DÜZCE VALİLİĞİ İL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ DÜZCE İL ÇEVRE DURUM RAPORU

Transkript

1 DÜZCE VALİLİĞİ İL ÇEVRE VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ DÜZCE İL DÜZCE-2004 I

2 ULUSAL ÇEVRE ANDI Şimdiki ve gelecek kuşaklar akların n temiz ve sağlıkl klı bir çevrede yaşama ama hakkına sahip olduğu u gerçeğinden hareketle, Çevreye duyarlı bir kalkınmadan yana olduğumu umu vurgulayarak; Doğal kaynakların n ekonomik kalkınman nmanın n hem kaynağı ğını hem sınırıs oluşturdu turduğunu unu bilerek, Çevrenin korunması ve geliştirilmesinde bireysel katkı ve katılımın n gereğine ve önemine inanarak; Çevresel değerlere erlere sahip çıkıp zarar verenleri uyaracağı ğıma, doğal kaynaklardan faydalanırken tutumlu davranacağı ğıma, sürds rdürülebilir kalkınma ilkeleri doğrultusunda hareket edeceğime, bu yönde y işbirlii birliği i ve dayanış ışma anlayışı içerisinde hareket ederek, çevre konusunda herkese ÖRNEK olacağı ğıma söz z veririm. II

3 III

4 TAKDİM 21. yüzyılın eşiğindeki dünyamız, teknolojide hızla ilerlemenin yanında büyük bir hızla da canlı hayatını tehlikeye sürüklemektedir. Tabiat kaynaklarının tahrip edilmesi, doğal dengenin bozulması, insanlığın geleceği için ciddi kaygıların ortaya çıkmasına yol açmaktadır. Ekolojik dengenin bozulması sonucu ortaya çıkan çevre kirliliği, insanın yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Ülkemizde de çeşitli yönleriyle hızlı bir gelişme yaşanırken, kaçınılmaz olarak çevre sorunları da meydana gelmektedir. Kentlerdeki nüfus artışına ve hızlı kentleşmeye karşılık olarak eğitim, sağlık, yeni yerleşim alanlarının yer seçimi ve bunların planlanması da giderek zorlaşmaktadır. Bu da başta toprak, su ve hava olmak üzere tüm doğal kaynakların kirlenmesine ve sınırlı olan temel enerji kaynaklarımızın giderek tükenmesine yol açmaktadır. Ülkemizde katı atıklar düzenli depolanmamakta her geçen gün çöp döküm yerleri büyümekte, ketleşmeyle birlikte gürültü problemleri oluşmakta, ormanların yok edilmesi ile birlikte erozyon ve çölleşme sorunları yaşanmaktadır. Bu durum canlıların bir bütün olarak geleceğini tehdit etmektedir. Kirlenmiş bir çevrenin temizlenmesi için bazen çok büyük bir bedel ödeme zorunluluğu doğmaktadır. Dolayısıyla çevreyi kirletmemenin yol ve yöntemlerini ortaya koymak ve bu yöntemleri geliştirip uygulamak zorundayız. Anayasanızın 56 ncı maddesinde Herkes sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirliliğini önlemek devletin ve vatandaşların ortak görevidir. denilmektedir. Buna göre, çevrenin korunması ve geliştirilmesi sorumluluğu hepimize aittir. Sunulan bu çalışmada Düzce nin coğrafik konumu, doğal kaynakları, hava, su, toprak ve arazi kullanımı, flora-fauna, turizm, tarım ve hayvancılık, madencilik, enerji, sanayi ve teknoloji, altyapı-ulaşım ve haberleşme, yerleşim alanları ve nüfus, atıklar, gürültü ve titreşim, afetler, sağlık ve çevre, çevre eğitimi ile çevre yönetimi ve planlama gibi çevre açısından önemli konuşlara ilişkin temel bilgiler bulunmaktadır. Bu veriler, hem bölgenin geleceğe yönelik planlanmasında hem de halkın ve yatırımcıların bilgilendirilmesinde yardımcı olabilecek düzeydedir. Valiliğimizce hazırlanan Çevre Durum Raporunun değerli bir bilgi kaynağı olarak yararlı olması dileğiyle hizmete sunuyoruz. Raporun hazırlanmasında emeği geçenler ile katkı sağlayan kurum ve kuruluşlara ayrı ayrı teşekkür ederim Sağlıklı ve temiz bir Düzce de yaşamak dileği ile saygılarımı sunarım. İ. Halil NİMETOĞLU Düzce Valisi IV

5 ÖNSÖZ 21.yüzyıla girdiğimiz günümüzde Dünya nın ve Türkiye nin gündemini; İnsan Hakları, Demokratikleşme ve Çevre Sorunları oluşturmaya devam etmektedir. Dünya Tarım toplumundan sanayi toplumuna, sanayi toplumundan bilgi ve iletişim çağına geçmiştir. Bilim ve enformasyon çağı olan günümüzde insanoğlunun yarattığı çevre sorunlarına yine insanoğlunun çözüm bulması zorunludur. Hızla artan dünya nüfusu, plansız endüstrileşme ve sağlıksız kentleşme, nükleer denemeler bölgesel savaşlar, verimi artırmak amacıyla kullanılan tarım ilaçları, yapay gübreler ve deterjan gibi kimyasal maddeler giderek çevreyi kirletmeye başlamış bunun sonucu olarak, büyük oranda kirlenen su, hava, toprak canlılar için zararlı olabilecek boyutlara ulaşmıştır. Deprem, toprak kayması, su baskının gibi doğal afetlerin ve savaşların neden olduğu çevre sorunlarını bir yana bırakırsak, çevrenin ve doğal dengenin bozulması canlıların yaşamını tehdit eder hale gelmesi, büyük sanayi devrimi ile başlamıştır. Sanayileşme hamlesi yapan bir toplum olarak, Türkiye de özellikle son 20 yılda hava, su ve toprak gibi doğal kaynaklara sanki hiç tükenmeyecekmiş gibi davranılmış, doğal çevre hızlı bir şekilde kötüleşmiştir. Türkiye deki karşı karşıya bulunan çevre sorunları temel nitelikleri itibariyle : Sanayi, tarım, enerji ulaştırma ve turizm gibi ekonomik sektörlerin neden olduğu sorunlar, Nüfus, göç ve kentleşme hareketlerine bağlı olarak ortaya çıkan alt yapı eksiklikleri şeklinde görülen sorunlar, Doğal kaynakların rasyonel bir şekilde kullanılması sonucu ortaya çıkan sorunlar, Sınırlar ötesi ve global çevre sorunlarının etkileriyle ortaya çıkan sorunlar olarak gruplandırılabilir. Bilindiği üzere İl Çevre Durum Raporları, o ilin tüm çevre değerlerini bir bütün içinde toplayacağı gibi ileride hazırlanacak olan Türkiye Çevre Durum Raporu ve Türkiye Çevre Envanteri nin hazırlanmasına da sağlıklı bir temel oluşturmaktadır. İl Çevre Durum Raporları ayrıca, sürekli ve dengeli kalkınmayı hedeflerken korunmasına özen gösterilmesi gereken ekosistemlerin devamlılığının sağlanmasında, insan ihtiyaçları ve doğal kaynaklar arasındaki dengenin kurulmasında, araştırmacılara temel bilgi sunarken araştırmacıların yön ve hedeflerinin belirlenmesinde, ÇED Raporlarının ve Proje Tanıtım Dosyalarının hazırlanmasında, çevreyi kirleten kurum, kuruluş ve tesislerin belirlenmesinde, çevre konusunda eksik bilgilerin temin edilmesinde önemli bir kaynak özelliği taşımaktadır. Düzce İli Çevre Durum Raporunda İlimiz çeşitli yönleriyle ele alınarak kapsamlı bir envanter oluşturulmuş, bu konuda bilgi edinmek isteyenlerin hizmetine sunulmuştur. Bu kaynağın hazırlanmasında emeği geçen tüm kurum ve kuruluşlara teşekkür ederim. Sağlıklı ve temiz bir dünyada yaşamanın ilk koşulu çevreyi korumaktır. Çevreyi korumak için hep birlikte elele, Saygılarımla... Seyfettin TÜRKEKUL İl Çevre ve Orman Müdürü V

6 HAZIRLAYANLAR Çevre Yönetimi - ÇED ve Planlama Şube Müdürlüğü Alev BEKLER Mevlüt Şanlı ŞİMŞEK Gülsevil ÇETİN YAZGAN Koray ORHAN Gülen ÖZTÜRK Ayhan DOĞRU Şube Müdürü Çevre Mühendisi Çevre Mühendisi Çevre Mühendisi Çevre Mühendisi Sağlık Teknisyeni VI

