uzman yaklaşımı rehberlik Branş Analizi Taner DEMİR

Transkript

1 Branş Analizi rehberlik 2012 sınavı ile birlikte 2013 sınavında da rehberlik sorularının kalitesiyle ilgili hayal kırıklığı devam etmektedir. Sorular genel olarak değerlendirildiğinde kolay ve orta güçlükte nitelendirilebilir. Adaylar tarafından da zorlanmadan cevaplandırıldığı düşünülmektedir. Ancak 76. ve 78. sorular tartışmaya açık sorulardır. Bu sorular iki cevabın da olabileceği nitelikte sorulardır. 12 sorunun 5 inin daha ağırlıklı olarak bireyi tanıma hizmeti ve bireyi tanıma teknikleri ile ilgili olduğu görülmektedir. 12 sorudan bir tanesi de geçen sene olduğu gibi özel eğitimle ilgilidir. yaklaşımı Taner DEMİR

2 soruların konulara göre dağılımı rehberlik KONU BAŞLIĞI SORU SAYISI Rehberlik İlkeleri 1 Rehberlik Hizmetleri 2 Bireyi Tanıma Teknikleri 5 Mesleki Rehberlik 1 İletişim Empatik Dil 1 yaklaşımı Gelişimsel Rehberlik Türleri 1 Özel Eğitim 1 Toplam 12

3 69. Aşağıdakilerden hangisi psikolojik danışma ve rehberliğin ilkelerinden değildir? A) Birey, seçme özgürlüğüne sahiptir. B) Dini, dili ve cinsiyeti ne olursa olsun her insan saygıya değerdir. C) Rehberlik faaliyetlerinde gönüllülük esastır. D) Rehberlik faaliyetleri takım çalışmasını gerektirir. E) Rehberlik faaliyetleri bütün okullarda aynı şekilde yürütülür.* Soruda rehberlik ilkelerinden olmayan seçenek sorulmaktadır. Rehberlikte bireyin seçim özgürlüğü, koşulsuz saygı, gönüllülük temel ilkeler arasındadır. Aynı zamanda da rehberlik çalışmaları yürütülürken sınıf rehber öğretmeni, okul rehber öğretmeni, okul yöneticileri ve diğer tüm personelle birlikte ekip çalışması hâlinde bu çalışmalar yürütülmelidir. Dolayısıyla A, B,C ve D seçenekleri doğrudur. Ancak E seçeneğinde yer alan rehberlik faaliyetleri tüm okullarda aynı şekilde yürütülür ifadesi yanlıştır. Okulun özelliklerine, öğrencilerin gelişim düzeylerine, ihtiyaçlara ve yapıya bağlı olarak rehberlik faaliyetlerinin yürütülmesi okullarda farklılık gösterir. Doğru yanıt E seçeneğidir. Soru daha önceki yıllarda da farklı şekilde sorulmuş bir sorudur. Rehberlik ilkeleri ile ilgili sorular sürekli olarak ÖSYM tarafından yoklanan konular arasında yer almaktadır. Oldukça kolay nitelikte bir sorudur.

4 70. Aşağıdakilerden hangisi, bireyi tanıma faaliyetleri içinde yer alır? A) Öğrencilerin, kendilerini keşfetmelerine yardımcı olacak sosyal etkinlikler düzenlemek* B) Olumsuz öğretmen davranışlarını değiştirmek amacıyla öğretmenlere yönelik seminerler düzenlemek C) Psikolojik danışma süreci tamamlandıktan sonra öğrencinin yaşantısındaki değişikliklerin bilinmesine yönelik çalışmalar yapmak D) Öğrencilerin ilgi, yetenek ve diğer özellikleri doğrultusunda bir eğitim programını seçmelerini sağlamak E) Evde öğrenciyi olumsuz olarak etkileyen şartları olumluya çevirmek amacıyla veliyle görüşmek Soruda bireyi tanıma hizmetleri kapsamında yer alan faaliyet sorulmaktadır. B seçeneğinde öğretmenlere yönelik seminerler düzenlemek müşavirlik hizmeti kapsamındadır. C seçeneğinde yer alan psikolojik danışma hizmetleri alanların durumlarının takibi izleme hizmeti kapsamındadır. D seçeneği yöneltme hizmeti kapsamındadır. E seçeneği de müşavirlik hizmetleri kapsamında değerlendirilebilir. A seçeneğindeki bireylerin kendilerini tanımaları amacıyla sosyal etkinlikler düzenlenmesi ise bireyi tanıma hizmetleri kapsamındadır. Çünkü bu sosyal etkinlikler yoluyla bireylerin hangi tür özelliklerinin ön plana çıktığı konusunda bir farkındalık kazanılacaktır. Bireyi tanıma hizmetlerinde de temel amaç bireyin kendisiyle ilgili farkındalıklar kazanmasıdır. Doğru yanıt A seçeneğidir. Soruda farklı bakış açılarıyla yorumlar getirilebilir. Örneğin D seçeneğinde yer alan yöneltme hizmetlerinin sağlıklı yapılabilmesi için mutlaka bireyi tanıma hizmetlerinden yararlanmak gerekir. Ancak soru bireyi tanıma hizmetleri içinde yer alır şeklinde sorulduğu için D seçeneğinde verilen durum bireyi tanıma hizmetlerinin kullanımını gerektirir yani yöneltme hizmetlerinin temelinde bireyi tanıma hizmetleri vardır.

