ĐKTĐSADĐ KALKINMA VAKFI E Bülteni

Transkript

1 ĐKTĐSADĐ KALKINMA VAKFI E Bülteni İKV DEN HAFTAYA BAKIŞ... 1 İKTİSADİ KALKINMA VAKFI NIN GÜMRÜK BİRLİĞİ İLE İLGİLİ BASIN DUYURUSU... 2 EKONOMİ BAKANI ZAFER ÇAĞLAYAN GÜMRÜK BİRLİĞİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALARDA BULUNDU... 4 BAŞBAKAN YARDIMCISI ALİ BABACAN GÜMRÜK BİRLİĞİ VE TÜRKİYE EKONOMİSİNE İLİŞKİN DEĞERLENDİRMELERDE BULUNDU... 5 CUMHURBAŞKANI GÜL LETONYA YA RESMİ ZİYARETTE BULUNDU... 6 TÜRKİYE NİN UZUN VADELİ KREDİ NOTU YÜKSELDİ... 7 TÜRKİYE'DEN AB YE SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ İHRACATI BAŞLIYOR... 8 AVRO ALANI MALİYE BAKANLARI VE GKRY MALİ YARDIM KONUSUNDA ANLAŞTI... 8 LÜKSEMBURG HÜKÜMETİ AVRO ALANINDA GİDEREK ARTAN YENİ MALİ KRİZ BEKLENTİLERİNE KARŞI BİZ GKRY DEĞİLİZ AÇIKLAMASINDA BULUNDU AVRUPA KOMİSYONU ÖĞRENCİ, BİLİM İNSANI VE ARAŞTIRMACILARIN AVRUPA YA GİDİŞİNİ KOLAYLAŞTIRACAK BİR TASLAK AÇIKLADI İTALYA, HÜKÜMET KURMAKTA ZORLANIYOR BRICS ZİRVESİ GÜNEY AFRİKA DA GERÇEKLEŞTİ AVRUPA KOMİSYONU, HIRVATİSTAN IN 1 TEMMUZ DA AB ÜYESİ OLMAYA HAZIR OLDUĞUNU TEYİT ETTİ VATANDAŞLARIN AB İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİNİ YETKİLİLERE ULAŞTIRMALARINI AMAÇLAYAN TROPA PROGRAMININ TANITIMI YAPILDI KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU NA ŞİKAYETLER BAŞLADI i

2 CEPOL İLE EUROPOL ÜN BİRLEŞMESİ GÜNDEMDE AVRUPA KOMİSYONU AB ÜLKELERİNİN ADALET PERFORMANSLARINA İLİŞKİN İLK RAPORUNU YAYINLADI AVRUPA KOMİSYONU 2013 YENİLİKÇİLİK BİRLİĞİ SKOR TABLOSU NU YAYINLADI AB DE SOSYAL KRİZ İSTİHDAMI OLUMSUZ ETKİLİYOR A DOĞRU İKLİM VE ENERJİ POLİTİKASINA İLİŞKİN YEŞİL KİTAP YAYINLANDI GÜNDEMDEN KISA KISA Şubat ayı dış ticaret rakamları açıklandı Avrupa Komisyonu marka tescil sisteminin yenileştirilmesine yönelik bir öneri sundu AB nin yenilenebilir enerji alanında 2020 hedefine ulaşması bekleniyor AB doğrudan desteklerde yüzde 5 oranında kesintiye gidiyor ii

3 İKV DEN HAFTAYA BAKIŞ Geçtiğimiz hafta, Türkiye-Avrupa Birliği (AB) gündeminde Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ün Letonya ya gerçekleştirdiği resmi ziyaret, Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan ın Gümrük Birliği ve Serbest Ticaret Anlaşmaları ile ilgili değerlendirmeleri, Türkiye nin AB ye süt ve süt ürünleri ihracatına izin verilmesi, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi nin (GKRY) AB ile anlaşmaya vardığı mali yardım paketinin ayrıntıları ve Avrupa Komisyonu nun Hırvatistan ın AB üyeliği yolundaki son İzleme Raporu ndaki değerlendirmeleri yer aldı. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, 1-3 Nisan 2013 tarihleri arasında Letonya ya gerçekleştirdiği resmi ziyarette Letonya Cumhurbaşkanı Berzins ile bir araya geldi. Görüşme sonrası yaptığı açıklamada her iki tarafın da memnun ayrıldığını dile getiren Gül, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin çok eskiye dayandığını belirterek, geçmişten gelen siyasi konularda Letonya nın bağımsızlığı için Türkiye olarak verilen desteğin devam ettirilmiş olduğunu vurguladı. İki ülke arasındaki ticaret hacminin 300 milyon dolar olduğunu belirten Gül, ticari ilişkilerin daha da geliştirileceğini ifade etti. Gümrük Birliği ni esaret anlaşması olarak nitelendiren Bakan Çağlayan, Türkiye nin özellikle AB nin üçüncü ülkeler ile imzaladığı anlaşmalar yüzünden haksız bir pozisyonun içinde yer aldığını ifade etti. Gümrük Birliği konusunda Türkiye nin yıllardır yaşadığı sıkıntıları gündeme getiren Bakan Çağlayan, Türkiye ve AB arasındaki Gümrük Birliği nin revize edilmesi veya yerine bir serbest ticaret anlaşmasının getirilmesi önerisinde bulundu. Konuşmasında ayrıca AB ve ABD ile müzakere edilmesi öngörülen Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı na da değinen Çağlayan, Türkiye nin de bu anlaşamaya paralel bir şekilde taraf olması gerektiğini sözlerine ekledi. Türkiye nin 22 Ocak 2013 tarihinde Avrupa Komisyonu Sağlık ve Tüketici Genel Müdürlüğü (DG SANCO) Gıda ve Veterinerlik Ofisi ne gönderdiği süt işletmeleri listesi ile garanti mektubu 21 Mart 2013 tarihinde kabul edilerek DG SANCO nun resmi internet sayfasında yayınlandı. DG SANCO yaptığı açıklamada Türkiye nin süt işletmelerinin AB ye süt ve süt ürünleri temin edebilecek standartta olduğunu ve uygulamanın 3 Nisan 2013 tarihi itibariyle yürürlüğe gireceğini belirtirken, ilk olarak 6 firmanın AB'ye süt ve süt ürünleri ihracatı için onay aldığı ifade edildi. AB ile GKRY arasında anlaşmaya varılan ve GKRY nin 17 milyar avroluk finansman ihtiyacına rağmen, geri ödeme zorluğu göz önünde bulundurularak verilen 10 milyar avroluk mali yardım paketine göre GKRY de bulunan Laiki Bankası yeniden yapılandırılarak ikiye bölünecek ve bankanın bir yarısı geri dönmeyen kredileri alacak ve aşamalı olarak tasfiye edilirken, diğer yarısı ise avro ya kadar olan bütün tasarrufları alacak ve Bank of Cyprus ile birleşecek. 1

