ArĢ. Gör. Mehmet Zeki KONYAR ArĢ. Gör. Sümeyya ĠLKĠN
|
|
- Coskun Gündoğdu
- 5 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Dersin Öğretim Üyesi Laboratuvar Sorumluları : Yrd. Doç. Dr. Adnan SONDAġ : ArĢ. Gör. Bahadır SALMANKURT ArĢ. Gör. Mehmet Zeki KONYAR ArĢ. Gör. Sümeyya ĠLKĠN
2 Ġçindekiler DENEY 1: MANTIK DEVRELERİNE GİRİŞ... 3 DENEY 2: KARNOUGH HARİTALARIYLA DEVRE TASARIMI... 7 DENEY 3 : VERİ SEÇİCİLER (MULTIPLEXER)... 9 DENEY 4: KODLAYICILAR VE KOD ÇÖZÜCÜLER DENEY 5: KARŞILAŞTIRICI DEVRELER DENEY 6: ARİTMETİK İŞLEM DEVRELERİ DENEY 7: FLIP-FLOP ve LATCH LER DENEY 8: ASENKRON VE SENKRON SAYICILAR
3 DENEY 1: MANTIK DEVRELERĠNE GĠRĠġ Lojik Kapıların Basit Elektronik Yapıları Bir lojik fonksiyonun değişkenlerinin değerlerine uygun olan giriş gerilimleri kullanan, bu gerilimler üzerinde basit fonksiyonel dönüştüre yapan ve sonuçta lojik fonksiyonun değerine uygun olan çıkış gerilimi üreten elektronik devre lojik kapı olarak tanımlanır. Yaptığı lojik dönüştürmeye uygun olarak lojik kapılar VE (AND) kapıları, VEYA (OR) kapıları, DEĞĠL (NOT) kapıları olarak tanımlanır. Bu kapıların basit elektronik yapıları aşağıdaki şekilde gösterilmiştir: VE (AND) lojik işlemini gerçekleştiren basit lojik kapı devresi Lojik kapı deneylerinde kullanılacak elemanlar; direnç, led ve entegredir. Aşağıdaki şekilde elemanlar gösterilmiştir: Lojik kapılar, entegre olarak imal edilmişlerdir. Bir çok dijital devrede kullanılırlar. Deneyleri yaptığımız kapı devreleri TTL(Transistor Transistor Logic) entegrelerle yapılmıştır. 3
4 Laboratuvar ÇalıĢması İki çipli lojik devreyi kurunuz. Üç çipli lojik devreyi kurunuz. 4
5 Lojik Kapı Entegrelerinin Ġç Bacak Bağlantı ġemaları 5
6 6
7 DENEY 2: KARNOUGH HARĠTALARIYLA DEVRE TASARIMI Karnough Haritaları Karnaugh Haritası, sadeleştirilecek eşitliğin bütün değerlerini sıralamak için kullanılan, eşitliğin alabileceği en basit şekli içeren, hücrelerin oluşturduğu bir yöntemdir. Giriş değişkenlerinin sayısı artıkça ifadelerin sadeleştirilmesinin zorlaştığı bu yöntem, giriş değişkenleri sayısının dar olduğu durumlarda iyi bir sonuç verir. Genelde kullanılan; 2, 3 ve 4 değişkenli Karnaugh haritalarıdır. Ġki DeğiĢkenli Karnough Haritası Karnaugh haritasında bulunacak hücre sayısı; 2 n (n = değişken sayısı) formülü ile bulunur. Bu durumda, iki değişkenli Karnaugh haritası 2 2 =4 hücre içerir. Hücrelerin her birisi, doğruluk tablosunda bulunan kombinasyonlardan (örneğin mintermlerden) birisine karşılık gelir. Hücrelerin ifade ettikleri minterm değerleri belirli bir sistematiğe göre belirlenir. İki değişkenli karnough haritasında hücrelerin anlamı Doğruluk tablosundaki değerlerin Karnough haritalarındaki hücrelere taşınmasından sonra gruplandırma yapılır. Yan yana veya alt alta bulunan hücrelerdeki 1 sayılarının halka içerisine alınması işlemine gruplandırma denir. Gruplandırma ve lojik ifadelerin oluşturulması sırasında takip edilecek sıra ve dikkat edilecek kurallar aşağıdaki gibi özetlenebilir: a) Yan yana veya alt alta bulunan bir, iki veya ikinin kuvveti sayıdaki hücreler gruplandırılabilir. b) Her bir gruba farklı bir isim verilir. c) Herhangi bir gruba girmiş olan 1, başka bir gruba da girebilir. Bu işlem, sonucun daha fazla kısalmasına yardımcı olur. 7
8 d) Çizelgenin alt ve üst hücrelerinde bulunan veya başta ve sondaki hücrelerde olan 1 değerleri bitişik sayılabileceğinden gruplandırma yapılabilir. e) İki değişkenli Karnough da aynı grup içerisinde dört adet; üç değişkenli Karnough da sekiz adet 1 olması durumunda fonksiyon sonucu 1 olur. f) Oluşturulan grupların ifade ettikleri kombinasyonlar, grubun bulunduğu kolonlar ve satırlarda hücreler boyunca değişim göstermeyen değişkenler alınarak oluşturulur. Değişim gösteren değişkenler ise dikkate alınmaz. (Don t Care) Laboratuvar ÇalıĢması F(x, y, z) = 2, 3, 4, 5 fonksiyonunu Karnough haritasına yerleştiriniz. Haritada gerekli sadeleştirmeyi yaparak F fonksiyonunu oluşturan devreyi laboratuar ortamında kurunuz ve çalışır olduğunu gösteriniz. 8
9 DENEY 3 : VERĠ SEÇĠCĠLER (MULTIPLEXER) Veri Seçiciler (Multiplexers) Multiplex, çok sayıda bilgi biriminin daha az sayıda kanal veya hat üzerinden iletilmesi anlamına gelir. Sayısal multiplexer, bir çok giriş hattından gelen ikili bilgileri seçen ve tek bir çıkış hattına yönlendiren birleşik bir devredir. N sayıdaki girişten yalnızca bir tanesini çıkışa aktaran veri seçiciler devrelerde hangi girişin çıkışa aktarılacağını seçici giriģler belirler. Ġki GiriĢli Veri Seçici S ÇıkıĢ 0 G 0 1 G 1 Yukarıdaki iki girişli veri seçici devrede G 0 ve G 1 girişlerdir. S ise seçici giriştir. Tabloda da görüldüğü gibi; S=0 olduğunda G 0 girişi çıkışa aktarılırken, S=1 olduğunda G 1 girişi çıkışa aktarılır. GiriĢler ÇıkıĢ ST SL A B Q 1 X X X X X X X 1 1 SL : Select ST : Strobe İki girişli veri seçici (multiplexer) entegresi ve doğruluk tablosu 9
10 Laboratuvar ÇalıĢması Aşağıdaki deneyde kullanılacak çoğullayıcı, tip IC dir in sekiz girişi, D 0 dan D 7 ye kadar olan sembollerle işaretlenmiştir. C, B, A seçme hatları; çoğullanacak ve çıkışa uygulanacak olan girişi seçer. S strobe kontrolü, bir yetkilendirme sinyali olarak iş görür. W çıkışı, Y çıkışının tümleyenidir. Doğru çalışma için S girişinin toprağa bağlanması gerekir. Aşağıdaki tablonun doğruluğunu devreyi kurarak gösteriniz. Strobe GiriĢler ÇıkıĢ S C B A Y 1 X X X D D D D D D D D 7 10
11 DENEY 4: KODLAYICILAR VE KOD ÇÖZÜCÜLER Kodlayıcılar (Encoders) Kodlayıcı (encoder), kod çözücünün tersi işlem yapan bir sayısal fonksiyondur. Kodlayıcının 2 n (veya daha az) sayıda giriş hattı ve n sayıda çıkış hattı vardır. Çıkış hatları, 2 n giriş değişkeni için ikili kod (minterm) üretir. Bir 8x3 kodlayıcının blok diagramı aşağıdaki şekilde gösterilmiştir. Kodlayıcı devrelerde girişlerden sadece bir tanesi belirli bir zamanda aktif yapılarak kodlu lojik değer alınır. Decoder ve encoder birleşik devrelerinde, kod çözme ve kodlama işleminin yapılabilmesi için Enable girişlerinin aktif olması gerekir. 8x3 Encoder (Kodlayıcı) Blok Şeması 3x8 Decoder (Kod Çözücü) Blok Şeması 11
