HER COCUK FARK YARATABILIR DEĞIŞEN DÜNYADA GELIŞMEK EMPATI, YARATICILIK, LIDERLIK, EKIP CALISMASI

Transkript

1

2 Ashoka tüm dünyada öğrencilerini birer farkyaratan olarak yetiştiren okulları buluyor, onları küresel bir ağda buluşturarak etkilerini artırmalarını sağlıyor. DEĞIŞEN DÜNYADA GELIŞMEK HER COCUK FARK YARATABILIR EMPATI, YARATICILIK, LIDERLIK, EKIP CALISMASI

3 DÜNYANIN İLK VE EN GENİŞ SOSYAL GİRİŞİMCİ AĞI ASHOKA, 35 YILDIR DÜNYANIN ACİL TOPLUMSAL SORUNLARINA ETKİN VE KALICI ÇÖZÜMLER GETİREN SOSYAL GİRİŞİMCİLERİ TESPİT EDİYOR, ONLARI KÜRESEL BİR DESTEK AĞINDA BULUŞTURARAK ÇÖZÜMLERİNİ YAYGINLAŞTIRMALARINI SAĞLIYOR. BUGÜN 70 İ AŞKIN ÜLKEDEN 3000'E YAKIN ASHOKA FELLOW U İNSAN HAKLARI, KALKINMA, ÇEVRE, SAĞLIK, EĞİTİM/GENÇLİK VE VATANDAŞ KATILIMI GİBİ ÇEŞİTLİ ALANLARDA FARK YARATIYOR. Sosyal değişimi tetikleyerek rol model olan sosyal girişimciler, yani Ashoka Fellow ları, belirli bir toplumsal sorunu çözmekle kalmıyor, yüzbinlerce bireyi TOPLUMSAL SORUNLARIN DEĞIL, ÇÖZÜMLERIN BIRER PARÇASI -FARKYARATANbireyler olmaları için harekete geçiriyor. Ashoka, 35 yıl boyunca farkyaratan bireyleri buluşturan dört ortak payda tespit etmiştir: EMPATİ, YARATICILIK, LİDERLİK VE EKİP ÇALIŞMASI BECERİLERİ 72 ÜLKEDEN 700 ASHOKA FELLOW U DOĞRUDAN ÇOCUKLAR VE GENÇLERLE ÇALIŞARAK ONLARA ERKEN YAŞTA FARK YARATMA VE ÖNCÜLÜK ETME FIRSATLARI SAĞLAMAKTA VE HIZLA DEĞİŞEN DÜNYADA GELİŞEBİLMEK İÇİN IHTIYAÇ DUYACAKLARI YETENEKLERI GELIŞTIRMEKTEDIR. HER ÇOCUK İLERİDE SOSYAL GİRİŞİMCİ OLMAYABİLİR, AMA HER ÇOCUK FARK YARATABİLİR. Fark yaratanlar; yaşadıkları toplumda, içinde bulundukları kurumlarda veya nerede fırsat görürlerse toplumsal sorunların çözümüne yönelik sorumluluk hisseden ve harekete geçmeleri için gerekli özgüven ve yeteneklere sahip olan bireylerdir.

4 NEDEN FARKYARATAN OKULLAR? Kendilerinin ve başkalarının potansiyelini ortaya çıkarmak için EMPATI, YARATICILIK,EKIP ÇALIŞMASI VE LIDERLIK becerilerine sahip çocuklar, yani farkyaratanlar, toplumsal, çevresel ve ekonomik kalkınmaya öncülük ederek tüm dünyada toplumsal sorunların üstesinden gelecek olan yeni nesli temsil ediyor. ASHOKA TÜM DÜNYADA ÖĞRENCILERINI BIRER FARKYARATAN OLARAK YETIŞTIREN OKULLARI BULUYOR, ONLARI KÜRESEL BIR AĞDA BULUŞTURARAK ETKILERINI ARTIRMALARINI SAĞLIYOR. Okullar hızla değişen dünyamızda yeni bir öğrenme biçimine ihtiyaç olduğunu anlamaya başladı. Okullardan oluşan bu ağı kuran Ashoka nın amacı da EN IYI UYGULAMALARI GÖSTERMEK ve tüm dünyada eğitim sistemleri için YENİ DÜŞÜNME BIÇIMLERINE ILHAM VERMEK.

