Aksiyal Spondilartrit TÜRKBİO/AS Projesi Veritabanından öğrendiklerimiz. Dr Gerçek CAN Dokuz Eylül Üniversitesi Romatoloji Bilim Dalı

Transkript

1 Aksiyal Spondilartrit TÜRKBİO/AS Projesi Veritabanından öğrendiklerimiz Dr Gerçek CAN Dokuz Eylül Üniversitesi Romatoloji Bilim Dalı

2 Romatolojide son 15 yılda, amaçları, hasta alım kriterleri farklı olan, kayıt kütükleri tanımlanmıştır. Biyolojik ilaç veri tabanlarının analizi ile Etkinlik Yan etki, İlaçta kalım, Maliyet, Belirli hasta gruplarının demografik özelliklerin karşılaştırılması, tedavi yanıt prediktörleri gibi konularda değerli veriler elde edilmekte, Ülkemizde şu an için bu ilaçları kayıt altına alma zorunluluğu mevcut değildir. Bu nedenle çeşitli merkezler isteğe bağlı olarak farklı kayıt kütüklerine veri girişi yapmaktadır.

3

4 TÜRKBİO Merkezlerinin Dağılımı Marmara Ü. Bakırköy EAH. (inaktif) İstanbul Bilim Ü. (yeni) Kocaeli Ü. Uludağ Ü. Osmangazi Ü. (inaktif) Gazi Ü. Gazi Ü. FTR (inaktif) Koru Hast. (inaktif) Dokuz Eylül Ü. Katip Çelebi Selçuk Ü. (yeni) Erciyes Ü. İnönü Ü. Fırat Ü.

5 ETKİNLİK

6

7

8

9

10 Nr-axSpA da Anti-TNF etkinliğini araştıran ilk RKÇ ADA-Plasebo ile 12. haftada ASAS40 yanıtı (36% - 15%, p<0.001). Nr-axSpA :232 hasta, AS: 838 hasta Başlangıç ortalama ASDAS ve CRP düzeyi AS grubunda yüksek 1. yılda ASAS 40 yanıtı AS grubunda anlamlı olarak yüksek (% %29.6; [OR] 2.2, [95% CI] , P< 0.02). CRP yüksek olanlar alındığında fark çok küçük

11

12

13 Çalışma, günlük pratikte anti-tnf ilaçların AS ve nr-axspa hastalarında kısa dönemde benzer bir etkinliğe sahip olduğunu göstermektedir.

14 İLAÇTA KALIM

15 Ankilozan spondilit (AS) li hastalarda, uzun dönem Anti-TNF ilaçta sağkalım %28,9-78,1 arasında bildirilmiştir*,**. DANBIO veri tabanında anti-tnf kesilme oranı %37 (310/842). *** Finlandiya kohortunda 2 yıllık izlemde kesilme oranı %21 (49/229).**** Norveç çalışmasında 249 AS li hastada Anti-TNF kesilme oranı % 22.5.***** Hollanda çalışmasında ETN kullanan AS hastalarında 7 yılda %50.******* *Ten-year drug survival of anti-tnf agents in the treatment of inflammatory arthritides. Biggioggero M, Favalli EG. Drug Dev Res Nov;75 Suppl 1:S **Drug survival of tumor necrosis factor α inhibitors in patients with ankylosing spondylitis in Korea. Jeong H, Eun YH, Kim IY, Kim H, Ahn JK, Lee J, Koh EM, Cha HS. Korean J Intern Med Oct 12 ***Glintborg B, Ostergaard M, Krogh NS, Dreyer L, Kristensen HL, Hetland ML. Predictors of treatment response and drug continuation in 842 patients with ankylosing spondylitis treated with anti-tumour necrosis factor: results from 8 years surveillance in the Danish nationwide DANBIO registry. Ann Rheum Dis 2010;69: ****Konttinen L, Tuompo R, Uusitalo T, et al. Anti-TNF therapy in the treatment of ankylosing spondylitis: the Finnish experience. Clin Rheumatol 2007;26: *****Heiberg MS, Koldingsnes W, Mikkelsen K, et al. The comparative one-year performance of anti-tumor necrosis factor alpha drugs in patients with rheumatoid arthritis, psoriatic arthritis, and ankylosing spondylitis: results from a longitudinal, observational, multicenter study. Arthritis Rheum 2008;59: ******Arends S, Brouwer E, Efde M, van der Veer E, Bootsma H, Wink F, Spoorenberg A.Long-term drug survival and clinical effectiveness of etanercept treatment in patients with ankylosing spondylitis in daily clinicalpractice.clin Exp Rheumatol Jan-Feb;35(1):61-68.