12 Kod Çözücüler (Decoders) Lojik devre girişine uygulanan belirli bit kombinasyonunu saptayarak bilgiyi istenilen şekilde göstermek için kod çözücü kullanılır. Lojik kapılar kullanılarak kod çözücü devreler tasarlanabilir. Yaygın olarak kullanılan kod çözücüler, entegre devre olarak piyasada bulunmaktadır. N sayıdaki kodlu girişi M sayıdaki çıkışa dönüştüren devrelere kod çözücü devre denir. Aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi, girişine verilen kodlu lojik ifadeler çıkışında kodu çözülmüş olarak alınır. Kod çözücü blok şeması Kod çözücü devre girişi n sayıdadır ve kodludur. Örnek olarak BCD kodunda giriş olabilir. Kod çözücü devre çıkışlarından sadece bir çıkış aktif olur. Bu durum her bir giriş kodu için geçerlidir. Kod çözücüler adlandırılırken, n tane giriş hattı için (nx2 n ) decoder olarak adlandırılırlar. 2 giriş 4 çıkış kod çözücü blok şeması Yukarıdaki şekilde blok şeması verilen 2 giriş 4 çıkış kod çözücü devresinde A ve B kodlu girişler; Q 0, Q 1, Q 2, Q 3 ise çıkışlardır. En ise girişler için yetkili (enable) girişidir. 12
13 Laboratuvar ÇalıĢması Aşağıda verilmiş olan devreyi kurunuz. Dört anahtar yardımıyla dört bitlik BCD rakamlarını uygulayınız ve 0 dan 9 a kadar olan ondalık göstergeyi izleyiniz dan 1111 e kadar olan girişler BCD de anlamlı değildir. Kod çözücüye bağlı olarak bu değerler boş veya anlamsız bir desenin gösterilmesine neden olabilir. Kullanılmayan altı giriş birleşiminin görünen çıkış desenlerini gözleyip kaydediniz. (anode : +, cathode : - ) (7447 ve seven segment display kullanınız) Decimal Sayı 10 Display Görüntüsü
14 DENEY 5: KARġILAġTIRICI DEVRELER KarĢılaĢtırıcılar Karşılaştırma işlemi, sayısal elektronikte en çok kullanılan işlemlerden birisidir. Mikroişlemci tabanlı sistemlerde karşılaştırma işlemi, genellikle çıkarma işlemi üzerinden yapılır. Fakat mikroişlemcisi olmayan sayısal sistemlerde ve çabuk olarak işlemlerin yapılması istenen mikroişlemcilerde karşılaştırma devresi kullanılabilir. Bu devrenin çalışma ve yapı prensipleri aşağıda açıklanmıştır. A an 1, an 2,..., a1, a0 ve B bn 1, bn 2,..., b1, b0 sayılarını karşılaştırarak; A B, A B, A B, A B, A B durumlarından hangisinin olduğu belirlenir ve uygun bir çıkışında bir sinyal üretir. Gösterilmiş olan durumlardan bazıları temel, diğerleri ise temelleri kullanarak belirlenebilen durumlardır. En basit anlamda bir karşılaştırıcı; XOR veya XNOR kapılarıyla gerçekleştirilebilir. XNOR kapısı dikkate alındığında, girişler aynı olduğu zaman çıkış lojik 1 olacaktır. Lojik kapılarla n bitlik iki sayıyı karşılaştırmak mümkündür ve bu, kombinasyonel devre tasarımı çerçevesinde gerçekleştirilir. Basit bir karşılaştırma modülünün grafik işareti Karşılaştırıcı devreleri olarak entegre devreler de kullanılmaktadır. Örnek olarak 7485 komparatör entegre devresinin blok diyagramı aşağıdaki şekilde verilmiştir. Karşılaştırma yapılırken, herhangi bir hataya yer vermemek için karşılaştırma en ağırlı bitlerden başlayarak en az ağırlıklı bitlere doğru yapılmalıdır entegre devresinde, iki adet dört bitlik sayı girişi (P 0, P 1, P 2, P 3 Q 0, Q 1, Q 2, Q 3 ), üç adet cascade girişi (P<Q, P=Q, P>Q) ve üç adet çıkış (P<Q, P=Q, P>Q) vardır. Cascade girişleri sayesinde, dörtten fazla bitten oluşan sayılar karşılaştırılabilir. Böyle bir işlemde komparatör çıkışları daha ağırlıklı komparatörün cascade girişlerine verilir. 14
15 Laboratuvar ÇalıĢması 7485 karşılaştırıcı entegre devresinin blok diyagramı Aşağıda verilmiş olan iki girişli karşılaştırıcı devresini kurunuz. A ve B girişlerini, verilen doğruluk tablosundaki girişlere göre vererek çıkışları yazınız. (her bir çıkışın durumunu anlayabilmek için 330 ohm direnç ile birlikte LED bağlayabilirsiniz) B A B<A B=A B>A
16 DENEY 6: ARĠTMETĠK ĠġLEM DEVRELERĠ Aritmetik ĠĢlemler Aritmetik işlemleri gerçekleştiren ve mikroişlemcilerin Aritmetik Mantık Birimlerini (ALU) oluşturan devreler, farklı elemanlar kullanılarak değişik şekillerde gerçekleştirilebilir. Toplama ve çıkarma devreleri, paralel çalışan kombinasyonel devreler ile gerçekleştirilir. Bu devrelerin temelinde yarım toplayıcı yer almaktadır. Aşağıdaki şekilde yarım toplayıcı devrenin blok şeması, doğruluk tablosu ve lojik devresi görülmektedir. A B E T Yarım toplayıcının T çıkışı toplamı, E ise bu toplama sonucunda oluşacak eldeyi göstermektedir. Bir bitten uzun sayılarla işlem yapabilmek için dijitler arasında elde alış verişini sağlamak üzere, toplayıcı birime bir önceki toplamın elde çıkışının elde girişi olarak eklenmesi gerekmektedir. Bu şekilde elde edilen üç girişli, iki çıkışlı toplayıcı devresine tam toplayıcı denir. Aşağıdaki şekilde, iki yarım toplayıcıdan oluşan bir tam toplayıcı ve doğruluk tablosu verilmiştir. 16
17 Laboratuvar ÇalıĢması Lojik kapılar kullanarak tam toplayıcı devresini tasarlayınız. (her bir çıkışın durumunu anlayabilmek için 330 ohm direnç ile birlikte LED bağlayabilirsiniz) A B C i S C
18 DENEY 7: FLIP-FLOP ve LATCH LER Schmitt Trigger Elektronik devrelerin çalıştığı ortamların çoğunda; tesadüfi olarak ortaya çıkan, dizenli bir harmonik bileşenlerine sahip olmayan, büyüklükleri lojik devrelerin güvensiz çalışma alanına girebilen sinyaller dolaşabilir. Bunlara karşı alınacak önlemlerden birisi de söz konusu sinyallerin büyüklüğünü tespit etmek ve bu büyüklüklere karşı duyarsız olan devreler tasarlamaktır. Böyle devrelerden bir tanesi ve temel nitelik taşıyanı Schmitt flip flopu dur. Schmitt flip flopu tek kararlıdır; yalnız girişinde etkili olan bir sinyal olduğu sürece geçici durumda bulunur. Söz konusu sinyal kesildiği anda kararlı duruma döner. Bu hali ile söz konusu flip flop, sanki bir lojik kapı gibi çalışır. Fakat; bu çalışmanın çok önemli olan bir özelliği vardır. Schmitt flip flopu herhangi bir U giriģ =U 1 giriş geriliminde kararlı durumdan geçici duruma geçtiği halde, aksine dönüşü U 0 <U 1 geriliminde yapar. Schmitt flip flopunun çalışma diyagramı Bu diyagramda gösterilmiş olan U 1 gerilimi Schmitt flip flopunun etkinleşme, U 0 gerilimi ise etkinlikten çıkma sınırı olarak tanımlanmaktadır. Görüldüğü gibi, Schmitt flip flopunun durumu direkt olarak zamana değil, giriş sinyalinin durumuna bağlıdır. Bu olay aşağıdaki şekilde ifade ediliştir. 18
