mevcut. Nefes darlığı düz yolda giderken bile oluyor. Geçen yıl 1 kez

Detaylı

Alevlenmelerin en yaygın nedeni, trakeobronşiyal enfeksiyonlar ve hava kirliliğidir. Şiddetli alevlenmelerin üçte birinde neden saptanamamaktadır

Alevlenmelerin en yaygın nedeni, trakeobronşiyal enfeksiyonlar ve hava kirliliğidir. Şiddetli alevlenmelerin üçte birinde neden saptanamamaktadır Toraks Derneği, Göğüs Hastalıkları Uzmanları ve solunum hastalıkları alanında çalışan diğer uzmanlık dallarındaki hekimler tarafından 1992 de kurulan bir ulusal uzmanlık derneğidir. Toraks Derneği nin

Detaylı

KOAH Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?

KOAH Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir? KOAH NE DEMEKTİR? KOAH Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir? Hastalar için özet bilgiler KOAH nedir? KOAH, hastalığın belli başlı özelliklerinin tanımını içinde barındıran Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı teriminin

Detaylı

KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI TEDAVİSİNDE GELİŞMELER

KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI TEDAVİSİNDE GELİŞMELER KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI TEDAVİSİNDE GELİŞMELER Dr. Ali Kocabaş GİRİŞ Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH); tam olarak geri-dönüşümlü olmayan ve genellikle yavaş bir ilerleme gösteren

Detaylı

Halk Sağlığı. YDÜ Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ

Halk Sağlığı. YDÜ Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ Halk Sağlığı YDÜ Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ Halk Sağlığı, organize edilmiş toplum çalışmaları sonunda; - çevre sağlığı koşullarını düzelterek - bireylere sağlık bilgisi vererek - bulaşıcı hastalıkları

Detaylı

AİLE HEKİMLERİ İÇİN GÖĞÜS HASTALIKLARI

AİLE HEKİMLERİ İÇİN GÖĞÜS HASTALIKLARI AİLE HEKİMLERİ İÇİN GÖĞÜS HASTALIKLARI, Prof. Dr. Muzaffer METİNTAŞ,, Doç. Dr. Akın KAYA 1. Baskı 2011 ISBN : 978-605-88844-6-5 2011 Sentez Matbaacılık ve Yayıncılık Ltd. Şti. Büyük Sanayi 1. Cadde Çavuşoğlu

Detaylı

1. OLGU. Tüberküloz Kursu 2008 Antalya

1. OLGU. Tüberküloz Kursu 2008 Antalya 1. OLGU Tüberküloz Kursu 2008 Antalya 49 yaşında kadın hasta, ev hanımı Yakınması: Öksürük, balgam Hikayesi: Yaklaşık 2 aydır şikayetleri olan hasta akciğer grafisinde lezyon görülmesi üzerine merkezimize

Detaylı

AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015

AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 AKUT SOLUNUM SIKINTISI SENDROMU YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015 Nonkardiyojenik Akciğer Ödemi Şok Akciğeri Travmatik Yaş Akciğer Beyaz Akciğer Sendromu

Detaylı

2015 2016 ÖĞRETİM YILI GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI DERS PROGRAMI. Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Görevli Öğretim Üyeleri: Prof. Dr.

2015 2016 ÖĞRETİM YILI GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI DERS PROGRAMI. Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Görevli Öğretim Üyeleri: Prof. Dr. 2015 2016 ÖĞRETİM YILI GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI DERS PROGRAMI Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Görevli Öğretim Üyeleri: Prof. Dr. Ahmet Akkaya Prof. Dr Münire Çakır Doç.Dr. Ahmet Bircan Doç Dr. Önder Öztürk

Detaylı

TIBBİ HİZMETLER BAŞKANLIĞI DİYABETİMİ YÖNETİYORUM PROJESİ DİYABET YÖNETİMİ KURSU RAPORU

TIBBİ HİZMETLER BAŞKANLIĞI DİYABETİMİ YÖNETİYORUM PROJESİ DİYABET YÖNETİMİ KURSU RAPORU TIBBİ HİZMETLER BAŞKANLIĞI DİYABETİMİ YÖNETİYORUM PROJESİ DİYABET YÖNETİMİ KURSU RAPORU (AİLE HEKİMİ, AİLE SAĞLIĞI ELEMANI, TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ HEKİMİ, TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZİ SAĞLIK PERSONELİ) Prof.

Detaylı

Astım tedavisinde yaygın olarak yapılan yanlışlar vardır. Bu doğru bilinen yanlışların düzeltilmesi

Astım tedavisinde yaygın olarak yapılan yanlışlar vardır. Bu doğru bilinen yanlışların düzeltilmesi Bölüm 17 Astım Tedavisinde Yapılan Yanlışlar Astım Tedavisinde Yapılan Yanlışlar Dr. Gülhan AYHAN ve Dr. Ömer AYTEN Astım tedavisinde yaygın olarak yapılan yanlışlar vardır. Bu doğru bilinen yanlışların

Detaylı

GARD Türkiye Projesi. Kronik solunum hastalıkları Evde Sağlık Hizmetleri

GARD Türkiye Projesi. Kronik solunum hastalıkları Evde Sağlık Hizmetleri GARD Türkiye Projesi Kronik solunum hastalıkları Evde Sağlık Hizmetleri KBYM Triaj Bilgilendirme Eğitim İleri teknoloji hastaneleri 2. Basamak hastane Evde bakım I. basamak Acil Servisler Özel bakım kuruluşları

