Hedef-1: Pentago oyunu tanır. Hedef-2: Oyun mantığını ve kurallarını kavrar. Hedef -3 Oyun içinde mantık yürütür.

Transkript

1 PENTAGO Hedef-1: Pentago oyunu tanır. : 1-1 Pentago oyununu merak eder. 1-2 Anlatılanları etkili dinler. 1-3 Akıl yürütme oyununun genel kurallarını kavrar. 1-4 Pentago nun karşılıklı yenmeye dayalı strateji oyunu olduğunu bilir. 1-5 Oyun tahtasının yapısını inceler ve taş sayılarını kontrol eder. 1-6 Oyunda tablayı saat yönünde yada tersi yönde 90 derece çevirir. Hedef-2: Oyun mantığını ve kurallarını kavrar. 2-1 Oyun başlangıç kurallarını söyler. 2-2 Oyuna başlamak için kur a çeker. 2-3 Oyunda yatay, dikey ve çapraz beşli taş serisi yapmak için akıl yürütür. 2-4 Aynı sırada altılı yakalayanın iki puan alacağını belirtir. 2-5 Taşı bıraktıktan sonra, gerekirse tablayı çevirebileceğini bilir. 2-6 Her tablanın 9 taş alacağını belirtir. 2-7 Dolu tablanın çevrilemeyeceğini bilir/uygular Hedef -3 Oyun içinde mantık yürütür. 3-1 Her bölgenin stratejik öneme sahip olduğunu bilir. 3-2 Hamle yapmadan önce düşünür. 3-3 Rakibin hamlelerini tahmin eder. 3-4 Rakibin tahminini şaşırtmak için oyun kurgular. 3-5 Rakibin tahminini değiştirecek hamle yapar. 3-6 Oyunla ilgili birden çok hamle düşünür. Gerektiğinde belirtir. 3-7 Oyunun durumuna göre strateji geliştirir. Hedef-4 Basit turnuva ve yarışmalara katılır. 4-1 Turnuvaya katılabilmek için istekli olur. 4-2 Turnuva kurallarını dinler. 4-3 Turnuva kurallarına uyar. 4-4 Kazanmak için gerekli çalışmaları yapar. 4-5 Yenilgiyi kabullenir. 4-6 Maç sonucunda istenen davranışları sergiler. 4-7 Kazananı alkışlar. 1

2 PENTAGO SINIF UYGULAMA ALANI Pentago oyunu 5-6. sınıf öğrencilerinin koordinat sistemini daha rahat kavrayabilecekleri strateji oyunudur. Karşılıklı iki kişi ile yenme esasına dayalıdır. Kutu içerisinde 18 er adet siyah ve beyaz misketler, 3X3 lük karelerden oluşmuş dörtlü tablalar vardır. Oyunun sonuca ulaşması için doğrudaş beşli serilerin yapılması gerekir. Yatay-dikey ve çapraz olarak sıralama yapmak için rakibe göre strateji geliştirmek zorundalar. Hızlı şekilde öğrenecekleri ve kolay uygulayacakları bir oyundur. Oyunda en önemli hamlelerden biride tablayı 90 0 sağa veya sola döndürebilmektir. Bu hareket isteğe bağlıdır. Elindeki taşını koyduktan sonra herhangi bir tablayı çevirebilir. Bu çevirme farklı konumdaki sıralamaları doğrudaş yaparak sayı kazanmalarını sağlar. Oyunda yapılan sayı aynı yer tekrar geldiğinde ikinci kez sayı olmaz. Tablalardan biri tamamen dolduğunda artık çevrilemez. Oyun taşlar bitene kadar devam eder. UYGULAMA SINIFI DERS SAATİ UYGULAMA PLANI SÜRE DAKİKA 5. SINIF 4 DERS DERS PLANI DK X 4 DERS 6. SINIF 4 DERS DERS PLANI DK X 4 DERS 7. SINIF 8. SINIF PENTAGO HEDEF BECERİLER GEOMETİK ALAN BECERİSİ GÖRSEL ALGILAMA OYUN KURMA ETKİLİ DÜŞÜNME PLANLAMA STRATEJİK BAKIŞ AÇISI AKIL YÜRÜTME HEDEF KURALLAR 1 ETKİLİ DİNLEME ETKİNLİĞİ 2 SIRALAMA KURALI 3 KUTU İÇERİĞİ VE MATERYALLERİ TOPLAMA KURALI 2

