T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI-ORDU ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI-ORDU ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ"

Transkript

1 T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI-ORDU ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST REHBERİ 2013 DÜZENLEYENLER Prof.Dr.Tevfik NOYAN Yrd. Doç.Dr Sema Nur AYYILDIZ Dr. Özgül GÖZLÜKAYA Dr. Hayrettin ÇÜRÜKSULU

2 İçindekiler Tablosu 1. GİRİŞ GENEL LABORATUVAR BİLGİLERİ MERKEZ LABORATUVARI İŞLEYİŞİ ANALİZ SONUCUNU ETKİLEYEN FAKTÖRLER REFERANS ARALIĞI KALİTE GÜVENLİĞİ NUMUNELERİN ALINMASI VE HAZIRLANMASI... 5 Tablo 2. Kan alımında kullanılan tüpler ve özellikleri BİYOKİMYA TESTLERİ ÖNCESİNDE HASTALARIN DİKKAT ETMESİ GEREKEN KONULAR BİYOKİMYA LABORATUVARINDA ÇALIŞILAN TESTLER Tablo 3. Biyokimya laboratuarında çalışılan testler ve çalışma zamanı Tablo 4. Çalışılan testlerin panik değer listesi DÖK.NO: BİY.RH.01 YAYIN TARİHİ: REVİZYON NO/TARİHİ:00/--

3 1. GİRİŞ Hastanelerde laboratuvar organizasyonları tüm biyolojik örneklerin laboratuvar testlerinin yapılmasını ve raporlandırılmasını sağlayan birimlerdir. Günümüzde laboratuar çalışmalarında hedef, test isteklerinin yapılmasından sonuçların ilgili yerlere ulaşmasına kadar geçen süreyi kısaltmaktır. Bu sürenin önemli bir bölümü (%55-60) analiz öncesi (preanalitik) evredir. Laboratuvar informasyon sistemi (LİS) ve Hastane informasyon sistemlerinin (HİS) geliştirilmesiyle bu süreler ideal zamanlara yaklaşmıştır. Laboratuvar akreditasyonu, laboratuvarın yetkili bir kurum tarafından uluslararası kabul görmüş teknik kriterlere göre değerlendirilerek yaptığı tetkiklerin doğru ve güvenilir olduğunun resmen tanınmasıdır. ISO ve standartları bir laboratuvarın akreditasyonu için genel şartları açıklayan standartlardır. Hastanemizde ISO 9001:2000 toplam kalite yönetimi sistemini kurulmasıyla birlikte laboratuvar yönetim ve organizasyonu da standartın mantığına göre revize edilmiştir. Hastanelerde laboratuvar hizmetlerinde yaşanan sorunların önemli bir kısmı laboratuar işleyişinin hasta ve personel tarafından yeterince bilinmemesi ve iletişim eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Test sonuçlarının eksik çıkması, kaybolması, test öncesi uyulması gereken kurallara uyulmaması, yanlış örnek kabı seçimi, yetersiz örnek alınması, yanlış test gününde hastaneye gelinmesi, eksik test girişi yapılması vb en çok karşılaşılan sorunlardır. Hem bu tür sorunları azaltabilmek hem de laboratuvar işleyişini basta klinisyenler olmak üzere diğer hastane çalışanlarıyla paylaşabilmek amacıyla laboratuvar rehberi hazırlanmıştır. Bu rehberde Sağlık Bakanlığı Ordu Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi (OEAH) Biyokimya laboratuvarlarının işleyişi, test profili, tetkik girişinden sonuçların gönderilmesine kadar olan süreç (LİS/HİS), laboratuarın analitik kalite çalışmaları, testlerin çalışılma yöntemleri, çalışılma zamanları, teste göre numune türü / numune kabı seçimi, numunelerin kabul / red kriterleri, sonuçların raporlanma zamanları, normal değerleri, varsa panik değerleri hakkında bilgilere yer verildi. 2. GENEL LABORATUVAR BİLGİLERİ 2.1. MERKEZ LABORATUVARI İŞLEYİŞİ Test Girişleri Test girişleri için HİS hasta sayfasında yer alan tetkik menüsü seçilerek tetkik giriş sayfası açılır. Burada hangi test/testler istenmişse adı, kısaltması veya kodu girilerek istek yapılabilir. Tüm testler açılarak tek tek işaretleme de yapılabilir. Test seçimi tamamlandıktan sonra hastalar poliklinikten laboratuvar kayıt ve kan alma birimine yönlendirilir. Test onayları laboratuvar kayıt biriminde yapılır. Acil biriminde ve Servislerde test girişleri için aynı işlemler yapılır ve hastalardan alınan test materyalleri laboratuvara gönderilir. Tetkik girişleri onaylandıktan sonra test eklenmemelidir. Çünkü onay sonrası işaretlenen testler LİS tarafından görülmeyecektir. Onay sonrası her yeni test isteği için yeni bir HİS girişi ve LİS kaydı yapılması gerekir Numunelerin alınması ve laboratuvara transferi Polikliniklerden yapılan test isteklerinin LİS e kaydı yapıldıktan sonra kayıt/kan alma biriminde kan örnekleri alınır. İdrar testleri için hastalara barkod etiketi yapıştırılmış idrar kabı verilip tuvalete yönlendirilir, daha sonra hastalar

