TAYSAD SEKTÖR RAPORU İHRACAT ARTIŞIYLA GÖZE ÇARPAN ÜLKELER. ABD % 17 Irak % 77 Arjantin % 60. SEKTÖR RAPORU Ekim 2012

Transkript

1 TAYSAD Ekim İHRACAT ARTIŞIYLA GÖZE ÇARPAN ÜLKELER ABD % 17 Irak % 77 Arjantin % 60 Ekim

2 ÜRETİM (Araç Türüne Göre) yılının Ekim ayında adedi otomobil, adedi ticari araç, adedi ise traktör olmak üzere toplam araç üretilmiştir. yılının ilk 10 ayında adedi otomobil, adedi ticari araç, adedi traktör olmak üzere toplam araç üretilmiştir yılının ilk 10 ayına göre yılının aynı döneminde otomobil üretimi %11, ticari araç üretimi %10 ve traktör üretimi %1 oranında azalmıştır. Toplam araç üretimi de %10 seviyesinde azalma göstermiştir. Araç türleri Types 2011 Ekim Ekim Ay / 10 Months Değişim % Percent change Otomobil P. Car Kamyonet Hafif Pick up Ticari Araç Minibüs LCV Minibus K. Kamyon L. Truck B. Kamyon Ağır M. Truck Ticari Araç Otobüs HCV Bus Midibüs Midibus Ticari Araç Commercial vehicles Traktör Tractor Toplam Üretim Total Production Kaynak: OSD Ekim

3 Son on yılın ayları üretim miktarları; Otomobil Ticari Araç Traktör Toplam adet Son 10 yılın üretim miktarlarına baktığımızda, üretim rekorunun kırıldığı 2011 yılına göre %10 seviyesinde bir üretim kaybı olduğu görülmektedir. Kaynak: OSD yılı üretim öngörümüz 1,1 milyon araç üretileceği yönündedir. Ekim

4 İHRACAT (Markalara göre Araç türüne göre) Oyak-Renault nun araç ihracatı geçen senenin ilk 10 ayına göre %5,5 oranında azalmasına rağmen adetlik ihracat ile markalar bazında ilk sıradadır. Ford Otosan ın araç ihracatı %14 oranında azalarak adet olarak gerçekleşmiştir. Tofaş ın ihracatı %16 oranında azalarak adet olarak gerçekleşmiştir. Ocak - Ekim Değişim % Firmalar Companies January Percent change OYAK RENAULT ,5 FORD OTOSAN TOFAŞ TOYOTA HYUNDAI ASSAN TÜRK TRAKTÖR KARSAN HONDA TÜRKİYE M. BENZ TÜRK Toplam - Total Kaynak: OSD Hyundai Assan ihracatını %1, Türk Traktör ise %80 oranında arttırmıştır. Toplam ihracat adedi %9 oranında gerileyerek adet seviyesinde gerçekleşmiştir. Otomobil Passenger Car Kamyonet Hafif Pickup Ticari Minibüs LCV Minibus Kamyon Truck Ağır Ticari Midibüs HCV Midibus Otobüs Bus Ticari Araç Commercial Vehicles (Adet) Değişi m % Traktör-Tractor Toplam İhracat Total Export Ekim

5 Kaynak: OSD yılının ilk 10 ayında otomobil ihracatı %9 oranında azalarak toplam adet olarak gerçekleşmiştir. Ticari araç ihracatı %11 oranında azalarak adet, traktör ihracatı ise %75 artışla adet olarak gerçekleşmiştir. İHRACAT (Tutar) Ekim ayında, Otomotiv Ana Sanayi ihracatı 915 milyon USD, Otomotiv Yan Sanayi ihracatı ise 720 milyon USD seviyesinde gerçekleşmiştir. Toplam otomotiv ihracatı yaklaşık 1 milyar 635 milyon USD seviyesine ulaşmıştır. Ana Sanayi OEM Yan Sanayi Suppliers (USD) 2011 Değişim % Ekim Ekim Percent change Toplam İhracat yılının ilk 10 ayında Ana Sanayi ihracatı geçtiğimiz senenin aynı dönemine göre %11 oranında azalarak 8 milyar 795 milyon USD olarak gerçekleşirken, Yan Sanayi ihracatı ufak bir oranında artarak 6 milyar 884 milyon USD seviyesine ulaşmıştır. Yan Sanayinin toplam ihracat içindeki payı %44 oranındadır. Sanayinin toplam ihracatı ise %7 oranında azalarak 15 milyar 679 milyon USD olarak gerçekleşmiştir. Ana Sanayi OEM Yan Sanayi Suppliers (USD) Değişim % Percent change Toplam İhracat Kaynak: TİM yılı öngörümüz sanayimizin toplam ihracatının 20 milyar USD seviyesinde gerçekleşeceği yönündedir. Ekim

