Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download ""

Transkript

1 ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ SAKARYA HAVZASINDA AKARSU DEBİSİ İLE SEDİMENT MİKTARI ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN BELİRLENMESİ İncigül ERDEVİREN TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA ANABİLİM DALI ANKARA 2010 Her Hakkı Saklıdır

2 ÖZET SAKARYA HAVZASINDA AKARSU DEBİSİ İLE SEDİMENT MİKTARI ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN BELİRLENMESİ İncigül ERDEVİREN Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Fazlı ÖZTÜRK Su depolama yapılarının depolama hacminin azalmasına sebep olan etkenlerin başında havzadan su ile taşınan sediment miktarı gelir. Bir akarsuyun taşıdığı sediment miktarı, akarsuyun debisine ve zamana bağlı olarak değişir. Sediment miktarının belirlenmesinde en güvenilir yöntem olarak kabul edilen doğrudan akarsu sediment yükü ölçme yöntemidir. Ancak bu yöntemin çok pahalı olması nedeniyle akarsuyun sediment yükü ölçme işlemi, akarsu debisinin ölçüldüğü sıklıkta yapılamamaktadır. Çalışmada, Sakarya Havzası nda yer alan 11 adet akım ve sediment gözlem istasyonunda, akarsu ile taşınan sediment miktarının belirlenmesinde kullanılabilecek tahmin eşitlikleri elde edilmiş ve bu tahmin eşitliklerinin karşılaştırılması yapılarak en uygun tahmin eşitlikleri belirlenmeye çalışılmıştır. Eşitlik olarak üs, üstel, doğrusal, logaritmik, polinomial, üçüncü ve dördüncü derece polinomial, doğrusal logaritmik, polinomial logaritmik, üçüncü ve dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyonlar kullanılmıştır. Çalışmada, kullanılması önerilen üs fonksiyonu ile hesaplanan tahmin eşitliklerinin belirtme katsayıları 0,68 ile 0,89 arasında değiştiği görülmüştür. Haziran 2010, 214 sayfa Anahtar Kelimeler: Sakarya Havzası, akarsu debisi, süspanse sediment. i

3 ABSTRACT Master Thesis DETERMINING THE RELATIONSHIP BETWEEN STREAM DISCHARGES AND SEDIMENT LOADS IN THE SAKARYA RIVER BASIN İncigül ERDEVİREN Ankara University Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Agricultural Structures and Irrigation Supervisor: Prof. Dr. Fazlı ÖZTÜRK The amount of sediment carried by water from basin is the first factor which caused water storage volume reduced at the water stroge structures. The amount of sediment carried by a stream changes depending on flow rate and time. Direct Measurement Method is considered most realiable method to determine amount of sediment, however because of this method is very expensive, the process of measuring sediment load can not be done frequently of measuring stream flow. In this study, eleven flow and sediment observation stations in the Sakarya basin, the amount of sediment carried by rivers can be used to determine equations obtained, these equations compared and tried to determine the most suitable equation. Equality in base, exponential, linear, logarithmic, polinomial, third and fourth degree polinomial, linear logaritmic, polinomial logaritmic, third and fourth degree polinomial logaritmic functions are used. In this study, desiqnation coefficients of prediction equations calculated with base function which proposed using had changed between 0,68 and 0,89. June 2010, 214 pages Key Words: Sakarya Basin, stream flow, sediment load estimation equations, sediment load, suspended sediment amount ii

4 TEŞEKKÜR Bu çalışmada, her türlü desteği sağlayan, bilgi, öneri ve yardımlarını esirgemeyen, danışmanım, sayın Prof. Dr. Fazlı ÖZTÜRK e, (Tarımsal Yapılar ve Sulama Anabilim Dalı) veri temininde sağladığı kolaylıklardan ve yardımlardan dolayı, Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Hidrolik Etütler Dairesi Başkanlığı Sediment Etütleri Şube Müdür vekili sayın Ekrem YALÇIN a ve Ziraat Yüksek Mühendisi Salih ULUDAĞ a, Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Genel Müdürlüğü Tedarik ve Pazarlama Daire Başkanlığı Hayvansal Üretim ve Pazarlama Müdürü sayın Sadık İNCEDİKEN e, şeflerim, sayın Meltem BOYDAK a, sayın K.Gökhan BAYRAK a ve mesai arkadaşlarıma ve çalışmalarım süresince desteğini ve yardımını esirgemeyen aileme, eşim Soner, oğullarım Buğrahan ve A.Batuhan a teşekkürü bir borç bilirim. İncigül ERDEVİREN Ankara, Haziran 2010 iii

5 İÇİNDEKİLER ÖZET..... i ABSTRACT... ii TEŞEKKÜR... iii SİMGELER DİZİNİ... vi ŞEKİLLER DİZİNİ... vii ÇİZELGELER DİZİNİ... xv 1. GİRİŞ KAYNAK ÖZETLERİ MATERYAL VE METOT Materyal Araştırma alanının tanıtımı Havzada bulunan akım ve sediment gözlem istasyonları Metot Akım ölçümleri Sediment ölçümleri Taşınan sediment miktarının hesaplanması Çalışmada kullanılan eşitlikler ARAŞTIRMA BULGULARI Debi ortalamaları ve yüzdeleri Elde Edilen Eşitlikler Üs fonksiyonu kullanılarak elde edilen süspanse sediment miktarı tahmin eşitlikleri Üstel fonksiyon kullanılarak elde edilen süspanse sediment miktarı tahmin eşitlikleri Doğrusal fonksiyon kullanılarak elde edilen süspanse sediment miktarı tahmin eşitlikleri Logaritmik fonksiyon kullanılarak elde edilen süspanse sediment miktarı tahmin eşitlikleri Polinomial fonksiyon kullanılarak elde edilen süspanse sediment miktarı tahmin eşitlikleri iv

6 4.2.6 Üçüncü dereceden polinomial fonksiyon kullanılarak elde edilen süspanse sediment miktarı tahmin eşitlikleri Dördüncü dereceden polinomial fonksiyon kullanılarak elde edilen süspanse sediment miktarı tahmin eşitlikleri Doğrusal logaritmik fonksiyon kullanılarak elde edilen süspanse sediment miktarı tahmin eşitlikleri Polinomial logaritmik fonksiyon kullanılarak elde edilen süspanse sediment miktarı tahmin eşitlikleri Üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon kullanılarak elde edilen süspanse sediment miktarı tahmin eşitlikleri Dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon kullanılarak elde edilen süspanse sediment miktarı tahmin eşitlikleri TARTIŞMA ve SONUÇ KAYNAKLAR ÖZGEÇMİŞ v

7 SİMGELER DİZİNİ m 3 s m cm km 2 km hm 3 o C Metreküp Saniye Metre Santimetre Kilometrekare Kilometre Hektometreküp Celcius sıcaklık derecesi % Yüzde ppm Milyonda bir kısım C Konsantrasyon mgr Miligram L Litre kg Kilogram mm Milimetre T Zaman log Logaritma R 2 Belirtme Katsayısı vi

8 ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil 3.1 Sakarya Havzasında yer alan sediment gözlem istasyonları Şekil 4.1 Sakarya Havzasında bulunan istasyonlarda, sediment gözlem sürelerine göre aylık ortalama akımın yıllık ortalama akım içindeki yüzdelerinin ortalama değişimleri Şekil Porsuk Çayı Beşdeğirmen akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Sazılar akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Ankara Çayı Meşecik akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Aladağ Çayı Karaköy akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Ova Çayı Eybek akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Kargı akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Botbaşı akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Kirmir Çayı Taksir Köprüsü akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Kıranharmanı akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sohu Deresi Fındıklı akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Adatepe akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Beşdeğirmen akım ve sediment gözlem istasyonunda üstel fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Sazılar akım ve sediment gözlem istasyonunda üstel fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Ankara Çayı Meşecik akım ve sediment gözlem istasyonunda üstel fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Aladağ Çayı Karaköy akım ve sediment gözlem istasyonunda üstel fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Ova Çayı Eybek akım ve sediment gözlem istasyonunda üstel fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Kargı akım ve sediment gözlem istasyonunda üstel fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Botbaşı akım ve sediment gözlem istasyonunda üstel fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi vii

9 Şekil Kirmir Çayı Taksir Köprüsü akım ve sediment gözlem istasyonunda üstel fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Kıranharmanı akım ve sediment gözlem istasyonunda üstel fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sohu Deresi Fındıklı akım ve sediment gözlem istasyonunda üstel fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Adatepe akım ve sediment gözlem istasyonunda üstel fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Beşdeğirmen akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Sazılar akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Ankara Çayı Meşecik akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Aladağ Çayı Karaköy akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Ova Çayı Eybek akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Kargı akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Botbaşı akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Kirmir Çayı Taksir Köprüsü akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Kıranharmanı akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sohu Deresi Fındıklı akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Adatepe akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Beşdeğirmen akım ve sediment gözlem istasyonunda logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Sazılar akım ve sediment gözlem istasyonunda logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Ankara Çayı Meşecik akım ve sediment gözlem istasyonunda logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Aladağ Çayı Karaköy akım ve sediment gözlem istasyonunda logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Ova Çayı Eybek akım ve sediment gözlem istasyonunda logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Kargı akım ve sediment gözlem istasyonunda logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi viii

10 Şekil Sakarya Nehri Botbaşı akım ve sediment gözlem istasyonunda logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Kirmir Çayı Taksir Köprüsü akım ve sediment gözlem istasyonunda logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Kıranharmanı akım ve sediment gözlem istasyonunda logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sohu Deresi Fındıklı akım ve sediment gözlem istasyonunda logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Adatepe akım ve sediment gözlem istasyonunda logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Beşdeğirmen akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Sazılar akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Ankara Çayı Meşecik akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Aladağ Çayı Karaköy akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Ova Çayı Eybek akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Kargı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Botbaşı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Kirmir Çayı Taksir Köprüsü akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Kıranharmanı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sohu Deresi Fındıklı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Adatepe akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Beşdeğirmen akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Sazılar akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Ankara Çayı Meşecik akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Aladağ Çayı Karaköy akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi ix

11 Şekil Ova Çayı Eybek akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Kargı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Botbaşı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Kirmir Çayı Taksir Köprüsü akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Kıranharmanı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sohu Deresi Fındıklı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Adatepe akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Beşdeğirmen akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Sazılar akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Ankara Çayı Meşecik akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Aladağ Çayı Karaköy akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Ova Çayı Eybek akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Kargı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Botbaşı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Kirmir Çayı Taksir Köprüsü akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi x