16 Bir İsveç kohortunda nr-axspa hastalarında anti-tnf ilaçta sağkalım 1. yılda %76, 2. yılında %65. Erkek cinsiyet daha yüksek oranda ilaçta kalımla ilişkili bulunmuş (HR 0.45, 95% CI , p = 0.011), Başka bir Avrupa kohortunda non radyografik axial spondiloartrit (nr- AxSpA) ve AS li hastalar arasında anti- TNF ilaçta sağ kalımda farklılık saptanmamış. AS % 47,5-Nr-axSpA % 54 hasta ilaçta kalmış. *

17 SpA hastalarında 10 yıllık ilaçta kalım %49 AS de Und SpA ve PsA ten daha yüksek ilaçta kalım İlk yıl iyi yanıtı olan ve erkek cinsiyette ilaçta kalım daha yüksek (Hellenic registry) AS de kadın cinsiyet için median ilaçta kalım süresi daha kısa (E:44,9 ay-k:33,4)

18

19

20

21 NR-ax-SpA, N=53 AS, N=871 Toplam, N=924 p Cinsiyet, n (%) Kadın 35 (66,0) 342 (39,3) 377 (40,8) Erkek 18 (34,0) 529 (60,7) 547 (59,2) <0,001 Yaş, Ort.±SD Ortanca (Q1-Q3) 40,91±12,25 42,27±11,59 42,19±11,63 40 (32-50) 41 (34-49) 41 (33,5-49) 0,391 Biyolojik İlaçlar, n (%) Infliximab 18 (34,0) 252 (28,9) 270 (29,2) Etanercept 16 (30,2) 305 (35,0) 321 (34,7) 0,681 Adalimumab 19 (35,8) 314 (36,1) 333 (36,0) Takip Süresi, Ort.±SD Ortanca (Q1- Q3) 23,58±19,73 15 (7-38) Hastalık Süresi (Ay), Ort.±SD Ortanca 75,11±45,29 (Q1-Q3) 70 (49-97) ESR, Ort.±SD Ortanca (Q1-Q3) 30,5±25,77 21,5 (16-37,5) CRP, Ort.±SD Ortanca (Q1-Q3) 27,03±34,71 16 (4,6-34,8) ASDAS, Ort.±SD Ortanca (Q1-Q3) 3,65±0,97 3,50 (3,10-4,00) BASDAI, Ort.±SD Ortanca (Q1-Q3) 58,65±18,21 58 (46-74) BASMI, Ort.±SD Ortanca (Q1-Q3) 18,89±13,64 20 (10-20) Sigara tüketim miktarı, Ort.±SD Ortanca (Q1-Q3) AS ve Nr-axSpA hastalarının demografik, aktivite parametreleri 12,71±7,32 10 (7-20) 27,72±19,38 24 (12-39) 104,9±79,06 80 (48,5-139) 35,4±22,91 32 (19-48) 23,32±29,95 13 (5-29) 3,64±0,88 3,60 (3,10-4,20) 51,06±18,91 51,5 (38-64) 31,93±24,66 30 (10-50) 13,09±8,11 10 (7-20) 27,48±19,41 24 (11-39) 103,12±77,76 78 (49-139) 35,1±23,1 31 (18-47) 23,54±30,22 13,9 (5-29) 3,64±0,88 3,60 (3,10-4,20) 51,53±18,94 52 (39-64) 31,03±24,25 20 (10-50) 13,07±8,06 10 (7-20) 0,065 0,036 0,091 0,855 0,853 0,030 0,163 0,957