6 İHRACAT (Ülkelere göre) ($1.000) Ülkeler Countries 2011 Değişim % Percent change ALMANYA , ,74-1,64% FRANSA , ,68-14,55% İTALYA , ,91-26,90% BİRLEŞİK KRALLIK , ,41-10,15% RUSYA FEDERASYONU , ,81 2,03% BİRLEŞİK DEVLETLER , ,16 17,30% BELÇİKA , ,22-3,44% İSPANYA , ,53-24,88% ROMANYA , ,72-19,37% HOLLANDA , ,03-9,32% CEZAYİR , ,81 12,72% POLONYA , ,24-7,47% SLOVENYA , ,31-16,58% İRAN (İSLAM CUM.) , ,49 10,13% İSRAİL , ,98-22,70% İSVEÇ , ,09-5,52% IRAK , ,05 76,76% ARJANTİN , ,88 59,94% AVUSTURYA , ,42-14,34% ÇEK CUMHURİYETİ , ,03-10,84% FAS , ,76 48,06% UKRAYNA , ,75 27,25% BREZİLYA , ,58-41,28% AZERBAYCAN-NAHÇİVAN , ,75 53,65% MISIR , ,30 50,51% *Kaynak: TİM Otomotiv sanayisinin yılının ilk 9 ayında ülkelere göre ihracat değerlerini incelediğimizde, Almanya ya gerçekleşen ihracatın yaklaşık %2 oranında azalarak 2 milyar 474 milyon USD, Fransa ya gerçekleşen ihracat %15 oranında azalarak 1 milyar 867 milyon USD, İtalya ya gerçekleşen ihracat ise %27 oranında azalarak 1 milyar 364 milyon USD seviyesinde gerçekleşmiştir. Birleşik Devletler, Irak, Arjantin, Azerbeycan Nahcivan, Mısır, Fas ihracat tutarlarındaki artışlar ile dikkat çeken ülkelerdir. Ekim

7 İÇ PAZAR Otomobil satışlarını incelediğimizde Ekim ayında adedi yerli, adedi ithal olmak üzere toplam adet otomobil satılmıştır. Hafif ticari araç satışları ise adedi yerli, adedi ithal olmak üzere toplam adede ulaşılmıştır. Ağır ticari araç satışları toplam adet olarak gerçekleşmiştir. Yerli Otomobil Local Passenger Cars İthal Otomobil Import Passenger Cars Toplam Otomobil Total Passenger Cars Yerli HTA Local LCV İthal HTA Import LCV Toplam Hafif Ticari Total LCV Değişim% Percent change , ,5 Yerli ATA Local HCV İthal ATA Import HCV Toplam Ağır Ticari Total HCV Traktör Tractor ,5 Toplam Yerli Total Local Toplam İthal Total Import Toplam / Total Toplam Taşıt Adetlerine Traktör Satış Adetleri Dahil Edilmemektedir. Kaynak: OSD/ODD yılı ilk 10 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre otomobil satışları %8, hafif ticari araç satışları %21,5 ve ağır ticari araç satışları %16 oranında azalmıştır adetlik bir iç pazar satış adedi ile rekor kırılan 2011 yılının ilk 10 ayına göre toplam iç pazardaki daralma %12 seviyesindedir. yılı iç pazar öngörümüz yaklaşık 800 bin adetlik bir büyüklüğe ulaşılacağı yönündedir. Ekim