4 Avrupa Komisyonu, Hırvatistan ın AB üyeliği yolundaki hazırlıklarına ilişkin 26 Mart 2013 tarihinde açıkladığı son İzleme Raporu nda, Hırvatistan ın Ekim 2012 de sunulan on öncelikli eylemi başarıyla yerine getirdiğine ve AB üyeliğine hazır olduğuna kanaat getirdi. İzleme Raporu, Hırvatistan ın rekabet politikası, yargı ve temel haklar ile adalet, özgürlük ve güvenlik başlıklarındaki performansına odaklanıyor. Raporda, ayrıca, Hırvatistan ın üyeliğin diğer gerekliliklerini üstlenmekteki performansı değerlendiriliyor. Tüm okuyucularımıza iyi bir hafta diliyoruz. İKTİSADİ KALKINMA VAKFI NIN TARİHLİ GÜMRÜK BİRLİĞİ İLE İLGİLİ BASIN DUYURUSU Ekonomi Bakanımız Sayın Zafer Çağlayan ın AB ye yaptığı çağrı bugün basında yer almıştır. Sayın Çağlayan AB nin üçüncü ülkeler ile imzaladığı serbest ticaret anlaşmalarına değinmekte ve gümrük birliğinin revize edilmesi veya yerini bir serbest ticaret anlaşmasının alması tercihini ortaya koymaktadır yılında Türkiye ve Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında imzalanan Ortaklık Anlaşması, AET yi kuran Roma Antlaşması nı model olarak alarak, gümrük birliğine dayalı bir ortaklık ilişkisi öngörmüştür. Anlaşmada diğer üç temel serbesti de yer almaktadır. Hizmetlerin, işçilerin ve sermayenin serbest dolaşımı Anlaşma nın 28inci maddesi Türkiye nin üyelikten kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirebilmesine bağlı olarak tam üyeliğini de hedeflemiştir. Bu açıdan Ortaklık Anlaşması nı bir katılım öncesi anlaşma olarak değerlendirmek gerekir. 6 Mart 1995 te Ortaklık Konseyi nin 1/95 kararı ile oluşturulan gümrük birliği ile ortaklığın son dönemine geçilmiştir itibarıyla yürürlüğe giren gümrük birliği dönemin hükümeti tarafından üyelikten önceki son aşama ve üyeliğe hazırlık olarak görülmüştür. İKV olarak gümrük birliğinin işleyişi ile ilgili sorunları her fırsatta ve platformda dile getiriyoruz. Vize, kamyon kotaları gibi sorunların yanında şüphesiz ki en önemli sorunların başında AB nin imzaladığı serbest ticaret anlaşmaları konusunu IKV her ortamda gündeme getirmektedir. Brüksel'de, Dönem başkanı İrlanda'da ve diğer başkentlerde bu konuları ısrarla gündeme getiriyoruz. Geçen hafta İstanbul da yapılan AB Ticaret Ataşeleri toplantısında da vurguladık. 25 Mart Pazartesi günü dönem Başkanı İrlanda'da Uluslararası ve Avrupa İlişkileri Enstitüsü nde yoğun katılımlı bir toplantıda bu hususları gündeme getirdik. 2

5 25 Şubat 2013 günü Lüksemburg'da Adalet Divanı yargıçları, Hollanda Danıştayı raportörü, Alman İdare Mahkemesi yargıçları ve üye Devletlerde tanınmış AB hukukçularını biraraya getirerek STA lar, vize konusu ve kamyon kotaları konularını kapsamlı olarak ortaya koyduk. Haklı olduğumuz talepleri ciddi bir şekilde takip ederek sonuç almamız gerekirken Ortaklık anlaşmasından kaynaklanan haklarımızdan vazgeçilmesi düşünülemez. AB gümrük alanı 27 üye devlet ve Türkiye den oluşmasına rağmen, AB üçüncü ülkeler ile serbest ticaret anlaşmaları müzakere ederken Türkiye nin görüşlerini dikkate almamaktadır. AB ortak müzakere pozisyonu belirlenirken, Bakanlar Konseyi nde bizim Bakanımızın da bulunması, müzakerelerin Türkiye ve üçüncü ülke ile paralel olarak yürütülmesi ve anlaşmaların AB ve Türkiye için eş zamanlı olarak yürürlüğe girmesi gerekir. Serbest ticaret anlaşmaları sorununun çözümü büyük önem taşımaktadır. Aksi takdirde AB ile serbest ticaret anlaşması imzalayan ülkeler Türkiye ile de bu anlaşmayı imzalamakta isteksiz olmakta, gümrük birliği yoluyla Türkiye ye mallarını düşük gümrük tarifeleri üzerinden satabilirken, Türkiye aynı avantaja sahip olamamaktadır. Bu noktada, izlenecek yol yukarıda ifade edildiği gibi bir çözüm bulunması için AB yetkilileri ile yoğun temaslarda bulunmak suretiyle, gümrük birliğinin işlemeyen bu yönünün düzeltilmesidir. Gümrük birliğinin yerine bir serbest ticaret anlaşması yapılması ise Türkiye nin AB üyelik hedefi açısından son derece sakıncalı olacaktır. Gümrük birliği Ortaklık Anlaşması nın bir sonucudur. Bunun yerine yeni bir serbest ticaret anlaşması yapılması Türkiye yi tam üyelik hedefinden uzaklaştıracak ve Ortaklık Anlaşması ndan doğan kazanımlarını tehlikeye atacaktır. Türkiye 1959 yılında müzakerelere gidecek Semih Günver başkanlığındaki heyete "mutlaka GB esasına dayanan bir anlaşma yapılması" talimatını vermiştir. GB salt bir ticaret düzenlemesi olarak değil siyasi bir karar olarak benimsenmiştir. Gümrük Birliği uygulamasında karşılaşılan sorunlar karşılıklı müzakerelerle çözülebilecek hususlardır. Yeter ki bu konularda Türkiye yeterince ağırlığını koyabilsin. Unutulmamalıdır ki, bugün Türkiye nin vize gibi konulardaki mücadelesinde Ankara Anlaşması ve Katma Protokol ün sağladığı hukuki zemin Türkiye ye önemli haklar sağlamaktadır. Atılacak her adımın Türkiye nin AB karşısında 50 yıl geriye giden ilişkileri ve Anlaşmalarla kazandığı hakları dikkate alınarak tasarlanması gerekir. Ortaklık anlaşmasının öngördüğü tam üyelik Türkiye'nin ısrarla talep etmesi gereken bir hakkıdır. 3

6 AB ye tam üyelik hedefi de bu süreç boyunca tüm Cumhuriyet hükümetleri tarafından tartışmasız benimsenmiş ve gerçekleştirilmesi hedeflenmiş olan bir devlet politikasıdır. Vatandaşlarımızın Ortaklık anlaşmasından kaynaklanan birçok hakkı üye Devletler tarafından uygulamaya sokulmayınca Lüksemburg Adalet Divanı'ndan karar alarak bunları uygulamaya sokabilme imkânı vardır. Esasen Avrupa Komisyonu'nun, TC Hükümetinin de onayı ile Dünya Bankası'nın yapmasını istediği kapsamlı bir araştırma, karşılaşılan sorunlara getirilebilecek çözümler üzerinde de durmaktadır. Bu Çalışma sonuçlarının Güz döneminde ortaya çıkması ile Türkiye, taleplerini daha güçlü bir şekilde ortaya koyabilecektir. AB ve ABD arasında müzakere edilecek olan serbest ticaret anlaşması bağlamında, Hükümetimizin ABD ile iyi ilişkilerimizi de dikkate alarak, AB ve ABD ile ortak bir çözüme ulaşması bundan sonrası için de emsal olacaktır. EKONOMİ BAKANI ZAFER ÇAĞLAYAN GÜMRÜK BİRLİĞİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALARDA BULUNDU Ekonomi Bakanı Zafer Cağlayan, Almanya'nın Baden- Wurttemberg eyaletinin Ekonomi ve Maliye Bakanı Nils Schmid ile gerçekleştirdiği görüşmenin ardından Gümrük Birliği ne ilişkin bazı açıklamalarda bulunmuştu (bkz İKV e-bülten Mart 2013 sayısı). Bu açıklamaları kapsamında, Türkiye nin AB ile başarılı bir şekilde Gümrük Birliği ni yürüttüğünü ancak Türkiye nin özellikle Türk işadamlarına uygulanan vize ve AB nin üçüncü ülkeler ile imzaladığı serbest ticaret anlaşmaları yüzünden haksız rekabetle karşı karşıya kaldığına dikkat çekmişti. 30 Mart 2013 tarihinde düzenlenen Türk Girişim ve İş dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) 9 uncu Olağan Genel Kurulu'nda yaptığı konuşmasında Gümrük Birliği ni esaret anlaşması olarak nitelendiren Bakan Çağlayan, Türkiye nin özellikle AB nin üçüncü ülkeler ile imzaladığı anlaşmalar yüzünde haksız bir pozisyonun içinde yer aldığına dikkat çekti. Konuşmasında, Gümrük Birliği konusunda Türkiye nin yıllardır yaşadığı sıkıntıları tekrar gündeme getiren Bakan Çağlayan, Türkiye ve AB arasındaki Gümrük Birliği nin revize edilmesi veya yerine bir serbest ticaret anlaşmasının getirilmesi önerisinde bulundu. Konuşmasında ayrıca AB ve ABD ile müzakere edilmesi öngörülen Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı na da değinen Çağlayan, Türkiye nin de bu anlaşmaya paralel bir şekilde taraf olması gerektiğini sözlerine ekledi. 4

