TÜYİD - YATIRIMCI İLİŞKİLERİ DERNEĞİ & MKK - MERKEZİ KAYIT KURULUŞU İŞBİRLİĞİYLE. BORSA TRENDLERİ RAPORU Sayı XII: Ocak Mart 2015

Transkript

1 TÜYİD - YATIRIMCI İLİŞKİLERİ DERNEĞİ & MKK - MERKEZİ KAYIT KURULUŞU İŞBİRLİĞİYLE BORSA TRENDLERİ RAPORU Sayı XII: Ocak Mart Nisan 2015

2 14 Nisan 2015 Değerli Okuyucularımız, Halka arzlar, endeks bazında piyasa değerleri, halka açıklık oranları, işlem hacimleri ile yatırımcı türleri bazında dağılım ve performanslarını detaylı olarak incelemenize imkân tanıyan Borsa Trendleri Raporumuzun 2015 yılının ilk çeyreğini kapsayan onikinci sayısı ile karşınızdayız yılının ilk çeyreğinin halka arzlar açısından yavaş başladığını söyleyebiliriz. Bununla birlikte 2013 yılından bu yana trend incelendiğinde hem halka açıklık hem de fiili dolaşım oranlarında yükseliş yaşanmaktadır. Yabancı yatırımcıların sahip olduğu portföy değerleri Mart ayında yılsonuna göre BIST Sınai ve BIST Teknoloji de aynı kalırken diğer tüm endekslerde azalmıştır. Öte yandan geçen yılın aynı dönemine göre hem yerli hem de yabancı yatırımcıların portföy değerleri tüm endekslerde artmıştır. Aynı dönemde TL nin ABD doları karşısında değer kaybının hızlanmasıyla birlikte piyasa değerleri olumsuz etkilenmiştir. Bir sonraki rapor dönemine kadar verimli çalışmalar dileriz, MKK Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Yakup ERGİNCAN TÜYİD Yatırımcı İlişkileri Derneği Başkanı Özge Bulut MARAŞLI 2 / 20

3 Raporun hazırlanmasını sağlayan Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) Dış İlişkiler ve Raporlama Müdürlüğü Müdür Vekili Özgür Uysal, Müdür Yardımcısı Levent Ürgenç, Uzman Fatih Kiraz, TÜYİD Yayın Kurulu Eşbaşkanı Aslı Selçuk ve TÜYİD Üyesi Eren Öner e teşekkürlerimizi sunarız. Borsa İstanbul da işlem gören hisse senetlerine ilişkin önemli istatistikler bulabileceğiniz bu raporda yer alan değerlendirme ve bilgiler MKK tarafından açıklanan veriler esas alınarak hazırlanmıştır. Yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir ve sermaye piyasasındaki alım satım kararlarınızı destekleyecek yeterli bilgiyi içermeyebilir. Burada yer alan veriler ve bilgilerin tam ve doğru olduğu garanti edilemez; içerik, haber verilmeksizin değiştirilebilir. Tüm veriler, güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan alınmıştır. Bu kaynakların kullanılması nedeni ile ortaya çıkabilecek hatalardan MKK ve TÜYİD sorumlu değildir. 3 / 20

4 İÇİNDEKİLER 1. HALKA ARZLAR VE ENDEKS BAZINDA DAĞILIM 5 2. HALKA AÇIKLIK ORANLARI 6 3. PİYASA DEĞERLERİ 7 4. İŞLEM HACİMLERİ 9 5. YABANCI İŞLEMLERİ NET GİRİŞ ÇIKIŞLAR UYRUK BAZINDA İŞLEM HACMİ DAĞILIMI UYRUK BAZINDA YATIRIMCI SAYISI VE PİYASA DEĞERİ ENDEKS VE UYRUK BAZINDA YATIRIMCI SAYILARI ENDEKS VE UYRUK BAZINDA PORTFÖY DEĞERLERİ YABANCI YATIRIMCILARIN PORTFÖY DEĞERİ VE YATIRIMCI SAYISI SIRALAMASI MENKUL KIYMET BAZINDA YATIRIMCI SAYISI VE PİYASA DEĞERİ RİSK İŞTAHI ENDEKSİ / 20