5 AĞ OLUSTUR YENI DUSUNCELERE ILHAM VER Bu ağa katılan okullar: POTANSIYELINI ACIGA CIKAR - Yenilikçi okullardan oluşan KÜRESEL BIR TOPLULUĞUN PARÇASI OLARAK bilgilerini ve deneyimlerini paylaşma ve çeşitli programlarda IŞBIRLIĞI YAP- MA fırsatı buluyor, - İlgili alanlarda çalışan ASHOKA FELLOW'LARIYLA BIR ARAYA GELEREK yeni programlar ve metodolojiler uygulama yollarını keşfediyor, - Farklı sektörlerden daha geniş bir ağ ile birlikte çalışarak EĞITIM ALANINDA SOHBET AKIŞINI DEĞIŞTIRIYOR ve diğer okulların, öğretmenlerin ve ailelerin de aynı yolu izlemelerini, 21'INCI YÜZYILIN ÇOCUKLARININ ÖĞRENME BIÇIMINI YENIDEN ŞEKILLENDIRMEYI SAĞLIYORLAR.

6 SEÇIM KRITERLERI OKUL Hiçbir Farkyaratan Okul bir diğerinin aynısı olmayacak ama bazı ortak paydalarda bir araya gelecektir. Amacımız okullara uygulamaları için hazır programlar vermek yerine zaten yapmakta oldukları çalışmalarını tespit etmek, paylaşmak ve bu anlamda onları desteklemek. Türkiye'de kendine özgü yöntemlerle belli kriterleri karşılayan okullar Farkyaratan Okullar ağına dahil edilecektir: YENİOKUL VİZYON İlham verme ve uygulamayla okul; empati, yaratıcılık, liderlik ve ekip çalışması becerilerini geliştirerek farkyaratan olma konusunda öğrencileri teşvik eder. Okullar bu çabalarında fazlasıyla ilerlemiş ya da henüz yolun başında olabilirler ama önemli olan okul yönetiminin bu vizyonu benimsemiş ve bu konudaki kararlılığını göstermiş olmasıdır. AKTİF ÖĞRENME Öğrenciler öğrenme sırasında aktif katılımda bulunurlar. Yaşayarak öğrenme, sıradan bir okul gününe nüfuz etmiştir. YENILIKÇILIK Okul, yeni fikirler geliştirmek ve test etmek için kapasitesi ve isteği olduğunu gösterir. Ayrıca okul yönetimi de, okul ve toplum genelinde yenilikçilik kültürünü teşvik etmektedir. ETKI Farkyaratan Okullar boyut ve yer farkı gözetmeksizin- okulları, öğretmenleri, velileri yani daha geniş anlamda eğitim sistemini etkileme kapasitesi ve arzusuna sahiptir.

7 OKUL LIDERLIĞI Okul içinde yenilikçi uygulamaların olduğu bir geçmişe sahiptirler ve yenilikçi fikirlere açıktırlar. Bütün öğrencilerin fark yaratabilme potansiyeline inanırlar ve empatinin sınıf içi ve dışındaki öneminin farkındadırlar. Kendi okullarının geliştirdiklerini paylaşmak ve başkalarının yaptığı çalışmaları öğrenmek için istekli olurlar. Ayrıca olağanüstü etik standartlar ve empatiyi içeren bir yaklaşım sergilerler. Kendilerini olumlu değişikliklere öncülük etmeye mecbur hissederler. Farkyaratan becerileri ile donanımlıdırlar ve onların liderliğini takip etmek isteyen okul topluluğunun tüm üyelerine bir rehber olarak hizmet etmeye hazırdırlar. Ana ilkeye tam bağlılık Farkyaratan Okul da esastır.

8 SEÇİM SÜRECİ 2. ARAŞTIRMA İlk aday listesindeki okullar ile temasa geçilir ve programla ilgili bilgi paylaşılır. Okulun ilgi göstermesi ve gönüllü olması durumunda mülakatlar, saha ziyaretleri ve diğer faaliyetlerden oluşan araştırma süreci başlar. Farkyaratan Okullar ın seçim süreci beş aşamadan oluşmaktadır. Son aşamaya geçmeye ve uygunluğa ilişkin karar, ilk dört aşamadan her biri tamamlandıktan sonra verilir. 3. KIŞISEL DEĞERLENDIRME Okullar, yaptıkları çalışmalar hakkında bir dizi öz değerlendirme sorusunu yanıtlar. Bu çalışmaya dayanarak eleme için bir liste seçilir. 1. ADAYLIK Ashoka nın vizyonunu paylaşan ve deneyimli eğitimcilerden oluşan bir grubun aday gösterdiği okullar Ashoka Ekibi tarafından değerlendirilir ve ilk aday okul listesi oluşturulur. ADAYLIK ARASTIRMA KISISEL DEGERLENDIRME PANEL SECIM