8 TAYSAD FİYAT ENDEKSİ TAYSAD FİYAT ENDEKSİ SON GÜNCELLEME : EKİM Fiyatları İzlenen Kalemler Aralık 2011 Ocak Şubat Mart Sıcak Sac ( EDÇ ) tl/ton (*) 0% -14,02% -21,45% -15,63% -14,80% -5,57% -6,82% -7,09% -11,60% -16,26% -15,88% Dövme Çelik (Asil Çelik Y 22-67) (**) 0% -0,61% 1,10% 1,10% 1,50% 1,50% 1,50% 1,30% 1,30% 1,30% 1,30% Asil Çelik (Diğer) (**) 0% -0,61% 1,10% 1,10% 1,50% 1,50% 1,50% 1,30% 1,30% 1,30% 1,30% PC 0% 0,00% 0,00% 3,50% 3,50% 3,50% 3,50% 3,50% 3,50% 3,50% 3,50% PC/ABS 0% 0,00% 0,00% 4,00% 4,00% 4,00% 4,00% 4,00% 4,00% 4,00% 6,08% PMMA 0% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 3,00% 3,00% 3,00% ABS 0% 3,00% 5,57% 7,69% 10,38% 10,38% 7,07% -2,57% -2,57% -0,62% 1,37% Poliamid 6 / 6.6 0% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% -1,00% -1,00% -1,00% POM 0% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% PP 0% -1,00% -0,01% 5,49% 10,76% 14,09% 12,95% 5,04% 9,24% 13,61% 12,47% ETİ - AL 150 0% -0,89% -0,53% -3,03% -5,70% -2,14% -0,71% -1,07% -0,71% -2,85% -2,14% Zamak 0% 9,73% 7,67% 2,88% 3,61% 0,71% -3,55% -3,50% -5,49% 7,96% -4,70% Şerit Bakır 0% 3,82% 3,14% 5,16% 3,06% 0,17% -4,49% -3,48% -5,45% 1,68% 1,76% Bakır Boru 0% 3,81% 3,14% 5,16% 3,04% 0,14% -4,52% -3,50% -5,48% 1,66% 1,73% Prinç Şerit 0% 2,70% 2,12% 3,98% 2,08% -0,80% -4,96% -4,38% -6,29% 0,71% 0,49% Prinç Tel 0% 2,95% 2,44% 4,31% 2,30% -0,58% -4,89% -4,31% -6,25% 0,86% 0,65% Prinç Boru 0% 2,98% 2,49% 4,35% 2,35% -0,54% -4,84% -4,25% -6,21% 0,93% 0,68% Prinç Çubuk 0% 2,97% 2,53% 4,40% 2,42% -0,44% -4,73% -4,18% -6,15% 0,99% 0,66% Cam ( 3,2 mm renksiz ) (****) 0% 0,00% 0,00% -0,15% -0,15% -0,15% -0,15% -0,15% -0,15% -0,15% 3,86% Cam ( 3.2 mm yeşil ) (****) 0% 0,00% 0,00% -0,12% -0,12% -0,12% -0,12% -0,12% -0,12% -0,12% 3,84% TEDAŞ Elektrik (Kw/s) (***) 0% 0,00% 0,00% 0,00% 4,61% 4,61% 4,61% 15,35% 15,35% 15,35% 20,70% Motorin ( Mazot ) 0% 0,00% 2,65% 5,56% 3,97% 0,00% -2,38% 2,12% 5,82% 15,08% 12,96% Fuel Oil (06) 0% 3,69% 4,61% 8,76% 5,53% 0,00% -10,14% 0,00% 2,76% 0,00% -2,30% ABD $ 0% -5,71% -7,48% -6,19% -7,21% -3,13% -4,41% -4,70% -4,39% -5,57% -5,14% EURO 0% -4,26% -3,83% -3,17% -5,18% -6,73% -6,94% -9,62% -7,18% -5,54% -5,00% Yen 0% -4,71% -11,01% -11,39% -10,85% -5,18% -6,83% -5,58% -5,69% -5,69% -7,45% Pound 0% -4,27% -5,01% -2,75% -2,59% -2,23% -3,27% -3,12% -2,01% -0,80% -1,29% ÜFE 0% 0,38% 0,29% 0,65% 0,73% 1,27% -0,24% -0,55% -0,29% 0,73% 0,90% TÜFE 0% 0,56% 1,12% 1,54% 3,08% 2,86% 1,94% 1,70% 2,27% 3,33% 5,35% İmalat Sanayii Enflasyonu 0% 0,11% 0,11% 1,06% 1,30% 1,18% 0,69% 0,25% 0,71% 1,67% 1,88% Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık (*) Erdemir baz fiyat sisteminden vazgeçtiği için yılı fiyat hareketleri 3,00 mm 6223 kalite TRPKK 1200 mm genişlik rulo dikkate alınarak takip edilecektir. (**) Asil Çelik fiyatları (karbon çelikleri büyük kesit) bazına döndüğü için sadece bazında artışlar dikkate alınmıştır. Kur değişimleri hesaplamaya dahil edilmemiştir. (***) TOSB gündüz elektrik değerleri baz alınmıştır. Elektrik kullanım miktarına göre fiyatlarda değişkenlik olduğu dikkate alınmalıdır Elektrik güç kullanım bedeli her üye için ayrı değerde/oranda olacağından hesaplamaya dahil edilmemiştir. Bu değişkenlik nedeniyle yukarıda ki tabloda yer alan değer bağlayıcı değildir. Her üye, kendi gerçek artışını ayrıca hesaplayarak belirlemelidir. (****) Peşin fiyat yansıtılmıştır. Ekim