22 Nr-axSpA -İlaç Kullanım Hızı Sağkalım Analizleri Zaman Zamana Göre İlaç Kullanım Hızı İlaç Kullanım Hızı S.Hata p Infliximab (N=18) 12 Ay 55,6% 0, Ay 37,0% 0, Ay 30,9% 0, Ay 24,7% 0, Ay 18,5% Medyan ilaç kullanım süresi 17 Ay Etanercept (N=16) 12 Ay 72,7% 0, Ay 58,2% 0, Ay 48,5% 0, Ay 24,2% 0,185 0, Ay 24,2% Medyan ilaç kullanım süresi 26 Ay Adalimumab (N=19) 12 Ay 61,8% 0, Ay 49,4% 0, Ay 49,4% 48 Ay 39,5% 0, Ay 39,5% 71 Ay 39,5% Medyan ilaç kullanım süresi 24 Ay

23 Nr-axSpA grubunda, kümülatif sağkalım oranlarında, 3 anti-tnf ilaç ile belirgin farklılık gözlenmedi (p=0,699).

24 Zaman Zamana Göre İlaç Kullanım Hızı İlaç Kullanım Hızı S.Hata p Infliximab (N=252) 12 Ay 82,8% 0, Ay 63,4% 0, Ay 55,5% 0, Ay 48,3% 0, Ay 44,3% 0, Ay 38,1% Medyan ilaç kullanım süresi 46 Ay Etanercept (N=305) 12 Ay 85,2% 0, Ay 73,5% 0, Ay 64,9% 0, Ay 56,3% 0, Ay 49,1% 0,045 0, Ay 39,0% Medyan ilaç kullanım süresi 60 Ay Adalimumab (N=314) Medyan ilaç kullanım süresi AS- İlaç Kullanım Hızı Sağkalım Analizleri 12 Ay 79,7% 0, Ay 71,1% 0, Ay 65,5% 0, Ay 57,4% 0, Ay 52,4% 0, Ay 52,4% 69+ Ay

25 AS li hastalarda ilaç sağkalım oranları arasında fark bulunamadı (p=0,151).

26 Nr-axSpA ve AS Gruplarında İlaç Kullanım Hızı Sağkalım Analizleri Zamana Göre İlaç Kullanım Hızı Zaman İlaç Kullanım Hızı S.Hata NR-ax-SpA 12 Ay 62,6% 0,068 p 24 Ay 47,0% 0, Ay 41,9% 0, Ay 31,6% 0, Ay 27,1% 0,077 Medyan ilaç kullanım süresi 71 Ay 27,1% AS 12 Ay 82,5% 0, Ay 24 Ay 69,6% 0, Ay 62,3% 0,019 <0, Ay 54,2% 0, Ay 48,8% 0,025 Medyan ilaç kullanım süresi 78 Ay 41,2% 55 Ay

27 Kümülatif sağ kalım oranları AS li hastalarda (78.ay: %42.2) nr-axspa lı (71.ay: %28.2) hastalarla karşılaştırıldığında anlamlı şekilde yüksek olarak bulundu (p<0,001).

28 Cox Regresyon Analizi 95,0% CI for HR Cinsiyet (Kadın) Tanı (NR-ax-SpA) p HR Alt Üst 0,005 1,359 1,095 1,687 0,003 1,746 1,205 2,530 İlaç kesme durumunu etkileyen risk faktörlerini belirlemede yaş, cinsiyet, tanı grubu, ilaç grubu, hastalık süresi, HLAB27, ESR, CRP, BASDAI, BASMI, ASDAS değişkenleri arasından regresyon modelinin oluşturulması için Long-Rank test sonucuna göre p<0,200 olan değişkenler seçilmiş, model oluşturmak için gerekli adımlar da uygulanarak; cinsiyet ve tanı ile anlamlı modele ulaşılmıştır.

29 AS li hastalarda nr-axspa lı hastalara kıyasla daha yüksek sağkalım oranı tespit ettik. Daha önce bildirilmiş olan çalışmalardaki gözleme benzer olarak kadın cinsiyet ilaç kesme oranında artışla ilişkili bulundu.