4 örneklerini ilgili laboratuvar birimine getirirler. Kan örneği için testlere göre uygun örnek tüpü seçimi yapılır, seçilen tüplere barkod etiketler yapıştırılır ve kan alma işlemi gerçekleştirilir. Kan alma işlemi tamamlanan hastalara sonuçların ne zaman çıkacağı ve sonuçlarını nereden alabileceği bilgileri verilir. Servisler ve Acil de hastaların örnekleri kendi birimlerinde alınır. Test istekleri HİS a girildikten sonra testlere göre örnek kabı seçimi yapılır, örnek kaplarına barkod etiketi yapıştırılır. Damar yolu açık hastalarda kan alma için hastanın diğer kolu kullanılır. Kan alma işlemi hemşireler tarafından gerçekleştirilir Alınan örnekler bekletilmeden personelle ilgili laboratuvar birimine gönderilir. Hem kan alma biriminde hem de acil ve servislerde biyolojik numune alma ve Numunelerin transferi işlemleri; numune alma ve transferi talimatı, numune kabul ve red kriterleri talimatı doğrultusunda gerçekleştirilmelidir Numunelerin laboratuvara kabulü, ayrıştırılması Örnekler laboratuvara gelince, LİS den yapılan test isteklerine bakılarak örnek kabının uygunluğu, örnek miktarı, pıhtılaşma, kontaminasyon, vb. kontrolü yapılır. Kabul edilen örneklerden serum veya plazmada çalışılacak testler için olanlar santrifüj edilir. Santrifüj süresi ve hızı testlere göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak biyokimyasal analizler, hormon analizleri için serum, koagülasyon testleri için plazma eldesinde santrifüjü1800 g 10 dakika döndürmek yeterlidir. Santrifüj sonrası hemoliz görülen serumlar çalışılmaz. Hastadan tekrar kan alınması için kan alma birimi, acil veya servisler bilgilendirilir. Ayrıca LİS ortamında hasta sonuç sayfasına numune red sebebi belirtilir Analiz Cihazları kullanarak yapılan analizlerden önce cihazların kontrolü ve internal kalite kontrol çalışmaları gerçekleştirilir. Sonuçlar kabul edilebilir değerlerde ise hasta örnekleri çalışılmaya başlanır. Sonuçlar geçersiz olarak değerlendirilirse çalışma başlatılmaz ve cihaz ile ilgili prosedürler gerçekleştirilir. Cihazlar tamamladığı analizlerin sonuçlarını otomatik olarak LİS e gönderir. LİS de hastaların tüm sonuçları toplanır, bu sonuçlar değerlendirilir, uygun bulunan sonuçlar onaylanır. Uygun olmayan testler, sebebi araştırılarak (numunenin göz ile değerlendirilmesi, vb) yeniden çalışılır. Acil örnekler rutinden ayrı olarak hemen çalışılır ve analiz sonuçları bekletilmeden onaylanır. Panik Değer Listesine ait bir test sonucu bulunursa, analiz süreci gözden geçirilerek test tekrarlanır. Tekrar sonuçları da panik değer listesinde ise, testi isteyen klinisyene bilgi verilir. Test sonucu hastanın kliniği ile örtüşmüyorsa hastadan yeni örnek alınarak analiz tekrarlanır. Üyesi olduğumuz eksternal kalite kontrol programının belirlediği takvim günlerinde program dahilinde olan testler için eksternal kalite kontrol serumları hasta testleriyle birlikte çalışılır. Laboratuvarımızda çalışılan testlerin büyük çoğunluğu eksternal kalite kontrol programına dahildir Sonuç Gönderme ( Raporlama) Test sonuçları LİS de onaylandığı zaman poliklinik, acil ve servislerdeki bilgisayarlarda hasta sayfasında görülebilir. Test sonuçlarının yazıcı çıktıları da hastanın muayene olduğu birim sekreterleri tarafından hastaya verilir. Hastalar sitesinde laboratuvar sonuç menüsüne girip barkod numarasını ve protokolünü yazarak internet üzerinden sonuçlarını alabilir Laboratuvar Testleri Sonuç Teslim Süreleri Biyokimya Otoanalizör, Hormon ve Hematoloji Laboratuvarı: Her gün saat 11:30 a kadar gelen numunelerin sonuçları saat 14:00 de verilmektedir.

5 2.2. ANALİZ SONUCUNU ETKİLEYEN FAKTÖRLER Güvenilir ve tıbbi açıdan değerlendirilebilir sonuç elde edebilmek için sadece doğru transport ve doğru analiz yeterli değildir. Analiz sonuçlarını etkileyen faktörler Tablo 1 de verilmiştir. Tablo 1: Analiz sonuçlarını etkileyen faktörler Değişmeyen faktörler Değişen faktörler Endojen faktörler Eksojen faktörler Cinsiyet Irk Kalıtım Beslenme Alkol Vücut ağırlığı Kas dokusu Aktivite Pozisyon Günlük ritm İlaçlar Gebelik Hemoglobinemi Bilirubinemi Hiperlipemi Farmakoterapi Antikoagülanlar Bakteriyel kontaminasyon 2.3. REFERANS ARALIĞI Testler için belirtilen referans aralığı sağlıklı bireylerden elde edilen değerlerin %95 ini içeren grubu temsil eder ve test sonucunu değerlendirmek için genel bir baz oluşturur. Çeşitli faktörlere bağlı olarak bu değerler hastadan hastaya varyasyonlar gösterebilir. Analiz yönteminin değiştiği durumlarda metoda bağlı olarak referans aralığı da değişebilir KALİTE GÜVENLİĞİ Laboratuvarımız kalite güvenliği için, uluslararası düzeyde çok sayıda laboratuvarın katıldığı dış kalite kontrol programlarına katılmaktadır. İç kalite kontrol programı uygulaması ile her gün iki seviyeli kontrol örnekleri çalışılarak günlük ve günler arası performans denetlenmektedir. Dış kalite kontrol programı uygulamasında ise, analizi yapılan dış kalite kontrol örnekleri dünyanın her yerinden bu programa katılmış çok sayıda laboratuvarın sonuçları ile karşılaştırılır ve gerçek değere uygunluk denetlenir. Sonuçların Klinik Uyumluluğu Test istem formuna veya LIS in ilgili bölümüne hasta ile ilgili bilgilerin yazılması bulguların değerlendirilmesi açısından çok değerlidir. Klinik tablo ile uyumsuz olduğu düşünülen sonuçlarda laboratuvar ile mutlaka temasa geçilmelidir. Hasta örnekleri laboratuvarımızda 48 saat saklandığı için gerektiğinde testler aynı örnekte tekrarlanarak sonuç ile yeniden değerlendirme yapmak mümkündür NUMUNELERİN ALINMASI VE HAZIRLANMASI Kan Numunelerinin Alınması Venöz Kan Alımı

6 Açlık gerektiren testler için 8-12 saat açlık gerekir. İlaç tedavisinin sürdüğü durumlarda örneğin alınması sabah ilaç alımından önce yapılmalıdır. Kan alımı esnasında hasta yatar veya oturur pozisyonda olmalıdır. Prognoz izlenmesi için istenen testlerle ilgili kan örnekleri hastadan her zaman aynı pozisyonda alınmalıdır. İğne ucu mümkün olduğu kadar geniş seçilmelidir. Turnike kolda 30 saniyeden fazla sıkılı kalmamalıdır. Turnike iğnenin başarılı bir şekilde damara yerleştirilmesinden sonra çözülmelidir. Enjektör ile kan alımı esnasında kanın tüpe kuvvetli aspirasyonundan kaçınılmalıdır. Kan alımı şu sıra ile yapılmalıdır: -Kan kültürü - Antikoagülansız düz kan - Koagülasyon testleri için antikoagülanlı tam kan - Hematoloji testleri için antikoagülanlı tam kan Antikoagülan içeren vakumlu tüplere kan alımı sırasında kanın işaretli çizgiye kadar dolmasına özellikle dikkat edilmelidir. Antikoagülan içeren tüplere kan alındıktan sonra tüp yavaşça alt üst edilerek özenle karıştırılmalıdır. Kesinlikle çalkalama yapılmamalıdır. Tablo 2. Kan alımında kullanılan tüpler ve özellikleri Kapak Rengi İçerik Etkisi Kullanılan Testler