7 İÇİNDEKİLER A. COĞRAFİK KAPSAM...I A.1. Giriş...1 A.2. İl ve İlçe Sınırları...4 A. 3. İlin Coğrafik Durumu...8 A.4. İlin Topoğrafyası ve Jeomorfolojik Durumu...9 A.5. Jeolojik Yapı ve Stratigrafi...13 A Metamorfizma ve Mağmatizma :...20 A Tektonik ve Paleocoğrafya :...24 B. DOĞAL KAYNAKLAR...29 B.1. Enerji Kaynakları...29 B.1.1. Güneş...29 B.1.2. Su Gücü...30 B.1.3 Kömür...31 B.1.4 Doğal Gaz...31 B.1.5 Rüzgar...31 B.1.6 Biyokütle...31 B.1.7 Petrol...31 B.1.8 Jeotermal Sahalar...31 B.2. Biyolojik Çeşitlilik...32 B Ormanlar...32 B Odun Üretimine Ayrılan Tarım Alanları...34 B.2.2 Çayır ve Meralar...34 B.2.3 Sulak Alanlar...34 B.2.4 Flora...35 B.2.5. Fauna...38 B.2.6. Milli Parklar, Tabiat Parklar, Tabiat Anıtı, Tabiatı Koruma Alanları ve Diğer Hassas Yöreler...43 B.3. Toprak...47 B.4. Su Kaynakları...50 B.4.1. İçme Suyu Kaynakları ve Barajlar:...50 B.4.2. Yeraltı Su Kaynakları...53 B.4.3. Akarsular...53 B.4.4. Göller ve Göletler...54 B.5. Mineral Kaynaklar...54 B.5.1 Sanayi Madenleri...54 B.5.2. Metalik madenler...55 B.5.3. Enerji Madenleri...55 B.5.4. Taşocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Malzemeler...55 C. HAVA (ATMOSFER VE İKLİM)...56 C.1. İklim ve Hava...56 C.1.1. Doğal Değişkenler...56 C Rüzgar...56 I

8 C Basınç...57 C Nem...58 C Sıcaklık:...59 C Buharlaşma:...59 C Yağışlar...61 C Yağmur...61 C Kar, Dolu, Sis ve Kırağı...61 C Seller...62 C Kuraklık...63 C Mikroklima...63 C.1.2. Yapay Etmenler...63 C Plansız Kentleşme...63 C Yeşil Alanlar...65 C Isınmada Kullanılan Yakıtlar...67 C Endüstriyel Emisyonlar...68 C Trafikten Kaynaklanan Emisyonlar...69 C.2. Havayı Kirletici Gazlar ve Kaynakları...71 C.2.1. Kükürtdioksit Konsantrasyonu ve Duman...71 C.2.2. Partikül Madde (PM) Emisyonları...72 C.2.3. Karbonmonoksit Emisyonları...73 C.2.4. Azot Oksit (NOx) Emisyonları...73 C.2.5. Hidrokarbon ve Kurşun Emisyonları...73 C.3. Atmosferik Kirlilik...74 C.3.1. Ozon Tabakasının İncelenmesinin Etkileri...74 C.3.2. Asit Yağışlarının Etkileri...75 C.4. Hava Kirleticilerinin Çevreye Olan Etkileri...75 C.4.1. Doğal Çevreye Etkileri...75 C Su Üzerindeki Etkileri...75 C Toprak Üzerine Etkileri...76 C Flora ve Fauna Üzerindeki Etkileri...76 C İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri...76 C.4.2. Yapay Çevreye (Görüntü Kirliliği Üzerine) Etkileri...77 D.SU...78 D.1. Su Kaynaklarının Kullanımı...78 D.1.1 Yer altı Suları...78 D.1.2. Jeotermal Kaynaklar...79 D.1.3 Akarsular...80 D.1.4 Göller, Göletler ve Rezervuarlar...85 D.1.5 Denizler...88 D.2 Doğal Drenaj Sistemleri...89 D.3. Su Kaynaklarının Kirliliği ve Çevreye Etkileri...90 D.3.1. Yer altı Suları ve Kirlilik...90 D.3.2. Akarsularda Kirlilik...90 D.3.3 Göller, Göletler ve Rezervuarlarda Kirlilik...92 D.3.4 Denizlerde Kirlilik...92 D.4 Su ve Kıyı Yönetimi, Strateji ve Politikaları...92 II

9 D.5. Su Kaynaklarında Kirlilik Etkenleri...94 D.5.1. Tuzluluk...95 D.5.2. Zehirli Gazlar...95 D.5.3. Azot ve Fosforun Yol Açtığı Kirlilik...95 D.5.4. Ağır Metaller ve İz Elementler...95 D.5.5. Zehirli Organik Bileşikler...95 D Siyanürler...95 D Petrol ve Türevleri...95 D Polikloro Naftalinler ve Bifeniller...95 D Pestisitler ve Su Kirliliği...95 D Gübreler ve Su Kirliliği...95 D Deterjanlar ve Su Kirliliği...95 D.5.6. Çözünmüş Organik Maddeler...95 D.5.7. Patojenler...95 D.5.8. Askıda Katı Maddeler...95 D.5.9. Radyoaktif Kirleticiler ve Su Kirliliği...95 E. TOPRAK VE ARAZİ KULLANIMI...96 E.1 Genel Toprak Yapısı...96 E.2 Toprak Kirliliği...98 E.2.I Kimyasal kirlenme...98 E Atmosferik Kirlenme...98 E Atıklardan Kirlenme...98 E.2.2. Mikrobiyal Kirlenme E.3. Arazi E.3.1. Arazi Varlığı E Arazi Sınıfları E Kullanım Durumu E.3.2. Arazi Problemleri F. FLORA FAUNA VE HASSAS YÖRELER F.1. Ekosistem Tipleri F.1.1.Ormanlar F Ormanların Ekolojik Yapısı F İlin Orman Envanteri F Orman Varlığının Yararları F Orman Kadastrosu ve Mülkiyet Durumları F.1.2. Çayır ve Meralar F.1.3.Sulak Alanlar F.1.4. Diğer alanlar (Stepler vb.) F.2.Flora F.2.1. Habitat ve Toplulukları F.2.2. Türler ve Populasyonları F.3. Fauna F.3.1. Habitat ve Toplulukları F.3.2. Türler ve Populasyonları F.3.3. Hayvan Yaşama Hakları F Evcil Hayvanlar III

10 F Sahipli Hayvanlar F Sahipsiz Hayvanlar F Nesli Tehlike Altında Olan ve Olması Muhtemel Evcil ve Yaban Hayvanlar F Hayvan Hakları İhlalleri F Valilikler, Belediyeler ve Gönüllü Kuruluşlarla İşbirliği F.4. Hassas Yöreler Kapsamında Olup (*) Bölümdeki Bilgilerin İsteneceği Alanlar F.4.1. Ülkemiz Mevzuatı Uyarınca Korunması Gereken Alanlar F Sayılı Milli Parklar Kanunu nun 2, Maddesinde Tanımlanan ve Bu Kanunun 3. Maddesi Uyarınca belirlenen Milli Parklar, Tabiat Parkları, Tabiat anıtları ve Tabiatı Koruma Alanları F Sayılı Kara Avcılığı Kanunu Uyarınca Çevre ve Orman Bakanlığı nca Belirlenen Yaban Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleştirme Alanları Alanın Açıklamalı Tanımı :Gölyaka Gölormanı yolunun kuzeyinde yer alan Koruma Alanı, Hamamönü Köyü 2 no lu okulundan başlayarak Hamamüstü Deresi ni izleyerek Büyük Melen Çayı na ve Orman Fidanlığı na; Orman Fidanlığı nın kuzey sınırındaki Uğursuyu kum ocağından tarla ve bahçe sınırlarını izleyerek Göl Ormanı 2 no. lu okuluna ve bu noktadan itibaren Gölyaka Gölormanı yolu ile sınırlanmaktadır F Sayılı Kültürel ve Tabiat varlıklarını Koruma Kanunu nun 2.Maddesinin a Tanımlar Bendinin 1.,2.,, ve 5, Alt Bentlerinse Kültür Varlıkları, Tabiat Varlıkları, Sit ve Koruma Alanı olarak tanımlanan ve Aynı Kanun İle 3386 Sayılı Kanunun (2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu nun Bazı maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanununa Bazı Maddelerin Eklenmesi Hakkında Kanun ) İkgili maddeleri Uyarınca tespiti ve Tescili yapılan Alanlar Varlık Türü F Sayılı Su Ürünleri kanunu kapsamında Olan Su Ürünleri İstihsal ve Üreme Sahaları F /9/1988 Tarihli ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanan Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliğşi nin 17 inci ve 1/7/1999 Tarihli ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanan Yönetmelikle Değişik 15.,19. Ve 20. Maddelerinde Tanımlanan Alanlar F /11/1986 Tarihli ve sayılı Resmi Gazete de Yayımlanan Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nin 49. Maddesinde Tanımlanan Hassas Kirlenme Bölgeleri F Sayılı Çevre Kanunu nun 9,Maddesi Uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından Özel Çevre Koruma Bölgeleri Olarak Tespit ve İlan Edilen Alanlar F Sayılı Boğaziçi Kanunu na Göre Koruma Altına Alınan Alanlar F sayılı Orman Kanunu gereğince Orman Alanı Sayılan Yerler F Sayılı Kıyı Kanunu Gereğince Yapı Yasağı Getirilen Alanlar F Sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerin Aşılattırılması Hakkında Kanunda Belirtilen Alanlar F sayılı Mera Kanununda Belirtilen Alanlar F Tarih ve sayılı resmi Gazete de yayımlanarak Yürürlüğe Giren Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği nde Belirtilen Alanlar.128 İlimizdeki Sulak Alanlar IV

