2. TEMA Kültür ve Miras

Transkript

1 2. TEMA Kültür ve Miras Aile Tarihim Kültürümüz Geleneksel Çocuk Oyunlarının eğişimi Savunmadan Taarruza

2 Aile Tarihim Bir sözlü tarih çalışması için hazırlanmış soru örneklerini inceleyelim. Adınız soyadınız? Nerede ve ne zaman doğdunuz? Anne ve babanız nerede doğmuştur? Anne ve babanızla ilgili bilgi verir misiniz? Çocukluğunuz nerede geçti? Çocukluğunuzun geçtiği evi ve şehri anlatır mısınız? B S O K I A A A U Ğ A C E B I N Z H I Z A N N E A N N E A I N L A P A N A R M A I S L N I A M C A N B E G N E I Z A 1. Aşağıdaki soruların cevaplarını bulmacadan bulup boyayalım. Kalan sözcüklerle şifreyi bulalım. 1. Babamızın kız kardeşine ne deriz? 2. Annemizin erkek kardeşine ne deriz? 3. ayımızın annesine ne deriz? 4. Amcamızın veya dayımızın hanımına ne deriz? 5. Babamızın veya annemizin babasına ne deriz? 6. Teyzemizin çocukları bizim neyimiz olur? 7. Halamızın veya babamızın annesine ne deriz? 8. Büyük kız kardeşe ne denir? 9. Babamızın erkek kardeşine ne deriz? S O A Ğ A C I N I Z I A P A R M I S I N I Z 5

3 Kültür ve Miras 5. sayfadaki bulmacadan çıkardığımız şifreye göre etkinliği yapalım. Geçmişimiz Hakkında Bilgi Alacağımız Kanıtlar Geçmişimizi öğrenmek için sadece sözlü tarih yöntemini kullanmayız. Büyüklerimizden kalan eski eşyalar, kıyafetler, madalyalar, fotoğraflar, mektuplar bize geçmişimiz hakkında bilgi verir. Bu eşyalar birer kanıttır. Kanıt bir şeyin doğruluğu hakkında fikir veren belge veya eşyalardır. Bizlerin görevi; evimizde veya çevremizde kanıt oluşturacak nesneleri korumaktır. edemin dedesinin İstiklâl Savaşı ndan sonra almış olduğu madalya o dönemin izlerini taşır. Eski fotoğraf dönemin giyim şekilleri, saç modelleri ve eşyaları hakkında bilgi verir. iplomalar veya karneler, büyüklerimizin gittiği okul ve öğrenim durumu hakkında bilgi verir. Mektuplar, yazıldığı dönemin duygu ve düşünceleri hakkında bilgi verir. Eski eşyalar dönemin izlerini taşır. 6 Bilfen ayıncılık

4 Aile Tarihim 1. Görsellere bakarak hangi eşyanın geçmişten izler taşıdığını bulup, bu eşyaların numaralarını sandığa yazalım Arda nın öğretmeni Arda dan sözlü tarih çalışması yapmasını istemiştir. Arda bu çalışmaya başlamadan önce yanına hangi eşyaları alması gerektiğini unutmuştur. Arda nın yanına alması gereken dört eşyayı yazalım.... Not efteri... Ses Kayıt Cihazı... Fotoğraf Makinesi... Kalem, Kamera 3. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun şekilde tamamlayalım. aile sözlü tarih akrabalık geçmişimize kanıt 1. Anne, baba ve çocuklardan oluşan toplumun en küçük birimine... aile denir. 2. Bir şeyin doğruluğu hakkında bilgi veren belgeler geçmişe... kanıt oluşturur. 3. Aile büyüklerimizle görüşerek onların anılarını kaydedip geçmişten bilgi alarak... sözlü tarih çalışması yapmış oluruz. 4. İnsanların evlenerek ya da kan bağı ile birbirlerine bağlanmasıyla... akrabalık oluşur Geçmişimize sahip çıkmalıyız. 7

