OHSAS İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ. Yrd. Doç. Dr. Tülay Korkusuz Polat

Transkript

1 OHSAS İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ Yrd. Doç. Dr. Tülay Korkusuz Polat HAFTA 2: Türkiye de ve Dünyada İş Sağlığı ve Güvenliği 1/29

2 Güvenlik kültürünün oluşturulmasında ulusal kurum ve kuruluşlara düşen görevler ILO nun sosyal ve ekonomik güvenliği artırma stratejisi de, güvenliğin 7 temel boyutuna odaklanmaktadır. İş piyasası güvencesi İstihdam güvencesi İş güvencesi Beceri geliştirme güvencesi Çalışma güvenliği Temsil güvencesi Gelir güvencesi 2/29

3 ILO nun 7 Temel Güvenlik Boyutu 1- İş piyasası güvencesi: Devlet güvencesinde, tam istihdam yoluyla uygun istihdam olanakları 2- İstihdam güvencesi: Keyfi işten çıkarmaya karşı koruma, işe alma ve işten çıkarma ile ilgili düzenlemeler, mali yükün işverence karşılanması 3- İş güvencesi: Kişinin mesleğinin, beceri alanının veya kariyerinin korunması. 4- Beceri geliştirme güvencesi: Çıraklık ve iş eğitimi yoluyla, yaygın beceri kazanma ve sürdürme olanağı. 5- Çalışma güvenliği: Tüm işçiler için işyerinde sağlık ve güvenlik düzenlemeleri, çalışma saatlerinin sınırlandırılması, uygun olmayan saatlerde çalışma ve gece işinin kısıtlanması yoluyla kaza ve hastalıklardan korunma. 6- Temsil güvencesi: Devletin işlerine ekonomik ve politik olarak katılmış bağımsız sendikalar, işveren örgütleri ile iş piyasasında ortak sesin varlığının korunması. 7- Gelir güvencesi: Asgari ücret, ücret ayarlamaları, kapsamlı sosyal güvence, vergilerin gelire göre ayarlanması ve gelirin korunması. 3/29

4 İş Sağlığı Güvenliğine Bütünsel Yaklaşım ve Güvenlik Kültürü Güvenlik, yapılan işin ve/veya çalışma şartlarının zarar ve/veya tehlike içermeme durumudur. Güvenliği sağlamanın üç ana kuralı vardır; 1- Güvenliği ve sağlığı tehdit eden durumların ortadan kaldırılması, 2- Güvenliği ve sağlığı tehdit eden gelişmelerin zamanında saptanması, 3- Önlenemeyen durumların kötü sonuçlarının asgariye indirilmesi (riskin asgariye indirilmesi). 4/29

5 İş Sağlığı ve Güvenliğinde Temel İlkeler 1. Bütün çalışanların hakları vardır, 2. İş sağlığı ve güvenliği alanında politikalar oluşturulmalıdır, 3. Sosyal taraflar (işveren ve işçiler) ve diğer ilgili taraflarla görüş alışverişinde bulunulmalıdır, 4. Önleme ve koruma, iş sağlığı ve güvenliği program ve politikalarının amacı olmalıdır, 5. Bu alanda etkili program ve politikalar geliştirilip uygulanması açısından bilgilendirme büyük önem taşımaktadır, 6. Sağlığın geliştirilmesi iş sağlığı uygulamalarının en temel yaklaşımıdır, 7. Bütün çalışanları kapsayacak iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri oluşturulmalıdır, 8. İş kazalarına maruz kalan, yaralanan ve mesleki hastalıklara yakalanan çalışanların tazminat alma, rehabilitasyon ve tedavi hizmetlerinden yararlanma imkanları olmalıdır. 9. Eğitim, güvenli ve sağlıklı çalışma ortamları açısından yaşamsal önemdedir. 10.İşçiler, işverenler ve yetkililer belirli sorumluluklara, görevlere ve yükümlülüklere sahiptirler. 11.Politikalar fiilen uygulanmalıdır. 5/29