5 71. Umut, derslerinde yeterince başarılı olamayan bir öğrencidir. Ailesi bu durumu öğretmenin, bireysel farklılıkları gözetmeksizin sınıftaki öğrencilere aynı şekilde davranmasına ve Umut la yeterince ilgilenmemesine bağlamaktadır. Öğretmen ise Umut ta dikkat eksikliği olduğunu düşünmektedir. Umut un ailesi ve öğretmeni arasında ortak bir anlayış, aşağıdaki hizmet alanlarından hangisiyle sağlanabilir? A) Oryantasyon B) Bilgi toplama C) Grup rehberliği D) Konsültasyon (Müşavirlik)* E) Yöneltme ve yerleştirme Müşavirlik hizmetleri doğrudan öğrencilere dönük olmayan; psikolojik danışma ve rehberlik çalışmalarının etkinliğini artırmaya dönük olan çalışmalardır. Bu hizmetlerin amacı; okuldaki yönetici ve öğretmenlerin daha uygun ve ortak bir rehberlik anlayışına sahip olmasını, çalışmalarda bu anlayışın esas alınmasını ve okuldaki tüm olanakların bu anlayışa uygun biçimde kullanılmasını sağlamaktır. Böyle bir çalışma velilerle de yapılabilir. Ailede bir anlayış geliştirmek amacıyla ve aile olanaklarının öğrencinin gelişimine destek olacak biçimde düzenlenmesi için konsültasyon çalışmaları yürütülebilir. Soruda da verilen durumda Umut un ailesi ve öğretmeni arasında ortak bir anlayış geliştirme noktasındaki destekler konsültasyon (müşavirlik) hizmeti kapsamındadır. Doğru yanıt D seçeneğidir. Müşavirlik ile ilgili sorular ÖSYM tarafından sıklıkla sorulmaktadır. Soruya bakıldığında oldukça açık bir şekilde cevabın kendisini ortaya koyduğu söylenebilir.

6 72. Okul oryantasyon programlarıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Tüm öğrencilere ulaşabilmelidir. B) Okulun sürekli bir faaliyeti olmalıdır. C) Uygulanmasında, okuldaki tüm görevliler iş birliği içinde olmalıdır. D) Velileri de kapsamalıdır. E) Birincil amacı, akademik başarıyı artırmaktır. Psikolojik danışma ve rehberlikte alıştırma-oryantasyon hizmetleri öğrencilere okulu ve okulda bulunan olanakları tanıtmak amacı ile düzenlenen çalışmaları kapsar. Öğrencilere okulu ve okulda bulunan olanakları hatta yakın çevreyi tanıtmak, okul yöneticileri başta olmak üzere okuldaki tüm personeli ilgilendiren bir sorumluluktur. Dolayısıyla A,B,C ve D seçenekleri doğrudur. Ancak E seçeneğinde yer alan ifade yani birincil amacının akademik başarıyı arttırması ifadesi doğru değildir. Oryantasyon çalışmaları ile amaçlananlar arasında dolaylı olarak akademik başarıyı arttırmak da düşünülebilir ama bunun birincil amaç olarak düşünülmesi doğru değildir. Doğru yanıt E seçeneğidir. Soru oryantasyon hizmetleri ile ilgili bir sorudur. Daha öncesinde de oryantasyon hizmetleri ile ilgili soru sorulmuştur. Soru kolay nitelikte bir sorudur.

