7 Ağustos 2015 tarihinde Şırnak ın Silopi ilçesinde çıkan çatışmalar ile ilgili Gözlem Raporu KADIN ÖZGÜRLÜK MECLİSİ (KÖM)

Transkript

1 7 Ağustos 2015 tarihinde Şırnak ın Silopi ilçesinde çıkan çatışmalar ile ilgili Gözlem Raporu KADIN ÖZGÜRLÜK MECLİSİ (KÖM)

2 OLAY: 7 Ağustos 2015 tarihinde güvenlik güçleri Şırnak'ın Silopi ilçesinde hendek kazıldığı gerekçesi ile sivillerin katledilmesine neden olan bir operasyon düzenledi. 7 Ağustos ta sabaha karşı saat sıralarında polisin Zap ve Barbaros mahallelerine dönük operasyona mahalle sakinleri engel olmak isteyince güvenlik güçleri silahlarla müdahalede bulundu. Bir polis, üç sivil yaşamını yitirirken 15 kişi de vücutlarına isabet eden gerçek mermiler ile çeşitli yerlerinden yaralandı. Yaşamını Yitirenler Muhammet Onur Demir (Polis) Hamdin Olaş (Sivil) Mehmet Hıdır Tanboğa (Sivil) Kamuran Bilin (Sivil) HEYETİN AMACI VE OLUŞUMU Kadın Özgürlük Meclisi olarak barış ve müzakere sürecinde kadınların sürece aktif katılımını sağlamak, rollerini güçlendirmek ve kalıcı barışın sağlanabilmesi için sürecin önünü tıkayabilecek olayları yerinde incelemek, hakikatlerin araştırılmasına ve ortaya konulmasına katkıda bulunmak amacıyla bir araya gelmiş bulunmaktayız. Kadın Özgürlük Meclisi olarak bu ortamda gerçeklerin; izlenebilir inceleme ve değerlendirme raporlarıyla aktarımının toplumsal barışa hizmet edeceğine inanıyoruz. Savaşa karşı barışı inşa etmenin yolu gerçeklerin halka aktarılması, kamuoyu ve sivil toplum kuruluşlarının bilgilendirilmesiyle ve tüm toplumsal kesimlerin çatışmasızlığa olan ihtiyacı haykırmasıyla açılacaktır. İnsan hakları ve kadın haklarının askıya alındığına dair vahim haberlerin ulaştığı Şınak ın Silopi ilçesinde 7 Ağustos sabahı güvenlik güçleri ve silahlı bir örgüt arasında değil halkla çatışma yaşandığına dair bilgileri değerlendirmek ve bir hafta sonra da olsa tanıklıkları almak, yerinde gözlem yapmak ve incelemelerimizi raporlaştırmak üzere izleme heyeti oluşturulmuştur. Heyet: 1. Ayşe Gökkan 2. Bahar Yıldırım 3. Derya Etem 4. Ezra Elbistan 5. Gülistan Duran 6. Gülsüm Ağaoğlu 7. Halide Türkoğlu 8. Mizgin Irgat 9. NurselAydoğan 10. Selma Atabey 11. Zelal Deniz Demir Heyetin Görüşmeleri - Silopi Belediyesi - Silopi HDP İlçe Örgütü - Yakınları kaybeden aileler - Hastane çalışanları ve acil servisteki görevli doktor