5 1. Halka Arzlar Ve Endeks Bazında Dağılım Yılın ilk çeyreğinde Borsa İstanbul Pay ve gelişen işletmeler piyasasında 3 adet halka arz gerçekleşmiş ve 42 mn TL hasılat elde edilmiştir. Endeks Ç 2014 YS Ç BIST BANKA BIST HOLDİNG VE YATIRIM BIST TİCARET BIST HİZMETLER BIST MALİ BIST SINAİ BIST TEKNOLOJİ BIST TÜM Kaynak: Borsa İstanbul - Borsa Istanbul un yaptığı bir düzenlemeye göre BIST Pay Endeksleri Temel Kurallarının "2.9 Kapsam Dışı Paylar" maddesinde yer alan, " C listesinde yer alan paylar ile D listesi'nde yer alan paylardan Gelişen İşletmeler Piyasası'nda işlem görenler BIST KOBİ Sanayi Endeksi hariç BIST Pay Endekslerinin hiçbirine dahil edilmez" hükmü gereği, tarihinden itibaren C veya D listesine alınan paylar, BIST KOBİ Sanayi Endeksi hariç bulundukları diğer endekslerden çıkartılmıştır. Endekslerden çıkartılacak paylar ve çıkartılacakları endeksler aşağıdaki linkte yer almaktadır. Bu sebeple 2014 yıl sonu itibariyle görülen endekslerde bulunan şirket adetlerinde 2015 in ilk çeyreği sonu itibariyle ciddi farklılıklar göze çarpmaktadır yılının ilk çeyreğinin halka arzlar açısından yavaş başladığını söyleyebiliriz. İlk üç aylık dönemde pay piyasası ve gelişen işletmeler 5 / 20

6 piyasasında 3 şirket halka arz edilmiş ve 42 mn TL hasılat elde edilmiştir. Bu üç halka arzda da yabancı satısının olmaması dikkat çekicidir. Şirketin Ünvanı Halka Arz Oranı Nominal Tutar Birincil Halka Arzlar (%) (TL) Hasılat (TL) Hedef Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklığı A.Ş. Senkron Güvenlik ve İletişim Sistemleri A.Ş. Özerden Plastik Sanayi ve Ticaret A.Ş. Toplam Toplam İlk İşlem Hasılat (ABD doları) Satınalan Yatırımcı Sayısı Tarihi Yurt içi Yurt dışı ,950,000 23,172,500 9,911, ,680,000 14,070,000 6,018, ,750,000 4,742,500 1,921, Halka Açıklık Oranları Borsa İstanbul bünyesindeki şirketlerin halka açıklık oranı Çeyrek itibariyle %40 seviyesinin üzerine çıkmıştır. HALKA AÇIKLIK ORANI HALKA AÇIKLIK ORANI (FİİLİ DOLAŞIM) ENDEKS XBANK 41.93% 42.27% 45.43% 33.46% 32.42% 36.77% XHOLD 36.76% 37.55% 39.54% 31.48% 31.23% 31.82% XTCRT 47.82% 50.92% 48.78% 41.10% 42.33% 36.23% XU % 39.20% 40.07% 33.87% 34.05% 36.03% XU % 37.99% 39.67% 33.32% 33.07% 35.09% XU % 38.25% 40.25% 32.20% 31.78% 33.98% XUHIZ 33.15% 33.59% 34.73% 26.34% 27.26% 28.69% XUMAL 40.12% 41.63% 43.85% 31.98% 31.81% 35.42% XUSIN 39.85% 39.41% 39.84% 26.26% 27.99% 29.54% XUTEK 23.65% 22.91% 24.00% 20.48% 19.74% 20.00% XUTUM 38.47% 38.98% 40.34% 29.17% 29.59% 31.94% 2013 yılından bu yana trend incelendiğinde hem halka açıklık hem de fiili dolaşım oranlarında yükseliş yaşanmaktadır. Bu durum Borsa İstanbul un piyasa derinliğinin günden güne arttığını göstermekte piyasanın etkinliğinin ve işlem hacminin yükselmesine olumlu katkı sağlamaktadır. 31 Mart 2015 itibariyle en yüksek halka açıklık oranına sahip endeks Ticaret endeksi iken fiili dolaşım oranları karşılaştırılmasında Banka 6 / 20