Detaylı

TÜRKİYE ULUSAL VEREM SAVAŞI DERNEKLERİ FEDERASYONU 71. Verem Eğitim ve Propaganda Haftası

TÜRKİYE ULUSAL VEREM SAVAŞI DERNEKLERİ FEDERASYONU  71. Verem Eğitim ve Propaganda Haftası TÜRKİYE ULUSAL VEREM SAVAŞI DERNEKLERİ FEDERASYONU www.verem.org 71. Verem Eğitim ve Propaganda Haftası VEREM (TÜBERKÜLOZ) NEDİR? Verem, Mycobacterium Tuberculosis denilen bir basille oluşan, tedavi edilmezse

Detaylı

Dönem 3 Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri:

Dönem 3 Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Konu: Amaç: Öğrenim Hedefleri: Dönem 3 Konu: Solunum sistemi hastalıklarında semptomlar Amaç: Dönem 3 öğrencileri bu dersin sonunda solunum sistemi hastalıklarında öksürük,balgam çıkarma,nefes darlığı,gögüs ağrısı,hemoptizi gibi semtomları

Detaylı

PRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ HASTALARININ KLİNİK DEĞERLENDİRMESİ

PRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ HASTALARININ KLİNİK DEĞERLENDİRMESİ PRİMER SİLİYER DİSKİNEZİ HASTALARININ KLİNİK DEĞERLENDİRMESİ N Emiralioğlu, U Özçelik, G Tuğcu, E Yalçın, D Doğru, N Kiper Hacettepe Üniversitesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı Genel Bilgiler Primer

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MESLEKİ TEHLİKE ve RİSKLERİ. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MESLEKİ TEHLİKE ve RİSKLERİ. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL SAĞLIK ÇALIŞANLARININ MESLEKİ TEHLİKE ve RİSKLERİ Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL Sağlık hizmeti sunumu sırasında sağlık çalışanları, bedensel, ruhsal ve sosyal yönden sağlıklarını tehdit eden pek çok riske maruz

Detaylı

HIV/AIDS epidemisinde neler değişti?

HIV/AIDS epidemisinde neler değişti? HIV/AIDS epidemisinde neler değişti? Dr. Gülşen Mermut Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji ABD EKMUD İzmir Toplantıları - 29.12.2015 Sunum Planı Dünya epidemiyolojisi

Detaylı

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ Sağlık hizmeti veren, Doktor Ebe Hemşire Diş hekimi Hemşirelik öğrencileri, risk altındadır Bu personelin enfeksiyon açısından izlemi personel sağlığı ve hastane

Detaylı

Eğitim Yılı. Dönem V. Göğüs Hastalıkları. Staj Eğitim Programı

Eğitim Yılı. Dönem V. Göğüs Hastalıkları. Staj Eğitim Programı 2018-2019 Eğitim Yılı Dönem V Göğüs Hastalıkları Staj Eğitim Programı Eğitim Başkoordinatörü: Dönem Koordinatörü: Koordinatör Yardımcısı: Prof. Dr. Mesut A. ÜNSAL Doç. Dr. Eyüp Burak SANCAK Dr. Öğr. Üyesi

Detaylı

VERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET. YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği

VERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET. YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği VERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği 21.Yüzyılın sağlık krizi: DİYABET Diyabet yaşadığımız yüzyılın en önemli sağlık sorunlarından

Detaylı

TÜTÜN VE KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) Kısa Ders 1 Modül: Tütünün Solunum Sistemi Üzerindeki Etkileri

TÜTÜN VE KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) Kısa Ders 1 Modül: Tütünün Solunum Sistemi Üzerindeki Etkileri TÜTÜN VE KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) Kısa Ders 1 Modül: Tütünün Solunum Sistemi Üzerindeki Etkileri KOAH hastalarının sigara bırakma danışmanlığı almasının önemini kavrayabilecektir. Kısa

Detaylı

EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ

EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ Gösterge Adı Gebe Tespit Oranı (Yüzde) Gebelik sürecindeki riskli durumlarla ilgili oluşabilecek sorunları en aza indirmek için gebe sayısının tespit edilmesidir. İlgili

Detaylı

TÜTÜN VE ASTIM. Kısa Ders 2 Modül: Tütünün Solunum Sistemine Etkileri

TÜTÜN VE ASTIM. Kısa Ders 2 Modül: Tütünün Solunum Sistemine Etkileri TÜTÜN VE ASTIM Kısa Ders 2 Modül: Tütünün Solunum Sistemine Etkileri Kısa Dersimizin Hedefleri KISA DERSİMİZİN AMACI: Öğrencileri tütünün astım üzerindeki zararlı etkileri ile astım hastalarına ve ebeveynlerine

Detaylı

KOAH da Tedavi. Sunum Planı KOAH. Tanım. Tanı. Tedavi. Tanım Kronik kompanse KOAH da tedavi Akut alevlenmede tedavi

KOAH da Tedavi. Sunum Planı KOAH. Tanım. Tanı. Tedavi. Tanım Kronik kompanse KOAH da tedavi Akut alevlenmede tedavi 1 2 Sunum Planı KOAH da Tedavi Dr. Özgür Karadeniz 8 Şubat 2011 m Kronik kompanse KOAH da tedavi Akut alevlenmede tedavi 3 4 m KOAH; tam olarak geri dönüşümlü olmayan, ilerleyici hava akımı kısıtlanması