7 73. Zeynep Öğretmen, öğrencilerini bazı niteliklerine göre gözlemleyip derecelendirme ölçeğine kayıt etmektedir. Aşağıdaki durumlardan hangisinde, Zeynep Öğretmen mantık hatası yapmaktadır? A) Sınıfa yeni gelen Sibel in teneffüste tek başına oturduğunu görmesi üzerine onun arkadaşlık ilişkilerinin iyi olmadığı yargısına varması B) Derslerinde başarılı olan Aysel i, liderlik özelliği olan bir öğrenci olarak değerlendirmesi C) Gözlediği nitelikler yönünden öğrencilerini genellikle orta düzeylerde derecelendirmesi D) Derslerinde yüksek notlar alan öğrencileri zeki olarak nitelendirmesi E) Derslerinde başarısız olan Ekin i, arkadaşlarıyla ilişkilerinde sorunlu olarak değerlendirmesi Dereceleme ölçekleri ile ilgili karışabilecek olan hatalardan biri de mantık hatasıdır. Mantık hatası birbirine benzer nitelikte olan yapıların birbirine karıştırılması ile ilgili ortaya çıkabilecek bir hatadır. Özellikle bu konu anlatılırken de genelde örnek olarak başarılı olan öğrencilerin aynı zamanda da zeki olduğunun düşünülmesi verilmektedir. Soruda tam olarak bu durum sorulmuştur. Özellikle böylesi bir duruma Bilim Sanat Merkezlerine öğrenci seçimi ile ilgili durumda rastlanmaktadır. Öğretmenlerden bilim sanat merkezlerine öğrenci seçimi için uygun olan öğrencileri bildirmeleri istendiğinde öğretmenler genelde başarılı olan öğrencileri zeki olan öğrenciler olarak değerlendirmektedirler. Bu durum mantık hatası kapsamında yapmış oldukları bir hatadır. Zeynep öğretmenin de derslerinde yüksek notlar alan öğrencileri zeki olarak nitelendirme tam olarak bu durumdur. Doğru yanıt D seçeneğidir. Son yıllarda özellikle dereceleme ölçeklerine karışan hatalarla ilgili sorular gelmektedir. Bu sene de aynı şekilde bir soru olarak karşımıza çıkmıştır. Hata türlerini iyi bilmeyen öğrencilerin zorlanabileceği nitelikte bir sorudur.

8 74. Gelişimsel rehberlik yaklaşımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) İhtiyaçlara yöneliktir. B) Kriz odaklıdır.* C) Amaç yönelimlidir. D) Yaratıcı ve esnektir. E) Öğretimle kaynaştırılmıştır. Gelişimsel rehberlik Mathewson tarafından ortaya atılmış bir anlayıştır. Bu anlayış ihtiyaçlara yöneliktir. Daha çok amaç yönelimlidir. Yaratıcı ve esnektir. Öğretimle kaynaştırılmıştır. Krize müdahale çalışmaları da bu anlayış içerinde yer alır ama gelişimsel rehberlik anlayışı için kriz odaklı olarak nitelendirme yapmak doğru değildir. Doğru yanıt B seçeneğidir. Gelişimsel rehberlik ile ilgili daha öncesinde de sorular sorulmuştur. Sorunun düzeyi kolay niteliktedir.

9 75. Ailem beni hiç anlamıyor, kendimi çok yalnız hissediyorum. diyen bir öğrenciye öğretmeni aşağıdakilerden hangisini söylerse empatik bir tepki vermiş olur? A) Sence ailen seni neden anlamıyor olabilir? B) Sen yanlış düşünüyor olabilir misin? Empatik dil karşımızdaki kişiyi anlamaya yönelik olan iletişim dilidir. Ailem beni anlamıyor, kendimi çok yalnız hissediyorum diyen bir öğrencinin aslında temelde beklentisi ailesinin ona yakın davranmasıdır. Doğru yanıt E seçeneğidir. C) Çocukluğundan bahsedebilir misin? D) Bunu onlara söylemelisin. E) Ailenin sana daha yakın davranmasını istiyorsun. * Daha önceki yıllarda da empatik dille ilgili çok soru gelmiştir. Bu soru da benzer nitelikte empatik dil ile ilgili örnek bir durum vererek uygun olan tepkinin sorulduğu bir sorudur.

