13.Hafta: Yıl İçi Sınavı 14.Hafta: YARI TAHRİBATLI (ŞARTLI TAHRİBATLI) MUAYENELER SERTLİK DENEYLERİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "13.Hafta: 08.12.2015-10.12.2015 2.Yıl İçi Sınavı 14.Hafta: 15.12.2015-17.12.2015 YARI TAHRİBATLI (ŞARTLI TAHRİBATLI) MUAYENELER SERTLİK DENEYLERİ"

Transkript

1 1 13.Hafta: Yıl İçi Sınavı 14.Hafta: YARI TAHRİBATLI (ŞARTLI TAHRİBATLI) MUAYENELER SERTLİK DENEYLERİ Sertlik, bir malzemenin kendisinden çok daha sert başka bir uç veya (şekli tarif edilen) bir parçanın çizmesine, batmasına, genel olarak kalıcı şekil değiştirmeye karşı gösterdiği dirençtir. Sertlik deneyleri genel olarak, kısa süreli deneylerdir. Hızlı, kolay ve ucuz olması birçok alanda tercih edilmesine yol açar. Parça yüzeylerinde oluşturulan iz genellikle çok küçük olduğundan, tahribatsız bir deney olarak da kabul edilebilir. Sertlik Deneylerinin Uygulama Alanları Malzemelerin kabaca sınıflandırılması Teslim alınan yarı mamullerin homojen bir içyapıya sahip olup olmadığının kontrolü Yarı mamullerin ve mamul parçaların kullanım özelliklerinin (aşınma gibi) veya şekillendirilme kabiliyetlerinin (dövme, talaş kaldırma gibi işlemler için) ön değerlendirilmesi Uygulanan ısıl işlemin değerlendirilmesi (sertleştirme gibi) veya bir metalürjik olayın takibi (ıslah etme ve rekristalizasyon gibi) Sadece pratik kullanım anlamı taşısa bile, akma ve çekme dayanımları gibi malzeme karakteristikleri için öngörü oluşturulması Önceden uygulanan bir üretim yönteminin veya ön deformasyonun, malzemede özellik değişimine etkisinin sistematik belirlenmesi (pekleşme gibi). Statik Sertlik Ölçme Yöntemleri Sertlik Ölçme Deneylerinde Dikkat Edilecek Hususlar - Deney, mamul standardında aksi belirtilmedikçe, düzgün, pürüzsüz, oksitsiz, tufalsız, yabancı malzeme (özellikle yağlama maddeleri) bulunmayan bir yüzeyde yapılmalıdır. - Hazırlık işlemleri herhangi bir değişikliği, örneğin sıcaklık veya soğuk işleme yüzünden oluşabilecek değişiklikleri en aza indirecek şekilde yürütülmelidir. Vickers ve Knoop mikrosertliğinin iz derinliğinin az olması nedeniyle, yüzey hazırlama sırasında özel önlemler alınmalıdır. Malzeme parametrelerine uygun olan parlatma/elektroparlatma tavsiye edilir. - Deneyden sonra deney parçasının arka yüzünde hiçbir şekil bozulması görülmemelidir. - Deney, genel olarak 10C-35C aralığındaki ortam sıcaklığında yapılmalıdır. Kontrollü şartlarda yürütülen deneyler (23±5) C sıcaklıkta yapılmalıdır. - Deney parçası, esnemeyen bir destek üzerine yerleştirilmelidir. Temas eden yüzeyler temiz olmalı, üzerlerinde yabancı maddeler (tufal, yağ, kir, vb.) bulunmamalıdır. Deney parçasının, deney sırasında yerinden oynamayacak şekilde destek üzerine yerleştirilmiş olması önemlidir. - Deney süresince, deney cihazı, sonuçları etkileyebilecek sarsıntı veya titreşimlerden korunmalıdır. Brinell Sertlik Ölçme Yöntemi (HBW, BSD) (DIN 50351) TS EN ISO Metalik Malzemeler - Brinell Sertlik Deneyi Bir basma ucu (D çaplı sert metal bilye) deney parçasının yüzeyine bastırılır ve F kuvvetinin kaldırılmasından sonra yüzey üzerinde bıraktığı izin çapı ölçülür. Brinell sertliği, deney kuvvetinin iz çapına bölünmesiyle elde edilen değerle orantılıdır. İzin bilye yarıçapında küresel olduğu kabul edilir ve yüzey alanı ortalama iz çapı ile bilye çapından hesap edilir.

2 2 Deney parçasının kalınlığı, iz derinliğinin en az sekiz katı olmalıdır. Çelik bilye kullanıldığında ölçülen sertlik değeri HB veya HBS ile gösterilir. Sert metal bilye kullanıldığında ise Brinell sertliği HBW ile gösterilir. Bu metot 650 HBW sınırına kadar uygulanabilir. Yaklaşık HB 400 için çelik bilye ve HBW > 400 için sert metal bilye kullanılır.

3 3 Deneyde dikkat edilecek hususlar ve deneyin yapılışı - Çizelge 2 de verilen deney kuvvetleri kullanılmalıdır. - Deney kuvveti, iz çapı (d) 0.24xD ile 0.6xD değerleri arasında olacak şekilde seçilmelidir. Çizelge 3, çeşitli malzemeler ve çeşitli sertlik seviyelerinde deney için uygun, tavsiye edilen kuvvet-çap oranlarını (0.102xF/D 2 ) göstermektedir. Deney parçasının en büyük temsili alanını deneye tabi tutmak için deney bilyesinin çapı mümkün olduğunca büyük seçilmelidir. Deney parçasının kalınlığı izin veriyorsa, 10 mm çapında bir bilye tercih edilmelidir.

4 - Basma ucu deney yüzeyine değdirilir ve sarsıntıya, titreşime ve kaymaya yol açmayacak şekilde, belirtilmiş değere ulaşıncaya kadar yüzeye dik yönde kuvvet uygulanır. Başlangıç kuvvetinin uygulanmaya başladığı ilk andan, deney kuvvetinin tamamının uygulandığı ana kadar geçen süre 2 saniyeden az, 8 saniyeden çok olmamalıdır. Bu kuvvet s süreyle uygulanır. - Deney parçasının kenarından her bir izin merkezine kadar olan uzaklık, ortalama iz çapının en az iki buçuk katı olmalıdır. Birbirine komşu iki izin merkezleri arasındaki uzaklık, ortalama iz çapının en az üç katı olmalıdır. - Her izin çapı birbirine dik iki yönde ölçülür. İki okumanın aritmetik ortalaması Brinell sertlik değerinin hesaplanmasında kullanılmalıdır. - İz çapına bağlı olarak Brinell sertliğini belirlemede kullanılan hesaplama cetvelleri bulunmaktadır. 4 Brinell sertlik değeri ile çekme dayanım arasında aşağıdaki bağıntı geçerlidir. ç = xhb Çelik için x= 0.35 Dökme demir için x= Cu için x= 0.55 Al için x= Vickers Sertlik Ölçme Yöntemi (HV, VSD) (DIN 50133) TS EN ISO Metal Malzemeler Vickers Sertlik Deneyi Elmastan, kare tabanlı, karşılıklı yüzeyleri arasındaki açı belirtilmiş, dik piramit biçiminde bir basma ucunun tepe noktası deney parçasının yüzeyine bastırılır ve deney kuvvetinin (F) kaldırılmasından sonra ortaya çıkan izin köşegen uzunluğu ölçülür. Vickers sertliği, deney kuvvetinin, kare tabanlı dik piramit ve tepe noktasındaki açıları basma ucuyla aynı olacağı varsayılan eğimli iz alanına bölümünden elde edilen değerle orantılıdır.

5 5 Deney parçasının veya deneye tabi tutulan tabakanın kalınlığı, izin köşegen uzunluğunun en az 1.5 katı olmalıdır. Deneyde dikkat edilecek hususlar ve deneyin yapılışı - Aşağıdaki deney kuvvetleri kullanılabilir. - Basma ucu deney yüzeyine temas ettirilir ve önceden belirlenen değere ulaşılıncaya kadar, deney yüzeyine dik yönde kuvvet uygulanır. Deney kuvvetinin ilk uygulanmaya başladığı andan başlayarak istenilen kuvvet değerine ulaşıncaya kadar geçen süre 2 s den az 8 s den çok olmamalıdır. Düşük-kuvvet sertlik ve mikrosertlik deneylerinde bu süre 10 s yi aşmamalıdır. Düşük-kuvvet sertlik ve mikrosertlik deneylerinde basma ucunun yaklaşma hızı 0.2 mm/s yi geçmemelidir. Deney kuvvetinin uygulandığı süre, (süreye bağımlı özellikleri bu aralığı uygun olmayan bir aralık yapan malzemelerin deneyleri hariç) s kadar olmalıdır. Bu deneyler için daha uzun bir süre uygulanmasına müsaade edilir ve bu süre sertlik gösterilişinin bir parçası olarak belirtilmelidir. - Çelik, bakır ve bakır alaşımlarında herhangi bir izin merkezleri ile deney parçasının kenarı arasındaki mesafe, iz köşegen ortalamasının en az 2.5 katı; hafif metaller, kurşun, kurşun alaşımları, kalay ve kalay alaşımlarında iz köşegen ortalamasının en az 3 katı olmalıdır. Çelik, bakır ve bakır alaşımlarında komşu iki izin merkezi arasındaki mesafe, iz köşegen ortalamasının en az 3 katı; hafif metaller, kurşun, kurşun alaşımları, kalay ve kalay alaşımlarında iz köşegen ortalamasının en az 6 katı olmalıdır. İki komşu izin büyüklüğü birbirinden farklı ise mesafe, daha büyük olan izin ortalama köşegeni esas olarak belirlenmelidir. - İki köşegen uzunluğu ölçülür. Vickers sertliği hesaplanması için yapılan iki okumanın aritmetik ortalaması alınır. Vickers sertlik ölçme yönteminin diğer sertlik ölçme yöntemlerine üstünlükleri:

6 6 Ölçme hassasiyeti daha yüksektir. Aynı uçla (piramit uçlu) hem sert hem de yumuşak malzemelerin sertlik ölçümleri yapılabilir. Daha küçük izlerle ölçümler yapılabilir, yüzey bölgesinde çökme ve hasar en aza indirilir. İnce kaplama tabakaları ve ince metal yapraklarının hatta yapıdaki küçük faz bölgelerini ayrı ayrı sertlik ölçümleri mümkün olur (mikrosertlik ölçümleri). Diğer yöntemlerde bir ölçme aralığından bahsedilirken, Vickers yöntemi bütün sertlik mertebeleri için geçerli olur. Rockwell Sertlik Ölçme Yöntemi (DIN 50103) TS EN ISO Metalik Malzemeler Rockwell Sertlik Deneyi Bir batıcı uç (elmas konik uç çelik veya sert metalden bilye), belirtilen şartlarda iki aşamada deney parçası yüzeyine bastırılır. İlk önce ön yük daha sonra esas yük uygulanır. Esas yükün kaldırılmasından sonra ön yük uygulanmaya devam edilerek oluşan izin derinliği h ölçülür. Rockwell sertliği h değerinden ve iki sabit sayı N ve S den aşağıdaki formülle hesaplanır: Rockwell sertliği = N- (h/s)

7 7 Deney parçasının veya denenmekte olan tabakanın kalınlığı, daha ince deney parçalarının ölçülen sertlik değerini etkilemediği gösterilmedikçe, konik batıcı uçlarda sürekli derinliğin en az on katı, bilye batıcı uçlarda en az on beş katı olmalıdır. Deneyde dikkat edilecek hususlar ve deneyin yapılışı - Batıcı uç deney yüzeyi ile temas eder duruma getirilir ve ön deney kuvveti F 0 uygulanır. Ön deney kuvvetinin uygulanma süresi 3 saniyeyi geçmemelidir. - Ölçme cihazı, başlangıç konumuna ayarlanır ve 1 saniyeden az, 8 saniyeden çok olmayan bir zaman aralığında uygulanan kuvvet F 0 dan F ye yükseltilir. - Toplam F kuvveti, 4 saniye ±2 saniye süreyle uygulanır. Ön kuvvet F 0 ı koruyarak esas deney kuvveti F 1 kaldırılıp ve kararlılığın sağlanması için kısa bir süre beklendikten sonra nihai okuma yapılmalıdır. - Rockwell sertlik numarası, Çizelge 2 de verilen formül kullanılarak sürekli iz derinliği h dan elde edilir ve genellikle ölçme cihazından doğrudan okunur. Rockwell sertlik numarasının elde edilişi Şekil 1 de gösterilmiştir. - Birbirine komşu iki izin merkezleri arasındaki mesafe iz çapının en az dört katı olmalıdır (ancak 2 mm den az olmamalıdır). Herhangi bir izin merkezinden, deney parçasının kenarına olan uzaklık en az iz çapının iki buçuk katı olmalı (ancak 1 mm den az olmamalıdır). Yöntemin uygulandığı malzeme türleri: Rockwell A: Sert metaller, yüzeyi sertleştirilmiş parçalar, ince levhalar Rockwell B: Demir dışı metaller, yapı çelikleri vb. Rockwell C: Sertleştirilmiş ve ıslah edilmiş çelikler Rockwell D: Yüzeyi sertleştirilmiş, ince et kalınlıklı parçalar Rockwell E: Dökme demirler, Al alaşımları, Mg alaşımları, yatak malzemeleri Rockwell F: Bakır alaşımları, ince levhalar

8 8 Rockwell sertlik ölçme yönteminin üstünlükleri: - Batıcı ucun batma derinliği esas alındığından iz boyutlarının ölçülmesi söz konusu değildir ve sonuçlar doğrudan cihaz göstergesinden okunduğundan Brinell ve Vickers yöntemlerine göre daha kısa sürelidir. - Ön yükleme sayesinde numune yüzeyine ilişkin etkiler devre dışı kalır. - Otomasyona uygundur. Ölçüm tamlığının az olması ise dezavantajlı yanıdır. Knoop Sertlik Ölçme Yöntemi TS EN ISO Metalik Malzemeler Knoop Sertlik Deneyi Tepe noktasında karşılıklı yüzeyler arasındaki α ve β açıları sırasıyla ve 130 olan eşkenar dörtgen tabanlı elmas bir batıcı uç, deney parçasının yüzeyine bastırılır ve F deney kuvvetinin kaldırılmasından sonra oluşan izin uzun köşegeni d ölçülür. Knoop sertliği, deney kuvvetinin eşkenar dörtgen tabanlı ve tepe noktasında batıcı uçla aynı açılara sahip bir piramit olacağı varsayılan izin iz düşüm alanına bölünmesiyle elde edilen değerle orantılıdır. Knoop sertliği, deney kuvvetinin elde edilen izin izdüşüm alanına bölünmesi suretiyle bulunan değerle orantılıdır. Bu izin, tepe noktasındaki açıları batıcı ucun açılarına eşit eşkenar dörtgen tabanlı bir piramit olacağı varsayılır.

9 9 Deneyde dikkat edilecek hususlar ve deneyin yapılışı - Çizelge 2 de verilen deney kuvvetlerinin uygulanması tavsiye edilir. - Ölçme mikroskobu, numune yüzeyi gözlemlenebilecek şekilde odaklanır. - Batıcı uç, deney yüzeyi ile temas haline getirilip önceden belirlenmiş değere ulaşıncaya kadar, yüzeye dik yönde kuvvet uygulanır. Batıcı ucun yaklaşma hızı μm/s arasında olmalıdır. Kuvvetin ilk uygulanmaya başladığı andan, istenilen değere ulaşıncaya kadar geçen süre 10 s yi aşmamalıdır. - Deney kuvvetinin yüzeye uygulandığı süre, aksi belirtilmedikçe, s arasında olmalıdır. Bazı malzemelerde tutarlı sonuçlar elde etmek için, deney kuvveti deney yüzeyi üzerine daha uzun süre bastırılır; bu süre ± 2 s toleransla uygulanmalıdır. - Bir izin sınırı ile deney parçasının kenarı arasındaki mesafe, izin kısa köşegeninin en az 3 katı olmalıdır. - Yan yana konumlanmış aynı yöndeki komşu iki izin sınırları arasındaki asgarî mesafe, kısa köşegeninin en az 2.5 katı olmalıdır. Art arda iki izin sınırları arasındaki asgarî mesafe uzun köşegenin en az bir katı olmalıdır. Komşu iki izin boyutları farklıysa, en az mesafe, izlerden büyük olanının kısa köşegeni esas alınarak hesaplanmalıdır. - Uzun köşegen ölçülmeli ve Knoop sertlik değerinin hesaplanmasında kullanılmalıdır. Bütün deneylerde iz çevresi mikroskobun gözlem alanında açıkça tanımlanmalıdır. Dinamik Sertlik Ölçme Yöntemleri Cihazları, statik sertlik ölçme cihazlarından küçük olup, taşınabilir türdendir. Bu nedenle, daha çok, ağır parçaların muayenesinde kullanılır (örneğin haddeler, büyük boyutlu dövme ve dökme parçalar). Poldi Çekici (Aleti) Ucunda 10 mm olan bir çelik bilye bulunan bir el cihazıdır. Cepte taşınabilir. Çekiçle malzeme üzerine konan yay bağlantılı bilyeye vurulur. Aynı kol kuvvetiyle sertliği bilinen diğer bir malzemeye de aynı şekilde iz yaptırılır. İki izin ölçülüp karşılaştırılmasıyla sertlik değeri bulunmaya çalışılır. Sertlik= A/İz alanı A: Yayın iş kapasitesi (Nm)