30 Ocak 2018 de 15 kayıt kütüğünden verileri tamamlanmış olan 4 tanesi değerlendirildi 6756 AxSpA hastasının verilerinin dahil edildiği veri havuzu oluşturuldu. 12. ayda 4 veri tabanı arasında ilaçta kalım oranı ilk anti-tnf: % ikinci anti-tnf: % ayda kümülatif anti-tnf ilaçta kalım oranları ilk anti-tnf: % 73 ikinci anti-tnf: % 66.

31

32

33 Preliminer analiz, Avrupa kayıt kütüklerinde anti-tnf tedavi başlanan axspa hastalarında bazal özellikler ve ilaç retansiyon oranları ile ilgili farklılıklar göstermiştir. Bu ilk analizler, rutin klinik bakımda axspa hastaları için büyük bir Avrupa ortak veri tabanı oluşturulmasının, gelecekteki araştırmalar için önemli fırsatlar sunmasının mümkün olduğunu göstermektedir.

34 YAŞ VE ETKİNLİK

35 Geriatrik AS hastalarının benzer tedavi ve hastalık aktivite parametrelerine sahip olduklarını gösterilmiş. Ancak birkaç fonksiyonel aktivite bileşeni ve komorbidite genç nüfusa kıyasla artış gözlenmiş.

36 Influence of age on disease activity, laboratory parameters and chosen treatment in ankylosing spondylitis: data from TURKBİO registry Younger AS patients (<60) (N=957) Elderly AS patients ( 60) (N=60) Age; Mean±SD (yrs) 38±10 65±5* Sex (Female), n ( %) 359 (37,5) 30 (50) Disease duration; 96 (49-150) 101 (53-249) Median(Q1-Q3) (months) HLA-B27 positivity (%) 169 (59,9) 10 (66,7) Previous DMARD use n (%) Methotrexate Salazopyrin 334 (28,3) 693 (58,7) 16 (21,6) 40 (54,1) Follow-up parameters and concomitant DMARD use Baseline Latest follow-up Baseline Latest followup BASDAI; Mean±SD 47,59±20,41 18,76±20,84* 48,06±23,22 22,20±19,44* CRP; Mean±SD (mg/dl) 24,65±31,85 12,00±20,12* 30,32±36,77 11,28±19,47* HAQ; Mean±SD 1,0±0,7 0,5±0,7* 1,07±0,67 0,7±0,7* Concomitant MTX use with 80 (6,8) 76 (6,4) 10 (13,5) 8 (13,1) biologicals (%) Change in BASDAI; Mean±SD -52,59±69,21-42,09±72,3

37 SİGARANIN TEDAVİ YANITINA ETKİSİ

38 ASAS kriterlerini karşılayan 698 aksiyal SpA hastası, Swiss Clinical Quality Management Cohort for axspa (SCQMaxSpA) BASDAI %50 ve ASAS 40 yanıtını karşılayan hasta sayısı sigara içenlerde içmeyenlerden daha düşük bulunmuş. Avustralya veri tabanında kayıtla 422 AS hastası SF-36, Assessment of Quality of Life (AQoL), (HAQ-S) Sigara içenlerde, HRQoL in bazı bölümlerinde kötü değerler olma eğilimine rağmen Anti-TNF kullanımında genel olarak skorda içen ve içmeyenler arasında farklılık yok. Sigara anti-tnf yanıtını etkilemiyor. Danimarka, 1425 hasta, yaklaşık 2 yıllık izlem 6. Ayda BASDAI %50 sigara içenlerde kötü. Hiç sigara içmeyenlerde sigara içenlere (şimdiki veya daha önce) göre TNF inhibitörü tedaviye yanıtı ve uyumu daha iyi.