3 DERS: ZEKÂ OYUNLARI SINIF: 5-6 ÖĞRENME ALANI: PENTAGO (DÜŞÜNME BECERİLERİ)-1 ALT ÖĞRENME ALANI: OYUN KURALLARINI KAVRAMA BECERİLER: OYUN KURMA, PLANLAMA, ÜRETKEN DÜŞÜNME, ÖZGÜN DÜŞÜNME, GÖRSEL ALGILAMA, GÖZLEM VE DEĞERLENDİR- ME, PLANLI VE DÜZENLİ ÇALIŞMA, SÜRE: 40 DAKİKA Hedef-1: Pentago oyunu tanır. : 1-1 Pentago oyununu merak eder. 1-2 Anlatılanları etkili dinler. 1-3 Akıl yürütme oyununun genel kurallarını kavrar. 1-4 Pentago nun karşılıklı yenmeye dayalı strateji oyunu olduğunu bilir. 1-5 Oyun tahtasının yapısını inceler ve taş sayılarını kontrol eder. 1-6 Oyunda tablayı saat yönünde yada tersi yönde 90 derece çevirir. Hedef-2: Oyun mantığını ve kurallarını kavrar. 2-1 Oyun başlangıç kurallarını söyler. 2-2 Oyuna başlamak için kur a çeker. 2-3 Oyunda yatay, dikey ve çapraz beşli taş serisi yapmak için akıl yürütür. 2-4 Aynı sırada altılı yakalayanın iki puan alacağını belirtir. 2-5 Taşı bıraktıktan sonra, gerekirse tablayı çevirebileceğini bilir. 2-6 Her tablanın 9 taş alacağını belirtir. 2-7 Dolu tablanın çevrilemeyeceğini bilir/uygular DERSE HAZIRLIK Öğrencilerin dikkatlerini topladıktan sonra oyunun kutusunu elinize alarak PENTAGO " oyununu tanıtınız. Kutuyu açma ve ders sonu toplama konusunu göstererek anlatınız. Oyunun ne kadar süre uygulanacağı (4 ders) kazandıracağı beceriler ve oyunda uygulanacak sınıf kurallar hakkında bilgi veriniz. Oyun oynama şeklini anlatınız. Kural-1 Kur a ile başlanır. Kural-2 Birinci oyuncu misketini, tablanın herhangi bir yerine bırakabilir. Kural-3 Misketi bıraktıktan sonra istediği bir tablayı 90 derece sağa-sola çevirebilir. Kural-4 oyunda amaç yatay-dikey ve çapraz 5 lik doğrudaş noktalar oluşturmaktır. Kural-5 Aynı taşlarla ikinci defa sayı yapılamaz. Kural-6 Tablanın tamamı (9 tane boşluk) dolduktan sonra çevrilemez. Kural-7 En çok sayı yapan oyunu kazanır. Kural-8 Berabere biten maç sonucu 0-0 eşit olur. puan almazlar. Daha sonra sınıfı ikiye ayırarak karşılıklı oturmaları gerektiğini belirtiniz. Oyunları dağıtınız. İŞLENİŞ Kutular dağıtıldıktan sonra oyunun tanıtımı yapılmalıdır. Tabla sayısı, misket sayısı incelenir. Kutunun kapak altta kalacak şekilde açılması gerektiğini anlatınız. Tablanın 90 0 sağa ve sola dönmesi gerektiğini göstererek anlatınız. Burada çevirmenin mecburi olmadığını tekrar vurgulayınız. Örnek-1-2 Dikkatlerini topladıktan sonra, doğrudaş noktalardan oluşan serileri nasıl oluşturacaklarını göstererek anlatınız. Örnek-3 Oyunları başlatmadan önce birkaç hamle örnekleri gösterebilirsiniz. Hamle Örnek-1 Hamle-1 Hamle-3 Hamle-4-5 Örnek-2 Örnek-3 Hamle-2 Hamle-3-2 Hamle-5-2

