Tarih İçinde Türk Edebiyatı

Transkript

1 1.Ünite Tarih İçinde Türk Edebiyatı Edebiyat Tarihi ve Türk Edebiyatının Dönemlere Ayrılmasındaki Ölçütler 1. Aşağıdakilerden hangisi toplumları, milletleri, kuruluşları etkileyen hareketlerden doğan, olayları zaman ve yer göstererek anlatan, bu olaylar arasındaki ilişkileri, daha önceki ve sonraki olaylarla bağlantılarını, karşılıklı etkilenmeleri, her milletin kurduğu medeniyeti inceleyen bilim dalıdır? A) Sosyoloji B) Antropoloji C) Tarih D) Etimoloji E) Edebiyat 4. Edebiyat tarih ilişkisi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Edebiyat tarih bilimini birebir kullanmaz. B) Edebi eser tarih öğretmeni gibi bir amaca sahip değildir. C) Edebi metinlerde işlenen olaylar yaşanmış olsa da tarihi belge niteliği taşımaz. D) Tarihten ele alınan bir gerçeklik edebiyatın kurmaca gerçekliğine dönüşür. E) Edebiyat tarih bilimine göre daha kapsayıcıdır. Uygarlık veya medeniyet, bir ülke veya toplumun, maddi ve manevi varlıklarının, düşünce, sanat, bilim, teknoloji ürünlerinin tamamını ifade eder. 2. Aşağıdaki bilim dallarından hangisi bir ulusun yüzyıllar içinde meydana getirdiği eserleri kronolojik sırayla inceler? A) Medeniyet tarihi B) Uygarlık tarihi C) Sanat tarihi D) Edebiyat tarihi E) Arkeoloji 5. I. Siyasi yaşam II. Hukuk düzeni III. Ekonomik yapısı IV. Dini inançları Yukarıdakilerden hangileri bir toplumun yarattığı edebi ürünlere bakılarak o toplumla ilgili ulaşılabilecek bilgiler arasında yer alır? A) I, II ve III B) I, II, III ve IV C) I ve IV D) II ve III E) III ve IV 3. Aşağıdakilerden hangisi Türk tarihinin belgelere dayanan en eski devresi olarak kabul edilir? A) Büyük Hun İmparatorluğu devri B) Uygurlar devri C) Göktürk devri D) Büyük Selçuklu devri E) Karahanlılar devri 6. I. Toplumsal yaşam II. Duyuş ve düşünüş tarzı III. Önemli olaylar Yukarıdakilerden hangileri bir edebi eseri tam olarak anlamak ve yorumlayabilmek için yazıldığı dönemle ilgili bilinmesi gereken özellikler arasında yer alır? A) Yalnız II B)Yalnız I C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III Kültür; bir grup insanın bireysel ve toplu yaşamlarını anlamada, düzenlemede ve yapılandırmada kullandıkları inançlar ve adetler sistemidir. 5

2 Tarih İçinde Türk Edebiyatı 1.Ünite Edebiyat Tarihi ve Türk Edebiyatının Dönemlere Ayrılmasındaki Ölçütler Türk edebiyatında edebiyat tarihi özelliği taşıyan ilk çalışma 1889 da Abdülhalim Memduh un yazdığı Tarih-i Edebiyat-ı Osmaniye dir. 7. Aşağıdakilerden hangisi bir edebi metin ile tarihi metin karşılaştırıldığında benzer bir yön olamaz? A) İnsan ve toplumu temel konu olarak almaları B) Olayı aktarmada araç olarak sözü kullanmaları C) Gerçekliği olduğu gibi yansıtmaları D) Yaşanmış bir olayı, gerçekliği dile getirmeleri E) Malzeme olarak dili kullanmaları 9. Türk edebiyatında ilk edebiyat tarihçisi ---- iken Batılı anlayıştaki ilk edebiyat tarihçimiz ---- olmuştur. Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki isimlerden hangileri getirilmelidir? A) Fuat Köprülü - Abdulhalim Memduh Efendi B) Abdulhalim Memduh Efendi - Fuat Köprülü C) Ali Şir Nevai - Abdulhalim Memduh Efendi D) Ali Şir Nevai - Fuat Köprülü E) Ali Şir Nevai Ziya Gökalp 10. Aşağıdaki isimlerden hangisi dünya edebiyatında ilk edebiyat tarihçisi olarak bilinir? A) Vico B) Cipolla C) Vettori D) Vasari E) Villani Bilimsel çalışmalara dayanan edebiyat tarihi 1928 de Fuat Köprülü tarafından yazılmıştır. 8. Edebi metinler ile tarihi metinlerin farklılıkları arasında aşağıdakilerden hangisi sayılamaz? A) Edebi metinler uzun yazılırken tarihi metinlerin kısa yazılması B) Edebi metinler öznellik özelliği gösterirken tarihi metinlerin nesnel olması C) Edebi metinler duygulandırma amacı taşırken tarihi metinlerde bilgilendirme amacı olması D) Edebi metinlerde dil sanatsal işlevdeyken tarihi metinlerin göndergesel işlevde olması E) Edebi metinler gerçekliği kurmaca olarak yansıtırken tarihi metinlerin olduğu gibi yansıtması 11. Edebiyat tarihinin temel özellikleri arasında aşağıdakilerden hangisi sayılamaz? A) Bir yazarın eserlerinin anlaşılması için gereken her türlü bilgiyi verir. B) Edebi eserleri ve yaratıcılarını dönemlerinin ve sosyal çevrelerinin özelliklerini göz önüne alarak inceler. C) Edebi eserleri ve onların yaratıcılarını konu alır ve inceler. D) Din, felsefe, ahlak ve sanat tarihlerinin konularını da kapsayan bir içeriğe sahiptir. E) Doğrudan bir kültür tarihi özelliği gösterir. 6