12 Şekil Porsuk Çayı Kıranharmanı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sohu Deresi Fındıklı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Adatepe akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Beşdeğirmen akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Sazılar akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Ankara Çayı Meşecik akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Aladağ Çayı Karaköy akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Ova Çayı Eybek akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Kargı akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Botbaşı akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Kirmir Çayı Taksir Köprüsü akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Kıranharmanı akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sohu Deresi Fındıklı akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Adatepe akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Beşdeğirmen akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Sazılar akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Ankara Çayı Meşecik akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Aladağ Çayı Karaköy akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Ova Çayı Eybek akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Kargı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi xi

13 Şekil Sakarya Nehri Botbaşı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Kirmir Çayı Taksir Köprüsü akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sedimentanahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Kıranharmanı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sohu Deresi Fındıklı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Adatepe akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Beşdeğirmen akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sedimentanahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Sazılar akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Ankara Çayı Meşecik akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sedimentanahtar eğrisi Şekil Aladağ Çayı Karaköy akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sedimentanahtar eğrisi Şekil Ova Çayı Eybek akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Kargı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sedimentanahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Botbaşı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sedimentanahtar eğrisi Şekil Kirmir Çayı Taksir Köprüsü akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Şekil Porsuk Çayı Kıranharmanı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sedimentanahtar eğrisi Şekil Sohu Deresi Fındıklı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sedimentanahtar eğrisi Şekil Sakarya Nehri Adatepe akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sedimentanahtar eğrisi xii

14 Şekil Şekil Şekil Şekil Şekil Şekil Şekil Şekil Şekil Şekil Şekil Porsuk Çayı Beşdeğirmen akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Porsuk Çayı Sazılar akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Ankara Çayı Meşecik akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Aladağ Çayı Karaköy akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Ova Çayı Eybek akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Sakarya Nehri Kargı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Sakarya Nehri Botbaşı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Kirmir Çayı Taksir Köprüsü akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Porsuk Çayı Kıranharmanı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Sohu Deresi Fındıklı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi Sakarya Nehri Adatepe akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile çizilen sediment-anahtar eğrisi xiii

15 ÇİZELGELER DİZİNİ Çizelge 3.1 Çalışmada yararlanılan Sakarya Havzasındaki akım ve sediment gözlem istasyonları ve özellikleri Çizelge 4.1 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1203 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonunda Sediment Gözlem Süresine Göre Düzenlenmiş Ortalama Debi Değerleri Çizelge 4.2 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1212 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonunda Sediment Gözlem Süresine Göre Düzenlenmiş Ortalama Debi Değerleri Çizelge 4.3 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1226 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonunda Sediment Gözlem Süresine Göre Düzenlenmiş Ortalama Debi Değerleri Çizelge 4.4 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1233 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonunda Sediment Gözlem Süresine Göre Düzenlenmiş Ortalama Debi Değerleri Çizelge 4.5 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1239 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonunda Sediment Gözlem Süresine Göre Düzenlenmiş Ortalama Debi Değerleri Çizelge 4.6 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1242 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonunda Sediment Gözlem Süresine Göre Düzenlenmiş Ortalama Debi Değerleri Çizelge 4.7 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1243 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonunda Sediment Gözlem Süresine Göre Düzenlenmiş Ortalama Debi Değerleri Çizelge 4.8 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1245 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonunda Sediment Gözlem Süresine Göre Düzenlenmiş Ortalama Debi Değerleri Çizelge 4.9 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1251 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonunda Sediment Gözlem Süresine Göre Düzenlenmiş Ortalama Debi Değerleri Çizelge 4.10 Çizelge 4.11 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1253 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonunda Sediment Gözlem Süresine Göre Düzenlenmiş Ortalama Debi Değerleri Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1257 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonunda Sediment Gözlem Süresine Göre Düzenlenmiş Ortalama Debi Değerleri xiv

16 Çizelge 4.12 Çizelge 4.13 Çizelge 4.14 Çizelge 4.15 Çizelge 4.16 Çizelge 4.17 Çizelge 4.18 Çizelge 4.19 Çizelge 4.20 Çizelge 4.21 Çizelge 4.22 Çizelge 4.23 Çizelge 4.24 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan Akım ve Sediment Gözlem İstasyonların Sediment Gözlem Süresine Göre Ortalama Debi Değerleri Sakarya Havzası İçinde Yer Alan Gözlem İstasyonlarında Ortalama Akımların Yıllık Akıma Oranlarının Oralama, Minumum ve Maksimum Değerleri, Sakarya Havzasında üs fonksiyonu kullanılarak elde edilen eşitlikler Sakarya Havzasındaki 1203 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1212 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1226 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1233 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1239 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1242 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1243 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1245 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1251 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1253 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları xv

17 Çizelge 4.25 Çizelge 4.26 Çizelge 4.27 Çizelge 4.28 Çizelge 4.29 Çizelge 4.30 Çizelge 4.31 Çizelge 4.32 Çizelge 4.33 Çizelge 4.34 Çizelge 4.35 Çizelge 4.36 Çizelge 4.37 Çizelge 4.38 Sakarya Havzasındaki 1257 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üs fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasında üstel fonksiyon kullanılarak elde edilen eşitlikler Sakarya Havzasındaki 1212 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üstel fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1226 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üstel fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1242 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üstel fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1243 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üstel fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1251 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üstel fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1257 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üstel fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasında doğrusal fonksiyonu kullanılarak elde edilen eşitlikler Sakarya Havzasında logaritmik fonksiyon kullanılarak elde edilen eşitlik Sakarya Havzasında polinomial fonksiyon kullanılarak elde edilen eşitlik Sakarya Havzasındaki 1226 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1251 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasında üçüncü dereceden polinomial fonksiyon kullanılarak elde edilen eşitlikler xvi

18 Çizelge 4.39 Çizelge 4.40 Çizelge 4.41 Çizelge 4.42 Çizelge 4.43 Sakarya Havzasındaki 1233 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1251 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasında dördüncü dereceden polinomial fonksiyon kullanılarak elde edilen eşitlikler Sakarya Havzasındaki 1226 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1251 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Çizelge 4.44 Sakarya Havzasında doğrusal logaritmik fonksiyon kullanılarak elde edilen eşitlikler Çizelge 4.45 Çizelge 4.46 Çizelge 4.47 Çizelge 4.48 Çizelge 4.49 Çizelge 4.50 Sakarya Havzasındaki 1203 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1212 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1226 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1242 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1243 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1245 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları xvii

19 Çizelge 4.51 Çizelge 4.52 Çizelge 4.53 Sakarya Havzasındaki 1251 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1253 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1257 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda doğrusal logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Çizelge 4.54 Sakarya Havzasında polinomial logaritmik fonksiyon kullanılarak elde edilen eşitlikler Çizelge 4.55 Çizelge 4.56 Çizelge 4.57 Çizelge 4.58 Çizelge 4.59 Çizelge 4.60 Çizelge 4.61 Çizelge 4.62 Çizelge 4.63 Sakarya Havzasındaki 1203 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1212 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1226 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1242 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1243 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1245 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1251 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1253 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1257 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları xviii

20 Çizelge 4.64 Çizelge 4.65 Çizelge 4.66 Çizelge 4.67 Çizelge 4.68 Çizelge 4.69 Çizelge 4.70 Çizelge 4.71 Çizelge 4.72 Çizelge 4.73 Sakarya Havzasında üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon kullanılarak elde edilen eşitlikler Sakarya Havzasındaki 1203 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1212 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1226 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1242 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1243 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1245 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1251 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1253 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1257 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda üçüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları xix

21 Çizelge 4.74 Sakarya Havzasında dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon kullanılarak elde edilen eşitlikler Çizelge 4.75 Çizelge 4.76 Çizelge 4.77 Çizelge 4.78 Çizelge 4.79 Çizelge 4.80 Çizelge 4.81 Çizelge 4.82 Çizelge 4.83 Sakarya Havzasındaki 1203 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1212 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1226 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1242 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1243 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1245 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1251 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1253 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları Sakarya Havzasındaki 1257 Numaralı akım ve sediment gözlem istasyonunda dördüncü dereceden polinomial logaritmik fonksiyon ile hesaplanan günlük ve toplam süspanse sediment miktarları xx

22 Çizelge 5.1 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1203 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonu için belirtme katsayısı 0,6 değerinin üzerinde bulunan fonksiyonlara göre elde edilen eşitlikler Çizelge 5.2 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1212 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonu için belirtme katsayısı 0,6 değerinin üzerinde bulunan fonksiyonlara göre elde edilen eşitlikler Çizelge 5.3 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1226 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonu için belirtme katsayısı 0,6 değerinin üzerinde bulunan fonksiyonlara göre elde edilen eşitlikler Çizelge 5.4 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1233 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonu için belirtme katsayısı 0,6 değerinin üzerinde bulunan fonksiyonlara göre elde edilen eşitlikler Çizelge 5.5 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1239 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonu için belirtme katsayısı 0,6 değerinin üzerinde bulunan fonksiyonlara göre elde edilen eşitlikler Çizelge 5.6 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1242 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonu için belirtme katsayısı 0,6 değerinin üzerinde bulunan fonksiyonlara göre elde edilen eşitlikler Çizelge 5.7 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1243 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonu için belirtme katsayısı 0,6 değerinin üzerinde bulunan fonksiyonlara göre elde edilen eşitlikler Çizelge 5.8 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1245 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonu için belirtme katsayısı 0,6 değerinin üzerinde bulunan fonksiyonlara göre elde edilen eşitlikler Çizelge 5.9 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1251 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonu için belirtme katsayısı 0,6 değerinin üzerinde bulunan fonksiyonlara göre elde edilen eşitlikler xxi

23 Çizelge 5.10 Çizelge 5.11 Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1253 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonu için belirtme katsayısı 0,6 değerinin üzerinde bulunan fonksiyonlara göre elde edilen eşitlikler Sakarya Su Toplama Havzası İçinde Yer Alan 1257 Numaralı Akım ve Sediment Gözlem İstasyonu için belirtme katsayısı 0,6 değerinin üzerinde bulunan fonksiyonlara göre elde edilen eşitlikler xxii