11 F.4.2. Ülkemizin Taraf Olduğu uluslar arası Sözleşmeler Uyarınca Korunması Gereken Alanlar F /2/1984 Tarih ve sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Avrupanın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (BERN Sözleşmesi) Uyarınca Koruma Altına alınmış Alanlardan Önemli deniz Kaplumbağası Üreme alanları nda Belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri. Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları F /6/1981 Tarih ve sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Akdeniz in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi (Barcelona Sözleşmesi) Uyarınca Korumaya Alınan Alanlar F /10/1988 trihli ve sayılı resmi gazetede Yayımlanan Akdeniz de Özel Koruma Alanlarının Korunmasına Ait Protokol Gereği Ülkemizde Özel koruma Alanı Olarak Belirlenmiş alanlar F /9/1985 Tarihli Cenova Bildirgesi Gereği Seçilmiş Birleşmiş Milletler Çevre Programı Tarafından Yayımlanmış Olan Akdeniz de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit Listesinde Yer Alan Alanlar F Cenova Deklerasyonu nun 17. Maddesinde Yer Alan Akdeniz e Has Nesli Tehlikede Olan Deniz Türlerinin Yaşama ve Beslenme Ortamı Olan Kıyısal Alanlar F /2/1983 Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi nin 1. ve 2. Maddeleri Gereğince Kültür ve Turizm Bakanlığı Tarafından Koruma Altına Alınan Kültürel Miras ve Doğal Miras Statüsü Verilen Kültürel, Tarihi ve Doğal Alanlar F /05/1994 Tarih ve Sayılı Resmi Gazete de Yayımlanarak Yürürlüğe Giren Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi (RAMSAR Sözleşmesi) Uyarınca Koruma Altına Alınmış Alanlar F.4.3. Korunması Gereken Alanlar (***) F Onaylı Çevre Düzeni Planlarında, Mevcut Özellikleri Korunacak Alan Olarak Tesbit Edilen ve Yapılaşma Yasağı Getirilen Alanlar (Tabii Karakteri Korunacak Alan, Biogenetik Rezerv Alanları, Jeotermal Alanlar vb.) F Tarım Alanları: Tarımsal Kalkınma Alanları, Sulanan, Sulanması Mümkün ve Arazi Kullanma Kabiliyet Sınıfları I, II, III ve IV Olan Alanlar, Yağışa Bağlı Tarımda Kullanılan I. ve II. Sınıf İle, Özel Mahsul Plantasyon Alanlarının Tamamı130 F Sulak Alanlar: Doğal veya Yapay, Devamlı veya Geçici, Suların Durgun veya Akıntılı, Tatlı, Acı veya Tuzlu, Denizlerin Gel-Git Hareketinin Çekilme Devresinde 6 Metreyi Geçmeyen Derinlikleri Kapsayan, Başta Su Kuşları Olmak Üzere Canlıların Yaşama Ortamı Olarak Önem Taşıyan Bütün Sular, Bataklık Sazlık ve Turbiyeler İle Bu Alanların Kıyı Kenar Çizgisinden İtibaren Kara Tarafına Doğru Ekolojik Açıdan Sulak Alan Kalan Yerler F Göller, Akarsular, Yeraltısuyu İşletme Sahaları F Bilimsel Araştırmalar İçin Önem Arzeden ve/veya Nesli Tehlikeye Düşmüş veya Düşebilir Türler ve Ülkemiz İçin Endemik Olan Türlerin Yaşama Ortamı Olan Alanlar, Biyosfer Rezervi, Biyotoplar, Biyogenetik Rezerv Alanları, Benzersiz Özelliklerdeki Jeolojik ve Jeomorfolojik Oluşumların Bulunduğu Alanlar131 F Mesire Yerleri; 6831 Sayılı Orman Kanununa Tabi Alanlarda Halkın Rekrasyonel Kullanımını Düzenleyip, Kullanımının Doğal Yapının Tahribine Neden Olmadan Yönlendirilmesini Sağlamak Üzere Ayrılan Alanlar V

12 G- TURİZM G.1. Yörenin Turistik Değerleri G.1.1. Yörenin Doğal Değerleri G Konum G Fiziki Özellikler G.1.2. Kültürel Değerler G.2.Turizm Çeşitleri G.3. Turistik Altyapı G.4 Turist Sayısı G.5. Turizm Ekonomisi G.6. Turizm Çevre İlişkisi H. TARIM VE HAYVANCILIK H.1. Genel Tarımsal Yapı H.2. Tarımsal Üretim H.2.1. Bitkisel Üretim H Tarla Bitkileri H Buğdaygiller H Baklagiller H Yem Bitkileri H Endüstriyel Bitkiler H Bahçe Bitkileri H Meyve Üretimi H Sebze Üretimi H Süs Bitkileri H.2.2. Hayvansal Üretim H Büyükbaş Hayvancılık H Küçükbaş Hayvancılık H Kümes Hayvancılığı (Kanatlı Üretimi) H Su Ürünleri H Kürk Hayvancılığı H Arıcılık ve İpekböcekçiliği H.3. Organik Tarım H.4. Tarımsal İşletmeler H.4.1. Kamu İşletmeleri H.4.2. Özel İşletmeleri H.5 Tarımsal Faaliyetler H.5.1 Pestisit Kullanımı H.5.2 Gübre Kullanımı H.5.3. Toprak Kullanımı I. MADENCİLİK I.1 Maden Kanununa Tabi Olan Madenler ve Taş Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Malzemeler I.1.1. Sanayi Madenleri VI

13 I.1.2. Metalik Madenler I.1.3. Enerji Madenleri I.1.4. Taş Ocakları Nizamnamesine Tabi Olan Doğal Malzemeler I.2. Madencilik Faaliyetlerinin Yapıldığı Yerlerin Özellikleri I.3. Cevher Zenginleştirme I.4. Madencilik Faaliyetlerinin Çevre Üzerine Etkileri I.5. Madencilik Faaliyetleri Sonucunda Arazi Kazanım Amacıyla Yapılan Rehabilitasyon Çalışmaları: J- ENERJİ J.1. Birincil Enerji Kaynakları J.1.1. Taşkömürü J.1.2. Linyit J.1.3. Asfaltit J.1.4. Bitümlü Şist J.1.5. Ham Petrol J.1.6. Doğal Gaz J.1.7. Nükleer Kaynaklar (Uranyum ve Toryum) J.1.8. Orman J.1.9. Hidrolik J Jeotermal J Güneş J Rüzgar J Biyokütle J.2. İkincil Enerji Kaynakları J.2.1. Termik Enerji J.2.2. Hidrolik Enerji J.2.3. Nükleer Enerji J.2.4. Yenilenebilir Elektrik Enerjisi Üretimi J.3. Enerji Tüketiminin Sektörlere Göre Dağılımı J.4. Enerji Tasarrufu İle İlgili Yapılan Çalışmalar K. SANAYİ VE TEKNOLOJİ K.1. İl Sanayinin Gelişimi, Yer Seçimi Süreçleri ve Bunu Etkileyen Etkenler K.2. Genel Anlamda Sanayinin Gruplandırılması K.3. Sanayinin İlçelere Göre Dağılımı K.4. Sanayi Gruplarına Göre İşyeri Sayıları ve İstihdam Durumu K.5. Sanayi Gruplarına Göre Üretim Teknolojisi ve Enerji Kullanımı K.6. Sanayiden Kaynaklanan Çevre Sorunları ve Alınan Önlemler K.6.1Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliği K.6.2.Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Su Kirliliği K.6.3.Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Toprak Kirliliği K.6.4.Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Gürültü Kirliliği K.6.5.Sanayi Tesislerinden Kaynaklanan Atıklar VII

