BÖLÜM 02. Test. İnsanlığın İlk Dönemleri - I

Transkript

1 İnsanlığın İlk Dönemleri - I BÖLÜM 02 Test Tarih öncesi çağlar veya prehistorya da denilen bu çağa ait bilgiler, o dönem insanlarından kalan buluntulara dayanır. Buna göre tarih öncesi çağların aydınlatılmasında tarih bilimi aşağıdakilerden hangisinden yararlanmak zorundadır? A) Arkeoloji B) Nümizmatik C) Diplomatika D) Paleografya E) Epigrafya 4. I. İnsan nüfusunun oldukça az olması II. Teknik bilgi birikiminin yetersiz olması III. Toplumlar arası etkileşimin görülmemesi Eski Taş Çağı nın insanlık tarihinin en uzun çağı olmasında yukarıdakilerden hangilerinin etkisinden bahsedilebilir? 2. Tunç Devri nde yaşanan; I. ulaşımın kolaylaşması, II. bölgeler arası yolların yapılması, III. tarımsal üretimin artması gelişmelerinden hangilerinin toplumlar arası ticaretin canlanmasına olanak tanıdığı ileri sürülebilir? 5. Tarihte, aynı zaman diliminde yaşadıkları hâlde aynı gelişim düzeyine ulaşamayan toplumlar görülmüştür. Buna göre, aşağıdakilerden hangisinin daha ileri düzeydeki bir topluma ait olduğu söylenebilir? A) Yazı B) Tunç heykel C) Demir kılıç D) At arabası E) Seramik kap 3. Kayseri - Kültepe yerleşmesinde yapılan kazılarda yanmış hububat taneleri, el değirmenleri, tahılların saklanmasında kullanılan büyük küpler, taş ambarlar ve ev temelleri ortaya çıkarılmıştır. Bu bilgiler Kültepe de yaşayan insanlarla ilgili, I. Yerleşik yaşam tarzı benimsenmiştir. II. Toplumsal etkileşim görülmektedir. III. Avcılık tamamen terk edilmiştir. yargılarından hangilerini kanıtlar niteliktedir? 6. Yeni Taş Devri nde insanlar; hayvancılık, tarım ve çömlekçilikle uğraşmış, üretim fazlasını takas yöntemiyle değiştirerek ihtiyaçlarını gidermişlerdir. Aşağıdakilerden hangisi, insanların bu uğraşlarının sonuçları arasında gösterilemez? A) Yerleşik yaşama geçilmesi B) Ticari faaliyetlerin başlaması C) Üretici toplum yapısının oluşmaya başlaması D) Toplumsal iş bölümünün doğması E) Kitlesel göç hareketlerinin sona ermesi 17

2 Test A 2. E 3. A 4. E 5. A 6. E 7. D 8. A 9. C 10. A 11. E 12. B 7. I. Karain: Mağara duvarlarına kazınmış hayvan resimlerine rastlanmıştır. II. Çatalhöyük: Çok sayıda mesken bulunmuştur. III. Çayönü: Çeşitli tahılların yetiştirildiği ve öğütüldüğü anlaşılmıştır. Buluntulara bakıldığında, Anadolu nun tarih öncesi dönemlerini aydınlatan yukarıdaki merkezlerden hangilerinde yaşayanların yerleşik hayata geçtiği söylenebilir? 10. Eski bir yerleşim merkezinde yapılan kazılar sonucunda; I. taş balta ve kemikten mızrak uçları, II. fırınlanmış seramik kaplar, III. tunçtan yapılmış heykelcikler bulunmuştur. Bu bölgede tarihsel gelişim sürecine uygun bir yaşam sürdürüldüğü düşünülürse yukarıdaki buluntuların, en alttan yukarıya doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? A) I, II, III B) II, I, III C) III, II, I D) II, III, I E) III, I, II 8. Araştırmalar sonunda, MÖ 3000 yıllarından itibaren üst üste dokuz kez yerleşim kurulduğu anlaşılan Truva, ilk katından itibaren çevresi surlarla çevrilmiş bir kent olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durum, Truva