Hasta Dosyalarında Sigara Durumunun Sorgulanmasının Hastaya ve Kuruma Sağlayacağı Faydalar
|
|
- Emin Gün
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI GARD TÜRKİYE Türkiye Kronik Hava Yolu Hastalıklarını Önleme ve Kontrol Programı Hasta Dosyalarında Sigara Durumunun Sorgulanmasının Hastaya ve Kuruma Sağlayacağı Faydalar Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü
2
3 Dünyanın tüm bölgelerinde erişkinlerde erken ölümlerin en büyük nedeni olan kronik hastalıklar, uluslararası sağlık gündeminde uzun süreler ihmal edilmiştir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) kronik hastalıklar konusunda yayınladığı raporunda hastalık yükü konusunda var olan verileri yayınlamış ve kronik hastalıkların önlenmesi ve kontrolü için acil eylem çağrısında bulunmuştur. Kronik Solunum Hastalıklarına Karşı Küresel İşbirliği (Global Alliance Against Chronic Respiratory Diseases - GARD), ulusal ve uluslararası kuruluşların gönüllü olarak birleşip herkesin özgürce nefes aldığı bir dünya vizyonu çerçevesinde çalıştığı, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) bünyesinde kurulmuş bir birliktir. GARD stratejik planı DSÖ nün Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Eylem Planı nın bir parçası niteliğindedir. GARD, ulusal kontrol programının kronik hava yolu hastalıkları parçasının gelişimine teknik destek sağlamak için insan kaynaklarını ve finansal kaynakları bir araya getirir. DSÖ; GARD ile uluslararası kuruluşların işbirliğini sağlayarak, bu hastalıklarda sürveyansın iyileştirilmesi, korunma ve kontrolde ülke odaklı önceliklerin belirlenmesi, özellikle gelişmekte olan ülkelerde tedavi hizmeti kalitesinin arttırılması ve bu alanda çalışan sağlık personelinin eğitiminin iyileştirilmesini hedeflemektedir. Burada amaç, küresel akciğer sağlığını geliştirmek, temel hedef ise kronik solunum hastalıklarıyla savaşta çok kapsamlı bir yaklaşım oluşturmaktır. Gelişmekte olan ülkelerde halen uygulanmakta olan programlarla koordinasyonu sağlamak ve çabayla kaynak harcamalarında tekrarların önüne geçmek önem kazanmaktadır. DSÖ, KSH için ülkelerin kendi programları ile GARD içinde sürmekte olan programlar arasında işbirliği oluşturmayı hedeflemektedir. GARD üyesi ülkelerde, GARD yapı ve kuralları çerçevesinde, KSH na yönelik ülke programları düzenlenmekte ve bu programlar bizzat ülke hükümetleri tarafından yönetilmektedir. GARD ın hedefi kronik solunum yolu hastalıklarının küresel yükünü azaltmaktır. Kronik hava yolu hastalıkları nedeniyle hastane başvurularında ve mortalite oranlarında azalmanın gerçekleştirilmesi için planlama ve uygulamalar ortaya konmalıdır. GARD ın amacı kronik hava yolu hastalıkları ile savaşmak için geniş kapsamlı bir yaklaşım başlatmaktır.
4 DSÖ uygulamalarına paralel olarak ülkemizde de GARD uygulaması kapsamında Türkiye Kronik Hava Yolu Hastalıklarını (Astım-KOAH) Önleme ve Kontrol Programı hazırlanmış ve 2009 yılından itibaren uygulamaya konulmuştur. Programın Amacı 1. Kronik hava yolu hastalıklarının (Astım ve KOAH) gelişimini önlemek, konuyla ilgili koruyucu önlemler geliştirmek, 2. Kronik hava yolu hastalıklarını izlemek, kontrol altına almak, 3. Kronik hava yolu hastalıklarının morbidite hızını azaltmak, 4. Kronik hava yolu hastalıklarının mortalite hızını azaltmak, böylece bu hastalıkların oluşturduğu hastalık ve ekonomik yükü azaltmaktır. Programın Kapsamı Dünyada ve ülkemizde kronik solunum hastalıklarının büyük çoğunluğunu kronik hava yolu hastalıkları (Astım, KOAH) oluşturmaktadır. Kronik hava yolu hastalıkları gerek risk faktörleri, gerekse önlenim ve tedavileri konusunda da büyük benzerlik göstermektedirler. Bu nedenlerle kronik hava yolu hastalıklarının önlenmesi ve kontrolünün ülkemizde büyük önceliğe sahip olduğu düşünülmektedir. Bu hastalıklar konusunda ulusal kontrol programı belirli başarı düzeyine ulaştıktan sonra diğer kronik solunum hastalıklarına yönelik kontrol programlarının da geliştirilmesi hedeflenmektedir. Kontrol programının uygulanması kapsamında yapılan etkinlikler ve dokümanlara T.C. Sağlık Bakanlığı web sayfasındaki GARD linkinden ulaşılabilir. Bakanlığımız tarafından yürütülen tüm çalışmalar ve diğer programların birbirleri ile uyumlu olmasına özen gösterilmektedir. Sigara ile mücadele konusunda Ulusal Tütün Kontrolü Programı çalışmalarında da başta kronik solunum hastalıkları olmak üzere her hekim vizitinde sistematik bir şekilde hastaların sigara içip içmediğinin tespitini hekimlere hatırlatmak ve bunun denetlenmesi çalışmalarında sağlık kalite standartları göstergesi olarak aşağıda örnek olarak sunulan sorgulamanın yapılması önemlidir (1).
5 ÖRNEK Vital Bulgular Kan basıncı: Nabız: Kilo: Ateş: Solunum Sayısı: Tütün kullanımı: ( ) İçmemiş ( ) Bırakmış ( ) İçiyor
6 HASTA DOSYALARINDA SİGARA DURUMUNUN VE SORGULAMANIN ÖNEMİ Dünyada sigaraya bağlı hastalıklardan yaklaşık 5.5 milyon kişi, ülkemizde ise 100,000 kişi hayatını kaybederken, bu sayının 2030 yılına kadar her yıl dünyada 8 milyon kişiyi aşacağı tahmin edilmektedir (2). Gelecekte dünyadaki tütün ölümlerinin %80 inin gelişmekte olan ülkelerde olacağı beklenmektedir. Mevcut eğilim bu şekilde sürerse 2030 larda her yıl 240,000 Türk vatandaşının öleceği ulusal programda öngörülmektedir (3). Önümüzdeki 25 yılda kümülatif olarak 5 Milyon Türk vatandaşını kaybedeceğimizi ve bunun bugünkü rakamlarla 1,5 Trilyon $ a mal olacağını tahmin etmek mümkündür (4) yılında sadece tütüne bağlı hastalıklardan oluşacak ölüm yükü %9 olarak tahmin edilmektedir (5). Sigaranın ilişkili olduğu sağlık sorunları günümüzde en az 50 nin üzerindedir. Bunlardan 20 tanesi öldürücü hastalıktır. Tütün dünyada en çok ölüme neden olan 6 hastalığın nedenlerinden birisidir. Türkiye için hem mortalite hem de sağlıklı yaşam yıllarındaki kaybı gösteren ve en önemli sağlık göstergelerinden birisi sayılan DALY sayılarının dağılımına bakıldığında (Disability Adjusted Life Year [Sakatlığa Uyarlanmış Kayıp Yaşam Yılı] = Erken ölümler [YLL] + Sakatlığa Bağlı Kayıp Yıllar [YLD]) 2004 yılında 1 numaralı sağlık sorunu tütüne bağlı hastalıklardır. DALY sayıları açısından bakıldığında tütünün önlenmesi ile yaklaşık DALY kurtarılabilecekken, bu oranlar sırasıyla yüksek sistolik kan basıncı için DALY, obesite için DALY, yüksek kolesterol için DALY, fizik aktivite yapma alışkanlığının kazandırılması ile DALY, alkol kullanımına bağlı bozukluklar için DALY, meyve ve sebze tüketiminin arttırılması ile DALY, su ve sanitasyon koşullarının düzeltilmesi ile DALY dir. Ülkemizde tütüne bağlı ekonomik kayıpların Milyar TL (20-50 Milyar USD) kadar olabileceği hesaplanmaktadır. Bu tablo karşısında tütün kontrolüne yönelik çalışmalar tüm halk sağlığı girişimlerinden önceliklidir ve maliyet-etkindirler (6;7).