9 TAYSAD Ekonomi Bülteni Hazırlayan: Dr. Yaşar ERDİNÇ KASIM AYINA ÇOK ÖNEMLİ GELİŞMELERLE GİRDİK Bu ayki raporun ana teması yine üç başlıkta toplanabilir; 1. ABD seçimlerinin sonuçları, ABD ekonomisini bekleyen riskler ve Amerika daki son gelişmeler. 2. Avrupa da tansiyon düşse de, hala Yunanistan ın Euro dan çıkması olasılığı kafaları karıştırıyor. Avrupa Merkez Bankası sert uyarılar göndermeye başladı. 3. Türk ekonomisindeki son gelişmeler, FITCH in not artırımı, kısa ve uzun vadede olası etkileri, TCMB nin duruşu 2013 yılına yaklaşırken ekonomide yeniden kalkış belirtileri 1. Türkiye, OVP, FITCH ve Son Gelişmeler Ekim ayının ilk yarısına baktığımızda Türkiye ekonomisine ilişkin olarak yoğun bir gündem gördük. İki önemli olay; IMF nin Türkiye Raporu ve Başbakan yardımcısı Babacan tarafından kamuoyuna duyurulan Orta Vadeli Program (OVP) oldu. IMF Heyeti Türkiye ye ilişkin 4. Madde raporunu tamamladı. Bu faaliyet rutin olarak yapılıyor ve IMF ilgili ülkeye ilişkin görüşlerini aktarıyor. Objektif gözle bu rapora baktığımda ortaya konulan görüşlerin doğru ve haklı olduğunu düşünüyorum. Merkez Banka sının uygulamakta olduğu faiz koridoru ve yönetilen kur politikası normal zamanlarda çalışır. Ama yarın öbür gün dışarıda ciddi bir finansal kriz çıkar da, ülkemize verilen borçlar geri istenirse, TCMB nin hem kuru hem de faizleri kontrol etmeye çalıştığı bu politika iflas eder. Bu yüzden de, bilinen para politikası uygulamasına dönülmelidir. Başbakan yardımcısı sayın Ali Babacan geçen hafta, yıllarını kapsayacak orta vadeli programı açıkladı. OVP ye ilişkin ilk izlenimim, gerçekçi ve tutarlı olmasıydı. Zaten sayın Babacan ı diğer birçok bakandan ayıran en önemli özellik, popülist olmaması, gerçekçi, sakin ve temkinli olmasıdır için büyüme hedefi yüzde 4 verilmiş. Son FITCH raporuyla birlikte bu oranı yakalama olasılığımız çok arttı. OVP de ana hedef BÜYÜME dir. Eğer büyüme hedefi gerçekleşmezse, diğer hedeflerin hepsi yalan olur. Sayın Babacan bu programı açıklayarak ekonomide karar alan her birime yol haritası verdi. Yani üretici, tüketici, yatırımcı, yabancı yatırımcı vs... herkes bu programın hedeflerine bakacak. Hedefleri, gerçekçi görürse, devletimizin bu hedefleri tutturmak üzere politika izleyeceğini düşünecek ve buna göre kararlar verecekler. Bu programda verilen rakamlar hedeftir. Hedef dediğimiz şey aslında illaki tutturulması gereken bir olgu da değildir. Eğer bir ekonomik büyüklüğe ilişkin bir hedef verilmişse, bunun anlamı Ben verdiğim bu hedeflerle uyumlu bir ekonomik politika izleyeceğim sözü verilmiş olur. Ekonomik birimler de, bu verilen söze inanır ya da inanmazlar. Kötü olan şey hedefin tutmaması değil, hükümetlerin verdikleri hedeflerle uyumlu ekonomik politika izlememesidir. İşte bu tür durumlar Ekim