39 Submission N : EULAR THE EFFECT OF SMOKING ON RESPONSE TO TUMOR NECROSIS FACTOR-ALPHA INHIBITOR TREATMENT IN ANKYLOSING SPONDYLITIS PATIENTS: RESULTS FROM THE TURKBIO REGISTRY H. Yarkan Tuğsal* 1, G. Can2, S. Çapar3, B. Zengin1, G. Kenar1, S. Akar4, E. Dalkılıç5, S. Şenel6, S. S. Koca7, A. Tufan8, A. Yazıcı9, N. İnanç10, H. Ellidokuz11, N. Akkoç12, F. Önen2 1RHEUMATOLOGY, DOKUZ EYLÜL UNIVERSITY FACULTY OF MEDICINE, İZMİR, 2RHEUMATOLOGY, DOKUZ EYLÜL UNIVERSITY FACULTY OF MEDICINE, 3DEPARTMENT OF STATISTICS, DOKUZ EYLÜL UNIVERSITY HEALTH SCIENCES INSTITUTE, IZMIR, 4RHEUMATOLOGY, KATIP ÇELEBI UNIVERSITY HOSPITAL, İZMİR, 5 RHEUMATOLOGY, ULUDAĞ UNİVERSİTY FACULTY OF MEDICINE, BURSA, 6ERCIYES UNIVERSITY FACULTY OF MEDICINE, KAYSERI, 7FIRAT UNIVERSITY FACULTY OF MEDICINE, ELAZIĞ, 8RHEUMATOLOGY, GAZI UNIVERSITY FACULTY OF MEDICINE, ANKARA, 9RHEUMATOLOGY, KOCAELI UNIVERSITY FACULTY OF MEDICINE, IZMIT, 10RHEUMATOLOGY, MARMARA UNİVERSİTY FACULTY OF MEDİCİNE, İSTANBUL, 11 DEPARTMENT OF STATISTICS, DOKUZ EYLÜL UNIVERSITY FACULTY OF MEDICINE, İZMİR, 12RHEUMATOLOGY, PRIVATE PRACTICE, IZMIR, Turkey 561 AS hastası, tedavinin 3. ve 6. ayında değerlendirildi. Sigara içen hastalar ile (%37), hiç içmeyen (%35), önceden sigara içmiş (%17) hastalar karşılaştırıldı.

40 Changes at 3 months Current(C) Never(N) Previus(P) C X N p C X P p unknown Change in BASDAI, median (IQR) Change in BASFI, median (IQR) Change in BASMI, median (IQR) Change in ASDAS, median (IQR) Change in HAQ, median (IQR) 37 (25-50) 37 (24-50) 40 (26,7-53,2) 0,82 0,68 45 (27,5-62) 22 (12,5-19 (13-32) 19,5 (11-30) 0,44 0,2 29 (15-34,5) 51) 40 (10-57,5) 10 (4-30) 30 (10-50) 0,04 0,58 30 (20-60) 2,2 (1,4-3,2) 2,2 (1,2-3,3) 2,35 (1,7-0,97 0,24 2,4 (1,3-3,3) 3,5) 0,62 (0,37-0,62 (0,37-0,62 (0,37-0,18 0,76 0,9 (0,6-0,75) 0,87) 0,75) 1,6) Günlük klinik pratikte anti-tnf ile tedavi edilmiş AS hastaları üzerinde sigara kullanımının hastalık aktivitesi, tedavi yanıtı ve tedavi uyumu ile ilişkili olmadığı tespit edildi.

41 Nr-AxSpA VE AS GRUBUNDA HASTALIK ÖZELLİKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

42

43 AS hasta grubunda: Yaş, sed ortalaması daha yüksek Hastalık süresi daha uzun, Cinsiyet oranı Daktilit olan hasta oranı, Hassas-şiş eklem sayıları, BASDAI, BASFI, ASDAS skorları, psö öyküsü, CRP düzeyleri benzer. Nr-axSpA grubunda: HLA-B27 daha yüksek oranda pozitif. Aile öyküsü, Entesit olan hasta oranı ve entesit skoru daha fazla.