7 BAŞBAKAN YARDIMCISI ALİ BABACAN GÜMRÜK BİRLİĞİ VE TÜRKİYE EKONOMİSİNE İLİŞKİN DEĞERLENDİRMELERDE BULUNDU Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Ali Babacan Gümrük Birliği ve Türk ekonomisi ile ilgili The Wall Street Journal Türkiye'nin sorularını yanıtladı. Röportajda öne çıkan başlıklar şu şekilde: Gümrük Birliği ile ilgili Türkiye nin hassasiyetleri bulunuyor ve bu artık yüksek sesle dile getiriliyor. Bu konuda geldiğimiz son nokta nedir? Gümrük Birliği 1996'da yürürlüğe girerken genel kanaat bunun bir geçiş düzenlemesi olduğu yönündeydi. Bu karar alınırken,'türkiye nasıl olsa Avrupa Birliği'ne üye olur, olana kadar bu bir geçiş düzenlemesi olsun' diye düşünülmüştü. Ancak aradan 17 yıl geçti yılına geldik. 17 yıllık böyle bir geçiş düzenlemesi sadece Türkiye'ye özel bir durum. Türkiye dışında bu düzenlemeye tabi başka ülke yok. Biz doğrusu bugüne kadar Gümrük Birliği'nden istifade ettik. Ama AB'nin üçüncü taraflarla yaptığı serbest ticaret anlaşmaları bize zarar vermeye başladı. AB, bizim adımıza serbest ticaret anlaşması imzalayarak bizim gümrük vergilerimizi düşürüyor, fakat o ülke Türkiye'nin ihraç malları için gümrük vergilerini aynı seviyede tutuyor. AB böyle bir anlaşma yapınca biz otomatikman bu karara uymak zorundayız. Bu sürdürülebilir bir durum değil. Ya biz de karar alma mekanizmalarına gireceğiz, ya AB anlaşma yaparken Türkiye'yi de o masaya oturtacak üçlü bir anlaşma yapacak. Ya da bu sürecin sürmesi gittikçe zorlaşacak. Anlaşırken bizim müdahil olmamız lazım. Bizim 'evet' demediğimiz bir anlaşmayı AB kabul etmemeli. Tüm yollar tükendi ve işler Türkiye'nin istediği gibi gitmedi. O zaman Gümrük Birliği'nden çıkmak gibi bir seçenek gündeme gelebilir mi? Gümrük Birliği'nden tek taraflı çıkmak demek en önemli ihraç pazarımıza mal satarken zorlanmak demek. Böyle çok fevri tek başına 'biz çıkarız' demek kolay. Bu kararı aldıktan sonra ihracatçımızın bizim kapımızı çalıp 'Gümrük birliğinden çıktık ama şimdi biz oraya nasıl mal satacağız' diyeceğinden emin olabilirsiniz. İhracat pazarımızın halen yüzde 38.8'i Avrupa Birliği. Kızdık çıktık; o kadar kolay değil. Serbest ticaret anlaşması konusunu henüz ciddi ciddi AB ile oturup konuşma aşamasında değiliz. Öyle bir şey henüz yok. Sadece bu rahatsızlığımızı yüksek sesle dile getirerek, AB ile bu konuları görüşmemiz gerektiğini hem de ciddi bir şekilde görüşmemiz gerektiğini söylüyoruz. Aşama bu. Onun dışında bir şey yok. Ne gümrük birliğini tekrar müzakere ediyoruz, ne serbest ticaret anlaşması müzakeresi yapıyoruz. Rahatsızız ve bu rahatsızlığımız nedeniyle feryad ediyoruz. Opsiyonları konuşmak için çok erken. Öfkeyle kalkan zararla oturur. Hep stratejik düşünmek gerekiyor. sesimizi duyuracağız ama akıllı hareket edeceğiz. 5

8 Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ın röportajının tamamına html adresinde ulaşılabilir. CUMHURBAŞKANI GÜL LETONYA YA RESMİ ZİYARETTE BULUNDU temsilciler eşlik etti. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Letonya Cumhurbaşkanı Andris Berzins ın daveti üzerine 1-3 Nisan 2013 tarihleri arasında Letonya nın başkenti Riga ya resmi ziyarette bulundu. Ülkeye gerçekleştirdiği ziyarette kendisine AB Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım ile iş dünyasından Cumhurbaşkanı Gül ün bu ziyareti, Letonya ya ilk kez Cumhurbaşkanı sıfatıyla gerçekleştirilen bir ziyaret olması nedeniyle önemliydi. Resmi ziyaret öncesi Türkiye de yapılan basın açıklamasında Cumhurbaşkanı nın Letonya ya gerçekleştirilen ziyaretten duyduğu memnuniyeti dile getirmiş; ikili ilişkilerin siyasi, ekonomik ve diplomatik boyutu üzerinden de olumlu görüşmelerin gerçekleşeceği sinyalini vermişti. Letonya Cumhurbaşkanı Berzins ile yapılan görüşmeler sonunda her iki tarafın da memnun ayrıldığını dile getiren Gül, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin çok eskiye dayandığını belirterek, geçmişten gelen siyasi konularda Letonya nın bağımsızlığı için Türkiye olarak verilen desteğin devam ettirilmiş olduğunu vurguladı. Ekonomik ilişkilerin seyrine bakıldığında, ticaret hacminin 300 milyon dolar olduğunu açıklayan Gül, iki ülkenin ekonomik faaliyetlerinin seyrinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Bu konuda ticari ilişkilerin daha da gelişeceği yönündeki inancını paylaştı. Günün sonunda Berzins ve eşi Dace Seisuma tarafından onurlarına akşam yemeği verilen davette konuşma yapan Cumhurbaşkanı Gül, değerli dostum olarak takdim ettiği Letonya Cumhurbaşkanı Berzins in bu davetinden duyduğu memnuniyeti tekrarladı. Letonya nın her zaman Türkiye tarafından dost ve müttefik ülke konumunda kalacağını belirten Gül, Riga ya Dışişleri Bakanı iken geldiğinde duyduğu hayranlığını, ülkenin mevcut tarihi güzelliğinden ve ülke dinamizminden aldığını kaydetti. Gül, başından beri Türkiye nin AB üyelik sürecine verilen desteklerinden ötürü Berizns e teşekkürlerini sundu. Tüm bu gelişmelerin iki halk arasında varolan samimi dostluğun pekiştirilmesinde önemli olduğunu sözlerine ekledi. 6