yla ilgili aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir? A) Dış saldırılara karşı savunma önlemleri alındığının B) Halkının farklı toplumlardan oluştuğunun C) Merkezî devlet anlayışıyla yönetildiğinin D) Tarihin ilk kent devleti olma özelliği taşıdığının E) Ekonomisinin hayvancılığa dayalı olduğunun 11. Konya Çatalhöyük ve Diyarbakır Çayönü ndeki kazılarda MÖ 5000 lere ait çakmak taşından oraklar, ağaçtan yapılmış sabanlar ve toprak kaplar ortaya çıkarılmıştır. Bu durum, aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesi değildir? A) Anadolu da Yeni Taş Çağı nın yaşandığının B) Çatalhöyük ve Çayönü nde tarımsal üretim yapıldığının C) Üretici toplum yapısının ortaya çıktığının D) Araç gereç yapımında farklı malzemeler kullanıldığının E) Çayönü ve Çatalhöyük te yaşayanlar arasındaki etkileşimin güçlü olduğunun Yazının bulunmadığı dönem, tarih öncesi devirler olarak isimlendirilmiştir. Tarih öncesi devirler Taş ve Maden Çağı olarak ikiye ayrılmıştır. 9. Tarihsel süreç dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisinin, günümüze daha uzak olduğu söylenebilir? A) Topraktan çanak çömleklerin yapılması B) Ateşten savunma amacıyla yararlanılması C) Taştan basit aletlerin yapılması D) İlk ticari etkinliklerin başlaması E) Buğday ve arpa tarımının başlaması Tarih öncesi devirlerin belirlenmesinde; I. siyasi örgütlenmelerin ortaya çıkışı, II. dönem insanlarının kullandıkları araç ve gereçlerin niteliği, III. toplumların yerleşik yaşama geçişi durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir?

3 BİRE BİR BÖLÜM 07 Test I. Osmanlıların üç kıta üzerinde hâkimiyet kurması II. İslam dünyasının dinî ve siyasi liderliğinin Türklerin eline geçmesi III. Akdeniz ve Karadeniz in Türk gölü hâline getirilmesi 16. yüzyılın Türk Yüzyılı olarak adlandırılmasında yukarıdaki gelişmelerden hangilerinin doğrudan etkili olduğu savunulabilir? 4. II. Beyazıt karşısında başarısız olan Cem Sultan, Rodos şövalyelerine sığınınca esir alınarak papaya teslim edilmiştir. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir? A) Avrupaların Cem Sultan a karşı II. Beyazıt ın padişahlığını desteklediklerinin B) Cem Sultan Olayı nın dış sorun hâline dönüştüğünün C) II. Beyazıt ın Avrupa siyasetinde Cem Sultan Olayı ndan dolayı pasif kaldığının D) Cem Sultan Olayı nın, Osmanlı-Haçlı Savaşlarına neden olduğunun E) Papanın Cem Sultan ı Osmanlı iç işlerine karışmak için kullandığının 5. I. Grup II. Grup 2. Osmanlı Devleti nin; I. Kıbrıs Adası nın fethedilmesi, II. Süveyş Kanalı Projesi nin gündeme gelmesi, I. II. Beyazıt ın tahta çıkması II. Kıbrıs Adası nın fethedilmesi Cem Sultan Olayı İnebahtı Deniz Savaşı III. Kuzey Afrika nın Osmanlı topraklarına katılması faaliyetlerinden hangilerinin Akdeniz egemenliğinin güçlenmesine olanak tanıdığı söylenebilir? D) I ve III E) I, II ve III III. IV. Avusturya nın Macaristan ı işgal etmesi İpek Yolu na işlerlik kazandırılmak istenmesi V. Fransa ya kapitülasyon verilmesi I. Viyana Kuşatması Hint Deniz Seferleri Don-Volga Projesi Yukarıda I. grupta