19 Şekildeki yatay eksen, zamanı değil giriş geriliminin değerini ifade etmektedir. Şekilde gösterilmiş olan olay, Histerezis Olayı olarak tanımlanmaktadır. Schmitt flip flopunun grafik işaretleri Flip-Flop lar Kombinasyonel devrelerde yalnızca veri girişi ve veri çıkışı vardır. Herhangi bir zamanlama palsi yoktur. Ancak; ardışıl devrelerde clock palsi ve giriş ile çıkış arasında geri besleme özelliği vardır. Ardışıl devrelerin temel elemanı flip-floplardır. Flip-flop lar altı grupta incelenebilir: 1. R-S (Reset-Set) tipi flip flop 2. Tetiklemeli (Clocked) R-S tipi flip flop 3. D (Data) tipi flip flop 4. T (Toggle) tipi flip flop 5. J-K tipi flip flop 6. Master-Slave tipi flip flop Flip-flop ların iki çıkışı vardır. Bunlar; Q ve Q ' dir. Q ile Q ' birbirinin tersidir. Flip-flop ların yapısında lojik kapı devre elemanları kullanılmaktadır. Flip-flop lar; sayıcı (counter), kaydedici (register) ve hafıza (memory) gibi devrelerin de temelini oluşturmaktadır. R-S Tipi Flip Flop Yandaki şekilde R-S (Reset-Set) tipi flip flop un sembolü görülmektedir. Aşağıdaki şekillerde ise kapı devreleriyle tasarlanmış R-S (Reset-Set) tipi flip flop lar görülmektedir. 19
20 NOR kapılı R-S (Reset-Set) tipi flip flop devresi ve doğruluk tablosu GiriĢler ÇıkıĢlar S R Q Q ' 0 0 Önceki Durum Geçersiz Durum NAND kapılı R-S (Reset-Set) tipi flip flop devresi ve doğruluk tablosu GiriĢler ÇıkıĢlar S ' R ' Q Q ' 1 1 Önceki Durum Geçersiz Durum Tetiklemeli R-S Tipi Flip Flop R-S (Reset-Set) tipi flip flop un girişine kapı devresi ilave edilerek tetiklemeli R-S (Reset-Set) tipi flip flop elde edilir. NAND kapılı tetiklemeli R-S (Reset-Set) tipi flip flop devresi ve doğruluk tablosu 20
21 GiriĢler ÇıkıĢlar Q n Q n+1 S R CLK S R Q Q ' d d Uyarım tablosundaki; Q n : Clock palsinden önceki konum Q n+1 : Clock palsinden sonraki konum Tabloda d=0 veya 1 olabilir. Uyarım tablosu, tasarım devrelerinde kullanılmaktadır. Q n, Q n+1 ifadesi flip flopun çıkışının clock palsinden önceki veya sonraki durumlarını göstermektedir. D Tipi Flip Flop D tipi flip flop, geçici bilgi kaydetmede kullanılabilen bir elemandır. Clock sinyalinin yükselen kenarında flip flop tetiklenerek girişteki bilgi çıkışa aktarılır. NAND kapılı tetiklemeli D (Data) tipi flip flop devresi ve doğruluk tablosu D Q n Q n
22 T Tipi Flip Flop T Q n Q n J-K Tipi Flip Flop J K Q n Q n Ön Laboratuvar ÇalıĢması 555 entegre devresi ile C=0.1µF, R a =7.5K ve R b =7.5K alarak astable multivibrator devresini kurunuz, çıkışı LED e bağlayarak devrenin çalışır olduğunu gösteriniz ve zaman diyagramını çıkartınız. (ya da C=100µF, R a =2.2K ve R b =10K ve diğer kondansatör 0.01 yerine 47 µf alınabilir) NOR kapılı R-S (Reset-Set) tipi flip flop devresi tasarlayınız (A Grubu) NAND kapılı R-S (Reset-Set) tipi flip flop devresi tasarlayınız (B Grubu) 22
23 DENEY 8: ASENKRON VE SENKRON SAYICILAR Sayıcılar Giriş darbelerine bağlı olarak belirli bir durum dizisini tekrarlayan lojik devreler sayıcı olarak adlandırılır. Çok değişik alanlarda kullanılan sayıcı devreleri, flip flopların uygun şekilde bağlanmalarıyla elde edilir. Dijital ölçü, kumanda ve kontrol sistemlerinin en önemli elemanları olan sayıcıları değişik referanslara göre sınıflandırmak ve isimlendirmek mümkündür. Sayıcılar, en genel şekli ile aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir. A. Tetikleme işaretlerinin uygulanışına göre a. Asenkron sayıcı b. Senkron sayıcı B. Sayma yönüne göre a. Yukarı sayıcı b. Aşağı sayıcı c. Aşağı/Yukarı sayıcı C. Sayma kodlamasına göre a. İkili sayıcı b. BCD sayıcı c. Modlara göre sayıcı Asenkron Sayıcılar Bir flip flopun çıkışının, onu takip eden flip flopun girişini tetiklemek için kullanıldığı sayıcılar asenkron sayıcılar olarak adlandırılır. Asenkron sayıcılarda flip floplar, toggle modunda çalışırlar. Uygulanan her tetikleme sinyali ile durum değiştirirler. Asenkron sayıcıların önemli özelliklerinden birisi, çalışma hızı (yayılım) gecikmesidir. Çünkü; altı adet seri bağlı flip flopun kullanıldığı bir sayıcıda her bir flip flopun yayılım gecikmesi 10ns ise, yapıda bulunan altıncı flip flopun konum değiştirmesi için 6x10=60ns lik bir zamanın geçmesi gerekir. 23
24 Dört bitlik asenkron yukarı sayıcı Dört tane flip flop ile düzenlenen sayıcıya dört bitlik sayıcı denir ve 0 15 arası sayıları sayar. T tipi flip floplarla düzenlenmiş beş bitlik iki tabanlı sayıcı devresi SN7493 entegre devresiyle yapılabilir. Her an giriş sinyali 1, 0 olarak değişmektedir. Depolayıcı sayıcı (bit) olarak iki tabanlı sayıları verir. Sayma sırasında 15 (1111) den itibaren 0 (0000) a dönülecektir. Bu sırada Clear girişinden uygulanan 0 ile bütün sayıcılar aynı anda 0 olur. Yani clear girişi genel sıfırlama girişidir. Bu sayıcıda Q çıkışları bir sonraki flip flopun T girişine uygulanmaktadır. Sayıları soldan sağa doğru okuyabilmek için devre sağdan sola doğru çizilmiştir. Her an devam eden giriş palsi ile flip floplar devamlı durum değiştirerek 0-15 arası sayıları sırayla sayarlar. Eğer beş bitlik sayıcı kullanılırsa 0-31 arası, altı bitlik sayıcı kullanılırsa 0-63 arası sayılar, yedi bitlik sayıcı ile sayıları, sekiz bitlik sayıcı ile sayıları sayılabilir. Senkron Sayıcılar Senkron sayıcılarda, bütün flip floplar ortak bir clock palsi tarafından tetiklenmektedir. Sayma sırası ise flip flopların senkron (toggle) girişlerine bağlanan ve lojik kapılardan oluşan kontrol devreleri ile belirlenir. Örneğin; üç bitlik bir senkron sayıcıda üçüncü bitin değerini belirleyen kontrol devresinin girişleri ilk iki flip flopun çıkışları, çıkışı iser üçüncü flip flopun girişleridir. 24
25 Dört bitlik senkron yukarı sayıcı Yukarıdaki devre çizimine bakıldığında senkron sayıcının asenkron sayıcıya göre biraz daha karışık olduğu anlaşılabilir. Yukarıda görüldüğü gibi tüm flip flopların clock uçları bir birlerine bağlıdır. Yani hepsi aynı anda clock palsi alırlar. Bu da devrenin çalışmasına hız kazandırır. Devrenin altında görülen grafik ise flip flopların çıkış grafiğidir. Grafikteki yükselmeler çıkışın 1 olduğunu, düşmeler ise çıkışın 0 olduğunu temsil eder. Grafikten de anlaşılacağı gibi A çıkışı clock palsinin, B çıkışı A çıkışının, C çıkışı B çıkışının ve C çıkışı da D çıkışının yarı frekansı kadardır. Eğer aşağı sayıcı yapılmak istenirse devredeki VE kapısının giriş uçları flip flopların Q uçlarından değil de Q' uçlarından alınmalıdır. Tablosu ise yukarıdaki tablonun aşağıdan yukarı doğru okunuşu olur. Senkron sayıcıların tasarımında; senkron sayıcıların tetikleme girişlerine uygulanan sinyallerin tüm flip flopların tetikleme girişine aynı anda uygulanması nedeniyle, etkili darbe tespiti işlemine gerek duyulmaz. Tasarımdaki işlem sırası aşağıdaki gibi özetlenebilir. 1. Tasarlanmak istenen sayıcıda kullanılacak flip flop tipi ve sayısı belirlenir. 2. Sayıcının yukarı mı yoksa aşağı mı sayacağına karar verilerek sayılmak istenen dizi, bir tabloda sıralanır. Sayıcı çıkışındaki değişimleri gösteren bu tabloya doğruluk 25