7 Kırmızı/Sarı Boş, pıhtı aktivatör ve jel separatör Pıhtı oluşumunu hızlandırmak Biyokimya, hormon testleri (özellikle jelli tüp tercih edilir) ve ilaç düzeyleri Mor EDTA Ca u bağlayarak pıhtı laşmayı engellemek Hemogram, HbA1C, Hb elektroforezi Mavi Sodyum Sitrat Ca u bağlayarak pıhtı laşmayı engellemek PT, aptt, fibrinojen gibi koagülasyon testleri Siyah Sodyum Sitrat Ca u bağlayarak pıhtılaşmayı engellemek Sedimantasyon analizi Serum Tüp: Sarı kapaklı plastik jelli tüp Tüpler içinde bulunan jel, santrifüj sonrasında serum ve kan hücreleri arasında fiziksel bir engel oluşturmakta, tüp çeperinde bulunan silika partikülleri sayesinde serum pıhtılaşmasını hızlandırmaktadır. Aynı örnekten birden fazla test istenmesi halinde 4-5 ml serum yeterlidir. (Bu miktar yaklaşık 10 ml kan örneğinden sağlanabilir). Jelli tüpler 5 ml kan örneği ile tamamen doldurulmalıdır. Daha az kan örneği ile yeterli serum elde edilemez. Kanın tüpün çeperindeki silika partikülleri ile iyice temas etmesi için 5-6 kez yavaşça altüst edilmelidir; tüp kesinlikle çalkalanmamalıdır! Hemolizli veya bulanık serumlar bir çok tetkik için uygun değildir. Yeniden örnek alınmalıdır!! EDTA'lı tam kan Tüp: Mor kapaklı cam K3EDTA tüp 2 ml tam kan mor kapaklı EDTA'lı tüplere alınır. Tüplerin içerisinde pıhtı oluşmaması için kan alınır alınmaz tüp 5-6 kez yavaşca alt üst edilerek karıştırılır. Çalkalama işleminden kesinlikle kaçınılmalıdır. Kan alımı esnasında kanın işaretli çizgiye kadar doldurulmasına özellikle dikkat edilmelidir. Kan tam olarak tüp üzerindeki işaretli çizgiye kadar alınmamış veya tüpün içerisinde pıhtı oluşmuş ise yeniden örnek alınmalıdır! Sitratlı tam kan Tüp: Mavi kapaklı sitratlı tüp Kan örneği 9:1 oranında sodyum sitrat içeren mavi kapaklı tüplere alınır. Venöz kan alımı esnasında damara ilk seferde zorlamadan girilmeli, turnike çok sıkı olmamalıdır. Eğer kan yavaş ve zorlama ile geliyor ise diğer koldan tekrar doğru kan örneği alınmalıdır. Kan örneğinin sodyum sitrat ile karışabilmesi için tüpler işaretli çizgiye kadar tam olarak doldurulmalı ve 5-6 kez çok

8 yavaşça altüst edilerek kanın antikoagülan ile tam teması sağlanmalıdır. Alınan kan örneği 1500 x g'de 15 dakika oda ısısında santrifüj edilerek trombositten fakir plazma elde edilmelidir. Daha düşük santrifüj hızı ve zamanında trombositler plazmada kalarak F IV'ü plazmaya verirler ve pıhtılaşma analizinin yanlış çıkmasına yol açabilirler. Numune tüpü test çalışılana kadar buzlu kap içerisinde saklanmalıdır. Hemolizli örnek kesinlikle kabul edilmez. Koagülasyon testleri için alınan sitrat plazma örneği en geç 2 saat içerisinde test edilmelidir. Bu nedenle etiket üzerine örnek alınış saati not edilmelidir. Kan Örneklerinin korunması Kan alımı sonrasında numune direk olarak güneş ışığı almayacak şekilde pıhtılaşma süreci bitene dek oda ısısında bekletilir. Bu süre genellikle dakika kadardır. Bu süre sonrası serumun santrifüj ile pıhtıdan ayrılması gerekir. Örneğin tam kan, sitratlı tam kan, EDTA lı tam kan olarak uzun süre bekletilmesi, örnekteki elektrolit konsantrasyonlarında, enzimlerin aktivitesinde, hematoloji ve pıhtılaşma parametrelerinde çeşitli değişikliklere yol açar. 2.6 BİYOKİMYA TESTLERİ ÖNCESİNDE HASTALARIN DİKKAT ETMESİ GEREKEN KONULAR Yapılan testlerden doğru sonuç elde edebilmemiz için burada belirtilenleri bütünüyle okumanız çok önemlidir. Lütfen aşağıda belirtilen konuları inceleyiniz. *Günlük biyolojik ritim, egzersiz, açlık, diyet, ilaç alınması veya sigara kullanılması birçok laboratuar tetkikini etkilemektedir. Kortizol, demir, vitamin B12, folat, TSH testlerinde günlük biyolojik değişkenlik çok belirgin olabilir. Bu nedenle, özellikle bu testler başta olmak üzere laboratuar tetkikleri için SABAH KAN VERİLMESİ önerilir. *Fiziksel aktivitenin testler üzerine kısa ve uzun vadeli etkileri vardır. Egzersiz sonrası kısa süreli olarak laktat, CK, AST, LDH yükselir. Bu değişiklikler egzersiz sonlandırıldıktan kısa bir süre sonra normale döner. Egzersizin uzun süreli etkisi olarak CK, AST, LDH, plazma testesteronu, luteinizan hormonunu yükselttiği bilinmektedir. Bu nedenle tetkik için hastanemize gelmeden önce ağır ve zorlayıcı egzersizden kaçınılmalıdır, kan vermeden önce yarım saat kadar dinlenmiş olmanız önerilir. *Kanda glikoz, trigliserid, kolesterol ve elektrolitler (sodyum, potasyum, klor) gibi testler için kan örneği saatlik açlık sonrası alınmalıdır. Uzamış açlık değişik oranlarda bilirubin, trigliserid, glikoz düzeylerini değiştirmektedir. Et yenmesi plazma potasyumunu, trigliseridleri ve ALP enzimini yükseltir. Tüm bunlara ek olarak yemeklerden sonra kanda artan şilomikronlar serum veya plazmada bulanıklık yaparak ölçüm yapılan metotların yanlış sonuçlar vermesine neden olabilmektedir. Bazı gıdalar kan ve idrar test sonuçlarını etkilemektedir. Yüksek proteinli beslenme serumda üre, amonyak ve ürik asit değerlerini artırabilmektedir. Kan lipit paneli, folat, vitamin B12, magnezyum testleri için 12 saatlik açlık gerekmektedir.