7 endeksi %37 ile en yüksek orana sahip endeks olmuştur. Geride kalan bir yıllık sürede Ticaret endeksi dışında tüm endekslerin fiili dolaşım oranının arttığını görüyoruz. Sermaye Piyasası Kurulu, Ekim 2014 te aldığı bir karar ile, fiili dolaşımdaki pay oranı kavramı dışında tutulan Şirket sermayesinin %5 ve daha fazlasına sahip olan gerçek ve tüzel kişi ortakların sahip olduğu pay tanımını tarihinden itibaren %10 a yükseltmiştir. Bu değişiklikte fiili dolaşımda pay miktarlarının artmasına katkıda bulunmuştur. 3. Piyasa Değerleri TL nin USD karşısında değer kaybının hızlanmasıyla birlikte piyasa değerleri olumsuz etkilenmiş Banka endeksi ilk çeyrekte %15 düşüş göstermiştir. MİLYON TL Çeyreksel Değişim Yıllık Değişim BIST BANKA 149, , ,513-15% 4% BIST HOLDİNG VE YATIRIM 66,675 86,196 82,639-4% 24% BIST TİCARET 27,384 32,636 32,273-1% 18% BIST , , ,184-6% 18% BIST , , ,763-7% 14% BIST , , ,248-7% 16% BIST HİZMETLER 114, , ,064-5% 11% BIST MALİ 245, , ,427-11% 10% BIST SINAİ 137, , ,178-1% 27% BIST TEKNOLOJİ 5,647 8,270 8,471 2% 50% BIST TÜM 503, , ,139-7% 15% MİLYON USD Çeyreksel Değişim Yıllık Değişim BIST BANKA 69,563 79,396 59,889-25% -14% BIST HOLDİNG VE YATIRIM 30,929 37,043 31,621-15% 2% BIST TİCARET 12,703 14,025 12,349-12% -3% BIST , , ,214-16% -3% BIST , , ,716-17% -6% BIST , , ,182-17% -5% BIST HİZMETLER 53,324 58,098 49,003-16% -8% BIST MALİ 113, , ,712-21% -10% BIST SINAİ 63,765 75,277 66,648-11% 5% BIST TEKNOLOJİ 2,619 3,554 3,241-9% 24% BIST TÜM 233, , ,604-17% -5% 7 / 20

8 Geçen yılın son günlerinden itibaren TL nin USD karşısında değer kaybı başlamış ve 2015 in ilk günlerinden itibaren devam etmiştir. TL nin değer kaybının tarihi rekor seviyeleri olan 2,64 seviyelerine kadar ulaşmasıyla birlikte Borsa İstanbul da işlem gören birçok şirketin piyasa değeri olumsuz etkilenmiş ve yılın ilk çeyreğinde tüm endekslerde düşüş görülmüştür. Önümüzdeki dönemde Fed in yapacağı faiz artırımı ile ilgili gelişmeler takip edilecek ve yatırımların şekillenmesinde belirleyici rol oynayacaktır. Yılın ilk çeyreğinde piyasa değeri olarak BIST TÜM endeksi TL bazında %7 oranında düşüş gösterirken dolar bazındaki düşüş %17 seviyesine ulaşmıştır. En büyük düşüş gelişmelerden en hızlı ve fazla etkilenen Banka endeksinde görülmüş TL ve USD bazında sırasıyla %15 ve %25 oranında azalmıştır. 8 / 20

9 4. İşlem Hacimleri BIST TÜM ün işlem hacmi ilk çeyrekte artan volatilite nin de etkisiyle bir önceki yıla göre TL bazında %52 yükselmiştir. NOMİNAL DEĞER (Mn) Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyreksel Değişim Yıllık Değişim BIST BANKA 17,950 15,120 18,062 19% 1% BIST HOLDİNG VE YATIRIM 5,931 7,148 7,017-2% 18% BIST TİCARET 838 1,218 1,372 13% 64% BIST 30 29,511 29,902 29,828 0% 1% BIST 50 33,383 33,984 34,094 0% 2% BIST ,914 42,874 43,330 1% 14% BIST HİZMETLER 5,877 9,870 8,073-18% 37% BIST MALİ 28,716 27,650 29,356 6% 2% BIST SINAİ 10,583 13,571 12,890-5% 22% BIST TEKNOLOJİ % 140% BIST TÜM 45,519 51,502 51,142-1% 12% MİLYON TL Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyreksel Değişim Yıllık Değişim BIST BANKA 96, , ,168 23% 43% BIST HOLDİNG VE YATIRIM 14,108 18,147 22,288 23% 58% BIST TİCARET 5,550 6,893 8,402 22% 51% BIST , , ,462 13% 37% BIST , , ,439 13% 41% BIST , , ,615 17% 52% BIST HİZMETLER 36,567 50,322 49,278-2% 35% BIST MALİ 120, , ,414 20% 42% BIST SINAİ 33,806 55,332 65,756 19% 95% BIST TEKNOLOJİ 1,201 2,018 5, % 340% BIST TÜM 191, , ,737 16% 52% MİLYON USD Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyreksel Değişim Yıllık Değişim BIST BANKA 43,477 49,773 55,943 12% 29% BIST HOLDİNG VE YATIRIM 6,365 8,033 9,102 13% 43% BIST TİCARET 2,504 3,055 3,398 11% 36% BIST 30 70,380 84,332 87,076 3% 24% BIST 50 74,869 91,201 94,850 4% 27% BIST , , ,710 7% 37% BIST HİZMETLER 16,497 22,299 20,077-10% 22% BIST MALİ 54,218 62,911 69,137 10% 28% BIST SINAİ 15,260 24,483 26,969 10% 77% BIST TEKNOLOJİ , % 300% BIST TÜM 86, , ,358 7% 37% 9 / 20