10 sürekli olarak kredi kaybı ve güven kabı demektir. Ekonominin başarısının altında yatan en önemli unsur GÜVEN dir. Ekim ayında TCMB nin yaptığı Para Politikası Kurulundan (PPK) çıkan Karar En Çok Zafer Çağlayan ı Sinirlendirdi. Merkez Bankası politika faizini %5.75'te bıraktı. Zaten bu konuda bir eylem beklenmiyordu. Faiz koridorunun üst bandında 50 baz puan indirime giderek bandın üst seviyesini %10'dan %9.5'e indirdi. Merkez Bankası, ROK'u 0.1 puan artırdı ve rezerv opsiyon katsayısındaki (ROK) değişikliği finansal istikrarı destekleyici nitelikte bir adım olarak değerlendirdi. Bu kararlara baktığımızda enflasyonu geri plana iten, ama kredibiliteyi de dikkate alan, ne şiş ne kebap yansın mantığıyla hazırlanmış bir sonuçtu. Bildiğiniz üzere son zamanlarda enflasyon düşüş trendine girmiş olmasına rağmen, son vergiler ve zamlar nedeniyle aslında fazla da gerilemeyecektir. Fakat sayın zafer Çağlayan Merkez Bankasına çok sert çıktı. Bunlar hala dediğim dedik, çaldığım düdük diyorlar. Şeklinde ifadeleri olan sayın Çağlayan aslında bu söylemlerle Merkez Bankası kararlarını etkileyemeyeceğini biliyor olması lazım. Fakat, bence asıl mesaj merkez Bankasına değil de sayın Başbakan a şikayet gibi geldi. Kasım ayına girdiğimizde çok önemli ekonomik ve finansal olaylara sahne oldu. Türkiye 18 yıl sonra ilk defa yatırım yapılabilir ülke statüsüne geldi. Notu veren kuruluş FITCH ti ve bu not 6 Kasım tarihinde açıklandı. Aslında 8 kasım tarihinde açıklanması bekleniyordu fakat FITCH güzel bir sürpriz yaptı ve piyasalara konuyu sızdırmadan Türkiye nin notunu aniden açıkladı. Dolayısıyla bu not artışını diğerleriyle karıştırmamak gerekiyor. Yatırım yapılabilir seviyeye çıkan bir Türkiye, gerçek anlamda farklılık yaratabilir. Önceki not artışlarından çok daha farklı olumlu etkiler görebiliriz. Bu konuda rapor yazan ING Bank konuyu ayrıntılı irdelemiş ve Türkiye'ye 75 milyar dolara varan fon girişleri olabileceğini belirtmiş. Bu rakam bana da yüksek geliyor ama not artışı sonrasında oluşabilecek genel havayı ve trendi göstermesi açısından önemlidir. Not artışının iki tür etkisi olur. Birincisi kısa vade, ikincisi de orta ve uzun vade. Bu tür zamanlarda TL çok hızla değer kazanmaya başlayarak sanayicinin üzerindeki maliyet yükünü hızla artırabilir. Not artırımı sonrasında, Türkiye'ye gelen yabancı sermaye eğer direkt yatırım şeklinde gelirse, sorun yok. Fakat portföy yatırımları hızla yükselmeye devam ederse TCMB'nin finansal istikrar kriteri tehlikeye girer. Yani TCMB'nin işi çok zorlaşır. Ülkeden hızlı para kaçışı kötüdür ama ülkeye hızlı para girişi de sanıldığı kadar iyi değildir. Notumuz açıklandığında borsamız öğle tatilindeydi. FITCH notumuzu açıklamadan önce gösterge faiz yüzde 7.05 seviyesindeydi ve not açıklandıktan sonra yüzde 6.80 seviyesine kadar geriledi. Fakat daha sonra toparlanarak yüzde 6.95 seviyesine kadar yükseldi. İzleyen iki günde faizler tarihi dip seviyelere indi ve 9 Kasım Cuma günü 6.57 seviyesinden kapandı. Ekim