5 Kültürümüz Kültürel eğişimler Teknolojinin gelişimi ile kültürümüzde de değişmeler olmuştur. Eskiden oynanan çocuk oyunları yerini bilgisayar oyunlarına bırakmıştır. Atatürk, milli kültüre çok önem vermiştir. Bunu da Milli kültürümüzü çağdaş uygarlık seviyesinin üstüne çıkaracağız sözleri ile dile getirmiştir. Ayrıca Türk il Kurumu ve Türk Tarih Kurumu nu kurarak hem dilimize hem de tarihimize sahip çıkmıştır. ine folklor araştırmalarıyla ilgilenmeleri için enstitüler açmıştır. Her bireyin, bağlı olduğu kültürel değerleri bilerek onlara sahip çıkması, gelecek nesillere, aktarması görevidir. Bunu başaran milletler uzun süre var olacak, yok olmayacaktır. Cümleleri okuyarak doğru olanların başındaki kutuya, yanlış olanların başındaki kutuya harfi yazalım. 1. Bayramda büyüklerimizi ziyarete gider, ellerinden öperiz. 2. Kültürel ögeler nesilden nesile hiç değişmeden gelmiştir. 3. Cirit oyunu atın üzerinde değneklerle oynanan bir denge oyunudur. 4. Türk yemeklerinin eşsiz lezzetlerinden biri de pizzadır. 5. Asker uğurlaması yapılırken davul - zurna eşliğinde halay çekilir, askere giden delikanlıya kına yakılır. 6. Geçmişte oynanan oyunlardan hiçbiri günümüze ulaşmamıştır. 7. Atatürk Türk kültürünü geliştirmek için Kıyafet evrimi yapmıştır. 8. Türküler, destanlar dilden dile aktarılarak günümüze kadar ulaşmıştır. 9. Ağır ateşte pişirilerek küçük fincanlarda bir bardak su ile misafirlere ikram edilen nescafe Türk kültürünü yansıtır. 10. Horon, Karadeniz Bölgesi insanının kemençe eşliğinde oynadığı halk oyunudur. 11. Bayramlarımız hem dini, hem milli kültürümüzün bir parçasıdır. 12. Çayda çıra oyuncuların ellerinde mumları tutarak oynadıkları bir halk oyunudur. 13. üğünde gelin ve damada takı takmak âdettir. 11

6 Kültür ve Miras 1. Aşağıda verilen haritaya bölgelere ait oyunların adlarını yazalım. HORON... HORA VE KARŞILAMA... BAR... ZEBEK... SEMENLER... HALA Kültürümüze ait olan yiyecek ve içecekleri yemek masasına oklarla taşıyalım. 12 Bilfen ayıncılık

7 Kültürümüz Bulutların içinde anlatılan oyunların adlarını bularak, bulutların yanlarındaki damlacıklara numaralarını yazalım. En az beş kişi ile oynanır. Bir ebe seçilir, ebe daire etrafında toplanan çocukların arkasından dolaşarak elindeki mendili gizlice bırakır ve kaçar. Mendili alan kaçanı yakalamaya çalışır. 2 CİRİT 1 Vücutlarına yağ sürerek birbirlerinin sırtını yere getirmeye çalışırlar. Oyuncularına pehlivan denir. 2 AĞ SATARIM, BAL SATARIM 5 Tüm dünyaya atalarımızın tanıttığı oyun eskiden savaşlarda kullanılırmış. 4 3 ÇELİK ÇOMAK Kalın, uzun sopa ile çelik adını verdikleri ince, kısa sopaya vurarak oynanılan oyundur. 3 4 OKÇULUK At üzerinde iki ayrı takımla oynanır. Oyuncular at üzerinde koşturup birbirine değnek isabet ettirmeye çalışırlar. 1 5 AĞLI GÜREŞ 13

8 Geleneksel Çocuk Oyunlarının eğişimi 1. Geçmişte oynanan oyunların numarasını kırmızı kutuya, şimdi oynanan oyunlarınkini mavi kutuya, hem geçmişte hem günümüzde oynanan oyunlarınkini sarı kutuya yazalım. 1. Körebe 2. Misket 3. PS4 4. Saklambaç 5. Frizbi 6. Güreş 7. Basketbol 8. Çelik Çomak 9. Kuka 10. Birdirbir 11. Seksek 12. Kazık 13. Tiskelembiç 14. Masa tenisi 15. Körebe Resimlerde verilen oyunların adlarını yazalım. edemiz bu oyunlardan hangisini oynamamış olabilir? İşaretleyelim.... MİSKET... KÖREBE... SAKLAMBAÇ... PLASTATİON 15

9 Savunmadan Taarruza Kazım Karabekir 23 Temmuz 1882 de doğmuştur. Milli Mücadele hareketine katılan ilk komutanlardandır yılında Ermeniler tarafından işgal edilen toprakları alarak Gümrü Antlaşması nı imzaladı. Emrinde bulunan oğu Cephesi kuvvetleriyle birlikte, Gürcistan ın elinde olan Ardahan ve Artvin i aldı. Erzurum Kongresi nin toplanmasında büyük katkıları vardır. Bu başarılarının ardından Şark Fatihi olarak anılmıştır. İstiklal Savaşı nı başlatmak üzere Anadolu ya gelen Atatürk e en büyük destek, Kazım Karabekir den gelmiştir. Bütün kolordumla emrinizdeyim. Bütün emirleriniz, eskiden olduğu gibi derhal yerine getirilecektir. diyerek benzeri zor bulunacak bir vatanseverlik örneği sergilemiştir. Aşağıdaki Millî Mücadele kahramanlarını bulundukları bölge ve şehirlerle numaralarını kullanarak eşleştirelim. 1. Şahin Bey 2. Kazım Karabekir 3. Ali Saip Bey 4. Sütçü İmam 5. Hasan Tahsin İzmir Urfa Maraş oğu Cephesi Antep 29