4 Hamle 6 şekli gösterilir. Nereye bıraktığını bulmalarını isteyebilirsiniz. Fakat hamle7-8 in yerleri gösterilerek dikkatlerini toplayınız. Pentago oyunundan tablaların yerlerini değiştirmek, rakibin dikkatini dağıtmak için önemli bir hamledir. Oyun esnasında öğrencilerin dağınık gibi görünen taşların bir hamle ile nasıl sayı olabileceğini gösterebilirsiniz. Hamle-12 buna iyi bir örnektir. Yine Hamle-13 te rakibin dikkatini dağıtmak için başka bir tablayı sola yönde çevriliyor. Öğrencilerin daha sonraki derslerde taktik konusunda bilgilendirilmesi turnuvaların daha etkili geçmesine yardım eder. Beyazın yaptığı hamlede oyunun sonuna kadar çekişmeli geçeceğini göstermektedir. Hamle-15 *** Tablalardan biri tamamen dolduğunda artık çevrilemeyeceğini anlatınız. Örnek-4 *** Bu dersi uygulama sırasında yapılan belli hataları not alınız. Daha sonra sınıfa toplu olarak uyarılarda bulunursunuz. *** Maç esnasında hamle yapmanın belli bir süresinin olduğu, bu süreyi yeteri kadar kullanmaları gerektiğini anlatınız. Hamle-6 Hamle-9 Hamle-7-8 Hamle Hamle-12 Hamle-12-2 Hamle-13 Hamle-15 Hamle ÖRNEK-4

5 DERS: ZEKÂ OYUNLARI SINIF: 5-6 ÖĞRENME ALANI: PENTAGO (DÜŞÜNME BECERİLERİ)-2 ALT ÖĞRENME ALANI: AKIL YÜRÜTME BECERİLER: GEOMETİK ALAN BECERİSİ, GÖRSEL ALGILA- MA,OYUN KURMA, ETKİLİ DÜŞÜNME, PLANLAMA, STRATEJİK BAKIŞ AÇISI, AKIL YÜRÜTME SÜRE: 40 DAKİKA Hedef -3 Oyun içinde mantık yürütür. 3-1 Her bölgenin stratejik öneme sahip olduğunu bilir. 3-2 Hamle yapmadan önce düşünür. 3-3 Rakibin hamlelerini tahmin eder. 3-4 Rakibin tahminini şaşırtmak için oyun kurgular 3-5 Rakibin tahminini değiştirecek hamle yapar 3-6 Oyunla ilgili birden çok hamle düşünür. Gerektiğinde belirtir. 3-7 Oyunun durumuna göre strateji geliştirir. DERSE HAZIRLIK Önceki derste yapmış olduğunuz grupların yerlerini değiştirerek derse başlayınız. Bu derste maç esnasında birkaç taktik anlatımı yapacağınızı belirtiniz. 3 ve 4. Derslerde sınıf içi turnuva yapacağınızı bunun için bu ders tüm sınıfın oyunla ilgili bilinmeyen kurallın kalmaması gerektiğini söyleyiniz. Gerekli görürseniz ilk ders yapılan hatalardan bahsediniz. Özellikle düşünüp plan kurduktan sonra hamle yapmanın önemini anlatınız. (Bu konuda çok fazla olumsuz örnek yaşadık.) Eşleşmelerin tamamlanmasından sonra oyunları almalarını isteyiniz. İŞLENİŞ Oyunların dağıtımı ve eşleşmelerden sonra dakikalık oynamalarına izin veriniz. Bu sırada aralarında seviye farkı olan çocukların birbirine yakın arkadaşlarıyla oynamaları konusunda yardımcı olunuz. Birinci maçların bitmesi konusunda zamanı etkili kullanmaları için uyarıda bulanabilirsiniz. Sınıfın büyük çoğunluğunun ilk maçı bitirmelerinden sonra sinevizyona yansıtılan örnek durumu öğrencilere sorunuz. Sıra siyahta ve sayı yapabileceği bir sıralama gören var mı? Örnek-1-1 deki durumu yorumlarını isteyiniz. Sonra örnek-2 açılarak bunu görmek için taşların konumlarını iyi görmeleri gerektiğini, hamleleri bir plan dahilinde yapmalarının önemini anlatınız. Yine oyun esnasında sayı yapmak kadar rakibin sayı yapmasına engel olmak gerektiğinin de önemini örnek: ile anlatınız. Daha sonra aralarında maç yapmalarına izin veriniz. Uygulama sonuna kadar, kuralların doğru uygulandığını kontrol ediniz. Maç esnasında belirlenen öğrencilerin oyunun durumunu yorumlamalarını isteyelim. Arkadaşının durumu hakkında farkındalık oluşmasına yardımcı olmalıyız. ÖRNEK:1-1 ÖRNEK:1-2 ÖRNEK:2-1 ÖRNEK:2-2 5 ÖRNEK:2-3