11 2. ABD Seçimleri Dışarıda da çok önemli gelişmeler vardı. Bildiğiniz üzere ABD Başkanı Barrack Obama başkanlık yarışını ikinci kez kazandı. Seçim sonuçlarının kesinleşmesiyle birlikte, piyasalarda genel bir olumlu hava oluştu. Özellikle ABD Doları diğer paralar karşısında ciddi bir değer kaybına uğradı. Euro-dolar paritesi hızlı bir yükseliş yaptı seviyelerinden seviyelerine kadar yükseldi. En çarpıcı gelişmelerden biri de altında oldu. Altının onsu iki gün önce 1670 dolara kadar gerilemişken seçim sonrasında 1730 dolara kadar tekrar yükseldi. Aslında bir ülkede olumlu bir gelişme olmuşsa, normalde o ülkenin parasının değer kazanması beklenir. Doların diğer paralara karşı değer kaybetmesinin en önemli sebebi, eğer ABD ekonomisi yeniden resesyonist bir eğilim gösterirse, şu ana kadar ekonomiyi yöneten ekip değişmeyeceği için ve özellikle de ABD Merkez Bankası Başkanı Ben Bernanke'nin daha fazla para basabileceği beklentisi, doların değer kaybetmesine neden oldu. ABD de şu an en önemli konu mali uçurum olarak bilinen ve 1 Ocak 2013 de devreye girecek olan otomatik vergi artışlarıdır. Eğer bu vergi artışları devreye girerse ekonomik büyüme üzerinde yıllık bazda 1,5 puana kadar olumsuz etki yapması bekleniyor. ABD nin bütçe açıkları ve borçlanma limitleri de sınıra ulaştı. Yasalara göre Kongre yeni bir düzenleme yapmadığı sürece, yeni borçlanma yapmaları mümkün değil. Eğer yeni borçlanma yapılmazsa ABD de bile maaşların ödenmesi sorun olur. Obama, orta gelirlilerin vergisini düşürüp, yüksek gelir grubunun vergisini artırmayı ve devlet harcamalarını artırmayı amaçlıyor. Fakat Cumhuriyetçiler daha az harcama ve daha az vergi geliri diyorlar. Ama kongre iki alt kanattan oluşuyor. Temsilciler Meclisi ve Senato. Bir yasa tasarısı her iki kanatta da kabul görmedikçe yasalaşamıyor. Son seçimden sonra değişen bir şey yok. Temsilciler Meclisi nde Cumhuriyetçiler hakimken, senatoda demokratlar hakim bulunuyor. Gelecek hafta Obama her iki kanadın da liderleriyle bir toplantı yaparak uzlaşma arayacak ama bu mali uçuruma yılbaşına kadar çözüm üretilmesi beklenmiyor. Bu durum önümüzdeki iki ay boyunca hem ABD hem de Avrupa da endişelerin artarak ekonomilerin ekstra yavaşlamasına neden olabilir. 3. AB Merkez Bankası Başkanı Draghi den Endişelendiren Açıklamalar ABD seçimleri sonrasında piyasalarda oluşan olumlu hava 8 Kasım Perşembe günü öğleden sonra bozuldu. Bu gerilemenin ve moral bozukluğunun temel sebebi ise Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi'nin yaptığı açıklamada, Euro Bölgesi'ni saran borç krizinin bölgenin en büyük ekonomisi olan Almanya'ya da zarar vermeye başladığını bildirmesiydi. Draghi, "Almanya şu ana kadar Euro Bölgesi'nin başka yerlerindeki zorluklara karşı büyük ölçüde bağışıktı. Ancak son veriler gelişmelerin Alman ekonomisini de etkilemeye başladığını gösteriyor" diye konuştu. Bunun haricinde Yunanistan ın kurtarılıp kurtarılmayacağı ve ABD de mali uçurum konusunun çözümlenip çözümlenmeyeceği endişeleri borsalarda sert satışlara neden oldu. Şu an Avrupa da büyümenin ivme kazanması için Yunanistan ın euro dan çıkıp çıkmayacağının netleşmesi gerekirken, İspanya nın da yardım için Avrupa istikrar fonuna (ESM) başvurması gerekiyor. Aksi halde İspanya nın tahvilleri Avrupa Merkez Bankası tarafından alınamaz. Geçen hafta İspanyol faizleri yeniden yüzde 5.85 e kadar yükseldi ve kısa vadede piyasalarda bu durum stres yaratacaktır. Ekim