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bilim Dalı Olgu Sunumu 28 Haziran 2016 Salı Yandal Ar. Gör. Uzm. Dr. Kübra Öztürk Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi

Detaylı

SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARININ EPİDEMİYOLOJİSİ

SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARININ EPİDEMİYOLOJİSİ SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARININ EPİDEMİYOLOJİSİ Prof. Dr. Bedia ÖZYILDIRIM İTF Halk Sağlığı AD Solunum Sistemi Hastalıkları Üst Solunum Yollarının Akut Enfeksiyonları (ÜSYE) Pnömoniler Tüberküloz Kronik

Detaylı

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MESLEK HASTALIKLARI-3 PROF.DR.SARPER ERDOĞAN

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MESLEK HASTALIKLARI-3 PROF.DR.SARPER ERDOĞAN İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MESLEK HASTALIKLARI-3 PROF.DR.SARPER ERDOĞAN Meslek Hastalıkları-3 Meslek Hastalıkları Listesi Meslek Hastalıklarının Tıbbi ve Yasal Tanı Koyma Süreci

Detaylı

2013 2014 ÖĞRETİM YILI GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI DERS PROGRAMI (D GRUBU 2. Eylül. 2013 20. Eylül. 2013)

2013 2014 ÖĞRETİM YILI GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI DERS PROGRAMI (D GRUBU 2. Eylül. 2013 20. Eylül. 2013) 2013 2014 ÖĞRETİM YILI GÖĞÜS HASTALIKLARI STAJI DERS PROGRAMI (D GRUBU 2. Eylül. 2013 20. Eylül. 2013) 2. Eylül. 2013. Pazartesi 8.30 9.20 Staj konusunda bilgilenme Dr. Şule Kaya 9.30 10.20 Göğüs hastalıklarında

Detaylı

KANSER İSTATİSTİKLERİ

KANSER İSTATİSTİKLERİ 1 KANSER İSTATİSTİKLERİ Kanser, günümüzün en önemli sağlık sorunlarından biridir. Sık görülmesi ve öldürücülüğünün yüksek olması nedeniyle de bir halk sağlığı sorunudur. Tanı olanaklarının gelişmesi ve

Detaylı

T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI

T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Tüberküloz Daire Başkanlığı VEREM HASTALIĞI VEREM (TÜBERKÜLOZ) NEDİR? Verem hastalığı; verem mikrobunun solunum yolu ile alınmasıyla oluşan bulaşıcı bir

Detaylı

17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ

17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ 17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ GİRİŞ Ülkemizde KOAH prevalansı 40 yaş üzeri erişkin nüfusta %19 dur, diğer bir ifadeyle yaklaşık

Detaylı

BU İNFLUENZA SALGIN DEĞİL: ÇOCUK VE ERİŞKİN HASTALARIMIZIN DEĞERLENDİRİLMESİ

BU İNFLUENZA SALGIN DEĞİL: ÇOCUK VE ERİŞKİN HASTALARIMIZIN DEĞERLENDİRİLMESİ BU İNFLUENZA SALGIN DEĞİL: ÇOCUK VE ERİŞKİN HASTALARIMIZIN DEĞERLENDİRİLMESİ *Bahar Kandemir, *İbrahim Erayman, **Sevgi Pekcan, ***Ümmügülsüm Dikici, *Selver Can, ***Mehmet Özdemir, *Mehmet Bitirgen *

Detaylı

ULUSAL PNÖMOKONYOZ ÖNLEME EYLEM PLANI

ULUSAL PNÖMOKONYOZ ÖNLEME EYLEM PLANI ULUSAL PNÖMOKONYOZ ÖNLEME EYLEM PLANI 1. Sorunun öneminin saptanması Pnömokonyoz ülkemizde en sık görülen mesleki akciğer hastalıklarından biri olup, önlenebilir meslek hastalıklarının başında gelmektedir.

Detaylı

ATS 16-20 mayıs 2015-Denver. Dr. Zühal Karakurt

ATS 16-20 mayıs 2015-Denver. Dr. Zühal Karakurt ATS 16-20 mayıs 2015-Denver Dr. Zühal Karakurt 1 17 mayıs 2015-Denver Oturum: Pulmonary critical care and sleep medicine: finding value in medicine in the era of modern medicine Bu oturumda hasta bakımı,

Detaylı

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI 2017-2018 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS KURULU 2 TIP 321-DOLAŞIM VE SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARI KURUL II KOORDİNATÖRÜ: Yrd. Doç. Dr. Aslı Zengin Türkmen Başlama Tarihi: Bitiş Tarihi: 23.10.17 01.12.17 Kurul

Detaylı

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Verem Savaşı Dairesi Başkanlığı. Sayı : B.10.0.VSD.0.00.00.06-010/ Konu : Doğrudan Gözetimli Tedavi

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Verem Savaşı Dairesi Başkanlığı. Sayı : B.10.0.VSD.0.00.00.06-010/ Konu : Doğrudan Gözetimli Tedavi T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Verem Savaşı Dairesi Başkanlığı Sayı : B.10.0.VSD.0.00.00.06-010/ Konu : Doğrudan Gözetimli Tedavi.VALİLİĞİNE (İl Sağlık Müdürlüğü) GENELGE 2009/51 İlgi: 2006/78 tarih ve 857 sayılı