9 2015 Yılının Önemi 1925 yılında başlayan diplomatik ilişkilerin bugünün siyasi ilişkilerinin temelini yansıttığını belirterek, Cumhurbaşkanı Gül, 2015 yılına gelindiğinde iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin 90 ıncı Yıl Dönümü ve ayrıca Letonya nın AB Dönem Başkanlığı nı devralacak olmasının bu yılı daha önemli kıldığını ifade etti. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ün Letonya ziyaretinin ardından 3-4 Nisan tarihleri arasında Litvanya ya geçeceği açıklandı. TÜRKİYE NİN UZUN VADELİ KREDİ NOTU YÜKSELDİ Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standart&Poor's (S&P), Türkiye'nin uzun vadeli kredi notunu BB'den BB+'ya yükseltirken, görünümünü ise durağan olarak açıkladı. Yatırım yapılabilir seviyesinin bir puan altı olan BB+ notuyla ilgili açıklamada bulunan S&P, Türkiye'nin ekonomik direncinin arttığına dikkat çekti. S&P, 2012 yılında Türkiye'nin cari açığının azalarak gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYH) yüzde 6 sına kadar çekildiğinin altını çizerek, ekonomik büyümenin daha sürdürülebilir bir seviyeye çıkarıldığını belirtti. Döviz borçlanmasını sınırlayan politikaların, kredi genişlemesine dair alınan önlemlerin ve dalgalı kur rejiminin faydalarına değinilen raporda, bu faktörlerin yıllarında dış likidite görünümünün kötüleşmesi durumunda Türkiye'nin adaptasyonuna yardımcı olacağı vurgulandı. S&P, 2012 yılının ikinci yarısında sermaye akışında iyileşme görüldüğünü ve yıllık kredi büyümesinin yaklaşık yüzde 20 seviyelerine ulaştığını belirtirken, politikaların Türkiye'nin düşük yapısal tasarruf oranına hitap etmesinin ve finansal riski sınırlamasının beklendiğini kaydetti. Türkiye'de önümüzdeki yıllarda, iç talebin ve ihracatın artışını yansıtacak şekilde ekonomik büyümenin hızlanmasını beklediklerinin altını çizen S&P, 2014 ve 2015 yıllarında gerçekleşecek yerel, genel ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin potansiyel risk olarak görülmesine rağmen, mali açığın yıllarında GSYH nin yüzde 2,5'i oranında gerçekleşmesini beklediklerini belirtti. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek not artırımına ilişkin yaptığı açıklamada S&P nin not artırımının cesaret verici olduğunu ancak Türkiye nin daha yüksek bir notu hak ettiğini ifade ederken, not artırımının geç geldiğini ve Türkiye'nin hak ettiği seviyeyi yansıtmamış olmasına rağmen Türk firmalarının finansmana erişimini kolaylaştıracağını kaydetti. 7

10 TÜRKİYE'DEN AB YE SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ İHRACATI BAŞLIYOR Türkiye nin 22 Ocak 2013 tarihinde Avrupa Komisyonu Sağlık ve Tüketici Genel Müdürlüğü (DG SANCO) Gıda ve Veterinerlik Ofisi ne gönderdiği süt işletmeleri listesi ile garanti mektubu 21 Mart 2013 tarihinde kabul edilerek DG SANCO nun resmi internet sayfasında yayınlandı. DG SANCO yaptığı açıklamada Türkiye nin süt işletmelerinin AB ye süt ve süt ürünleri temin edebilecek standartta olduğunu ve uygulamanın 3 Nisan 2013 tarihi itibariyle yürürlüğe gireceğini belirtirken, AB'ye süt ve süt ürünleri ihrac etmesine izin verilen 6 firmanın Pınar süt, Aynes, Ak gıda, Tat Konserve Sek Süt, Natura Gıda, Unilever/Algida olduğunu ifade etti. Süt ve süt ürünlerinin AB ye ihracatına izin verilmesi nedeniyle düzenlenen basın toplantısında açıklamalarda bulunan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı M. Mehdi Eker, AB nin 2001 yılından itibaren Türkiye den süt ve süt ürünleri alımını durdurduğunu hatırlatarak, Ambalajlı Süt ve Süt Ürünleri Sanayicileri Derneği (ASÜD) ile birlikte yürütülen proje sayesinde Avrupa Komisyonu Sağlık ve Tüketici Genel Müdürlüğü Gıda ve Veterinerlik Ofisi (FVO) raporlarında belirtilen çiftlik ve laboratuvar bazındaki eksikliklerin giderildiğini vurguladı. Bakan Eker, AB ye süt ürünleri ihracatına izin verilmesinin Türkiye nin hayvan sağlığı ve hayvansal ürün kalitesinin AB standardına ulaştığının göstergesi olduğunu ve AB kriterlerini baz alan ülkelere de hayvansal ürün ihracatının önünü açacağının altını çizdi. AVRO ALANI MALİYE BAKANLARI VE GKRY MALİ YARDIM KONUSUNDA ANLAŞTI Avro Alanı Maliye Bakanları 25 Mart 2013 tarihinde GKRY ye mali yardım paketi üzerinde anlaşmaya vardı. GKRY ye 10 milyar avro tutarında yardım sağlanacak. GKRY nin 17 milyar avro tutarında toplam refinansman ihtiyacı olmasına rağmen, daha fazla borçlanması halinde Avrupa İstikrar Mekanizmasına söz konusu borçlarını geri ödeyememe riski nedeniyle ülkeye daha fazla miktarda yardım sağlanması öngörülmedi. Anlaşmaya göre GKRY de bulunan Laiki Bankası yeniden yapılandırılarak ikiye bölünecek ve bankanın yarısı bütün toksik varlıkları, geri dönmeyen kredileri alacak ve aşamalı olarak tasfiye edilecek. Bankanın diğer yarısı ise avro ya kadar olan bütün tasarrufları alacak ve Bank of Cyprus (BoC)ile birleşecek. Hissedarlar, büyük 8

11 kreditörler ve avro dan fazla tasarrufu bulunan halkın büyük kayba uğraması ve bu şekilde 4,2 milyar avro toplanması bekleniyor. 100 bin avro nun üzerindeki mevduat hesaplarından yüzde 30 vergi alınacak. Faiz ödemelerinden de yüzde 20 stopaj kesilecek. En büyük banka BoC, tasfiye edilen Laiki Bankası nın AB ye 9 milyar avro luk borcunu üstlenecek ve taksitlerle ödeyecek. GKRY bankacılık sektörünün 2018 e kadar AB27 ortalamasına ulaşması gerekecek. Yunanistan daki GKRY bankalarının şubeleri Yunanistan daki Piraeus Bankası tarafından alınacak ve Yunasitan a verilen kurtarma fonu tarafından finanse edilecek. GKRY harcamaları kısma ve yapısal reformların yanı sıra özelleştirmede önemli gelişme kaydetme sözü verdi. Rusya tarafından kara para aklanmasını göz ardı etmekle suçlanan GKRY, kara para aklanmasına karşı aldığı yeni önlemlerin Avrupa Konseyi uzmanlar grubunun, GKRY Merkez Bankası ndan uzmanlar grubu ile birlikte değerlendirmesine tabi olmayı kabul etti. Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schaüble mevcut anlaşmanın ilkine göre çok daha iyi olduğunu belirtirken Eurogroup Başkanı Jeroen Dijsselbloem sonunda Avro Alanı nda GKRY nin belirsizliğine son verildiği ve yeni anlaşmanın başka anlaşmalara Avro Alanı nda sorun yaşayan bankalar ve bankacılık sektörünü yeniden yapılandırmak isteyen ülkelere örnek teşkil edebileceği yorumunda bulundu. Varılan anlaşmadan sonra, yaklaşık iki haftadır kapalı olan bankaların 28 Mart ta açılmasıyla korkulduğu gibi GKRY bankalarına hücum olmadı. GKRY Lideri Nicos Anastasiades vatandaşlara, gösterdikleri olgunluktan dolayı teşekkür etti. Bazı GKRY vatandaşlarının bankalardan para çekmek yerine para dahi yatırdığı belirtiliyor. Avrupa Merkez Bankası nın yayınladığı bir rapora göre GKRY bankalarına avro para birimi cinsinden yatırılan mevduatın Şubat ayında bir önceki aya göre yüzde 2,1 oranında azaldığı belirtiliyor. GKRY Maliye Bakanı yaptığı açıklamada Avro Alanı maliye bakanları ile anlaşıldığı gibi, Laiki Bankası ndaki avro ya kadar olan mevduatların BoC ye aktarıldığı ve personelin büyük bölümünün BoC ye transfer edildiği belirtiliyor. BoC nin güçlü olması için tamamen özelleştirildiği ve yüzde 9 oranında yeniden sermayelendirildiğini ve BoC nin şubelerinin tekrar açıldığını ifade etti. Avrupa Komisyonu, mevduatın kontrolsüz olarak dışarı kayması ve finansal sistemin dengesini kaybetmesi riskine karşı, başta sermayenin kontrolü olmak üzere sermayenin serbest dolaşımına ilişkin GKRY tarafından alınan önlemler çerçevesinde getirilen geçici kısıtlamaları dikkate aldıklarını belirtti. Hükümet tarafından alınan önlemler kapsamında, sermayenin serbest dolaşımına getirilen kısıtlamalar ile her müşteriye bankadan günde 300 avro ödeme limiti getirildi. İş adamlarına ise hesap başına günde avroya kadar çekme limiti getirildi. GKRY dışına kredi kartıyla yapılan ödemeler ise kişi başına her bankadan ayda 5000 avro ile sınırlandırıldı. Larnaka Havalanı nda her yolcunun ülke dışına en fazla 1000 avro çıkarabileceği uyarısı da yapıldı. 9