3 1.Ünite Tarih İçinde Türk Edebiyatı Edebiyat Tarihi ve Türk Edebiyatının Dönemlere Ayrılmasındaki Ölçütler 12. Aşağıdakilerden hangisi edebiyat tarihçisinin görevlerinden biri değildir? A) Edebiyat tarihinin oluşumunun kaynağı olan eserleri inceler. B) Sanatçıların kişiliklerini derinleştirmeden inceleyerek yaşadıkları dönemin özelliklerini derinlemesine inceler. C) Dönemin yazarlarını ve eserlerini tek tek inceler. D) Tek nüshaya sahip eserlerin nerede olduklarını öğrenerek bunlar üzerinde çalışır. E) Edebiyatı dönemlere ayırarak hangi ölçütlerin kullanıldığını belirler. 15. Yakup Kadri Karaosmanoğlu nun Yaban ve Halide Edip Adıvar ın Sinekli Bakkal romanları edebiyatın aşağıdaki bilimlerden hangisi ile ilişkisine örnektir? A) Coğrafya B) Tarih C) Psikoloji D) Felsefe E) Sosyoloji Uygarlık tarihi, toplumların yaşadıkları olayları sebep sonuç ilişkisi içerisinde inceler. 13. Edebiyat tarihinin kapsamına aşağıdakilerden hangisi girmez? A) Dönemin edebi toplulukları B) Dönemin siyasi olayları C) Sanatçıların yaşamı D) Dönemin bilimsel tarihi E) Dönemin sosyal yaşamı 16. I. İslam dininin kabul edilmesi II. Batı uygarlığının benimsenmesi III. Cumhuriyet rejimine geçilmesi Yukarıdakilerden hangileri Türk kültürünü derinden etkileyen ve edebiyatta da büyük değişmelere yol açan gelişmeler arasında yer alır? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 14. Edebi metinler içinde oluştuğu dönemin özelliklerini yansıtır ve o dönemin izlerini taşır. Edebi metinler konusunu yazıldığı dönemin olayları, sosyal ve siyasal yapısı, dünya görüşünden alır. Edebi metinlere ait bu özellikler aşağıdaki bilimlerden hangisi ile ilişkilendirilebilir? A) Psikoloji B) Felsefe C) Tarih D) Siyaset E) Arkeoloji 17. Aşağıdakilerden hangisi Türk edebiyatının dönemlere ayrılmasında kullanılan başlıca ölçütler arasında sayılamaz? A) Din anlayışı B) Coğrafi değişim C) Askeri anlayış D) Dil anlayışı E) Kültürel değişim 7