24 1. GİRİŞ İnsanlığın ve doğanın bütün faaliyetleri yeterli miktarda suyun varlığıyla mümkün olmaktadır. Nüfusun hızla artışı ve sanayi alanındaki gelişmelere paralel olarak toplumun suya olan ihtiyacında da büyük artışlar olmaktadır. Akarsuların akış miktarları ile suya ihtiyaç duyulan dönemlerde genellikle ters bir durum vardır. Yani su ihtiyacının fazla olduğu aylarda akarsuların ve diğer kaynakların su verimi az olmakta, su ihtiyacının az olduğu aylarda ise akarsularda ve diğer kaynaklarda su verimi fazla olmaktadır. Bu nedenle akımların fazla olduğu dönemlerde yeterli miktarda depolama yapmak ve bu suyu isteğin karşılanamadığı dönemlerde kullanmak gerekli olmaktadır (Öztürk vd. 1987). Su kaynaklarının geliştirilmesi amacına yönelik yapılan su depolama projelendirilmelerinde belirli bir gereksinimin karşılanması için depolama kapasitesinin bilinmesi zorunludur. Şüphesiz depolanan su miktarı öngörülen süre boyunca su gereksinimini karşılamalıdır. Bu bakımdan debisi zamanla farklılık gösteren akarsulardan sürekli sağlanabilecek su miktarı için uygun kapasitenin bulunması önemli olmaktadır. Ayrıca su ihtiyacını karşılayabilmesi için bir depolama yapısının hizmet süresi boyunca belirtilen miktardaki suyu depolaması ve bunun için depolama hacminin değişmemesi gerekir. Su bilimi anlamına gelen hidroloji, atmosferde, yeryüzünde ve toprak altında değişik şekillerde bulunan suyun oluşumunu, dağılımını, fiziksel ve kimyasal özelliklerini araştırmaktadır. Suyun atmosferden toprağa, yeryüzünden okyanuslara ve tekrar atmosfere dönmesi için takip ettiği yoldaki olayların sonsuz zincir halkasına hidrolojik çevrim adı verilmektedir (Anonim 1986). Türkiye nin yer üstü su kaynakları, su toplama ve boşaltım alanları yönünden 26 büyük havzaya ayrılmıştır. Havzaya düşen yağmur veya sıvı hale dönüşen kar, toprak yüzeyindeki taneler etrafında tutulur. Sözkonusu taneler su tutma kapasitesine ulaştıktan sonra toprağın boşlukları 1

25 arasından sızma başlar. Toprağa sızamayan yağmur veya eriyen kar, taban arazilerin yüzeyinde birikir veya eğim boyunca akarak havzanın çıkış noktasına kadar ulaşır. Yağışların toprağa sızan miktarı yeraltı su kaynaklarını beslemesine karşılık, havza üzerinde akan sular beraberinde toprak tanelerini de sürükler (Anonim 1995). Kökeni ister kayalar isterse volkanik maddeler olsun, meydana geliş yerinden çökeldiği yere kadar su tarafından taşınan katı maddelere sediment denir. Erozyon toprak yüzeylerinin akarsular, buzullar, rüzgâr ve dalgalar tarafından aşındırılıp taşınmasıdır (Anonim 1996). Ülkemizin toprak ve su kaynaklarına ilişkin başlıca sorunlarını, erozyon ve sedimentasyon, toprak derinliği, taşlılık, drenaj, çoraklık, arazi kullanma ve eğim oluşturmaktadır. Erozyon, doğal ve hızlandırılmış olmak üzee ikiye ayrılır. Doğal erozyon, toprak ana materyalinin, doğal koşullar altında parçalanarak yer değiştirilmesi ve birikmesi olayıdır. İnsanın doğal çevre üzerindeki olumsuz müdahaleleri sonucunda doğal koşullar altında meydana gelmiş toprağı, su ve rüzgâr gibi aşındırıcı güçlerin tahribine ortam hazırlayarak sebep olduğu erozyon olayına ise hızlandırılmış erozyon denir. Ülkemizde erozyonun artmasına sebep olan insan etkileri; yanlış arazi kullanımı, koruyucu önlemlerin alınmaması, serbest sürü otlatmacılığı ve idari eksiklik şeklinde sıralanmaktadır. Nüfus artışı ile beraber bu müdahale daha da artmış ve bitki-su-toprak dengesi geniş ölçüde bozulmuştur. Türkiye de erozyon, aetkin ve yaygındır. Topraklarımızın %58,7 si şiddetli ve çok şiddetli erozyonun etkisi altındadır. Erozyon yaygınlığı bakımından, su erozyonu, rüzgâr erozyonuna göre daha etkindir. Erozyona etki eden diğer etmenler, iklim, topoğrafya, bitki örtüsü, toprak faktörleridir. Erozyonun neden olduğu zararalar, toprak, su, bitki besin maddeleri kayıpları, mansap 2

26 arazilerde neden olacağı taşkınlar ve sedimentasyonla can, mal ve arazinin değer kaybı tehlikesi ile yol, köprü gibi çeşitli yapıların zarar görmesi şeklinde sayılabilmektedir. Erozyon olayının ayrılmaz bir parçası olan sedimentasyon, orijinal yerinden aşındırılıp taşınan materyalin başka bir yerde yığılması olayıdır. Sedimentasyonun çevre üzerindeki etkileri ise; su depolama yapılarının yararlı ömrünü azaltması, verimli arazilerde alüvyon birikimlerine neden olması, arazi üzerindeki tıkanmalara neden olarak infiltrasyonu düşürmesi, yerleşim yerlerinde taşkın zararını artırması, suda çözülmüş oksijeni azaltması, sudaki yaşamı kısıtlaması, ürün miktarlarını ve tarımsal etkinliklerini azaltması, liman gibi sığınacak yerlerin azalmasına ve akarsu yatağının sığılaşmasına neden olması, kanalizasayon ve drenaj kanallarının kapasitelerini olay sırasında azaltması, doğal ve yapay göllerin dinlenme, eğlenme ve gezinme yeri bakımından değerini azaltması, çevre estetiğini azaltması, su alma yapılarının giriş ve çıkışlarını tıkaması, balık yuvalarını, yumurtalarını ve diğer kaynakları örtmesi, suyun arınmasının ek masraf gerektirmesi, drenaj kanallarının temizleme ve bakım masraflarını artırması ve kullanılan alet ve makinaların çabuk eskimesi, aşınması şeklinde sayılabilmektedir. Sedimentasyonun zararlarını minimize etmek ve su depolama yapılarının ve toprak muhafazasına yönelik tesislerin projelendirilmesi için sediment depolanmasının yani ölü hacmin tahmini miktarına yani havzadan gelecek yıllık ortalama sediment miktarının bilinmesine gereksinim duyulmaktadır (Öztürk vd. 1987). Ülkemizde EİE İdaresi, akarsular üzerinde akım ölçmelerine paralel olarak akarsularımızın taşıdığı katı madde ölçmelerini de 1962 yılından beri yapmaktadır (Görcelioğlu 1982). EİE İdaresi, akarsularımızın taşıdığı katı madde miktarlarının ölçülmesi ve gözlenmesi, işletilmekte olduğu akım gözlem istasyonlarındaki aylık bazda alınan sediment örneklemelerinin sediment laboratuarlarında analiz etmek suretiyle veriler sağlamaktadır. EİE İdaresi tarafından işletilmekte olan 144 adet sediment gözlem istasyonu ile 220 adet su kalitesi gözlem istasyonu bulunmaktadır. Sediment gözlem 3

27 istasyonlarından alınan sediment örneklerinin laboratuar analizleri sonucu elde edilen bilgiler yardımı ile gerek taşınan katı maddeye ilişkin ve gerekse akarsuya ilişkin değişkenler saptanmaktadır. Elde edilen bilgiler doğrultusunda, katı madde ile debi arasındaki ilişkiler bilgisayar programları kullanılarak belirlenebilmektedir. Ülkemizde ilk kez Sediment Bilgi Bankası EİE İdaresi tarafından oluşturulmuş bulunmaktadır. Bu çalışmada, Sakarya Havzasında yer alan 11 farklı akım gözlem istasyonunda, akarsu debileri ile taşınan sediment miktarı arasındaki ilişkilerin belirlenebilmesi için ölçülen ortalama aylık akımlar ile aylık sediment miktarlarından faydalanılmıştır. 4

28 2. KAYNAK ÖZETLERİ Bu bölümde konu ile ilgili daha önce yapılan araştırmaların özetleri verilmiştir. Güresinli (1979) şiddetli erozyon etkisi altında bulunan Tortum gölü su toplama havzasında sedimantasyon sorununun ortaya konması ve bu alanda toprak kullanma yöntemi için ileride uygulanabilecek bazı çözüm yöntemlerinin belirlenmesini belirtmektedir. Havzanın ıslah edilebilmesi ile ilgili gerekli hidrolojik verilerin toplanması için Tortum çayı ana mecrası üzerinde seçilen gözlem yerinde hidrometrik yöntemlere göre 1974, 1975 ve 1976 su yıllarına ait yapılan ölçümlere göre akımanahtar eğrilerini çıkarmış ve buradan su potansiyelini hesaplamıştır. Akım ölçümlerinin yapıldığı gözlem yerinde araştırma süresince derinlik-entegrasyon yöntemine göre süspanse sediment ölçümleri yapmıştır. Akım-süreklilik analizi ile birlikte kullanılan sediment-anahtar eğrisi yöntemi uyarınca Tortum çayının gözlem yerine göre drenaj alanından taşınan yıllık toplam süspanse sediment miktarını bulmuştur. Kaba sediment miktarının bulunmasında Meyer-Peter ve Müller (1918) tarafından geliştirilen tahmin yöntemi uygulamıştır. Havza karakteristiklerinin sedimantasyon süreci üzerindeki etkilerinin belirlenebilmesi için havzanın jeolojik yapısı, toprak dağılımı ve topoğrafik durumu ile mecra özelliklerini incelemiştir. Havzanın bugün için bir değer üretmeyen alanlarının yeniden verimli hale getirilmesi ve taşkınların önlenmesi için en geçerli ve sürekli yol erozyonunun kontrolü olduğunu, bu önlemlerin öncelik sırasına göre uzun dönemde sistemli bir şekilde uygulanabilmesi için Tortum gölü koruma ormanı amenajman planı hazırlanması ve Tortum gölü çevresi ulusal bir park durumuna getirilmesini belirtmektedir. Kutoğlu (1980) hidrolik tasarım çalışmaları ile ülkemizdeki ve özellikle Elektrik İşleri Etüt İdaresindeki (EİE) uygulamalarını açıklamıştır. Teori ve teknikler hakkında genel bilgilere yer vermiştir. Görcelioğlu (1982) Türkiye de akarsu havzalarının sediment verimlerini etkileyen başlıca iklim, havza ve akım özellikleri üzerinde yaptığı araştırmalarda seçtiği 34 adet 5