6 İŞ SAĞLIĞININ BAŞLICA AMAÇLARI 1. Çalışanların sağlığının ve çalışma kapasitelerinin korunması ve geliştirilmesi, 2. Çalışma ortamının ve çalışmanın sağlık ve güvenlik açısından elverişli duruma getirilmesi, 3. İş örgütlenmelerinin ve çalışma kültürlerinin çalışma yaşamında sağlığı ve güvenliği destekleyici yönde geliştirilmesi, böylece girişimlerin verimliliklerine de olumlu katkıda bulunacak olumlu bir sosyal ortamın ve düzgün bir işleyişin sağlanması. 6/29

7 İş Sağlığı ve Güvenliği Stratejilerinin Benimsenmesinde İSG farkındalığının arttırılması ve güvenlik kültürünün yaygınlaştırılması, Etkin bir ulusal İSG sisteminin kurulması, Üst düzey politik katılım ve destek sağlanması, Uluslararası, ulusal ve işletme düzeyinde İSG ne öncelik verilmesi, Ortaklaşa sürdürülecek bir İSG çabasına odaklanmak en önemli faktörlerdir. 7/29

8 GÜVENLİK KÜLTÜRÜ 1986 yılında gerçekleşen ve çok vahim sonuçlar ortaya çıkaran Çernobil faciasının kaza inceleme raporunda, yetersiz güvenlik kültürü ibaresinin yer alması akademik çevreleri ve konunun uzmanlarını bu alanda çalışmalar yapmaya yöneltmiş ve ortaya konan bulgularla iş kazalarını daha da düşük oranlara indirmenin tek yolunun işyerlerinde uygun ve yeterli düzeyde güvenlik kültürü oluşturulması olduğu tüm akademik çevrelerde kabul görmüştür. 8/29

9 GÜVENLİK KÜLTÜRÜ İşyerindeki güvenlik kültürünü, işyerinin her kademesinde görev yapan personelin, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili marufiyet, önleme, korunma gibi konularda sahip olduğu veya geliştirdiği ortak davranış, alışkanlık, inanç, görüş ve paylaşımlar bütününün ifadesidir. 9/29

10 İş kazaları, çoğunlukla RİSK unsuru taşıyan çalışma koşullarının birtakım psiko-sosyal faktörler nedeniyle, çalışanlar tarafından yeterince algılanamamasından kaynaklanmaktadır. 10/29

11 Örgütlenmedeki yetersizlikler, etkin olmayan iletişim ve eğitim eksikliği çalışanların güvensiz davranışlarda bulunmalarına yol açarken, mesleki ve günlük yaşamdan kaynaklanan sorunların ortaya çıkardığı psikolojik gerilim de kaza riskini artırmaktadır. 11/29

12 Karmaşık bir yapıya sahip olan iş kazalarının meydana gelmesinde pek çok faktörün etkisi bulunmakla birlikte, yaygın kanaat iş kazalarının önemli bir bölümünün insan hatasına bağlı olduğudur. Bundan dolayı, iş sağlığı ve güvenliğinin beşeri unsuru üzerinde giderek daha fazla durulmaya başlanmıştır. 12/29

13 İŞ GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ Güvenlik kültürü, güvenliği veya emniyeti tehdit edebilecek davranış veya uygulamalarla, bunların yer aldığı ortak kullanım ya da etki alanında bulunan canlıların veya araç gereç gibi nesnelerin zararını en aza indirmeyi amaçlayan, güvenlik ve emniyete öncelik veren, algı,inanç,tutum, kural, roller, sosyal, teknik ve politik uygulamalarla yetkinlik ve sorumluk hislerinin bütünüdür. 13/29

14 İŞ GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜNÜN GELİŞTİRİLMESİNDE GÖREV ALAN KURUMLAR - Devlet, - İşveren, - Çalışanlar/sendikalar, - Üniversiteler, - Meslek örgütleri 14/29