12 IMF Başkanı Christine Lagarde da yaptığı açıklamada borç sorununun dengeli bir şekilde paylaşıldığını, küçük tasarruf sahipleri ve vergi mükelleflerinin yüklerinin artırılmadığını belirtti. Daha önce bütün GKRY bankalarına yük getirilmesi öngörülürken yeni anlaşma ile sadece iki bankanın mevduatlarına kısıtlama getirildiğini ve söz konusu anlaşma ile GKRY nin sorunlarına sürdürülebilir tam destek sağlayacak bir çözüm getirilmesini ümit ettiğini ifade etti. IMF tarafından, Avrupa Komisyonu ve Avrupa Merkez Bankası ndan oluşan Troyka nın uzmanlar heyetinin GKRY de yapacağı incelemelerin sonuçlanmasından sonra anlaşmaya varılacağı ve IMF nin mali katkı sağlamasının mümkün olacağı belirtildi. Troyka ve GKRY arasındaki anlaşma ve mutabakat zaptının detaylarının Nisan ayının ikinci yarısından sonra sonuçlandırılması bekleniyor. Avro Alanı ülkeleri ulusal parlamentolarının da (Almanya ve Hollanda gibi) varılacak anlaşmayı onaylamaları süreci de işin içine girecek. Avrupa İstikrar Mekanizması nın ilk ödemeyi Mayıs ayı başında yapması gerekiyor. LÜKSEMBURG HÜKÜMETİ AVRO ALANINDA GİDEREK ARTAN YENİ MALİ KRİZ BEKLENTİLERİNE KARŞI BİZ GKRY DEĞİLİZ AÇIKLAMASINDA BULUNDU Ekonomik yapısı ve finans sektörünün büyüklüğü sebebiyle şu an ekonomik krizde olan GKRY ye benzerliği ile gündeme gelen Lüksemburg da Başbakan ve eski Eurogroup Başkanı Jean-Claude Juncker, GKRY deki krizin ardından yapılan açıklamaların kendilerini kaygılandırdığını ifade etti. Lüksemburg hükümeti kamuoyunda artan güvensizliğe ve yeni kriz beklentilerine karşı resmi açıklamada bulunarak Biz GKRY değiliz uyarısında bulundu. GSYİH sının 5 katı büyüklüğünde finans ve bankacılık sektörüne sahip olan ve milli gelirinin üçte birini bu sektörden elde eden Lüksemburg, GKRY deki banka sektörünün yapısal sorunlar içerdiğini kendilerinin ise bu tür sorunları olmadığını ifade etti. Kendi finans sektörlerinin uluslararası yapısına dikkat çeken Lüksemburglu yetkililer, bunun yatırımcılar için çok önemli bir değer olduğunu ve Avro Alanı ndaki üye devletlerin rekabet gücüne katkıda bulunduğunu belirtti. Hükümet finans sektörünün doğru büyüklüğünün ekonomiye oranı ile değil; kalitesi ve istikrarı ile ölçülmesi gerektiğini de sözlerine ekleyerek, Lüksemburg un olası bir krize gebe olduğu fikrini de reddetti. Lüksemburg üç büyük kredi kuruluşundan da en yüksek kredi derecesi olan AAA notuna sahip ve bütçe açığı olmayan nadir Avro alanındaki ülkeler arasında. Avrupa Komisyonu Lüksemburg un 2012 GSYİH sinde sadece yüzde 1,5 oranında kamu açığı vermesini öngörürken bu oranın 2013 te 0,9 a düşmesi bekleniyor. Diğer yandan, Lüksemburg Merkez Bankası nın yeni başkanı Gaston Reinesch ülkenin finans sektörünün gelişmesinin belirsiz olduğunu belirterek yine de ihtiyatlı davranılması gerektiğini belirtti. 10

13 AVRUPA KOMİSYONU ÖĞRENCİ, BİLİM İNSANI VE ARAŞTIRMACILARIN AVRUPA YA GİDİŞİNİ KOLAYLAŞTIRACAK BİR TASLAK AÇIKLADI Avrupa Komisyonu İçişlerinden Sorumlu Üyesi Cecilia Malmström, 25 Mart tarihinde Brüksel de yaptığı yabancı öğrenciler ve araştırmacılar için AB'yi daha cazip hale getirmek başlıklı basın toplantısında, geçen yıl sayıları 220 bini bulan öğrenci, bilim insanı, gönüllü hizmet çalışanı, çocuk bakıcısı ve stajyerin Avrupa ya gidişlerini kolaylaştırarak beyin göçünü teşvik etmeyi amaçlayan bir yönerge taslağı sundu. Araştırma yapmak veya çalışmak amacıyla AB ye gidebilmenin olması gerekenden daha zor olduğunu ve çok fazla bürokratik engelle karşılaşıldığını ifade eden Malmström, mevcut iki yönergenin değiştirilerek birleştirilmesinden oluşan yeni yönerge ile birlikte, daha esnek seyahat ve oturum kuralları oluşturularak AB yi genç yetenekler için bir cazibe merkezi haline getirmeyi amaçladıklarını belirtti. Ekonomik krize ve artan işsizlik oranlarına rağmen, hala pek çok sektörde vasıflı eleman sıkıntısı çekildiğini ve bu sorunun gelecek on yıl boyunca sürmesinin öngörüldüğünü hatırlatan Komisyon Üyesi, yabancılara kapıları açma gerekçesini AB nin uzun vadede rekabet gücünü korumak ve nitelikli eleman açığını gidermek olarak açıkladı. Yönergenin getirdiği kolaylıklar öğrenci, bilim insanı, gönüllü çalışan, çocuk bakıcısı ve ücretli stajyerlerin karşılaştıkları temel sorunlar çerçevesinde şekillendirildi. AB Öğrenci Yönergesi nde yer alan koşulları karşıladığı halde vize talepleri reddedilen yabancılar; burs başvuru taleplerinin geç değerlendirilmesi nedeniyle başvurudan vazgeçilmesi; yabancı bir öğrenci ve araştırmacının üye devletler arasında geçiş taleplerinin zorluğu; çocuk bakıcılarının gerekli yasal güvencelere sahip olmaması gibi sorunlara çözüm getirmek amacıyla sunulan söz konusu yönerge taslağına göre, üye devletlerin oturum izni taleplerini 60 günlük sürede ve şeffaf bir şekilde kararlaştırmalarını öngörmekte. Söz konusu yönerge, AB içinde hareketliliği artırarak, yabancı öğrenci ve araştırmacıların çalışmalarının bir kısmını başka bir üye devlette sürdürme olanağı veren daha basit ve esnek bir uygulama getirmekte. Araştırmacıların ailelerine de belli koşullarda diğer üye devletlere taşınma hakkı veren yönerge, bilgi ve becerilerin AB içinde kolaylıkla transferini sağlamayı hedefliyor. Ayrıca, eğitimleri sırasında haftada en az 20 saat çalışmasına izin verilen öğrencilerin işgücü piyasasına erişiminin artırılması; araştırmacılar ve öğrencilerin araştırma tamamladıktan sonra iş fırsatlarını değerlendirmek ya da bir iş kurmak için, bulundukları üye devletin uygun görmesi halinde, 12 aylık bir süre daha kalmalarına izin verilmesi yönerge kapsamında olan diğer düzenlemeler. Yeni yönerge AB mevzuatının kapsamı dışında kalan ve benzer sorunları yaşayan çocuk bakıcıları ile ücretli stajyerlerin de haklarının korunmasını garanti altına almakta. Yönergenin AB Konseyi ve Avrupa Parlamentosu'nda görüşülerek onaylanmasının ardından 2016 yılından itibaren yürürlüğe girmesi öngörülüyor. 11