29 değişkenden belirli kriter ve görüşlerle oluşturduğu 23 bağımsız değişken grubunun kademeli regresyon analizleri yapmış ve en iyi değişkenleri seçmiştir. Çanga (1987) erozyonla kaybolan toprak miktarının tahmin edilebilmesi amacıyla en çok kullanılan matematiksel modellerden biri olan üniversal toprak kayıpları tahmini denklemini (USLE) ve parametreleri hakkında bilgi verdikten sonra denklemin kullanımını örneklerle açıklamıştır. Esas itibariyle Wischmeier ve Smith (1978) ve Anonymous (1986) dan yararlanmıştır. Öztürk (1992) Elektrik İşleri Etüd İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından 1962 yılından itibaren başlatılan asılı sediment gözlemlerinden yararlanarak ülkemizdeki 26 su toplama havzasından taşınan sediment miktarları ve sediment verimlerinin 86 sediment gözlem istasyonu verilerinden yararlanarak ayrı ayrı bulmuştur. Sediment verimi değerlerine göre havzalarımız ve akarsularımızı sıralamıştır. Ayrıca akarsularla denizlere, göllere ve ülke dışına taşınan sediment miktarını saptamıştır. Ülkemizde taşınan sediment miktarını diğer ülkelerdeki değerlerle karşılaştırmış ve ülkemizdeki sorunun önemi üzerinde durmuştur. Apaydın, vd. (1996) Sakarya ve Kızılırmak Havzalarında sulama suyu açısından su kalitesindeki ve bir kirletici olan sediment miktarındaki değişimin incelenmesinde Coğrafi Bilgi Sisteminden (CBS) faydalanmışlardır. Çalışma sonucunda Sakarya ve Kızılırmak Havzalarında; ph, elektriksel iletkenlik, sulama suyu içindeki iyonlar (Na +, K +, Ca ++, Mg ++, CO - 3,HCO - 3, Cl -, SO - 4 ), organik madde, bor ve sediment miktarının sulama suyu kalitesi üzerindeki muhtemel etkilerini değerlendirmişlerdir. Öztürk (1996) Türkiye deki akarsu havzalarından denizlere, göllere hatta ülke dışına taşınan süspanse sediment miktarı ve süspanse sediment verimlerinin rakamsal olarak karşılaştırılmasını yapmıştır. Türkiye deki sediment verimi, akarsu havzalarındaki erozyon potansiyeli ve 12 ile 609 ton/yıl/km 2 arasında değişen süspanse sediment miktarları olarak belirlemiştir. Denizlere, göllere hatta ülke dışına taşınan toplam süspanse sediment ton/yıl olarak bulmuştur. Dünya ülkeleri ortalama değerleri ile ülkemizde seçilen akarsuların sediment ölçüm değerleri karşılaştırmıştır. 6

HİDROLOJİ Doç.Dr.Emrah DOĞAN

HİDROLOJİ Doç.Dr.Emrah DOĞAN HİDROLOJİ Doç.Dr.Emrah DOĞAN 1-1 YARDIMCI DERS KİTAPLARI VE KAYNAKLAR Kitap Adı Yazarı Yayınevi ve Yılı 1 Hidroloji Mehmetçik Bayazıt İTÜ Matbaası, 1995 2 Hidroloji Uygulamaları Mehmetçik Bayazıt Zekai

Detaylı

BÖLÜM-1 HİDROLOJİNİN TANIMI VE ÖNEMİ

BÖLÜM-1 HİDROLOJİNİN TANIMI VE ÖNEMİ BÖLÜM-1 HİDROLOJİNİN TANIMI VE ÖNEMİ 1.1 GİRİŞ Hidrolojinin kelime anlamı su bilimi olup böyle bir bilime ihtiyaç duyulması suyun doğadaki bütün canlıların yaşamını devam ettirebilmesi için gereken çok

Detaylı

HİDROLOJİ DERS NOTLARI

HİDROLOJİ DERS NOTLARI Balıkesir Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü umutokkan@balikesir.edu.tr HİDROLOJİ DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Umut OKKAN Hidrolik Anabilim Dalı Ders Kapsamında Yararlanılabilecek Bazı Kaynaklar Balıkesir

Detaylı

HİDROJEOLOJİ. Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Akış ve süzülme. 3.Hafta. Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT

HİDROJEOLOJİ. Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Akış ve süzülme. 3.Hafta. Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT HİDROJEOLOJİ 3.Hafta Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Akış ve süzülme Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT nozyurt@hacettepe.edu.tr Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Buharlaşma-terleme Yağış Yüzeysel akış Yeraltına süzülme ve

Detaylı

Doğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri

Doğal Su Ekosistemleri. Yapay Su Ekosistemleri Okyanuslar ve denizler dışında kalan ve karaların üzerinde hem yüzeyde hem de yüzey altında bulunan su kaynaklarıdır. Doğal Su Ekosistemleri Akarsular Göller Yer altı su kaynakları Bataklıklar Buzullar

Detaylı

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR

TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastirmalar.com ISSN:1305-631X Yapı Teknolojileri Elektronik Dergisi 2006 (1) 43-50 TEKNOLOJİK ARAŞTIRMALAR Kısa Makale Yılmaz İÇAĞA 1, Yalçın BOSTANOĞLU 2, Erhan KAHRAMAN 1 1 Afyon Kocatepe

Detaylı

Karadeniz ve Ortadoğu Bölgesel Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi

Karadeniz ve Ortadoğu Bölgesel Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi Karadeniz ve Ortadoğu Bölgesel Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi Hayreddin BACANLI Araştırma Dairesi Başkanı 1/44 İçindekiler Karadeniz ve Ortadoğu Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi. Gayesi. Model Genel Yapısı.

Detaylı

Tablo : Türkiye Su Kaynakları potansiyeli. Ortalama (aritmetik) Yıllık yağış 642,6 mm Ortalama yıllık yağış miktarı 501,0 km3

Tablo : Türkiye Su Kaynakları potansiyeli. Ortalama (aritmetik) Yıllık yağış 642,6 mm Ortalama yıllık yağış miktarı 501,0 km3 Dünyadaki toplam su miktarı 1,4 milyar km3 tür. Bu suyun % 97'si denizlerde ve okyanuslardaki tuzlu sulardan oluşmaktadır. Geriye kalan yalnızca % 2'si tatlı su kaynağı olup çeşitli amaçlar için kullanılabilir

Detaylı

Havza. Yağış. Havza. sınırı. Havza. alanı. Akarsu ağı. Akış Havzanın çıkış noktası (havzanın mansabı) Çıkış akımı

Havza. Yağış. Havza. sınırı. Havza. alanı. Akarsu ağı. Akış Havzanın çıkış noktası (havzanın mansabı) Çıkış akımı Yağış Havza Havza sınırı Havza alanı Akarsu ağı Akış Havzanın çıkış noktası (havzanın mansabı) Çıkış akımı Havza ve alt havza Türkiye nin 25 (27?) Havzası - Meriç Havzası (01) - Müteferrik Marmara Suları

Detaylı

Yüzeysel Akış. Havza Özelliklerinin Yüzeysel Akış Üzerindeki Etkileri

Yüzeysel Akış. Havza Özelliklerinin Yüzeysel Akış Üzerindeki Etkileri Oluşumu Yeryüzünde belli bir alan üzerine düşen yağışın, sızma ve evapotranspirasyon kayıpları dışında kalan kısmı yüzeysel akışı meydana getirir. Dere, çay, ırmak, nehir gibi su yollarıyla akışa geçen

Detaylı

HİDROLOJİK DÖNGÜ (Su Döngüsü)

HİDROLOJİK DÖNGÜ (Su Döngüsü) HAVZA SÜREÇLERİ HİDROLOJİK DÖNGÜ (Su Döngüsü) Yer kürenin atmosfer, kara ve su olmak üzere üç ayrı bölümünde su, gaz durumdan sıvı veya katı duruma ya da katı veya sıvı durumdan gaz durumuna dönüşerek

Detaylı

SU YAPILARI. 2.Hafta. Genel Tanımlar

SU YAPILARI. 2.Hafta. Genel Tanımlar SU YAPILARI 2.Hafta Genel Tanımlar Havzalar-Genel özellikleri Akım nedir? ve Akım ölçümü Akım verilerinin değerlendirilmesi Akarsularda katı madde hareketi Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT nozyurt@hacettepe.edu.tr

Detaylı

YAGIŞ-AKIŞ SÜREÇLERİ

YAGIŞ-AKIŞ SÜREÇLERİ YAGIŞ-AKIŞ SÜREÇLERİ HİDROLOJİK DÖNGÜ (Su Döngüsü) Yer kürenin atmosfer, kara ve su olmak üzere üç ayrı bölümünde su, gaz durumdan sıvı veya katı duruma ya da katı veya sıvı durumdan gaz durumuna dönüşerek

Detaylı

Ders Kitabı. Doç. Dr. İrfan Yolcubal Kocaeli Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü htpp:/jeoloji.kocaeli.edu.tr/

Ders Kitabı. Doç. Dr. İrfan Yolcubal Kocaeli Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü htpp:/jeoloji.kocaeli.edu.tr/ HİDROLOJİ Doç. Dr. İrfan Yolcubal Kocaeli Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü htpp:/jeoloji.kocaeli.edu.tr/ Ders Kitabı Hidroloji Mehmetçik Bayazıt Birsen Yayınevi 224 sayfa, 3. Baskı, 2004 Yardımcı

Detaylı

Entegre Su Havzaları Yönetimi

Entegre Su Havzaları Yönetimi 2018 Entegre Su Havzaları Yönetimi RAPOR NO: 13 Yazan 1 Hydropolitics Academy 19.5.2018 H. Yaşar Kutoğlu Meteoroloji Y. Müh. Mühendislik Hidrolojisi M.Sc., DIC SPD Hidropolitik Akademi Merkezi Bu yayının

Detaylı

508 HİDROLOJİ ÖDEV #1

508 HİDROLOJİ ÖDEV #1 508 HİDROLOJİ ÖDEV #1 Teslim tarihi: 30 Mart 2009 16:30 1. Yüzey alanı 40 km 2 olan bir gölde Haziran ayında göle giren akarsuyun ortalama debisi 0.56 m 3 /s, gölden çıkan suyun ortalama debisi 0.48 m

Detaylı

SU YAPILARI. 2.Hafta. Genel Tanımlar

SU YAPILARI. 2.Hafta. Genel Tanımlar SU YAPILARI 2.Hafta Genel Tanımlar Havzalar-Genel özellikleri Akım nedir? ve Akım ölçümü Akım verilerinin değerlendirilmesi Akarsularda katı madde hareketi Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT nozyurt@hacettepe.edu.tr