9 *Genel olarak tüm testler için SAATLİK AÇLIK sonrası kan verilmesi laboratuarımız tarafından önerilmektedir. Test için kan vermeye gelmeden önceki gece saat 21:00'den sonra SU HARİÇ HİÇBİR ŞEY YEMEYİNİZ VE İÇMEYİNİZ! (su hariç oruç tutar gibi) İhtiyaç duyduğunuz miktarda su alabilirsiniz. Laboratuar testlerimize bir etkisi olmayacaktır. BU SURE BOYUNCA SİGARA, ÇAY KAHVEDEN SAKININIZ. *Alkol kullanımı plazma laktat, ürik asit ve trigliserid düzeylerini arttırabilmektedir. *Birçok ilaç laboratuar testlerini değişik biçimlerde etkileyebilmektedir. Kullandığınız ilaçlar hakkında doktorunuzdan bilgi isteyiniz. Düzenli kullandığınız ilaçlar var ise, doktorunuz almamanızı söylemediği sürece kesinlikle günlük düzeninizi bozmaksızın ilaçlarınıza devam ediniz. Bu nedenle; *Genel sağlık taraması laboratuar tetkikleri için saatlik açlık sonrası sabah kan verilmesi *Tetkik için hastanemize gelmeden önce ağır ve zorlayıcı egzersizden kaçınılması, kan vermeden önce yarım saat kadar dinlenilmesi *Gece saat 21:00'den sonra su hariç hiçbir şey yenilip içilmemesi *Düzenli kullanılan ilaçlar var ise kesilmeden önce doktora danışılması önerilir. * Ayrıca kanın hemolizli (kırmızı kan hücrelerinin parçalanmış olması) bulanık, (yüksek şilomikron düzeyi) ve ikterik (yüksek bilirubin düzeyi) olması laboratuarımızda yapılan tüm testlerin ölçümünü etkileyeceğinden sonuçların bu özellikler göz önünde bulundurularak değerlendirilmesi gerekmektedir. KANDA LİPİT (KOLESTEROL, TRİGLİSERİD, HDL -C) ANALİZİÖNCESİ BİLMENİZ GEREKENLER *En az 3 hafta süresince beslenme alışkanlıklarının değiştirilmemesi, kilonun sabit olarak korunması (ani kilo değişikliklerinden kaçınılması.) *12 saatlik açlık sonrası kan verilmesi, *Duygusal ve fiziksel stresten sakınılması, 3 gün öncesinden itibaren alkol alınmaması önerilir. 24 SAATLİK İDRAR TOPLANMASI Doktorunuz 24 saatlik idrarda bazı testler istemiş ise idrarın tam ve doğru olarak toplanmış olması ve tamamlandıktan sonra derhal çalışılacak laboratuara teslim edilmesi sonuçların güvenilirliğini etkilediğinden aşağıdaki kurallara uyunuz.

10 1-24 saatlik idrar toplamaya başlayacağınız sabah uyandıktan sonra ilk idrarınızı tuvalete boşaltın, saati not edin (örneğin sabah saat 08:00) 2-Bu andan itibaren tüm idrarınızı gündüz ve gece boyunca dikkatlice toplama kabına biriktirin. Ertesi sabahki idrarınızı da (örneğin ertesi sabah saat 08:00'deki idrarınız) toplama kabına ekleyerek idrar toplama işlemini tamamlayınız. 3-Bekletmeden laboratuara getiriniz. 4-Cuma ve Cumartesi günleri 24 saatlik idrar toplamayınız. NOT: *3-5 litrelik temiz ve kuru bir kap temin ediniz. Su için kullanılan pet şişeler en uygunudur, kola, deterjan gibi maddelerin konmuş olduğu kaplar kesinlikle uygun değildir. *Biriktirme süresince evin en serin yerinde, karanlık bir ortamda tutunuz. *İdrar toplama kabını siyah, ışık geçirmeyen bir poşet içinde hastaneye getiriniz. Her idrar ilavesinde tüm idrarı karıştırınız. *Birinci idrar toplama kabı dolarsa, başka idrar toplama kabına geçtiğinizde bir önceki kapta bulunan idrarın yaklaşık yarısını da bu kaba karıştırınız. 0 3 YAŞ ÇOCUKLARDA İDRAR TOPLANMASI 1-Üretra (idrarın geldiği delik) etrafını temizleyiniz. 2-Eczaneden temin edeceğiniz idrar toplama torbalarından (ağzı yapışkan kağıt ile kapalı, tek kullanımlık, steril plastik torbalar) birinin yapışkan bandını açarak üretra etrafına düzgünce yapıştırınız. 3-Torbayı yerinden oynatmadan çocuk bezi bağlayıp, giysileri giydirilip kendini rahat hissetmesi temin edilir. 4-Sık sık kontrol edilerek, her seferinde dolu torbadaki idrar yukarıda bahsedilen kurallar içinde temin edilen saklama kabına eklenerek yeni bir torba takılır. Yukarıda belirtilen kuralları dikkatlice okuyarak eksiksiz uygulayınız. ŞEKER YÜKLEME TESTLERİ gebelik haftaları arasında, gebelik diyabeti (şeker hastalığı) için 50 gram şeker yükleme testi yapılmaktadır. 50 gram şeker testi anormal olan hastalar ile aşağıdaki risk faktörlerine sahip hastalarda 100 gram şeker yükleme testi yapılır. Gebelik diyabeti için risk faktörleri şunlardır: *Aşırı kilo *Ailede şeker hastalığı bulunması *30 yaşın üzerinde olma *Daha önceki gebelikte şeker hastalığı olması

