Ömer Faruk Girgin. President The Jockey Club of Turkey. Friday, July 20, 12

Transkript

1 Ömer Faruk Girgin President The Jockey Club of Turkey Friday, July 20, 12

2 MODERN TÜRK AT YARIŞÇILIĞININ BAŞLANGICI VE BUGÜNÜ

3 Türkiye de Cumhuriyet Öncesi Yarışs Tarihi At, şimdiki Türkiye toprakları olan Anadolu da İ.Ö 3000 yıl öncesinden beri yaşamış olan ve bir çoğunun Türk ve Orta Asya kökenli olduğu kanıtlanmış olan SÜMER ler, ELAM lar, HURRİ ler, HİTİT (ETİ) ler ve daha sonraki diğer toplumlar ve medeniyetler de her zaman mevcut ve çok önemli bir varlık olmuştur. İ.S 1000 tarihinden itibaren Anadolu ya tamamen yerleşmiş olan Türk ler için At ın ne kadar önemli olduğu tüm dünyaca malumdur, bunu burada anlatmayacağım. Bildirimin konusu Osmanlı İmparatorluğu nun son dönemleri ve sonrası 1920 yılında kurulan yeni Türkiye Cumhuriyetinde ve kurucumuz Mustafa Kemal Atatürk atçılık vizyonu ve bugünümüze geliş.spora ve yarışlara çok meraklı olan Osmanlı Padişahı SULTAN ABDÜLLAZİZ izmir de Smyrna Races Clup ın organize ettiği bu yarışlara kendi özel hazinesinden ( Hazinei-hassa) 300 altın ödenek ayırmış ve her yıl bu ödül ile SULTAN KOŞUSU adı ile büyük koşu düzenlenmiştir. Friday, July 20, 12

4 Türkiye de Cumhuriyet Öncesi Yarışs Tarihi Osmanlı İmparatorluğun da batı standartlara nispeten uygun ilk yarışların yılında İzmir de yapıldığını biliyoruz. Bu yarışlar Türkiye ilk defa kurulmuş olan SMYRNA RACES CLUP tarafından organize edilmiştir. Friday, July 20, 12

5

6

7 Türkiye de Cumhuriyet Öncesi Yarışs Tarihi İzmir den sonra yine düzenli ve kurallı yarışlar, İstanbul un en güzel mesire yerlerinden biri olan Kağıthane semtinde 1864 tarihinde yapıldığını biliyoruz ve bununla ilgili ham ipek kağıda basılı yarış programını görüyoruz. Friday, July 20, 12

8

9 Osmanlı Padişahının favori atı (Çırağan Sarayı Önünde)

10

11

12

13

14 Daha sonra, düzenli ve kurallı yarışlar, 1901 senesinden itibaren Samsun şehrinde, Canik Valisi öncülüğü ve kontrolün da yapılmıştır. Smyrna Races Clup tan sonra, 1909 senesinde, İstanbul da yarışları organize etmek için OSMANLI COKEY KULÜBÜ ( JOCKEY CLUP OTTOMAN) kurulmuş ve bunu 1913 yılında kurulan SİPAHİ OCAĞI VE ISLAHI NESLİ FERES CEMİYETİ takip etmiştir. Friday, July 20, 12

15

16

17 Mustafa Kemal Atatürk atçılık vizyonu ve bugünümüze geliş Friday, July 20, 12

18 Mustafa Kemal Atatürk atçılık vizyonu ve bugünümüze gelişs 1-Dünya savaşı sonrası Osmanlı İmparatorluğunun hitamında kurulan yeni Türkiye Cumhuriyetinin kurucusu MUSTAFA KEMAL ATATÜRK yeni ufuklara açık olan dünya görüşü ile şu sözü At yarışları modern toplumlar için sosyal bir ihtiyaçtır söylemiş ve bu sözün akabinde Türkiye de tamamen Avrupa standartlarına uygun sistemin kurulması talimatını vermiştir. T.B.M.M tarafından, 1926 yılında çıkarılan 904 sayılı Hayvanat-ı Islah Kanunun da modern at yarışlarının kuralları ve Türkiye de yarışları idare edecek olan YARIŞ ISLAH ENCÜMENİ de da yer almıştır. Bu kurul derhal İngiltere ve Fransa yarışçılık sisteminin bir karmasını içeren at yarışları tüzüğü ve yönetmeliklerini safkan arap ve thoroughbred atlar için çıkarmışlardır. Friday, July 20, 12