10 76. Ben çok yetenekliyim, çok güzel resim yapabiliyorum. Bu nedenle ressam olabilirim. düşüncesiyle güzel sanatları seçen bir gencin bu kararı hangi kuramcının görüşüyle açıklanabilir? A) O Hara ve Tiedeman B) Roe C) Ginzberg ve arkadaşları D) Parsons E) Super Bu soru tartışılması gereken bir sorudur. Soruda sorulan durum hem Ginzberg hem de Super in görüşleri açısından da değerlendirilebilecek bir sorudur. Sorunun bu hâliyle birbirinden ayırmak mümkün gözükmemektedir. Zaten Super da Ginzberg in doktora öğrencisidir. Dolayısıy- la Ginzberg in görüşlerinden etkilenmiştir. Super, Ginzberg ten farklı olarak kariyer seçiminde çok sayıda faktörün etkileri olduğunu belirtmiştir. Super ın kuramında yaşam dönemleri ve benlik kavramı önemli yer tutar. Geliştirmiş olduğu kuram bazı temel varsayımlara dayanır. Bu varsayımlardan belki de Super deyince en öne çıkanı ve bilineni benlik kavramıdır. Super a göre bireyler büyürken kendi rolleri, kişilik özellikleri ve yeteneklerine ilişkin bir bakış açısı geliştirirler. Ardından da kendilerine bakış açıları ile çeşitli meslekleri sahip olduğu bilgilere göre karşılaştırırlar ve benlik kavramlarını mesleki alana geçirmeye çalışırlar. Böylelikle de bireyler kendi benlik kavramlarını (kendi ilgi, yetenek ve kişilik özelliklerini) en iyi ifade eden ve yansıtan mesleği bulmaya çalışırlar. Meslek seçimi benlik kavramının bir meslek adıyla uygulamaya konmasıdır. Bu açıklamalar doğrultusunda soruda belirtilen ben çok yetenekliyim, çok güzel resim yapabiliyorum. Be nedenle ressam olabilirim düşüncesi kişinin kendisini algılaması yani mesleki benlik kavramı ile ilişkilendirilebilir. Ancak farklı yorumlara açık ve yaş aralığı da belirtilmeyen bu şekilde bir soru öncülüyle meslek kuramcılarından Super a ulaşılabileceği gibi Ginzberg in deneme dönemindeki yetenek basamağına da ulaşılabilir. Ginzberg in deneme dönemi diye adlandırdığı bu dönemin başlangıcında, çocuklar neden hoşlanıyorlarsa onu olmak isterler. Ardından yeteneklerini dikkate almaya başlarlar çünkü bazı şeyleri diğerlerinden daha iyi yapabildiklerini fark ederler. Daha sonra ise bazı etkinliklere içsel ya da dışsal nedenlerle daha fazla önem verdiklerini fark ederler. Bu dönem boyunca çocuklardan ve ergenlerden sırasıyla Bundan hoşlanıyorum. (ilgiler), Bunda iyiyim (yetenek) Bu benim için önemli. (değerler) ve Bu doğrultuda gitmek istediğimi düşünüyorum. (geçici seçimler) ifadelerini dile getirirler. Dönemin sonunda da ilgi, yetenek ve değerlerini dikkate alarak mesleki tercihlerini düşünmeye başlarlar. Deneme dönemi kendi içinde ilgi, yetenek, değer ve geçiş basamağı olmak üzere dört basamağa ayrılır. Bu basamaklardan yaşlar arasını kapsayan yetenek basamağında ergenler kendi becerilerini daha doğru bir şekilde değerlendirebilirler. İki yıl önce basketbolcu olmak istiyordum ama şimdi fark ediyorum bu işte yeterince iyi değilim. ya da Babam gibi mühendis olabileceğimden emin değilim, bu iş için matematikte çok iyi olmak gerekir. şeklinde ifadeleri kullanabilirler. Bu basamakta ergenler için eğitim süreci giderek önem kazanır ve ergenlerin zaman algısı gelişir. Buna bağlı olarak da kendilerini ve geleceği daha gerçekçi değerlendirebilirler. Dolayısıyla Ginzberg ile ilgili bu bilgiler doğrultusunda Ben çok yetenekliyim, çok güzel resim yapabiliyorum. Bu nedenle ressam olabilirim. diyerek güzel sanatları seçen bir bireyin bu seçimi Ginzberg in yetenek basamağı ile de açıklanabilir. Soruda hem yaş dönemi ifadesi verilmemiştir hem de güzel sanatları seçebilirim derken bunun lise mi üniversite mi olduğu belli olmadığı için Ginzberg in yetenek basamağı ile de bu soruyu açıklamak mümkündür. Dolayısıyla tartışmalı olduğu düşünülen bir sorudur. ÖSYM nin verdiği doğru yanıt E seçeneğidir. Sınavın en çok tartışılan sorularından ilkidir. Bu sorunun net olmadığı görülmektedir. Doğru cevap Super olarak verilmesine rağmen Ginzberg in deneme döneminin yetenek basamağındaki bireyin söylemi olabileceği de düşünülebilecek nitelikte bir sorudur.