26 tablosu denir. Sayıcının bütün fonksiyonları ve tetikleme sinyallerinde oluşan olaylar tablodan görülebilir. Doğruluk tablosunda; her flip flopun alacağı bir sonraki durum, ilgili sayının karşısına Q n+1 şeklinde yeni bir sütun olarak belirlenir. 3. Doğruluk tablosu ve flip flop geçiş tablosu yardımıyla, her flip flop için giriş-geçiş değerleri tespit edilir. 4. Her bir flip flop girişi için Karnough haritası hazırlanarak, elde edilen geçiş değerleri haritalara taşınır. 5. Oluşan Karnuogh haritasında gruplandırmalar yapılarak lojik eşitlikler yazılır. 6. Basitleştirilmiş eşitliklerden senkron sayıcı lojik devresi çizilir. Senkron sayıcıların takip ettikleri sayma dizisinin belirli bir sıra dahilinde olması şart değildir. Senkron sayıcıları, istediğimiz sayıları sayacak şekilde tasarlayabiliriz. Bu işlem için; saymasını istediğimiz sayı dizisini doğruluk tablosunda belirtip, geçiş tablosunu sayılacak diziye göre oluşturmamız yeterlidir. Laboratuvar ÇalıĢması Aşağıda verilmiş olan mod-6 asenkron yukarı sayıcı devresini gerçekleştiriniz ve zaman diyagramını çiziniz. 26
27 Laboratuvar ÇalıĢması Laboratuvar sırasında verilecek sayma sırasına göre tasarım gerçekleģtirilecektir. 27
SAYICILAR. Tetikleme işaretlerinin Sayma yönüne göre Sayma kodlanmasına göre uygulanışına göre. Şekil 52. Sayıcıların Sınıflandırılması
25. Sayıcı Devreleri Giriş darbelerine bağlı olarak belirli bir durum dizisini tekrarlayan lojik devreler, sayıcı olarak adlandırılır. Çok değişik alanlarda kullanılan sayıcı devreleri, FF lerin uygun
DetaylıTeorik Bilgi DENEY 7: ASENKRON VE SENKRON SAYICILAR
DENEY 7: ASENKRON VE SENKRON SAYICILAR Deneyin Amaçları Asenkron ve senkron sayıcı devre yapılarının öğrenilmesi ve deneysel olarak yapılması Deney Malzemeleri 74LS08 Ve Kapı Entegresi (1 Adet) 74LS76
DetaylıDeney 3: Asenkron Sayıcılar
Deney 3: Asenkron Sayıcılar Sayıcılar hakkında genel bilgi sahibi olunması, asenkron sayıcıların kurulması ve incelenmesi Kullanılan Elemanlar 1xLM555 Entegresi, 1x10 kohm direnç, 1x100 kohm direnç, 1x10
DetaylıBÖLÜM 9 (COUNTERS) SAYICILAR SAYISAL ELEKTRONİK. Bu bölümde aşağıdaki konular anlatılacaktır
SYISL ELETRONİ ÖLÜM 9 (OUNTERS) SYIILR u bölümde aşağıdaki konular anlatılacaktır Sayıcılarda Mod kavramı senkron sayıcılar senkron yukarı sayıcı (Up counter) senkron aşağı sayıcı (Down counter) senkron
DetaylıBölüm 7 Ardışıl Lojik Devreler
Bölüm 7 Ardışıl Lojik Devreler DENEY 7- Flip-Floplar DENEYİN AMACI. Kombinasyonel ve ardışıl lojik devreler arasındaki farkları ve çeşitli bellek birimi uygulamalarını anlamak. 2. Çeşitli flip-flop türlerinin
DetaylıBÖLÜM 2 SAYI SİSTEMLERİ
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 GİRİŞ 1.1. Lojik devre içeriği... (1) 1.1.1. Kodlama, Kod tabloları... (2) 1.1.2. Kombinezonsal Devre / Ardışıl Devre... (4) 1.1.3. Kanonik Model / Algiritmik Model... (4) 1.1.4. Tasarım
Detaylı25. Aşağıdaki çıkarma işlemlerini doğrudan çıkarma yöntemi ile yapınız.
BÖLÜM. Büyüklüklerin genel özellikleri nelerdir? 2. Analog büyüklük, analog işaret, analog sistem ve analog gösterge terimlerini açıklayınız. 3. Analog sisteme etrafınızdaki veya günlük hayatta kullandığınız
DetaylıBirleşik Devreler ve Kompleks Fonksiyonlar
Birleşik Devreler ve Kompleks Fonksiyonlar Geri beslemesiz ve hafızasız devrelerdir. İki veya daha çok değişkenin varlığına uygun olarak bir çıkış verirler. Bu kategori içerisinde; Kod Çözücüler (Decoders)
DetaylıT.C. İstanbul Medeniyet Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü
T.C. İstanbul Medeniyet Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü MANTIK DEVRELERİ TASARIMI LABORATUVARI DENEY FÖYLERİ 2018 Deney 1: MANTIK KAPILARI VE
Detaylı1 ELEKTRONİK KAVRAMLAR
İÇİNDEKİLER VII İÇİNDEKİLER 1 ELEKTRONİK KAVRAMLAR 1 Giriş 1 Atomun Yapısı, İletkenler ve Yarı İletkenler 2 Atomun Yapısı 2 İletkenler 3 Yarı İletkenler 5 Sayısal Değerler (I/O) 8 Dalga Şekilleri 9 Kare
Detaylı1. Sayıcıların çalışma prensiplerini ve JK flip-floplarla nasıl gerçekleştirileceğini anlamak. 2. Asenkron ve senkron sayıcıları incelemek.
DENEY 7-2 Sayıcılar DENEYİN AMACI 1. Sayıcıların çalışma prensiplerini ve JK flip-floplarla nasıl gerçekleştirileceğini anlamak. 2. Asenkron ve senkron sayıcıları incelemek. GENEL BİLGİLER Sayıcılar, flip-floplar
DetaylıT.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİŞİM SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ
T.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİŞİM SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ Yrd. Doç. Dr. Mustafa Hikmet Bilgehan UÇAR 1 5. HAFTA BİLEŞİK MANTIK DEVRELERİ (COMBINATIONAL LOGIC) Veri Seçiciler (Multiplexer)
DetaylıDeney 6: Ring (Halka) ve Johnson Sayıcılar
Deney 6: Ring (Halka) ve Johnson Sayıcılar Kullanılan Elemanlar xlm Entegresi, x0 kohm direnç, x00 kohm direnç, x0 µf elektrolitik kondansatör, x00 nf kondansatör, x 7HC7 (D flip-flop), x 0 ohm, x Led
Detaylı18. FLİP FLOP LAR (FLIP FLOPS)
18. FLİP FLOP LAR (FLIP FLOPS) Flip Flop lar iki kararlı elektriksel duruma sahip olan elektronik devrelerdir. Devrenin girişlerine uygulanan işarete göre çıkış bir kararlı durumdan diğer (ikinci) kararlı
DetaylıBölüm 4 Ardışıl Lojik Devre Deneyleri
Bölüm 4 Ardışıl Lojik Devre Deneyleri DENEY 4-1 Flip-Floplar DENEYİN AMACI 1. Kombinasyonel ve ardışıl lojik devreler arasındaki farkları ve çeşitli bellek birimi uygulamalarını anlamak. 2. Çeşitli flip-flop
DetaylıDENEY 6: FLİP-FLOP (BELLEK) DEVRESİ UYGULAMALARI
DENEY 6: FLİP-FLOP (BELLEK) DEVRESİ UYGULAMALARI Deneyin Amaçları Flip-floplara aģina olmak. DeğiĢik tipte Flip-Flop devrelerin gerçekleģtirilmesi ve tetikleme biçimlerini kavramak. ArdıĢık mantık devrelerinin
DetaylıBu deney çalışmasında kombinasyonel lojik devrelerden decoder incelenecektir.