14 Komisyon un Yönerge teklifine adresinden ulaşılabilir. İTALYA, HÜKÜMET KURMAKTA ZORLANIYOR 24 ve 25 Şubat 2013 tarihlerinde düzenlenen genel seçimler sonucunda, Cumhurbaşkanı Giorgio Napolitano, Temsilciler Meclisi nde oyların yüzde 29,5 ini, Cumhuriyet Senatosu nda ise oyların yüzde 31,6 sını elde eden merkez sol blok lideri Pier Luigi Bersani ya (Demokratik Parti) 22 Mart 2013 tarihinde hükümeti kurma görevini verdi. Ancak diğer partiler ile yapmış olduğu istişarelerden hiçbir sonuç alamaması üzerine Bersani Cumhurbaşkanı Napolitano ya hükümeti kuramadığını bildirdi. Bu durum karşısında, Cumhurbaşkanı Napolitano nun siyasi parti temsilcileri ile görüşeceği duyuruldu. Diğer yandan ekonomik kriz ortamında, ekonomiyi canlandıracak yeni önlemlerin alınması için hükümetin bir an önce kurulması büyük önem taşıyor. Yeni bir hükümet kuruluna kadar görevde kalan Başbakan Mario Monti ise, bu yeni önlemlere ilişkin yasanın yeni bir hükmet kurulmadan Parlamento dan geçirilemeyeceğine dikkat çekiyor. OECD nin yaptığı büyüme tahminlerine göre, İtalya nın ekonomik büyümesinin 2013 yılının ilk çeyreğinde yüzde 1,6; ikinci çeyreğinde yüzde 1 oranında daralması öngörülüyor. Avrupa Komisyonu, İtalya daki verimlilik oranının da yüzde 2,8 seviyelerine gerilediğini ve işsizlik oranının yüzde 12 ye ulaştığını belirtmekte BRICS ZİRVESİ GÜNEY AFRİKA DA GERÇEKLEŞTİ önemli gündem maddesi oldu. 26 Mart 2013 tarihinde Güney Afrika nın Durban şehrinde başlayan zirvede bir araya gelen BRICS (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika) liderleri, küresel ekonomik büyümeyi hızlandırmak için yeni bir yatırım bankası kurmayı planladıklarını açıkladılar. Birbirleriyle kıyasıya rekabette olan ülkelerin oluşturduğu BRICS, şu ana kadar Dünya Bankası gibi bir oluşum kuramadığı için eleştiriliyordu. Bu bağlamda, IMF ve Dünya Bankası na alternatif olması beklenen BRICS Kalkınma Bankası projesi, bu seneki zirvenin en Ana teması BRICS ve Afrika gelişme, entegrasyon ve endüstrileşme amacıyla işbirliği olan zirvede BRICS liderleri ayrıca Afrika ülkeleri ve kuruluşları liderleri ve başkanlarıyla görüşme yaptılar. Zirvenin ikinci gününde iş çevreleri ile yaptıkları görüşmelerin ardından BRICS liderleri, Rusya nın önerisi ile çok taraflı yatırım 12

15 projelerinin gerçekleşmesi için bir İş Konseyi kurulduğunu açıkladılar. İş Konseyi nin başına, 2,65 milyar dolarlık servetiyle Güney Afrika nın en zengin sanayicisi olan Patrice Motsepe getirildi. İş Konseyi nin özellikle BRICS ülkeleri iş çevreleri ile iktidar arasında doğrudan diyaloğun sağlanması açısından büyük önem taşıdığı ve temel hedefinin 300 milyar doları aşan BRICS ülkeleri arasındaki ticaret hacmini daha da yükseltmek olduğu ifade ediliyor. İş Konseyi nin kurulmasıyla birlikte ticaret hacminin de 2015 yılında 500 milyar dolara ulaşacağı tahminleri yapılıyor. Öte yandan, daha önceki yıllarda da gündeme gelen, bu yılki zirvenin en önemli gündem maddesi olan ve üzerinde uzun bir süredir uzmanlar seviyesinde çalışmalar yapılan Kalkınma Bankası kurulması konusunda anlaşma sağlanamadı. Yeni bir banka kurma girişimlerini sermaye miktarı ve yer seçimi gibi bazı parametrelerde anlaşamadıkları için şimdilik askıya aldıklarını belirten BRICS liderleri, zirvenin son günü yayımlanan deklarasyonda, bu konudaki çalışmalara ara vermeden devam edileceğini belirttiler. Konu ile ilgili olarak, zirve sonrası basın açıklaması yapan Rusya Maliye Bakanı Anton Siluanov, ileriki zirvelerde konunun daha detaylı görüşüleceğini ve gerekli adımların atılacağını ifade etti. BRICS ülkelerinin, Avrupa ve Amerika nın küresel krizin etkisiyle azaldığı düşünülen siyasi ve ekonomik ağırlığını ne ölçüde dengeleyebileceği konusunda, önümüzdeki dönemdeki gelişmelerin belirleyici olacağı söyleniyor. Bunlardan biri de Kalkınma Bankası oluşumunda kullanılacak para birimi olduğu ifade ediliyor. Kurulacak bankanın, bu ülkelerin kendi aralarındaki kredi ve yatırım sisteminde hangi BRICS ülkesinin para birimini kullanacağı henüz kesinlik kazanmasa da Çin in resmi parası olan Renminbi nin kullanılacağı tahmin ediliyor. BRICS ülkelerinin ABD Doları ndan uzaklaşıp, kendi para birimlerini uluslararası sistemde geçerli kılacak bir bankayı kurdukları takdirde halen Kuzey de devam eden krizin hangi boyutlara ulaşacağı ise merak ediliyor. AVRUPA KOMİSYONU, HIRVATİSTAN IN 1 TEMMUZ DA AB ÜYESİ OLMAYA HAZIR OLDUĞUNU TEYİT ETTİ Avrupa Komisyonu, Hırvatistan ın AB üyeliği yolundaki hazırlıklarına ilişkin 26 Mart 2013 tarihinde açıkladığı son İzleme Raporu nda, Hırvatistan ın Ekim 2012 de sunulan on öncelikli eylemi başarıyla yerine getirdiğine ve AB üyeliğine hazır olduğuna kanaat getirdi. İzleme Raporu, Hırvatistan ın rekabet politikası, yargı ve temel haklar ile adalet, özgürlük ve güvenlik başlıklarındaki performansına odaklanıyor. Raporda, ayrıca, Hırvatistan ın üyeliğin diğer gerekliliklerini üstlenmekteki performansı değerlendiriliyor. Raporda, AB üyeliğinin reformların sürdürülmesi için bir teşvik aracı olduğu belirtilerek, Hırvatistan ın başta yolsuzlukla mücadele olmak üzere hukukun üstünlüğü alanında temiz bir sicil kaydı oluşturmak için çabalarını sürdürmesinin beklendiği ifade ediliyor. 13