10 Bauman Çekici Yay kuvvetiyle metal yüzeyine çarptırılan 5, 7.5 ve 10 mm lik üç farklı çelik bilyeye sahiptir. Bilyenin parça üzerinde bıraktığı izden yararlanarak, Brinell yöntemi değerlerini esas alarak sertlik değerini verir. Shore Sertliği Metallerde; Malzeme yüzeyine düşürülen bir cismin geriye sıçraması prensibi kullanılır. Genelde çelik malzemeler uygulanır g 20 g 2.5 g gibi sertleştirilmiş çelik bilyeler alınır ve sabit bir yükseklikten (19 mm, 112 mm, 256 mm) sertliği ölçülecek metalin üzerine düşürülür. Sıçrama yüksekliğine göre daha önce kalibrasyonu yapılmış eğrilerden Shore sertlik değeri bulunur. Taşınabilir olması nedeniyle pratiktir ve fabrikalarda çelik merdaneler gibi büyük parçaların sertliğini yerinde ölçmede kullanılır. Fakat çok hassas bir yöntem değildir Shore: %0.8 C li perlitik çeliğin sertliği Plastik ve Lastiklerde; Kolay test işlemine uygun bir el cihazıdır. Koni uçlu pim yay bağlantılıdır. Sertliği ölçülecek malzemenin üzerine konan cihazın batıcı ucu sonuna kadar lastiğe batacak şekilde bastırılır. Malzemenin yumuşaklığına göre yay daha az veya fazla gerilir. Cihazın göstergesinden Shore A veya Shore D cinsinden sertlik değeri okunur. Shore A ucu küt olup, lastik, kauçuk gibi yumuşak malzemelerin sertliğinin ölçülmesinde kullanılır. Lastik için sertlik değeri Shore A dır. Shore D ise sivri uçlu olup, mika, fleksiglas gibi malzemelerin sertliğinin ölçülmesine kullanılır. TAHRİBATSIZ MUAYENELER İş parçalarının imalatı esnasında veya belli bir müddet kullandıktan sonra örneğin korozyon ve aşınma gibi nedenlerden dolayı oluşan çatlak, iç kesimlerde oluşan boşluk, kesit incelmesi vb. hataların tespiti yapılır. Muayeneler doğrudan iş parçası üzerinde yapılır. Kullanıma uygun olmayan veya uygunluğunu zamanla yitirmiş olan iş parçası üzerinde çoğunlukla ıskartaya çıkarma şeklinde karar verilir. 1. Ultrasonik Muayene (Ultrasonografi) İnsan kulağının duyamadığı 16 khz den daha yüksek frekanstaki mekanik dalgalara ultrasonik (ses ötesi) dalga denir. Malzeme muayenesinde kullanılan ses dalgalarının frekansları MHz arasındadır. Malzeme muayenesinde kullanılan ultrasonik dalgalar piezoelektrik kristaller yardımıyla üretilir. Piezoelektrik malzeme olarak baryum titanat, kuvars veya lityum sülfat kullanılır. Fizikte piezoelektrik olay, bazı kristallerin elektrik enerjisini mekanik enerjiye veya mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çevirme özelliğidir. Ultrasonik yöntemde piezoelektrik malzemeden yapılmış problar kullanılır. Malzeme içindeki bir hatadan veya karşı yüzeyinden yansıyarak toplayıcı proba ulaşan ultrasonik dalgaların meydana getirdikleri elektrik darbeleri arasındaki çok kısa zaman farkı, bir katot tüpü vasıtası ile belirlenir. Zaman farkı, hatanın muayene yüzeyine uzaklığı ile orantılıdır. Homojen malzemelerde ses dalgaları kayba uğramadan yayınır. Ancak malzeme arayüzeyinden havaya geçemezler. İki katı arayüzeyine ise çok az geçerler. Bu nedenle de ultrasonik dalgalar dış yüzeylerden, döküm içindeki boşluklardan, porozitelerden, çatlaklardan ve gayri safiyetlerden yansırlar ve saçınırlar. Döküm parçalarda parça boyutu, şekli, kalınlığı, yüzey durumu yöntemin sınırlandırılması için etkendir. Karmaşık şekilli parçalarda yorumlama daha zordur.

11 11 Ultrasonik muayene, küçük boyutta ve tek biçimli kesitlerin denetlenmesinde ekonomik olarak uygulanır. Paslanmaz çelikler ve ısıya dayanıklı malzemelerde, ultrasonik dalgaların nüfuziyeti güçtür. Uygulanan frekans ne kadar büyükse nüfuziyet, dolayısıyla saptanacak hata o kadar fazladır. Ultrasonik yöntemle sadece hatalar tespit edilmez. Ultrasonik dalganın yayınma hızı malzemenin elastiklik modülü, Poisson oranı (enine gerinimin boyuna gerinime oranı) ve yoğunluğuna bağlıdır. Bu özellikten faydalanılarak, ultrasonik yöntemle malzemelerin elastiklik modülleri de hesaplanabilir. Prob çeşitleri Düz (normal) prob: Dövme parçalarda kalıntıların, hadde ürünlerinde yırtılmaların, döküm parçalarda porozite ve iç çatlakların saptanmasında kullanılır. Açısal prob: Daha çok kaynak hatalarının (çatlak, gözenek, cüruf) bulunmasında, ayrıca korozyon ve erozyon çatlaklarında da kullanılabilir. Daldırma prob: Seri kontrollerde suyla yapılan muayeneler için kullanılır. Çift elemanlı prob: Sac, levha ve borularda kalınlık ölçmede, haddeleme işleminde oluşan katmer hatalarının belirlenmesine kullanılır. Geciktirme bloklu prob: Kalınlık ölçümlerinde ve yüzeye paralel olmayan hataların belirlenmesinde kullanılır. Geniş tarama ağızlı prob: Çok geniş yüzeyli sacların kontrolünün hızlandırılmasında kullanılır. 2. Radyografi Yöntemi (Röntgen Işınları Yöntemi) X ve ışınları ile malzeme hatalarının saptanması yöntemidir. X ışınları frenleme yoluyla katot tüplerden elde edilir ve uygulanan voltaja göre nüfuziyet derinliği değişir. X ve ışınları döküm parça içerisinden geçerken, parçanın kalınlığına, yoğunluğuna ve bileşimine bağlı olarak absorbe edilir. X ışınlarını üretebilmek için elektrik akımına ihtiyaç vardır. Cihaz çalıştığında ışın üretilir, kapatıldığında üretim durur. X ışınları ile yapılan muayeneye radyografi, ışınları ile yapılan muayeneye ise gammografi adı verilir. X ışınları röntgen tüpleri ile, ışınları ise Co, Ir gibi elementlerin yapay izotoplarından (radyoizotop) elde edilir. Işınlar parça içerisinden geçerken, geçtikleri ortama göre az ya da çok absorbe edilerek zayıflarlar. İyi bir film görüntüsü elde edebilmek için film ile parça arasındaki uzaklığın en aza indirilmesi gerekir.

12 12 Hatalar, referans radyografiye göre saptanır. Film içerisindeki hatanın büyüklüğünü belirlemek için, parça ile kaynak arasına gelecek şekilde, parça üzerine bir telli penantrametre konur. Döküm parçalarda gözeneklerin, kendini çekme boşluklarının, gaz boşluklarının, gerilme çatlaklarının, metal olmayan kalıntıların tespiti için uygulanan yöntemdir. Metal kalınlığının %0.5-%2 si büyüklüğündeki boşluklar radyograf üzerinde dikkatli kontrollerle saptanabilir. Bu nedenle de çok ince çatlakların ultrasonik kontrolle önceden kontrolü gerekir. Dövme parçalar radyografi yöntemi ile pek muayene edilmez. Çünkü bu yöntemle ölçülebilen gaz boşlukları bu parçalar içinde bulunmaz. Basınçlı kapların muayenesinde ve kaynak dikişlerinin kontrolünde çok kullanılır. 3. Manyetik Toz Parçacıkları ile Muayene Yöntemde ferromanyetik malzemeler, elektrik akımından yararlanılarak manyetlenirler. Daha sonra üzerine demir tozları tatbik edilir. Tozlar, manyetik geçirgenliğin değişik olduğu kısımda hatanın şekline benzer şekilde toplanarak, yüzey ve yüzeyden en fazla 6 mm derinlikte olan hatalar belirginleşir. Manyetik kuvvet çizgilerinin durumunu kolayca izleyebilmek için, genellikle yağ ile nemlendirilmiş demir tozu kullanılır. Hatalar manyetik alan yönüne dik geliyorsa, en iyi şekilde algılanır, paralel geliyorsa algılanmaz. Manyetik alanın yönü daima akım yönüne diktir. Manyetik yöntem kuru yöntem ve ıslak yöntem olmak üzere iki çeşittir. Kuru yöntem: Manyetik tozlar hava ile bulut şeklinde parça yüzeyine püskürtülür. Islak yöntem: Manyetik toz, taşıyıcı bir sıvı ile parça yüzeyine uygulanır. 60 C ye kadar çalışılabilir. Tozlar ıslak olduğundan, hareket etme yeteneği fazlalaşır ve çok küçük süreksizlikler, örneğin yüzeyden 0.02 mm derinlikteki yorulma ve taşlama çatlakları algılanabilir. Islak yöntem, pürüzlülüğü fazla olan yüzeylere uygulanır. Manyetik yöntemin diğer yöntemlere göre üstünlükleri şunlardır: Ucuz, kolay ve fazla tesis masrafı gerektirmez. Kaba bir yüzey temizliği yeterlidir. Yabancı maddelerle dolmuş çatlaklar algılanabilir. Yöntemin diğer yöntemlere göre sınırlamaları ise şunlardır: Fe, Ni, Co ve alaşımları gibi iletken malzemelere uygulanabilir, östenitik paslanmaz çelikler ve demirdışı metallere uygulanamaz. Parça yüzeyindeki boya ve kaplamalar, yöntemin duyarlılığını azaltır. Demanyetizasyona gerek duyulabilir. Manyetlenme sırasında temas noktalarında oluşan ısınma ve ark, malzeme özelliklerinin bozulmasına neden olur. 4. Elektromanyetik Muayene Ferromanyetik malzemelerde kimyasal, fiziksel ve mekaniksel değişimlerin, kimyasal bileşimin, sertlik ve artık gerilmelerin belirlenmesinde kullanılan çabuk ve ekonomik bir yöntemdir. 5. Girdap Akımları ile Muayene Sadece iletken malzemelere uygulanır. Üzerinden alternatif akım geçen bir bobin iletken malzemeye yaklaştırıldığında, malzeme içerisinde girdap akımları oluşur. Malzeme içerisinde var olan hatalar, geometrik ve metalürjik değişimler, elektriksel iletkenlik ve geçirgenlikte dolayısıyla da girdap akımlarında değişmelere neden olurlar. Girdap akımlarındaki