Detaylı

BIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ

BIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ BIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ NECLA TÜLEK, METİN ÖZSOY, SAMİ KıNıKLı Ankara Eğitim Ve Araştırma HASTANESİ İnfeksiyon Hastalıkları Ve Klinik Mikrobiyoloji GİRİŞ Mevsimsel influenza

Detaylı

ALLOJENİK KORDON KANI BANKACILIĞINDA UMUTLAR

ALLOJENİK KORDON KANI BANKACILIĞINDA UMUTLAR ALLOJENİK KORDON KANI BANKACILIĞINDA UMUTLAR Prof. Dr. İhsan Karadoğan Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Kök Hücre Nedir? Kendileri için uygun olan bir çevre içinde

Detaylı

XXV. 18-20 Eylül 2008 ULUSAL TÜBERKÜLOZ VE GÖ ÜS HASTALIKLARI KONGRES. Harbiye Askeri Müze ve Kültür Sitesi İSTANBUL. www.tuberkuloz2008.

XXV. 18-20 Eylül 2008 ULUSAL TÜBERKÜLOZ VE GÖ ÜS HASTALIKLARI KONGRES. Harbiye Askeri Müze ve Kültür Sitesi İSTANBUL. www.tuberkuloz2008. Türkiye Ulusal Verem Savafl Dernekleri Federasyonu XXV. ULUSAL TÜBERKÜLOZ VE GÖ ÜS HASTALIKLARI KONGRES 18-20 Eylül 2008 Harbiye Askeri Müze ve Kültür Sitesi İSTANBUL www.tuberkuloz2008.org davet Değerli

Detaylı

Temel SFT Yorumlama. Prof. Dr. Gamze KIRKIL Fırat Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD

Temel SFT Yorumlama. Prof. Dr. Gamze KIRKIL Fırat Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD Temel SFT Yorumlama Prof. Dr. Gamze KIRKIL Fırat Üniversitesi Göğüs Hastalıkları AD SPİROMETRİ ENDİKASYONLARI A. Semptom, bulgu veya anormal laboratuar sonuçları varlığında akciğer hastalığı tanısını doğrulamak

Detaylı

UÜ-SK GÖĞÜS HASTALIKLARI VE TÜBERKÜLOZ ANABİLİM DALI HİZMET KAPSAMI

UÜ-SK GÖĞÜS HASTALIKLARI VE TÜBERKÜLOZ ANABİLİM DALI HİZMET KAPSAMI Rev. No : 03 Rev.Tarihi : 28 Şubat 2012 1 / 6 1. : Göğüs Hastalıkları ve Tb Anabilim Dalı, 12 yaşın üzerindeki ayaktan ve yatan hastalara tanı ve tedavi hizmetleri sunmaktadır. Bu hizmet haftada 7 gün

Detaylı

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) Koruma, Tanı ve Tedavi Raporu 2014

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) Koruma, Tanı ve Tedavi Raporu 2014 Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) Koruma, Tanı ve Tedavi Raporu 2014 Prof. Dr. Ali Kocabaş, Prof. Dr. Sibel Atış, Prof. Dr. Lütfi Çöplü, Prof. Dr. Ertürk Erdinç, Uzm. Dr. Begüm Ergan, Prof. Dr.

Detaylı

Türkiye'de Yıllara Göre Yeni Verem Hasta Sayıları. 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2007 Yıllar

Türkiye'de Yıllara Göre Yeni Verem Hasta Sayıları. 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2007 Yıllar Verem Haftası etkinlikleri çerçevesinde Akkuş İlçe Sağlık Grup Başkanımız Dr. Mustafa AKDOĞAN 18/01/2010 tarihinde ilçemizde çalışan din adamları ve halka yönelik verem hastalığı ile ilgili çeşitli bilgiler

Detaylı

Türkiye de Veremle Mücadelede Ortak Hareket Çalıştayı Raporu

Türkiye de Veremle Mücadelede Ortak Hareket Çalıştayı Raporu Türkiye de Veremle Mücadelede Ortak Hareket Çalıştayı Raporu Yrd. Doç. Dr. Hamza BOZKURT Verem Savaşı Dairesi Başkanı 14.07.2010 Ankara 1 Veremsiz bir Türkiye oluşturmak ülküsünü gerçekleştirmeye yönelik

Detaylı

EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ

EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ EK-7 KORUYUCU HİZMET GÖSTERGELERİ Gösterge Adı Gebe Tespit Oranı (Yüzde) Gebelik sürecindeki riskli durumlarla ilgili oluşabilecek sorunları en aza indirmek için gebe sayısının tespit edilmesidir. İlgili

Detaylı

TÜRK TORAKS DERNEĞİ TÜTÜN KONTROL ÇALIŞMA GRUBU EYLEM PLANI ÇALIŞMA GRUBU PROJELERİ

TÜRK TORAKS DERNEĞİ TÜTÜN KONTROL ÇALIŞMA GRUBU EYLEM PLANI ÇALIŞMA GRUBU PROJELERİ TÜRK TORAKS DERNEĞİ TÜTÜN KONTROL ÇALIŞMA GRUBU EYLEM PLANI - ÇALIŞMA GRUBU PROJELERİ Proje Adı Tarih Hedef İzlenecek strateji Sorumlu kişiler - Çok merkezli, prospektif araştırma Üniversite gençliğinde

Detaylı

Ayşe YÜCE Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD.