16 Zagreb de, İzleme Raporu nun bulgularını Hırvat yetkililerle paylaşan Avrupa Komisyonu nun Genişlemeden ve Komşuluk Politikasından Sorumlu Üyesi Štefan Füle, Hırvatistan ın katılım müzakerelerinin tamamlanmasından ve bir önceki İzleme Raporu ndan bu yana AB yolunda büyük ilerlemeler kaydettiğini vurguladı. Hırvatistan ın öngörüldüğü üzere AB deki yerini almaya hazır olduğunu belirten Füle, Katılım Antlaşması nın onay sürecinin tamamlanmasını ve 1 Temmuz da Hırvatistan ın resmen AB üyesi olmasını sabırsızlıkla beklediklerini ifade etti. Füle, ayrıca, Hırvatistan ın diğer Batı Balkan ülkelerine de iyi bir örnek teşkil ettiğini belirtti. Füle, Hırvatistan ın uyum fonu kapsamında 650 milyon avro fon alacağını duyurdu. Hırvatistan Dışişleri ve Avrupa İşleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Vesna Pusić, Hırvatistan ın AB üyelik süreci kapsamında uyguladığı reformların ülkenin siyasi olgunluğa ulaşmasını sağladığını ve kurumsal gelişimine katkıda bulunduğunu ifade etti. Pusić, Hırvatistan ın bir sonraki görevinin ise Schengen Alanı na üyelik kriterlerini karşılamak olacağını belirtti. Pusić, ayrıca Slovenya ile Hırvatistan arasındaki ikili anlaşmazlıkların çözümünden duyduğu memnuniyeti ifade etti. Pusić in, 2 Nisan da Hırvatistan ın Katılım Antlaşması nın Slovenya Parlamentosu nda onaylanacağı oturuma katılması bekleniyor. VATANDAŞLARIN AB İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİNİ YETKİLİLERE ULAŞTIRMALARINI AMAÇLAYAN TROPA PROGRAMININ TANITIMI YAPILDI AB Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, AB Bakanlığı ve Microsoft un ortaklaşa yürüttüğü Tropa programını Microsoft yetkilileriyle beraber kamuoyuna tanıttı. Bilgisayar ya da telefon ile kullanılan program ile vatandaşların AB süreci hakkındaki düşüncelerini yetkililere ulaştırmaları amaçlanıyor. Hâlihazırda, Türkiye de kullanıma açık olan programın yakında, Avrupa da da kullanılmaya açılması öngörülüyor. Tropa programının kamuoyuna tanıtıldığı toplantıda konuşan AB Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, AB üyelik sürecini Ankara, İstanbul, Brüksel ekseninden çıkarıp, Avrupa'nın ve Türkiye'nin tüm bölgelerine yayma konusunda çabaları olduğunu ifade etti. AB sürecini bireye ulaştırmak için Microsoft ile bu projeyi gerçekleştirdiklerini ve böylece tüm illerin mesajlarının AB reformları ile aynı platformda buluşacağını ifade etti. Programın önemine değinen Bağış, Türkiye ile AB arasındaki ilişkilerin iyiye gittiği bir dönemde bu projenin AB sürecini bireye ulaştırmak açısından son derece önemli olduğunu ve programın önümüzdeki yıllarda Avrupa ya açılarak Türkiye hakkındaki önyargıların giderilmesine de imkân sağlayacağını belirtti. 14

17 KAMU DENETÇİLİĞİ KURUMU NA ŞİKAYETLER BAŞLADI Türkiye nin AB uyum süreci kapsamında oluşturulan Başbakanlık Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) 29 Mart 2013 itibarıyla vatandaşların şikâyet başvurularını kabul etmeye başladı. Kamu Başdenetçisi seçilen Mehmet Nihat Ömeroğlu 5 Aralık 2012 tarihinde TBMM de yemin ederek görevine başlamıştı. KDK bünyesinde Başdenetçinin yanında TBMM Dilekçe ve İnsan Haklarını İnceleme Komisyonlarından oluşan Karma Komisyon tarafından seçilen 5 kamu denetçisi de görev yapıyor. KDK, idarenin işleyişiyle ilgili şikâyet, idarenin her türlü eylem ve işlemler ile tutum ve davranışlarını, insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve idareye önerilerde bulunmakla görevli olacak. Basına açıklama yapan Kamu Denetçisi Serpil Çakın, KDK'nın TBMM adına denetim yapacağını belirtti ve "Denetçiler gelen şikâyetler hakkında inceleme yapacaklar. KDK bütün vatandaşların şikâyetlerini alabilecek. Vatandaşlarımız kamu kurumlarından, yerel idarelerden, meslek kuruluşlarından ve kamu hizmeti yürüten tüzel kişilerden her türlü şikâyeti bu kuruma iletebilecekler." dedi. Cumhurbaşkanın tek başına yaptığı işlemler ile resen imzaladığı kararlar ve emirler ile yasama ve yargı yetkisinin kullanılmasına ilişkin işlemler ve Türk Silahlı Kuvvetleri nin sırf askeri nitelikteki faaliyetleri hakkında yapılan şikâyetler kurumun görev alanı dışında bırakıldı. Yargı organlarında görülmekte olan veya yargı organlarınca karara bağlanmış uyuşmazlıklar, sebepleri, konusu ve tarafları aynı olup incelenmekte olan veya daha önce sonuçlandırılan şikâyetler ile belli bir konuyu içermeyen şikâyetler, Kurulca incelenmeyecek şikâyet başvuruları olarak belirlendi. KDK ya ilk gün faks yoluyla 27, elden 10, posta yoluyla 20, internet sitesi üzerinden elektronik başvuruyla 150 ve elektronik posta ile 60 başvurunun ulaştığı açıklandı. Şikâyetlerin aşağıdaki konularda yoğunlaştığı bildirildi: kamu personel rejimi, imar ve bayındırlık işlemleri, ihaleler, eğitim-öğretim ve sınavlar, mali konular ve vergilendirme, kamulaştırma, sendikal haklar, orman ve taşınmaz kültür varlıklarının korunması, gümrük işlemleri, kolluk hizmetleri, sosyal güvenlik işlemleri, mülkiyet hakkı ile ilgili başvurular. KDK nın şikâyetler ile ilgili olarak, 6 ay içinde kararını vermesi gerekiyor. 15

18 CEPOL İLE EUROPOL ÜN BİRLEŞMESİ GÜNDEMDE 27 Mart tarihinde Avrupa Komisyonu ndan yapılan açıklamada, Europol ün veri toplama ve analiz etme kapasitesinin arttırılarak üye ülkelerin yasa uygulayıcılarına daha güvenilir ve hedefe yönelik bilgi ve destek sağlanmasına yönelik olarak hazırlanan Tüzük tasarısında Cepol ün (Avrupa Polis Koleji) Europol ün bünyesine katılması teklifine de yer verildiği bildirildi. Bu çerçevede Europol ün üye ülkelerdeki polis ve diğer güvenlik birimleri arasındaki ortak eğitim ve program değişimlerinin sorumluluğunu alarak eğitim ile operasyonel faaliyetler arasındaki bağın güçlendirilmesi ve Europol ün Avrupa Parlamentosu ile üye ülke parlamentolarına karşı hesap verebilirliğinin arttırılması hedefleniyor yılı verilerine göre yıllık bütçesi 8 milyon avro olan Cepol ün Europol ile birleşmesinden dönemi için 17 milyon avro tutarında tasarruf sağlanması da öngörülüyor. AVRUPA KOMİSYONU AB ÜLKELERİNİN ADALET PERFORMANSLARINA İLİŞKİN İLK RAPORUNU YAYINLADI Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı ve Adalet ten sorumlu üyesi Viviane Reding AB ülkelerinin adalet alanındaki performanslarının değerlendirildiği ilk Raporu 27 Mart 2013 tarihinde kamuoyuyla paylaştı. Komisyon un bu Raporu hazırlamasının ardındaki ana nedenin, etkin ve bağımsız yargı sisteminin yatırımcıları o ülkeye daha fazla çektiğini ve ekonomiye duyulan güveni arttırdığını ortaya koymak olduğunu belirten Reding, Rapor un başlangıçta sadece 2011 yılında AB den mali yardım alan ülkeleri kapsadığını, zamanla diğer ülkeleri de içereceğini açıkladı. Rapor da örneğin ülkedeki yargıç sayısı ve ne tür eğitim aldıkları, hukuk ve ticari ihtilaflara ilişkin yargılamaların uzunluğu, mahkemelere ayrılan bütçe, mahkemelerin bağımsızlığı gibi konular değerlendiriliyor. Rapora göre mahkemelerin bağımsız olduğu yönündeki algılamanın en yüksek olduğu ülkeler, Finlandiya, Hollanda, İrlanda, Almanya, İsveç ve İngiltere. Sıralamanın en altında ise Romanya, Bulgaristan ve Yunanistan bulunuyor. Ülkedeki adaletin durumu ve anayasasında yaptığı değişiklikler nedeniyle son yıllarda Komisyon dan sert eleştiriler alan Macaristan 20 nci sırada yer alıyor. Ancak Reding tarafından yapılan açıklamada Macaristan a ilişkin verilerin 2010 yılına ait olduğu ve sonrasında durumun daha da kötüleşmiş olabileceği de vurgulandı. 16