19 Mustafa Kemal Atatürk atçılık vizyonu ve bugünümüze gelişs Bu kanun çıkar çıkmaz, Ulu önder ATATÜRK tüm devlet büyüklerine başta başbakan, genelkurmay başkanı olmak üzere, maddi durumu iyi olan bir çoğundan, kendisi gibi at sahibi olmalarını istemiştir. ATATÜRK ve diğer kişiler yurt dışından yeni atlar ithal etmişler ve düzenli koşular başlamış ve ilk Türk Derbisi 1927 yılında koşulmuştur. Friday, July 20, 12

20 ÖRNEK JOKEY LİSANSI

21 Mustafa Kemal Atatürk atçılık vizyonu ve bugünümüze gelişs Thoroughbred atları için bu hareketi bizzat kendisi ve yakınlarına yaptırtmış, Thoroughbred için Karacabey Harasına, saf kan arap atları için Osmanlı İmparatorluğundan kalan dev at çifliklerinden bir çoğuna safkan arap atı yetiştirilmesi talimatını vermiş ve 1928 yılından 1933 yılına kadar yurt içinden, saraylardan, Irak, Suriye ve Lüblan dan bir çok aygır ve kısrak alınarak bu günkü safkan Türk Arap Atının temelleri atılmıştır. Kendisi de SUZA isimli bir arap atını bu haralara hediye etmiştir. Friday, July 20, 12

22 Arap Atları soy kütüğü örneği

23 Arap Atları soy kütüğü örneği

24 Mustafa Kemal Atatürk atçılık vizyonu ve bugünümüze gelişs 1.Dünya Savaşından yenik çıkmış, hemen peşine 1920 den 1922 yılı sonlarına kadar KURTULUŞ SAVAŞINI yapmış Türk milleti büyük bir yokluk içinde iken bile ATATÜRK modern dünyaya uyum için ekonomik, sosyal, kültürel birçok bile demeyeceğiz, tüm Türkiye nin her şeyini baştan aşağı değiştirmiştir yılının Türkiye şartları ve 1929 dünya ekonomik krizine rağmen ATATÜRK hiçbir yeniliklerden geri kalmamış ve at yarışlarının o günün şartlarına göre belki de hiç düşünülmemesi gerekirken bu konuya çok önem vermiştir. Yine büyük bir ön görü ile o tarihlerde dünyanın en önemli mimarı olan İtalyan Violetti ye Ankara hipodromunu ve yanındaki spor komplexsini yaptırmış ve 1927 yılında açılmıştır. Friday, July 20, 12

25 Kanunun ilk hazırlanmasına çalışırken, başbakan İsmet İnönü ile

26 1927 Gazi koşusu Gazete haberi

27 1927 Gazi Koşusunu seyrederken

28 1927 Gazi Koşusunu seyrederken

29

30

31

32

33

34

35 Ankara hipodromunda Gazi Koşusu 1937

36 Türkiye de Cumhuriyet Öncesi Yarışs Tarihi Türkiye de at yarışları organizasyonu 1926 dan 1944 yılına kadar Gıda, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı altında, 904 sayılı kanuna bağlı olarak Yarış Islah Encümeni kontrolünde yapılmış, 1944 den 1953 yılına kadar At Sahipleri Derneği tarafından yapılmıştır yılında çıkan sadece At Yarışları ile ilgi olan 6132 sayılı A T YARIŞLARI HAKKINDAKİ KANUN ile at yarışlarının organizasyonu Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının kontrolünde 1950 yılında kurulmuş olan Türkiye Jokey Kulübü tarafından yürütülmektedir. Friday, July 20, 12

37 Türkiye de Cumhuriyet Öncesi Yarışs Tarihi T.J.K ile birlikte Türkiye de at yarışları gelişimi çok büyük bir iğme sağlayarak her geçen yıl atçılık sektörünü büyütmüştür yılında üç ana hipodrom İstanbul, Ankara ve İzmir ile başlayan yarışlar Adana hipodromunun katılımı ile 1985 yılına kadar gelmiş ve 1985 den itibaren Bursa, Şanlıurfa, Elazığ ve Diyarbakır hipodromlarını devreye girerek bu gün 8 hipodroma ulaşmıştır. Friday, July 20, 12