7 Buna karşın, 15+ yaştaki bireylerin % 31.2 si, yaklaşık 16 Milyon insan tütün kullanmaktadır. Yetişkinlerde son yıllarda ortaya çıkan azalma eğilimine karşın çocuklar ve gençler arasında tütün salgını artmaktadır. KGTA 2009 Türkiye sonuçlarına göre öğrencilerin %8,4 ü (erkeklerde %10,2, kızlarda %5,3) sigara içmektedir. Oysa 2003 yılında yapılan aynı araştırma sonuçlarına göre bu rakam %6,9 idi (erkeklerde 9,4, kızlarda 3,5) (8). Tütün kontrolü yöntemleri olarak T.C. Ulusal Tütün Kontrolü Programındaki tütün kontrolü stratejileri 3 başlıkta toplanmıştır (3): 1. Tütün Ürünlerine Olan Talebin Azaltılmasına Yönelik Önlemler Halkı Bilgilendirme, Bilinçlendirme ve Eğitim Sigarayı Bırakma Fiyat ve Vergilendirme politikaları Çevresel Tütün Dumanı (Pasif İçicilik) ile mücadele Reklâm, Promosyon ve Sponsorluk yasakları Ürün Kontrolü ve Tüketicinin Bilgilendirilmesi 2. Tütün Arzının ve Tütün Ürünlerinin Kullanımının Azaltılmasına Yönelik Önlemler Yasadışı Ticaretin önlenmesi Gençlerin Ulaşabilirliği Tütün Üretimi ve alternatif politikalar 3. Tütün Kullanımı ve Ulusal Tütün Kontrol Programının İzlenmesi, Değerlendirilmesi ve Raporlanması Sigarayı Bırakma Genel olarak sigaraya başlamanın önlenmesine yönelik etkinliklere daha fazla çaba sarf edilmekle birlikte sigara bırakma yöntemleri de uygulandığında tütün kontrolü yönünde hızlı ve uzun süreli yarar elde edilir. Erişkin nüfusta bırakma oranlarının yükseltilmesiyle sağlanacak yarar sadece bırakanlarla sınırlı kalmaz, sigarayla bağlantılı normları
8 etkileme, erişkinlerin gençler için yanlış rol modeli olmalarını önleme gibi mekanizmalarla sigaraya başlamayı azaltıcı bir katkı da sağlar (3;3). Tütüne bağımlı kişiler aslında tütün salgınının kurbanlarıdır ve sigaranın zararlarının farkında olan içicilerin aslında ¾ ü bırakmak istemektedir. Sigarayı bırakmak eroin kokain gibi bağımlılık yapıcı maddeler kadar zor olabilmektedir (9). Sadece istenç ile kalıcı (en az 12 ay) sigara bırakma oranlarının sadece %1-3 olduğu (Fiore et al., 2000), bu yüzden bırakmaya yardımın gerekli olduğu kabul edilmektedir (10). Gençleri de içine alan bir sigara bırakma programı toplumda tütünün kontrolünde büyük ve en hızlı yarar sağlayan yöntemlerden birisidir (11;12). 50 yaşından önce bırakanlar, sonraki 15 yılda sigaraya bağlı hastalıklardan ölme risklerini %50 azaltmış olurlar. Sigara bırakma mamografi, kolon kanseri taraması, PAP testi, orta ve hafif hipertansiyonun tedavisi ve yüksek kolesterol tedavisi gibi diğer yaygın klinik koruyucu sağlık hizmetlerinden daha maliyetetkindir (13-15). Kişisel ve sağlık sistemi bazında sağlık için yapılacak en önemli uygulamalardan birisi sigara bırakmadır. Sigara bırakma yardımı olmaksızın bırakma olasılığı %3-5 iken poliklinik yardımı ile bu oran %40 lara kadar yükselmektedir. Sigara bıraktırma hizmetinin maliyet etkin bir hizmet olduğu, hatta maliyet etkinlik yönünden hipertansiyona yönelik hizmetle karşılaştırıldığında eşit yararlılık düzeyi için daha az maliyet gerektirdiği gösterilmiştir (16). Sigaranın bırakılmasıyla bırakan kişinin sağlayacağı sağlık yararı çok önemlidir. Bırakma ne kadar erken gerçekleşirse, bu yarar o ölçüde artmaktadır. Sigara ve tütün bağımlılığı bir hastalıktır ve tedavi edilmesi gerekmektedir. T.C. Sağlık Bakanlığı nca da kullanılan Dünya Sağlık Örgütü Uluslararası Hastalık Sınıflaması nda (ICD-10) tütün kullanımı Mental ve Davranış Bozuklukları altında, F17 kodu ile sınıflandırmıştır. Alt başlıkları ise şu şekildedir: F17.0 Akut Zehirlenme F17.1 Zararına Kullanım F17.2 Bağımlılık Sendromu F17.3 Yoksunluk Durumu
9 F17.8 Diğer Mental ve Davranış Bozukluğu F17.9 Sınıflandırılmamış Mental ve Davranışsal Bozukluk Z72.0 Tütün Kullanımı (F17.2 Tütün Bağımlılığı Hariç) Sonuç olarak tütün bağımlılığının tedavisinden primer olarak ülkenin sağlık sistemi sorumludur. Tedaviler basit bir tıbbi tavsiyeden, farmakoterapiye, danışma hizmetlerine, davranışsal-bilişsel tedavi yöntemlerine kadar geniş bir yelpazede yer almaktadır. Tedaviler yerel ve ülke şartlarına, kültürel yapıya ve bireysel tercih ve gereksinimlere göre uyarlanmalıdır (17). Sigara bırakma hizmetlerinin toplum genelinde yayılması ve yararlı olmasındaki başlıca engeller sağlık personelinin kendisinin sigara içmesi, bırakma hizmeti verecek personelin bilgi ve beceri eksikliği, tedavilerin maliyeti ve sosyal güvenlik kapsamında olmaması, dezenformasyona yol açan kanıta dayalı olmayan yöntemlerin kontrolsüzlüğü ve sağlık sistemine bir bütün olarak verdiği zararlar ve kültürel etkenler sayılabilir. Sigara Ve Tütün Tedavisi, Sigara İçme Durumunun Öğrenilmesi İle Başlar. Çalışmalar, doktorların hastalarına sigara içmemeleri şeklindeki uyarılarının çok etkili olduğunu ortaya koymaktadır. Sigara içen hastaya doktor tarafından tekrar tekrar uyarılar yapılması ve konu ile ilgili bir broşür verilmesi durumunda sigarayı bırakanların oranı %10 düzeyine kadar yükselebilmektedir. Üstelik bu hizmetlerin geçekleştirilmesi için zamana ve paraya da gereksinim yoktur. Rutin hasta bakma hizmetleri içinde günde 3 dakikasını sigara bırakma müdahalesine ayıracak bir hekim ayda 1 saatlik bir zaman ile ayda 1 hastasının sigara bırakmasına yol açabilecektir. Türkiye deki 200,000 sağlık görevlisinin her ay 1 ilave sigara bıraktırması ile yılda kişinin sigara bırakması sağlanabilir. Kısa hekim müdahalesinde 5Ö yönteminin (öğren, öğütle, ölçümle, öner, önle) etkinliği kanıtlanmıştır ve özellikle 2Ö (öğren, öğütle) stratejilerinin hekim görevi ve sağlık kuruluşu kalite standardı olarak
10 ele alınması; doğru tedavi için pozitif ve negatif ayrımcılık yönünde sistemsel uygulamalar ve tedavi desteği planlamaları sayılmaktadır. Ulusal Tütün Kontrol Programında hastalarına sigara içip içmediklerini sorma ve bırakmalarını öğütleme hekimin asli sorumluluğu olarak tanımlanmıştır. Yine birçok ulusal ve uluslararası sigara bırakma tedavi kılavuzlarında temel yöntem olarak kabul edilmektedir. Yine T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Türkiye Kronik Hava Yolu Hastalıklarını (Astım - KOAH) Önleme Ve Kontrol Programı ( ), 7.2. Ek B: Tütün Sorunu ve GARD ın Yaklaşımı bölümünde konunun ayrıntıları verilmiş; 5Ö stratejisinin nasıl uygulanacağı ayrıntılı bir şekilde vurgulanmıştır.