Ayşe YÜCE Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD. TÜRKİYE DE TÜBERKÜLOZUN DURUMU Ayşe YÜCE Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD. DSÖ Küresel Tüberküloz Kontrolü 2010 Raporu Dünya için 3 büyük tehlikeden

Detaylı

Birleşmiş Milletler. Sivil Toplum Konuşuyor Toplantısı Gerçekleştirildi. Tüberküloz a Son Mücadelesinde

Birleşmiş Milletler. Sivil Toplum Konuşuyor Toplantısı Gerçekleştirildi. Tüberküloz a Son Mücadelesinde Birleşmiş Milletler Tüberküloz a Son Mücadelesinde Sivil Toplum Konuşuyor Toplantısı Gerçekleştirildi Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 26 Eylül 2018 tarihinde New York ta devlet başkanları düzeyinde tarihinde

Detaylı

Doç. Dr. Serir Aktoğu Kurs Başkanı. Prof. Dr. Tevfik Özlü TTD Okulu Başkanı. Doç. Dr. Peri Arbak Kurs Sekreteri

Doç. Dr. Serir Aktoğu Kurs Başkanı. Prof. Dr. Tevfik Özlü TTD Okulu Başkanı. Doç. Dr. Peri Arbak Kurs Sekreteri Türk Toraks Derneği 1. Göğüs Hastalıkları Hemşireliği Kursu 28-30 Mayıs tarihleri arasında İzmir İsmira Oteli nde gerçekleştirildi. Toplam 61 kursiyer, 17 öğretim üyesi, 7 araştırma görevlisi ve 1 yüksek

Detaylı

Öksürük. Pınar Çelik

Öksürük. Pınar Çelik Öksürük Pınar Çelik Öksürük Öksürük, akciğerleri aspirasyondan koruyan, sekresyonların atılmasını sağlayan, istemli veya istemsiz refleks yolla oluşan, ani patlayıcı ekspirasyon manevrasıdır. Öksürük refleksinin

Detaylı

TALASEMİDE OSTEOPOROZ EGZERSİZLERİ

TALASEMİDE OSTEOPOROZ EGZERSİZLERİ TALASEMİDE OSTEOPOROZ EGZERSİZLERİ DR. FZT. AYSEL YILDIZ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ, İSTANBUL TIP FAKÜLTESİ FİZİKSEL TIP VE REHABİLİTASYON ANABİLİM DALI Talasemi; Kalıtsal bir hemoglobin hastalığıdır. Hemoglobin

Detaylı

3. SIKLIKLA TEDAVİ EDİLEN HASTALIKLAR, UYGULANAN PROSEDÜRLER VE HİZMETLER:

3. SIKLIKLA TEDAVİ EDİLEN HASTALIKLAR, UYGULANAN PROSEDÜRLER VE HİZMETLER: Rev. No : 03 Rev.Tarihi : 28 Şubat 2012 1 / 5 1. HİZMET KAPSAMI: Çocuk Alerji Bilim Dalı, 0-18 yaş grubu ayaktan ve yatan hastalara tanı ve tedavi hizmetleri sunmaktadır. Bu hizmet haftada 7 gün ve 24

Detaylı

Burun yıkama ve sağlığı

Burun yıkama ve sağlığı Burun yıkama ve sağlığı Yayınlanmış bir çok klinik çalışmada günlük yapılan nazal yıkmanın burnumuzla ilgili yaşam kalitesini arttırdığı ve sinüslerimizden kaynaklanan semptomları azalttığı gösterilmiştir.

Detaylı

Prof. Dr. Demir Budak Dekan. Eğitim Koordinatörü: Prof. Dr. Asiye Nurten 2015 2016 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS KURULU 2

Prof. Dr. Demir Budak Dekan. Eğitim Koordinatörü: Prof. Dr. Asiye Nurten 2015 2016 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS KURULU 2 Yeni Yüzyıl Üniversitesi TIP FAKÜLTESİ Prof. Dr. Demir Budak Dekan Eğitim Koordinatörü: Prof. Dr. Asiye Nurten 215 216 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI DERS KURULU 2 DERS KURULU YÜRÜTME KURULU DÖNEM III KOORDİNATÖRÜ:

Detaylı

İstanbul Kongre Merkezi Üsküdar Salonu 9 Mayıs 2015 Cumartesi 09.00 17.00. 09.00 09.30 Kayıt ve Kokteyl. 09.30 10.00 Protokol Konuşmaları

İstanbul Kongre Merkezi Üsküdar Salonu 9 Mayıs 2015 Cumartesi 09.00 17.00. 09.00 09.30 Kayıt ve Kokteyl. 09.30 10.00 Protokol Konuşmaları İstanbul Kongre Merkezi Üsküdar Salonu 09.00 17.00 09.00 09.30 Kayıt ve Kokteyl 09.30 10.00 Protokol Konuşmaları İstanbul Kongre Merkezi Üsküdar Salonu 1. Oturum 10.00 11.15 1. Oturum Başkanı: Prof. Dr.