3 Bu heyetin yaptığı görüşmeler ve izlenimler raporda görüşmeyi yapan kişi ya da tanıklık adıyla aktarılacaktır. YAŞANANLAR-TANIKLIK GÖRÜŞMELERİ / Silopi Şırnak Millet Vekili Aycan İrmez: 7 ağustos Cuma gününden beri süren bir çatışma söz konusu. 7 Ağustos Cuma günü sabaha karşı polis Zap Mahallesine giriyor, bir kadın fark ediyor ve mahalleye haber veriyor. Polis gözaltı operasyonu gerçekleştirmek istedi. Halkta bir silah olmamasına karşılık, keskin nişancılar halkı tarıyor. Ancak 7 Haziran seçimlerinden beri sürdürülmek istenen bir savaş konsepti ortada. Bu yüzden mahalledeki halk kendini savunma amaçlı protesto girişimlerini sürdürmekte. Buna karşılık devletin güvenlik güçleri elinde silah olmayan bir halka silahla saldırmıştır. 3 kişi yaşamını devletin silahlarıyla, keskin nişancılar tarafından yitirdi. Yaralananlar hastaneye gidemeden, evlerde tedavi edilmek zorunda kaldı. 6 yaralı hastaneye gittiğinde gözaltına alındı. Ve adli kontrol şartıyla serbest bırakıldılar. 9 kişi gözaltına alınırken emniyette işkence ve cinsel şiddete maruz kaldılar. Yine Cizre de yaşanan olayı da burada belirtmemiz gerekir ki bir kişi elleri ve ayakları bağlanarak polisler tarafından infaz edildi. 90 lı yıllardan farklı olarak bir savaş konsepti özelde Şırnak halkına yönelik uygulanmaktadır. Halka yönelik bir savaş var. Üç kişi yan yana geldiği anda silahlı saldırı söz konusu olabiliyor. Kaymakama gittiğimizde benim elimden bir şey gelmiyor, valiliğe gidin diyor. Valilikse mahallede teröristler var diyerek polislerin silahlı saldırılarını sürdürmesinin devam edeceğini onaylamakta. Yine hastane üzerinde bir polis baskısı söz konusu. Mahallelere ambulans girmedi. Yaralıları milletvekilimiz ve belediye çalışanları hastaneye ulaştırmaya çalıştı. Çünkü ambulansı güvenlik gerekçesiyle polisler bırakmadı. Operasyon gününden beri ilçe Kobanê görüntüsünde. 3 kişi katledildi ve birçok insan evlerinin önünde tarandı. 1 polisin ölmesiyle polisler tüm mahalleyi tarayarak ilçede terör estirdiler. Yaralıları kim hastaneye götürmüşse gözaltına alındı. Yaralıların hepsi soruşturmaya tabi tutuldu. İpekyolu nda TOMA dan inen bir polis kaçak silah kullanarak bir çocuğu vurdu. Yaşanan tüm bu olaylarla ilgili soruşturma açıldı ancak dosyaya gizlilik kararı alındı. Ve yaralanan ve katledilen herkes şüpheli olarak gösterildi. Cenazelerimizi kaldıramadık. Ambulansın güvenliğini sağlayamayız gerekçesiyle vermediler. Polislerin durumuyla ilgili olarak ek olarak bir korku ve savaş yaratılmak isteniyor. Ve bu geçici bir durum gibi değil. Polis lojmanlarının bodrumları yatakhanelere dönüştürülmüş. Daha fazla polis gelmekte buraya. Saçları sıfır traşlı, sakallı ve caprili ekipler getirilmiş. Aycan Azma (HDP İlçe Eşbaşkanı): Botan bölgesinde AKP nin bitmesi AKP de botan halkına karşı kin ve nefrete neden oldu. Silopi de her yer polis silahlarıyla tarandı. Polisler halka küfür içerikli anonslar yaptı. Hastanenin acil bölümünü dahi işgal ettiler. Hepinizi öldüreceğiz diye bağıran özel hareket timleri yaralıların odasına giderek yaralılara küfür etti.