12 4. Son Gelişmeler Işığında Genel Bir Özet ve Strateji 1. Bu şartlar altında, sanayicilerimiz için dış dünya talebinde artış beklenmemeli. Özellikle Avrupa dan gelen siparişler iki ay boyunca düşük kalmaya devam edebilir. Fakat 2013 e girdikten sonra, ABD de mali uçuruma çare bulunursa bir anda herşeyinolumluya döndüğünü görebiliriz. 2. Otomotive olan iç talep son aylarda daralmış olmasına rağmen, iç piyasada faizlerdeki düşüşle birlikte önümüzdeki aylarda çok daha sağlıklı ve güçlü bir toparlanma görebiliriz. 3. Geçen ay yukarıda anlattığımız önemli gelişmeler ve ABD deki seçimler sonrasında euro-dolar paritesi seviyesinden aşağı döndü ve geçen hafta seviyelerine kadar geriledi. Bu aşamadan sonra çok ters bir gelişme olmazsa, paritenin önümüzdeki bir ay içinde ile aralığında dalgalanacağını söyleyebiliriz. Şu an trend aşağı yönlü fakat seviyelerinde önemli bir destek var ve paritenin bu seviyenin altına inmesini beklemiyorum. Ekim

13 4. Dolar geçen bir aylık süre içinde ile aralığındaki bantta dalgalandı. Türkiye deki son olumlu ekonomik veriler ve FITCH in not artırımı TL yi güçlendirdi. Piyasalarda faizler 6.57 seviyesine kadar inince son günlerde yeniden dolarda yukarı yönlü bir hareket gördük. Doların seviyesinde önemli bir direnci var. Bu seviyeyi yukarı geçmesini beklemiyorum ve geçtiğimiz 8-9 ayda olduğu gibi 1.77 ile 1.83 aralığında kalmasını bekliyorum. Şu an dolarda ipler Merkez Bankası nın elinde bulunuyor. Dolayısıyla çok ani ve beklenmedik olaylar olmadığı sürece, çok yüksek dalgalanmalar beklememek lazım. Sanayiciler yıl sonuna kadar hesaplarını civarından yapabilirler. 5. Şu an gördüğümüz resim, dış koşullarda belirgin bir bozulma olmaması şartıyla, Türkiye için büyümenin hızlanacağını gösteriyor. Bu durumda üreten kesim talep artışına hazırlıklı olmalıdır. Son bir senedir yavaşlayan kredi büyümesinin hızlandığının ilk sinyallerini aralık ayı verileri açıklandığında görürüz için öngörü isteyen firmalarımız bilsinler ki, dışarıda çok büyük bir şok yaşanmadığı sürece (Yunanistan'ın euro'dan çıkması, ABD'de mali uçurum konusunda Cumhuriyetçiler ve Demokratların köprüleri atması vs.) kurlarda anlamlı ve kalıcı bir yükseliş beklenmemelidir. Eğer yıl başına kadar ABD'nin mali uçurum sorunu hallolursa 2013 yılı dünya ekonomileri için de büyüme yılı olabilir. Ekim