verilenlerden hangileri II. grupta verilenlerle yanlış olarak eşleştirilmiştir? A) I ve II B) II ve III C) II ve IV D) III ve V E) IV ve V 3. Çaldıran Savaşı nın sonunda Doğu Anadolu, Tebriz, Musul, Kerkük, Erbil, Diyarbakır ve Mardin, Osmanlı topraklarına katılmış ve Diyarbakır Beylerbeyliği kurulmuştur. Tebriz-Halep, Tebriz-Bursa İpek Yolları Osmanlı Devleti nin egemenliği altına girmiştir. Buna göre Çaldıran Savaşı nın aşağıdakilerden hangisine ortam hazırladığı savunulamaz? A) Eyalet sayısının artması B) Doğu-batı ticaretindeki hâkimiyetin güçlenmesi C) İdari teşkilatlanmaların yaşanması D) Ulusal devlet anlayışının güçlenmesi E) Hazine gelirlerinin yükselmesi 6. Avrupalılar keşfettikleri bölgeleri sömürgeleştirmiş, Orta ve Güney Amerika da bulunan köklü uygarlıkları ortadan kaldırmış ve bunun yanında bölge halklarını köleleştirmişlerdir. Buna göre, I. Coğrafi Keşifler, Avrupalıların yayılmacı amaçlarına hizmet etmiştir. II. Avrupalılar, Amerika kıtasında büyük bir yıkıma neden olmuştur. III. Avrupa da köleci toplum düzeni Coğrafi Keşiflerle oluşmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? 109

4 Test E 2. D 3. D 4. B 5. E 6. C 7. C 8. B 9. E 10. D 11. B 12. C 7. II. Mehmet Dönemi nde Kanunname-i Âl-i Osman adıyla örfi hukuk yazılı hâle getirilmiş ve bu kanunname ile kardeş katline fetva verilmiş, şehzadelerin sancaklarda vali olarak görev yapmaları zorunlu hâle getirilmiştir. Bu düzenlemeler aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesi değildir? A) Taht kavgalarını önlemek için tedbirler alındığının B) Osmanlı mutlakıyetçiliğinin güçlendirilmeye çalışıldığının C) Padişahın idari yetkilerinin kısıtlandığının D) II. Mehmet in hukuk alanında düzenlemeler yaptığının E) Şehzadelerin yönetim deneyimi kazanmasının önemsendiğinin 10. Osmanlı Devleti nin Yükselme Dönemi ndeki; Katoliklere karşı Ortodoksların ve Protestanların himaye altına alınması, Balkanlarda fethedilen bölgelere Türkmenlerin yerleştirilmesi gibi uygulamalarına bakarak; I. Hristiyanlığın esasları korunup devam ettirilmiştir. II. Katolik kilisesine karşı denge unsuru oluşturulmaya çalışılmıştır. III. Balkanlarda devletin hâkimiyetini güçlendirecek tedbirlere başvurulmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? 8. Tımar sisteminde, tımar sahibi kendisine tahsis edilen topraklarda kiracı durumunda olup elindeki arazinin değil, belli görevleri yerine getirmek karşılığında buralardan devlet adına topladığı verginin sahibiydi. Bu durumun aşağıdakilerden hangisini önlediği savunulabilir? A) Tarımsal üretimin yüksek tutulmasını B) Osmanlı ülkesinde feodalleşmenin görülmesini C) Vergi gelirlerinin yerinde tasarruf edilmesini D) Tımarlı sipahilerin denetim altında tutulmasını E) Devşirmelere tımar topraklarının bırakılmasını 11. Kanuni Sultan Süleyman, Fransa ya kapitülasyon imtiyazını tanımış fakat Fransa nın, Osmanlı ekonomisinde kalıcı bir hâkimiyet kurmasını önlemeye yönelik tedbirlere de başvurmuştur. Bu tedbire yönelik olarak 1535 Kapitülasyon Antlaşması nda; I. Fransız tüccarlardan diğer tüccarlara göre daha