15 Devletin Rolü Daha çok gözlemci, aydınlatıcı, teşvik edici ve arabuluculuk yapmak, gerekli koşul ve standartları mevzuatla düzenlemek, denetimi sağlamak ve devlet politikası olarak benimsenmesini sağlamaktır. Kayıt-dışı istihdamın önlenmesi, çocuk işçiliğinin yok edilmesi, Cinsiyet ayrımcılığının yok edilmesi, sosyal güvenliğin desteklenmesi, Gelir dağılımı adaletsizliğinin azaltılması, yaşanabilir bir asgari ücretin saptanması İşyerinde çalışan işçi sayısına bakılmaksızın, her çalışanın İSİG hizmetlerinden yararlanmasının sağlanması, 15/29

16 Devletin Rolü Kamu sağlık hizmetlerinin düzenlenmesi, güvenilir bir kayıt sistemi kurulması, Hekim iş müfettişi istihdamı, iş kazalarının Bilimsel analizi, İşçi Sağlığı Enstitülerinin kurulması/yaygınlaştırılması, yasalarda çalışanların korunması, Toplumda, güvenlik kültürü bilincini oluşturmak ve yaygınlaştırılması, İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili paydaşlar (işveren çalışanlar vd.) arasında sosyal diyaloğunun sağlanması, 16/29

17 Devletin Rolü İş sağlığı ve güvenliği sistemi ile ilgili toplumda ve işletmelerde eğitim ve danışmanlık hizmetleri vermek. Eğitim konusunda Milli Eğitim Bakanlığı ve Üniversiteler ile işbirliği yapılması, İş sağlığı ve güvenliği konusunda, araştırmaları teşvik etmek, İş sağlığı ve güvenliği konusunda iş sağlığı hizmetleri ile ilgili sağlık ve güvenlik alt yapısını iyileştirilmesi. 17/29

18 İşverenlerin rolü Öncelikle iş kazaları ve meslek hastalıklarını önlemek için; Üretim süreçlerinde, önce verimlilik yerine, önce insan yaklaşımının benimsetilmesi, Risk değerlendirmesi ve risk yönetimi yaklaşımının benimsetilmesi, İşyerinde çalışan işçi sayısına bakılmaksızın, her çalışanın İSİG hizmetlerinden yararlanmasının sağlanması, İşyeri sağlık ve güvenlik birimlerinin desteklenmesi, İlk ve acil yardım hizmetlerinin organizasyonu, Çalışanların eğitimi, 18/29

19 İşverenlerin rolü Veri akışının sağlanması, İş kazalarının Bilimsel analizi. İşçilerin kişisel koruyucu donanımları uygun şekilde kullanmaları için her türlü önlemin alınması, teknik gelişimlere uyum sağlanması, toplu ve kişisel korunma önlemlerine öncelik verilmesi, işçilere uygun talimatların verilmesi, işçilerin bilgilendirilmesi ve görüşlerinin alınması işverenin sorumluluğudur. 19/29

20 İşverenlerin rolü İşveren veya temsilcileri, iş sağlığı faaliyetlerini sadece yasal yükümlülükten kurtulmak için yaptıklarında iş sağlığı ve güvenliği konusunda başarı sağlanamayacaktır. İş sağlığı ve güvenliği konusunda yapılan çalışmaların kalite için birer yatırım olduğu unutulmamalıdır. 20/29

21 Çalışanlar/Sendikaların rolü Yasa ve yönetmeliklerde belirlenen, çalışanların sorumlulukları; işveren tarafından alınan her türlü tedbire riayet etmek ve talimatlara uymaktır şeklinde belirtilmektedir. 21/29

22 Çalışanlar/Sendikaların rolü Bu kapsamda çalışanların; makine, cihaz ve ekipmanları doğru şekilde kullanmaları, işyerinde iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili her türlü olumsuz durumu işverene bildirmeleri, işveren, sağlık ve güvenlik işçi temsilcisi ve diğer çalışanlarla iş sağlığı ve güvenliği konusunda işbirliği yapmaları ve güvensiz durumlardan kaçınmaları, sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamının tesisi için, işyerinde düzenlenecek iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine katılmaları uygundur. 22/29