14 K.7.Sanayi Tesislerinin Acil Durum Planı L- ALTYAPI, ULAŞIM VE HABERLEŞME L.1. Altyapı L.1.1 Temiz Su Sistemi L.1.2. Atık Su Sistemi, Kanalizasyon ve Arıtma Sistemi L.1.3. Yeşil Alanlar L.1.4. Elektrik İletim Hatları L.1.5. Doğalgaz Boru Hatları L.2. Ulaşım L.2.1. Karayolları L Karayolları Genel L Ulaşım Planlaması L Toplu Taşım Sistemleri L Kent İçi Yollar L Araç Sayıları L.2.2. Demiryolları L Kullanılan Raylı Sistemler L Taşımacılıkta Demiryolları L.2.3. Deniz, Göl, Nehir Taşımacılığı L Limanlar L Taşımacılık L.2.4. Havayolları L.3. Haberleşme L.4. İlin Plan Durumu L.5. İldeki Baz İstasyonları Sayısı M. YERLEŞİM ALANLARI VE NÜFUS M. 1. Kentsel ve Kırsal Planlama M.1.1 Kentsel alanlar M Doğal Özelliklerin Kent Formuna Etkileri M Kentsel Büyüme Deseni M Planlı Kentsel Gelişme Alanları M Kentsel Alanlarda Yoğunluk M Kentsel Yenileme Alanları M Endüstri Alanları Yer Seçimi* M Tarihi, Kültürel, Arkeolojik ve Turistik Özellikli Alanlar: M.1.2. Kırsal Alanlar M Kırsal Yerleşme Deseni M Arazi Mülkiyeti M.2. Altyapı M.3. Binalar ve Yapı Çeşitleri M.3.1. Kamu Binaları M.3.2. Okullar M.3.3. Hastaneler ve Sağlık Tesisleri M.3.4. Sosyal ve Kültürel Tesisler M.3.5. Endüstriyel Yapılar VIII

15 M.3.6. Göçer ve Hareketli Barınaklar M.3.7. Otel-Motel ve Turizm Amaçlı Diğer Yapılar M.3.8. Bürolar ve Dükkanlar M.3.9. Kırsal Alanda Yapılaşma M.3.10.Yerel Mimari Özellikler M.3.11.Bina Yapımında Kullanılan Yerel Materyaller M.4. Sosyo-Ekonomik Yapı M.4.1. İş Alanları ve İşsizlik M.4.2. Göçler M.4.3. Göçebe İşçiler (Mevsimlik): M.4.4. Kent Toprağının Mülkiyet Dağılımı M.4.5. Konut Yapım Süreçleri M.4.6. Gecekondu Islah ve Önleme Bölgeleri M.5. Yerleşim Yerlerinin Çevresel Etkileri M.5.1. Görüntü Kirliliği M.5.2. Binalarda Ses İzolasyonu M.5.3. Havaalanları ve Çevresinde Oluşturulan Gürültü Zonları M.5.4. Ticari ve Endüstriyel Gürültü M.5.5. Kentsel Atıklar M.5.6. Binalarda Isı Yalıtımı M.6. Nüfus M.6.1. Nüfusun Yıllara Göre Değişimi Kaynak: Düzce İl Nüfus Müdürlüğü, M.6.2 Nüfusun Yaş, Cinsiyet ve Eğitim Gruplarına Göre Dağılımı M.6.3. İl ve İlçelerin Nüfus Yoğunlukları M.6.4. Nüfus Değişim Oranı N- ATIKLAR N.I. Evsel Katı Atıklar N.2 Tehlikeli Atıklar N.3 Özel Atıklar N.3.1 Tıbbi Atıklar N.3.2 Atık Yağlar N.3.3. Bitkisel ve Hayvansal Atık Yağlar N.3.4. Pil ve Aküler N.3.5.Cips ve Diğer Yakma Fırınlarından Kaynaklanan Küller N.3.6. Tarama Çamurları N.3.7. Elektrik ve Elektronik atıklar N.3.8. Kullanım Ömrü Bitmiş Araçlar N.4.Diğer Atıklar N.4.1. Ambalaj atıkları N.4.2.Hayvan Kadavraları N.4.3. Mezbaha Atıkları N.5. Atık yönetimi N.6. Katı Atık Miktarı ve Kompozisyonu N.7. Katı Atıkların Biriktirilmesi, toplanması, Taşinması ve Aktarma Merkezleri IX

16 N.8. Atıkların Bertaraf Yöntemi N.8.1 Katı Atıkların Depolanması N.8.2. Atıkların Yakılması N.8.3. Kompost N.9. Atıkların Geri Kazanımı ve Değerlendirilmesi N.10. Atıkların Çevre Üzerindeki etkileri O- GÜRÜLTÜ VE TİTREŞİM O.1 Gürültü O.1.1 Gürültü Kaynakları O Trafik Gürültüsü O Endüstri Gürültüsü O İnşaat Gürültüsü O Yerleşim Alanlarında Oluşan Gürültüler O Hava Alanlarından Oluşan Gürültüler O.1.2 Gürültü İle Mücadele O.1.3. Gürültünün Çevreye Olan Etkileri O Gürültünün Fizksel Çevreye Etkileri O Gürültünün Sosyal Çevreye Olan Etkileri O.1.4. Gürültünün İnsanlar Üzerine Olan Etkileri O Fiziksel Etkileri O Fizyolojik Etkileri O Psikolojik Etkileri O Performans Üzerine Etkileri O.2. Titreşim P. AFETLER P.1 Doğal Afetler P.1.1 Depremler P.1.2 Heyelan ve Çığlar P.1.3 Seller P.1.4 Orman, Otlak ve Sazlık Yangınları P.1.5. Ormanlar Üzerinde Biyotik ve Abiyotik Faktörlerin Etkileri P.1.6. Fırtınalar P.2 Diğer Afetler P.2.1. Radyoaktif Maddeler P.2.2 Denize Dökülen Petrol ve Diğer Tehlikeli Atıklar P.2.3. Tehlikeli Maddeler P.3. Afetlerin Etkileri ve Yardım Tedbirleri P.3.1 Sivil Savunma Birimleri P.3.2 Yangın Kontrol ve Önleme Tedbirleri P.3.3 İlkyardım Servisleri P.3.4 Afetzedeler ve Mültecilerin Yeniden İskanı P.3.5. Tehlikeli ve Zararlı Maddelerin Sınırlar Arası Taşınması İçin Alınan Tedbirler 323 P.3.6. Afetler ve Büyük Endüstriyel Kazalar R- SAĞLIK VE ÇEVRE X

17 R.1.Temel Sağlık Hizmetleri R.1.1.Sağlık Kurumlarının Dağılımı R.1.2. Bulaşıcı Hastalıklar R İçme, Kullanma ve Sulama Suları R Denizler P Zoonoz Hastalıklar R.1.3. Gıda Hijyeni R.1.4. Aşı Çalışmaları R.1.5. Bebek Ölümleri R.1.6. Ölümlerin Hastalık, Yaş ve Cins Gruplarına Göre Dağılımı R.1.7. Aile Planlaması Çalışmaları R.2. Çevre Kirliliği ve Zararlarından Oluşan Sağlık Riskleri R.2.1. Kentsel Hava Kirliliğinin İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri R.2.2.Su Kirliliğinin İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri R.2.3. Atıkların İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri R.2.4. Gürültünün İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri R.2.5. Pestisitlerin İnsan Sağlığı üzerine Etkileri R.2.6. İyonize Radyasyondan Korunma R.2.7. Baz İstasyonlarından Yayılan Radyasyonun İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri S- ÇEVRE EĞİTİMİ S.1. Kamu Kuruluşlarının Çevre Eğitimi ile İlgili Faaliyetleri S. 2. Çevreyle İlgili Gönüllü Kuruluşlar ve Faaliyetleri S.2.1. Çevre Vakıfları S.2.2. Çevre Dernekleri S.2.3. Çevreyle İlgili Federasyonlar T- ÇEVRE YÖNETİMİ VE PLANLAMA T.1. Çevre Kirliliğinin ve Çevresel Tahribatın Önlenmesi T.2. Doğal Kaynakların Ekolojik Dengeler Esas Alınarak Verimli Kullanımı, Korunması ve Geliştirilmesi T.3.Ekonomik ve Sosyal Faaliyetlerin Sonuçlarının Çevrenin Taşıma Kapasitesini Aşmayacak Biçimde Planlanması T.4. Çevrenin İnsan-Psikososyal İhtiyaçlarıyla Uyumunun Sağlanması T.5. Çevreye Duyarlı Arazi Kullanım Planlaması T.6. Çevresel Etki Değerlendirmesi XI