44 Nr-AxSpA 708; % ; 81% AS AS Nr-AxSpA

45 Toplam AS Nr-axSpA P değeri N:3700 n:2992 N:708 Yaş (ortalama±sd) 43,4 ± 12,1 43,8 ± 12,1 41,6 ± 11,8 0,000 Cinsiyet, kadın n (%) 1505 (%40,9) 1096 (%36) 409 (%60) 0,000 Tanı yaşı (ortalama±sd) Hastalık süresi (ortalama±sd) 33,8 ± 12,1 33,3 ± 12,1 36,0 ± 11,7 0,000 9,1 ± 7,6 10,0 ± 5,3 7,9 ± 4,7 0,000 HT 229/1698 (%13,4) 182/1172 (%15,5) 47/526(%8) 0,000 Tip 2Dm 116/1693 (%0,6) 85/1167 (%0,7) 31/526 (%0,5) 0,000 HL 153/1541(%9) 107/1146 (%,9,0) 46/483 (%9,5) 0,000 KVH 31/1661 (%0,1) 23/1143 (%0,2) 8/518 (0,10) 0,000 BMI, kg/m2 (ortalama±sd) BMI- Normal/düşük (<25 kg/m2) BMI- Fazla kilolu (25-30 kg/m2) BMI- Obez (30 kg/m2>) 27,0 ± 11,0 27,0 ± 11,3 27,2 ± 9,9 0, (%40,5) 717 (%40) 233 (%40) 0, (%37,5) 680 (%38) 201 (%35) 0, (%21,3) 367 (%20) 134 (%23) 0,159

46 Toplam N:3700 AS n:2992 Nr-axSpA n:708 P değeri Aile öyküsü n (%) 690 (%30) 491 (%16) 199 (%28) 0,000 HLA-B27 pozitifliği n (%) 1349 (%60) 1156 (%65) 193 (%41) 0,000 Üveit n (%) 308 (%15) 261 (%18) 47 (%7) 0,000 Psöriazis n (%) 56 (%2,7) 42 (%3) 14 (%2) 0,347 İnflamatuar barsak hastalığı n (%) 75 (%3,7) 64 (%5) 11 (%2) 0,000 Entesit, n (%) 765 (%40) 510 (%35) 255 (%49) 0,000 SPARCC entesit indexi (1-16) 0,22 ± 1,20 0,17 ± 0,93 0,46 ± 1,99 0,000 Daktilit n (%) 221 (%10) 137 (%9) 84 (%13) 0,008 Hassas eklem sayısı (ortalama±sd) Şiş eklem sayısı (ortalama±sd) 0,31 ± 1,68 0,36 ± 1,8 0,13 ± 0,72 0,001 1,10 ± 0,85 0,10 ± 0,91 0,06± 0,51 0,183

47 Toplam AS Nr-axSpA P değeri (Ortalama ± sd) (Ortalama ± sd) (Ortalama ± sd) BASDAI (0-100) 37,9 ± 22,9 39,4 ± 22,5 31,0 ± 23,2 0,000 BASFI (0-100) 29,2 ± 23,6 31,1 ± 23,5 21,0 ± 22,1 0,000 BASMI (0-100) ASDAS 28,8 ± 22,1 32,9 ± 22,7 2,7 ± 1,1 2,8 ± 1,1 14,2 ± 11,2 0,000 2,4 ± 1,0 0,000 VAS ağrı (0-100) 35,8 ± 31,8 36,1 ± 32,3 31,8 ± 29,0 0,003 VAS halsizlik (0-100) 32,8 ± 31,9 33,5 ±32,2 28,8 ± 30,3 0,001 VAS global (0-100) 34,9 ± 32,9 35,5 ± 33,4 32,2 ± 30,0 0,029 VAS hekim (0-100) 17,8 ± 22,8 18,4 ± 23,6 12, 5 ± 16,7 0,000 CRP mg/l 14,0 ± 22,8 15,7 ± 6,7 6,7 ± 13,3 0,000 ESH, mm/h 21,8 ± 22,1 23,4 ± 22,9 14,7 ± 16,2 0,000