23 Çalışanlar/Sendikaların rolü İşyeri, iş kolu ve üretim süreci ile ilgili bilgi sahibi olunması Risk değerlendirmesi ve risk yönetimi süreçlerine katılım, İş kazalarının Bilimsel analizi İş güvenliğinin yaşamın önceliği biçimine getirilmesine yönelik etkinlikler Kişisel koruyucu ekipmanın kuralına uygun biçimde kullanılması 23/29

24 Üniversitelerin rolü İSİG Sosyal politikalara bilimsel katkı sağlamak, Güvenilir bir kayıt sistemi kurulmasına bilimsel altyapı sağlamak, İş kazalarının Bilimsel analizi İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün temel eğitimi, İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün mezuniyet sonrası sürekli eğitimine katkı, İSİG ile ilgili araştırmalar, laboratuvarlar ve İSİG ile ilgili akademik ortamın oluşturulmasıdır. 24/29

25 Meslek Örgütlerinin rolü İSİG Sosyal politikalara katkı İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün yetiştirilmesi ve istihdam edilmesi süreçlerine katkı İşçi sağlığı ve iş güvenliği alanında çalışacak insan gücünün mezuniyet sonrası sürekli eğitiminin organizasyonu İş kazalarının Bilimsel analizine katkı sağlamaktır. 25/29

26 AVRUPA KOMİSYONU İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ AJANSI (OSHA) 26/29

27 Avrupa Komisyonu İş Sağlığı Ve Güvenliği Ajansı OSHA nın kuruluş amacı: Avrupa Birliği nde işyerlerinin daha sağlıklı, güvenli ve üretken olmalarına katkıda bulunmaktır. 27/29

28 Ajans, iş sağlığı ve güvenliği konusunda ülkelerin gelişimi ve konuyla ilgili bilgi paylaşımını sağlamaktadır. Ajans üçlü bir yapıda organize olup karar verici konumda olan her bir üye devletin devlet, işçi ve işveren temsilcilerini bir araya getirmektedir. 28/29

29 Ayrıca her yıl Ekim ayının ikinci haftasını iş sağlığı ve güvenliği haftası olarak kutlamakta ve değişik etkinlikler düzenlemektedir. Ajansın bütün üye ve aday ülkelerce aynı formatta düzenlenen bir internet sayfası ve bilgi ağı mevcut olup bu sayfa aracılığı ile tüm üye ülkelerin konu ile ilgili bilgi alışverişinde bulunmaları sağlanmaktadır. Türkiye Ajansa aday ülke olarak gözlemci statüsünde katılmaktadır. 29/29

30 EKONOMİK VE SOSYAL KOMİTENİN RAPORU; TÜRKİYE Genelde risk değerlendirme ve yazılı hale getirme-dokümantasyonun kurumsal hale getirilemediği, Risk değerlendirme kavramının ülke ve topluluk geneline yaygınlaştırılamadığı, FRANSA ( ): Risk değerlendirmesi En az yılda bir defa yapılacak ve belgelendirilecek, ALMANYA: Bütün işyerlerinin %75 sistematik ve ayrıntılı risk değerlendirmesi yapmıştır. Adalet Divanı Kararı (C-5/00) ve daha az işçi çalıştıran işyerlerinde risk değerlendirmesinin yazılı olarak belgelendirilmesinde işverenlere yükümlülük getirmeyen yasal düzenlemesinden dolayı uyarılma kararı. DANİMARKA: İşyerlerinin % 50 si risk değerlendirmesi yaptı İşçi sayısı: 5-19 % % % % /29