11 *Daha önce büyük bebek doğurmuş olma hikayesi *Kötü gebelik sonuçlarının varlığı *Çoğul gebelik Bu risk faktörleri varlığında gebelik haftaları beklenmeden ilk başvuru anında 100 gramlık şeker yükleme testi yapılır. Normal çıkması halinde bu test haftalar arasında tekrarlanır. Şeker yükleme testi için gelirken bilinmesi gerekenler Şeker yükleme testlerinde hastadan yoğun şeker içeren bir su içmesi istenir. 50 gram şeker yükleme testi: Hastanın aç olması gerekli değildir. Sadece hafif bir kahvaltı yeterlidir. Şekerli su içildikten 1 saat sonra hastadan kan alınır. 75 gram şeker yükleme testi: Hastanın aç olması gereklidir. OGGT 75 gram glikoz ile yapılır ve 2. saat plazma glukoz değerine bakılarak tanı konulur. Hastanın kahvaltı yapmadan aç gelmesi gereklidir. İlk önce açlık kan şekerine bakılır, şekerli su içildikten sonra 2. saatte kan alınır. OGTT (oral glikoz tolerans testi) Şeker yükleme testi için, test öncesi 3 gün yeteri kadar karbonhidrat almak (en az 150 gram/gün karbonhidrat) ve bu testi etkileyecek ilaç almamak ve test sırasında sigara içmemek gerekir. OGTT, açlık kan şekeri 100 ila 126 mg/dl arasında olan kişilere yapılır. Açlık kan şekeri 126 ve üzerinde ise yapmaya gerek yoktur çünkü açlık kan şekerinin 126 ve üzerinde olması şeker hastalığı var anlamına gelmektedir. 2.7 BİYOKİMYA LABORATUVARINDA ÇALIŞILAN TESTLER 1-Tüm rutin test sonuçları aynı gün saat den sonra verilecektir 2-Acil hasta sonuçları otomasyon sistemi ile sonuçlar çıkıp onaylandıktan itibaren hastanın doktorları tarafından bilgisayar ekranında görülebilir ve printer çıktısı alabilirler. Hasta yakınları hemogram, TİT ve acil biyokimya sonuçlarını 1 saat içinde printer çıktısı olarak alabilirler. 3-Tüm referans değerleri yaş ve cinsiyet gruplarına göre düzenlenmiştir. 4-Laboratuar ile ilgili hatalar tespit edilince ana bina için 1441 veya 1511, ek bina için 1066 dahili laboratuar telefonu aranmalıdır. 5-Rutin çalışılan hastaların numuneleri mesai bitimine kadar saklanmaktadır. Tekrarlanacak testler bu süre içinde bu numunelerden veya gerek görülürse hastadan yeni numune alınarak çalışılır.

12 ALANİN AMİNOTRANSFERAZ ALT, serum glutamik pirüvik transaminaz, (SGPT) Spektrofotometrik Rapor Zamanı Rutin saat 14:00, acil 1 saat sonra Hemoliz 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºC 48 saat Referans Aralığı Yetişkin :5-33 U/L Çocuklar ve adölesanlar; <1 yaş: <56 U/L 1-3 yaş: <29 U/L 4-6 yaş: <29 U/L 7-12 yaş: <37 U/L yaş: <37 U/L Hastadan açlık kanı alınmalıdır ALBUMİN Numune Türü Numune Miktarı Numune Kabı Çalışma Zamanı Rapor Zamanı Referans Aralığı Spektrofotometrik Serum 1mL Kırmızı kapaklı veya sarı kapaklı jelli tüp Her gün Rutin saat 14:00, acil 1 saat sonra Hemoliz, lipemi 20-25ºC de 8 saat, 2-8 ºC de 7 gün g/dl Hastadan açlık kanı alınmalıdır ALFA FETOPROTEİN α-fetoprotein, AFP Rapor Zamanı Rutin saat 14:00, acil 1 saat sonra Hemoliz, lipemi 20-25ºC de 8 saat, 2-8 ºC de 48 saat Referans Aralığı 0-7 ng/ml Çocuklar; <30 gün ,000 IU/mL 1 3 ay IU/mL 4 ay 18 yaş <9.96 IU/mL ALKALEN FOSFATAZ ALP Spektrofotometrik, enzimatik,kinetik

13 Numune türü Serum Rapor Zamanı Rutin saat 14:00, acil 1 saat sonra Hemoliz, lipemi 20-25ºC de 8 saat, 2-8 ºC 7 Gün Referans Aralığı Yetişkinler : U/L Çocuklar ve adölesanlar ; 1 gün:< 250 U/L 2-5 gün:<231 U/L 6 gün- 6 ay: <449 U/L 7-12 ay: <462 U/L 1-3 yaş: <281 U/L 4-6 yaş: <269 U/L 7-12 yaş: <300 U/L yaş kız : <187 U/L yaş Erkek:<390 U/L Hastadan açlık kanı alınmalı AKTİVE PARSİYEL TROMBOPLASTİN ZAMANI APTT Koagülometrik Numune Türü Sitratlı plazma Numune Miktarı 500 µl Numune Kabı Mavi kapaklı tüp Rapor Zamanı Aynı gün 1 saat sonra Hemoliz, pıhtı, uygun olmayan kan seviyesi, oda ısısında 2 saatten fazla beklemiş numune 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºC 48 saat Referans Aralığı Sn Panik değer Üst sınır; 78 sn Hasta heparin kullanıyorsa bir sonraki doz dan 1 saat önce numune alınmalıdır. Heparin uygulanan koldan kan alınmamalıdır. AMİLAZ Spektrofotometrik, enzimatik, kinetik Rapor Zamanı Rutin saat 14:00, acil 1 saat sonra Aşırı Hemoliz, lipemi 20-25ºC de 8 saat, 2-8 ºC de 7 gün Referans Aralığı U/L Panik değer Üst sınır; 200 U/L Hastadan açlık kanı alınmalıdır. ANTİ TİROGLOBULİN ANTİ TG, Troglobulin antikorları

14 Çlışma Zamanı Perşembe Rapor Zamanı Saat 14:00 Aşırı hemoliz, lipemi, ikter ºC de 8 saat, 2-8ºC 48 saat Referans Aralığı U/mL ANTİ TPO Numune Kabı Kırmızı kapaklıveya sarı kapaklı jelli tüp Çalışma Zamanı Perşembe Rapor Zamanı Saat 14:00 Hemoliz, lipemi, ikter ºC de 8 saat, 2-8ºC 48 saat Referans Aralığı 0-34 U/mL ASPARTAT AMİNOTRANSFERAZ AST, serum glutamat oksolaasetat transaminaz (SGOT) Spektrofotometrik, enzimatik, kinetik Rapor Zamanı Rutin saat 14:00, acil 1 saat sonra 20-25ºC de 8 saat,2-8 ºC 48 saat Hemoliz Referans Aralığı Yetişkinler: 5-32 U/L Çocuklar ve adölesanlar ; <1yaş: <58 U/L 1-3 yaş: <59 U/L 4-6 yaş: <48 U/L 7-12 yaş: <44 U/L yaş: <39 U/L Hastadan açlık kanı alınmalıdır ASO Antistreptolizin-O İmmünoturbidimetrik Numune Miktarı 1 ml kan Rapor Zamanı : Aynı gün saat 14:00 Hemoliz, lipemi, ikter 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºC de 7 Gün Referans Aralığı U/ml Çocuklar; <6 yaş: <150 U/ml 6-18 yaş: U/ml BETA -HCG