6 DERS: ZEKÂ OYUNLARI SINIF: 5-6 ÖĞRENME ALANI: PENTAGO (DÜŞÜNME BECERİLERİ)-3-4 ALT ÖĞRENME ALANI: AKIL YÜRÜTME BECERİLER: GEOMETİK ALAN BECERİSİ, GÖRSEL ALGILAMA, OYUN KURMA, ETKİLİ DÜŞÜNME, PLANLA- MA, STRATEJİK BAKIŞ AÇISI, AKIL YÜRÜTME SÜRE: DAKİKA Hedef-4 Basit turnuva ve yarışmalara katılır. 4-1 Turnuvaya katılabilmek için istekli olur. 4-2 Turnuva kurallarını dinler. 4-3 Turnuva kurallarına uyar. 4-4 Kazanmak için gerekli çalışmaları yapar. 4-5 Yenilgiyi kabullenir. 4-6 Maç sonucunda istenen davranışları sergiler. 4-7 Kazananı alkışlar. DERSE HAZIRLIK Sınıf düzeni sağlandıktan sonra, oyun olarak seviyeleri yakın çocuklar eşleştirilir. Bu derste turnuvaya başlayacaklarını, turnuvanın eleme usulüyle yapılacağı anlatılır. Yenenlerin üst tura geçecekleri belirtilir. Turnuva kurallarını anlatınız. Eşleşmeleri kontrol edeniz. Oyunları dağıtır. Aralarında kur a çekmelerini isteyiniz. İŞLENİŞ Öğretmen sınıfın turnuva için hazır olup olmadığını kontrol eder. Dikkatlerini çekerek kuralları anlatır. 1. Maçlar eleme usulü yapılır. 2. Maça kur a ile başlanır. 3. Maç esnasında sözlü olarak kural tartışması yapılmaz. Öğretmen çağrılır. 4. Eliyle taşlara dokunamaz. Koyduğu taşı başka yere bırakamaz. 5. Beraberlik durumunda taraflar sıfır(0) puan alır. 6. Maç sonu eşitlik bozulmazsa aralarında kur a çekilir. Öğretmen kuralları anlattıktan sonra başlamalarını belirtir. Üst tura çıkanları kaydeder. Üst turda yeni maçlar oluşturur. Kural-1 Birinci oyuncu misketini, tablanın herhangi bir yerine bırakabilir. Kural-2 Misketi bıraktıktan sonra istediği bir tablayı 90 derece sağa-sola çevirebilir. Kural-3 Oyunda amaç yatay-dikey ve çapraz 5 lik doğrudaş noktalar oluşturmaktır. Kural-5 Aynı taşlarla ikinci defa sayı yapılamaz. Kural-6 Tablanın tamamı (9 tane boşluk) dolduktan sonra çevrilemez. Kural-7 En çok sayı yapan oyunu kazanır. Yenilenleri de birbirleriyle maç yaptırır. Çocukların yenilme psikolojisi yaşamalarına engel olmak için aralarında maç yapmaları sağlanmalıdır. İhtiyaç olursa öğretmen burada da küçük bir turnuva yapar. Turnuva şeması şu şekilde olabilir. 40 kişilik bir sınıfta Tur 20 grup Tur 10 grup Tur 5 grup ÇEYREK FİNAL Tur 2 veya 3 grup YARI FİNAL Tur FİNAL 6