11 Kaynaklar (1) T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Kronik Hava Yolu Hastalıklarını Önleme ve Kontrol Programı, 2009, Ankara. (2) WHO Report on the Global Tobacco Epidemic, 2008: The MPOWER package. Geneva: World Health Organization; (3) T.C.Başbakanlık. Ulusal Tütün Kontrol Programı Başbakanlık Genelgesi. 2006/29. Resmi Gazete [26312] Ankara. Ref Type: Generic (4) Karlıkaya C. Sigaradan 5 Milyon Kişi Ölecek. Edirne Ref Type: Magazine Article (5) Murray JL, Lopez AD. The Global Burden of Disease, Summary. World Bank publication; (6) Parrott S, Godfrey C, Raw M, West R, McNeill A. Guidance for commissioners on the cost effectiveness of smoking cessation interventions. Health Educational Authority. Thorax 1998;53 Suppl 5 Pt 2:S1-38. (7) Warner KE. Cost effectiveness of smoking-cessation therapies. Interpretation of the evidence-and implications for coverage. Pharmacoeconomics 1997 Jul;11(6): (8) Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Küresel Yetişkin Tütün Araştırması Türkiye Raporu Ankara, Sağlık Bakanlığı. Ref Type: Video Recording (9) WHO Report on the Global Tobacco Epidemic, 2008: The MPOWER package. Geneva: World Health Organization; (10) WHO Tobacco Free Initiative. Building blocks for tobacco control: a handbook. Geneva: World Health Organization; (11) Pierce JP, Gilpin EA, Emery SL, White MM, Rosbrook B, Berry CC, et al. Has the California tobacco control program reduced smoking? JAMA 1998 Oct 9;280(10): (12) Hu TW, Sung HY, Keeler TE. Reducing cigarette consumption in California: tobacco taxes vs an anti-smoking media campaign. Am J Public Health 1995 Oct;85(9): (13) Tsevat J. Impact and cost-effectiveness of smoking interventions. Am J Med 1992 Aug 15;93(1A):43S-7S. (14) Cummings SR, Rubin SM, Oster G. The cost-effectiveness of counseling smokers to quit. JAMA 1989 Feb 6;261(1):75-9. (15) Cromwell J, Bartosch WJ, Fiore MC, Hasselblad V, Baker T. Cost-effectiveness of the clinical practice recommendations in the AHCPR guideline for smoking cessation. Agency for Health Care Policy and Research. JAMA 1997;278(21): (16) WHO Report on the Global Tobacco Epidemic, 2008: The MPOWER package. Geneva: World Health Organization; (17) WHO Report on the Global Tobacco Epidemic, 2008: The MPOWER package. Geneva: World Health Organization; 2008.
12
Tütün Kullanımı Hastalık Yükü ve Epidemiyolojisi
Tütün Kullanımı Hastalık Yükü ve Epidemiyolojisi Doç.Dr.Mustafa N.İLHAN Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı mnilhan@gazi.edu.tr Sağlık Tanımı (DSÖ) Yalnızca sakatlık ve hastalık
DetaylıDünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h)
Dünyanın En Önemli Sağlık Sorunu: Kronik Hastalıklar Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA, FEFIM (h) Sağlık Sisteminde Karışıklığa Yol Açabilecek Gelişmeler Bekleniyor Sağlık harcamalarında kısıtlama (dünya
DetaylıSİGARA GARA BIRAKMA KURUMLAR. Dr. Atilla UYSAL. Yedikule Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi- İstanbul
SİGARA GARA BIRAKMA TEDAVİLER LERİNİN N EKONOMİSİ- MALİYET ETKİNL NLİK- ÖDEYİCİ KURUMLAR Dr. Atilla UYSAL Yedikule Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi- İstanbul Sigara bağımlılığı,
DetaylıSİGARA BIRAKMA TEDAVİSİ UZMANLARI İÇİN TÜTÜN KONTROLÜ, BİLGİ DONANIMI VE BU BİLGİLERİN SİGARA BIRAKMA TEDAVİSİNDEKİ KULLANIMI
Türk Toraks Derneği 11. Yıllık Kongre Sigara Bırakma Tedavisi Kursu 23 Nisan 2008, Antalya SİGARA BIRAKMA TEDAVİSİ UZMANLARI İÇİN TÜTÜN KONTROLÜ, BİLGİ DONANIMI VE BU BİLGİLERİN SİGARA BIRAKMA TEDAVİSİNDEKİ
DetaylıTÜTÜN ÜRÜNLERİNİN ZARARLARI PASİF ETKİLENİM
TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN ZARARLARI VE PASİF ETKİLENİM TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ TÜTÜN ÜRÜNLERİ Başlıca tütün ürünleri nelerdir? SİGARA ELEKTRONİK SİGARA PİPO PURO NARGİLE ESRAR
DetaylıVERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET. YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği
VERİLERLE TÜRKİYE ve DÜNYADA DİYABET YARD.DOÇ.DR. GÜLHAN COŞANSU İstanbul Üniversitesi Diyabet Hemşireliği Derneği 21.Yüzyılın sağlık krizi: DİYABET Diyabet yaşadığımız yüzyılın en önemli sağlık sorunlarından
Detaylı5A 5R KAVRAMLARI. Dr.Cengiz ÖZGE Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
5A 5R KAVRAMLARI Dr.Cengiz ÖZGE Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Genel İlkeler Tütün bağımlılığı kronik bir hastalıktır. Genellikle birkaç denemeden sonra bırakılır. Her
DetaylıDr. Bekir KESKİNKILIÇ
Dr. Bekir KESKİNKILIÇ 1 SAĞLIK Yalnızca hastalık veya sakatlığın olmaması değil, fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik halidir. Irk, din, siyasi görüş, ekonomik veya sosyal durum ayrımı yapılmaksızın
DetaylıSİGARA BIRAKMA POLİKLİNİKLERİ ALT YAPISI, ANKETLER
SİGARA BIRAKMA POLİKLİNİKLERİ ALT YAPISI, ANKETLER Doç. Dr. Şule Akçay Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD 8 Nisan 2009 Hastasının sigarayı bırakmasını sağlamak her hekimin görevi
DetaylıSİGARA BIRAKTIRMA POLİKLİNİĞİ YAPILANDIRILMASI
SİGARA BIRAKTIRMA POLİKLİNİĞİ YAPILANDIRILMASI Doç Dr Tunçalp Demir Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları AD DSÖ sigarayı en önemli önlenebilir hastalık nedeni olarak tanımlamaktadır. Her yıl sigaraya
DetaylıÇalışma Yaşamında Sağlığın Geliştirilmesi
Çalışma Yaşamında Sağlığın Geliştirilmesi 1 Amaç: Katılımcıların; işyerinde sağlığın geliştirilmesi programlarını hazırlamalarına ve uygulamadaki gerekli temel bilgileri kazandırmalarına yardımcı olmaktır.