18 TABLOLAR DİZİNİ Tablo A.1. Düzce Merkez İlçe ile Diğer İlçeler Arasındaki Karayolu Uzunlukları -km...8 Tablo A.2. Düzce İli Belde Merkezleri ile, Bağlı Oldukları İlçe Merkezleri ve İl Merkezi Arasındaki Karayolu Uzunlukları km...8 Tablo A.3. Şekil A.13 deki Jeolojik Harita Simgelerinin Açıklaması...20 Tablo A.4. Gerede ve Komşu Segmentlerde 1900-Günümüz Arasında Olmuş Hasar Yapıcı Depremler...28 Tablo B.1. Düzce İli Aylık Ortalama Günlük Güneş Işınım Değerleri (Mj/m 2 -gün)...30 Tablo B.2. Düzce İli Aylık Ortalama Günlük Güneşlenme Süresi Değerleri (saat/gün)...30 Tablo B.3. Düzce İli Sıcak Su Kaynakları...32 Tablo B.4: Düzce Orman Alanı ve Açık Alanlarının Türkiye Rakamlarıyla Karşılaştırılması...33 Tablo B Yılları Arasında Düzce İlinde Kaçak Kesim, Açma ve Yerleşme Yoluyla Meydana Gelen Orman Kayıpları...34 Tablo B.6. İlçelere Göre Ormanlık Alanlar...34 Tablo B.7. İlimiz sınırları içerisindeki çayır ve mera varlığı...34 Tablo B.8. Memeli Hayvanlar (Mammalia)...39 Tablo B.9. Sürüngenler (Peptilia)...39 Tablo B.10. İki Yaşamlılar- Amfibiller (Amphibilia)...39 Tablo B.11. Kuşlar (Aves)...40 Tablo B.12. Arazi Kullanım Türleri...48 Tablo B.13. Düzce Merkez İlçede Sektörel Su Tüketimi...50 Tablo B.14. Düzce İli İçme Suyu Kaynakları...52 Tablo B.15. Hasanlar Barajının Teknik Özellikleri...53 Tablo B.16. Düzce İli Su Kaynakları Potansiyeli...53 Tablo B.17. İl in Yeraltı Suyu Rezervleri Ve Tahsis Miktarları...53 Tablo B.18. İlimizde mevcut madenler...55 Tablo C.1: Düzce Meteoroloji İstasyonundaki 2004 Yılı Rüzgar Rejimi Rasat Normalleri...56 Tablo C.2: İlimize Ait 2004 Yılı Basınç Ortalamaları ve Aylık Basınç Grafiği...57 Tablo C.3: Düzce Meteoroloji İstasyonundaki Bağıl Nem Normalleri ve Aylık Bağıl Nem Ortalama Grafiği...58 Tablo C.4: Düzce Meteoroloji İstasyonu 2004 Yılı Sıcaklık Normalleri ve Aylık Sıcaklık Ortalama Grafiği...59 Tablo C.5. İlimize Ait 2004 Yılı Buharlaşma Değerleri...60 Tablo C.6. İlimize Ait 2004 Yılı Günlük Buharlaşma Miktarı (mm)...60 Tablo C.7. Düzce Meteoroloji İstasyonundaki 2004 Yılı Yağış Normalleri...61 Tablo C.8. İlimize ait Kar, Dolu, Sis ve Kırağı Durumu...62 Tablo C.9. İl Merkezindeki Yeşil Alan Dağılımı...66 Tablo C.10. İl Sağlık Müdürlüğü Tarafından Emisyon İzni Verilenlerin Listesi...68 Tablo C.11. İl Çevre ve Orman Müdürlüğü Tarafından B- Grubu Emisyon İzni Verilen İşletmeler...69 Tablo C.13. Düzce de 2004 yılı aralık ayı sonu itibariyle motorlu araç sayısı...70 Tablo C yılında İl Çevre Koruma Vakfı Tarafından Egzoz Emisyon Ölçümü Yapılan Araç Sayısı...70 Tablo C.15.Düzce merkez ilçede yapılan hava kalitesi ölçümleri arasında Partiküler (PM) Madde Aylık Ortalamaları...71 Tablo C.16. Düzce Merkez İlçede Yapılan Hava Kalitesi Ölçümleri Arasında Kükürtdioksit (SO2) Aylık Ortalamaları...71 XII

19 Tablo C.17. Düzce Merkez İlçede Yapılan Hava Kalitesi Ölçümleri Arasında Partiküler (PM) Madde Aylık Ortalamaları...72 Tablo C.18. Hava Kalitesi Sınır Değerleri ve Uyarı Kademeleri...72 Tablo D.1.Düzce İli Su Kaynakları Potansiyeli...78 Tablo D.2.İl in Yeraltı Suyu Rezervleri Ve Tahsis Miktarları...78 Tablo D.3. Düzce İli Sıcak Su Kaynakları...80 Tablo D.4.Büyük Melen Çayı İçin Aylık Ortalama Akım Değerleri (m3/s)...81 Tablo D.5.Büyük Melen Havzasındaki Nehirlerin Yağış Alanları ve Ortalama Debileri...83 Tablo D.6. Hasanlar Barajının Teknik Özellikleri...87 Tablo D.7. Türkiye de Belediyelerin İçme Suyu ve Kanalizasyon Alt Yapıları...90 Tablo E.1. Düzce İli Arazisi Kullanım Kabiliyetleri Sınıfı (Ha)...96 Tablo E.2. İlçelerde Arazinin Kullanımına Göre Dağılımı (Ha) Tablo E.3. Saha ve Niteliklerine Göre İlçelerde Orman Alanları Tablo E.4. Arazi Kullanım Türleri Tablo F.1. Düzce İline Bağlı İlçelerin Ormanlık Durumunu Gösteren Saha Envanteri Tablo F.2. Düzce ili Devlet Ormanlarından Yapılan Üretimin İşletmeler Bazında Dağıiımı108 Tablo F.3. Memeli Hayvanlar (Mammalia) Tablo F.4. Sürüngenler (Peptilia) Tablo F.5. İki Yaşamlılar- Amfibiller (Amphibilia) Tablo F.6. Kuşlar (Aves) Tablo F.7. İstasyonlara Göre Balık Türlerinin Dağılımı Tablo F.8. İstasyonlara Göre Balık Etüdü Sonuçlarının Özeti Tablo F.9.Düzce İli nde Bulunan Sit Alanları Tablo F.10. Düzce İli Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Dökümü) Tablo F.11. Düzce İli Arazisi Kullanım Kabiliyetleri Sınıfı Tablo G.1. Turizm Kaynakları Envanteri, Tablo G..2. Akçakoca İlçesinde Bulunan Turizm Belgeli Konaklama Tesisleri Tablo G..3.Akçakoca İlçesinde Bulunan Belediye Belgeli Konaklama Tesisleri Tablo G.4. İlimize Gelen Yabancı Turistlerin Ülkelere Göre Dağılımı Tablo H.1. Düzce İl ve İlçelerinde Arazinin Kullanma Kabiliyetine Göre Dağılımı (Ha) Tablo H.2. Düzce İlinin Agro-Ekolojik Alt Bölgeleri Tablo H.3.Tarım Alanlarının Kullanılış Amaçlarına Göre 2004 Yılı Dağılımı Tablo H.4. İlçelere Göre Buğdaygillerin 2004 Yılı Dağılımı Tablo H.5. İlçelere Göre Baklagillerin 2003 Yılı Dağılımı Tablo H.6..Fasulye Üretiminin İlçelere Göre 2004 Yılı Dağılımı Tablo H.7. Düzce de İlçelere Göre Yem Bitkilerin 2004 Yılı Dağılımı Tablo H.8. Düzce de İlçelere Göre Endüstriyel Bitkilerin 2004 Yılı Dağılımı Tablo H.9. Düzce de Fındık Ağaç Sayısının, Üretim ve Elde Edilen Gelir Miktarı Tablo H.10. Yıllara Göre Meyve Veren Ağaç Sayısı Tablo H.11. Sabit Fiyatlarla (1997) Meyve Üretiminden Elde Edilen Gelirin Dağılımı (Milyon TL) Tablo H.1.2. Düzce de 2004 Yılı İçindeki Sebze Üretimi Tablo H Yılında Düzce İli ve İlçelere Hayvan Varlığı Tablo H Yılında Düzce İli ve İlçelere Hayvan Varlığı Tablo H.15.Toplam Kümes hayvanı sayısı Tablo H.16. Düzce İli ve İlçeleri Alabalık Tesisleri Tablo H Tarihleri Arasındaki Kovan Sayıları Tablo H Yılında Düzce İli ve İlçeleri Arıcılık Çalışmaları Tablo H.19. Düzce de Organik Tarımın Yayılımı Tablo H..20. Özel İşletmeler XIII