48 Toplam N (%) AS n (%) Nr-axSpA n (%) P değeri Boyun ağrısı 1025 (%66) 719 (%64) 306 (%71) 0,018 Sırt ağrısı 1215 (%78) 853 (%76) 362 (%84) 0,000 Bel ağrısı 1670 (88,5) 1216 (%87) 454 (%91) 0,006 Gluteal ağrı 1332 (%80,7) 948 (%79) 384 (%84) 0,014 Periferik artralji 979 (48) 619 (%44) 360 (%57) 0,000 Göğüs ağrısı 468 (%27) 323 (%26) 145 (%31) 0,059 Topuk ağrısı 765 (%39,4) 510 (%35) 255 (%49) 0,000

49 Toplam N (%) AS n (%) Nr-axSpA n (%) P değeri NSAİİ kullanımı 1590 (%43) 1093 (%37) 497 (%73) 0,000 Salazoprin kullanımı 1082 (%30) 866 (%29) 216 (%33) 0,041 MTX kullanımı 433 (%11,9) 356(%11,9) 77(%11,8) 0,919 Ant-TNF kullanımı 2101 (%58) 1984 (%66) 117(%18) 0,000

50 GÜVENLİK

51 Belçika, eylül mart 2010 arasında, anti-tnf alan tüm SpA hastaları 231 hasta, ortalama yaş hastada (2.6 %) malinite gelişimi Overall insidans oranı: hasta yılında hasta Belçika popülasyonundan yüksek oran Kadınlarda daha yüksek insidans oranı (kadın:154.3, erkek:130.6) Risk artışı hastalık-tedavi ilişkili? ARTIS(isveç) 8703 =5448, DANBIO(Danimarka)=3255) TNF alanlarda kanser risk artışı yok. Malinite kümülatif RR: 1.1 (%95 CI ). Prostat RRs: 0.5 (95% CI ) Akciğer RRs: 0.6 (95% CI ) Kolorektal RRs:1.0 (95% CI ) Meme RRs:1.3 (95% CI ), Lenfoma RRs: 0.8 (95% CI ) Melanom RRs:1.4 (95% CI 0.7 to 2.6).

52 Takipte enfeksiyon ve alerjik reaksiyon gelişen hastalar (ilaç kesilmesi ya da ara verilmesine neden olan) (n=33) Enfeksiyon Sayı ADA İNF ETA Diğer Pnömoni Tbc İye Hepatit B 1 1 Alerji 2 2 Sarkoidoz 1 1 Kolesistit Selülit 2 1 Anakinra 1 EBV 1 1 Vajinit 1 1 Herpes 2 2 Bronşit 1 1 Nötropeni 1 1 P.Gangrenosum 1 1 TOPLAM

53 Takipte EX olan Hastalar (n=6) Takipte malignite gelişen hastalar (n=3) Anti-TNF Ölüm Sebebi Anti-TNF Malignite Etanercept (2) İnfliximab (2) Adalimumab (2) - AS+amiloidoz-HD hastası-staf septik artriti - Tedavi dışı nedenlerle ölüm - Pnömoni - Belirsiz? - Non hodgkin lenfoma (mide) + crohn hastalığı - Mediastinal germ hücreli tm + sürrenal metastaz, nötropeni sonrası ex (ADA kesildikten 1 yıl sonra tanı almış) Adalimumab (2) Etanercept (1) - Non hodgkin lenfoma (mide) + crohn hastalığı - Mediastinal germ hücreli tm + sürrenal metastaz, nötropeni sonrası ex (ADA kesildikten 1 yıl sonra tanı almış) - Müsinöz kolon ca

54 Sonuç Uzun dönem etkinlik, ilaçta kalım, nadir ve beklenmedik yan etkilerin saptanabilmesi için büyük hasta sayısını içeren kayıt kütüklerine ihtiyaç vardır. Kayıt kütükleri etkinlik, güvenlik verilerinin elde edilmesi kadar, hasta takibi açısından da önemlidir. Ülkemizde mevcut veri tabanlarının iyileştirilmesigeliştirilmesi, özellikle güvenlik açısından yeni çalışmaların üretilebilmesi için birlikte çalışmak önemli olabilir.

55 Teşekkürler.