10 Ocak 14 Şubat 14 Mart 14 Nisan 14 Mayıs 14 Haziran 14 Temmuz 14 Ağustos 14 Eylül 14 Ekim 14 Kasım 14 Aralık 14 Ocak 15 Şubat 15 Mart 15 Yılın ilk çeyreğinde TL nin değer kaybı ve artan volatiletinin etkisiyle işlem hacimlerinde ciddi artış yaşandığı gözlenmiştir. Teknoloji endeksi bu yükselişten %340 artış ile en büyük payı alırken Sınai endeks %95 oranında artış ile ikinci sırayı almıştır. Borsa İstanbul da gerçekleşen işlem hacminin yarısına yakınının geçtiği Banka endeksinde geçen çeyreğe göre %23 bir önceki yıla %43 artış yaşanmıştır BIST BIST / 20

11 5. Yabancı İşlemleri Net Giriş Çıkışlar (Milyon ABD Doları) Yılın ilk çeyreğinde özellikle TL nin değer kaybı ile birlikte BIST- TÜM endeksinde nette 815mn USD para çıkışı yaşandı. (USD mn) Çeyrek Çeyrek Çeyrek BIST BANKA (447) BIST HOLDİNG VE YATIRIM 8 (72) 99 BIST TİCARET (11) BIST (879) BIST ,045 (929) BIST ,067 (840) BIST HİZMETLER (84) 631 (461) BIST MALİ (267) BIST SINAİ (5) 123 (97) BIST TEKNOLOJİ BIST TÜM 395 1,116 (815) TL nin özellikle USD karşısındaki değer kaybının ilk çeyrekte hızlanması ve tarihi rekor seviyelere ulaşmasının sonuçlarını endekslerden para çıkışı olarak da gözlemledik. Tüm endeksten ilk çeyrekte toplamda 815 mn USD tutarında bir para çıkışı yaşanmıştır. En yüksek para çıkışı ise 447mn USD ile Banka endeksinde görülmüştür. Sadece Holding ve Yatırım endeksiyle Teknoloji endeksine nette para girişi olmuştur. 6. Uyruk Bazında İşlem Hacmi Dağılımı 2015 yılının ilk çeyreğinde Borsa İstanbul da işlem hacminin %77 si yerli yatırımcılar tarafından gerçekleştirilmiştir Çeyrek Çeyrek Çeyrek 2014 Yılı Yabancı Yerli Yabancı Yerli Yabancı Yerli Yabancı Yerli BIST-TÜM 23% 77% 20% 80% 22% 78% 20% 80% BIST % 71% 24% 76% 25% 75% 24% 76% BIST % 72% 23% 77% 25% 75% 23% 77% BIST % 75% 21% 79% 23% 77% 22% 78% BIST SINAİ 17% 83% 16% 84% 19% 81% 17% 83% BIST HİZMETLER 25% 75% 19% 81% 21% 79% 20% 80% BIST TİCARET 30% 70% 24% 76% 29% 71% 26% 74% BIST MALİ 26% 74% 22% 78% 23% 77% 22% 78% BIST BANKA 26% 74% 22% 78% 22% 78% 21% 79% BIST HOLDİNG VE YATIRIM 28% 72% 26% 74% 28% 72% 27% 73% BIST TEKNOLOJİ 5% 95% 10% 90% 7% 93% 7% 93% 11 / 20