13 bu değişmeler, bir dedektör yardımıyla osilograf veya voltmetreye gönderilerek okunur, böylece süreksizlikler ölçülmüş olur. İşlem öncesinde muayene parçasının kuru olması gerekir. Bu yöntemle, metalürjik yapı farklılıkları, malzeme hataları (iç hatalar, çatlaklar, boşluklar) nedeniyle iletkenlik ve geçirgenlik değerinin değişimi ölçülür. Kullanım alanları şunlardır: Fiziksel boyutlar, sertlik, ısıl işlem şartları, tane boyutu, manyetik geçirgenlik ve elektriksel iletkenlik gibi şartların ve özelliklerin belirlenmesi ve ölçülmesinde, Kaynak dikişlerindeki çatlakların, boşlukların; döküm parçalarda ise cüruf ve kalıntıların belirlenmesi, Farklı malzemelerin mikroyapı ve kimyasal bileşenleri yönünden incelenmesi, Manyetik malzemeler üzerindeki manyetik olmayan kaplamaların kalınlıklarının ölçülmesi. 6. Penetrasyon Yöntemi (Kapiler Yöntem) Bu yöntemde yüzeydeki çatlaklar belirlenebilir. İç kesimlerde bulunan çatlak ve boşluklara ulaşılamaz. İşlem sırası: 1. Test yüzeyinin temizlenmesi: Mekanik temizleme ile veya tiner gibi çözücüler kullanılarak yapılır. Daha etkin bir temizlik için ultrasonik temizleme banyoları kullanılabilir. 2. Penetran sıvının yüzeye taşınması: Fırçayla sürülerek, spreyle püskürtülerek ya da daldırma ile yapılır. 3. Penetran sıvının sızması: Yüzeydeki çatlaklara düşük viskoziteli sıvının sızabilmesi için 5-15 s beklenir. 4. Yüzeyden penetran sıvının temizlenmesi: Sızma sonunda fazla sıvının yüzeyden uzaklaştırılması gerekir. Bu işlem, temiz bir bezle veya uygun sıvılarla hızlı bir şekilde yapılır. 5. Çatlaklardaki penetran sıvının görünür hale getirilmesi: Yüzeye, çatlaklardaki sıvıyı dışarı emen higroskopik bir toz veya sıvı ince bir şekilde taşınır. Bu şekilde, gözle görülemeyen kılcal çatlaklardaki penetran sıvı dışarıya emilir ve çatlaklar, üzerinden bir kalemle geçilmiş gibi kalın bir şekilde görünür hale gelir. Ultraviyole ışınları ile yapılan gözlemlerde emici maddeye ihtiyaç olmayabilir. Sadece yüzeyin temizlenmesi yeterlidir. Penetran sıvının kolay görülebilmesi için renk veya ultraviyole ışınları altında parlayan fluoresan katkıların olması gerekir. 13 Penetrasyon yönteminin uygulama alanları: Döküm parçalarda: Yüzeydeki kendini çekme sonucu oluşan çatlaklar, mikroskobik çekme gözenekleri, yüzeydeki yırtılmalar. Dövme parçalarda: Yüzeyde oluşan dövme çatlakları, kanalcıklar. Haddelenmiş parçalarda: Sac kenarlarındaki katmer hataları. Kaynaklı parçalarda: Isı etkisi altında kalan bölgedeki (ITAB) her türlü çatlak, gözenek ve küresel boşluklar. Diğer: Isıl işlemde soğuma nedeniyle oluşan çatlaklar, gerilmeli korozyon ve yorulma çatlakları.

12.Hafta: (11.Haftadan devam edildi) 13.Hafta: Yıliçi Sınavı 14.Hafta:

12.Hafta: (11.Haftadan devam edildi) 13.Hafta: Yıliçi Sınavı 14.Hafta: 1 12.Hafta: 06.12.2017-07.12.2017 (11.Haftadan devam edildi) 13.Hafta: 13.12.2017 2.Yıliçi Sınavı 14.Hafta: 20.12.2017-21.12.2017 YARI TAHRİBATLI (ŞARTLI TAHRİBATLI) MUAYENELER SERTLİK DENEYLERİ Sertlik,

Detaylı

MALZEME ANA BİLİM DALI Malzeme Laboratuvarı Deney Föyü. Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi. Deneyin Tarihi:

MALZEME ANA BİLİM DALI Malzeme Laboratuvarı Deney Föyü. Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi. Deneyin Tarihi: Deneyin Adı: Malzemelerde Sertlik Deneyi Deneyin Tarihi:13.03.2014 Deneyin Amacı: Malzemelerin sertliğinin ölçülmesi ve mukavemetleri hakkında bilgi edinilmesi. Teorik Bilgi Sertlik, malzemelerin plastik

Detaylı

Sakarya Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü. İmalat Müh. Deneysel Metotlar Dersi MAK 320. Çalışma 3: SERTLİK ÖLÇÜMÜ

Sakarya Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü. İmalat Müh. Deneysel Metotlar Dersi MAK 320. Çalışma 3: SERTLİK ÖLÇÜMÜ Sakarya Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü İmalat Müh. Deneysel Metotlar Dersi MAK 320 Çalışma 3: SERTLİK ÖLÇÜMÜ Konuyla ilgili aşağıdaki soruları cevaplandırarak rapor halinde

Detaylı

Bölüm 7 Tahribatsız Malzeme Muayenesi

Bölüm 7 Tahribatsız Malzeme Muayenesi Bölüm 7 Tahribatsız Malzeme Muayenesi Tahribatsız muayene; malzemelerin fiziki yapısını ve kullanılabilirliğini bozmadan içyapısında ve yüzeyinde bulunan süreksizliklerin tespit edilmesidir. Bu işlemlerde,

Detaylı

SERTLİK DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Sertlik Deneylerinin Amacı

SERTLİK DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Sertlik Deneylerinin Amacı 1. Sertlik Deneylerinin Amacı Malzemeler üzerinde yapılan en genel deney, sertliğinin ölçülmesidir. Bunun başlıca sebebi, deneyin basit oluşu ve diğerlerine oranla numuneyi daha az tahrip etmesidir. Diğer

Detaylı

BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ

BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MALZEME LABORATUARI I DERSİ SERTLİK DENEY FÖYÜ SERTLİK TESTLERİ Sertlik Nedir? Basite indirgendiğinde oldukça kolay tanımlanan

Detaylı

MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı 2 Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Basma ve sertlik deneyleri

MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı 2 Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Basma ve sertlik deneyleri MMT310 Malzemelerin Mekanik Davranışı 2 Mukavemet ve deformasyon özelliklerinin belirlenmesi - Basma ve sertlik deneyleri Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2011-2012 Bahar Yarıyılı 2. Mukavemet ve deformasyon

Detaylı

Tahribatsız Muayene Yöntemleri

Tahribatsız Muayene Yöntemleri Tahribatsız Muayene Yöntemleri Tahribatsız muayene; malzemelerin fiziki yapısını ve kullanılabilirliğini bozmadan içyapısında ve yüzeyinde bulunan süreksizliklerin tespit edilmesidir. Tahribatsız muayene

Detaylı

MALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net

MALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY. www.fatihay.net fatihay@fatihay.net MALZEME BİLGİSİ DERS 8 DR. FATİH AY www.fatihay.net fatihay@fatihay.net BÖLÜM IV METALLERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ GERİLME VE BİRİM ŞEKİL DEĞİŞİMİ ANELASTİKLİK MALZEMELERİN ELASTİK ÖZELLİKLERİ ÇEKME ÖZELLİKLERİ

Detaylı

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,

Detaylı

T.C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ. MÜHENDİSLİK ve DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM 401 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER I

T.C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ. MÜHENDİSLİK ve DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM 401 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER I T.C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK ve DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MM 401 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER I SERTLİK DENEYİ FÖYÜ Deney Sorumlusu: Yrd. Doç. Dr. İlhan ÇELİK Arş.

Detaylı

DENEYİN ADI: MİHENGİR CİHAZI İLE YAPILAN ÖLÇME İŞLEMİ

DENEYİN ADI: MİHENGİR CİHAZI İLE YAPILAN ÖLÇME İŞLEMİ DENEYİN ADI: MİHENGİR CİHAZI İLE YAPILAN ÖLÇME İŞLEMİ DENEYİN AMACI: Bir ölçüm cihazı olan Mihengir ile ne tür ölçümlerin gerçekleştirilebildiği, ne tür ölçümlerin gerçekleştirilemediği hakkında teorik

Detaylı

Geometriden kaynaklanan etkileri en aza indirmek için yük ve uzama, sırasıyla mühendislik gerilmesi ve mühendislik birim şekil değişimi parametreleri elde etmek üzere normalize edilir. Mühendislik gerilmesi

Detaylı

100 TL/adet ISO TL/adet Metalik Malzemelerde. Standard Specification. 200 TL/adet 99. Elyaf takviyeli plâstik.

100 TL/adet ISO TL/adet Metalik Malzemelerde. Standard Specification. 200 TL/adet 99. Elyaf takviyeli plâstik. Güncelleme: 06.07.2014 Deney Adı Metod / Standart Standart Adı Fiyatı Kapsam / Kapasite Eğme TS 205-1 EN ISO 7438 Eğme deneyi Metalik Malzemelerde 5173 2010 Kaynak Dikişleri A1 2011 Üzerinde Tahribatlı

Detaylı

MALZEME BİLİMİ VE MÜHENDİSLİĞİ. Malzeme Üretim Laboratuarı I Deney Föyü TAHRİBATSIZ MUAYENE. DENEYİN ADI: Ultrasonik Muayene