Detaylı

Kalp Yetersizliğinde Güncel Tedavi Doç. Dr. Bülent Özdemir

Kalp Yetersizliğinde Güncel Tedavi Doç. Dr. Bülent Özdemir Kalp Yetersizliğinde Güncel Tedavi Doç. Dr. Bülent Özdemir Kalp yetmezliği Ventrikülün dolumunu veya kanı pompalamasını önleyen yapısal veya işlevsel herhangi bir kalp bozukluğu nedeniyle oluşan karmaşık

Detaylı

Birinci Basamakta Hasta Çocuğa Yaklaşım

Birinci Basamakta Hasta Çocuğa Yaklaşım Birinci Basamakta Hasta Çocuğa Yaklaşım 1 Çocuk Sağlığında Eşitsizlikler (DSÖ verileri 1999) Yılda 10 milyon çocuk 5. yaşlarını kutlayamadan ölmektedir 2020 e kadar aynı Geri kalmış-gelişmekte olan ülkelerde

Detaylı

Toplum başlangıçlı Escherichia coli

Toplum başlangıçlı Escherichia coli Toplum başlangıçlı Escherichia coli nin neden olduğu üriner sistem infeksiyonlarında siprofloksasin direnci ve risk faktörleri: Prospektif kohort çalışma Türkan TÜZÜN 1, Selda SAYIN KUTLU 2, Murat KUTLU

Detaylı

Astım hastalarının hava yollarındaki aşırı hassasiyet, hava akım kısıtlanması ve aşırı mukus salgılanması

Astım hastalarının hava yollarındaki aşırı hassasiyet, hava akım kısıtlanması ve aşırı mukus salgılanması Bölüm 11 Astım ve Cerrahi İşlemler Astım ve Cerrahi İşlemler Dr. Gözde KÖYCÜ ve Dr. Ferda Öner ERKEKOL Astım hastalarının hava yollarındaki aşırı hassasiyet, hava akım kısıtlanması ve aşırı mukus salgılanması

Detaylı

Haftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu

Haftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu Bulaşıcı Hastalıklar Daire Başkanlığı Haftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu 29 Nisan 2015 17. Hafta (20-26 Nisan 2015) ÖZET Ülkemiz de 2015 yılı 17. hafta itibariyle çalışılan sentinel numunelerdeki

Detaylı

Çocuklarda Olgularla Ağır Astım Yönetimi: Konvansiyonel Tedaviler

Çocuklarda Olgularla Ağır Astım Yönetimi: Konvansiyonel Tedaviler Çocuklarda Olgularla Ağır Astım Yönetimi: Konvansiyonel Tedaviler Dr.Ersoy Civelek Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hematoloji Onkoloji SUAM ersoycivelek@gmail.com Çocuklar

Detaylı

DİYABET HEMŞİRELİĞİ DERNEĞİ DİYABET EĞİTİMCİSİNİN EĞİTİMİ KURSU PROGRAMI

DİYABET HEMŞİRELİĞİ DERNEĞİ DİYABET EĞİTİMCİSİNİN EĞİTİMİ KURSU PROGRAMI DİYABET HEMŞİRELİĞİ DERNEĞİ DİYABET EĞİTİMCİSİNİN EĞİTİMİ KURSU PROGRAMI Hazırlayan : Julie A. KUENZİ, RN,MSN,CDE,CPT Medical College of Wisconsin Çeviren: Doç.Dr. Nermin OLGUN Marmara Üniversitesi Hemşirelik

Detaylı

Türk Toraks Derneği. Erişkin Astımı Tanı ve Tedavi Cep Kitabı. Cep Kitapları Serisi. www.toraks.org.tr. Türk Toraks Derneği Turkish Thoracic Society

Türk Toraks Derneği. Erişkin Astımı Tanı ve Tedavi Cep Kitabı. Cep Kitapları Serisi. www.toraks.org.tr. Türk Toraks Derneği Turkish Thoracic Society Türk Toraks Derneği Turkish Thoracic Society Türk Toraks Derneği Cep Kitapları Serisi Erişkin Astımı Tanı ve Tedavi Cep Kitabı www.toraks.org.tr Türk Toraks Derneği Astım ve Allerji Çalışma Grubu Rehberin

Detaylı

Diyabetik Ayak Yarası ve İnfeksiyonunun Tanısı, Tedavisi ve Önlenmesi: Ulusal Uzlaşı Raporu

Diyabetik Ayak Yarası ve İnfeksiyonunun Tanısı, Tedavisi ve Önlenmesi: Ulusal Uzlaşı Raporu Diyabetik Ayak Yarası ve İnfeksiyonunun Tanısı, Tedavisi ve Önlenmesi: Ulusal Uzlaşı Raporu Diyb. Hemş. Dr. Selda ÇELİK İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi, İç Hastalıkları Anabilim

Detaylı

Vaxoral. Tekrarlayan bakteriyel solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde 5. Şimdi. Zamanı. KOAH Kronik bronşit Sigara kullanımı

Vaxoral. Tekrarlayan bakteriyel solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde 5. Şimdi. Zamanı. KOAH Kronik bronşit Sigara kullanımı Tekrarlayan bakteriyel solunum yolu enfeksiyonlarının önlenmesinde 5 Şimdi KOAH Kronik bronşit Sigara kullanımı Yaşlılık Düşük bağışıklık Hırıltılı öksürük Kirli ortam Pasif içicilik Zamanı Tekrarlayan

Detaylı

ASTIMDA YENİ BİYOLOJİK AJANLAR. Doç. Dr. İnsu Yılmaz Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD İmmünoloji ve Allerji Hastalıkları BD

ASTIMDA YENİ BİYOLOJİK AJANLAR. Doç. Dr. İnsu Yılmaz Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD İmmünoloji ve Allerji Hastalıkları BD ASTIMDA YENİ BİYOLOJİK AJANLAR Doç. Dr. İnsu Yılmaz Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD İmmünoloji ve Allerji Hastalıkları BD Astım-Yeni biyolojik tedaviler Omalizumab (Anti-IgE) Mepolizumab

Detaylı

HASTANE ENFEKSİYONLARI KAÇINILMAZDIR. SADECE BİR KISMI ÖNLENEBİLİR.