7 ÖLÇME DEĞERLENDİRME ALANI 1. OYUN KURALLARINI BİLİR/ANLATIR: Pentago oyununa ait oyun düzeneğini kendi başına oluşturabilir. Başlangıç ve oyuna ait kuralları doğru uygular. Arkadaşının yanlış hamlesinde onu uyarır. Kural-1 Kur a ile başlanır. Kural-2 Birinci oyuncu misketini, tablanın herhangi bir yerine bırakabilir. Kural-3 Misketi bıraktıktan sonra istediği bir tablayı 90 derece sağa-sola çevirebilir. Kural-4 oyunda amaç yatay-dikey ve çapraz 5 lik doğrudaş noktalar oluşturmaktır. Kural-5 Aynı taşlarla ikinci defa sayı yapılamaz. Kural-6 Tablanın tamamı (9 tane boşluk) dolduktan sonra çevrilemez. Kural-7 En çok sayı yapan oyunu kazanır. Kural-8 Berabere biten maç sonucu 0-0 eşit olur. puan almazlar. Bu kuralları rahatlıkla uygulayan öğrencilere 5 puan verilir. Kuralları tam uygulayamayan, arkadaşının uyarılarına göre oynayan çocuklar 1 puan alır. 2. OYUNA İYİ BİR BAŞLANGIÇ YAPAR: Oyuna ilgili doğru hamlelerle başlar. Hamle yapmadan önce farklı puanlama türlerini hesap ederek devam eder. Oyun esnasında acele etmeden hamle yapar. Arkadaşının iyi bir hamlesini kabul eder. Kurallara uyarak mantıkla oyunu kazanır. Bunun için kuralları kendine göre değiştirmez. 3. HAMLE YAPMADAN ÖNCE DÜŞÜNÜR/AKIL YÜRÜTÜR: Ocaklardaki taşların sayılarını bilir. Her ocaktaki taşların nereye kadar geldiklerini bilir. Hamle yapmadan önce son taşın geldiği yeri gösterir. Sonraki hamlede neler yapılabileceğini kestirir. Düşünerek oynuyor, son taşını sürekli kendi hazinesine düşürerek çok taş toplayabiliyorsa 5 puan alır. Oyunu bilinçsizce oynuyor. En basit tehlikeleri görmüyorsa 1 puan alır. 4. RAKİBİN HAMLESİNE GÖRE YENİ TAKTİK ÜRETİR: Kulami oyunu standart hamlelerle oynanmaz. Rakibin hamlesini iyi takip etmek gerekir. Yapılan hamle karşısında yeniden oyunu kurgulayıp oynamalıdır. Kendisi sayı yapmayı hesap ederken rakibin sayıları ile karşılaşmamalıdır. Arkadaşının oyununu görmeden oyuna devam etmesi durumunda sürekli oyun kaybedebilir. 5. OYUN SONUNDA PUANI DOĞRU HESAPLAR: Üç alandaki puanlamayı bilir ve hesap eder. Arkadaşının puanını da hesaplayarak kıyaslar. Yanlış hesaplamalara izin vermez. 6. TURNUVA ESNASINDA KURALLARA UYAR/YENİLGİYİ KABUL EDER: Bunun bir oyun olduğunu kabullenir. Maçtaki hataları sorulduğunda buna cevap verir. Hatlarından çıkarımlarda bulunur. Turnuva sonunda arkadaşlarının oyunu kazanmasından çıkarımlarda bulunur. Hatalarını görür. Her hangi bir taşkınlıkta bulunmaz. ÖĞRENCİ GÖZLEM FORMU ADI SOYADI ETKİNLİK UYGULAMA DURUMU Yukarıdaki tabloyu ilk dersten itibaren doldurmaya başlayınız. Kuralları anlayamayan sıkıntılı çocukların isimlerini ve çok iyi performans gösteren öğrencileri alınız. Her çocuğun isminin karşısına gözlemlerinizi kısaca belirtiniz. Gerekirse tarihte atabilirsiniz. Bu tabloyu saklayınız. Çocuklarla paylaşmayınız. 7

8 OYUN KURALLARINI BİLİR/ ANLATIR OYUN ESNASINDA KURALLAR UYAR HAMLE YAPMADAN ÖNCE DÜŞÜ- NÜR/AKIL YÜRÜTÜR RAKİBİN HAMLESİNE GÖRE YENİ TAKTİK ÜRETİR TURNUVA ESNASINDA KURAL- LARA UYAR/YENİLGİYİ KABUL EDER. PENTAGO SINIF DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ (5-6. SINIF) TOPLAM PUAN ADI SOYADI ÇOK ZAYIF ZAYIF NORMAL İYİ ÇOK İYİ