DetaylıTÜTÜN ÜRÜNLERİ ÜZERİNDEKİ VERGİYİ ARTIRMAK
TÜTÜN ÜRÜNLERİ ÜZERİNDEKİ VERGİYİ ARTIRMAK Doç. Dr. S. Erhan DEVECİ 9 Haziran 2010 - Elazığ Sunum Planı - Konunun önemi - Vergi ve fiyatlar ile ilgili ulusal stratejik planlar - Verginin artırılması sonucu
DetaylıKronik Hastalıklar Epidemiyolojisi (Noncommunicable Diseases) Doç. Dr. Emel ĐRGĐL
Kronik Hastalıklar Epidemiyolojisi (Noncommunicable Diseases) Doç. Dr. Emel ĐRGĐL Kronik hastalıkların genellikle, çok belirgin olmayan etyolojileri, çok çeşitli risk faktörleri, çok uzun latent dönemleri
DetaylıSİGARA BIRAKMA SÜRECİ
SİGARA BIRAKMA SÜRECİ DOÇ DR ZEYNEP AYFER SOLAK EÜTF GÖĞÜS HASTALIKLARI AD Çevresel ve sosyal faktörler. Medya, merak, aile. Sosyoekonomik yapı. Kültürel yapı Davranışsal ve psikolojik faktörler. Öğrenme.
DetaylıMPOWER SİGARAYI BIRAKMAK İÇİN YARDIM ÖNERMEK
MPOWER SİGARAYI BIRAKMAK İÇİN YARDIM ÖNERMEK Prof. Dr. Gülsen Güneş İnönü Üniversitesi Halk Sağlığı A.D. MALATYA MPOWER Monitor Tütün kullanımını ve koruyucu uygulamaları izle Protect Toplumu tütün dumanından
DetaylıTÜRKİYE DE SİGARA İLE MÜCADELE KAMPANYASININ FAYDA-MALİYET ANALİZİ
TÜRKİYE DE SİGARA İLE MÜCADELE KAMPANYASININ FAYDA-MALİYET ANALİZİ Haziran 2010 Katkıda bulunanlar (Soyadına göre alfabetik): Selin Arslanhan, Asena Caner, Kerem Helvacıoğlu, Tuncay Teksöz Mevzuat 7 Ekim
DetaylıTÜTÜN VE KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) Kısa Ders 1 Modül: Tütünün Solunum Sistemi Üzerindeki Etkileri
TÜTÜN VE KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) Kısa Ders 1 Modül: Tütünün Solunum Sistemi Üzerindeki Etkileri KOAH hastalarının sigara bırakma danışmanlığı almasının önemini kavrayabilecektir. Kısa
DetaylıYETİŞKİNLERDE MADDE BAĞIMLILIĞI DOÇ. DR. ARTUNER DEVECİ
YETİŞKİNLERDE MADDE BAĞIMLILIĞI DOÇ. DR. ARTUNER DEVECİ CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ PSİKİYATRİ A.D. Madde deyince ne anlıyoruz? Alkol Amfetamin gibi uyarıcılar Kafein Esrar ve sentetik kannabinoidler
DetaylıÇalışma Ortamında Sağlığın Korunması ve Geliştirilmesi
Çalışma Ortamında Sağlığın Korunması ve Geliştirilmesi Prof. Dr. Nazmi Bilir Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Enstitüsü 10 Ekim 2014 nbilir@hacettepe.edu.tr Sunum Planı Sağlık Hizmetlerinin Gelişmesi
DetaylıGençlerin Ulaşabilirliğini Engelleyen Etkili Yöntemler
Gençlerin Ulaşabilirliğini Engelleyen Etkili Yöntemler Prof.Dr. Hilal Özcebe Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı hilalozcebe@gmail.com, 1 Dünyada Gençlerde Tütün Kullanımı Tütün
DetaylıSigara içme alışkanlığı hakkında ne kadar bilgilisiniz? Sayın (ebeveyn / bakıcı)
Sayın (ebeveyn / bakıcı) Aşağıdaki faaliyet, sigara kullanımıyla ilgili konuları çocuğunuzla konuşmanıza yardımcı olmak için kullanılabilir. Bu aynı zamanda çocuğunuzun bilgilenmesinde katkınız olmasını
DetaylıProf. Dr. Lale TOKGÖZOĞLU
Yazar Ad 61 Prof. Dr. Lale TOKGÖZOĞLU Ülkemizde kalp damar hastalıkları erişkinlerde en önemli ölüm ve hastalık nedeni olup kanser veya trafik kazalarına bağlı ölümlerden daha sık görülmektedir. Halkımızda
Detaylı(İnt. Dr. Doğukan Danışman)
(İnt. Dr. Doğukan Danışman) *Amaç: Sigara ve pankreas kanseri arasında doz-yanıt ilişkisini değerlendirmek ve geçici değişkenlerin etkilerini incelemektir. *Yöntem: * 6507 pankreas olgusu ve 12 890 kontrol
DetaylıDüşük Doz BT AC Kanser Taraması. Prof.Dr.Levent ELBEYLİ Türk Göğüs Cerrahisi Derneği YK.Bşk.
Düşük Doz BT AC Kanser Taraması Prof.Dr.Levent ELBEYLİ Türk Göğüs Cerrahisi Derneği YK.Bşk. Ulusal Kanser Tarama programları Serviks Kanseri Kolon Kanseri Meme Kanseri Türk Göğüs Cerrahisi Derneği Türkiye
DetaylıSİGARA BIRAKMA SÜRECİ
SİGARA BIRAKMA SÜRECİ DOÇ DR ZEYNEP AYFER SOLAK İÜTF GÖĞÜS HASTALIKLARI AD Çevresel ve sosyal faktörler. Medya, merak, aile. Sosyoekonomik yapı. Kültürel yapı Davranışsal ve psikolojik faktörler. Öğrenme.
DetaylıJoao Breda. Bölge Beslenme Danışmanış. Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar ve Sağlığın Geliştirilmesi
Aşırı ş Kilo ve Obeziteyi engellemek için Yerel Eylem Joao Breda Bölge Beslenme Danışmanış Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar ve Sağlığın Geliştirilmesi DSÖ Avrupa Bölge Ofisi - Kopenhag Genel Bakış ş Arka Plan.
DetaylıİŞYERİNDE SAĞLIĞI GELİŞTİRME ve PROGRAM PLANLAMA. Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu.