HASTANE ENFEKSİYONLARI KAÇINILMAZDIR. SADECE BİR KISMI ÖNLENEBİLİR. Hastalar hastaneye başvurduktan sonra gelişen ve başvuru anında inkübasyon döneminde olmayan veya hastanede gelişmesine rağmen bazen taburcu olduktan sonra ortaya çıkabilen infeksiyonlar Genellikle hastaneye

Detaylı

Noninvazif Mekanik Ventilasyon Kime? Ne zaman?

Noninvazif Mekanik Ventilasyon Kime? Ne zaman? Noninvazif Mekanik Ventilasyon Kime? Ne zaman? Dr.Y.Kemal GÜNAYDIN Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği Sunum Planı Tanım Tarihçe Kullanım yerleri Hasta seçimi Uygulama NIMV tipleri Kontrendikasyonlar

Detaylı

Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi

Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Yatan ve Poliklinik Takipli Kanserli Hastalarda İlaç Etkileşimlerinin Sıklığı ve Ciddiyetinin Değerlendirilmesi Dr. Ali Ayberk Beşen Başkent Üniversitesi Tıbbi Onkoloji BD Giriş Sitotoksik tedaviler herhangi

Detaylı

KOAH ALEVLENMELERİNDE TANI VE TEDAVİ YAKLAŞIMI

KOAH ALEVLENMELERİNDE TANI VE TEDAVİ YAKLAŞIMI KOAH ALEVLENMELERİNDE TANI VE TEDAVİ YAKLAŞIMI ÖĞRENİM HEDEFLERİ KOAH alevlenme tanımını söyleyebilmeli, KOAH alevlenmelerine yol açan nedenleri sayabilmeli, KOAH alevlenme ağırlığını sınıflayabilmeli,

Detaylı

UÜ-SK AİLE HEKİMLİĞİ ANABİLİM DALI HİZMET KAPSAMI

UÜ-SK AİLE HEKİMLİĞİ ANABİLİM DALI HİZMET KAPSAMI Rev. No : 03 Rev.Tarihi : 28 Şubat 2012 1 / 5 1 HİZMET KAPSAMI: Aile Hekimliği Anabilim Dalı yaş, cinsiyet, yakınma, hastalık ayrımı yapmaksızın, yaşamın bütün evrelerinde ve süreklilik içinde, sağlığın

Detaylı

ENFEKSİYON KONTROL KOMİTELERİNİN GÖREVLERİ VE SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA ENFEKSİYON KONTROLÜ ve ÖNLENMESİ

ENFEKSİYON KONTROL KOMİTELERİNİN GÖREVLERİ VE SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA ENFEKSİYON KONTROLÜ ve ÖNLENMESİ TC SAĞLIK BAKANLIĞI Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı ENFEKSİYON KONTROL KOMİTELERİNİN GÖREVLERİ VE SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA ENFEKSİYON KONTROLÜ ve ÖNLENMESİ Dr. Mustafa ERTEK Refik Saydam Hıfzıssıhha

Detaylı

14. MEZUNİYET SONRASI HİPERTANSİYON EĞİTİM KURSU MART 2017 SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ TOPLANTI SALONU MUĞLA

14. MEZUNİYET SONRASI HİPERTANSİYON EĞİTİM KURSU MART 2017 SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ TOPLANTI SALONU MUĞLA TÜRKİYE ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA DERNEĞİ OBEZİTE - LİPİD METABOLİZMASI - HİPERTANSİYON ÇALIŞMA GRUBU MEZUNİYET SONRASI HİPERTANSİYON EĞİTİM KURSU 14. 11-12 MART 2017 SITKI KOÇMAN ÜNİVERSİTESİ TOPLANTI

Detaylı

TÜRK TORAKS DERNEĞİ İSTANBUL ŞUBESİ EYLEM PLANI Sosyal Konu: Sokak Hayvanları. Panel. Dr. Ahmet Erdal Taşçı

TÜRK TORAKS DERNEĞİ İSTANBUL ŞUBESİ EYLEM PLANI Sosyal Konu: Sokak Hayvanları. Panel. Dr. Ahmet Erdal Taşçı TÜRK TORAKS DERNEĞİ İSTANBUL ŞUBESİ EYLEM PLANI 2018-2020 Adı Tarih Hedef İzlenecek Strateji Akciğer Nakli ve PulmonerRehabilitasyonve Kronik Bakım ÇG Sosyal Konu: Sokak Hayvanları Tevfik Sağlam Toplantısı

Detaylı

Serbest Çalışma / Akademik Danışma Görüşme Elektrokardiyografi Çekim Tekniği ve uygulama Nilüfer Ekşi Duran

Serbest Çalışma / Akademik Danışma Görüşme Elektrokardiyografi Çekim Tekniği ve uygulama Nilüfer Ekşi Duran Dönem 3 Kurul 3 Nov 14, 2016 09.00-09.50 Pazartesi 10.00-10.50 Konjenital Kalp Hastalıkları Duygu D. APA 11.00-11.50 Kalp damar Hastalıklarında anamnez, semptom ve bulgular Gönenç Kocabay 12.00-12.50 Kalp

Detaylı

OLGULARLA Havayolu Hastalıkları

OLGULARLA Havayolu Hastalıkları OLGULARLA Havayolu Hastalıkları Dr. Sibel Naycı Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi TTD XIV. Kış Okulu, 2015, Antalya Olgu-1 M-T, 50y, kadın hasta, muhasebe müdürlüğü yapıyor Sigara öyküsü Tıbbi öykü 40