20 Tablo H.21. Düzce de 2004 Yılında Kullanılan Zirai Mücadele İlaç Tüketim Durumu Tablo H.22. Kimyevi Gübreler Tablo H.23. Düzce İli ve İlçelerinde 2004 Yılında Gübre Tüketimi Tablo I.1. İlimizde bulunan sanayi madenleri Tablo I.2. Çevre ve Orman Bakanlığı ve İl Çevre ve Orman Müdürlüğü tarafından ÇED Olumlu / Çevresel Etkileri Önemsizdir / Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir Kararı ve ÇED Yönetmeliği gereği Kapsam Dışı Değerlendirilen Taş Ocakları Nizamnamesine Tabi Ocaklar Tablo I.3.İl Özel İdare Müdürlüğü tarafından Taş Ocakları Nizamnamesine göre ruhsatlandırılan ocaklar Tablo J.1. Enerji Tüketiminin Sektörlere Dağılımı Tablo K.1. Düzce İlinde Küçük Sanayi Siteleri Tablo K.2. Düzce İli Küçük Sanayi Siteleri İşyerlerinin Faaliyet Alanına Göre Dağılımı (adet) Tablo K.3. Merkez İlçedeki Sanayi Kuruluşları Tablo K.4. Merkez 1. O.S. B. deki Sanayi Kuruluşları Tablo K.5.Kaynaşlı İlçesindeki Sanayi Kuruluşları Tablo K.6.Yığılca İlçesindeki Sanayi Kuruluşları Tablo K.7. Gümüşova İlçesindeki Sanayi Kuruluşları Tablo K.8. Çilimli İlçesindeki Sanayi Kuruluşları Tablo K.9. Akçakoca İlçesindeki Sanayi Kuruluşları Tablo K.10.Gölyaka İlçesindeki Sanayi Kuruluşları Tablo K.11. Cumayeri İlçesindeki Sanayi Kuruluşları Tablo K.12.Sanayi Gruplarına Göre İşyeri Sayıları ve İstihdam Durumu Tablo K.13. İl Genelinde İstihdam Edilen İşçi Sayıları ve Cinsiyete Göre Dağılımı Tablo K.14: Kullandıkları Teknolojiyi Edinim Kaynaklarına Göre İşyerlerinin Dağılımı (%) Tablo K.15. İşyerlerinin Büyüklük Grubuna ve Kullandıkları Teknolojiyi Edinim Kaynaklarına Göre Dağılımı (%) 226 Tablo K.16. Sanayi Gruplarına Göre Enerji Kullanımı Tablo K.17. Enerji Üreten Tesisler Tablo K.18. İşyerlerinin Ürettikleri Atık Türlerinin Dağılımı (%) Tablo K.19. İşyerlerinin Kullandıkları Arıtma Yöntemlerinin Dağılımı (%) Tablo K.20. İşyerlerinin Kullandıkları Arıtma Yöntemlerinin Büyüklük Grubuna Göre Dağılımı (%) Tablo K.21. Zehirli Endüstriyel Kimyasal Maddelerin Durumunu Bildiren Sanayi Kuruluşları Tablo L.1. Düzce İlinde İçme Suyu Yetersiz Olan Köy ve Mahalleler Tablo L.2. Düzce Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü tarafından tanzim edilen park ve bahçeler (2004 yılı sonu itibarı ile) Tablo L.3. İl deki Karayolları Durumu -km Tablo L.4. Düzce İlinde Karayolları Ağı İçin Kullanılan Arazilerin Büyüklüğü Tablo L.5. Düzce İlinde Türlerine ve Satıh Cinslerine Göre Yollar Tablo L.6. Düzce İli Motorlu Araçlara Ait Bilgiler Tablo L.7. Düzce İlinde kurulu olan Baz İstasyonları Tablo M.1. İlimiz Merkez ve İlçelerdeki Semt Nüfusları Tablo M Eğitim öğretim yılı ortaöğretim durumu (genel lise-meslek lise - süper lise detaylı ) Tablo M.3. Abant İzzet Baysal Üniversitesi nin Kampüsleri XIV

21 Tablo M.4.Düzce İlindeki Sağlık Kurum ve Kuruluşlarının İlçelere Dağılımı Tablo M.5.Düzce İlindeki Kültür Varlıkları (2004) Tablo M.6. Düzce İli Hizmet sektöründeki İşyerleri Tablo M.7. Düzce Yerleşim Yeri Tiplerinde İşsizlik Oranları (%) Tablo M.8. Düzce de Çalışan Nüfusun Sektörlere Göre Yüzde Dağılımı Tablo M Genel Nüfus Sayımına Göre Bolu+Düzce nin Aldığı ve Verdiği Göç Sayıları Tablo M Genel Nüfus Sayımına Göre Bolu+Düzce İçinde Göç Örüntüsü Tablo M.11. Düzce de Yerleşim Yeri Tiplerine Göre Göç Nedenleri Tablo M.12. Düzce İli Nüfusu Tablo M.13. Düzce kent merkezi nüfusunun cinsiyet ve yaş gruplarına dağılımı (2002 yılı)289 Tablo M.14. Düzce Yerleşim Yeri Tiplerinde Büyük Yaş Gruplarına Göre Dağılım, Ortanca Yaş ve Yaş Bağımlılık Oranı Tablo M.15. Düzce İl Merkezi ve İlçe Merkezlerine Bağlı Köylerin Sayım Yıllarında Toplam Nüfusları ve Yıllık Nüfus Artış Hızları ( ) Tablo M.16. Genel Nüfus Sayımlarına Göre Yıllar İtibariyle Türkiye ve Düzce Nüfusları Yıllık Nüfus Artış Hızları Tablo M.17. Düzce İli Yıllık Nüfus Artış Oranları Tablo M. 18. Düzce İl Merkezi ve İlçe Merkezlerine Bağlı Köylerin Sayım Yıllarında Toplam Nüfusları ve Yıllık Nüfus Artış Hızları ( ) Tablo N.1. Düzce İli ve İlçeleri Katı Atık Envanteri Tablo O.1. Taşıtların Gürültü Seviyeleri (db) Tablo O.2. Gürültü Düzeylerine Karşı Çalışma Süreleri (Gürültü Kontrol Yönetmeliği) Tablo O.3. Gürültünün İnsan Sağlığı Üzerine Etkileri ( Schemel ) Tablo P.1.Gerede ve Komşu Segmentlerde 1900-Günümüz Arasında Olmuş Hasar Yapıcı Depremler Tablo P Yılı Sonu İtibari İle Düzce İli Orman Yangınları Tablo P Yılı Sonu İtibari İle Düzce İlinde Orman Tahribatı Tablo P Yılı Sonu İtibari ile Orman Koruma Kuruluşları ve Orman Muhafaza Memur Durumu Tablo P.5. Yangın Söndürme Araçları İlk Müdahale Ekip ve İşçi Sayıları Tablo P.6. Ormanlarda Biyotik ve Abiyotik Faktörler Sebebiyle Oluşan Zararlar (m 3 ) Tablo P Ağustos ve 12 Kasım Depremlerinde İlimizdeki Ölü, Yaralı ve Kayıp Durumu Tablo P.8. Depremden Sonra İlimizde Gerçekleştirilen Prefabrike Binaların Sayıları Tablo R.1. Düzce İli Sağlık Kurumları Dağılımı (İl Sağlık MüdürlüğüYıllığı 2004) Tablo R.2. Düzce Sağlık Müdürlüğüne Bağlı Çalışan Sağlık Personel dağılımı Tablo R.3. İçme ve Kullanma Sularının Sağlık Durumu Tablo R.4. İlimizde Yılllarına ait Ait Bağışıklama Oranları Tablosu Tablo R.5. Doğum Ve Bebek Ölümleri Tablosu Tablo R.6. İlimizde Aile Planlaması Çalışmaları Tablo S.1. Çevre Dernekleri Tablo T.1.ÇED Olumlu/Olumsuz Kararı Verilen Faaliyetler Listesi Tablo T.2. ÇED Gereklidir /Gerekli Değildir Kararı Verilen Faaliyetler Listesi XV