4 Tarih İçinde Türk Edebiyatı 1.Ünite Günlükler, romanlar, gezi yazısı ve hatıralar genel tarih için başvurulabilecek kaynaklardır. Edebiyat Tarihi ve Türk Edebiyatının Dönemlere Ayrılmasındaki Ölçütler 18. I. İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı II. Batı Etkisindeki Türk Edebiyatı III. İslami Devir Türk Edebiyatı Yukarıdakilerden hangileri Türk edebiyatı tarihinin dönemleri arasında yer alır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 19. Türk edebiyatının kronolojik olarak varlığı belgelerle kanıtlanan ilk ve en eski dönemi aşağıdakilerden hangisidir? A) Halk Edebiyatı B) Tekke Edebiyatı C) Anonim Halk Edebiyatı D) İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı E) Eski Türk Edebiyatı ID : İslamiyet etkisinde gelişen Türk edebiyatı döneminde aşağıdakilerden hangisi daha çok etkili olmuştur? A) Arap edebiyatı B) Fars edebiyatı C) Karahanlı edebiyatı D) Göktürk edebiyatı E) Batı edebiyatı TEST NO

5 2.Ünite Destan Dönemi Türk Edebiyatı Destan Dönemi 1. İslamiyet öncesi Türk edebiyatında sözlü dönem edebiyatı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Genellikle anonim eserler verilmiştir. B) Akılda kalıcılık açısından şiir tercih edilmiştir. C) Şiirlerin ölçüsü hece ölçüsüdür. D) Edebiyat atlı göçebe hayatının özelliklerini yansıtır. E) Genellikle tam kafi ye ve redifl er kullanılmıştır. 4. Uzun deneyimler sonucu doğruluğu ispatlanmış kısa ve özlü sözlere sav adı verilir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi savın özellikleri arasında yer almaz? A) Türk toplumunun dünyaya bakışını, geleneklerini, varlık anlayışlarını ortaya koyan özlü sözlerdir. B) Günümüzdeki atasözlerinin karşılığıdır. C) Bazıları hece sayısının eşit ve uyaklı olması nedeniyle nazım özelliği göstermektedir. D) Geleneksel bir çalgı aleti olan kopuz eşliğinde söylenir. E) Günümüzdeki sav örnekleri Orhun Kitabeleri nde ve Divanü Lügati t-türk te yer almaktadır. İslamiyet öncesi Türk edebiyatına Destan Dönemi adı da verilir. 2. Aşağıdakilerden hangisi sözlü edebiyat dönemi ürünlerinden biri değildir? A) Sagu B) Destan C) Mani D) Koşuk E) Sav 5. Koşukların özellikleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) 7 li hece ölçüsü ile yazılır. B) Dörtlükler hâlinde yazılır. C) Çapraz kafi ye kullanılır. D) Halk edebiyatındaki koşmaya, divan şiirindeki gazele benzer. E) Sığır denilen sürek avlarında söylenen lirik şiirlerdir. 3. Yuğ adı verilen ölüm törenlerinde ölen kişinin erdemlerini ve onun ölümünden duyulan üzüntüyü dile getiren şiirler aşağıdakilerden hangisidir? A) Sagu B) Destan C) Koşuk D) Sav E) Koşma 6. Saguların halk edebiyatındaki karşılıkları aşağıdakilerden hangisidir? A) Mersiye B) Koşma C) Ağıt D) Mani E) Destan 17

6 Destan Dönemi Türk Edebiyatı 2.Ünite Destan Dönemi 7. Tüm bir toplumu derinden etkilemiş savaş, göç ve doğal afet gibi önemli olaylar sonucu ortaya çıkmış, olağanüstü unsurları barındıran uzun manzum öykülere ne ad verilir? A) Destan B) Efsane C) Mit D) Hikâye E) Mesnevi 10. İslamiyet öncesinde Türklerde şairlere verilen isimler arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? A) Kam B) Baksı C) Ozan D) Oyun E) Aşık 11. Koşuklarla ilgili elde bulunan en eski örnekler aşağıdaki eserlerden hangisinde yer alır? 8. Destanların özellikleri arasında aşağıdakilerden hangisi sayılamaz? A) Konularını gerçek olaylardan alır. B) Dörtlükler hâlinde yazılırlar. C) Genellikle 8 li ve 11 li hece ölçüsü ile yazılırlar. D) Kahramanları halkın içinden kimselerdir. E) Toplumun ortak görüşlerini yansıtırlar. A) Divanü Lügati t Türk B) Kutadgu Bilig C) Divan-ı Hikmet D) Atabetü l- Hakayık E) Göktürk Yazıtları 12. İslamiyet öncesi Türk edebiyatında coşkuyu ve heyecanı dile getiren metinler içerisinde ----larda doğa, aşk; ----larda sevilen birinin ölümünden duyulan hüzün; olay çevresinde gelişen metinler içerisinde ----larda yiğitlik, savaş, göç; o dönemdeki atasözleri olan ----larda yaşam tecrübeleri konu edinilir. 9. İslamiyet öncesi Türk şiirinin şairi bilinen ilk örnekleri aşağıdaki Türk devletlerinden hangisinde görülmüştür? A) Hunlar B) Göktürkler C) Uygurlar D) Sakalar E) Karahanlılar Bu parçada boş bırakılan yerlere getirilmesi gereken kavramlar aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir? A) destan sagu koşuk sav B) koşuk sagu destan sav C) koşuk sav destan - sagu D) destan sav - koşuk - sagu E) destan sav koşuk - sagu 18