MALZEME BİLİMİ VE MÜHENDİSLİĞİ. Malzeme Üretim Laboratuarı I Deney Föyü TAHRİBATSIZ MUAYENE. DENEYİN ADI: Ultrasonik Muayene DENEYİN ADI: Ultrasonik Muayene MALZEME BİLİMİ VE MÜHENDİSLİĞİ DENEYİN AMACI: Bu deneyin amacı; ultrasonik muayene yöntemini ve önemini tanıtmak, ultrasonik muayene yöntemi ile hata saptanması, boyut kontrolü

Detaylı

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ SERTLİK ÖLÇME DENEY FÖYÜ ÖĞRETİM ÜYESİ DOÇ. DR. NURCAN ÇALIŞ

Detaylı

Kaynaklı Birleştirmelere Uygulanan Tahribatlı Deneyler

Kaynaklı Birleştirmelere Uygulanan Tahribatlı Deneyler Kaynaklı Birleştirmelere Uygulanan Tahribatlı Deneyler Prof.Dr. Vural CEYHUN Ege Üniversitesi Kaynak Teknolojisi Eğitim, Muayene, Uygulama ve Araştırma Merkezi Tahribatlı Deneyler Standartlarda belirtilmiş

Detaylı

LABORATUVAR I TAHRİBATSIZ MALZEME MUAYENELERİ. Yrd.Doç.Dr. Nilhan ÜRKMEZ TAŞKIN. Giriş:

LABORATUVAR I TAHRİBATSIZ MALZEME MUAYENELERİ. Yrd.Doç.Dr. Nilhan ÜRKMEZ TAŞKIN. Giriş: LABORATUVAR I TAHRİBATSIZ MALZEME MUAYENELERİ Yrd.Doç.Dr. Nilhan ÜRKMEZ TAŞKIN Giriş: Tahribatsız malzeme muayeneleri ile malzemelerin imalat esnasında veya belli bir süre kullandıktan sonra örneğin korozyon

Detaylı

SERTLĐK. Cisimlerin en önemli mekanik özellikleri basınç, çekme, kesme ve eğilme dayanımlarıdır.

SERTLĐK. Cisimlerin en önemli mekanik özellikleri basınç, çekme, kesme ve eğilme dayanımlarıdır. SERTLĐK Cisimlerin en önemli mekanik özellikleri basınç, çekme, kesme ve eğilme dayanımlarıdır. Đkinci derecede önem taşıyabilen bazı özellikler, çoğunlukla birinci derecedeki önemli özelliklere bağlıdır.

Detaylı

Metalik malzemelerdeki kaynakların tahribatlı muayeneleri-kaynaklı yapıların soğuk çatlama deneyleri-ark kaynağı işlemleri Bölüm 2: Kendinden ön gerilmeli deneyler ISO 17642-2:2005 CTS TESTİ Hazırlayan:

Detaylı

Prof. Dr. HÜSEYİN UZUN KAYNAK KABİLİYETİ

Prof. Dr. HÜSEYİN UZUN KAYNAK KABİLİYETİ KAYNAK KABİLİYETİ Günümüz kaynak teknolojisinin kaydettiği inanılmaz gelişmeler sayesinde pek çok malzemenin birleştirilmesi artık mümkün hale gelmiştir. *Demir esaslı metalik malzemeler *Demirdışı metalik

Detaylı

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı 1. Basma Deneyinin Amacı Mühendislik malzemelerinin çoğu, uygulanan gerilmeler altında biçimlerini kalıcı olarak değiştirirler, yani plastik şekil değişimine uğrarlar. Bu malzemelerin hangi koşullar altında

Detaylı

MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ

MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ Bir cismin uygulanan kuvvetlere karşı göstermiş olduğu tepki, mekanik davranış olarak tanımlanır. Bu davranış biçimini mekanik özellikleri belirler. Mekanik özellikler,

Detaylı

3.KABARTILI DİRENÇ KAYNAĞI. 05.05.2015 Dr.Salim ASLANLAR 1

3.KABARTILI DİRENÇ KAYNAĞI. 05.05.2015 Dr.Salim ASLANLAR 1 3.KABARTILI DİRENÇ KAYNAĞI 05.05.2015 Dr.Salim ASLANLAR 1 KABARTILI DİRENÇ KAYNAĞI Kabartılı direnç kaynağı, seri imalat için ekonomik bir birleştirme yöntemidir. Uygulamadan yararlanılarak, çoğunlukla

Detaylı

KOROZYON. Teorik Bilgi

KOROZYON. Teorik Bilgi KOROZYON Korozyon, metalik malzemelerin içinde bulundukları ortamla reaksiyona girmeleri sonucu, dışardan enerji vermeye gerek olmadan, doğal olarak meydan gelen olaydır. Metallerin büyük bir kısmı su

Detaylı

BÖLÜM 5 MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ

BÖLÜM 5 MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ BÖLÜM 5 MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ 1 Malzemelerin belirli bir yük altında davranışlarına malzemenin mekanik özellikleri belirlenebilir. Genelde malzeme üzerine dinamik ve statik olmak üzere iki tür

Detaylı

ULTRASONİK MUAYENE YÖNTEMİ

ULTRASONİK MUAYENE YÖNTEMİ ULTRASONİK MUAYENE YÖNTEMİ 04.05.2016 1 04.05.2016 2 Yüksek frekanslı ses dalgalarıyla malzeme kontrol yöntemidir. Malzeme içine gönderilen yüksek frekanslı ses dalgaları ses yolu üzerinde bir engele çarparlarsa

Detaylı

Bu deneyler, makine elemanlarının kalite kontrolü için çok önemlidir

Bu deneyler, makine elemanlarının kalite kontrolü için çok önemlidir Bu deneyler, makine elemanlarının kalite kontrolü için çok önemlidir Tahribatlı Deneyler ve Tahribatsız Deneyler olmak üzere ikiye ayrılır. Tahribatsız deneylerle malzemenin hasara uğramasına neden olabilecek

Detaylı

İmal Usulleri 1. Fatih ALİBEYOĞLU -2-

İmal Usulleri 1. Fatih ALİBEYOĞLU -2- 1 Fatih ALİBEYOĞLU -2- Malzemeler iki tür gerilmeye maruz kalır. Bu gerilmeler tekil etkiyebileceği gibi bunların bir bileşkesi de malzemelere etkiyebilir. Normal Gerilme(Çeki- Bası- Eğilme) Kayma Gerilmesi(Kayma-Burulma)

Detaylı

SERTLİK TESTLERİ. Sertlik Tanımı. -Brinell Sertlik Deneyi (HB) -Vickers Sertlik Deneyi (HV) -Rockwell Sertlik Deneyi (HR)

SERTLİK TESTLERİ. Sertlik Tanımı. -Brinell Sertlik Deneyi (HB) -Vickers Sertlik Deneyi (HV) -Rockwell Sertlik Deneyi (HR) SERTLİK TESTLERİ Sertlik Tanımı -Brinell Sertlik Deneyi (HB) -Vickers Sertlik Deneyi (HV) -Rockwell Sertlik Deneyi (HR) 1 Sertlik Nedir? Basite indirgendiğinde oldukça kolay tanımlanan bir özelliktir;

Detaylı

BA KENT ÜNİVERSİTESİ. Malzemeler genel olarak 4 ana sınıfa ayrılabilirler: 1. Metaller, 2. Seramikler, 3. Polimerler 4. Kompozitler.

BA KENT ÜNİVERSİTESİ. Malzemeler genel olarak 4 ana sınıfa ayrılabilirler: 1. Metaller, 2. Seramikler, 3. Polimerler 4. Kompozitler. MALZEMELER VE GERĐLMELER Malzeme Bilimi mühendisliğin temel ve en önemli konularından birisidir. Malzeme teknolojisindeki gelişim tüm mühendislik dallarını doğrudan veya dolaylı olarak etkilemektedir.

Detaylı

Malzeme Bilgisi ve Gemi Yapı Malzemeleri

Malzeme Bilgisi ve Gemi Yapı Malzemeleri Malzeme Bilgisi ve Gemi Yapı Malzemeleri Grup 1 Pazartesi 9.00-12.50 Dersin Öğretim Üyesi: Y.Doç.Dr. Ergün Keleşoğlu Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Davutpaşa Kampüsü Kimya Metalurji Fakültesi

Detaylı

KOSGEB LABORATUVAR HİZMETLERİ ve ÜCRETLERİ TABLOSU

KOSGEB LABORATUVAR HİZMETLERİ ve ÜCRETLERİ TABLOSU KOSGEB LABORATUVAR LERİ ve LERİ TABLOSU 1 Metalik Malzemeler - Çekme Deneyi - Bölüm 1: Oda sıcaklığında TS EN ISO 6892-1 deney metodu 2 Metalik Malzemelerin Kaynakları Üzerinde Tahribatlı TS EN ISO 4136

Detaylı

5/8/2018. Windsor Probe Penetrasyon Deneyi:

5/8/2018. Windsor Probe Penetrasyon Deneyi: BETON DAYANIMINI BELİRLEME YÖNTEMLERİ Mevcut betonarme yapılarda beton dayanımının belirlenme nedenleri: Beton dökümü sırasında kalite denetiminin yapılmamış olması. Taze betondan alınan standart numune

Detaylı

MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ

MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ MALZEMELERİN MEKANİK ÖZELLİKLERİ Farklı üretim yöntemleriyle üretilen ürünler uygulama koşullarında üzerlerine uygulanan kuvvetlere farklı yanıt verirler ve uygulanan yükün büyüklüğüne bağlı olarak koparlar,

Detaylı

EN ISO 9606-1 e Göre Kaynakçı Belgelendirmesi Semineri (28 Mart 2014) SINAVIN YAPILIŞI, MUAYENE, KABUL KRİTERLERİ.