4 Her gün askeri sevkiyatlar var, dağlar bombalanıyor, mahallelerimiz taranıyor. Bu şekilde halkı korkutmaya çalışıyorlar. Ancak Silopi halkı direniyor. Ve kendi kendini yönetmenin hazırlığında. Ali Balın-HDP İlçe Eşbaşkanı: 90 lı yılların ötesine geçmiş bir durum var. Eskiden kanuni bir kılıf ya da inkar vardı. Ancak şimdi ise sokak ortasında her yerde insanlar öldürülüyor ve devlet bunu inkar etmiyor, açıkça öldürüyor. Burada fiili bir sokağa çıkma yasağı var. İnsanlar sokağa çıktığında silahlarla taranıyor. Devlet esnafa kepenk kapatmasını söylüyor. Bizse tam tersi dükkânlarını açmalarını gündelik hayatlarına devam etmeleri gerektiğini söylüyoruz. Ve esnaf dükkânını açıyor. Halk direniyor ama devlet fiili bir savaşla karşı saldırıda. Diğer yerlerde böyle ancak Silopi ilk denenen yer ve bu yönüyle devletin özelde politikalarını uyguladığı yer aslında. SİLOPİ DE YAŞAMINI YİTİREN 3 KİŞİNİN EVLERİ ZİYARET EDİLDİ 1. Kamuran Bilin (27 yaşında, evli ve 3 çocuk babasıydı) İş yerinden evine dönerken büyük babasının evinin önünde keskin nişancı polisler tarafından göğsünden vurularak yaşamını yitirdi. Ailesi cenazeyi defnederken bile polis tarafından şiddete maruz kaldıklarını ifade ettiler, mezarlığa panzerle ve su sıkarak müdahale edildi. Polisler kadın, çocuk, yaşlı ve genç herkese cenazede şiddet uygulamışlar. 2. Mehmet Hıdır Tamboğa (17 yaşında, öğrenciydi) 7 Ağustos Cuma günü keskin nişancılar tarafından Zap Mahallesinde tam göğsünden vuruluyor, hastanede iç kanamadan öldü. Silopi de zırhlı polis aracının geçişi sırasında mayın patlamasından sonra yani 3. gün Mehmet Hıdır ın evi de taranıyor. Rast gele mahalledeki evlerin hepsi taranıyor. Mehmet Hıdır ın annesi Zeynep, IŞİD ve JİTEM biçimli polisler mahallenin etrafını sardı, kim dışarı çıkarsa vuruyorlardı. Benim çocuğum lise okuyordu. Futbol oynuyordu. Ankara dan ödül aldı madalyası vardı. Silopi halkı bu baskıyı kabul etmeyecek, bu savaşa karşı direnecektir, dedi. 3. Hamdi Ulaş (60 yaşındaydı, 10 çocuğu vardı) Kolundan ve ayağından keskin nişancılar tarafından yaralanıyor. Mahalledeki halk tarafından kendi araçlarıyla hastaneye götürülüyor. Ancak hastane önünde polisler tarafından araç durduruluyor. Vatandaşların içinde yaralı var demesine rağmen özel hareket timleri aracın kapısını açıp, yaralının üzerindeki battaniye kaldırarak tek kurşunla Hamdi Ulaş ı katlediyor. Ve sonrasında bataniyeyi geri örtüyor. Onu hastaneye getiren 2 kişiyi de gözaltına alıp işkence ediyorlar sonrasında adli kontrolle serbest bırakılıyor. TTB Kadın Hekimlik Kolu Adına Derya ETEM Cizre-Diyarbakır 4 yıldır Silopi de aile hekimi olarak görev yapan Dr. Serdar Acar, tarihinde Silopi Devlet Hastanesi Başhekimliğinin ihtiyaç ve talebi doğrultusunda İlçe Sağlık Müdürlüğü tarafından Acil Poliklinik doktoru olarak görevlendirildiği üzere NÖBET görevine icap etmekteyken ilçede yaşanan çatışma sonrasında ve çatışma devam ederken gelen yaralılara sağlık hizmeti vermiştir. Silopi Devlet Hastanesi Acil Poliklinik Doktoru Serdar Acar; saat sularında bir saat önce yaralanan polis memuruna çatışma olan mahalde ilk acil müdahaleyi yapması için hastanedeki görev yerinden alınmak istenmiştir. Doktorun görev yerini terk edemeyeceğini söylemesi üzerine özel harekat polisi olabilecek çelik yelekli polis memuru silahın mekanizmasını açıp ateşe hazır