İŞYERİNDE SAĞLIĞI GELİŞTİRME ve PROGRAM PLANLAMA Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu.tr 1 HEDEFLER.Sağlığı, koruma ve geliştirme kavramlarını bilme İşyerlerinde
DetaylıAÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ
AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ BARAN E 1, KOCADAĞ S 1, AKDUR R 1, DEMİR N 2, NUMANOĞLU
DetaylıSAĞLIK HİZMETLERİ YÖNETİMİ. Sağlık Hizmetleri. Hizmetleri. Hizmetleri. n Destek Sağlık Hizmetleri. n Veteriner Halk Sağlığı
YÖNETİMİ Sağlık n Destek Sağlık n Veteriner Halk Sağlığı n Acil Sağlık ve Cankurtarma n Sağlıklı Gıda n İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ I 011 FAALİYET RAPORU Sağlık Yönetimi 14 YÖNETİMİ Stratejik Amaç 4
DetaylıTütün Kullanımını ve Zararlarını Nasıl Önleyelim?
Tütün Kullanımını ve Zararlarını Nasıl Önleyelim? Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015 Bu sunum Arş. Gör. Dr. Nuray Uğur tarafından Prof.
DetaylıBirinci Dönem Zorunlu Göğüs Hastalıkları veya Halk Sağlığı AD Yok Teorik Kürsü Dersi (45 dakika)
TÜTÜN ENDÜSTRİSİ VE GENÇLİK Birinci Dönem Göğüs Hastalıkları veya Halk Sağlığı AD Teorik Kürsü Dersi (45 dakika) Tütün endüstrisinin gençler üzerinden tütün tüketimini artırmaya yönelik çalışmaları hakkında
DetaylıHaftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu
Bulaşıcı Hastalıklar Daire Başkanlığı Haftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu 29 Nisan 2015 17. Hafta (20-26 Nisan 2015) ÖZET Ülkemiz de 2015 yılı 17. hafta itibariyle çalışılan sentinel numunelerdeki
DetaylıBAŞARI İÇİN GERÇEKLER
BAŞARI İÇİN GERÇEKLER Kitlesel medya kampanyaları çok yönlü tütün kontrol programının başlıca bölümlerinden biridir. Sigara bırakma, sigarasız ortamlar için uygulanan yasal düzenleme kampanyalarının reklamını
DetaylıTütün Kontrolü. Esra Nur Şener, Serin Doğan, Zeki Ceran Eraslan, Şahin Akın, İrem Uzunsoy Danışman: Prof. Dr. Şule Akçay
Tütün Kontrolü Esra Nur Şener, Serin Doğan, Zeki Ceran Eraslan, Şahin Akın, İrem Uzunsoy Danışman: Prof. Dr. Şule Akçay ÖZET Ülkemizde ve dünyada tütün kontrolünün sağlanması konusunda çok sayıda girişim
DetaylıSigarayı Bırakma Poliklinikleri Yapılandırılması. Doç Dr Zeynep Ayfer Aytemur İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
Sigarayı Bırakma Poliklinikleri Yapılandırılması Doç Dr Zeynep Ayfer Aytemur İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Sigara bırakma poliklinikleri, rutin poliklinik hizmetlerinden
DetaylıSİGARA BIRAKMA POLİKLİNİKLERİNDE STANDARDİZASYON
SİGARA BIRAKMA POLİKLİNİKLERİNDE STANDARDİZASYON TARTIŞMA HEDEFLERİ Sigara bırakma politikasını vurgulamak Sigara bırakma polikliniklerinin özelliklerini irdelemek Türkiye de yaşanan sorunları tanımlamak
DetaylıSAĞLIK NEDİR? Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ);
SAĞLIK KAVRAMI SAĞLIK NEDİR? Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ); Yalnızca hastalık veya sakatlığın olmaması değil, fiziksel, ruhsal ve sosyal olarak tam bir iyilik halidir. şeklinde tanımlamıştır. SAĞLIK KAVRAMI
DetaylıHAZIRLAYAN : AYTEN ALP YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLAR VE KRONĐK DURUMLAR BĐRĐMĐ
DÜNYADA VE TÜRKĐYE DE BULAŞICI OLMAYAN KRONĐK HASTALIKLARLA MÜCADELE POLĐTĐKALARI HAZIRLAYAN : AYTEN ALP YALOVA SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLAR VE KRONĐK DURUMLAR BĐRĐMĐ Yirminci yüzyılda
DetaylıDünya genelinde her 3 4 kişiden biri kronik hastalıklıdır. (Ülkemizde Kronik Hastalıklar Raporu na göre,
KRONİK HASTALIKLAR *Genellikle tam iyileştirilmeleri söz konusu olmayan, *Sürekli, *Yavaş ilerleyen, *Çoğu kez kalıcı sakatlıklar bırakan, *Oluşmasında kişisel ve genetik etkenlerin rol oynadığı, *Genellikle
DetaylıTÜTÜNLE MÜCADELEDE DÜNYA ÖRNEĞİ. Prof. Dr. Nazmi Bilir Hacettepe Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı
TÜTÜNLE MÜCADELEDE DÜNYA ÖRNEĞİ Prof. Dr. Nazmi Bilir Hacettepe Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı nbilir@hacettepe.edu.tr 01 Nisan 2009 Dünyada Tütün Mücadelesi 1577: Avrupa: doktorlar diş ağrısı,
DetaylıÇevremizdeki Sağlık Kuruluşları VE Sağlık Hizmetleri
Çevremizdeki Sağlık Kuruluşları VE Sağlık Hizmetleri Çevremizde bulunan sağlık kuruluşları, herhangi bir sağlık probleminde müdahalede bulunan ve tedavi amacı güden kuruluşlardır. Yaşadığınız çevrede bulunan
DetaylıTÜTÜN TÜKETİMİNİN EKONOMİK ETKİLERİ VE TÜTÜN KONTROL POLİTİKALARI ÜZERİNE BİR İNCELEME
TÜTÜN TÜKETİMİNİN EKONOMİK ETKİLERİ VE TÜTÜN KONTROL POLİTİKALARI ÜZERİNE BİR İNCELEME Yazarlar / Authors: Emel Başol 1 Songül Can 2 Özet Tütün bağımlılığı, tüm ülkeler için en önemli halk sağlığı problemidir.
DetaylıSağlık Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu Diyabetik Ayağa Nasıl Bakıyor? Sağlık Bakanlığı Görüşü. Prof. Dr. Nurhan İNCE Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Sağlık Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu Diyabetik Ayağa Nasıl Bakıyor? Sağlık Bakanlığı Görüşü Prof. Dr. Nurhan İNCE Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Anahtar Gerçekler 2014 yılı, 18 yaş üzeri yetişkinlerde
DetaylıTürkiye'de Dumansız Hava Sahası Yasağına Verilen Desteğin Belirleyicileri
Türkiye'de Dumansız Hava Sahası Yasağına Verilen Desteğin Belirleyicileri Prof. Dr. Mutlu Hayran, MD, PhD Prevantif Onkoloji Anabilim Dalı Hacettepe Üniversitesi Kanser Enstitüsü Ana Navas-Acien, MD, PhD
DetaylıTedavide genel ilkeler Projeler. Prof. Dr. Yıldız Akvardar Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD
Sigara bağımlılığını önleme Tedavide genel ilkeler Projeler Prof. Dr. Yıldız Akvardar Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD Dünyada; 1.1 milyar sigara içen 4.5 milyon ölüm/yıl 10 milyon
Detaylı17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ
17.08.2012-KOAH TEDAVİSİNDE SFT ZORUNLULUĞUNUN KALDIRILMASINA HÜKMEDEN SUT MADDELERİNE YÖNELİK SPÇG GÖRÜŞÜ GİRİŞ Ülkemizde KOAH prevalansı 40 yaş üzeri erişkin nüfusta %19 dur, diğer bir ifadeyle yaklaşık
DetaylıHastalık Yükü Kavramı ve Hesaplanmasında Kullanılan Ölçütler ve Daly Kavramına Kısa Bakış
B i r l i k t e Ö ğ r e n e l i m TOPLUM HEKİMLİĞİ BÜLTENİ Cilt 28, Sayı 1, Ocak-Nisan 2009 Hastalık Yükü Kavramı ve Hesaplanmasında Kullanılan Ölçütler ve Daly Kavramına Kısa Bakış Nüket PAKSOY ERBAYDAR
DetaylıKOAH Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?