EN ISO 9606-1 e Göre Kaynakçı Belgelendirmesi Semineri (28 Mart 2014) SINAVIN YAPILIŞI, MUAYENE, KABUL KRİTERLERİ. EN ISO 9606-1 e Göre Kaynakçı Belgelendirmesi Semineri (28 Mart 2014) SINAVIN YAPILIŞI, MUAYENE, KABUL KRİTERLERİ. Dr. Caner BATIGÜN ODTÜ Kaynak Teknolojisi ve Tahribatsız Muayene Araştırma / Uygulama

Detaylı

İLERİ YAPI MALZEMELERİ-1 MALZEMELERİN GENEL TANIMI

İLERİ YAPI MALZEMELERİ-1 MALZEMELERİN GENEL TANIMI İLERİ YAPI MALZEMELERİ-1 MALZEMELERİN GENEL TANIMI MALZEMELERİN GENEL TANIMI Giriş: Tasarlanan yapının belirli bir amaca hizmet edebilmesinde en önemli öğe malzemedir. Bu nedenle yapı malzemelerinin özelliklerinin

Detaylı

Çentik Açma (Charpy Test Numunesi) 5 TL / Numune 1 gün DİNAMİK LABORATUVARI * TS EN ISO 148-1:2011 TS EN ISO 148-1:2011 TS EN ISO 9016:2012:2013

Çentik Açma (Charpy Test Numunesi) 5 TL / Numune 1 gün DİNAMİK LABORATUVARI * TS EN ISO 148-1:2011 TS EN ISO 148-1:2011 TS EN ISO 9016:2012:2013 Sayfa No Sayfa 1 / 5 STATİK LABORATUVARI Yöntem Birim Fiyat Deney Süresi Çekme deneyi (Oda sıcaklığında) TS EN ISO 6892-1:2011 80 TL / Numune Çekme deneyi (1000 C ye kadar) TS EN ISO 6892-2:2011 160 TL

Detaylı

EN 13674-1 madde 8.2 Fracture toughness (Klc) EN 13674-1 madde 8.4 Fatique Test

EN 13674-1 madde 8.2 Fracture toughness (Klc) EN 13674-1 madde 8.4 Fatique Test Sayfa No Sayfa 1 / 5 STATİK LABORATUVARI * Yöntem Birim Fiyat Deney Süresi Çekme deneyi (Oda sıcaklığında) TS EN ISO 6892-1 80 TL / Numune Çekme deneyi (1000 C ye kadar) TS EN ISO 6892-2 160 TL / Numune

Detaylı

MALZEME BİLİMİ. Mekanik Özellikler ve Davranışlar. Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR. (DERS NOTLARı) Bölüm 5.

MALZEME BİLİMİ. Mekanik Özellikler ve Davranışlar. Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR. (DERS NOTLARı) Bölüm 5. MALZEME BİLİMİ (DERS NOTLARı) Bölüm 5. Mekanik Özellikler ve Davranışlar Doç. Dr. Özkan ÖZDEMİR ÇEKME TESTİ: Gerilim-Gerinim/Deformasyon Diyagramı Çekme deneyi malzemelerin mukavemeti hakkında esas dizayn

Detaylı

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş

FZM 220. Malzeme Bilimine Giriş FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,

Detaylı

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,

Detaylı

YAPI MALZEMELERİ DERS NOTLARI

YAPI MALZEMELERİ DERS NOTLARI YAPI MALZEMELERİ DERS NOTLARI YAPI MALZEMELERİ Herhangi bir yapının projelendirmesi ve inşaatı aşamasında amaç aşağıda belirtilen üç koşulu bir arada gerçekleştirmektir: a) Yapı istenilen işlevi yapabilmelidir,

Detaylı

TOKLUK VE KIRILMA. Doç.Dr.Salim ŞAHĠN

TOKLUK VE KIRILMA. Doç.Dr.Salim ŞAHĠN TOKLUK VE KIRILMA Doç.Dr.Salim ŞAHĠN TOKLUK Tokluk bir malzemenin kırılmadan önce sönümlediği enerjinin bir ölçüsüdür. Bir malzemenin kırılmadan bir darbeye dayanması yeteneği söz konusu olduğunda önem

Detaylı

Kaynak Yöntem Onayları için Kullanılan Mekanik ve Teknolojik Testler, Güncel Standartlar ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kaynak Yöntem Onayları için Kullanılan Mekanik ve Teknolojik Testler, Güncel Standartlar ve Dikkat Edilmesi Gerekenler Kaynak Yöntem Onayları için Kullanılan Mekanik ve Teknolojik Testler, Güncel Standartlar ve Dikkat Edilmesi Gerekenler İlkay BİNER Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi Kaynak Yöntem Onaylarında

Detaylı

PLASTİK ŞEKİL VERME (PŞV) Plastik Şekil Vermenin Temelleri: Başlangıç iş parçasının şekline bağlı olarak PŞV iki gruba ayrılır.

PLASTİK ŞEKİL VERME (PŞV) Plastik Şekil Vermenin Temelleri: Başlangıç iş parçasının şekline bağlı olarak PŞV iki gruba ayrılır. PLASTİK ŞEKİL VERME (PŞV) Metallerin katı halde kalıp olarak adlandırılan takımlar yardımıyla akma dayanımlarını aşan gerilmelere maruz bırakılarak plastik deformasyonla şeklinin kalıcı olarak değiştirilmesidir

Detaylı

1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları

1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları 1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları Sol üstte yüzey seftleştirme işlemi uygulanmış bir çelik

Detaylı

DOĞAL KURŞUN METALİK KURŞUN PLAKALAR

DOĞAL KURŞUN METALİK KURŞUN PLAKALAR KURŞUN ve ALAŞIMLARI DOĞAL KURŞUN METALİK KURŞUN PLAKALAR 1 KURŞUN ve ALAŞIMLARI Romalılar kurşun boruları banyolarda kullanmıştır. 2 KURŞUN ve ALAŞIMLARI Kurşuna oda sıcaklığında bile çok düşük bir gerilim

Detaylı

Deneyin Adı Brinel Sertlik Deneyi. Deneyin Amacı Malzemenin sertlik değerinin brinell cinsinden ölçülmesi

Deneyin Adı Brinel Sertlik Deneyi. Deneyin Amacı Malzemenin sertlik değerinin brinell cinsinden ölçülmesi 1 www.koumakina001.8m.com Deneyin Adı Brinel Sertlik Deneyi Deneyin Amacı Malzemenin sertlik değerinin brinell cinsinden ölçülmesi Deneyin Yapılışı Belli çaptaki sert bir bilya malzeme yüzeyine belli bir

Detaylı

Yüzey Pürüzlülüğü Ölçüm Deneyi

Yüzey Pürüzlülüğü Ölçüm Deneyi Yüzey Pürüzlülüğü Ölçüm Deneyi 1 İşlenmiş yüzeylerin kalitesi, tasarımda verilen ölçülerdeki hassasiyetin elde edilmesi ile karakterize edilir. Her bir işleme operasyonu, kesme takımından kaynaklanan düzensizlikler

Detaylı

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN İŞLETME LABORATUVARI. (2014-2015 Bahar Dönemi) BÖHME AŞINMA DENEYİ

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN İŞLETME LABORATUVARI. (2014-2015 Bahar Dönemi) BÖHME AŞINMA DENEYİ KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MADEN İŞLETME LABORATUVARI (2014-2015 Bahar Dönemi) BÖHME AŞINMA DENEYİ Amaç ve Genel Bilgiler: Kayaç ve beton yüzeylerinin aşındırıcı maddelerle

Detaylı

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY- 1 SERTLİK ÖLÇME VE DARBE TESTİ KULLANARAK MALZEME TOKLUK DEĞERİNİN BELİRLENMESİ 1 SERTLİK DENEYİ GİRİŞ

Detaylı

Askılar, Raflar ve Konveyörler

Askılar, Raflar ve Konveyörler Askılar, Raflar ve Konveyörler Tavsiyeler Askılar ve Raflar olabildiğince küçük olmalıdır. Askılar parçalardan toz partiküllerini uzaklaştırmamalıdır. Askılar parçalarla sürekli tekrarlanan temas halinde

Detaylı

formülü zamanı da içerdiği zaman alttaki gibi değişecektir.

formülü zamanı da içerdiği zaman alttaki gibi değişecektir. Günümüz endüstrisinde en yaygın kullanılan Direnç Kaynak Yöntemi en eski elektrik kaynak yöntemlerinden biridir. Yöntem elektrik akımının kaynak edilecek parçalar üzerinden geçmesidir. Elektrik akımına

Detaylı

MMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri

MMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri K O C A E L İ ÜNİVERSİTESİ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü MMT407 Plastik Şekillendirme Yöntemleri 3 Şekillendirmenin Metalurjik Esasları Yrd. Doç. Dr. Ersoy Erişir 2012-2013 Güz Yarıyılı 3. Şekillendirmenin

Detaylı

YÜZEYLERİN BİRBİRİNE GÖRE DURUMU

YÜZEYLERİN BİRBİRİNE GÖRE DURUMU YÜZEY İŞLEME İŞARETLERİ İ (SURFACE QUALITY SPECIFICATIONS) YÜZEYLERİN BİRBİRİNE GÖRE DURUMU Maliyetin artmaması için yüzeyler, gerektiği kadar düzgün ve pürüzsüz olmalıdır. Parça yüzeyleri, imalat yöntemine

Detaylı

STATİK LABORATUVARI Yöntem Akredite Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO :2011. Basma deneyi TS 206: TL / Numune 1 gün