Detaylı

ÇAKÜ Orman Fakültesi, Havza Yönetimi ABD 1

ÇAKÜ Orman Fakültesi, Havza Yönetimi ABD 1 UYMANIZ GEREKEN ZORUNLULUKLAR HİDROLOJİ DR. SEMİH EDİŞ UYMANIZ GEREKEN ZORUNLULUKLAR NEDEN BU DERSTEYİZ? Orman Mühendisi adayı olarak çevre konusunda bilgi sahibi olmak Merak etmek Mezun olmak için gerekli

Detaylı

3. Ulusal Taşkın Sempozyumu, 29-30 Nisan 2013, İstanbul

3. Ulusal Taşkın Sempozyumu, 29-30 Nisan 2013, İstanbul 3. Ulusal Taşkın Sempozyumu, 29-30 Nisan 2013, İstanbul Taşkınların Sebepleri, Ülkemizde Yaşanmış Taşkınlar ve Zararları, CBS Tabanlı Çalışmalar Taşkın Tehlike Haritaları Çalışmaları Sel ve Taşkın Strateji

Detaylı

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma Meteoroloji IX. Hafta: Buharlaşma Hidrolojik döngünün önemli bir unsurunu oluşturan buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde farklı şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik faktörlerin etkisiyle

Detaylı

KIZILIRMAK NEHRİ TAŞKIN RİSK HARİTALARI VE ÇORUM-OBRUK BARAJI MANSABI KIZILIRMAK YATAK TANZİMİ

KIZILIRMAK NEHRİ TAŞKIN RİSK HARİTALARI VE ÇORUM-OBRUK BARAJI MANSABI KIZILIRMAK YATAK TANZİMİ KIZILIRMAK NEHRİ TAŞKIN RİSK HARİTALARI VE ÇORUM-OBRUK BARAJI MANSABI KIZILIRMAK YATAK TANZİMİ Sunan Dr. Burak Turan NFB Mühendislik ve Müşavirlik Dr. Burak TURAN 1, Fayik TURAN 2, M. Denizhan BÜTÜN 3

Detaylı

LAND DEGRADATİON. Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı

LAND DEGRADATİON. Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı ARAZİ BOZULUMU LAND DEGRADATİON Hanifi AVCI AGM Genel Müdür Yardımcısı LAND DEGRADATİON ( ARAZİ BOZULUMU) SOİL DEGRADATİON (TOPRAK BOZULUMU) DESERTİFİCATİON (ÇÖLLEŞME) Arazi Bozulumu Nedir - Su ve rüzgar

Detaylı

T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI

T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI ÇÖLLEŞME ve EROZYONLA MÜCADELE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ & BİLGİ İŞLEM DAİRE BAŞKANLIĞI SEDİMENT MODELİNİN GELİŞTİRİLMESİ İLE PROF. DR. GÜNAY ERPUL - Ağustos 2011 - İÇERİK Sayısal

Detaylı

TARIMSAL DRENAJ HAVZALARINDA SU BÜTÇESİ HESABI: SEYHAN ALT HAVZASI ÖRNEĞİ

TARIMSAL DRENAJ HAVZALARINDA SU BÜTÇESİ HESABI: SEYHAN ALT HAVZASI ÖRNEĞİ TARIMSAL DRENAJ HAVZALARINDA SU BÜTÇESİ HESABI: SEYHAN ALT HAVZASI ÖRNEĞİ Mahmut ÇETİN Ç. Ü. Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, Adana E-Mail: mcet64@cu.edu.tr T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ

Detaylı

Yüzeysel Akış. Giriş 21.04.2012

Yüzeysel Akış. Giriş 21.04.2012 Yüzeysel Akış Giriş Bir akarsu kesitinde belirli bir zaman dilimi içerisinde geçen su parçacıklarının hareket doğrultusunda birçok kesitten geçerek, yol alarak ilerlemesi ve bir noktaya ulaşması süresince

Detaylı

İSTANBUL DERELERİNİN TAŞKIN DEBİLERİNİN TAHMİNİ ESTIMATION OF FLOOD DISCHARGE IN ISTANBUL RIVERS

İSTANBUL DERELERİNİN TAŞKIN DEBİLERİNİN TAHMİNİ ESTIMATION OF FLOOD DISCHARGE IN ISTANBUL RIVERS SAÜ. Fen Bilimleri Dergisi, 16. Cilt, 2. Sayı, s. 130-135, 2012 29.05.2012 İlk Gönderim 14.06.2012 Kabul Edildi İstanbul Derelerinin Taşkın Debilerinin Tahmini O. SÖNMEZ İSTANBUL DERELERİNİN TAŞKIN DEBİLERİNİN

Detaylı

SIZMA SIZMA. Yağışın bir kısmının yerçekimi, Kapiler ve moleküler gerilmeler etkisi ile zemine süzülmesi sızma (infiltrasyon) olarak adlandırılır

SIZMA SIZMA. Yağışın bir kısmının yerçekimi, Kapiler ve moleküler gerilmeler etkisi ile zemine süzülmesi sızma (infiltrasyon) olarak adlandırılır SIZMA SIZMA Yağışın bir kısmının yerçekimi, Kapiler ve moleküler gerilmeler etkisi ile zemine süzülmesi sızma (infiltrasyon) olarak adlandırılır Yüzeysel akış miktarı kaybına neden olur. Zemin nemini artırır.

Detaylı

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü HİDROLOJİ Buharlaşma Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü BUHARLAŞMA Suyun sıvı halden gaz haline (su buharı) geçmesine buharlaşma (evaporasyon) denilmektedir. Atmosferden

Detaylı

HAVZA SEÇİMİ YÖNTEM VE KRİTERLERİ

HAVZA SEÇİMİ YÖNTEM VE KRİTERLERİ Orman ve Su İşleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü HAVZA SEÇİMİ YÖNTEM VE KRİTERLERİ Toprak Muhafaza ve Havza Islahı Dairesi Başkanı Havza? Hidrolojik olarak; Bir akarsu tarafından parçalanan, kendine

Detaylı

Hidroloji: u Üretim/Koruma Fonksiyonu

Hidroloji: u Üretim/Koruma Fonksiyonu Hidroloji: u Üretim/Koruma Fonksiyonu Ormanların yağışlardan yararlanmayı artırma, su ekonomisini düzenleme ve sürekliliğini sağlama, su taşkınlarını önleme, dere, nehir, bent, baraj, su kanalı ve benzeri

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ İMAR ÖZELLİKLERİNİN TAŞINMAZ DEĞERLERİNE ETKİLERİ. Yeliz GÜNAYDIN

ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ İMAR ÖZELLİKLERİNİN TAŞINMAZ DEĞERLERİNE ETKİLERİ. Yeliz GÜNAYDIN ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DÖNEM PROJESİ İMAR ÖZELLİKLERİNİN TAŞINMAZ DEĞERLERİNE ETKİLERİ Yeliz GÜNAYDIN TAŞINMAZ GELİŞTİRME ANABİLİM DALI ANKARA 2012 Her hakkı saklıdır ÖZET Dönem Projesi

Detaylı

DOĞU KARADENĠZ BÖLGESĠNDE HEYELAN

DOĞU KARADENĠZ BÖLGESĠNDE HEYELAN DOĞU KARADENĠZ BÖLGESĠNDE HEYELAN Heyelan ya da toprak kayması, zemini kaya veya yapay dolgu malzemesinden oluşan bir yamacın yerçekimi, eğim, su ve benzeri diğer kuvvetlerin etkisiyle aşağı ve dışa doğru

Detaylı

MOCKUS HİDROGRAFI İLE HAVZA & TAŞKIN MODELLENMESİNE BİR ÖRNEK: KIZILCAHAMAM(ANKARA)

MOCKUS HİDROGRAFI İLE HAVZA & TAŞKIN MODELLENMESİNE BİR ÖRNEK: KIZILCAHAMAM(ANKARA) MOCKUS HİDROGRAFI İLE HAVZA & TAŞKIN MODELLENMESİNE BİR ÖRNEK: KIZILCAHAMAM(ANKARA) Tunç Emre TOPTAŞ Teknik Hizmetler ve Eğitim Müdürü, Netcad Yazılım A.Ş. Bilkent, Ankara, Öğretim Görevlisi, Gazi Üniversitesi,

Detaylı

Hidroloji Disiplinlerarası Bir Bilimdir

Hidroloji Disiplinlerarası Bir Bilimdir HİDROLOJİ KAPSAM Hidrolojik Çevrim ve Elemanları Hidrolojik Değişkenlerin Ölçülmesi ve Analizi Yağış Buharlaşma Terleme Sızma Analizleri Akım Ölçümleri ve Verilerin Analizi Yüzeysel Akış Yağış-Akış İlişkisi

Detaylı

PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com

PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com 1.1.Su Kaynakları ve Hidrolojik Rejim Üzerindeki 1.2. Toprak Kaynakları Üzerindeki 1.3. Atmosfer Üzerindeki 1.2.Toprak Kaynakları Üzerindeki Toprak Tuzluluğu ve Suya Doygunluk Toprak u Sedimentasyon 1.2.Toprak

Detaylı

TAŞKIN YÖNETİMİNDE MODELLEME ÇALIŞMALARI

TAŞKIN YÖNETİMİNDE MODELLEME ÇALIŞMALARI T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TAŞKIN YÖNETİMİNDE MODELLEME ÇALIŞMALARI Tuğçehan Fikret GİRAYHAN Orman ve Su İşleri Uzmanı 17.11.2015- ANTALYA İÇERİK Taşkın Kavramı ve Türkiye

Detaylı

Yeraltısuları. nedenleri ile tercih edilmektedir.