7 2.Ünite Destan Dönemi Türk Edebiyatı Destan Dönemi 13. İslamiyet öncesi Türk şiiri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Dili Öz Türkçedir. B) Nazım birimi dörtlüktür. C) Aşk, doğa, kahramanlık konuları işlenmiştir. D) On birli hece ölçüsü kullanılmıştır. E) Kafi ye önemlidir, dize başlarında da kafi ye yapılır. 15. Alın töpü yaşardı Unıt otın yaşurdı Kölnin suvın küşerdi Sığır buka möngreşür Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sagu örneğidir. B) aaab uyak örgüsü ile yazılmıştır. C) 7 li hece ölçüsüyle yazılmıştır. D) Öz Türkçe ile yazılmıştır. E) Konusunu doğa oluşturur. Sözlü edebiyat dönemine ait bilgilerin çoğu en önemli ve en eski kaynak olan Kaşgarlı Mahmut un Divan-ı Lügat-it Türk adlı eserinden elde edilir. 14. Öpkem kelip ogradım Arslanlayu kökredim Alplar başın togradım Emdi meni kim tutar Günümüz Türkçesiyle Öfkelenip dışarı çıktım Arslan gibi kükredim Yiğitler başını doğradım Şimdi beni kim tutabilir. Bu dörtlük aşağıdakilerden hangisine örnektir? A) Sagu B) Ağıt C) Koşuk D) Sav E) Destan 16. Kişilerin ölümünden duyulan acının işlendiği şiirlere sagu denir. Ölen kişinin dürüstlüğü, iyilikleri, yaptığı işler, ölümünden doğan acının fazilet ve mertliklerinin anlatıldığı sagular halk edebiyatında ----, divan edebiyatında ---- adını alır. Bu parçada boş bırakılan yerlere getirilmesi gerekenler aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir? A) mersiye ağıt B) ağıt kaside C) mersiye - kaside D) mesnevi mersiye E) ağıt mersiye 17. Biş erngek tüz ermes. (Beş parmak bir olmaz.) Böri koşnısın yimes. (Kurt komşusunu yemez.) Ermegüke bulıt yük bolır. (Tembele bulut yük olur.) Bu ifadeler aşağıdakilerden hangisini örneklendirmektedir? A) Sagu B) Koşuk C) Sav D) Destan E) Sığır 19

8 Destan Dönemi Türk Edebiyatı 2.Ünite Destan Dönemi 18. Türklerin İslamiyet öncesi hayatıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Türk edebiyatında önemli sagulardan biri Alp Er Tunga sagusudur. A) Göçebe bir yaşam tarzı benimsenmiştir. B) Göktanrı inancı hâkimdir. C) Ana yurtları Orta Asya dır. D) Sığır, şölen törenleri ve yuğ merasimleri yapılmaktadır. E) Göktürk ve Uygur bu dönemin başlıca büyük devletleridir. 19. Destan döneminin özellikleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Destanlarda olağanüstü olaylar ve kişilerin görülmesi B) Destanın ortaya çıkmasına neden olan ve bir milleti derinden etkileyen çekirdek olayın bu dönemde yaşanması C) Olağanüstü nitelikler taşıyan mitlerin bu dönemde ortaya çıkması D) Irka özgü özelliklerin belirginleşmesi E) Millî özelliklerin destanlarda görülmesi ID : Tarihin ilk dönemlerinde insanların tabiatla, üstün güçlerle mücadelesi ve düş yoluyla ortaya koyduğu eserler ---- ögelerin oluşmasında etkili olmuştur. Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) kavmi B) mitolojik C) destani D) millî E) dini TEST NO