12 2015 yılının ilk çeyreğinde yabancıların BIST Tüm işlem hacmindeki payı %23 olarak gerçekleşmiş, hem bir önceki çeyreğe hem de 2014 yılının aynı dönemine göre yükselmiştir. Yabancıların en yüksek işlem hacmi %30 ile BIST Ticaret te, en düşük işlem hacmi ise %5 ile BIST Teknoloji de gerçekleşmiştir. Mart ayında BIST Ticaret dışındaki tüm endekslerde İlk çeyreğin en yüksek işlem hacmi görülmüştür. İlk çeyrekte yabancıların payı geçen yılın son çeyreğine göre BIST Teknoloji de azalmış, diğer tüm endekslerde artmıştır. en fazla artış 6 puanla BIST Hizmetler ve BIST Ticaret te meydana gelmiştir. Geçen yılın aynı dönemine kıyasla yabancıların payı BIST Sınai ve BIST Teknoloji de düşerken, en fazla BIST 30, BIST Hizmetler ve BIST Banka olmak üzere diğer tüm endekslerde yükselmiştir. 24% 23% 22% 21% 20% 19% 18% 17% Yabancıların İşlem Hacmindeki Payı (BIST-Tüm) / 20

13 7. Uyruk Bazında Yatırımcı Sayısı Ve Piyasa Değeri Mart ayı itibarıyla Borsa Istanbul daki 1 milyon 69 bin yatırımcının sadece adedi yabancıdır. Adet bazında %1 in altında olan yabancı yatırımcıların işlem hacmindeki payı %23, piyasa değerindeki payı ise %63 tür. Yerli adet 99% Yatırımcı Sayıları Yabancı adet 1% 2015 Mart ayı itibarıyla Borsa İstanbul daki toplam yatırımcı sayısı yılsonuna göre çoğu yerli bireysel yatırımcı olmak üzere 7 bin adet azalarak 1 milyon 58 bin 752 adet olmuştur. Yatırımcıların %99 u yerli, %1 i ise yabancı uyrukludur. Piyasa Değeri Yerli 37% 89 milyar TL Yabancı 63% 152 milyar TL 13 / 20

14 Ocak-Mart döneminde BIST Tüm işlem hacminde %23 paya sahip olan yabancı yatırımcıların piyasa değerindeki payı %63 olmuştur. Yabancıların elindeki hisse senetlerinin toplam değeri 152 milyar TL seviyesindedir. Yerli yatırımcılar ağırlıklı olarak bireyseldir. Yerli kurumsal yatırımcı sayısı henüz çok sınırlıdır ve toplam piyasa değerindeki payları %19 seviyesindedir. Kurumsal %0, adet Yerli Yatırımcı Tipleri Bireysel %99, adet Yerli yatırımcıların %99 undan fazlasını oluşturan bireysel yatırımcılar, yerli portföy değerinin yarısını elinde bulundurmaktadır. Yabancı Yatırımcı Tipleri Bireysel % adet Kurumsal % adet Yabancı yatırımcılar içinde kurumsal yatırımcıların payı %38 ile yerlilere oranla çok daha yüksektir. Bu grup toplam piyasa değerinin %63 ünü, yabancı portföyünün ise tamamına yakınını elde tutmaktadır. 14 / 20

15 8. Endeks ve Uyruk Bazında Yatırımcı Sayıları Mar.15 Ara.14 Mar.14 Yabancı Yerli Yabancı Yerli Yabancı Yerli BIST TÜM BIST BIST BIST BIST SINAİ BIST HİZMETLER BIST MALİ BIST TEKNOLOJİ BIST TİCARET BIST BANKA BIST HOLDİNG VE YATIRIM Mart ayında yabancı yatırımcı sayıları yılsonuna göre BIST Hizmetler, BIST Banka ve BIST Teknoloji de artmış, en fazla BIST Sınai olmak üzere diğer tüm endekslerde düşmüştür. Geçen yılın aynı dönemine göre ise BIST 100, BIST 50, BIST 30 ve BIST Banka hariç tüm endekslerde yükselmiştir. en fazla düşüş BIST 100 de meydana gelirken, en fazla artış BIST Holding ve Yatırım da görülmüştür. Yerli yatırımcı sayısı yılsonuna kıyasla BIST 50, BIST 30, BIST Hizmetler ve BIST Ticaret te artarken diğer tüm endekslerde azalmıştır. En fazla artış BIST 30 da, en fazla düşüş ise BIST Mali endeskte meydana gelmiştir yılının Mart ayına göre yerli yatırımcı sayısı sadece BIST Ticaret te artmıştır. 15 / 20