Yeraltısuları. nedenleri ile tercih edilmektedir. DERS 2 Yeraltısuları Türkiye'de yeraltısularından yararlanma 1950den sonra hızla artmış, geniş ovaların sulanmasında, yerleşim merkezlerinin su gereksinimlerinin karşılanmasında kullanılmıştır. Yeraltısuları,

Detaylı

MERİÇ NEHRİ TAŞKIN ERKEN UYARI SİSTEMİ

MERİÇ NEHRİ TAŞKIN ERKEN UYARI SİSTEMİ T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü MERİÇ NEHRİ TAŞKIN ERKEN UYARI SİSTEMİ Dr. Bülent SELEK, Daire Başkanı - DSİ Etüt, Planlama ve Tahsisler Dairesi Başkanlığı, ANKARA Yunus

Detaylı

Sakarya Porsuk Sarısu havzasında CORINE, LEAM ve USLE metodolojilerinin kullanılarak erozyon risk haritalarının hazırlanması

Sakarya Porsuk Sarısu havzasında CORINE, LEAM ve USLE metodolojilerinin kullanılarak erozyon risk haritalarının hazırlanması Sakarya Porsuk Sarısu havzasında CORINE, LEAM ve USLE metodolojilerinin kullanılarak erozyon risk haritalarının hazırlanması Ertuğrul KARAŞ 1*, İrfan OĞUZ 2 1 Toprak ve Su Kaynaklarını Araştırma Enstitüsü

Detaylı

METEOROLOJİ. VI. Hafta: Nem

METEOROLOJİ. VI. Hafta: Nem METEOROLOJİ VI. Hafta: Nem NEM Havada bulunan su buharı nem olarak tanımlanır. Yeryüzündeki okyanuslardan, denizlerden, göllerden, akarsulardan, buz ve toprak yüzeylerinden buharlaşma ve bitkilerden terleme

Detaylı

Akarsular hidrolojik çevrimin en önemli elemanlarıdır. Su yapılarının projelendirilmesi ve işletilmesinde su miktarının bilinmesi gerekir.

Akarsular hidrolojik çevrimin en önemli elemanlarıdır. Su yapılarının projelendirilmesi ve işletilmesinde su miktarının bilinmesi gerekir. AKARSU AKIMLARI Akarsular hidrolojik çevrimin en önemli elemanlarıdır. Su yapılarının projelendirilmesi ve işletilmesinde su miktarının bilinmesi gerekir. Örneğin taşkınların kontrolü ile ilgili çalışmalarda

Detaylı

T.C. BALIKESĠR ÜNĠVERSĠTESĠ FEN-EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ COĞRAFYA BÖLÜMÜ HAVZA YÖNETĠMĠ DERSĠ. Dr. ġevki DANACIOĞLU

T.C. BALIKESĠR ÜNĠVERSĠTESĠ FEN-EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ COĞRAFYA BÖLÜMÜ HAVZA YÖNETĠMĠ DERSĠ. Dr. ġevki DANACIOĞLU T.C. BALIKESĠR ÜNĠVERSĠTESĠ FEN-EDEBĠYAT FAKÜLTESĠ COĞRAFYA BÖLÜMÜ HAVZA YÖNETĠMĠ DERSĠ Dr. ġevki DANACIOĞLU Dersin içeriği Havza ve havza yönetimi tanımı, tarihsel gelişimi ve coğrafya bilimiyle ilişkisi

Detaylı

sayısal haritalardan taşkın tahmin we erken uyars sistemlerinde yararlanma

sayısal haritalardan taşkın tahmin we erken uyars sistemlerinde yararlanma sayısal haritalardan taşkın tahmin we erken uyars sistemlerinde yararlanma Prof. Dr. Şenol Kuşçu ÖZET Baraj, gölet, köprü ve menfezlerin; yol Bir dere ya da ırmağın yağış havzasının hendeklerinin, şehirlerde

Detaylı

Hidrograf. Hiyetograf. Havza. Hidrograf. Havza Çıkışı. Debi (m³/s) Zaman (saat)

Hidrograf. Hiyetograf. Havza. Hidrograf. Havza Çıkışı. Debi (m³/s) Zaman (saat) Hidrograf Analizi Hidrograf Hiyetograf Havza Debi (m³/s) Havza Çıkışı Hidrograf Zaman (saat) Hidrograf Q Hiyetograf Hidrograf t Hidrograf Gecikme zamanı Q Pik Debi Yükselme Eğrisi (kabarma) A B C Alçalma

Detaylı

PERKOLASYON İNFİLTRASYON YÜZEYSEL VE YÜZETALTI AKIŞ GEÇİRGENLİK

PERKOLASYON İNFİLTRASYON YÜZEYSEL VE YÜZETALTI AKIŞ GEÇİRGENLİK PERKOLASYON İNFİLTRASYON YÜZEYSEL VE YÜZETALTI AKIŞ GEÇİRGENLİK Toprak yüzüne gelmiş olan suyun, toprak içine girme olayına ve hareketine denir. Ölçü birimi mm-yağış tır. Doygunluk tabakası. Toprağın yüzündeki

Detaylı

Türkiye nin Yüzey Suyu Kaynakları (Nehirler, Göller, Barajlar) Usul (2008)

Türkiye nin Yüzey Suyu Kaynakları (Nehirler, Göller, Barajlar) Usul (2008) Türkiye nin Yüzey Suyu Kaynakları (Nehirler, Göller, Barajlar) Türkiye Su Havzaları geodata.ormansu.gov.tr Türkiye havzaları Yıllık ortalama akış Ortalama yıllık verim Yağış alanı Nehir Havzası Adı (km²)

Detaylı

İÇİNDEKİLER 1 AMAÇ... 3. 3.1 Su Temini ( Su Potansiyeli )... 3 3.1.1 Barajlarda Su Temini... 3. 3.2 Göletlerde Su Temini... 3

İÇİNDEKİLER 1 AMAÇ... 3. 3.1 Su Temini ( Su Potansiyeli )... 3 3.1.1 Barajlarda Su Temini... 3. 3.2 Göletlerde Su Temini... 3 İÇİNDEKİLER 1 AMAÇ... 3 2 KAPSAM... 3 3 ÇALIŞMA KONULARI... 3 3.1 Su Temini ( Su Potansiyeli )... 3 3.1.1 Barajlarda Su Temini... 3 3.2 Göletlerde Su Temini... 3 3.3 Regülatörlerde Su Temini... 3 3.3.1

Detaylı

TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA

TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA 5. YARIYIL KOD DERSLER İş Yükü AKTS K (saat) 0624501 Hidroloji 150 5 3 0624503 Sulama 150 5 3 0624508 Mesleki uygulama 90 3 2 0624509 Sulama Suyu Kalitesi 90 3 3 Seçmeli Ders

Detaylı

EK-3 NEWMONT-OVACIK ALTIN MADENİ PROJESİ KEMİCE (DÖNEK) DERESİ ÇEVİRME KANALI İÇİN TAŞKIN PİKİ HESAPLAMALARI

EK-3 NEWMONT-OVACIK ALTIN MADENİ PROJESİ KEMİCE (DÖNEK) DERESİ ÇEVİRME KANALI İÇİN TAŞKIN PİKİ HESAPLAMALARI EK-3 NEWMONT-OVACIK ALTIN MADENİ PROJESİ KEMİCE (DÖNEK) DERESİ ÇEVİRME KANALI İÇİN TAŞKIN PİKİ HESAPLAMALARI Hydrau-Tech Inc. 33 W. Drake Road, Suite 40 Fort Collins, CO, 80526 tarafından hazırlanmıştır

Detaylı

Büyüklüklerine Göre Zemin Malzemeleri

Büyüklüklerine Göre Zemin Malzemeleri SIZMA Sızma (infiltrasyon) yerçekimi ve kapiler kuvvetlerin etkisiyle olur. Sızan su önce zemin nemini arttırır ve yüzeyaltı akışını oluşturur. Geriye kalan (yüzeyaltı akışına katılmayan) su ise perkolasyon

Detaylı

Topografya (Ölçme Bilgisi) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN

Topografya (Ölçme Bilgisi) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Topografya (Ölçme Bilgisi) Prof.Dr.Mustafa KARAŞAHİN Topografya (Surveying) Nedir? Topografya geleneksel olarak, Dünya yüzeyinin üzerindeki, üstündeki veya altındaki noktalarının rölatif konumlarını belirleyen

Detaylı

YARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ

YARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ DOKTORA TEZİ YARASA VE ÇİFTLİK GÜBRESİNİN BAZI TOPRAK ÖZELLİKLERİ ve BUĞDAY BİTKİSİNİN VERİM PARAMETRELERİ ÜZERİNE ETKİSİ TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA ANABİLİM

Detaylı

ORMAN YOLLARININ UZAKTAN ALGILAMA VE CBS İLE PLANLANMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ

ORMAN YOLLARININ UZAKTAN ALGILAMA VE CBS İLE PLANLANMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ ORMAN YOLLARININ UZAKTAN ALGILAMA VE CBS İLE PLANLANMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ Arş. Gör. Burak ARICAK Arş. Gör. Erhan ÇALIŞKAN Öğrt. Gör. Dr. Selçuk GÜMÜŞ Prof. Dr. H.Hulusi ACAR KAPSAM Giriş Orman yollarının

Detaylı

Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi

Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi Su Yapıları I Su Kaynaklarının Geliştirilmesi Yrd. Doç. Dr. Burhan ÜNAL Bozok Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Yozgat Su, tüm canlılar için bir ihtiyaçtır. Su Kaynaklarının

Detaylı

UYGULAMALAR BUHARLAŞMA ve TERLEME

UYGULAMALAR BUHARLAŞMA ve TERLEME UYGULAMALAR BUHARLAŞMA ve TERLEME SU DENGESİ YÖNTEMİYLE BUHARLAŞMA HESABI Ortalama yüzey alanı 00 km olan bir göl üzerindeki yıllık yağış miktarının 70 cm, göle giren akarsuların yıllık ortalama debisinin

Detaylı

İçerik. Türkiye de Su Yönetimi. İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi Çalışmaları

İçerik. Türkiye de Su Yönetimi. İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi Çalışmaları İçerik Türkiye de Su Yönetimi İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi Çalışmaları 2 Türkiye nin Su Potansiyeli Yıllık Yağış : 501 milyar m 3 Yıllık Kullanılabilir Yerüstü Suyu : 98 milyar m 3 Yıllık

Detaylı

Horzumalayaka-ALAŞEHİR (MANİSA) 156 ADA 17 PARSEL DOĞAL MİNERALLİ SU ŞİŞELEME TESİSİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU

Horzumalayaka-ALAŞEHİR (MANİSA) 156 ADA 17 PARSEL DOĞAL MİNERALLİ SU ŞİŞELEME TESİSİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU Horzumalayaka-ALAŞEHİR (MANİSA) 156 ADA 17 PARSEL DOĞAL MİNERALLİ SU ŞİŞELEME TESİSİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU Yerkabuğunun çeşitli derinliklerinde uygun jeolojik şartlarda doğal olarak oluşan,

Detaylı

YÜZEYSULARI ÇALIŞMA GRUBU

YÜZEYSULARI ÇALIŞMA GRUBU 1/23 HEDEFLER Mühendislerimiz ve akademisyenlerimiz ile birlikte gelişmiş yöntem ve teknikleri kullanarak; su kaynaklarımızın planlama, inşaat ve işletme aşamalarındaki problemlere çözüm bulmak ve bu alanda