15 Gebelik testi, ß- hcg Rapor Zamanı Rutin saat 14:00, acil 1 saat sonra Hemoliz, lipemi, ikter Referans aralığı Gebe olmayan < Hafta 5-50 IU/L 1-2 Hafta IU/L 2-3 Hafta 100-5,000 IU/L 3-4 Hafta ,000 IU/L 4-5 Hafta 1,000-50,000 IU/L 5-6 Hafta 10, ,000 IU/L 6-8 Hafta IU/L 2-3 Ay IU/L BİLİRUBİN (DİREK) Numune Türü Numune miktarı Numune Kabı Çalışma Zamanı Rapor Zamanı Referans Aralığı Konjuge bilirubin Spektrofotometrik Serum 1 ml Kırmızı kapaklı veya sarı kapaklı jelli tüp Her gün Rutin saat 14:00, acil 1 saat sonra Hemoliz 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºC 7 Gün mg/dl Yenidoğanlar: <0.6 mg/dl Hastadan açlık kanı alınmalıdır. BİLİRUBİN (TOTAL) Spektrofotometrik Rapor Zamanı Rutin saat 14:00, acil 1 saat sonra Hemoliz 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºC 7 Gün Referans Aralığı mg/dl Prematüre yenidoğanlar; 1 gün: <8.2 mg/dl 2 gün: <12 mg/dl 3-5 gün: <24 mg/dl >4 hafta: <1.5 mg/dl Yenidoğanlar (zamanında) ;

16 >1 ay: <1 mg/dl 1 gün: <8.7 mg/dl 2 gün: <11.3 mg/dl 3 gün: <12.7 mg/dl 4-6 gün: <12.6 mg/dl Hastadan açlık kanı alınmalıdır. Pro BNP Numune Türü Numune Miktarı Numune Kabı Çalışma Zamanı Rapor Zamanı Referans Aralığı İmmünometrik Serum veya plazma 1 ml Kırmızı kapaklı veya sarı kapaklı jelli tüp Her gün 1 saat ( Acil test ) sonra Hemoliz, lipemi, ikterus 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºC 7 Gün 0-450pg7ml Biyotin tedavisi alanlar testden 8 saat önce ilacı kesmelidir. CA 125 Karbohidrat antijen 125 Numune Kabı Kırmızı kapaklı veya sarı kapaklı Jelli tüp Hemoliz, lipemi, ikter 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºC de 24 saat Referans Aralığı 0-35 U/mL Ovulasyon ve menstrüasyon dönemleri dikkate alınmalıdır. CA Karbonhidrat antijen 15-3 Hemoliz, lipemi, ikter 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºC de 48 saat Referans Aralığı 0-25 U/mL Normal popülasyonda kanser taraması amacıyla kullanılmamalıdır. Karaciğer ve memenin bening hastalıklarında yükseklik saptanabilir CA Kanser antijen 19-9, Karbohidrat antijen 19-9

17 Numune Kabı Kırmızı kapaklı veya sarı kapaklı Jelli tüp Hemoliz, lipemi, ikter 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºC'de 48 saat Referans Aralığı 0-27 U/L Normal popülasyonda kanser taraması amacıyla kullanılmamalıdır. Kadınlarda erkeklere göre daha yüksektir. CEA Karsinoembriyonik antijen Çalışma Zaman Her gün Hemoliz, lipemi, ikter 2-8ºC de 8 saat, -20ºC de 48 saat Referans Aralığı Sigara içenler:0-5.5 ng/ml, Sigara içmeyenler:0-3.8 ng/ml Normal popülasyonda kanser taraması amacıyla kullanılmamalıdır. D - DİMER Fibrin yıkım ürünleri Koagülometrik Numune Türü Plazma Numune Kabı Mavi kapaklı tüp Rapor Zamanı 1 saat ( Acil test ) sonra Uygun olmayan tüp ve kan, hemoliz, pıhtı, soğuk zincirle gelmemesi 20-25ºC de 4 saat, 2-8ºC de 24 saat, -20 ºC de 1 Ay Referans Aralığı ng/ml Numune alındıktan sonra tüp hemoliz edilmeden buz aküsüne sabitlenerek gönderilmelidir. DEMİR Fe Spektrofotometrik 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºC de 7 Gün Hemoliz Referans Aralığı KADIN: µg/dl ERKEK: µg/dl Çocuklar ; 1 30 gün kız µg/dl, Erkek µg/dl 1 12 ay kız µg/dl, Erkek µg/dl 1 3 yaş kız µg/dl, Erkek µg/dl

18 4 6 yaş kız µg/dl, Erkek µg/dl 7 9 yaş kız µg/dl, Erkek µg/dl yaş kız µg/dl, Erkek µg/dl yaş kız µg/dl, Erkek µg/dl yaş kız µg/dl, Erkek µg/dl, Hastadan açlık kanı alınmalıdır. Diurnal varyasyonu nedeniyle sabahları maksimum düzeyde olduğundan örnekler sabah saatlerde alınmalıdır (Düşük demir düzeyleri lökositozun eşlik ettiği akut demir eksikliğini göstermektedir). DEMİR BAĞLAMA KAPASİTESİ Total Iron Binding Capacity (TIBC) Spektrofotometrik Rapor Zamanı Aynı günsaat 14:00 Hemoliz 20-25ºC de 8 saat, 2-8 ºC de 7 Gün Referans Aralığı mg/dl Hastadan açlık kanı alınmalıdır.sabah örneği tercih edilmelidir. DİGOKSİN Latex-enhanced immunoturbidimetric Rapor Zamanı 1 saat ( Acil test ) sonra Hemoliz 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºde 7 Gün Referans Aralığı ng/ml Panik değer Üst sınır; 3 ng/ml Son dozdan 8-12 saat sonrakanalınmalıdır. Hastanın son ilaç kullanma zamanı ve dozu belirtilmelidir. ERİTROSİT SEDİMENTASYON HIZI Sedimentasyon, ESR Westergreen yöntemiyle uyumlu otomatize sistem Numune Türü Sitratlı kan Numune Miktarı Tüp üzerinde işaretli bölüme kadar Numune Kabı Siyah kapaklı tüp Hemoliz, pıhtı, lipemi, uzun süre bekletilmiş ve gereken miktardan az ya da fazla alınmış numuneler ºC de 2 saat Referans Aralığı KADIN: 0-20 mm / saat ERKEK: 0-15 mm / saat Yüksek oda ısısı ESR yi arttırırken, düşük oda sıcaklığı ve kan örneğinin pıhtılaşması(test 2