5 halde sözlü ve fiziksel olarak doktoru tehdit ederek ambulansa götürmüş ancak ambulans görevlisinin ve anahtarının bulunamaması üzerine doktoru bırakıp olay yerine yaralı polis memurunu almaya gideceklerini söylemişlerdir. 10 dakika sonra yaralı polis memuru ile hastaneye dönmüşlerdir. Biri ağır dört polis memuruna Dr Serdar Acar tarafından ilk müdahaleleri yapılmıştır. Ve kepçeyi kullanırken ateşli silahla sol karın bölgesinden vurularak ağır yaralanan Polis Memuru Muhammet e damar yolu açılmış, anestezi uygulanarak sevk edilmiştir. (Yaralı 1 saat çatışma mahallinde kalmıştır.) Bu sırada sivil yaralılar da eş zamanlı gelmeye başlamış, ardı sıra yaralı ve hastalara müdahalede bulunan acil servis doktoru camdan bahçeyi gördüğünde bir yaralıları getiren beyaz dopple marka aracın polisler tarafından durdurulduğu ve lastiklerine makineli tüfek ile ateş edildiğini görmüş. Yaralılar ve yapılan müdahaleler TTB raporunda da bildirilmiştir. (TTB: Dr Serdar Acar; Orta yaşlı iki erkek, bir kız çocuğu, 32 yaşında bir erkek ve 19 yaşlarında Sağlık Koleji Stajyeri (üzerinde hastane önlüğü varken Kirpi adı verilen araçtan açılan ateş ile vurulduğu gözlenen) hepsi kurşun yaralanması vakalara müdahale etmiş gerekli vakaları sevk etmiştir. 7 sivil yaralıdan ikisi arrest (kalbi ve yaşam fonksiyonları durmuş) denilen ölüm halinde hastaneye getirilmiş. (Bu yaralılardan Hamdi Ulaş'ın resmi kimliğindeki yaşından daha yaşlı, kronik hastalığı olan sivil bir mahalleli olduğu bildirilmiştir.) ''Silopi'de yaşanan bu çatışma ortamında birçok insan yaralanmış, yaralıların alınması için ambulansların gitmesine güvenlik güçlerince izin verilmemiş ve yaralılar yakınları tarafından hastaneye sivil araçlarla taşınmaya çalışılmıştır. Bu taşınma sürecinde; H.T. (17 yaşında) ve Hamdin Ulaş (60 yaşında) acil kapısından girerken araçları içerisinde güvenlik güçlerince taranmaları sonucunda hayatlarını kaybettiğine ilişkin son derece ciddiye alınması gereken iddialar söz konusudur.'' TTB raporu ( Diğer tanıklıklarda da yaralılar, yaralıları getirenler dipçiklerle darp edilip hakarete uğramışlardır. Tanıklar tüm olaylar için katliam girişimi olarak tanımlanan ifadeler kullanmıştır. Öldürülen Hamdi Ulaş'ın kolundaki yara uzak mesafeden olmasına rağmen diğer yaraları çok muhtemeldir ki yakın mesafeli ateşli silah yaralanması şeklinde tanıklık mevcut. Ayrıca hasta muayenesi sırasında iki ayrı odaktan ateş altında kalmış olması muhtemel yaralar oldukları gözlenmiştir. Bu da yaralıların hastaneye getirilirken durdurulup ölümcül yara alacak şekilde ateşli silahla vurulduklarını anlatan tanıklıklarla uyumludur. Hastanede görevli Doktor Serdar Acar polislerin hastane içinde ve bahçesinde sağlık hizmeti verilmesine engel olacak şekilde ve hatta sağlık çalışanların görevlerini yerine getirirken psikolojik baskı uygulandığını gözlemlemiştir. Hastane içinde havaya otomatik silahla ateş edildiği ve tavanda mermi izlerinin olduğu bilgisi verilmiştir. Hastane içinde 2-3 mermi şarjörü boşaltılmıştır ibaresiyle tanık ifadeleri mevcuttur.