11 77. Aşağıdakilerden hangisi, görüşme tekniğinin özelliklerinden değildir? A) Geçerlik ve güvenirliğinin yüksek olması* B) Bireyin beden dili hakkında bilgi vermesi C) Kullanım alanının çok geniş olması D) Duruma göre, kapsamda değişiklik yapma olanağı vermesi E) Okuma yazma bilmeyenlere de uygulanabilmesi Soruda görüşme tekniğinin özellikleri ile ilgili olmayan durum sorulmaktadır. Görüşme tekniği bireyi tanımada en sık ve en kolay kullanılan tekniklerden biridir. Bireyin söylemi ve eylemi arasındaki tutarlılığı yani beden dili ve sözel anlatımı arasındaki paralellikleri ya da çelişkileri de görmemizi sağlar. Görüşme süreci içerisinde istenen noktalarda görüşmeyi yönlendirmek mümkündür. Görüşülen kişinin kâğıt kalem kullanmasını gerektirmediği için okuma yazma bilmeyenler için uygundur. Bu nedenle B, C, D ve E seçenekleri doğrudur. Ancak A seçeneğinde yer alan geçerliği ve güvenirliği yüksek bir teknik olduğunu iddia etmek doğru olmayacaktır. Geçerlik ve güvenirlik kavramları hipotetik kavramlardır. Bu kavramlar görüşme gibi bir teknik için çok da uygun kavramlar değildir. Amacından sapma ve istenen bilgilerin yerine doğru olmayan bilgiler alma olasılığı da olduğu için geçerlik ve güvenirliğinin yüksek olduğunu ifade etmek doğru olmayacaktır. Doğru yanıt A seçeneğidir. Görüşme tekniğinin olumlu ve olumsuz yanlarını bilen adayların kolaylıkla cevaplayabileceği, bireyi tanıma teknikleri ile ilgili orta düzeyde bir sorudur.

12 78. Sosyometri tekniğiyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Gruptaki sosyal ilişki örüntüsünü belirleme olanağı sağlar. B) Uygulanacak grup üyelerinin birbirlerini yeterince tanıması gerekir. C) Sonuçları, birey ve grup hakkında genelleme yapma olanağı sağlar. D) Sonuçları, grafi ğe dönüştürülebilir. E) Uygulama, öğrencilerin sosyalleşmelerine katkıda bulunabilir. Soruda sosyometri tekniği ile ilgili olan özelliklerden yanlış olan ifade sorulmaktadır. A seçeneği doğrudur çünkü sosyometri tekniği grubun bize sosyal dokusunu adeta sosyal röntgenini verir. Böylece sosyal ilişki örüntüsünü belirleme olanağı sağlar. B seçeneği de doğrudur. Grup üyeleri birbirini yeterince tanımadan sosyometri uygulaması yapılmaması gerekir. Sonuçlar grafi ğe dönüştürülüp en çok tercih edilen öğrenciler ile en az tercih edilen öğrencilerin puanları gözlemlenebilir. Bu noktada doğru cevap C seçeneği olarak verilmiştir. Sonuçlarından yola çıkarak birey ve grup hakkında genelleme yapma olanağı sağlar ifadesi yanlıştır. Böyle bir genelleme yapılması doğru olmayacaktır. Sadece o gruba ve o zaman dilimine özgü bir sonuç alınabilir. Birkaç ay sonrasında ya da farklı bir grup oluşumunda durumda değişiklik olabilir. Ancak E seçeneğinde belirtilen sosyometri uygulamasının öğrencilerin sosyalleşmesine katkı sağlaması da düşünülemez. Yalnızca sosyometri tekniğini uygulamak öğrencilerin sosyalleşmesine katkı sağlamayacaktır. Ancak sosyometri sonuçlarına dayalı olarak öğretmen ya da rehberlik servisinin yapacağı ek çalışmalar öğrencinin sosyalleşmesine katkı sağlar. Bu duruma göre soruda iki tane yanlış ifade ortaya çıkmaktadır. Doğru yanıt C seçeneğidir. Bu soru da tartışmalı bir sorudur. ÖSYM nin yaptığı bu nitelikte bir sınavda böyle bir sorunun olmaması gerekir.