KOAH NE DEMEKTİR? KOAH Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir? Hastalar için özet bilgiler KOAH nedir? KOAH, hastalığın belli başlı özelliklerinin tanımını içinde barındıran Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı teriminin
DetaylıHaftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu
Bulaşıcı Hastalıklar Daire Başkanlığı Haftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu 20 Mayıs 2015 20. Hafta (11-17 Mayıs 2015) ÖZET Ülkemiz de 2015 yılı 20. hafta itibariyle çalışılan sentinel numunelerdeki
DetaylıREKLAM YASAKLARI TÜTÜN ENDÜSTRİSİ TAKTİKLERİ
REKLAM YASAKLARI TÜTÜN ENDÜSTRİSİ TAKTİKLERİ Doç. Dr. Dilek ASLAN Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı diaslan@hacettepe.edu.tr 10 Haziran 2010, Elazığ YÖNTEMLER-1 Tütün ürünlerinin
DetaylıTÜBERKÜLOZ SÜRVEYANS ÇALIŞMALARINA PRATİK YAKLAŞIM ve ÖNEMİ
21. Yüzyılda Tüberküloz Sempozyumu ve II. Tüberküloz Laboratuvar Tanı Yöntemleri Kursu, Samsun TÜBERKÜLOZ SÜRVEYANS ÇALIŞMALARINA PRATİK YAKLAŞIM ve ÖNEMİ Prof. Dr. Yıldız PEKŞEN Ondokuz Mayıs Üniversitesi,
DetaylıTürk Tıbbi Onkoloji Derneği nin
Türk Tıbbi Onkoloji Derneği nin Kanser Kontrolü ndeki Rolü DR. PINAR SAİP TÜRK TIBBİ ONKOLOJİ DERNEĞİ BAŞKANI Misyonumuz Ülkemizdeki tıbbi onkologların özlük haklarını savunmak, birlikte çalışma kültürünü
DetaylıİLK 1000 GÜNDE UYGULANAN BESLENME POLİTİKALARI VE GELECEK NESİLLERE ETKİSİ
İLK 1000 GÜNDE UYGULANAN BESLENME POLİTİKALARI VE GELECEK NESİLLERE ETKİSİ Dr. Sema ÖZBAŞ Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanı Sağlık Bakanlığı Teşkilat Şeması Türkiye Halk
DetaylıAVRUPADA DİYABET HARİTASI VE GENEL PERSPEKTİF. Prof. Dr. Şehnaz Karadeniz İstanbul Bilim Üniversitesi
AVRUPADA DİYABET HARİTASI VE GENEL PERSPEKTİF Prof. Dr. Şehnaz Karadeniz İstanbul Bilim Üniversitesi Diyabet Dünya çapında ve Avrupa da halk sağlığı sorunu AVRUPADA DİYABET YÜKÜ 20-79 yaşları 2003 2025
DetaylıAKILCI İLAÇ KULLANIMI
AKILCI İLAÇ KULLANIMI Sunum Planı Akılcı İlaç Kullanımı (AİK) Kavramı AİK te Paydaşlar AİK Süreç Akılcı Olmayan İlaç Kullanımı ve Problemin Boyutu Türkiye deki AİK Uygulamalarına Genel Bakış AKILCI İLAÇ
DetaylıAKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr.Şenol Çomoğlu
AKILCI İLAÇ KULLANIMI Dr.Şenol Çomoğlu 2 AKILCI İLAÇ KULLANIMI Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılmıştır. Kişilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine
DetaylıDoç. Dr. Nazan YARDIM
Doç. Dr. Nazan YARDIM T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar, Programlar Ve Kanser Başkan Yardımcılığı Obezite Diyabet Ve Metabolik Hastalıklar Daire Başkanı Mevcut
Detaylı7. HAFTA. Global sağlık politikaları-1 Global sağlık nedir? Global aktörler? Global hastalıklar? Global sağlığı geliştirme politikaları
7. HAFTA Global sağlık politikaları-1 Global sağlık nedir? Global aktörler? Global hastalıklar? Global sağlığı geliştirme politikaları Yasemin Akbulut-Sağlık Kurumları Yönetimi GLOBAL SAĞLIK 2 POLİTİKALARI-1
DetaylıKan basıncının normalden fazla olmasıdır. Büyük tansiyon 140 mm Hg veya küçük tansiyon 90 mm Hg dan fazla ise yüksek tansiyon olarak kabul edilir.
HİPERTANSİYON Prof. Dr. Tekin AKPOLAT Yüksek tansiyon (hipertansiyon) nedir? Kan basıncının normalden fazla olmasıdır. Büyük tansiyon 140 mm Hg veya küçük tansiyon 90 mm Hg dan fazla ise yüksek tansiyon
DetaylıMERVE SAYIŞ 04150019305 TUĞBA ÇINAR 04140033048 SEVİM KORKUT 04140033017 MERVE ALTUN 04140019065
MERVE SAYIŞ 04150019305 TUĞBA ÇINAR 04140033048 SEVİM KORKUT 04140033017 MERVE ALTUN 04140019065 TÜRKİYE SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ HAYAT PROGRAMI (2014 2017) TÜRKİYE SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ
DetaylıAKILCI İLAÇ KULLANIMI DR. PINAR DAL KONAK ESKİŞEHİR ONKOLOJİ GÜNLERİ
AKILCI İLAÇ KULLANIMI DR. PINAR DAL KONAK 20.05.2017 ESKİŞEHİR ONKOLOJİ GÜNLERİ Akılcı ilaç kullanımı (AİK), ilk defa 1985 te Kenya da gerçekleştirilen Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) toplantısında, kişilerin
DetaylıAkılcı İlaç Kullanımı. Uzm.Dr.M.Bünyamin GÜCÜYENER 2015
Akılcı İlaç Kullanımı Uzm.Dr.M.Bünyamin GÜCÜYENER 2015 Akılcı İlaç Kullanımı Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında Dünya Sağlık Örgütü tarafından yapılmıştır. Kişilerin klinik bulgularına
DetaylıAKILCI İLAÇ KULLANIMI. Dr. M. Kürşat Tigen
AKILCI İLAÇ KULLANIMI Dr. M. Kürşat Tigen İLAÇLAR Hastalıklardan korunma, teşhis, tedavi veya vücudun herhangi bir faaliyetini değiştirmek amacıyla kullanılan kimyasal, bitkisel, biyolojik kaynaklı ürünler
DetaylıSİGARA VE GENÇLİK. Doç.Dr.Hacer Kuzu OKUR. Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Göğüs Hastalıkları Bölümü. 01.Nisan.