az vergi alınacaktır. II. Kapitülasyonlar anlaşmayı imzalayan hükümdarların sağlığı müddetince geçerli olacaktır. III. Fransız tüccarlar arasındaki davalara Fransız mahkemeleri bakacaktır. hükümlerinden hangilerinin yer aldığı ileri sürülebilir? Reform Hareketlerinin; I. laik eğitimin temellerinin atılması, II. Katolik kilisesinin halk ve devlet üzerindeki otoritesinin zayıflaması, III. Protestanlık, Kalvenizm ve Anglikanizm gibi yeni mezheplerin ortaya çıkması sonuçlarından hangilerinin Hristiyanlık esaslarının ve İncil in daha öncekilere göre farklı yorumlanmasından dolayı oluştuğu söylenebilir? 12. Sokullu Mehmet Paşa Dönemi nde, Lehistan ve Fas, Osmanlı Devleti tarafından tampon devletler olarak kullanılmıştır. Osmanlıların bu şekilde hareket etmesinde; I. güçlü devletlerle komşu olunması, II. sınır güvenliğinin sağlanmak istenmesi, III. Akdeniz ticaretinin önemini kaybetmiş olması durumlarından hangilerinin etkili olduğu ileri sürülebilir?

5 TÜMEVARIM - II Test Kanuni Sultan Süleyman Dönemi nde Mısır, Kuzey Afrika nın fethinde üs bölgesi olarak kullanılmıştır. Bu durum aşağıdakilerden hangisini gösterir? A) Mısır ın jeostratejik konumundan askerî hedefler doğrultusunda yararlanıldığını B) I. Süleyman ın, Mısır merkezli fetihlerinin Kuzey Afrika yı İslamlaştırdığını C) Mısır ın ekonomik olanaklarıyla Kuzey Afrika nın fethinin finanse edildiğini D) Kuzey Afrika daki fetihlerin Mısır halkı tarafından desteklendiğini E) I. Süleyman ın, Mısır dan askerî hedefler dışında yararlanmadığını 4. I. Pusulada sapma açısının hesaplanması II. Karavel denilen büyük ve okyanuslara dayanıklı gemilerin inşa edilmesi III. İslam uygarlığından edinilen eserlerle Avrupa da coğrafya bilgisinin artması Yukarıdakilerden hangilerinin Coğrafi Keşiflerin gerçekleştirilmesini kolaylaştırdığı ileri sürülebilir? 5. I. Eğitim ve adalet işlerinden sorumlu sınıf, 2. Mohaç Meydan Muharebesi nden sonra Macaristan Meselesi Osmanlı Devleti ile Avusturya nın karşı karşıya gelmesine yol açmıştır. I. Süleyman Dönemi nin; I. I. Viyana Kuşatması nın gerçekleştirilmesi, II. İstanbul Antlaşması nın imzalanması, III. Fransa yla dostluk ilişkilerinin geliştirilmesi gelişmelerinden hangilerinin bu meseleyle ilgili olduğu söylenebilir? II. Askerlik ve yönetim işlerinden sorumlu olan sınıf, III. Devletin her türlü yazışmalarından sorumlu bürokratik sınıf, Yukarıdakilerin karşılıklarının aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verildiği söylenebilir? Seyfiye İlmiye Kalemiye A) I II III B) I III II C) II I III D) III I II E) III II I da başlayan Osmanlı-Venedik Savaşı nda, Venedik ten, Modon, Koron, İnebahtı ve Navarin Kaleleri alınmış ve Venedikliler Mora Yarımadası ndan tamamen çıkarılmıştır. Bu durum aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir? A) Osmanlıların denizlerdeki etkinliğinin arttığının B) Venedik in imparatorluk olma özelliğini yitirdiğinin C) Osmanlı donanmasının dünyanın en güçlü donanması olduğunun D) Venediklilere verilen kapitülasyonların kaldırıldığının E) Akdeniz in bir Türk gölü hâline geldiğinin 6. Osmanlı padişahları yasama, yürütme ve yargı güçlerinin kullanımı üzerinde yetki sahibidir. Padişahların bu yetkileri kullanarak aşağıdakilerden hangisini yapabileceği söylenemez? A) Ferman buyurma B) Müsadere uygulama C) Kanunname düzenleme D) Divanı çalıştırma E) Fetva verme 173