4.1 Ön Çalışması Deney çalışmasında yapılacak uygulamaların benzetimlerini yaparak, sonuçlarını ön çalışma raporu olarak hazırlayınız. 4.2 Deneyin Amacı MSI lojik elemanları yardımıyla kombinasyonel lojik
DetaylıDENEY 2- Sayıcılar ve Kaydırmalı Kaydediciler
DENEY 2- Sayıcılar ve Kaydırmalı Kaydediciler DENEY 2a- JK Flip-Flop Devreleri DENEYİN AMACI 1. Sayıcıların prensiplerinin ve sayıcıların JK flip-flopları ile nasıl gerçeklendiklerinin incelenmesi. GENEL
DetaylıT.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİŞİM SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ
T.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİŞİM SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ 1 8. HAFTA ARDIŞIL DEVRE TASARIMLARI SAYICILAR ASENKRON SAYICILAR SENKRON SAYICILAR 2 ARDIŞIL DEVRELER Bileşik devrelere geri
DetaylıDENEY 2- Sayıcılar. 1. Sayıcıların prensiplerinin ve sayıcıların JK flip-flopları ile nasıl gerçeklendiklerinin incelenmesi.
DENEY 2- Sayıcılar DENEY 2- JK Flip-Flop Devreleri DENEYİN AMACI 1. Sayıcıların prensiplerinin ve sayıcıların JK flip-flopları ile nasıl gerçeklendiklerinin incelenmesi. GENEL BİLGİLER Sayıcılar flip-floplar
DetaylıSAYISAL UYGULAMALARI DEVRE. Prof. Dr. Hüseyin EKİZ Doç. Dr. Özdemir ÇETİN Arş. Gör. Ziya EKŞİ
SAYISAL DEVRE UYGULAMALARI Prof. Dr. Hüseyin EKİZ Doç. Dr. Özdemir ÇETİN Arş. Gör. Ziya EKŞİ İÇİNDEKİLER ŞEKİLLER TABLOSU... vi MALZEME LİSTESİ... viii ENTEGRELER... ix 1. Direnç ve Diyotlarla Yapılan
DetaylıDeney 2: Flip-Floplar
Deney 2: Flip-Floplar Bu deneyde, çeşitli flip-flop devreleri kurulacak ve incelenecektir. Kullanılan Elemanlar 1 x 74HC00 (NAND kapısı) 1 x 74HC73 (JK flip-flop) 1 x 74HC74 (D flip-flop) 4 x 4,7 kohm
DetaylıDeney 5: Shift Register(Kaydırmalı Kaydedici)
Deney 5: Shift Register(Kaydırmalı Kaydedici) Kullanılan Elemanlar 1xLM555 Entegresi, 1x10 kohm direnç, 1x100 kohm direnç, 1x10 µf elektrolitik kondansatör, 1x100 nf kondansatör, 2 x 74HC74 (D flip-flop),
DetaylıDERS NOTLARI. Yard. Doç. Dr. Namık AKÇAY İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi
DERS NOTLARI Yard. Doç. Dr. Namık AKÇAY İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi DERS-8 11.05.2016 MULTİVİBRATÖR VE FLİP FLOPLAR Giriş Kare veya dikdörtgen sinyal üreten elektronik devreler Multivibratör olarak
DetaylıT.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİŞİM SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ
T.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİŞİM SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ 1 7. HAFTA Flip-Floplar RS Flip Flop, Tetiklemeli RS Flip Flop, JK Flip Flop, D Tipi Flip Flop, T Tipi Flip Flop Tetikleme
DetaylıBM217 SAYISAL TASARIM DERSİ LABORATUVAR DENEYLERİ
BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BM217 SAYISAL TASARIM DERSİ LABORATUVAR DENEYLERİ Yrd. Doç. Dr. Emre DANDIL İÇİNDEKİLER ŞEKİLLER TABLOSU... vi MALZEME LİSTESİ... viii ENTEGRELER...
DetaylıELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ SAYISAL DEVRE TASARIMI LABORATUVARI DENEY RAPORU. Deney No: 3 FF Devreleri
TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ SAYISAL DEVRE TASARIMI LABORATUVARI DENEY RAPORU Deney No: 3 FF Devreleri Yrd. Doç Dr. Ünal KURT Yrd. Doç. Dr. Hatice VURAL Arş. Gör. Ayşe AYDIN YURDUSEV
DetaylıMantık Devreleri Laboratuarı
2013 2014 Mantık Devreleri Laboratuarı Ders Sorumlusu: Prof. Dr. Mehmet AKBABA Laboratuar Sorumlusu: Emrullah SONUÇ İÇİNDEKİLER Deney 1: 'DEĞİL', 'VE', 'VEYA', 'VE DEĞİL', 'VEYA DEĞİL' KAPILARI... 3 1.0.
DetaylıİÇİNDEKİLER. 1-1 Lojik ve Anahtara Giriş Lojik Kapı Devreleri... 9
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 TEMEL LOJİK KAPI DENEYLERİ 1-1 Lojik ve Anahtara Giriş 1 1-2 Lojik Kapı Devreleri... 9 a. Diyot Lojiği (DL) devresi b. Direnç-Transistor Lojiği (RTL) devresi c. Diyot-Transistor Lojiği
DetaylıNECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ SAYISAL DEVRE TASARIMI LABORATUVARI DENEY FÖYÜ
NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ SAYISAL DEVRE TASARIMI LABORATUVARI DENEY FÖYÜ DENEY 1 Elektronik devrelerde sık sık karşımıza çıkan
DetaylıBİLGİSAYAR MİMARİSİ. İkili Kodlama ve Mantık Devreleri. Özer Çelik Matematik-Bilgisayar Bölümü
BİLGİSAYAR MİMARİSİ İkili Kodlama ve Mantık Devreleri Özer Çelik Matematik-Bilgisayar Bölümü Kodlama Kodlama, iki küme elemanları arasında karşılıklığı kesin olarak belirtilen kurallar bütünüdür diye tanımlanabilir.
DetaylıT.C. BOZOK ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ LOJĐK DEVRELER LABORATUARI DENEY FÖYÜ
T.C. BOZOK ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ LOJĐK DEVRELER LABORATUARI DENEY FÖYÜ Haziran 2009 ĐÇĐNDEKĐLER Deney-1 Temel Kapı Devreleri. 1 1.1 Ön Çalışma. 1 1.2 Deneyin Amacı 1 1.3
DetaylıDENEY 1a- Kod Çözücü Devreler
DENEY 1a- Kod Çözücü Devreler DENEYİN AMACI 1. Kod çözücü devrelerin çalışma prensibini anlamak. GENEL BİLGİLER Kod çözücü, belirli bir ikili sayı yada kelimenin varlığını belirlemek için kullanılan lojik
DetaylıBÖLÜM 8 MANDAL(LATCH) VE FLİP-FLOPLAR SAYISAL ELEKTRONİK. Bu bölümde aşağıdaki konular anlatılacaktır
AYIAL ELETONİ BÖLÜM 8 MANAL(LATCH) VE FLİP-FLOPLA Bu bölümde aşağıdaki konular anlatılacaktır Mandallar(Latches),- Mandalı, Mandalı ontak sıçramasının mandallar yardımı ile engellenmesi Flip-Floplar,-
Detaylıİnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü
İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü 00223 - Mantık Devreleri Tasarımı Laboratuar Föyleri Numara: Ad Soyad: Arş. Grv. Bilal ŞENOL Devre Kurma Alanı Arş. Grv. Bilal ŞENOL
DetaylıBLM 221 MANTIK DEVRELERİ
8. HAFTA BLM 221 MANTIK DEVRELERİ Prof Dr Mehmet AKBABA mehmetakbaba@karabuk.edu.tr Temel Kavramlar MULTIPLEXERS (VERİ SEÇİCİLER), ÜÇ DURUMLU BUFFERS, DECODERS (KOD ÇÖZÜCÜLER) BELLEK ELEMANLARI 2 8.2.