SİGARA VE GENÇLİK Doç.Dr.Hacer Kuzu OKUR Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü 01.Nisan. 2015 TÜTÜN ZEHİRLİ BİR BİTKİDİR VE İSTER ELDE İSTER FABRİKADA İŞLENSİN BU
DetaylıÖn Söz. Dr. Nicola Thomas Londra
Giriş Böbrek hastalarının birçok gereksinimi vardır. Bunlar; hastayı davranış değişikliği için cesaretlendirmek, durumu ile ilgili bilgilendirmek, alışılmış bakım gereksinimleri ve böbrek hastalığının
Detaylı2014 YILI BÜTÇE SUNUMU
2014 YILI BÜTÇE SUNUMU TBMM Plan Bütçe Komisyonu Dr. Mehmet MÜEZZİNOĞLU Bakanı 20 Kasım 201 İçindekr 4 4 4 4 4 A. A. A. A. A. A. Bakanlığı A. A. Bakanlığı Bakanlığı Bağlı Kuruluşlar Bağlı Kuruluşlar Bağlı
DetaylıHaftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu
Bulaşıcı Hastalıklar Daire Başkanlığı Haftalık İnfluenza (Grip) Sürveyans Raporu 8 Nisan 2015 14. Hafta (30 Mart 5 Nisan 2015) ÖZET Ülkemiz de 2015 yılı 14. hafta itibariyle çalışılan sentinel numunelerdeki
DetaylıAKILCI İLAÇ KULLANIMI DR. NURİYE TAŞDELEN FIŞGIN İNFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ
AKILCI İLAÇ KULLANIMI DR. NURİYE TAŞDELEN FIŞGIN İNFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ Akılcı İlaç Kullanımı Nedir? Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985 yılında Kenya da Dünya Sağlık Örgütü
DetaylıPULMONER REHABİLİTASYON HAFTASI FAALİYET RAPORU (9-15 MART 2015) TEKİRDAĞ HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ ETKİNLİKLERİ
PULMONER REHABİLİTASYON HAFTASI FAALİYET RAPORU (9-15 MART 2015) TEKİRDAĞ HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ ETKİNLİKLERİ İlimizde, merkez ve tüm ilçelerde 9-15 Mart Pulmoner Rehabilitasyon Haftası etkinlikleri, düzenlenmiştir.
DetaylıÇocuk Sağlığı İzlemi İlkeleri 6. PUADER Kongresi- Antalya
Çocuk Sağlığı İzlemi İlkeleri 6. PUADER Kongresi- Antalya Dr. Başak TEZEL Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanı İzlenmesi Gereken Gruplar 15-49 yaş kadınlar Gebeler Lohusalar 0-5 yaş çocuklar Okul çağı
DetaylıSOLUNUMSAL HASTALIKLARIN ÖNLENMESİ
SOLUNUMSAL HASTALIKLARIN ÖNLENMESİ Prof. Dr. Nazmi Bilir Hacettepe Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı nbilir@hacettepe.edu.tr BİLGİ HEDEFLERİ 1. Tütün bağımlılığının neden olduğu akciğer ve akciğer
DetaylıKadına Yönelik Aile İçi Şiddetin Kadın Sağlığına Etkileri. Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadele Projesi
Aile İçi Şiddetin Kadın Sağlığına Etkileri 1 Öğrenim Hedefleri Toplumsal cinsiyet ayrımcılığının, yaşam dönemlerine göre kadın sağlığına olan etkilerini açıklar, Toplumsal cinsiyet ayrımcılığı ile kadına
DetaylıBIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ
BIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ NECLA TÜLEK, METİN ÖZSOY, SAMİ KıNıKLı Ankara Eğitim Ve Araştırma HASTANESİ İnfeksiyon Hastalıkları Ve Klinik Mikrobiyoloji GİRİŞ Mevsimsel influenza
DetaylıTürkiye de Sağlık Örgütlenmesi
Türkiye de Sağlık Örgütlenmesi (224 Sayılı Yasa ) Doç.Dr.Melikşah ERTEM İdeal Bir Örgütün İlkeleri Eşitlik Sürekli hizmet Entegre hizmet Katılımcı hizmet Öncelikli hizmet Ekip hizmeti Kademeli hizmet İdeal
DetaylıSigara Bıraktırmaya Yönelik Davranışsal Yöntemler
Sigara Bıraktırmaya Yönelik Davranışsal Yöntemler Dr.Osman Örsel Sigaranın Psikofarmakolojik Etkileri: Hoşlanma Mutluluk Gevşeme Dikkat artışı Endişede azalma Streste azalma Açlık hissinde azalma Kilo
DetaylıYALOVA BELEDİYESİ SAĞLIKLI YAŞAMI DESTEKLEME PROGRAMI. Dr. Metin SABUNCU YALOVA BELEDİYESİ SAĞLIK İŞLERİ MÜDÜRÜ
YALOVA BELEDİYESİ SAĞLIKLI YAŞAMI DESTEKLEME PROGRAMI Dr. Metin SABUNCU YALOVA BELEDİYESİ SAĞLIK İŞLERİ MÜDÜRÜ Dünyada 13.5 milyon koroner kalp hastası var. Yılda 1.5 milyon insan kalp krizi geçiriyor.
DetaylıİÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER... 1 KISALTMALAR... 2 TÜTÜN KONTROL ÇALIŞMALARI... 3 TÜTÜN KONTROL ÇALIŞMALARINDA GELİNEN NOKTA... 4
1 2 İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER... 1 KISALTMALAR... 2 TÜTÜN KONTROL ÇALIŞMALARI... 3 TÜTÜN KONTROL ÇALIŞMALARINDA GELİNEN NOKTA... 4 TÜTÜNSÜZ KURUMUN AMACI... 5 TÜTÜNSÜZ KURUM... 6 TÜTÜNSÜZ KURUM OLMAK İÇİN
DetaylıTÜTÜN KONTROLÜ ve HEKİMİN ROLÜ. Doç. Dr. Metin ÖZKAN GATA Göğüs Hastalıkları AD
TÜTÜN KONTROLÜ ve HEKİMİN ROLÜ Doç. Dr. Metin ÖZKAN GATA Göğüs Hastalıkları AD Tütün üretiyoruz Tütünü tüketiyoruz İthal ediyoruz İhraç ediyoruz Sigara içiyoruz (1/2-1/2) Sigaraya başlama yaşı düştü ESELLEŞME
DetaylıSağlıklı Kan Basıncı Sağlıklı Kalp Atımı
Sağlıklı Kan Basıncı Sağlıklı Kalp Atımı 17 MAYIS 2013 Dünya Hipertansiyon Ligi Girişimidir. 17 MAYIS 2013 Dünya Hipertansiyon Ligi Girişimidir. Hipertansiyon Nedir? Çoğunlukla yüksek kan basıncı olarak
DetaylıAKILCI İLAÇ KULLANIMI OTURUMLARI İÇİN ÖRNEK SUNUM. Dr. Sibel Aşçıoğlu Hayran Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları AD
AKILCI İLAÇ KULLANIMI OTURUMLARI İÇİN ÖRNEK SUNUM Dr. Sibel Aşçıoğlu Hayran Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları AD AKILCI İLAÇ KULLANIMI Akılcı İlaç Kullanımı tanımı ilk defa 1985
Detaylı6331 sayılı İş Kanunu kapsamında iş sağlığı ve güvenliği konusunda çalışmalar yaparak, Şifa Ortak Sağlık Güvenlik Birimi tarafından ;
17.12.2013 İŞ GÜVENLİĞİ KAPSAMINDAKİ HİZMET TEKLİFİ TEKLİF BİLGİLERİ YETKİLİ ANKARA DİŞ HEKİMLERİ ODASI DANIŞMAN ŞİFA ORTAK SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ ADRES: HEPKEBİRLER MAH. NASRULLAH İŞ MERKEZİ KAT:5
Detaylı2015 ve sonrasında anne ve yenidoğan sağlığı hedefleri
Ankara, 20 Mart 2015 2015 ve sonrasında anne ve yenidoğan sağlığı hedefleri A. Metin Gülmezoglu, MD, PhD Department of Reproductive Health and Research 1 Binyıl Kalkınma Hedefleri (MDG) Geniş tabanlı anlaşmalara