STATİK LABORATUVARI Yöntem Akredite Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO :2011. Basma deneyi TS 206: TL / Numune 1 gün Sayfa No Sayfa 1 / 10 STATİK LABORATUVARI Yöntem Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO 6892-1:2011 Çekme deneyi (Oda sıcaklığında) TS EN ISO 4136 100 TL / Numune 1 gün ASTM A370 TS EN ISO 6892-2:2011

Detaylı

STATİK LABORATUVARI Yöntem Akredite Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO :2011. Basma deneyi TS 206: TL / Numune 1 gün

STATİK LABORATUVARI Yöntem Akredite Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO :2011. Basma deneyi TS 206: TL / Numune 1 gün Sayfa No Sayfa 1 / 11 STATİK LABORATUVARI Yöntem Durumu Birim Fiyat Deney Süresi TS EN ISO 6892-1:2011 Çekme deneyi (Oda sıcaklığında) TS EN ISO 4136 100 TL / Numune 1 gün ASTM A370 TS EN ISO 6892-2:2011

Detaylı

KIRIK YÜZEYLERİN İNCELENMESİ

KIRIK YÜZEYLERİN İNCELENMESİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MEM-317 MALZEME KARAKTERİZASYONU KIRIK YÜZEYLERİN İNCELENMESİ Yrd. Doç. Dr. Volkan KILIÇLI ANKARA 2012 KIRIK YÜZEYLERİN İNCELENMESİ

Detaylı

Sensörler. Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL

Sensörler. Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL Sensörler Yrd.Doç.Dr. İlker ÜNAL Ses Sensörleri (Ultrasonik) Ultrasonik sensörler genellikle robotlarda engellerden kaçmak, navigasyon ve bulunan yerin haritasını çıkarmak amacıyla kullanılmaktadır.bu

Detaylı

İmal Usulleri. Fatih ALİBEYOĞLU -7-

İmal Usulleri. Fatih ALİBEYOĞLU -7- Fatih ALİBEYOĞLU -7- Giriş Malzemeler birçok imal yöntemiyle şekillendirilebilir. Bundan dolayı malzemelerin mekanik davranışlarını bilmemiz büyük bir önem teşkil etmektedir. Bir mekanik problemi çözerken

Detaylı

METALURJİ VE MALZEME MÜH. LAB VE UYG. DERSİ FÖYÜ

METALURJİ VE MALZEME MÜH. LAB VE UYG. DERSİ FÖYÜ METALURJİ VE MALZEME MÜH. LAB VE UYG. DERSİ FÖYÜ ALIN KAYNAKLI LEVHASAL BAĞLANTILARIN ÇEKME TESTLERİ A- DENEYİN ÖNEMİ ve AMACI Malzemelerin mekanik davranışlarını incelemek ve yapılarıyla özellikleri arasındaki

Detaylı

Paslanmaz Çelik Gövde. Yalıtım Sargısı. Katalizör Yüzey Tabakası. Egzoz Emisyonları: Su Karbondioksit Azot

Paslanmaz Çelik Gövde. Yalıtım Sargısı. Katalizör Yüzey Tabakası. Egzoz Emisyonları: Su Karbondioksit Azot Paslanmaz Çelik Gövde Yalıtım Sargısı Egzoz Emisyonları: Su Karbondioksit Azot Katalizör Yüzey Tabakası Egzoz Gazları: Hidrokarbonlar Karbon Monoksit Azot Oksitleri Bu bölüme kadar, açıkça ifade edilmese

Detaylı

PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ

PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ PLASTİK ŞEKİLLENDİRME YÖNTEMLERİ Metalik malzemelerin geriye dönüşü olmayacak şekilde kontrollü fiziksel/kütlesel deformasyona (plastik deformasyon) uğratılarak şekillendirilmesi işlemlerine genel olarak

Detaylı

Kaynak nedir? Aynı veya benzer alaşımlı maddelerin ısı tesiri altında birleştirilmelerine Kaynak adı verilir.

Kaynak nedir? Aynı veya benzer alaşımlı maddelerin ısı tesiri altında birleştirilmelerine Kaynak adı verilir. 1 Kaynak nedir? Aynı veya benzer alaşımlı maddelerin ısı tesiri altında birleştirilmelerine Kaynak adı verilir. 2 Neden Kaynaklı Birleşim? Kaynakla, ilave bağlayıcı elemanlara gerek olmadan birleşimler

Detaylı

Paslanmaz Çeliklerin. kaynak edilmesi. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi

Paslanmaz Çeliklerin. kaynak edilmesi. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi Paslanmaz Çeliklerin kaynak edilmesi Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi İçerik Kaynak Yöntemleri Östenitik Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı Ferritik Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı

Detaylı

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ

T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ T.C. BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MIM331 MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR DERSİ 3 NOKTA EĞME DENEY FÖYÜ ÖĞRETİM ÜYESİ YRD.DOÇ.DR.ÖMER KADİR

Detaylı

Akredite Durumu TS EN ISO :2011. Basma deneyi (Oda sıcaklığı) TS 206: TL / Numune 1 gün

Akredite Durumu TS EN ISO :2011. Basma deneyi (Oda sıcaklığı) TS 206: TL / Numune 1 gün Sayfa No Sayfa 1 / 12 STATİK LABORATUVARI TS EN ISO 6892-1:2011 Çekme deneyi (Oda sıcaklığında) TS EN ISO 4136 100 TL / Numune 1 gün ASTM A370 TS EN ISO 6892-2:2011 Çekme deneyi (1000 C ye kadar) TS EN

Detaylı

Elastisite modülü çerçevesi ve deneyi: σmaks

Elastisite modülü çerçevesi ve deneyi: σmaks d) Betonda Elastisite modülü deneyi: Elastisite modülü, malzemelerin normal gerilme (basınç, çekme) altında elastik şekil değiştirmesinin ölçüsüdür. Diğer bir ifadeyle malzemenin sekil değiştirmeye karşı

Detaylı

Elektrik ve Magnetizma

Elektrik ve Magnetizma Elektrik ve Magnetizma 1.1. Biot-Sawart yasası Üzerinden akım geçen, herhangi bir biçime sahip iletken bir tel tarafından bir P noktasında üretilen magnetik alan şiddeti H iletkeni oluşturan herbir parçanın

Detaylı

MEKANİK TEST LABORATUVARI

MEKANİK TEST LABORATUVARI MEKANİK TEST LABORATUVARI Darbe Mukavemeti Cihazı (Impact Resistency) Termoplastik malzemelerin darbeye karşı olan rezilyans değerlerinin belirlenmesinde kullanılmaktadır. Testler; 0.5-50J aralığında değişim

Detaylı

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEYİ FÖYÜ

BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEYİ FÖYÜ BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ DOĞA BİLİMLERİ, MİMARLIK VE MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3 NOKTA EĞME DENEYİ FÖYÜ BURSA - 2016 1. GİRİŞ Eğilme deneyi malzemenin mukavemeti hakkında tasarım

Detaylı

BARA SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER

BARA SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER BARA SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER Günümüzde bara sistemlerinde iletken olarak iki metalden biri tercih edilmektedir. Bunlar bakır ya da alüminyumdur. Ağırlık haricindeki diğer tüm özellikler bakırın

Detaylı

Yüksek Mukavemetli Düşük Alaşımlı Çeliklerin Kaynağı. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi

Yüksek Mukavemetli Düşük Alaşımlı Çeliklerin Kaynağı. Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi Yüksek Mukavemetli Düşük Alaşımlı Çeliklerin Kaynağı Özlem Karaman Metalurji ve Malzeme Mühendisi Kaynak Mühendisi Yüksek Mukavemetli Düşük Alaşımlı Çelikler Yüksek mukavemetli ince taneli çelikler, yani

Detaylı

TMMOB Makina Mühendisleri Odası Uygulamalı Eğitim Merkezi-Bursa

TMMOB Makina Mühendisleri Odası Uygulamalı Eğitim Merkezi-Bursa TMMOB MAKİNA MÜHENDİSLERİ ODASI MMO TMEM MANYETİK PARÇACIK MUAYENESİ SEVİYE I ve SEVİYE II EĞİTİMLERİ MMO PBK MANYETİK PARÇACIK MUAYENESİ SEVİYE I ve SEVİYE II SINAVLARI Eğitimin Amacı Eğitimin amacı,

Detaylı

Şekil 1. Elektrolitik parlatma işleminin şematik gösterimi

Şekil 1. Elektrolitik parlatma işleminin şematik gösterimi ELEKTROLİTİK PARLATMA VE DAĞLAMA DENEYİN ADI: Elektrolitik Parlatma ve Dağlama DENEYİN AMACI: Elektrolit banyosu içinde bir metalde anodik çözünme yolu ile düzgün ve parlatılmış bir yüzey oluşturmak ve

Detaylı

MALZEME SEÇİMİ ve PRENSİPLERİ

MALZEME SEÇİMİ ve PRENSİPLERİ MALZEME SEÇİMİ ve PRENSİPLERİ 1 MEKANİK ÖZELLİKLER Bu başlıkta limit değeri girilebilecek özellikler şunlardır: Young modülü (Young s modulus), Akma mukavemeti (Yield strength), Çekme mukavemeti (Tensile

Detaylı

Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan

Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan ISIL İŞLEMLER Isıl işlem, katı haldeki metal ve alaşımlarına belirli özellikler kazandırmak amacıyla bir veya daha çok sayıda, yerine göre birbiri peşine uygulanan ısıtma ve soğutma işlemleridir. İşlem