6 Sağlık Koleji öğrencisi Hasan Aşulan şu anda gözaltında değilmiş evinde ve genel durumu iyiymiş. Ancak uzaktan bacağına isabet eden ateşli silah yarası mevcut. Hasan Aluşan ve ailesi ile görüşme yapılamamıştır. GÖRÜŞME-TANIKLIK VE İZLENİMLERDEN ORTAYA ÇIKAN SONUÇLAR - Kolluk güçlerinin özellikle özel harekat timi olduğu vurgulanan görevlilerin halkı endişelendiren, yaşamsal kaygıya sürükleyen ve çaresiz-savunmasız hissetiren uygulamaları olmuştur. Devletin kendisini korumadığını aksine yargısız-haksız infazlara çanak tutan tutumu olduğunu hisseden halk; özellikle gençler, koruma refleksi ile mahalle girişine hendek açmıştır. Sabah saatlerinde ev baskınlarında daha önce bilinen (ülkenin diğer bölgelerinde ve mahallerinde gerçekleşen örneklerden) infazlardan da haberdar olan halk canını koruma telaşına düşmüştür. - Mahalle ve ilçe halkı uzaktan nişancılar ya da kirpi denen zırhlı araçla rastgele vurulabileceği endişesi ile yaşamaktadır. - Silopi Devlet hastanesi civarı-bahçesi ve Acil Servisinde kolluk güçlerinin rastgele ateşli silah kullanması, sağlık hizmetlerine erişimi engellemekle kalmamış, uyuşan tanıklıklara göre araçla hastaneye getirilen yaralıların araçların içindeyken infaz edildiğine dair güçlü kanaat oluşmuştur.. - Öldürülen kişilerin sivil vatandaşlar olduğu tesbit edilmiştir. - Yaralananlar kötü muamele ile gözaltına alınmış ve adli kontrolle serbest bırakılmıştır. KÖM Silopi Heyetinin Önerileri - Ölümlere ilişkin olarak açılmış bir soruşturma olmasına rağmen gizlilik kararının verilmiş olması düşündürücüdür. Savcının olması gereken titizlilik ve hızla delilleri toplaması, failleri açığa çıkarması ve mağdur yakınlarının ve mağdurların soruşturma süreci konusunda bilgi edinme hakkının ve katılma hakkının sağlanması için gizlilik kararını bir an önce kaldırması gerekir. - Ölümlerin gerçekleşmesi sırasında orada bulunan güvenlik görevlilerinin idari soruşturmaya tabi tutulması ve görevden uzaklaştırılması. - Gözaltına alınanların işkence ve kötü muameleye tabi tutulduklarına ilişkin iddialarının titizlikle soruşturulması ve failler hakkında cezai takibat başlatılması - Kadınlarla yapılan görüşmelerde; son bir ay içinde silahlı, sivil giyimli kişilerin her yerde olmasının tacizkar olduğunu, yaşam hakkına kastetmenin ötesinde kadınlara çaresizlik hissi vermeye çalışan bu tehditkar üslubun kadını eve hapsedecek türde ciddi bir baskı aracı olduğu gözlenmiştir. - Öldürülen Polis memurunun adli tıp raporu ile öldürülen sivil yurttaşların adli tıp raporlarının deklere edilmesi. - Silopi de en kısa sürede halkın güvenini tesis edecek bir yapılanmaya gidilerek Valini terörist dediği vatandaşlardan şahsen ve devlet adına özür dilemesi.

7

8

9