Detaylı

Hurman Çayı Havzasında Ölçülen ve Ampirik Yöntemlerle Hesaplanan Sediment Verimlerinin Karşılaştırılması

Hurman Çayı Havzasında Ölçülen ve Ampirik Yöntemlerle Hesaplanan Sediment Verimlerinin Karşılaştırılması KSÜ Doğa Bil. Derg., 15(3), 2012 1 KSU J. Nat. Sci., 15(3), 2012 Hurman Çayı Havzasında Ölçülen ve Ampirik Yöntemlerle Hesaplanan Sediment Verimlerinin Karşılaştırılması Necati AKSU 1, Kenan UÇAN 2 1 Kahramanmaraş

Detaylı

SU MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ YRD. DOÇ. DR. FATİH TOSUNOĞLU

SU MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ YRD. DOÇ. DR. FATİH TOSUNOĞLU SU MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ YRD. DOÇ. DR. FATİH TOSUNOĞLU DERS HAKKINDA GENEL BİLGİLER Görüşme Saatleri:---------- Tavsiye edilen kitaplar: 1-Kavramsal su mühendisliği, Prof.Dr. A.Melih Yanmaz, Prof. Dr. Nurunnisa

Detaylı

SULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ

SULAMA VE ÇEVRE. Küresel Su Bütçesi. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com. Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ Sulama? Çevre? SULAMA VE ÇEVRE Yrd. Doç. Dr. Hakan BÜYÜKCANGAZ SULAMA: Bitkinin gereksinimi olan ancak doğal yağışlarla karşılanamayan suyun toprağa yapay yollarla verilmesidir ÇEVRE: En kısa tanımıyla

Detaylı

İSTANBUL BOĞAZI SU SEVİYESİ DEĞİŞİMLERİNİN MODELLENMESİ. Berna AYAT. İstanbul, Türkiye

İSTANBUL BOĞAZI SU SEVİYESİ DEĞİŞİMLERİNİN MODELLENMESİ. Berna AYAT. İstanbul, Türkiye 6. Ulusal Kıyı Mühendisliği Sempozyumu 271 İSTANBUL BOĞAZI SU SEVİYESİ DEĞİŞİMLERİNİN MODELLENMESİ Burak AYDOĞAN baydogan@yildiz.edu.tr Berna AYAT bayat@yildiz.edu.tr M. Nuri ÖZTÜRK meozturk@yildiz.edu.tr

Detaylı

Prof. Dr. Fazlı ÖZTÜRK danışmanlığında, Pakize Sema KURUCU tarafından hazırlanan Sakarya Havzasındaki Bazı Akarsularda Debi Eğilimlerinin Belirlenmesi

Prof. Dr. Fazlı ÖZTÜRK danışmanlığında, Pakize Sema KURUCU tarafından hazırlanan Sakarya Havzasındaki Bazı Akarsularda Debi Eğilimlerinin Belirlenmesi ANKARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YÜKSEK LİSANS TEZİ SAKARYA HAVZASINDAKİ BAZI AKARSULARDA DEBİ EĞİLİMLERİNİN BELİRLENMESİ Pakize Sema KURUCU TARIMSAL YAPILAR VE SULAMA ANABİLİM DALI ANKARA 2008

Detaylı

T.C ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI AĞAÇLANDIRMA VE EROZYON KONTROLÜ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

T.C ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI AĞAÇLANDIRMA VE EROZYON KONTROLÜ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ T.C ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI AĞAÇLANDIRMA VE EROZYON KONTROLÜ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ.. ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ. ORMAN İŞLETME MÜDÜRLÜĞÜ. ÇOK AMAÇLI UYGULAMA PROJESİ 201 (BU KAPAK SAYFASI

Detaylı

ÖZET OTOMATİK KÖKLENDİRME SİSTEMİNDE ORTAM NEMİNİN SENSÖRLERLE HASSAS KONTROLÜ. Murat ÇAĞLAR

ÖZET OTOMATİK KÖKLENDİRME SİSTEMİNDE ORTAM NEMİNİN SENSÖRLERLE HASSAS KONTROLÜ. Murat ÇAĞLAR vii ÖZET OTOMATİK KÖKLENDİRME SİSTEMİNDE ORTAM NEMİNİN SENSÖRLERLE HASSAS KONTROLÜ Murat ÇAĞLAR Yüksek Lisans Tezi, Tarım Makinaları Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Doç. Dr. Saadettin YILDIRIM 2014, 65 sayfa

Detaylı

EROZYON MODELİNİN GELİŞTİRİLMESİ & HAVZA VERİTABANININ OLUŞTURULMASI. Doğu Karadeniz Havzasının Su Çerçeve Direktifi Sınıflandırma Sistemi

EROZYON MODELİNİN GELİŞTİRİLMESİ & HAVZA VERİTABANININ OLUŞTURULMASI. Doğu Karadeniz Havzasının Su Çerçeve Direktifi Sınıflandırma Sistemi EROZYON MODELİNİN GELİŞTİRİLMESİ & HAVZA VERİTABANININ OLUŞTURULMASI Doğu Karadeniz Havzasının Su Çerçeve Direktifi Sınıflandırma Sistemi Havza Veritabanının Oluşturulması (ArcHydro) Baraj ve gölet gibi

Detaylı

4.5. DÖNEN SULAR İŞLETME ÇALIŞMALARI PROJE TAŞKIN DURUMU Taşkın Yinelenme Hidrografları Gözlenmiş Akımlard

4.5. DÖNEN SULAR İŞLETME ÇALIŞMALARI PROJE TAŞKIN DURUMU Taşkın Yinelenme Hidrografları Gözlenmiş Akımlard 1. ÖZET... 1 1.1. YÖNETİCİ BİLGİLENDİRME FORMU... 1 1.2. PROJENİN YERİ... 3 1.3. PROJENİN HAVZADAKİ DİĞER TESİSLERLE İLİŞKİSİNİ GÖSTERİR ŞEMATİK PLAN... 3 1.4. TEKLİF EDİLEN TESİSLER... 4 1.5. PROJE KARAKTERİSTİKLERİ...

Detaylı

YUKARI HAVZA SEL KONTROLU EYLEM PLANI VE UYGULAMALARI

YUKARI HAVZA SEL KONTROLU EYLEM PLANI VE UYGULAMALARI YUKARI HAVZA SEL KONTROLU EYLEM PLANI VE UYGULAMALARI SEL NEDİR? Sel; Şiddetli yağışların ardından yan derelerden gelen ve fazla miktarda katı ve iri materyal içeren büyük su kitlesidir. Isparta-Senirkent,

Detaylı

Doğu Karadeniz Bölgesi nde olduğu gibi yüksek eğim gruplarına sahip alanlar, ancak yoğun ve koruyucu orman örtüsü ile kaplı olduklarında heyelanların (toprak göçükleri) meydana gelme olasılıkları düşük

Detaylı

Diğer sayfaya geçiniz YGS / SOS

Diğer sayfaya geçiniz YGS / SOS 18. Doğal ve beşerî unsurlar birbirleriyle karşılıklı etkileşim içindedir. 19. Arazide yön ve hedef bulma sporlarında pusula ve büyük ölçekli haritalar sporcuların en önemli yardımcılarıdır. Sporcular

Detaylı

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ)

TOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ) TOPRAK Toprak esas itibarı ile uzun yılların ürünü olan, kayaların ve organik maddelerin türlü çaptaki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar âlemini barındırarak bitkilere durak

Detaylı

Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I

Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I Kimyasal Toprak Sorunları ve Toprak Bozunumu-I asitleşme-alkalileşme (tuzluluk-alkalilik) ve düşük toprak verimliliği Doç. Dr. Oğuz Can TURGAY ZTO321 Toprak İyileştirme Yöntemleri Toprak Kimyasal Özellikleri

Detaylı

HİDROLOJİ DERS NOTLARI

HİDROLOJİ DERS NOTLARI Balıkesir Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü umutokkan@balikesir.edu.tr HİDROLOJİ DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Umut OKKAN Hidrolik Anabilim Dalı Balıkesir Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Bölüm

Detaylı

Hidrolojik Erken Uyarı Sistemleri ve DSİ Genel Müdürlüğü Uygulamaları

Hidrolojik Erken Uyarı Sistemleri ve DSİ Genel Müdürlüğü Uygulamaları T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Hidrolojik Erken Uyarı Sistemleri ve DSİ Genel Müdürlüğü Uygulamaları Akif ÖZKALDI DSİ Genel Müdür Yardımcısı II. Ulusal Taşkın Sempozyumu/Afyonkarahisar

Detaylı

BİTKİ SU TÜKETİMİ 1. Bitkinin Su İhtiyacı

BİTKİ SU TÜKETİMİ 1. Bitkinin Su İhtiyacı BİTKİ SU TÜKETİMİ 1. Bitkinin Su İhtiyacı Bitki, yapraklarından sürekli su kaybeder; bünyesindeki su oranını belirli seviyede tutabilmesi için kaybettiği kadar suyu kökleri vasıtasıyıla topraktan almak

Detaylı

SAKARYA NEHRİNDE BARAJLARIN MANSAP ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI

SAKARYA NEHRİNDE BARAJLARIN MANSAP ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der. J. Fac. Eng. Arch. Gazi Univ. Cilt 21, No 3, 401-408, 2006 Vol 21, No 3, 401-408, 2006 SAKARYA NEHRİNDE BARAJLARIN MANSAP ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI Sabahattin IŞIK, Mustafa

Detaylı

MAK 210 SAYISAL ANALİZ

MAK 210 SAYISAL ANALİZ MAK 210 SAYISAL ANALİZ BÖLÜM 6- İSTATİSTİK VE REGRESYON ANALİZİ Doç. Dr. Ali Rıza YILDIZ 1 İSTATİSTİK VE REGRESYON ANALİZİ Bütün noktalardan geçen bir denklem bulmak yerine noktaları temsil eden, yani

Detaylı

3. ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU M OGAN VE EYMİR GÖLLERİ SU KONTROL YAPILARI İLE İNCESU SEL KAPANININ TAŞKIN PERFORMANSI DEĞERLENDİRMESİ

3. ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU M OGAN VE EYMİR GÖLLERİ SU KONTROL YAPILARI İLE İNCESU SEL KAPANININ TAŞKIN PERFORMANSI DEĞERLENDİRMESİ 3. ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU M OGAN VE EYMİR GÖLLERİ SU KONTROL YAPILARI İLE İNCESU SEL KAPANININ TAŞKIN PERFORMANSI DEĞERLENDİRMESİ O K A N Ç A Ğ R I B O Z K U R T D R. N U R İ M E R Z İ DR. Z U H A L