9 4.PANEL Aday okulların Okul Liderliği kriterine uygun olup olmadıklarının değerlendirilmesi için okul temsilcilerinin katıldığı bir jüri. Farkyaratan bir okul biliyorsanız, aşağıdaki QR kodunu okutarak aday gösterebiliriniz! 5. SEÇIM "Farkyaratan Okul" olarak seçilen okulların yer aldığı liste açıklanır.

10 ADAPAZARI ENKA OKULLARI 17 Ağustos 1999 daki Marmara Depremi nin ardından ENKA Vakfı nın ve Ashoka Senior Fellow olan İbrahim Betil in öncülük ettiği bir grup tarafından kuruldu. 38 gün gibi çok kısa bir sürede, felakette evlerini ve ailelerini kaybetmiş çocuklar için prefabrik bir okul inşa edildi. Başlangıçta tüm öğrencilerin burslu olduğu, vizyonu ve misyonu gereği hâlâ büyük oranda burslu öğrencilerin olduğu okul, bugün de herhangi bir sebepten dolayı anne ya da baba kaybı olan öğrencilere kayıt önceliği ve burs imkânları sağlamaktadır. KURESEL TOPLULUK IS BIRLIGI YAP BILGI PAYLAS ILHAM VER

11 Nasıl fark yaratıyorlar? Okulun vizyonu, hem yerel hem de uluslararası bir bakış açısı ile, yenilikçi, toplumsal sorunların farkında olan ve bunlara çözüm üretebilen, yaşam boyu öğrenenler topluluğu yaratmaktır. Öğrencilerle yapılan ön değerlendirme çalışmaları ile oluşturulan müfredat, onların meraklarını giderecek,sorgulamalarına fırsat verecek ve kendi öğrenmelerinin sorumluluğunu alabilecekleri şekilde yapılandırılır. Bu sayede öğrenciler eleştirel düşünme ve problem çözme becerilerini sürekli geliştirme imkânı bulurlar. Kütüphane okulun merkezinde ve disiplinler üstü öğrenmeye destek bir birim olarak aktif bir şekilde kullanılmaktadır. Sınıflarda teknoloji kullanımı konusunda da Türkiye nin öncü okullarından biri olan Enka Adapazarı nda, ipad lerin en verimli şekilde çocukların becerilerinin ve yaratıcılıklarının gelişiminde nasıl kullanılabileceğine dair çalıştaylar, planlamalar ve uygulamalar yapılmaktadır. Okulda alınan önemli kararlarda, üniforma seçimi, oyun alanının tasarlanması ve hangi ikinci yabancı dil derslerinin verileceği gibi, çocuklara söz hakkı vererek, onların düşünceleri dikkate alınmaktadır. İlkokul binası kısa bir süre önce öğrenciler, öğretmenler ve mimarların bir araya gele rek oluşturdukları insan odaklı bir tasarım anlayışıyla, çocukların okula olan bağını ve yaratıcılıklarını daha da güçlendirecek şekilde yeniden inşa edildi. Çocukların sorgulamaları sonucunda eyleme geçip, okul topluluğunu ve yerel toplumu harekete geçirerek planladıkları sosyal sorumluluk projeleri kapsamında, Enka Hatıra Ormanı oluşturma, farklı Sivil Toplum Kuruluşları ile işbirliği gibi ulusal ve uluslararası eylemler yer almaktadır. Ayrıntılı bilgi için:

12 BBOM / MUTLU KEÇİ İLKOKULU Kâr amacı gütmeyen, çevre dostu ve çocukları tüm karar alma süreçlerine dâhil eden tamamen demokratik okullar kurmayı amaçlayan Başka Bir Okul Mümkün (BBOM), çocukların kendilerini gerçekleştirmelerine odaklanıyor. Dernek, mevcut tek tip eğitim sisteminden memnun olmayan eğitimciler ve ailelerin oluşturduğu bir kooperatif aracılığıyla kuruldu. Binası kooperatif üyeleri tarafından inşa edilen, adı da çocuklar tarafından konan Mutlu Keçi, derneğin açtığı ilk okul.