19 saat içinde yapılmaz ise) gibi teknik hatalar ise ESR yi azaltır. ESTRADİOL 17-ß- estradiol, E2 Numune Kabı Kırmızı kapaklı veya sarı kapakılı Jelli tüp 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºC 48 saat, -20 de 6 Ay Hemoliz, lipemi, ikter Referans Aralığı ERKEK: pg/ml KADIN: Foliküler faz pg/ml Midsiklus pg/ml Luteal faz pg/ml Postmenapozal 5-55 pg/ml Gebelik 1.trimester: pg/ml 1-10 yaş kız çocuğu: 6-27 pg/ml 1-10 yaş erkek çocuğu : 5-20 pg/ml ETANOL Numune Türü Numune Miktarı Numune Kabı Çalışma Zamanı Rapor Zamanı Referans Aralığı Kan alkol düzeyi Spektrofotometrik Serum 1 ml Kırmızı kapaklı veya sarı kapakılı Jelli tüp Her gün 1 saat (Acil test) sonra Hemoliz 2-8ºC 3 gün 0-50 mg/dl FENİTOİN Epdantoin Latex enhanced immunoturbidimetric Rapor Zamanı 1 saat ( Acil test ) sonra Hemoliz 20-25ºC de 24 saat, 2-8ºde 1 Ay Referans Aralığı µg/ml Panik değer Üst sınır;22 µg/ml Hastanın son ilaç kullanma zamanı ve dozu belirtilmelidir. FERRİTİN

20 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºC de 48 saat Hemoliz, lipemi, ikter Referans Aralığı KADIN: ng/ml ERKEK: ng/ml Çocuklar ve adölesanlar; <1 yaş: ng/ml 1-3 yaş : 6-67 ng/ml 4-6 yaş: 4-67 ng/ml 7-12 yaş kız : 7-84 ng/ml 7-12 yaş erkek: ng/ml yaş kız : ng/ml yaç erkek: ng/ml Ferritin bir akut faz reaktanıdır. Hepatik bozukluk, malignensi ve enflamatuar durumlarda normal serum ferritin değerleri demir eksikliği ekarte etmek için kullanılamaz. FİBRİNOJEN Faktör I Koagülometrik Numune Türü Sitratlı plazma Numune Miktarı 500µL Numune Kabı Mavi kapaklı tüp Rapor Zamanı Rutin saat 14:00, acil 1 saat sonra 20-25ºC de 24 saat, 2-8ºC de 5 Gün Red Kriter Uygun olmayan kan / antikoagülan oranları, pıhtılı, hemolizli Referans Aralığı mg/dl Panik değer Alt sınır; 100 mg/dl Üst sınır; 700 mg/dl FOLİK ASİT Folat Hemoliz, lipemi, ikter 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºC de 48 saat, -20 de 30 Gün Referans Aralığı ng/ml Hastadan açlık kanı alınmalıdır. FOLİKÜL STİMÜLAN HORMON FSH, Follitropin, Pitüiter gonadotropin

21 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºC de 48 saat Hemoliz, lipemi, ikter Referans Aralığı ERKEK: yaş IU/L KADIN: Foliküler faz: IU/L Midsiklus peak: IU/L Luteal faz: IU/L Postmenapozal : IU/L FOSFOR İnorganik fosfor, Fosfat, P, PO4 Spektrofotometrik 20-25ºC de 8 saat, 2-8 ºC de 4 Gün Hemoliz, lipemi, ikter Referans Aralığı mg/dl Çocuklar; 1 30 gün mg/dl 1 12 ay mg/dl 1 3yaş mg/dl 4 6yaş mg/dl 7 9yaş mg/dl yaş mg/dl yaş mg/dl yaş mg/dl Panik değer Alt sınır; 1 mg/dl Üst sınır; 9 mg/dl Hastadan açlık kanı alınmalıdır. GAMA GLUTAMİL TRANSFERAZ GAMA GLUTAMİL TRANSFERAZ GGT, Gama GT Spektrofotometrik,Enzimatik-Kinetik Numune Miktarı 1 m L Rapor Zamanı Rutin aynı gün saat 14:00, acil 1 saat sonra 20-25ºC de 8 saat, 2-8 ºC de 7 Gün Red Kriter Hemoliz, lipemi, ikter Referans Aralığı KADIN:5-36 U/L ERKEK: 8-61 U/L Çocuklar ve adölesanlar; <1 yaş: < 203 U/L 1-3 yaş: <87 U/L 4-6 yaş: <26 U/L

22 7-12 yaş: <31 U/L yaş: <29 U/L GLUKOZ (KAN) Açlık kan şekeri, AKŞ Spektrofotometrik, Enzimatik Rapor Zamanı Rutin aynı gün saat 14:00, acil 1 saat sonra Hemoliz 20-25ºC de kanda saatte 10 mg/dl düşer, 20-25ºC de serumda 8 saat, 2-8ºC de 72 saat Referans Aralığı mg/dl Panik değer Alt sınır; 40 mg/dl Üst sınır; 450 mg/dl Hastadan en az saatlik açlık kanı alınmalıdır. HEMOGLOBİN A1C HbA1C, Glukohemoglobin, Glikozile Hb HPLC Numune Türü EDTA lı tam kan Numune Kabı Mor kapaklı tüp (EDTA) Numune Hemoliz, pıhtı, uygun olmayan kan seviyesi 20-25ºC de 3 Gün, 2-8ºC de 7 gün, -20ºC 6 Ay Referans Aralığı Normal: % Prediyabet: % Diyabet:>6.5 % Hastadan açlık kanı alınması tercih edilir. HDL KOLESTEROL HDL, HDL-C Spektrofotometrik, enzimatik Hemoliz 20-25ºCde 8 saat, 2-8ºC de 7 Gün Referans Aralığı mg/dl Hastadan.açlık kanı alınmalıdır. En az 24 saat alkol alınmamış olmalıdır. hs-crp (High Sensitive) Yüksek Duyarlı CRP İmmünotürbidimetrik