10 Nene Hatun Erzurum da doğmuştur. Osmanlı - Rus Savaşları sırasında yaptığı çalışmaları ile adını tarihe yazdırmıştır. Ruslara karşı mücadeleye girişmeden önce üç aylık bebeğini emzirmiş ve Seni bana Allah verdi. Ben de seni Allah a emanet ediyorum diyerek oğlunu evde bırakarak savaşa katılmıştır. Savunmadan Taarruza 1. Aşağıdaki parçayı okuyarak soruları cevaplayalım. Türkler ölmeyi biliyorlar, hem de iyi biliyorlar. Ben de ölmeyi bilen bir milletin yenilmeyeceğini bilecek kadar tecrübeliyim. Burada hiç yoktan ordular kurmak ve bu orduları ölüme sürüklemek mümkün. Fakat, meydana getirdiğim orduları sendeleten bir engel var: Türklerin yaşayan hatıraları. emek ki yalnız Türkleri değil, onların tarihini de yenmek lazım M.Montecucoli ( Avusturalyalı Komutan) Avusturalyalı komutan Türklerin yaşayan hatıraları sözü ile neyi kastetmiş olabilir?... Bizim Millî birlik ve beraberlik ruhuyla, parçalanmış bir milleti yeniden ayağa nasıl... kaldırdığımızı kazandığımız zaferlerin anılarını anılarını kastediyor. Bağımsızlığa... düşkün bir millet olmamızda kastediliyor. Vatanımızı savunmada bu hatıraların nasıl bir önemi vardır?... Geçmişi zaferlerle dolu bir milleti olarak, geçmişimizdeki kahramanlıklarımızdan... güç alarak bugün de vatanımızı aynı ruhla savunuyoruz. BULGARİSTAN UNANİSTAN EGE ENİZİ Kırklareli Edirne Midye Tekirdağ Gelibolu Çanakkale Ayvalık Manisa İzmir Aydın İstanbul Bursa Balıkesir Uşak Muğla km Alaşehir enizli İNGİLİZLERİN İŞGAL ETTİĞİ ERLER İzmit Kütahya Burdur Bilecik 2. Haritada işgal edilmiş yerler gösterilmiştir. Bunların hangi devletler tarafından işgal edildiğini yazalım.... İTALANLAR... FRANSIZLAR Zonguldak Sakarya Eskişehir Afyon Isparta Antalya Bolu Akşehir K A R A E N İ Z Ankara Tuz Gölü Konya Karaman A K E N İ Z İNGİLİZLEREN Kıbrıs Sinop Kastamonu Mersin Kırşehir Çorum Samsun Amasya... ERMENİLER... UNANLILAR... İNGİLİZLER Niğde ozgat Nevşehir Adana Kayseri Antakya Tokat Sivas Maraş Ordu Malatya Antep Giresun Gümüşhane Tunceli Elâzığ Trabzon Erzincan Ufa S U R İ E iyarbakır UNANLILARIN İŞGAL ETTİĞİ ERLER Rize Bayburt Bingöl Artvin Ardahan Kars Batman Batum Erzurum... ÖNCE İNGİLİZLER SONRAA FRANSIZLAR Muş Mardin Sarıkamış Bitlis Siirt Ağrı Van Gölü Şırnak SOVETLER BİRLİĞİ Leninakan Iğdır Van Hakkâri I R A K İTİLAF EVLETLERİNİN BİRLİKTE Erivan İRAN 31