DetaylıT.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI SOSYAL GÜVENLİK KURUMU. Yadigar GÖKALP Başkan Yardımcısı ve Yönetim Kurulu Üyesi
T.C. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI SOSYAL GÜVENLİK KURUMU Yadigar GÖKALP Başkan Yardımcısı ve Yönetim Kurulu Üyesi SAĞLIK HARCAMALARI 03.07.2012 MEDULA-1 MEDULA NEDİR? MED(ikal) ULA(k) (Tıbbi haberci-haberleşme)
Detaylıİlaç Direncinin Saptanmasında Güncel Moleküler Yöntemler. O. Kaya Köksalan Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü (DETAE) İstanbul Üniversitesi
İlaç Direncinin Saptanmasında Güncel Moleküler Yöntemler O. Kaya Köksalan Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü (DETAE) İstanbul Üniversitesi TB solunum yoluyla bulaşan önlenebilir bir hastalıktır Bulaşları
Detaylı3. SAĞLIK YÖNETİMİ KONGRESİ 13-16 NİSAN 2015/ANKARA
3. SAĞLIK YÖNETİMİ KONGRESİ 13-16 NİSAN 2015/ANKARA DÜNYADA SAĞLIK YÖNETİMİ 13 Nisan 2015 Doç. Dr. S. Haluk ÖZSARI T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Politikaları Kurulu Üyesi haluk.ozsari@saglik.gov.tr 3. SAĞLIK
DetaylıHalk Sağlığı Hizmetleri ve Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM)
Halk Sağlığı Hizmetleri ve Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM) Uz. Dr. Özgür ERDEM Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Toplum Sağlığı Hizmetleri Daire Başkanlığı (10 Mart 2015/ ŞANLIURFA) 1 Sunu Planı Halk sağlığı
DetaylıTÜRKİYE DE SAĞLIK SEKTÖRÜNÜN GENEL GÖRÜNÜMÜ
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ İşletme Fakültesi Sağlık Yönetimi Bölümü SAĞLIK POLİTİKASI VE PLANLAMASI TÜRKİYE DE SAĞLIK SEKTÖRÜNÜN GENEL GÖRÜNÜMÜ Doç. Dr. Mahmut AKBOLAT Bölüm Hedefi *Bu derste; Türkiye de genel
DetaylıResmî Gazete YÖNETMELİK. Sağlık Bakanlığından: HEMŞİRELİK YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar. Amaç
8 Mart 2010 PAZARTESİ Resmî Gazete Sayı : 27515 YÖNETMELİK Sağlık Bakanlığından: HEMŞİRELİK YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı; sağlık hizmeti
DetaylıKANSER TANIMA VE KORUNMA
KANSER TANIMA VE KORUNMA Uzm. Dr Dilek Leyla MAMÇU Sunum İçeriği Genel Bilgiler Dünyada ve Ülkemizdeki son durum Kanser nasıl oluşuyor Risk faktörleri neler Tedavi seçenekleri Önleme mümkün mü Sorular/
DetaylıOkul Sağlığına Genel Bir Bakış ve Okul Sağlığında Ruh Sağlığının Yeri. Dr Hilal Tıpırdamaz Sipahi 22 Ekim 2003
Okul Sağlığına Genel Bir Bakış ve Okul Sağlığında Ruh Sağlığının Yeri Dr Hilal Tıpırdamaz Sipahi 22 Ekim 2003 Okul dönemi 6-19 yaşlar arasını kapsar, iki dönemdir erken okul yaşı ve prepubesans kızlarda
DetaylıADOLESANA VERİLMESİ GEREKEN KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ. Doç Dr Müjgan Alikaşifoğlu
ADOLESANA VERİLMESİ GEREKEN KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ Doç Dr Müjgan Alikaşifoğlu Sağlık Hizmetlerinin Özellikleri Ergenin yaşına, gelişim düzeyine uygun Bireysel, kültürel ve sosyoekonomik farklılıklara
DetaylıTürkiye de Sigara Fiyatları ve Tüketim İlişkisi
Türkiye de Sigara Fiyatları ve Tüketim İlişkisi Zeynep Önder Giriş Türkiye dünyadaki en büyük sigara tüketici ülkelerden biridir. A.B.D. Tarım Bakanlığı verilerine göre, 199-1999 yılları arasında dünyadaki
DetaylıSOSYAL GÜVENLİK KURUMU GENEL SAĞLIK SİGORTASI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SAĞLIK FİNANSMANINDA 2023 VİZYONU
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU GENEL SAĞLIK SİGORTASI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SAĞLIK FİNANSMANINDA 2023 VİZYONU Nisan 2018 Dr. Mustafa ÖZDERYOL SUNUM PLANI Ø SÖZLEŞMELİ SAĞLIK HİZMETİ SUNUCUSU SAYILARI Ø SAĞLIK HARCAMALARINA
DetaylıT.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Akılcı İlaç Kullanımı, İlaç Tedarik Yönetimi ve Tanıtım Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Akılcı İlaç Kullanımı, İlaç Tedarik Yönetimi ve Tanıtım Daire Başkanlığı Tüm maddeler zehirdir, ilacı zehirden ayıran dozudur 3 Akılcı İlaç Kullanımı
DetaylıBu Çalıştayda nelere bakacağız?
Analitik Araçlar ve Veri Toplama 15-16 Nisan 2009 EuropeAid/125317/D/SER/TR Oturum 1 Etki Değerlendirmesinin DEA ndeki Rolü Bu Çalıştayda nelere bakacağız? Birçoğunuz daha önceki eğitimlere katıldı ve
DetaylıKalp Krizini Tetikleyen Durumlar ve Tedavisi. Doç. Dr. Bülent Özdemir Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı
Kalp Krizini Tetikleyen Durumlar ve Tedavisi Doç. Dr. Bülent Özdemir Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Kalp Krizini Tetikleyen Durumlar ve Tedavisi KALP KRİZİ Kalp krizi (miyokard
DetaylıAKILCI İLAÇ KULLANIMI
AKILCI İLAÇ KULLANIMI İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum ABD Perinatoloji BD Prenatal-Tanı Tedavi Ünitesi Dr. Tuğba Saraç Sivrikoz Akılcı İlaç Kullanımı Akılcı İlaç Kullanımı tanımı
DetaylıHalk Sağlığı. YDÜ Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ
Halk Sağlığı YDÜ Tıp Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ Halk Sağlığı, organize edilmiş toplum çalışmaları sonunda; - çevre sağlığı koşullarını düzelterek - bireylere sağlık bilgisi vererek - bulaşıcı hastalıkları
DetaylıKRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) TANIMI SINIFLAMASI RİSK FAKTÖRLERİ PATOFİZYOLOJİSİ EPİDEMİYOLOJİSİ
KRONİK OBSTRÜKTİF AKCİĞER HASTALIĞI (KOAH) TANIMI SINIFLAMASI RİSK FAKTÖRLERİ PATOFİZYOLOJİSİ EPİDEMİYOLOJİSİ ÖĞRENİM HEDEFLERİ KOAH tanımını söyleyebilmeli, KOAH risk faktörlerini sayabilmeli, KOAH patofizyolojisinin
DetaylıSİGARA VE SAĞLIK. Doç Dr Tunçalp Demir
SİGARA VE SAĞLIK Doç Dr Tunçalp Demir SİGARA Dünya Sağlık Örgütü ne göre; Dünyada en büyük sağlık sorunu sigaradır. Sigara bulaşıcı ve öldürücü bir hastalıktır. Önlenebilir en önemli hastalık ve ölüm etkeni
Detaylı