Detaylı1. DENEY-1: DİYOT UYGULAMALARI
. DENEY-: DİYOT UYGULAMALARI Deneyin Amacı: Diyotun devrede kullanımı.. DC ileri/geri Öngerilim Diyot Devreleri: Şekil. deki devreyi kurunuz. Devreye E = +5V DC gerilim uygulayınız. Devrenin çıkış gerilimini
DetaylıKMU MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ SAYISAL DEVRELER II LABORATUVARI DENEY 1 TOPLAYICILAR - ÇIKARICILAR
KMU MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ SAYISAL DEVRELER II LABORATUVARI DENEY 1 TOPLAYICILAR - ÇIKARICILAR DENEY 1: TOPLAYICILAR- ÇIKARICILAR Deneyin Amaçları Kombinasyonel lojik devrelerden
DetaylıBölüm 4 Ardışıl Lojik Devre Deneyleri
Bölüm 4 Ardışıl Lojik Devre Deneyleri DENEY 4-1 Flip-Floplar DENEYİN AMACI 1. Kombinasyonel ve ardışıl lojik devreler arasındaki farkları ve çeşitli bellek birimi uygulamalarını anlamak. 2. Çeşitli flip-flop
DetaylıDENEY 5: KOD DÖNÜŞTÜRÜCÜLERİN TASARIMI
DENEY 5: KOD DÖNÜŞTÜRÜCÜLERİN TASARIMI 1 Amaç Gray Kod dan İkili Kod a dönüştürücü tasarlamak ve gerçekleştirmek İkili Kod'dan 7-Bölmeli Gösterge ye (7-Segment Display) dönüştürücü tasarlamak ve gerçekleştirmek.
DetaylıEEM122SAYISAL MANTIK SAYICILAR. Elektrik Elektronik Mühendisliği Yrd. Doç. Dr. Hüseyin Sağkol
EEM122SAYISAL MANTIK BÖLÜM 6: KAYDEDİCİLER VE SAYICILAR Elektrik Elektronik Mühendisliği Yrd. Doç. Dr. Hüseyin Sağkol KAYDEDİCİLER VE SAYICILAR Flip-flopkullanan devreler fonksiyonlarına göre iki guruba
DetaylıDENEY 8- Flip Flop ve Uygulamaları. Amaç: - Flip Flop çalışma mantığını kavramak
DENEY 8- Flip Flop ve Uygulamaları Amaç: - Flip Flop çalışma mantığını kavramak Deneyin Yapılışı: - Deney bağlantı şemasında verilen devreleri uygun elemanlarla kurunuz. Entegrenin besleme ve GND bağlantılarını
DetaylıT.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK SİSTEMLER LABORATUVARI 1
T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MEKATRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ELEKTRONİK SİSTEMLER LABORATUVARI 1 TEMEL LOJİK ELEMANLAR VE UYGULAMALARI DENEY SORUMLUSU Arş. Gör. Erdem ARSLAN Arş. Gör.
DetaylıDENEY 6: VERİ SEÇİCİLER İLE TASARIM
DENEY 6: VERİ SEÇİCİLER İLE TASARIM 1 Amaç Mantıksal devre tasarımı ve veri seçiciler (çoklayıcı, multiplexer veya mux) ile gerçeklenmesi. Aynı giriş değerlerinden çoklu çıkış veren mantıksal devre uygulaması
DetaylıSAYISAL MANTIK LAB. PROJELERİ
1. 8 bitlik Okunur Yazılır Bellek (RAM) Her biri ayrı adreslenmiş 8 adet D tipi flip-flop kullanılabilir. RAM'lerde okuma ve yazma işlemleri CS (Chip Select), RD (Read), WR (Write) kontrol sinyalleri ile
DetaylıDers Notlarının Creative Commons lisansı Feza BUZLUCA ya aittir. Lisans: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/
Eşzamanlı (Senkron) Ardışıl Devrelerin Tasarlanması (Design) Bir ardışıl devrenin tasarlanması, çözülecek olan problemin sözle anlatımıyla (senaryo) başlar. Bundan sonra aşağıda açıklanan aşamalardan geçilerek
DetaylıTek kararlı(monostable) multivibratör devresi
Tek kararlı(monostable) multivibratör devresi Malzeme listesi: Güç kaynağı: 12V dc Transistör: 2xBC237 LED: 2x5 mm standart led Direnç: 2x330 Ω, 10 K, 100 K Kondansatör: 100μF, 1000μF Şekildeki tek kararlı
DetaylıŞekil XNOR Kapısı ve doğruluk tablosu
DENEY 2: KARŞILAŞTIRICILAR Deneyin Amaçları KarĢılaĢtırıcıların kavramını, içeriğini ve mantığını öğrenmek. Ġki bir karģılaģtırıcı uygulaması yaparak sonuçları deneysel olarak doğrulamak. Deney Malzemeleri
DetaylıBİL 201 Birleşimsel Mantık (Combinational Logic) Bilgisayar Mühendisligi Bölümü Hacettepe Üniversitesi
BİL 201 Birleşimsel Mantık (Combinational Logic) Bilgisayar Mühendisligi Bölümü Hacettepe Üniversitesi Birleşimsel Devreler - Çözümlenmesi - Tasarımı Bu derste... Birleşimsel Devre Örnekleri - Yarım Toplayıcı
DetaylıTEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ EET-206 SAYISAL ELEKTRONİK - II LABORATUVARI
TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ EET-206 SAYISAL ELEKTRONİK - II LABORATUVARI DENEY FÖYÜ 1 EET-206 SAYISAL ELEKTRONİK - II LABORATUVARI DENEY NO : 1 DENEYİN ADI : OSİLATÖR DEVRESİ Giriş
DetaylıT.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİŞİM SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ
T.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİŞİM SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ Yrd. Doç. Dr. Mustafa Hikmet Bilgehan UÇAR 6. HAFTA BİLEŞİK MANTIK DEVRELERİ (COMBINATIONAL LOGIC) Aritmetik İşlem Devreleri
DetaylıELK 204 Mantık Devreleri Laboratuvarı Deney Kitapçığı
T.C. Maltepe Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü ELK 204 Mantık Devreleri Laboratuvarı Deney Kitapçığı Dersin Sorumlusu Yrd. Doç. Dr. Zehra Çekmen
DetaylıTEKNOLOJİ FAKÜLTESİ YMT-215 LOGIC CIRCUITS
TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ YMT-215 LOGIC CIRCUITS 1 İÇİNDEKİLER Deney 1 SAYI SİSTEMLERİ... 2 Deney 2 LOJİK KAPILAR (VE/VEYA/DEĞİL)...... 7 Deney 3 LOJİK KAPILAR (VE DEĞİL / VEYA DEĞİL / ÖZEL VEYA / ÖZEL VEYA
DetaylıBSE 207 Mantık Devreleri Lojik Kapılar ve Lojik Devreler (Logic Gates And Logic Circuits)
SE 207 Mantık Devreleri Lojik Kapılar ve Lojik Devreler (Logic Gates nd Logic Circuits) Sakarya Üniversitesi Lojik Kapılar - maçlar Lojik kapıları ve lojik devreleri tanıtmak Temel işlemler olarak VE,
DetaylıFatih University- Faculty of Engineering- Electric and Electronic Dept.