31 HOLLANDA: İşyerlerinin % 58 i risk değerlendirmesi yaptı 2-9 işçi çal. işyerleri % 52 si 20 ve daha fazla işçi çal. işyerleri % 80 i 100 ve daha fazla işçi çal. işyerleri % 96 sı İŞVERENLERİN % 30 Gerekli değil % 21 Zamanında yaptırmamış % 9 Yükümlülüğünü bilmiyor % 8 Hiç duymamış % 7 Çok zaman ve para gerektirdiği İNGİLTERE: 89/391 uyumlaştırıldıktan sonra işyerlerinin %50 si bir kez risk değ. yapmış Bütün işyerlerinin % 80 i risk değerlendirmesi yapmış İşyerlerinin % 22 sinde herhangi bir doküman yok Büyük ölçekli işyerlerinin %3 ünde 50 ve daha fazla işçi çalıştıranların %24 ü Risk değerlendirmesinde doküman yükümlülüğünü yerine getirmemiş 36 36/29

32 İşyerleri, yapılan işin niteliğine göre tehlike sınıflarına ayrılıyor. Tehlike sınıfı tespitinde; işyerinin yaptığı asıl iş esas alınır. A Sınıfı Uzman Çok tehlikeli B Sınıfı Uzman C Sınıfı Uzman Tehlikeli Az tehlikeli İşyeri hekimi, her tehlike sınıfında çalışabilir. 37/29

33 HANGİ ÇALIŞMALARIN YAPILMASI GEREKİYOR? Risk analizlerinin yapılması, Acil Durum Planlarının hazırlanması, İSG eğitimlerinin verilmesi, Gerekli önlemlerin alınması Prosedür ve talimatların hazırlanması.. 47/29

34 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu İnceleme 48/29

35 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER Tüm Çalışanlar İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Kapsamına Alındı Kamu Özel sektör Çırak ve stajyerler Tüm istihdam edilenler İstisnalar; Ev hizmetleri Bağımsız çalışanlar Türk Silahlı Kuvvetleri Kolluk kuvvetleri Milli İstihbarat Teşkilatı Afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetleri 49/29

36 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER Yeni Tanımlamalar Yapıldı Çalışan, Çalışan temsilcisi, Destek elemanı, Konsey, Önleme, Risk, Risk değerlendirmesi, Tehlike, Tehlike sınıfı, Teknik eleman Eski Tanımlamalar Güncellendi Eğitim Kurumu, Genç çalışan, İş güvenliği uzmanı, İş kazası, İşveren, İşyeri, İşyeri hekimi, İşyeri sağlık ve güvenlik birimi, Kurul, Meslek hastalığı, Ortak sağlık ve güvenlik birimi, İşyeri hemşiresi 50/29

37 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER İşverenlerin Yükümlülükleri Daha Ayrıntılı Tanımlandı İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdür Her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapar. İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izler, denetler ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar. Risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır. 51/29

38 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER İşverenlerin Yükümlülükleri Daha Ayrıntılı Tanımlandı Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne alır. Yeterli bilgi ve talimat verilenler dışındaki çalışanların hayati ve özel tehlike bulunan yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri alır. İşyeri dışındaki uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alınması, işverenin sorumluluklarını ortadan kaldırmaz. Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yükümlülükleri, işverenin sorumluluklarını etkilemez. İşveren, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin maliyetini çalışanlara yansıtamaz. 52/29

39 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER Çalışanların Yükümlülükleri Daha Ayrıntılı Tanımlandı Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki talimatları doğrultusunda, kendilerinin ve hareketlerinden veya yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle yükümlüdür. İşyerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını kurallara uygun şekilde kullanmak, bunların güvenlik donanımlarını doğru olarak kullanmak, keyfi olarak çıkarmamak ve değiştirmemek. Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru kullanmak ve korumak. 53/29

40 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER Tüm İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Profesyonellerinin Görevlendirilmesi Sağlandı Bütün çalışanlar, sayı sınırlaması ve işyeri türüne bakılmaksızın iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinden yararlanacaktır. Kamu kurum ve kuruluşlarında da iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli görevlendirme zorunluluğu getirilmiştir. Çok tehlikeli Tehlikeli Az tehlikeli (A) sınıfı (B) sınıfı (C) sınıfı 54/29

