Ergenin Dünyası. İstanbul Sağlık Müdürlüğü. Eğitim Şubesi

Transkript

1 Ergenin Dünyası İstanbul Sağlık Müdürlüğü Eğitim Şubesi

2 Ergenlik Ergenliğin; kişisel olarak başlangıcı ve bitişi farklıdır. (10-20 yaş arası) Bu dönemde; çocukluk beden ve tutumlarına veda edilir, yetişkin beden ve davranışlarına, yetişkin düşünce şekline geçilir. Boy ve bedensel gelişmenin başlangıcı her çocukta farklı zamanda ve hızda olur. 2

3 Beden çok hızlı büyür, gelişir. (Sesini ayarlayamama, sakarlıklar, aynaya yapışma tutumları olur) Kaslarda ve yağlanmada artış başlar. (Gücünü kontrolde zorluk, sivilcelenme, obezite, zayıflık, uyku ve yeme değişikliği...) 3

4 Hormonlar ve bedenin cinsel farklılaşması ile kadın ve erkek özellikleri ortaya çıkar. Tüylenme, göğüs ve kalçaların belirmesi, sakallar, yüzün, omuzların şekillenmesi bedeni çocukluktan yetişkinliğe taşır. Her genç için regli (adet) ve boşalmaların başlangıç zamanı, kişisel farklılıklar gösterir. 4

5 Ergenlikteki Hedefler Yeni bedeni tanımak ve kabullenmek, Toplumda, kadın ve erkek rolünü benimsemek, Her iki cinsten yaşıtlarla yakınlaşmak, Aileye olan çocuksu bağdan kurtulmak, 5

6 Ergenlikteki Süreçler Kendini sabit, sürekli ve değerli hissetmek, Erdemler, ahlak, ideolojiler geliştirmek, Sürekli sınav kaygısı ve başarma mecburiyetiyle başetmek. 6

7 Ergenlikteki Düşünceler ve Riskler Kendilerini her yerde spotların altındaymış, inceleniyor,eleştiriliyor, konuşuluyor gibi hisseder. Haksızlığa uğradığını düşünür. Çevrenin onu kabulüne, popülerliğine göre kendilerine değer biçerler. 7

8 Ergenlikteki Düşünceler ve Riskler Özel, biricik, güçlü olduklarını düşünmeleri, başlarına kötü bir şey gelmeyeceğine inandırır. (kaza, ölüm, hamilelik, bağımlılık, yenilgi, aldatılma, terk edilme.asla başımıza gelmez.) 8

9 Ergenlikteki Düşünceler ve Riskler Sıradan olmamak için uçları yaşamak Sabırsızlık, akranlarına hayır diyememe. Kuralları, otoriteyi, töreleri sorgulamak, yasak olana özenmek, kafa tutmak bazen sıkıntılara neden olur. 9

10 Ergenlikteki Düşünceler ve Riskler Tutkuyla bağlanıp, sonrasında oluşacak reddedilmelerde umutsuzluğa çabuk kapılmak. Çaresizlik ile kendine zarar vermeyi, yanlış olarak hayatın anlamsızlaştığını düşünmek. Dikkat çekmek uğruna, yanlışı bile yapmak. Tecrübesizlik ve aşırı güçlülük, gözükaralık göstermek. 10

11 Ergenlikte; ailemizin koruma kalkanını tam kaldırırsak, üstelik yerine doğru arkadaş ve çevrenin desteğini alamazsak, bizim hızla donanımızı arttıran bu muhteşem dönem; hayatımıza damgasını vuran hatalar yapmamıza neden olabilir. Çözüm; Doğru iletişim - problem çözebilmek 11

12 Doğru İletişim Ben diliyle konuşmak, karşımızdakini yargılamamak, Açık açık sormak, alınmamak, küsmemek, Samimiyet ve dürüstlük göstermek, Sır alma ve taşımada kendinizi tanımak, 12

13 Doğru İletişim Sebep- sonuç bağlantısı kurarak anlamak, Kendini başkalarının yerine koyabilmek, Alttaki niyeti test etmek, sadakati-sevgiyi doğru iletmek, 13

14 Doğru İletişim Gurur meselesi yapmadan, mizahı kullanarak, gerekirse özür dileyerek iletişimi sürdürebilmek. Duygumuzu dürüstçe tanımak; kızdık mı- utandık mı, suçladık mı-kıskandık mı. Kendimize itiraf etmek. Öfkeliyken, üzgünken iletişimi durdurmak. 14