6 Test A 2.E 3.A 4.E 5.C 6.E 7.C 8.D 9.D 10.E 11.A 12.E 7. Beylerbeyi hizmetleri karşılığında kendisine tahsis edilen has lardan devletin belirlediği ölçüde vergi alırdı. Eyaletin merkezinde paşa sancağı da denilen yerde oturur ve buradan eyaleti yönetirdi. Buna göre; I. Beylerbeyinin maaşı dirlik sistemiyle karşılanmıştır. II. Eyaletlerin mülki amiri beylerbeyidir. III. Beylerbeyi güçlü yerel hanedanlardan seçilmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? 10. Oktay: XVII. yüzyılda Avrupa da önceki gelişmelerin de etkisiyle bilimsel alanda büyük gelişmeler yaşanmıştır. demiştir. Nihal ise Avrupa da bilimin gelişmesinde; I. Bacon, II. Kopernik, III. Kepler gibi kişilerin rol oynadığını söylemiştir. Nihal yukarıdakilerden hangisini deseydi Oktay a doğru söylemiş olurdu? 8. Osmanlı Devleti ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinde I.de verilenin II.ye ortam hazırladığı savunulamaz? I. II. A) Balkanlarda fetihlerin Cizye gelirlerinin artması yapılması B) Halifeliğin ele geçirilmesi Devletin teokratik yapısının güçlenmesi C) Dirlik sisteminin uygulanması Toprakların boş kalmasının önlenmesi D) Vakıfların kurulması Millet sisteminin uygulanması E) Defterdarlık makamının kurulması Mali işlerin düzene girmesi 11. I. Grup II. Grup I. IV. Murat ın devletin içinde Koçi Bey Risalesi bulunduğu durumu tespit etmek istemesi II. II. Viyana Kuşatması nın Kutsal İttifak başarısız olması III. Batıda en geniş sınırlara Karlofça Antlaşması ulaşılması IV. Zitvatorok Antlaşması nın imzalanması II. Viyana Kuşatması V. II. Osman ın tahtan indirilerek öldürülmesi Vakayıvakvakiye Yukarıda I. grupta verilenlerden hangileri II. grupta verilenlerle doğru olarak eşleştirilmiştir? A) I ve II B) II ve III C) II ve IV D) III ve V E) IV ve V 9. Koçi Bey Risalesi nde, Tımar erbabının zeamet ve tımarları olan sancaklar dışında oturmaları yasaktı. İstanbul dan kimseye dirlik verilmezdi. Eğer beylerbeyi yolunu bulup ehliyetsiz bir kimseye tımar verirse hak sahibi olanlar, İstanbul a gelip şikâyet ederlerdi. O beylerbeyi de makamından azlolunurdu. görüşlerine yer verilmiştir. 174 Bu görüşler doğrultusunda tımar sisteminde; I. tımar topraklarının merkez yöneticileri dışında hiçbir memura verilmemesi, II. tımar sahiplerinin topraklarının bulunduğu bölgede ikamet etmesi, III. tımar sistemini suistimal edenlerin sert bir şekilde cezalandırılması kriterlerinden hangilerine dikkat edildiği savunulabilir? 12. Karlofça Antlaşması nın, I. Podolya ve Ukrayna, Lehistan a bırakılacaktır. II. Mora Yarımadası ve Dalmaçya kıyıları Venedik e verilecektir. III. Banat Yaylası ve Temeşvar hariç bütün Macaristan ve Erdel Beyliği Avusturya ya bırakılacaktır. maddelerinden hangilerinin Osmanlı Devleti nin siyasi haritasının değişmesine yol açtığı savunulabilir?