38 Istanbul Veliefendi Hipodromu

46 Izmir Şirinyer Hipodromu

49 TÜRKİYE DE GANYAN BAYİ SİSTEMİ

50 Türkiye de Ganyan Bayi Sistemi 1953 yılına kadar sadece On Track Betting olarak müşterek bahisler organize edilmiş, bu yıldan itibaren 1968 yılına kadar T.J.K nün bir çok nokta da ve şehirde açtığı kendi lokallerinde ( Off Track Betting) müşterek bahis oynatmaya devam etmiştir yılından itibaren özellik altılı ganyan oyununun (pick six) popülerite kazanması ile TJK bir çok bayi (Off Track Betting shop) açarak bu konuda Fransa ve İngiltere ile birlikte o yıllarda dünyada öncü konumuna geçmiştir yılından itibaren kompütürize (Tote) sisteme tam entegrasyon sonrası tüm bayiler on-line sisteme geçmiş ve bugün bayi sayısı 2700 e ulaşmıştır. Bu organizasyon müşterek bahis hasılatını çok büyük ölçüde artırmış olup bu gün taplam cironun % 90 nını bayiler ve internet üzerinden sağlamaktadır. Ancak bayilerin en önemli katılımı 1993 den itibaren tüm yarışların özel ve resmi TV kanallarından şifresiz canlı olarak tüm ülkeye yayınlanması neticesinde en yüksek verime ulaşmıştır. Friday, July 20, 12

51 Türkiye de Ganyan Bayi Sistemi Ancak benim inancım ve yaptığım tespitler, başlangıçta sağlanan bu büyük sıçrama orta ve uzun vadede terse dönüyor. Çünkü at yarışı oynayan insanların profili diğer oyunları oynayan insanlardan çok çok farklı. Birçok konuşmada Futbol, oto yarışı vs. ve bunlarla ilgili meşhur sporcular gösterildi. Çünkü bunlar birkaç yıllık meşhur değiller, bunlar yıllık süreyle meşhurlar. Aynı şekilde Futbol Basketbol beyzbol Ferrari vs. takımları ve isimleri ve markaları hep kalıcı olmaktadır. Ama öyle umuyorum ki yarış severler birkaç film yapılan attan ve ya çok çok meşhur aygırların haricinde nice çok büyük şampiyonların adını unuttular. Bu çok uzun bir konu aslında Friday, July 20, 12

52 Türkiye de Ganyan Bayi Sistemi Dolayısıyla çok sayıda müşterimiz olması ve bunların devamlılık arzetmesi için yarışseverleri devamlı olarak (önemli birkaç günde değil) hipodroma tekrar çekmek gerektiğine inanıyorum. Zira bahsi eğer internet mobil cihaz ve TV den oynayacak ise insanların çok daha yakından temasta oldukları birçok oyun çeşidi var. Bu farklılığı tespit etmemizde çok büyük fayda var. Biz Türkiye olarak her zaman insanları oyuncu olarak değil, yarışı ve atı seven insanlar olarak gördük. Friday, July 20, 12

53 TÜRKİYE DE YARIŞÇILIĞIN GELECEĞİ

54 TÜRKİYE DE YARIŞÇILIĞIN GELECEĞİ TJK, 1973 yılından itibaren özellikle Thoroughbred atlarda yetiştiricilik faaliyetlerini çok büyük ölçüde desteklemiş ve bununla ilgili dünya çapında aygırlar ithal etmiş ve Haralar (National Studs) ve aşım istasyonları (Covering Stations) kurmuştur. Friday, July 20, 12

55

56

57 TÜRKİYE DE YARIŞÇILIĞIN GELECEĞİ Türk atçılığının 1926 yılında kuruluşundan günümüze kadar Tüm Hükümetlerimiz ve tüm Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlıklarımızın Yarış Müesseselerine ve TJK ne tam destek vermişlerdir. Devlet ile bir sivil toplum örgütünün bir asıra yakın süre uyum içinde çalışmış olması gelinen noktanın en büyük nedenidir. Bu kadar desteğe rağmen fazla başarılı olamadığımız tek konu müşterek bahisler üzerindeki yüksek vergi oranlarıdır. ( Ülkemizin şartlarından dolayı) Bu oranların dünya standartlarına inmesi halinde müşterek bahis gelirlerimizde dünyada hiç kimsenin inanamayacığı bir iğme yakalayacağımıza inancım tamdır. Ülkemizin son yıllarda yakaladığı başarılı ekonomik gelişmenin bu kesinti oranlarına yansıyacağına da inanıyoruz. Friday, July 20, 12

58 TÜRKİYE DE YARIŞÇILIĞIN GELECEĞİ Türk atçılığının hedefi büyüktür, Türk atçılığı dünyada ki en önemli atçılık ülkesi olma yolunda ki çalışmalarına tüm inancı ile devam etmektedir. Gelişim için üç grup çok önemlidir. Bir çok konuşmacıda buna değinmiştir. At Sahipleri, yetiştiriciler ve tabiki müşteriler bunların mutluluğu çok önemli. Bu üç unsuru mutlu ederseniz büyümeniz kaçınılmazdır. Friday, July 20, 12

59 TEŞS EKKÜRLER