11 Kültür ve Miras Kavram haritasında boş bırakılan yerleri uygun şekilde tamamlayalım. Kurtuluş Savaşı Öncesi aşananlar... Trablusgarp Savaşı... II. Balkan Savaşı... I. ünya Savaşı Mustafa Kemal in ilk Bugünkü Türkiye - Bulgaristan Mondros Ateşkes askeri başarısını gösterdiği sınırı belirlendi. Antlaşması yapıldı. savaştır. üşmanlarımız yurdumuzu işgal ettiler. İngilizler... Musul Fransızlar... Antep Urfa... Adana Maraş... Antep... Kurtuluş Savaşı ve Sonrası İtalyanlar unanlılar... Antalya... İzmir... Konya M.... Kemal in Samsun a çıkışı ( / /...) 1919 Kurtuluş Savaşı başlamış oldu.... Amasya Genelgesi Erzurum... Kongresi (12-22 Haziran 1919) (23 Temmuz / 7 Ağustos 1919) Milli Mücadele için atılmış ilk önemli adımdır. Milli egemenliği gerçekleştirmek için kararlar alındı. Güney Cephesi ( Fransızlar ) oğu Cephesi ( Ermeniler ) Batı Cephesi ( unanlılar )... Sivas Kongresi (4-11 Eylül 1919) Mustafa Kemal in başkanlığını yaptığı temsili bir kurul oluşturulurdu. l. İnönü Savaşı... II. İnönü Savaşı Lozan Barış Antlaşması... Büyük Taarruz ve... Başkomutanlık Meydan Savaşı Tekalif-i Milliye Emirleri çıkarıldı.... Sakarya Meydan Savaşı 32 Bilfen ayıncılık

12 Savunmadan Taarruza Selanik Askeri Rüştiyesi Manastır Askeri İdadisi Mahalle Mektebi Harp Okulu Harp Akademisi Şemsi Efendi Mektebi 1. ukarıda Atatürk ün gittiği okullar karışık olarak verilmiştir. Bunları sıraya koyarak yeniden yazalım Mahalle Mektebi Şemsi Efendi İlkokulu Selanik Askeri Rüştiyesi Manastır Askeri İdadisi Harp Okulu Harp Akademisi 2. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uygun sözcüklerle tamamlayalım. İnönü Savaşları Batı Erzurum oğu Sakarya Sivas Amasya Samsun Güney l. ünya Osmanlı evleti unanlılar Kazım Karabekir Sevr Antlaşması 1. Çanakkale Savaşı... I. ünya Savaşı nın içinde yer almıştır. 2. İzmir i... unanlılar işgal etmiştir. 3. Milli birlik ve beraberliğin sağlanması için... Amasya,... Erzurum,... Sivas illerinde toplantılar yapıldı. 4. Türk vatanına yaşama hakkı tanımayan TBMM nin kabul etmediği antlaşma... Sevr... Antlaşması dır. 5. İsmet Paşa nın komutanlığını yaptığı, gösterdiği büyük başarıdan dolayı da soyadını aldığı savaşın adı... İnönü Savaşları dır. 6. oğu Cephesi nin komutanı... Kazım Karabekir dir. 7. Kurtuluş Savaşı Atatürk ün... Samsun a çıkması ile başladı. 8. Cumhuriyetten önce devletimizin adı... Osmanlı evleti idi. 9. Mustafa Kemal e mareşallik rütbesi... Sakarya Savaşı ndan sonra TBMM tarafından verildi. 10. Kurtuluş Savaşı sonunda... oğu,... Batı,... Güney cephelerinde başarılı savunmalar ve savaşlar yapıldı. 33

13 Kültür ve Miras Aşağıdaki ifadeleri karşılayan kelimeleri bulmacada ilgili alana yazalım. 1. Kurtuluş Savaşı nda Batı Cephesi nde unanlılara karşı kazandığımız ilk savaşın komutanıdır. 2. Sakarya Savaşı ndan sonra Mustafa Kemal e TBMM tarafından verilen rütbe. 3. Kurtuluş Savaşı sırasında Antep te halkı mücadeleye çağırarak bilinçlenmesini sağlayan subay. 4. Atatürk ün Havza dan sonra yayımladığı genelge. 5. Kurtuluş Savaşı sırasında yapılan son savaş. 6. unanlıların Kütahya ve Eskişehir Savaşları nda bazı başarılar kazanması üzerine TBMM tarafından Mustafa Kemal e verilen görev. 7. Kazım Karabekir Paşa komutasında oğu Cephesi nde savaştığımız millet. 8. TBMM nin açıldığı şehir. 9. İsmet Paşa nın işgalci devletlerle görüştüğü İsviçre kenti. 10. Kurtuluş Savaşı nda halkımızın Fransızlarla ve Ermenilerle mücadele ettiği cephe. 11. Mustafa Kemal in Erzurum Kongresi nden sonra kongre düzenlendiği il. 6 3 B A Ş 4 K O M U T A N L I K 1 İ 11 S İ M E T A H İ N Ö N Ü N 8 M A N K A R A S V A S 5 B Ü Ü K T E 7 E R M A A R R U Z G E N İ L E R N 2 E M 9 L O Z A N G R 10 G Ü N E E S Ş İ A L 34 Bilfen ayıncılık