19 Rapor da ayrıca yargılama sürelerinin ülkeden ülkeye önemli farklılıklar gösterdiği de ortaya konuyor. Üye ülkelerin üçte birinde yargılama süreleri, diğer üye ülkelerdekinden en az iki kat daha uzun sürüyor. Lüksemburg davaların en hızlı sonuçlandığı ve mahkemelere ayrılan bütçenin en yüksek olduğu ülke konumunda. Bunu Almanya ve İspanya izliyor. Her yüzbin kişiye en çok yargıcın düştüğü ülkeler ise Slovenya, Slovakya, Çek Cumhuriyeti ve Lüksemburg olarak sıralanıyor. Rapor un tamamına adresinden ulaşılabilir. AVRUPA KOMİSYONU 2013 YENİLİKÇİLİK BİRLİĞİ SKOR TABLOSU NU YAYINLADI Avrupa Komisyonu tarafından 2013 Yenilikçilik Birliği Skor Tablosu (Innovation Union Scoreboard) 26 Mart 2013 tarihinde yayınladı. Söz konusu raporda, ekonomik krize rağmen AB nin yenilikçilik performansının iyileştiği ancak üye devletler (özellikle kuzey ve güney ülkeleri) arasında kaydedilen performans farkının arttığına dikkat çekiliyor. Rapor kapsamında Avrupa Komisyonu, AB Üye Devletleri nin yenilikçilik performanslarını 24 farklı gösterge aracılıyla değerlendiriyor. Bu göstergeler çerçevesinde, yenilikçiliğinin gerçekleşmesine imkân sağlayacak temel araçlar (insan kaynakları, finansman ve destek, açık, mükemmel ve çekici araştırma sistemleri), Avrupa şirketlerinin ne derece yenilikçi olduklarını gösteren faaliyetler (yatırım, fikri varlıklar, girişimcilik) ve ülkenin ekonomisine sağladığı faydalar dikkate alnıyor. Avrupa Komisyonu nun değerlendirmesine göre, KOBİ lerin gelişmesi, yenilikçiliğin iyi pazarlanması ve mükemmel araştırma sistemlerinin bulunması bir ülkenin yenilikçilik performansını geliştirmesinde önemli bir rol oynuyor. Öte yandan, 2008 ve 2012 yılları arasında AB de risk sermayesi yatırım alanında yaşanılan düşüşün, Birlik in yenilikçilik performansını olumsuz yönde etkilediği açıklanmakta. Avrupa Komisyonu, AB Üye Devletleri nin yenilikçilik alanındaki performanslarını dört farklı kategoriye göre değerlendiriyor: - Yenilikçilikte Lider (Innovation Leaders) Grubu: İsveç, Almanya, Danimarka ve Finlandiya nın performansları, AB ortalamasının yüzde 20 üstünde kalıyor; - Yenilikçilikte Takipçiler (Innovation Followers) Grubu: Hollanda, Lüksemburg, Belçika, İngiltere, Avusturya, İrlanda, Fransa, Slovenya, GKRY ve Estonya nın performansları AB ortalamasının yüzde 10 üstünde kalıyor; 17

20 - Orta Seviye Yenilikçiler (Moderate Innovators) Grubu: İtalya, Portekiz, Çek Cumhuriyeti, İspanya, Macaristan, Yunanistan, Malta, Lituanya ve Slovakya nın performansları AB ortalamasının yüzde 0 ve yüzde 10 arası üstünde kalıyor; - İddiasız Yenilikçiler (Modest Innovators) Grubu: Romanya, Polonya, Bulgaristan ve Letonya nın performansı ise AB ortalamasının altında kalıyor. Lider kategorisinde bulunan ülkeleri diğer gruplardan ayıran en belirgin özelliği, Ar-Ge alanında yüksek yatırım yapmaları, patent başvurularının yüksek olması, yüksek eğitim sisteminin yanı sıra sanayi ve bilim arasında güçlü bir iş bağının bulunması olarak gösteriliyor. Bir yıl içinde, yenilikçilik performansları alanında en çok ilerleme kaydeden ülkelerin başında da Baltık ülkeleri geliyor. Nitekim Litvanya geçen sene açıklanan skor tablosunda İddiasız Yenilikçiler Grubu nda yer alırken, bu yılki değerlendirmede, Orta Seviye Yenilikçiler Grubu na yükselmesiyle dikkat çekiyor. Bulgaristan ın ise bu sene hiç ilerleme kaydetmediği hatta gerilediği gözlemleniyor. Ayrıca raporda Türkiye dâhil birçok ülkenin performans göstergelerine de yer verilmekte. Değerlendirmeye göre Türkiye, İddiasız Yenilikçiler Grubu nda yer alıyor. Türkiye nin performansının yüksek olduğu alan, yenilikçiliğin ülke ekonomisi üzerinde yarattığı etkilerde ortaya çıkarken, en düşük performansın insan kaynakları ve yatırımlarda sergilendiği belirtiliyor. Geçtiğimiz bir yıl içinde, Türkiye nin özellikle insan kaynakları, fikri varlıklar ile daha şeffaf ve ilgi çekici araştırma sistemleri alanlarında ilerleme kaydederken, girşimcilik alanında ise ortalamının altında bir ilerleme kaydettiğine dikkat çekiliyor. AB nin yenilikçilik performansı alanında, ABD, Japonya ve Güney Kore nin gerisinde kalması raporda değinilen bir diğer önemli husus. Bu bağlamda, AB, Japonya ile arasındaki farkının yarısını kapatmayı başarırken, Güney Kore nin çok gerisine düştüğü açıklanıyor. Rusya, Brezilya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika nın uluslararası arenada gösterikleri hızlı gelişmeye karşın ise AB nin rekabet gücünü koruması gerektiği vurgulanıyor. Rapora, Avrupa Komisyonu nun internet adresinden ulaşılabilir. AB DE SOSYAL KRİZ İSTİHDAMI OLUMSUZ ETKİLİYOR 26 Mart'ta yayınlanan istihdam ve sosyal durum konulu son Avrupa Komisyonu raporuna göre, 2012 yılının son çeyreğinde AB de hane halkının mali durumu ciddiyetini korurken, işsizlik artmaya ve istihdam gerilemeye devam ediyor. AB Komisyonu, "üye ülkelerde istihdam üzerindeki vergi artışlarının ve kamu bütçe kesintilerinin sosyal hayat üzerindeki olumsuz etkilerinin giderek daha belirgin şekilde 18