41 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER İş Sağlığı ve Güvenliği Profesyonellerinin Yükümlülükleri Arttı Çalışanın ölümü veya maluliyetiyle sonuçlanacak şekilde vücut bütünlüğünün bozulmasına neden olan iş kazası veya meslek hastalığının meydana gelmesinde ihmali tespit edilen işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanının yetki belgesi askıya alınır. 55/29

42 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Mikro İşletmelere İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Konusunda Destek Sağlayacak Kamu kurumları hariç ondan az çalışanı bulunan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta bulunan işyerlerinin, ekonomik sürdürülebilirliklerinin sağlanması amacıyla, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yerine getirilmesinde Bakanlıkça maddi destek sağlanacaktır 56/29

43 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER Çalışanların Tamamı Sağlık Gözetimine Tabi Tutulacaktır Çalışanların tamamının sağlık gözetimine tabi tutulmaları sağlanmış ve bu yükümlülüğün maliyetinin işverence karşılanması öngörülmüştür. Ayrıca, tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışacaklar, yapacakları işe uygun olduklarını belirten sağlık raporu olmadan işe başlatılamayacaklardır. 57/29

44 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER İş Kazası ve Meslek Hastalıkları Bildirimleri İşveren tüm iş kazaları ve meslek hastalıklarının kaydını tutmak, gerekli incelemeleri yaparak rapor hazırlamak ve son dakika önlenmiş olayların dahi değerlendirmesini yapmak ile yükümlüdür. İşverenler, iş kazalarını kazadan sonraki üç iş günü içinde Sağlık hizmeti sunucuları veya işyeri hekimi tarafından bildirilen meslek hastalıklarını ise öğrendiği tarihten itibaren üç iş günü içinde SGK ya bildirilecektir. 58/29

45 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER Tüm İşyerleri Acil Durumlara Karşı Hazırlanıyor İlkyardım, yangınla mücadele, kişilerin tahliyesi, ciddi ve yakın tehlikeyle karşılaşılması gibi durumlar için önceden planlama ve hazırlık yapılması işyerlerinin yükümlülükleri arasındadır. Hayati ve özel tehlike bulunan yerlere yeterli bilgi ve talimatı olmayan çalışanların girmemesi için de gerekli tedbirlerin alınması sağlanmış ve oluşabilecek kayıpların önüne geçilmiştir. 59/29

46 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER Çalışanlara İş Sağlığı ve Güvenliği İçin Bilgi ve Eğitim İşveren, tüm çalışanlarını iş sağlığı ve güvenliği konusunda bilgilendirmekle yükümlüdür. Çalışanlar, işyerinde karşılaşabilecekleri her durum hakkında olduğu gibi, hak ve sorumlulukları ile ilgili de bilgilendirilecektir. Tehlikeli ve çok tehlikeli işyerlerinde çalışacak olanların, yapacağı işle ilgili mesleki eğitim aldığını belgelemeleri şart olmuştur. 60/29

47 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER Çalışan Temsilcisi Kavramı Kademeli olarak iki ile elli arasında çalışanı bulunan işyerlerinden başlamak üzere, iş sağlığı ve güvenliği konularında işverene önerilerde bulunma, gerekli tedbirlerin alınmasını isteme gibi konularda işyerindeki tüm çalışanlarla işveren arasındaki iletişimi sağlamak üzere, çalışanlar arasında yapılacak seçimle veya seçimle belirlenemediği durumda atama yoluyla iş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcisi görevlendirilmesi hükmü getirilmiştir. 61/29

48 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER Asıl İşveren-Alt İşveren İlişkisinin Bulunduğu İşyerlerinde Oluşturulacak İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu İle İlgili Düzenleme Yapılmıştır Aynı çalışma alanında birden fazla işverenin bulunması durumları özel olarak düzenlenmiştir 62/29