15 İletişimde Çıkmaz Sokaklar Hep istediğimizi yaptırma, Hep kendimizle ilgili konuşma, Önyargılı davranma, dedikoduya kapılma, Dinlememe, aşağılama, ezik görme, Zayıf yanlarına odaklanma, çıkarcı yakınlık kurma. 15

16 Düşünerek konuşmak, anlayarak dinlemek Empati yapmak, yanlış anlamaları acilen düzeltmek Acele etmeden, kısaltmadan yazmak (MSN ve yazıları bu nedenle riskli ) İki kişiden fazla ortamda, bireylerin her birinin varlığına dikkat etmek. 16

17 İletişim kurmaktan korkmayın. Esas problem iletişim kurmamaktır. 17

18 Problem Çözerken... Önce problemi tanımlayın Gerçekle yüzleşin, saklamayın, ertelemeyin. Problemi sahiplenin. 18

19 Problem Çözerken... Ben ne yaparsam çevremi, durumumu, olacakları değiştirebilirim sorusunu sorun. KENDİNİZ DEĞİŞMEDEN HİÇBİR ŞEYİ DEĞİŞTİREMEZSİNİZ. Problemlerinizi, aileniz, öğretmenleriniz veya güvendiğiniz kişiyle paylaşın. 19

20 Problem Çözerken... Olası çözümler üretin, Önceki deneyimlerinizi düşünün, başkaları ne yapıyor bakın, her yöntemi alt alta yazın, 20

21 Problem Çözerken... Olası çözümleri değerlendirin, İmkanlarınıza en uyanı seçin, Çözümü uygulayın ve işe yarayıp yaramadığını değerlendirin. 21

22 Örnek Problem; Benim matematik yazılı notum yetersiz. Nedenlerim; Konuları anlamadım çünkü; dersi iyi dinlemiyorum, Not tutmam kötü, Anlıyorum ama tekrar yapmıyorum, 22

23 NEDEN ÇALIŞAMIYORUM? Zamanım yok, Yazmaya üşeniyorum, Dikkatimi veremiyorum, başlayamıyorum, Yanlış yapınca bırakıyorum, Bir şekilde kesin geçerim sanıyorum. 23

24 Olası Çözümler Problemi, öncelikle yapılacaklar listesine koymalıyım. Odamı,masamı toplarsam dikkatimi daha iyi yönlendiririm. Ders proğramını takip etmeliyim. Zamanımı çalan davranışlar neler? Nasıl kontrol etmeliyim? (tv, bilgisayar oyunları, lüzumsuz geyikler, dış görünüşüme ayırdığım süre, hayır demem gereken etkinlikler). 24

25 Olası Çözümler Takvim ve saati daha çok kullanmalıyım. Uykuma, beslenmeme dikkat etmeliyim. Okulda çözülmüş soruları, tekrar-tekrar çözmeye çalışırım Yardımcı kitaplar kullanmalıyım. Matematikten anlayan birinden yardım alabilirim. 25

26 RUH SAĞLIĞI AÇISINDAN 100 gençten 17 sinde ruhsal problem görülür. Problemler; delikanlılık dönemine bağlanır, zamanla geçer diye ihmal edilebilir. Ruhsal rahatsızlıklar ZAYIFLIK değildir. Her bireyde her zaman ortaya çıkabilir. 26

27 Ruhsal hastalık demek; delilik ve ya zeka geriliği demek değildir. Zeki, akıllı insanlarda da zaman zaman bir çok ruhsal hastalık oluşabilir. Depresyon, korkular, evhamlar, takıntılar, tikler, dikkat eksikliği, sınav kaygısı, uyku bozuklukları diğer bedensel hastalıklar kadar tedaviye ihtiyaç duyar Ruhsal hastalıkların tedavisi vardır. Ruhsal hastalıklar yaşam kalitesini bozar. Gençlik dönemi geçer ama yanlış yaşantılar hayat boyu damgasını vurur. 27

28 Ergenlik döneminde karşılaştığınız ruhsal sorunları; ailenizle, öğretmenlerinizle, sağlık çalışanları ile iletişime geçerek, arkadaşlarınızla paylaşarak çözebilirsiniz. 28