Detaylı

METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010

METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010 METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010 WEBSİTE www2.aku.edu.tr/~hitit Dersler İÇERİK Metalik Malzemelerin Genel Karakteristiklerİ Denge diyagramları Ergitme ve döküm Dökme demir ve çelikler

Detaylı

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 9B - BURULMA DENEYİ

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 9B - BURULMA DENEYİ BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 9B - BURULMA DENEYİ GİRİŞ Mekanik tasarım yaparken öncelikli olarak tasarımda kullanılması düşünülen malzemelerin

Detaylı

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 4

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 4 BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 0 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY İÇİNDE SABİT SICAKLIKTA SİLİNDİRİK ISITICI BULUNAN DİKDÖRTGEN PRİZMATİK SAC KUTU YÜZEYLERİNDEN ZORLANMIŞ TAŞINIM

Detaylı

MalzemelerinMekanik Özellikleri II

MalzemelerinMekanik Özellikleri II MalzemelerinMekanik Özellikleri II Doç.Dr. Derya Dışpınar deryad@istanbul.edu.tr 2014 Sünek davranış Griffith, camlarileyaptığıbuçalışmada, tamamengevrekmalzemelerielealmıştır Sünekdavranışgösterenmalzemelerde,

Detaylı

TEMEL İNŞAATI ZEMİN İNCELEMESİ

TEMEL İNŞAATI ZEMİN İNCELEMESİ TEMEL İNŞAATI ZEMİN İNCELEMESİ Kaynak; Temel Mühendisliğine Giriş, Prof. Dr. Bayram Ali Uzuner 1 Zemin incelemesi neden gereklidir? Zemin incelemeleri proje maliyetinin ne kadarıdır? 2 Zemin incelemesi

Detaylı

Prof.Dr.İrfan AY. Arş.Gör.T.Kerem DEMİRCİOĞLU. Öğr. Murat BOZKURT. Balıkesir - 2008

Prof.Dr.İrfan AY. Arş.Gör.T.Kerem DEMİRCİOĞLU. Öğr. Murat BOZKURT. Balıkesir - 2008 MAKİNA * ENDÜSTRİ Prof.Dr.İrfan AY Arş.Gör.T.Kerem DEMİRCİOĞLU Öğr. Murat BOZKURT * Balıkesir - 2008 1 PLASTİK ŞEKİL VERME YÖNTEMLERİ METALE PLASTİK ŞEKİL VERME İki şekilde incelenir. * HACİMSEL DEFORMASYONLA

Detaylı

YORULMA HASARLARI Y r o u r l u m a ne n dir i?

YORULMA HASARLARI Y r o u r l u m a ne n dir i? YORULMA HASARLARI 1 Yorulma nedir? Malzemenin tekrarlı yüklere maruz kalması, belli bir tekrar sayısından sonra yüzeyde çatlak oluşması, bunu takip eden kopma olayı ile malzemenin son bulmasına YORULMA

Detaylı

Bir cismin içinde mevcut olan veya sonradan oluşan bir çatlağın, cisme uygulanan gerilmelerin etkisi altında, ilerleyerek cismi iki veya daha çok

Bir cismin içinde mevcut olan veya sonradan oluşan bir çatlağın, cisme uygulanan gerilmelerin etkisi altında, ilerleyerek cismi iki veya daha çok Bir cismin içinde mevcut olan veya sonradan oluşan bir çatlağın, cisme uygulanan gerilmelerin etkisi altında, ilerleyerek cismi iki veya daha çok parçaya ayırmasına "kırılma" adı verilir. KIRILMA ÇEŞİTLERİ

Detaylı

= σ ε = Elastiklik sınırı: Elastik şekil değişiminin görüldüğü en yüksek gerilme değerine denir.

= σ ε = Elastiklik sınırı: Elastik şekil değişiminin görüldüğü en yüksek gerilme değerine denir. ÇEKME DENEYİ Genel Bilgi Çekme deneyi, malzemelerin statik yük altındaki mekanik özelliklerini belirlemek ve malzemelerin özelliklerine göre sınıflandırılmasını sağlamak amacıyla uygulanan, mühendislik

Detaylı

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ

YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İNŞAAT FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ YAPI MALZEMELERİ ANABİLİM DALI 1. KONU İlgi yazının ekindeki Murat Ayırkan, Fibertaş Prekast Şirketi adına imzalı dilekçede Fibertaş

Detaylı

METAL MALZEMELERE UYGULANAN DENEYLER

METAL MALZEMELERE UYGULANAN DENEYLER METAL MALZEMELERE UYGULANAN DENEYLER Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER 27.11.2018 Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER 1 Metal Malzeme Deneyleri Metal malzemelere uygulanan deneyler; tahribatlı, şartlı tahribatlı ve

Detaylı

Malzeme İşleme Yöntemleri

Malzeme İşleme Yöntemleri BÖLÜM-9 MALZEMELERİN İŞLENMESİ (Talaşlı ve Diğer İmalat Yöntemleri) Prof. Dr. Yusuf ÖZÇATALBAŞ Malzeme İşleme Yöntemleri 1 KALIP YAPIM TEKNİKLERİ VE MALZEMELERİN TALAŞLI İŞLENMESİ Geleneksel Talaşlı İşleme

Detaylı

C38SS ÇELİK ÇELİK YÜKSELTİLMİŞ DÖŞEME SİSTEMİ TEKNİK ŞARTNAMESİ

C38SS ÇELİK ÇELİK YÜKSELTİLMİŞ DÖŞEME SİSTEMİ TEKNİK ŞARTNAMESİ C38SS ÇELİK ÇELİK YÜKSELTİLMİŞ DÖŞEME SİSTEMİ TEKNİK ŞARTNAMESİ 1. KAPSAM Projede belirtilen yerlerde aşağıda teknik özellikleri verilen Yükseltilmiş Döşeme Sistemleri kullanılacaktır. 2. GENEL ÖZELLİKLER

Detaylı

2: MALZEME ÖZELLİKLERİ

2: MALZEME ÖZELLİKLERİ İÇİNDEKİLER Önsöz III Bölüm 1: TEMEL KAVRAMLAR 11 1.1.Mekanik, Tanımlar 12 1.1.1.Madde ve Özellikleri 12 1.2.Sayılar, Çevirmeler 13 1.2.1.Üslü Sayılarla İşlemler 13 1.2.2.Köklü Sayılarla İşlemler 16 1.2.3.İkinci

Detaylı

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ

İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ İNŞAAT MALZEME BİLGİSİ Prof. Dr. Metin OLGUN Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü HAFTA KONU 1 Giriş, yapı malzemelerinin önemi 2 Yapı malzemelerinin genel özellikleri,

Detaylı

Burma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin

Burma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin BURMA DENEYİ Burma deneyinin çekme deneyi kadar geniş bir kullanım alanı yoktur ve çekme deneyi kadar standartlaştırılmamış bir deneydir. Uygulamada malzemelerin genel mekanik özelliklerinin saptanmasında

Detaylı

Görev çubuğu. Ana ölçek. Şekil 1.1: Verniyeli kumpas

Görev çubuğu. Ana ölçek. Şekil 1.1: Verniyeli kumpas Deney No : M0 Deney Adı : ÖLÇME VE HATA HESABI Deneyin Amacı : Bazı uzunluk ölçü aletlerini tanımak ve ölçme hataları hakkında ön bilgiler elde etmektir. Teorik Bilgi : VERNİYELİ KUMPAS Uzunluk ölçümü

Detaylı

PLASTİK ŞEKİL VERMENİN ESASLARI EÜT 231 ÜRETİM YÖNTEMLERİ. Metal Şekillendirmede Gerilmeler. Plastik Şekil Verme

PLASTİK ŞEKİL VERMENİN ESASLARI EÜT 231 ÜRETİM YÖNTEMLERİ. Metal Şekillendirmede Gerilmeler. Plastik Şekil Verme PLASTİK ŞEKİL VERMENİN ESASLARI EÜT 231 ÜRETİM YÖNTEMLERİ Doç.Dr. Murat VURAL İTÜ Makina Fakültesi 1 1. Plastik Şekil Vermeye Genel Bakış 2. Plastik Şekil Vermede Malzeme Davranışı 3. Plastik Şekil Vermede

Detaylı

BÖLÜM 3 DİFÜZYON (YAYINIM)

BÖLÜM 3 DİFÜZYON (YAYINIM) BÖLÜM 3 DİFÜZYON (YAYINIM) 1 Mürekkebin suda yayılması veya kolonyanın havada yayılması difüzyona örnektir. En hızlı difüzyon gazlarda görülür. Katılarda atom hareketleri daha yavaş olduğu için katılarda

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/8) Kalibrasyon Laboratuvarı Adresi : Nilüfer Ticaret Merkezi 2.kısım 635 sokak Otomasyon plaza No:7 Nilüfer 16120 BURSA / TÜRKİYE Tel : 0 224 441 55 77 Faks : 0 224

Detaylı

Deneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması.

Deneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması. 1 Deneyin Adı Çekme Deneyi Deneyin Amacı Çekme deneyinin incelenmesi ve metalik bir malzemeye ait çekme deneyinin yapılması. Teorik Bilgi Malzemelerin statik (darbesiz) yük altındaki mukavemet özelliklerini

Detaylı

AKARSULARDA DEBİ ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ

AKARSULARDA DEBİ ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ AKARSULARDA DEBİ ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ Akım Ölçümleri GİRİŞ Bir akarsu kesitinde belirli bir zaman dilimi içerisinde geçen su parçacıklarının hareket doğrultusunda birçok kesitten geçerek, yol alarak ilerlemesi

Detaylı