Detaylı

Olgular. Kan Gazı Değerlendirilmesi Sunum planı. AKG Endikasyonları

Olgular. Kan Gazı Değerlendirilmesi Sunum planı. AKG Endikasyonları Sunum planı Olgularla Kan Gazı Değerlendirilmesi Dr. Ayhan ÖZHASENEKLER Acil Tıp Uzmanı Diyarbakır Devlet Hastanesi Neden Arteryel Kan Gazı ( AKG)? Değerlendirilen Parametreler Neler? Asit-Baz Dengesi

Detaylı

ASTIMDA ATAK TEDAVİSİ

ASTIMDA ATAK TEDAVİSİ ASTIMDA ATAK TEDAVİSİ Yrd.Doç.Dr. Teyfik TURGUT Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Elazığ Astımlı bir hastada hızlı ve progresif olarak nefes darlığı, öksürük, hırıltılı

Detaylı

29 Kasım 2018 Perşembe Salon A

29 Kasım 2018 Perşembe Salon A 29 Kasım 2018 Perşembe Salon A Saat Konu ve Konuşmacılar 14.00-16.00 OTELE GİRİŞ Açılış Konuşmaları Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti - Türkiye Cumhuriyeti Acil ve Aile Hekimliği Çalıştayı Prof. Dr. Başar

Detaylı

SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARI. Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire

SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARI. Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire SOLUNUM SİSTEMİ HASTALIKLARI Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire ÜST SOLUNUM YOLU Farenjit :Farenks mukozasının iltihabi bir hastalığıdır. Akut ve kronik olarak seyreder. Larenjit :Üst solunum yolunun bir parçası

Detaylı

ÇIKAR ÇATIŞMALARI. Antibiyotik / aşılarla ilgili konuşma, danışmanlık Abdi İbrahim Bayer GlaxoSmithKline Pfizer Sanofi Pasteur

ÇIKAR ÇATIŞMALARI. Antibiyotik / aşılarla ilgili konuşma, danışmanlık Abdi İbrahim Bayer GlaxoSmithKline Pfizer Sanofi Pasteur ÇIKAR ÇATIŞMALARI Antibiyotik / aşılarla ilgili konuşma, danışmanlık Abdi İbrahim Bayer GlaxoSmithKline Pfizer Sanofi Pasteur Araştırma desteği Türk Toraks Derneği GlaxoSmithKline 32 yaşında hasta, beş

Detaylı

Patogenez Bronşektazi gelişiminde iki temel mekanizma rol oynar

Patogenez Bronşektazi gelişiminde iki temel mekanizma rol oynar Journal of Clinical and Analytical Medicine Göğüs Cerrahisi Bronşektazi Giriş Subsegmental solunum yollarının anormal ve kalıcı dilatasyonu şeklinde tanımlanır Hastalık olmaktan çok çeşitli patolojik süreçlerin

Detaylı

HEMŞİRELİK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI

HEMŞİRELİK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI HEMŞİRELİK YÜKSEK LİSANS PROGRAMI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI NA GİRİŞ KOŞULLARI : Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sağlık veya Hemşirelik Yüksekokulları, Hemşirelik, Sağlık Memurluğu ve Ebelik Programları mezunu

Detaylı

Dr. Birgül Kaçmaz Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Dr. Birgül Kaçmaz Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Dr. Birgül Kaçmaz Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD İnhaler uygulama İntraventriküler/intratekal uygulama Antibiyotik kilit tedavisi Antibiyotik içerikli

Detaylı

SOLUNUM FONKSİYON TESTLERİNDE TEMEL KAVRAMLAR

SOLUNUM FONKSİYON TESTLERİNDE TEMEL KAVRAMLAR SOLUNUM FONKSİYON TESTLERİNDE TEMEL KAVRAMLAR ÖĞRENİM HEDEFLERİ SFT parametrelerini tanımlayabilmeli, SFT ölçümünün doğru yapılıp yapılmadığını açıklayabilmeli, SFT sonuçlarını yorumlayarak olası tanıyı

Detaylı

Veremsiz. yönelik. durdurmak. Durdurma. taahhüt. Durdurma. çalıştayın. önemi

Veremsiz. yönelik. durdurmak. Durdurma. taahhüt. Durdurma. çalıştayın. önemi Türkiye de Veremle Mücadeledee Ortak Hareket Çalıştayı Veremsiz bir Türkiye oluşturmak ülküsünü gerçekleştirmeye yönelik çalışmalar yapmak amacıyla 14.07.2010 tarihinde Ankara da Türkiye de Veremle Mücadelede

Detaylı

Ateş Nedeniyle Enfeksiyon Hastalıkları Kliniğine Yatırılarak Takip ve Tedavi Edilen Hastaların Değerlendirilmesi

Ateş Nedeniyle Enfeksiyon Hastalıkları Kliniğine Yatırılarak Takip ve Tedavi Edilen Hastaların Değerlendirilmesi Ateş Nedeniyle Enfeksiyon Hastalıkları Kliniğine Yatırılarak Takip ve Tedavi Edilen Hastaların Değerlendirilmesi Dr. Işıl Deniz Alıravcı Merzifon Kara Mustafa Paşa Devlet Hastanesi 02.04.2015 GİRİŞ Ateş

Detaylı