22 ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil A.1. Düzce İlinin 17 Ağustus 1999 depreminden önceki görünümü...3 Şekil A.2: Düzce İlinin 17 Ağustus 1999 depreminden sonraki görünümü...3 Şekil A.3 : Düzce İli Kalıcı Konutlar Bölgesi...4 Şekil A.4 : Düzce İli, il ve ilçe sınırlarını gösterir haritası...5 Şekil A.5: Türkiye İller Haritasında Düzce nin Konumu...8 Şekil A.6: Türkiye Genelleştirilmiş Fiziki Haritasında Düzce İlinin Yeri...8 Şekil A.7: Düzce ve Yakın Çevresinin Karayolları Haritası...9 Şekil A.8: Düzce Havzası ve Yakın Çevresinin Uygulamalı Jeomorfoloji Haritası...12 Şekil A.9: Düzce Havzası Jeoloji Haritası...15 Şekil A.10: Çalışma Alanının Genelleştirilmiş Dikme Kesiti...16 Şekil A.11. Yerleşim İçin Alternatif Alanlar ve Yakın Civarının Jeoloji Haritası, Şekil A.12: Düzce Ovası ve Yakın Çevresinin Uydu Görüntüsü...18 Şekil A.13: Düzce Ovası ve Yakın Çevresinin Kaya Türü Haritası. Simgelerin açıklaması..19 Şekil A.14: Türkiye nin Deprem Kuşakları İçinde Düzce nin Yeri...25 Şekil A.15: Kuzey Anadolu Fay Kuşağının Düzce Yakınlarındaki Diri Fayları Haritası...25 Şekil A.16: Düzce Çevresinin Diri Fayları...26 Şekil A.17: Düzce Yakınlarının Diri Fayları İle 1999 Depremlerinin Yüzey Kırıkları...26 Şekil A.18: Arasında Bolu-İzmit Bölgesinde Meydana Gelen Depremlerin Üst Merkezleri...26 Şekil B.1. Türkiye Yıllık Güneşlenme Süresi Haritası...53 Şekil C.1. Türkiye Yıllık Ortalama Rüzgar Hızı Haritası (m/sn)...57 Şekil C Yılı Aylık Ortalama Basınç Ölçüm Sonuçları...58 Şekil C Yılları arasındaki Araç Artış Sayısı...70 Şekil D.1. Efteni Gölünden Bir Görünüş Şekil D.2.Efteni Gölünde Kuş Sürüsü...86 Şekil D.3. Hasanlar Barajının (H.B.) Uydudan Görünüşü Şekil D.4.. Hasanlar Barajından Bir Görünüm...87 Şekil D.5. Akçakocadan Manzara Resimleri...89 Şekil E.1. Düzce İli Arazi Kullanım Kabiliyeti Sınıfları Haritası Şekil E.2. Düzce İli Arazi Kullanım Haritası Şekil E..3. Düzce İli Arazi Kullanım Şekli Haritası Şekil F.1. Tabiatı Koruma Alanlarının Harita Üzerinde Gösterimi Şekil G.1: Konuralp Antik Tiyatro Şekil G.2. Konuralp Atlı Kapı ve Antik Tiyatro Şekil G.3. Düzce İlindeki Taşınmaz Tarihi ve Kültürel Varlıkları Gösteren Harita Şekil G.4: Ceneviz Kalesi - Akçakoca Şekil G.5: Samandere Şelalesinden Görünüm Şekil G.6: Güzeldere Şelalesi Şekil G.7: Büyük Melen Rafting Şekil G.8: Odayeri Yaylası Şekil G.9 : Akçakoca Ceneviz Kalesi Plajı Şekil H.1: Fındık Pazarlama Aşamaları Şekil K.1. Düzce İli Sanayi ve Konut Yerleşimi Haritası Şekil L.1. Düzce İli Ulasım Haritası Şekil M.1. Türkiye Yaş Piramidi Şekil M.2. Düzce Kent Merkezi, İlçe Merkezleri, Köyleri ve Düzce İl Toplamı İçin Yaş Piramidi Şekil P.1..Deprem Resimleri XVI

23 Şekil R. 1. Kızamık vakalarının aylara göre dağılımı Şekil R.2. Kuduz şüpheli vakaların aylara göre dağılımı Şekil R.3. Tüberküloz Vakalarının aylara göre dağılımı Şekil R Yılında Alınan Bakteriyolojik Su Numune Sayısı Şekil R Yılında Alınan Kimyasal Numune Sayısı Şekil R.6. Gıda Maddeleri Kontrolü Şekil R.7 Gıda İmal Yerleri Kontrol Sonuçlarının Dağılımı XVII

24 A. COĞRAFİK KAPSAM A.1. Giriş Lacivert ve yeşil rengin hakim olduğu doğal güzelliklerle bezenmiş Karadeniz Bölgesi nin Batı Karadeniz Bölgesinde yer alan Düzce, şirin akarsu ve gölleri, soğuk su kaynakları, bol otlu yaylaları, eşsiz kumlu plajları, dinlenmek için ideal şirin bir ilimizdir. Düzce İli toprakları, batıdan Sakarya ve Bilecik, güneybatıdan Eskişehir, güneydoğudan Ankara, doğudan Çankırı, kuzeydoğudan Karabük ve kuzeyden Zonguldak illeri ile çevrilidir. Kuzeyde Karadeniz de 35 km. uzunlukta bir kıyıya sahiptir. İl topraklarının kapladığı alan Ha dır. Kocaeli ve Sakarya illeri ile aynı enlem üzerinde yer alan Düzce nin en batı ve doğu ucu ı ve ı doğu boylamları arasında olup yaklaşık 186 km. uzunluktadır. İlin en güney ve en kuzey uç noktaları da 40 o. 07 ı ve 41 o. 06 ı kuzey enlemleri arasında yer alıp, Kuzey - Güney uç noktaları arası da yaklaşık olarak 111 km. uzunluktadır. Şehrin içinden geçen D-100 karayolu ve otoyol Başkent Ankara yı İstanbul a bağlar. Türkiye nin en yoğun trafiğine sahip olan bu iki yol, iki kalabalık yoğun nüfuslu kentin arasında bir dinlenme ve turizm şehri özelliğine sahip olan Düzce ye ayrı bir önem katmıştır. Düzce nin bilinen tarihi M.Ö yılları arasında hüküm sürmüş Eti Medeniyetine kadar uzanmaktadır. Bu zaman içinde yöre, birçok kavimin ve devletin istilasına maruz kalmıştır. Bu nedenle, tarih öncesi ve sonrası Firig, Lidya, Pers, Roma, Bizans, Selçuk ve Osmanlı uygarlıklarının izleri görülmektedir. Tarihçiler Düzce nin dört dönemine dikkat çekiyorlar. 1- Bitinyalılar dönemi, 2- Roma ve Bizans dönemi, 3- Osmanlı dönemi ve 4- Cumhuriyet dönemi Anadolu nun eski hükümetlerinden olan Pontos un yerleşim alanı olan Bitinya; Karadeniz, Marmara ve İstanbul boğazı arasındaki, doğuda Kızılırmak a kadar uzanan yar almaktaydı. En önemli kentleri Bursa, İzmit, Bolu, Ereğli ve Üskübü idi. Bu dönemde Düzce, bataklık durumunda bir ova olarak Bitinyalıların oturduğu yerin doğusunda yer almaktaydı. İlk halkı Bibris ler, Hipya denilen bugünkü Melen çayının kenarında Hipya ( Hypios) adı ile Üskübü yü kurmuşlardır. Bunlara saldıran Kimriler, Lidyalılar tarafından kovulmuşlardır. Kasaba Kieros olarak anılmaya başlanmıştır. Daha sonra Anadoluyu alan İraniler Bitinyaya hakim olarak 216 yıl ellerinde tutmuşlardır. Bunlardan Ereğlililer (Herakle) Bitinyanın verimli topraklarını alarak, Üskübü ve çevresinde uzun süre kalmışlardır. Düzce ovasının bügünkü Beyköy civarında bulunan Pros Olypum yerleşiminin de Düzce olduğu sanılmaktadır. Kaleler yaptırılmış. Heykeller diktirilmiş, Üskübü, plajlar ve eğlence yerleri ile tam bir eğlence kenti olmuştur. Kentin saldırılardan korunması için çevresinde yapılan kale kalıntıları günümüzde de görülmektedir. Roma ve Bizans döneminde de Bitinya Romalıların vilayeti olunca Düzce ve Üskübü Romalıların idaresinde kalıyor. Bu dönemin özelliklerini taşıyan büyük bir tiyatronun kalıntıları (40 basamaklar), bugün hala Üskübü de bulunuyor. Surlar, su kemerleri, mezar kalıntıları, üç kemerli köprüde bu dönemden kalmıştır. Düzce, M.S. 395 yılında Bizanslıların ele geçirmesi sonucu birden gelişme göstermiştir. 1