13 79. Bireyin kendisini nasıl algıladığı ile başkaları tarafından nasıl algılandığı hakkında ipucu veren teknik aşağıdakilerden hangisidir? A) Kimdir bu* B) Sosyometri C) Sosyal uzaklık ölçeği D) Anekdot E) Vaka incelemesi Kimdir bu tekniği öğrencilerin kendilerini ve birbirlerini nasıl algıladıkları konusunda bilgi verir. Öğretmen bu testle, öğrencilerin birbirlerine yönelik olumlu ve olumsuz algılamalarını ortaya çıkartarak olumsuz algı ve tutumları ortadan kaldırmaya, olumlu algılamaları da pekiştirmeye yönelik rehberlik çalışmaları yapar. Bu nedenle soruda da belirtilen bireyin kendisini nasıl algıladığı ile başkalarının onu nasıl algıladığı hakkında ipucu veren teknik kimdir budur. Doğru yanıt A seçeneğidir. Soru kimdir bu ile ilgili oldukça açık bir sorudur. Adayların zorlanmadan yaptıkları düşünülmektedir.

14 80. Özel eğitim hizmetleri yönetmeliğine göre, aşağıdakilerden hangisi kaynaştırma eğitiminin ilkelerinden değildir? A) Özel eğitim gerektiren her bireyin akranlarıyla birlikte aynı kurumda eğitim görme hakkı vardır. B) Kaynaştırma eğitimine devam eden öğrenciler, özel gereksinimlerine göre birkaç sınıfta toplanırlar. C) Bütün bireyler öğrenebilir ve öğretilebilir. D) Karar verme süreci; aile-okul-eğitsel tanımlama, izleme ve değerlendirme ekibi dayanışmasına dayalı olarak gerçekleşir. E) Hizmetler bireyin yetersizliğine göre değil, bireylerin eğitim gereksinimine göre planlanır. Soru özel eğitim alanı ile ilgili gelen tek sorudur. Soruda kaynaştırma eğitiminin ilkeleri ile örtüşmeyen durum sorulmaktadır. Kaynaştırma eğitiminin temel ilkeleri şu şekilde özetlenebilir: Özel eğitime ihtiyacı olan bireyin akranlarıyla aynı kurumda eğitim görme hakkı vardır. Kaynaştırma, özel ve genel eğitimin ayrılmaz bir parçasıdır. Hizmetler yetersizliğe göre değil, eğitim ihtiyaçlarına göre planlanır. Karar verme süreci aile okul eğitsel tanılama sürecine göre gerçekleşir. Kaynaştırmaya erken başlamak esastır. Kaynaştırmada bireysel farklılıklar esastır. Duyu kalıntılarından yararlanmak esastır (Az gören ise görmesinden, işitme engelli ise var olan duymasından mutlaka yararlanılmaya çalışılmalıdır. Az gören ise görmesinden tıbbi, veya eğitsel araç gereçten işitme engelli ise işitme cihazından yararlanılmalıdır. Gönüllülük, sevgi, sabır, gayret gerekmektedir. Eğitim normal insanlarla ve doğal ortamlarda verilmelidir. Eğitim, bireyi toplumun bir parçası hâline getirmeyi amaçlar. Dolayısıyla B seçeneğinde verilen kaynaştırma eğitimine devam eden bireyler, özel gereksinimlerine göre bir sınıfta toplanır ifadesi kaynaştırma ilkeleri ile örtüşen bir ilke değildir. Doğru yanıt B seçeneğidir. Adayların bilmedikleri için kaygıyla yaklaştıkları özel eğitimle ilgili bu soru temelde her öğretmenin bilmesi gereken, kaynaştırma eğitimi ile ilgili temel bilgileri yoklayan bir sorudur.