16 9. Endeks ve Uyruk Bazında Portföy Değerleri (Milyar TL) Mar.15 Ara.14 Mar.14 Yabancı Yerli Yabancı Yerli Yabancı Yerli BIST TÜM BIST BIST BIST BIST SINAİ BIST HİZMETLER BIST MALİ BIST TEKNOLOJİ BIST TİCARET BIST BANKA BIST HOLDİNG VE YATIRIM Yabancı yatırımcıların sahip olduğu portföy değerleri Mart ayında yılsonuna göre BIST Sınai ve BIST Teknoloji de aynı kalırken diğer tüm endekslerde azalmıştır. Aynı dönemde yerli yatırımcıların portföy değeri sadece BIST Hizmetler de artarken, diğer tüm endekslerde düşmüştür. Öte yandan geçen yılın aynı dönemine göre hem yerli hem de yabancı yatırımcıların portföy değerleri tüm endekslerde artmıştır. 16 / 20

17 10. Yabancı Yatırımcıların Portföy Değeri Ve Yatırımcı Sayısı Sıralaması ABD de yerleşik adet yatırımcı toplam yabancı yatırımların üçte birine sahiptir. İlk iki sırada yer alan ABD ve İngiltere de bulunan yatırımcılar toplam portföyün yarısını elinde tutmaktadır. Adres Ülkesi Portföy Değeri (Milyon TL) Payı ABD % BİRLEŞİK KRALLIK % LÜKSEMBURG % HOLLANDA % İRLANDA % SİNGAPUR % CAYMAN ADALARI % NORVEÇ % SUUDİ ARABİSTAN % FRANSA % DİĞER % 2015 in ilk çeyreğinde Borsa İstanbul da en yüksek portföy değerine sahip ilk üç ülkenin değişmediği ve ABD, İngiltere ve Lüksemburg olduğu görülmektedir. ABD de yerleşik adet yatırımcı toplam yabancı yatırımların üçte birine sahipken, ilk iki sırada yer alan ABD ve İngiltere adresli yatırımcılar toplam portföyün yarısını elinde tutmaktadır. 11. Menkul Kıymet Bazında Yatırımcı Sayısı ve Piyasa Değeri Menkul Kıymet Türü Yatırımcı Sayısı 2014 Mart 2015 Mart Piyasa Değeri (Milyon TL) Yatırımcı Sayısı Piyasa Değeri (Milyon TL) Borsa Yatırım Fonu Devlet İç Borçlanma Araçları Diğer Menkul Kıymetler Fon Özel Sektör Borçlanma Araçları Pay Senedi Yapılandırılmış Ürünler Toplam / 20

18 12. Risk İştahı Endeksi Aşağıda, MKK tarafından 2012 Aralık ayından beri açıklanan Yatırımcı Risk İştahı Endeksi (RISE) ile ilgili yorumlar yer almaktadır yılı birinci çeyreğinde, Borsa İstanbul daki genel risk iştahı, genel olarak kritik seviye olan 50 nin altında seyretmiştir. Buna bir istisna, aynı zamanda bu yılın en yüksek değeri olan 56 nın görüldüğü hafta olan, ilk ayın son haftasıdır. Çeyreğin ilk yarısını 40 seviyelerinin biraz üzerinde geçiren endeks, ikinci yarıyı son hafta hariç olmak üzere 30 seviyelerinin altına geçirmiştir. Minimum RISE değeri 16 iken bu çeyreğin son değeri 42,9 olmuştur. Bu periyot ile ilgili önemli noktalardan biri yerli yatırımcıların risk iştahının yabancıların iştahından her zaman biraz daha yüksek olmasıdır. Diğer bir önemli nokta ise, hesaplanan yedi kategori içinde, yerli tüzel yatırımcıların RISE serisi en oynakken, yerli gerçek kişilerin serisinin en durağan olmasıdır. Bu, geçtiğimiz iki üç sene göz önüne alındığında, en olası tablolardan biri değildir. Geçtiğimiz yıllarda yerli tüzel yatırımcıların RISE serisi, genel olarak, diğer kategorilerin serilerinin çoğuna göre daha durağan olmuştur. Özet olarak, bu çeyrekte RISE, 48,5 seviyesinden başlamış ve oynak ama genelde aşağı yönlü bir trend ile, bu yılın ortalamasından (38,1) daha yüksek bir değerden (42,9) kapatmıştır. Yatırımcılar ilk ay nötr ve daha çok FED ve Avrupa Merkez Bankası na dikkat eder gözükürken, çeyreğin geri kalan haftalarında daha kötümser ve artan politik belirsizliklere daha keskin tepkilerin verildiği bir tablo çizmişlerdir. 18 / 20

19 19 / 20

20 20 / 20