49 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER İşyerlerinin Toplu Halde Bulunduğu Yerlerde İş Sağlığı ve Güvenliği Koordinasyonunun Sağlanması Temin Edilmiştir Birden fazla işyerinin bulunduğu yerlerde her bir işyerinin kendi sağlık ve güvenliğini sağlamasının yanında bu işyerlerinin birbirlerini etkilemesi muhtemel unsurlara sahip olmaları ve bu konularda ortaklaşa hareket etmelerine olanak tanımak üzere iş sağlığı ve güvenliği yönünden koordinasyon sağlamaları zorunlu hale getirilmiştir 63/29

50 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER İşyerlerinde Hayati Tehlike Tespitinde İşyerini Kapatma Yerine İşin Durdurulması Hükmü Getirilmiştir Hayati tehlike tespitinde işyerlerinin bu tehlike giderilinceye kadar, hayati tehlikenin niteliği ve bu tehlikeden doğabilecek riskin etkileyebileceği alan ile çalışanlar dikkate alınarak, işyerinin bir bölümünde veya tamamında işin durdurulması hükmü getirilmiş ve böylece işyerinin tamamen kapatılmasıyla yaşanabilecek mağduriyetler giderilmiştir. 64/29

51 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER Büyük Endüstriyel Kaza Oluşabilecek İşyerleri İçin Düzenleme Yapılmıştır Büyük endüstriyel kaza oluşabilecek işyerlerine, işyerinin büyüklüğüne göre büyük kaza önleme politika belgesi veya güvenlik raporunun işletmeye başlanmadan önce hazırlanması yükümlülüğü getirilmiştir 65/29

52 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER Elektronik Ortamda Belgeleme Bakanlık her türlü belge veya bilgiyi, elektronik ve benzeri ortamlar üzerinden isteyebilir, arşivleyebilir, bu ortamlar üzerinden onay, yetki, bilgi ve belge verebilir. 66/29

53 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Konseyi Ülke genelinde iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili politika ve stratejilerin belirlenmesi için tavsiyelerde bulunmak üzere Konsey görev yapacaktır. Konsey yılda iki defa olağan toplanacaktır. Bakanlık Müsteşarının İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü, Çalışma Genel Müdürü, İş Teftiş Kurulu Başkanı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji, Çevre ve Şehircilik, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Gıda, Tarım ve Hayvancılık, Kalkınma, Millî Eğitim ile Sağlık bakanlıklarından ilgili birer Genel Müdür, işçi ve işveren temsilcileri. 67/29

54 YENİLİKLER, DEĞİŞİKLİKLER Ulusal Yayın Zorunluluğu Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu ile ulusal, bölgesel ve yerel yayın yapan özel televizyon kuruluşları ve radyolar; ayda en az altmış dakika iş sağlığı ve güvenliği, çalışma hayatında kayıt dışılığın önlenmesi, sosyal güvenlik, işçi ve işveren ilişkileri konularında uyarıcı ve eğitici mahiyette yayınlar yapmak zorundadır. 68/29

55 TÜM ÇALIŞANLAR İÇİN GENEL GÜVENLİK KURALLARI 1. Kendi güvenliğiniz ve birlikte çalıştığınız arkadaşlarınızın güvenliği için DAİMA dikkatli ve sorumlu hareket edin. 2. DAİMA işinize uygun ve güvenli araç-gereç kullanın. Koruyucu ve güvenlik amacıyla yapılmış araçları ASLA bozmayın, zarar vermeyin. İşe başlamadan önce kullandığınız araçları DAİMA kontrol edin. İşiniz bittiğinde kullandığınız araçları DAİMA güvenli ve düzenli olarak bırakın. 69/29

56 3. Güvenli kullanım konusunda eğitimini almadığınız araçları ve maddeleri ASLA kullanmayın. Araç ve maddeleri kullanmadan önce uyarılara dikkat edin. Şüphelendiğiniz durumlarda DAİMA yetkililere sorun. 4. DAİMA işinize uygun kişisel koruyucu malzeme kullanın 5. Çalıştığınız alanı DAİMA temiz ve tertipli tutun. 70/29