SAYISAL DEVRE TASARIMI EEM Ref. Morris MANO & Michael D. CILETTI SAYISAL TASARIM 5. Baskı Fatih University- Faculty of Engineering- Electric and Electronic Dept. Birleşik Mantık Tanımı X{x, x, x, x n,}}
DetaylıDENEY 4-1 Kodlayıcı Devreler
DENEY 4-1 Kodlayıcı Devreler DENEYİN AMACI 1. Kodlayıcı devrelerin çalışma prensibini anlamak. GENEL BİLGİLER Kodlayıcı, bir ya da daha fazla girişi alıp, belirli bir çıkış kodu üreten kombinasyonel bir
DetaylıBölüm 4 Aritmetik Devreler
Bölüm 4 Aritmetik Devreler DENEY 4- Aritmetik Lojik Ünite Devresi DENEYİN AMACI. Aritmetik lojik birimin (ALU) işlevlerini ve uygulamalarını anlamak. 2. 748 ALU tümdevresi ile aritmetik ve lojik işlemler
DetaylıDENEY 3-1 Kodlayıcı Devreler
DENEY 3-1 Kodlayıcı Devreler DENEYİN AMACI 1. Kodlayıcı devrelerin çalışma prensibini anlamak. GENEL BİLGİLER Kodlayıcı, bir ya da daha fazla girişi alıp, belirli bir çıkış kodu üreten kombinasyonel bir
DetaylıBilgisayar Mühendisligi Bölümü Hacettepe Üniversitesi
Bu derste... BİL 201 Birleşimsel Mantık (Combinational Logic) Bilgisayar Mühendisligi Bölümü Hacettepe Üniversitesi Birleşimsel Devreler - Çözümlenmesi - Tasarımı Birleşimsel Devre Örnekleri - Yarım Toplayıcı
DetaylıELK2016 SAYISAL TASARIM DERSİ LABORATUVARI DENEY NO: 4 DENEYİN ADI: JK, RS, T VE D TİPİ FLİP-FLOPLARIN İNCELENMESİ
ELK2016 SAYISAL TASARIM DERSİ LABORATUVARI DENEY NO: 4 DENEYİN ADI: JK, RS, T VE D TİPİ FLİP-FLOPLARIN İNCELENMESİ Açıklamalar: Bu deneyde JK, RS, T ve D tipi flip-flop (FF) lar incelenecektir. Deney içerisinde
DetaylıMakine Mühendisliği İçin Elektrik-Elektronik Bilgisi. Sayısal Elektronik
Makine Mühendisliği İçin Elektrik-Elektronik Bilgisi Sayısal Elektronik Günümüz Elektroniği Analog ve Sayısal olmak üzere iki temel türde incelenebilir. Analog büyüklükler sonsuz sayıda değeri içermesine
DetaylıDENEY 5 RS FLİP-FLOP DENEYLERİ
Adı Soyadı: No: Grup: DENEY 5 RS FLİP-FLOP DENEYLERİ ÖN BİLGİ : Sayısal bilgiyi ( "0" veya "1" ) depolamada ve işlemede kullanılan temel devrelerden biri de F-F lardır. Genel olarak dört tipi vardır: 1-
Detaylı5. LOJİK KAPILAR (LOGIC GATES)
5. LOJİK KPILR (LOGIC GTES) Dijital (Sayısal) devrelerin tasarımında kullanılan temel devre elemanlarına Lojik kapılar adı verilmektedir. Her lojik kapının bir çıkışı, bir veya birden fazla girişi vardır.
DetaylıSAYISAL ELEKTRONİK. Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı
SYISL ELEKTRONİK Ege Üniversitesi Ege MYO Mekatronik Programı ÖLÜM ileşimsel Mantık Devreleri Yarım Toplayıcı İkili toplama işleini yapan devreye yarım toplayıcı adı verilir. Yarım toplayıcı girişlerine
DetaylıLOJİK DEVRELER-I IV. HAFTA DENEY FÖYÜ
LOJİK DEVRELER-I IV. HAFTA DENEY FÖYÜ 4 Bitlik İki Sayının Tam Toplayıcı Entegresi ile Toplama Ve Çıkarma İşlemlerinin Yapılması Ve Sonucu Segment Display'de Gösteren Devrenin Tasarlanması Deneyin Amacı:
DetaylıDOĞRULUK TABLOLARI (TRUTH TABLE)
LOJİK KAPILAR DOĞRULUK TABLOLARI (TRUTH TABLE) Doğruluk tabloları sayısal devrelerin tasarımında ve analizinde kullanılan en basit ve faydalı yöntemdir. Doğruluk tablosu giriş değişkenlerini alabileceği
DetaylıBölüm 8 Ardışıl Lojik Devre Uygulamaları
Bölüm 8 Ardışıl Lojik Devre Uygulamaları DENEY 8-1 Kayan LED Kontrolü DENEYİN AMACI 1. Kayan LED kontrol devresinin çalışma prensibini anlamak. 2. Bir kayan LED kontrol devresi gerçekleştirmek ve çalıştırmak.
DetaylıBÖLÜM 8 - MULTİVİBRATÖRLER VE FLİP FLOPLAR (FLİP-FLOPS) İÇERİK:
SAYISAL TASARIM-I 10. VE 11. HAFTA BÖLÜM 8 - MULTİVİBRATÖRLER VE FLİP FLOPLAR (FLİP-FLOPS) İÇERİK: Flip-Flop lar ve Flip-Flop Çeşitleri Tetikleme Sinyali ve FF lerde Tetikleme FF lerde Asenkron Girişler
DetaylıT.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİŞİM SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ
T.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİŞİM SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ Yrd. Doç. Dr. Mustafa Hikmet Bilgehan UÇAR 1 3. HAFTA Yrd. Doç. Dr. Mustafa Hikmet Bilgehan UÇAR Karnaugh Haritaları Karnaugh
DetaylıBÖLÜM 10 KAYDEDİCİLER (REGİSTERS) SAYISAL TASARIM. Bu bölümde aşağıdaki konular anlatılacaktır
erin BÖLÜM 10 KYEİCİLER (REGİSTERS) Bu bölümde aşağıdaki konular anlatılacaktır Kaydedicilerin(Registers) bilgi giriş çıkışına göre ve kaydırma yönüne göre sınıflandırılması. Sağa kaydırmalı kaydedici(right
DetaylıAnalog Sayısal Dönüşüm
Analog Sayısal Dönüşüm Gerilim sinyali formundaki analog bir veriyi, iki tabanındaki sayısal bir veriye dönüştürmek için, az önce anlatılan merdiven devresiyle, bir sayıcı (counter) ve bir karşılaştırıcı
DetaylıMantık fonksiyonlarından devre çizimi 6 Çizilmiş bir devrenin mantık fonksiyonunun bulunması
DERSİN ADI BÖLÜM PROGRAM DÖNEMİ DERSİN DİLİ DERS KATEGORİSİ ÖN ŞARTLAR SÜRE VE DAĞILIMI KREDİ DERSİN AMACI ÖĞRENME ÇIKTILARI VE YETERLİKLER DERSİN İÇERİĞİ VE DAĞILIMI (MODÜLLER VE HAFTALARA GÖRE DAĞILIMI)
DetaylıBĠLEġĠMSEL DEVRELER (COMBĠNATIONAL)
BĠLEġĠMSEL DEVRELER (COMBĠNATIONAL) ARĠTMETĠK ÜNĠTELER Toplama, çıkarma,çarpma ve bölme gibi aritmetik iģlemleri yapan sayısal devrelere aritmetik devreler adı verilir. Sayısal sistemlerde temel aritmetik
DetaylıTEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ EET-206 SAYISAL ELEKTRONİK - II LABORATUVARI
TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ EET-206 SAYISAL ELEKTRONİK - II LABORATUVARI DENEY FÖYÜ 1 İÇİNDEKİLER Deney 1 OSİLATÖR DEVRESİ... 2 Deney 2 FLİP-FLOP LAR....... 6 Deney 3 FLİP-FLOP
DetaylıŞekil 1. 74LS47 entegresi bağlantı şeması
DENEY 5: ENTEGRELERLE VERİ DAĞITICI ve KOD ÇÖZÜCÜ DEVRELER Deneyin Amaçları 74LS47 7 parçalı display entegresinin yapısını ve kod çözme işlemini öğrenmek ve deneysel olarak doğrulamak. 74LS151 veri seçici
DetaylıBölüm 2 Kombinasyonel Lojik Devreleri
Bölüm 2 Kombinasyonel Lojik Devreleri DENEY 2-1 VEYA DEĞİL Kapı Devresi DENEYİN AMACI 1. VEYA DEĞİL kapıları ile diğer lojik kapıların nasıl gerçekleştirildiğini anlamak. 2. VEYA DEĞİL kapıları ile DEĞİL
DetaylıTemel Flip-Flop ve Saklayıcı Yapıları. Mikroişlemciler ve Mikrobilgisayarlar
Temel Flip-Flop ve Saklayıcı Yapıları 1 Sayısal alga Şekilleri 1 2 4 3 1. Yükselme Zamanı 2. Alçalma Zamanı 3. Sinyal Genişliği 4. Genlik (Amplitude) 2 Periot (T) : Tekrar eden bir sinyalin arka arkaya
DetaylıT.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİŞİM SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ
T.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLİŞİM SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ Yrd. Doç. Dr. Mustafa H.B. UÇAR 1 2. HAFTA Yrd. Doç. Dr. Mustafa Hikmet Bilgehan UÇAR Entegre Yapıları Lojik Kapılar Lojik
DetaylıYrd.Doç.Dr. Celal Murat KANDEMİR. Kodlama (Coding) : Bir nesneler kümesinin bir dizgi (bit dizisi) kümesi ile temsil edilmesidir.