13 Nasıl fark yaratıyorlar? BBOM okullarının çocuk merkezli eğitim yaklaşımı, öğrencilerinin yetenekleri ve ilgi çeşitliliğini kucaklıyor. Çocuklar bu anlayışla kendi haftalık öğrenme planlarını hazırlıyor ve hangi workshop lara (seramik, yoga, film, halı dokuma vs) katılacaklarını kendileri belirliyor. Yönetim tarafından okulda uygulanan tek kural fiziki güvenlik, diğer kuralların kararı ve uygulaması çocuklar tarafından gerçekleştiriliyor. Çatışma çözme, kütüphane ve okulun karbon ayak izinden sorumlu ekipleri var. BBOM okulun hayatın bir bileşeni olduğuna, çocukların dünyanın ve eğitim alırken içinde yaşadıkları çevrenin gerçeklerinden ayrı tutulmaması gerektiğine inanıyor. Demokratik model de bütün paydaşların (öğrenciler, okul personeli, yerel topluluk ve diğer ortaklar) okulda gerçekleşecek her şeyde söz sahibi olması anlamına geliyor. Bütün bu gruplar eşit ortaklar olarak görülüyor ve aynı derecede söz sahibi olarak fikirlerini paylaşıyor ve çözüm önerileri sunuyorlar. Okulun Farkyaratan Okullar ağına katılıp katılmayacağı konusunda son kararı veren de öğrenci meclisi oldu! Ayrınlılı bilgi için:

14 YENIOKUL İstanbul da bulunan YeniOkul, sorular sorup cevapları aramaya, eleştirel düşünme becerilerinin gelişmesine ve deneyime dayanan, yapılandırmacı eğitim felsefesinin uygulamaya geçmiş hali olarak tanımlayabileceğimiz, proje tabanlı eğitimin uygulandığı bir okuldur. Her çocuk, bilginin inşasında başrolü oynayan bir bireydir.

15 Nasıl fark yaratıyorlar? YeniOkul bütün çocukların doğuştan itibaren ilişki kurmaya hazır, yetenekli, meraklı olduğuna ve 100 farklı dille (resim, drama, heykel, matematik, müzik dili vs) doğduğuna, eğitimin de çocukların bu dilleri gerçek hayatta ifade edebilmelerine yardımcı olması gerektiğine inanıyor. Okulda çocukların meraklarına göre oluşturulan dinamik bir müfredat izleniyor. Yine her çocuğun tercihleri ve davranışları gözlemlenerek sistematik olarak oluşturulan kişiselleştirilmiş bir öğrenme planı söz konusu. Okulda, sınıf öğretmenleri nin yanında drama ve dans gibi müfredat dışı konularda workshop düzenleyenler den oluşan bir eğitim kadrosu bulunuyor. Çocuklar sürekli olarak aktif öğrenmenin içinde ve katılacakları workshop ları kendileri seçiyorlar. Çocuklar öğrenciden ziyade çırak, öğretmenler de kolaylaştırıcı olarak görülüyor. YeniOkul un ortamı da yaratıcı öğrenmeye son derece elverişli ve ikinci öğretmen gibi değerlendiriliyor. Sınıflarda sıra yok, kapılar da doğrudan dış mekân öğrenme alanı olarak kullanılan yemyeşil bir avluya açılıyor. Okulda geçen zamanın büyük bölümü proje çalışmalarına ayrılıyor. Çocuklar proje üretiyor, sürekli yeni fikirler geliştiriyor, deneyler yapıyor, düşüncelerini ifade ediyor, diğerlerini dinliyor, tartışma yoluyla karşılarındakini ikna ediyor. Sistem, öğrencilerin fikirlerini soyut kavramlardan somut projelere dönüştürmesini olanak veriyor. Ayrıntılı bilgi için:

16 HER ÇOCUK FARK YARATABİLİR BIZE ULAŞIN Ashoka Türkiye Asmalı Mescit Mh., Mesrutiyet Cad., Gen. Yazgan Sk No:14 Beyoğlu - Istanbul AshokaTurkiye turkey.ashoka.org