25 Osmanlı döneminde, Orhan Gazi nin komutanı Konur ALP in 1321 yılında Bizanslılardan Prusias ı alarak Osmanlı İmparatorluğu topraklarına katması sonrası bu bölgeye Üskübü denilmiş, Düzce ye ise Konrapa ismi verilmiştir. İlk ilçe merkezi daha sonra bucak olan Gümüş Abad dır. Sonraki ilçe merkezi ise Üskübü dür. Bu ismin kimin tarafından verildiği belli değilse de halk üç küp ten ya da Eski Bağ dan geldiğini açıklamaktadır. Komutan Konuralp burada camiler, hamamlar, su yapıları yaptırmıştır. Ormanlık ve bataklık ova üzerinde küçük bir yerleşim yeri olan Düzce nin gelişmesi Şemsi Paşa dönemine gelmektedir yılında da merkezin Üskübü den Düzce ye nakledilmesinden sonra artık ismi de Düzce Pazar olmuştur. Evliya Çelebi 1645 yılında Düzce Pazar da Şemsi Bey in hayratı olan bir cami ve iki kervansarayın varlığından söz etmektedir. Konrapa, Konuralp Eli olarak anılan Düzce nin ilk yöneticileri Konuralp, Sungurbey, Şemsi Paşa ve Gündüzalp tir. Yine aynı dönemde Düzce Vilayet Nizamnamesi sonucu Akşehir ile birleşerek bucak merkezi olmuş, 1870 yılında ise Göynük ten ayrılarak Bolu Sancağına bağlı bir ilçe durumuna gelmiştir. Yıldırım BEYAZID ın da Düzce, Bolu ve Mudurnu da imar hareketlerinde bulunduğu, cami, hamam, medrese. Köprü yaptırdığı belirtilmektedir. Osmanlı savaşlarında cepheye göçmenler gitmiş, Abdülaziz döneminde başlayan göçler 2. Abdülhamit dönemine kadar sürmüştür. Cumhuriyet döneminde Düzce Türkiye nin en işlek ve zengin ilçesi durumuna gelmiştir. Tarım, ticaret ve endüstri yönünde gelişmelere açık olan Düzce ilçesi bu dönemde bayındırlık hizmetlerinin gelişmesi ile kentsel bir yapıya kavuşmuştur. Kentsel gelişme 1945 ve özellikle 1955 yılından sonra hızlanmıştır. Tarım ürünlerinin piyasada ve destekleme alımları ile sanayiye uygulanan teşvik önlemleri kent gelişmelerini artırmıştır yılında belediye kurulmuş, ilk olarak Mehmet Ağa reislik yapmıştır. Kentin ilk imar planı 1956 yılında hazırlanmak istenmiş, ancak 1963 yılında yürürlüğe girmiştir yılından 1999 yılına kadar Düzce ilçe merkezi olarak kalmıştır. 17 Ağustos 1999 ve 12 Kasım 1999 depremlerini yaşayan tarih ve Sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla Resmi Gazetede yayınlanan Bir İl ve iki ilçe kurulması ve 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki Cetvellerde Değişiklik yapılması Hakkında 584 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile İl statüsüne kavuşmuştur. (Yeni Kent Yeni Yaşam-Düzce Kitabı, 2002) 2

26 Şekil A.1. Düzce İlinin 17 Ağustus 1999 depreminden önceki görünümü Şekil A.2: Düzce İlinin 17 Ağustus 1999 depreminden sonraki görünümü 3

27 Şekil A.3 : Düzce İli Kalıcı Konutlar Bölgesi A.2. İl ve İlçe Sınırları 1- Merkez 2- Akçakoca 3- Cumayeri 4- Çilimli 5- Gölyaka 6- Gümüşova 7- Kaynaşlı 8- Yığılca Beldeleri ise; 1- Konuralp 2- Beyköy 3- Boğaziçi dir. 4

28 Şekil A.4 : Düzce İli, il ve ilçe sınırlarını gösterir haritası 1-Akçakoca Akçakoca, Karadeniz Bölgesi nin Batı Karadeniz Bölümü nün en batısında yer alan ve güneyden Düzce İlinin Yığılca ve Cumayeri ilçeleri Kuzeyden Karadeniz ile çevrilidir. İlçenin yüzölçümü 463 km.dir. İl merkezine uzaklığı 33 km dir. Roma ve Bizans dönemlerinde DİAPOLİS adıyla önemli bir liman ve ticaret merkezi olarak tanınan ve 13. Asırda Cenevizlilerin eline geçen bölge, Osmanlı Beyliği döneminde 1323 yılında Orhan Gazinin Lalası ve Akıncı Beylerden AKÇAKOCA BEY tarafından fethedilerek Türklerin eline geçmiş ve günümüze kadar kesintisiz Türk egemenliği altında kalmıştır. İlçenin 35 km. uzunluğundaki kıyı şeridinde yer alan geniş ve kaliteli kumsalı, berrak ve temiz denizi, Ceneviz Kalesi, Fakıllı Mağarasının oluşu ilçeyi aranan turizm merkezi haline getirmektedir. 2-Cumayeri Düzce nin kuzeybatısında yer alan Cumayeri İlçesi batıda Sakarya İli, Kuzeyde Akçakoca İlçesi, doğuda Çilimli İlçesi ve güneyde Gümüş ova İlçesiyle komşudur. Cuma yerinin yüzölçümü hektardır. İl merkezine uzaklığı 20 km. dir. 5

29 İlçe Batı Karadeniz dağlarının sahile paralel olarak uzanan şeridin hududunu teşkil etmektedir. Cumayeri 1987 yılında Gümüş ova beldesiyle birlikte birleşerek Cuma ova adı altında ilçe olmuştur. Cumayeri, 1993 tarihinde Gümüş ovadan ayrılmış ve müstakil bir İlçe olmuştur. Cumayeri, Aralık 1999 da Düzce nin il olmasıyla birlikte Düzce ye bağlanmıştır. 3- Çilimli Çilimli Batı Karadeniz Bölgesinde yer almakta olup, doğusunda ve güneyinde Düzce ili, batısında Cumayeri ilçesi ve kuzeyinde Akçakoca ilçesi bulunmaktadır. Çilimli nin yüzölçümü hektar olup, İl Merkezine uzaklığı 15 km. dir. Osman Gaziden sonra yerine geçen oğlu Orhan Gazinin Komutanlarından Konuralp Bey, Bizans tekfurları ile yaptığı savaşlar sonunda Konuralp ve çevresindeki Çilimliyi Türk Hakimiyeti altına almıştır. Osmanlı Bizans döneminde Gümüş ovada çıkarılan madenlerin işlendiği ve zamanın darphanesi olduğu adının da buradan geldiği, Çil mi sözcüğünün zamanla Çilimli olarak değişikliğe uğradığı halk arasında yaygın olarak söylenmektedir. 4- Gölyaka Gölyaka İlçesi Batı Karadeniz Bölgesi, batı sınırları içerisinde Düzce İlinin en batı ucunda yer almaktadır. İlçenin yüzölçümü Ha olup, İl merkezine uzaklığı 20 km dir. Gölyaka yı içine alan toprakların ilk sahipleri Prato Hititler dir. İlçe, kuzeyde ve güneyde bulunan Bolu ve Köroğlu Dağlarının uzantısı olan sıradağlar arasında yer almaktadır. Gölyaka su kaynakları bakımından Düzce nin en zengin İlçelerinden biridir. İlçede, Efteni Gölü, Kara Göl, Sarı Göl, Cılbız Kuyusu, Gölcük, Kuru Göl ve Katır gölleri bulunur. Göl yaka yaylaları açısından da zengindir. Pürenli, Kardüz, Yanık, Unluk ve Kızık Yaylaları en başta gelen yaylalarıdır. Melen Irmağı ve Aksu Çayı da Gölyaka nın ırmaklarının en başta gelenleridir. Bu ırmaklarda balıkçılık sporu yapılmaktadır. Göl yaka bütün bu güzelliklerin yanı sıra ormanlarıyla da doğanın tüm güzelliklerini sergiler. Başlıca Ormanları şunlardır. Karamahmut, Keltepe, Güney, Çamlık, Koruluk, Büyük ve Küçük Balkaya, Karadağ, Mercan tepe, Emeksiz, Konaş Sağlam su, Unluk ve Bal tepedir. Gölyaka 17 Ağustos Körfez depreminde en fazla hasar gören yerlerden biri olmuştur. 12 Kasım Düzce Depreminde de İlçe büyük hasar görmüştür. Her iki depremde de toplam 106 kişi hayatını kaybetmiş ve 317 kişi yaralanmıştır. Depremlerin ardından Aralık 1999 da Düzce nin İl olması nedeniyle Gölyaka, Düzce ye bağlanmıştır. 6