Bilgisayar Mimarisi İkilik Kodlama ve Mantık Devreleri Yrd.Doç.Dr. Celal Murat KANDEMİR ESOGÜ Eğitim Fakültesi - BÖTE twitter.com/cmkandemir Kodlama Kodlama (Coding) : Bir nesneler kümesinin bir dizgi
DetaylıBİLEŞİK MANTIK DEVRELERİ (COMBİNATİONAL LOGİC)
SAYISAL TASARIM-I 7._8. HAFTA BİLEŞİK MANTIK DEVRELERİ (COMBİNATİONAL LOGİC) İÇERİK: Birleşik Devre Tasarım Esasları Kodlama İle İlgili Lojik Devreler Kodlayıcılar Kod Çözücüler Kod Çeviriciler Çoklayıcılar
DetaylıBölüm 5 Kodlayıcılar ve Kod Çözücüler
Bölüm 5 Kodlayıcılar ve Kod Çözücüler DENEY 5- Kodlayıcı Devreler DENEYİN AMACI. Kodlayıcı devrelerin çalışma prensibini anlamak. 2. Temel kapılar ve IC kullanarak kodlayıcı gerçekleştirmek GENE BİGİER
DetaylıBölüm 3 Toplama ve Çıkarma Devreleri
Bölüm 3 Toplama ve Çıkarma Devreleri DENEY 3- Yarım ve Tam Toplayıcı Devreler DENEYİN AMACI. Aritmetik birimdeki yarım ve tam toplayıcıların karakteristiklerini anlamak. 2. Temel kapılar ve IC kullanarak
DetaylıLOJİK DEVRELER-I IV. HAFTA DENEY FÖYÜ
LOJİK DEVRELER-I IV. HAFTA DENEY FÖYÜ 4 Bitlik İki Sayının Tam Toplayıcı Entegresi ile Toplama Ve Çıkarma İşlemlerinin Yapılması Ve Sonucu Segment Display'de Gösteren Devrenin Tasarlanması Deneyin Amacı:
DetaylıBLM 221 MANTIK DEVRELERİ
9. HAFTA BLM 221 MANTIK DEVRELERİ Prof Dr Mehmet AKBABA mehmetakbaba@karabuk.edu.tr Temel Kavramlar FLIP FLOPS S-R: Set-Reset Latch (Tutucu) Tetiklemeli D Latch (Tutucu) Kenar Tetiklemeli D Flip-Flop S-R
Detaylı6. DİJİTAL / ANALOG VE ANALOG /DİJİTAL ÇEVİRİCİLER 1
6. DİJİTAL / ANALOG VE ANALOG /DİJİTAL ÇEVİRİCİLER 1 Günümüzde kullanılan elektronik kontrol üniteleri analog ve dijital elektronik düzenlerinin birleşimi ile gerçekleşir. Gerilim, akım, direnç, frekans,
DetaylıSELÇUK ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK-MĠMARLIK FAKÜLTESĠ ELEKTRĠK-ELEKTRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ LOJĠK DEVRE TASARIM DERS NOTLARI
SELÇUK ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK-MĠMARLIK FAKÜLTESĠ ELEKTRĠK-ELEKTRONĠK MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ LOJĠK DEVRE TASARIM DERS NOTLARI Konya- 2012 i KONULAR 1. Ardışıl lojik devreler, senkron ardışıl lojik devreler
DetaylıTURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ MANTIK DEVRELERİ LABORATUARI. Deney 5 Flip Flop Devreleri
TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ MANTIK DEVRELERİ LABORATUARI Deney 5 Flip Flop Devreleri Öğrenci Adı & Soyadı: Numarası: 1. Flip Flop Devresi ve VEYADEĞİL
DetaylıDers Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS
DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS Sayısal Lojik Tasarımı BIL281 3 5+0 5 6 Ön Koşul Dersleri Yok Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Zorunlu / Yüz Yüze
Detaylı7.Yazmaçlar (Registers), Sayıcılar (Counters)
7.Yazmaçlar (Registers), Sayıcılar (Counters) 7..Yazmaçlar Paralel Yüklemeli Yazmaçlar Ötelemeli Yazmaçlar 7.2.Sayıcılar Đkili Asenkron Sayıcılar (Binary Ripple Counter) Đkili Kodlanmış Onlu Asenkron Sayıcı
DetaylıDİCLE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EEM309 SAYISAL ELEKTRONİK LABORATUARI
DİCLE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EEM39 SAYISAL ELEKTRONİK LABORATUARI Deney No Deneyin Adı Deney Grubu Deneyi Yapanın Numarası Adı Soyadı İmzası Deneyin
DetaylıDENEY 21 IC Zamanlayıcı Devre
DENEY 21 IC Zamanlayıcı Devre DENEYİN AMACI 1. IC zamanlayıcı NE555 in çalışmasını öğrenmek. 2. 555 multivibratörlerinin çalışma ve yapılarını öğrenmek. 3. IC zamanlayıcı anahtar devresi yapmak. GİRİŞ
Detaylı(I) şimdiki. durum (S) belleği. saat. girşi
ers Notlarının Creative Commons lisansı Feza BUZLUCA ya aittir. Lisans: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/ Eşzamanlı (Senkron) Ardışıl evreler (Synchronous Sequential Circuits) Ardışıl (sequential)
DetaylıKAYNAK KİTAP: 1-DIGITAL DESIGN PRINCIPLES & PRACTICES PRINCIPLES & PRACTICES PRINCIPLES & PRACTICES. PRENTICE HALL. Yazar: JOHN F.
KAYNAK KİTAP: 1-DIGITAL DESIGN PRINCIPLES & PRACTICES PRINCIPLES & PRACTICES PRINCIPLES & PRACTICES. PRENTICE HALL. Yazar: JOHN F. WAKERLY DERSIN TANIMI Dersin Adı: SAYISAL TASARIM-I/BM-205 Dersin Kredisi:
DetaylıSAYISAL DEVRE TASARIMI LABORATUVARI DENEY 1: TEMEL LOJİK KAPI KARAKTERİSTİKLERİNİN ÖLÇÜMÜ
SAYISAL DEVRE TASARIMI LABORATUVARI DENEY 1: TEMEL LOJİK KAPI KARAKTERİSTİKLERİNİN ÖLÇÜMÜ DENEYİN AMACI 1. Temel lojik kapı sembollerini ve karakteristiklerini anlamak. GENEL BİLGİLER TTL kapıların karakteristikleri,
DetaylıBÖLÜM 6. Karnaugh (Karno) Haritaları. (Karnaugh Maps) Amaçlar. Başlıklar
Karnaugh (Karno) Haritaları ÖLÜM 6 (Karnaugh Maps) maçlar Lojik eşitliklerin sadeleştirilmesinde kullanılan Karnaugh Haritası yönteminin tanıtılması İki-üç-dört değişkenli Karnaugh Haritalarının hücrelerin
DetaylıDENEY 2-5 Karşılaştırıcı Devre
DENEY 2-5 Karşılaştırıcı Devre DENEYİN AMACI 1. Dijital karşılaştırıcıların çalışma prensiplerini ve yapısını anlamak. GENEL BİLGİLER Bir karşılaştırma yapabilmek için en az iki sayı gereklidir. En basit
DetaylıMUNZUR ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ MANTIK DEVRELERİ LABORATUVARI
DENEY 4 SAYISAL ARİTMETİK Deneyin Amacı Bu deneyde işaretli ve işaretsiz sayılar için ikili sayı ( Binary ) sistemindeki toplama işleminin anlaşılması, işlem performansını artırabilmek için iki tabanındaki
DetaylıDENEY 3a- Yarım Toplayıcı ve Tam Toplayıcı Devresi
DENEY 3a- Yarım Toplayıcı ve Tam Toplayıcı Devresi DENEYİN AMACI 1. Aritmetik birimdeki yarım ve tam toplayıcıların karakteristiklerini anlamak. GENEL BİLGİLER Toplama devreleri, Yarım Toplayıcı (YT) ve
DetaylıFatih University- Faculty of Engineering- Electric and Electronic Dept.
Dijital Devre Tasarımı EEE122 A Ref. Morris MANO & Michael D. CILETTI DIGITAL DESIGN 4 th edition Fatih University- Faculty of Engineering- Electric and Electronic Dept. Chapter 3 Boole Fonksiyon Sadeleştirmesi
DetaylıElektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Lojik Devre Laboratuarı DENEY-2 TEMEL KAPI DEVRELERİ KULLANILARAK LOJİK FONKSİYONLARIN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ
2.1 Ön Çalışma Deney çalışmasında yapılacak uygulamaların benzetimlerini yaparak, sonuçlarını ön çalışma raporu olarak hazırlayınız. 2.2 Deneyin Amacı Tümleşik devre olarak üretilmiş kapı devreleri kullanarak;
Detaylı