57 6. Malzemeleri DAİMA güvenli bir şekilde taşıyın, kaldırın, itin veya çekin. 7. Elektrikli araçlara DAİMA bakım yapın, topraklayın. Unutmayın elektrik öldürücüdür. 8. Fabrika içinde ve dışında DAİMA yavaş araç kullanın. ASLA hız sınırını aşmayın. Diğer araçlara ve yayalara DAİMA dikkat edin. 71/29

58 9. DAİMA güvenli olarak inin veya çıkın. Asla atlamayın. 10.Dikkat ve konsantrasyon isteyen işlerde çalışanları ASLA rahatsız etmeyin ve dikkatlerini dağıtmayın. 11. İşyerinde ASLA el şakası yapmayın. 12. İşyerine ASLA uykusuz ve içkili gelmeyin. 72/29

59 13. Sağlığınız için aldığınız geçici ve sürekli ilaçlar hakkında yetkililere DAİMA bilgi verin. 14. İşyerinde ASLA koşmayın. Canlı yürüyün. Kaygan zeminlere dikkat edin. 15. Kaza ihtimali olan durumları, şartları yetkililere DAİMA rapor edin. 73/29

60 16. Her türlü arızayı ve aksamayı DERHAL yetkilisine bildirin. 17. İşyerinden ve çalışma sahasından İZİNSİZ ayrılmayın. 18. Talimat ve uyarı levhalarının YERLERİNİ değiştirmeyin 74/29

61 19. Makine çalışırken ASLA bakım ve tamirat yapmayın. 20. Çalışır durumdaki makinayı durdurmadan ASLA yağlamayın. 21. Bakım için yerlerinden çıkarılan koruyucu parçaları yerlerine takmadan ASLA makinayı çalıştırmayın. 75/29

62 22. Arızalı ve Tamirat Var levhası asılı kısımlara ASLA dokunmayın. 23. Arızalı takım ve malzemeyi ASLA kullanmayın. 24. İşyerine çalışmayanların girmesi yasak olduğundan, işyerine misafir ve diğer şahısları ASLA kabul etmeyin. 76/29

63 77/29

64 78/29

65 Çalışma alanının ortasında bırakılmış bir cihaz, işçilerin çalışırken kordonlara takılıp düşme riskini arttırır. 79/29

66 Elektrik kaçağına neden olabilecek güvensiz bir priz yanıcı maddelerle yakın şekilde konumlandırılmış. 80/29

67 Kapağı açık bırakılmış bir sigorta kutusu her zaman tehlike yaratabilir. 81/29

68 Çivileri çıkık durumda bırakılan tahtalar her zaman kazaya sebebiyet verebilir. 82/29

69 "Kaza geliyorum demez" yazılı levhanın altında yerde bulunan ve her an takılıp düşme riski bulunan parçalarla dolu bir zemin 83/29

70 Raflara sistematik olmayan bir şekilde sıralanmış alet edevat iş kazası riskini arttırır. 84/29

71 Basınçlı tüplerin bulunduğu yerde bir uyarıcı levhanın bulunmaması ve bunların ısı kaynağına olan yakınlığı iş kazalarına neden olabilir. 85/29

72 Çalışma ortamında yerde bulunan hurdalar ve koruyucusuz durumdaki raylar tehlike arz etmektedir. 86/29

73 Yüksekte aşağı düşecek şekilde bırakılan demir çubuk ve hurdalar her an iş kazalarına yol açabilir. 87/29

74 Duvarda açıktan geçen elektrik kabloları kazalara neden olabilir. 88/29

75 Motorin dolum yerinde uyarı levhaları mutlaka bulundurulmalıdır. 89/29

76 Hatalı dizilmiş ufak bir sarsıntıda düşme riski bulunan kimyasal madde kutuları tehlike arz eder. 90/29

77 Hatalı dizilmiş düşme riski bulunan dolu yağ varilleri tehlike arz eder. 91/29

78 HEDEFİMİZ SIFIR İŞ KAZASI! 92/29

79 28 Nisan Dünya İş Sağlığı ve Güvenliği Günü 93/29