Detaylı

1. DOĞAL ÜZERİNDEKİ ETKİLER. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com

1. DOĞAL ÜZERİNDEKİ ETKİLER. PDF created with pdffactory trial version www.pdffactory.com SULAMANIN ÇEVRESEL ETKİLERİ SULAMANIN ÇEVRESEL ETKİLERİ Doğal Kaynaklar Üzerindeki Etkiler Biyolojik ve Ekolojik Kaynaklar Üzerindeki Etkiler Sosyoekonomik Etkiler Sağlık Etkileri 1. DOĞAL KAYNAKLAR ÜZERİNDEKİ

Detaylı

BÜYÜK MELEN HAVZASI ENTEGRE KORUMA VE SU YÖNETİMİ. Prof. Dr. İzzet Öztürk İTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü

BÜYÜK MELEN HAVZASI ENTEGRE KORUMA VE SU YÖNETİMİ. Prof. Dr. İzzet Öztürk İTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü BÜYÜK MELEN HAVZASI ENTEGRE KORUMA VE SU YÖNETİMİ Prof. Dr. İzzet Öztürk İTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü GÜNDEM Büyük Melen Havzası nın Konumu ve Önemi Büyük Melen Havzası ndan İstanbul a Su Temini Projesi

Detaylı

AKARSULARDA DEBİ ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ

AKARSULARDA DEBİ ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ AKARSULARDA DEBİ ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ Akım Ölçümleri GİRİŞ Bir akarsu kesitinde belirli bir zaman dilimi içerisinde geçen su parçacıklarının hareket doğrultusunda birçok kesitten geçerek, yol alarak ilerlemesi

Detaylı

ISO Doğal ve Yapay Göllerden Numune Alma Kılavuzu TS 6291 Göl ve Göletlerden Numune Alma Kuralları

ISO Doğal ve Yapay Göllerden Numune Alma Kılavuzu TS 6291 Göl ve Göletlerden Numune Alma Kuralları SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRE BAŞKANLIĞI ISO 5667-4 Doğal ve Yapay Göllerden Numune Alma Kılavuzu TS 6291 Göl ve Göletlerden Numune Alma Kuralları KİMYASAL İZLEME ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

Detaylı

TÜRKİYE ULUSAL HİDROLOJİ KOMİSYONU YÜRÜTME KURULU TOPLANTISI ve ÇALIŞTAYI

TÜRKİYE ULUSAL HİDROLOJİ KOMİSYONU YÜRÜTME KURULU TOPLANTISI ve ÇALIŞTAYI TÜRKİYE ULUSAL HİDROLOJİ KOMİSYONU YÜRÜTME KURULU TOPLANTISI ve ÇALIŞTAYI UZAKTAN ALGıLAMA VE BILGI TRANSFERI ÇALıŞMA GRUBU ODTU PROF. DR. ZUHAL AKYÜREK 10-11.02.2014 DSI-Ankara UZAKTAN ALGıLAMA VE BILGI

Detaylı

AKARSU MORFOLOJİSİ TANIMLAR

AKARSU MORFOLOJİSİ TANIMLAR KRSU MORFOLOJİSİ TNIMLR karsu Havzası : karsuyun sularını toplayan alana akarsu havzası (drenaj alanı, su toplama havzası, yağış alanı) denir. İki komşu havzayı ayıran çizgi havza sınırı veya su ayırım

Detaylı

TOPRAK ANA MADDESİ KAYAÇLAR. Oluşumlarına göre üç gruba ayrılırlar 1. Tortul Kayaçlar 2.Magmatik Kayaçlar 3.Metamorfik (başkalaşım) Kayaçlar

TOPRAK ANA MADDESİ KAYAÇLAR. Oluşumlarına göre üç gruba ayrılırlar 1. Tortul Kayaçlar 2.Magmatik Kayaçlar 3.Metamorfik (başkalaşım) Kayaçlar TOPRAK ANA MADDESİ KAYAÇLAR Oluşumlarına göre üç gruba ayrılırlar 1. Tortul Kayaçlar 2.Magmatik Kayaçlar 3.Metamorfik (başkalaşım) Kayaçlar 1. Magmatik Kayaçlar Magmanın arz kabuğunun çeşitli derinliklerinde

Detaylı

Surface Processes and Landforms (12.163/12.463) Fall K. Whipple

Surface Processes and Landforms (12.163/12.463) Fall K. Whipple MIT Açık Ders Malzemeleri http://ocw.mit.edu 12.163./12.463 Yeryüzü Süreçleri ve Yüzey Şekillerinin Evrimi 2004 Güz Bu materyallerden alıntı yapmak veya Kullanım Şartları hakkında bilgi almak için http://ocw.mit.edu/terms

Detaylı

Akifer Özellikleri

Akifer Özellikleri Akifer Özellikleri Doygun olmayan bölge Doygun bölge Bütün boşluklar su+hava ile dolu Yer altı su seviyesi Bütün boşluklar su ile dolu Doygun olmayan (doymamış bölgede) zemin daneleri arasında su ve hava

Detaylı

İÇİNDEKİLER. BÖLÜM 1 Değişkenler ve Grafikler 1. BÖLÜM 2 Frekans Dağılımları 37

İÇİNDEKİLER. BÖLÜM 1 Değişkenler ve Grafikler 1. BÖLÜM 2 Frekans Dağılımları 37 İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 Değişkenler ve Grafikler 1 İstatistik 1 Yığın ve Örnek; Tümevarımcı ve Betimleyici İstatistik 1 Değişkenler: Kesikli ve Sürekli 1 Verilerin Yuvarlanması Bilimsel Gösterim Anlamlı Rakamlar

Detaylı

2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi

2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi 2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi GİRİŞ Tabiatta suyun hidrolojik çevriminin önemli bir unsurunu teşkil eden buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde değişik şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik

Detaylı

İşletme Amaçları ve Koruma Hedefleri Ormancılığın ve orman işletmesinin en önemli görevi, toplumun orman ürün ve hizmetlerine olan ihtiyacını karşılamak olduğundan, işletmenin amaç veya hedeflerini saptaya

Detaylı

Toprak oluşum sürecinde önemli rol oynadıkları belirlenmiş faktörler şu

Toprak oluşum sürecinde önemli rol oynadıkları belirlenmiş faktörler şu TOPRAK OLUŞUMU Toprak oluşum sürecinde önemli rol oynadıkları belirlenmiş faktörler şu şekildedir: 1. İklim (su, sıcaklık, oksijen ve karbondioksit) 2. Ana materyal 3. Bitki ve hayvanlar (organik faktörler)

Detaylı

İşletme Amaçları ve Koruma Hedefleri Ormancılığın ve orman işletmesinin en önemli görevi, toplumun orman ürün ve hizmetlerine olan ihtiyacını karşılamak olduğundan, işletmenin amaç veya hedeflerini saptaya

Detaylı

2229 Ayrıntılı Etkinlik Eğitim Programı SAAT/ GÜN

2229 Ayrıntılı Etkinlik Eğitim Programı SAAT/ GÜN 9.08.206, Cuma Tanışma ve Oryantasyon Yaz okulu öğrencilerinin tanışması, çalışma gruplarının oluşturulması, çalışma konularının verilmesi, görev ve sorumlulukların anlatılması. 2229 Ayrıntılı Etkinlik

Detaylı

SERALARIN TASARIMI (Seralarda Isıtma Sistemleri) Doç. Dr. Berna KENDİRLİ A. Ü. Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü

SERALARIN TASARIMI (Seralarda Isıtma Sistemleri) Doç. Dr. Berna KENDİRLİ A. Ü. Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü SERALARIN TASARIMI (Seralarda Isıtma Sistemleri) Doç. Dr. Berna KENDİRLİ A. Ü. Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Seralarda Isıtma Sistemlerinin Planlanması Bitki büyümesi ve gelişmesi

Detaylı

İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARI NOTLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Tamer Yılmaz, Barış Yılmaz, Halim Sezici 1 ÖZET

İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARI NOTLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Tamer Yılmaz, Barış Yılmaz, Halim Sezici 1 ÖZET İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARI NOTLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Tamer Yılmaz, Barış Yılmaz, Halim Sezici 1 ÖZET Bu çalışmada, Celal Bayar Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğrencilerinin

Detaylı

DRENAJ YAPILARI. Yrd. Doç. Dr. Sercan SERİN

DRENAJ YAPILARI. Yrd. Doç. Dr. Sercan SERİN DRENAJ YAPILARI Yrd. Doç. Dr. Sercan SERİN DRENAJ Yapımı tamamlanıp trafiğe açılan bir yolun gerek yüzey suyu ve gerekse yer altı suyuna karşı sürekli olarak korunması, suyun yola olan zararlarının önlenmesi

Detaylı

İÇİNDEKİLER SI BASKISI İÇİN ÖN SÖZ. xvi. xxi ÇEVİRİ EDİTÖRÜNDEN. BÖLÜM BİR Çevresel Problemlerin Belirlenmesi ve Çözülmesi 3

İÇİNDEKİLER SI BASKISI İÇİN ÖN SÖZ. xvi. xxi ÇEVİRİ EDİTÖRÜNDEN. BÖLÜM BİR Çevresel Problemlerin Belirlenmesi ve Çözülmesi 3 . İÇİNDEKİLER SI BASKISI İÇİN ÖN SÖZ xv ÖN SÖZ xvi YAZARLAR HAKKINDA xix ÇEVİRENLER xxi ÇEVİRİ EDİTÖRÜNDEN xxiii K I S I M B İ R ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ 1 BÖLÜM BİR Çevresel Problemlerin Belirlenmesi ve Çözülmesi

Detaylı

PE = 0.7(AxBxCxX)+VE+KE (Eşitlik 8.1.) = 0.7TE+VE+KE (Eşitlik 8.2.)

PE = 0.7(AxBxCxX)+VE+KE (Eşitlik 8.1.) = 0.7TE+VE+KE (Eşitlik 8.2.) 8.2.3. Storie İndex PE = 0.7(AxBxCxX)+VE+KE (Eşitlik 8.1.) = 0.7TE+VE+KE (Eşitlik 8.2.) PE: Parsel endeksi A: Toprak derinliği ve profil grubu B: Üst toprak bünyesi C: Eğim X: Diğer faktörler TE: A, B,

Detaylı