23 Rapor Zamanı Rutinaynı gün saat 14:00, acil 1 saat sonra Red Kriter Hemoliz 20-25ºC de 15 Gün, 4-8ºC de 2 Ay Referans Aralığı mg/dl Nonspesifik bir akut faz reaktanıdır. Enfeksi yon ve enflamasyonların değerlendirilmesinde kullanılır. Yüksekliği koroner kalp hastalığı riskinin erken bir göstergesi olduğundan, koroner kalp hastalığı için risk taraması amacıyla da kullanılır. İMMÜNGLOBULİN E IgE (Total) Enzimatik-labeled hemiluminescent Immunometric assay Red Kriter Hemoliz, lipemi, ikter 2-8ºC de 3 Gün,-20 ºC de 6 Ay Referans Aralığı Yeni doğan:0-1.5 IU/ml yaş:<15iu/ml 1-5 yaş:<60iu/ml 6-9 yaş:<90iu/ml yaş:<200iu/ml Yetişkin:<100IU/ml KALSİYUM (KAN) Ca Spektrofotometrik Rapor Zamanı Rutin aynı gün saat 14:00, acil 1 saat sonra Numune Ret Kriteri Hemoliz ºC de 8 saat, 2-8ºC de 7 Gün Referans Aralığı mg/dl Çocuklar; <10 gün: mg/dl 11 gün- 2 yaş: 9-11 mg/dl 3 yaş-12 yaş: mg/dl yaş: mg/dl Panik değer Alt sınır; 6 mg/dl Üst sınır; 13 mg/dl

24 KALSİYUM (İDRAR) Ca Spektrofotometrik Numune Türü 24 saatlik idrar Numune Alma 24 saat toplanan idrar, soğuk ortamda toplanmalı ve gönderilmelidir. 24 saatlik idrar miktarıbelirtilmelidir Ret Kriteri Uygun toplanmayan idrar ºCde 8 saat, 2-8ºC de 7 Gün Referans Aralığı mg/gün KAN GAZI ISE Teknolojisi Numune Türü Arter kanı Numune Miktarı 2 ml Numune Kabı Kan gazı enjektörü (Heparinli) Çlışma Zamanı Her gün Rapor Zamanı 10 dakika ( Acil test ) Heparinli olmayan kan,pıhtılı kan, yetersiz kan 30 dakika içinde bakılması gerekir Referans Aralığı ph pco mm Hg po mmhg chb g/dl Hct g/dl so2 >96 % (0.96) FO2Hb >96 % (0.96) FCOHb <2.0 % (0.02) FMetHb <1.5 % (0.015) FHHb % ( ) Na mmol/l K mmol/l Ca(i) mmol/l CI mmol/l Glucose mg/dl Lactate 1.8 mmol/l Panik değer Alt sınır Üst sınır PH PCO2 19 mmhg 67 mmhg İyonize Kalsiyum 0.8 mmol/l 1.54 mmol/l PO2 43 mmhg KARBAMAZEPİN Numune Türü Numune Miktar Numune Kabı Tegretol İmmunoturbidimetrik Serum 1 ml Kırmızı kapaklı veya sarı kapaklı jelli tüp

25 Çalışma Zamanı Rapor Zamanı Ret Kriteri Referans Aralığı Panik değer KLORÜR (KAN) Numune Türü Numune Miktarı Numune Kabı Çalışma Zamanı Rapor Zamanı Ret Kriteri Referans Aralığı Panik değer Perşembe 1 saat ( Acil test) sonra Hemoliz 20-25ºC de 2 Gün, 4-8ºC de 7 Gün µg/ml Üst sınır;15 µg/ml Hastanın son ilaç kullanma zamanı ve dozu belirtilmelidir. Cl Spektrofotometrik Serum 1 ml Kırmızı kapaklı veya sarı kapaklı jelli tüp Her gün Rutin aynı gün saat 14:00, acil 1 saat sonra Hemoliz 20-25ºCde 8 saat meq/l Alt sınır; 80 meq/lüst sınır; 120 meq/l KLORÜR ( BOS ) Eş Anlaml CI Spektrofotometrik Numune Türü BOS Numune Kabı Kırmızı kapaklı tüp 20-25ºC de 24 saat,2-8ºc de 7 Gün KLORÜR ( İDRAR ) CI Spektrofotometrik Numune Türü 24 saatlik idrar Numune Kabı Soğuk ortamda saklanmalı ve gönderilmelidir. 24 saatlik idrar miktarı bildirilmelidir. Yanlış toplanan idrar 2-8ºC de 7 Gün Referans Aralığı meq/l KOLESTROL (TOTAL) Total kolestrol Spektrofotometrik

26 20-25ºC 8 saat, 2-8ºC 48 saat Referans Aralığı mg/dl İdeal kan alma şartları; son üç haftada diyette değişiklik yapılmaması, stabil vücut ağırlığı ve 12 saat açlık. KREATİN KİNAZ CK, Total Kreatin kinaz, CPK Spektrofotometrik, kinetik Rapor Zamanı Rutin saat 14:00, acil 1 saat sonra Ret Kriteri Hemoliz C de 24 saat, 2-8 C de 7 Referans Aralığı KADIN: U/L ERKEK: U/L Çocuklar ve adölesanlar; 1 gün: <712 U/L 2-5 gün: <652 U/L 6 gün- 6 ay: <295 U/L 7-12 ay : <203 U/L 1-3 yaş: <228 U/L 4-6 yaş: <149 U/L 7-12 yaş kız çocuğu: <154 U/L 7-12 yaş erkek çocuğu. <247 U/L yaş kız çocuğu: <123 U/L yaş erkek çocuğu:<270 U/L Hastadan açlık kanı alınmalıdır KREATİN KİNAZ-MB CK-MB(İMMUNİNHİBİSYON) Spektrofotometrik Rapor Zamanı Rutin aynı gün saat 14:00 acil 1 saat sonra Hemoliz C de 24 saat, 2-8 C de 7 Gün Referans Aralığı 3-25 U/L KREATİNİN (KAN) Spektrofotometrik Rapor Zamanı Rutin aynı gün saat 14:00, acil 1 saat sonra Hemoliz C de 8 saat 2-8 C de 48 saat Referans Aralığı KADIN: mg/dl

27 ERKEK: mg/dl Prematüre yenidoğan: <1.04 Zamanında yenidoğan: <0.85 Çocuklar; 2-12 ay: <0.42 mg/dl 1-2 yaş:<0.41 mg/dl 3-4 yaş:<0.47 mg/dl 5-6 yaş:<0.59 mg/dl 7-8 yaş:<0.60 mg/dl 9-10 yaş:<0.73 mg/dl yaş:<0.79 mg/dl yaş: <0.87 mg/dl Panik değer Üst sınır; 5 mg/dl ( Diyaliz hastaları dışında ) KREATİNİN (İDRAR) Spektrofotometrik, kinetik Numune Türü 24 saatlik idrar Numune Kabı 24 saatlik idrar soğuk ortamda saklanmalı ve gönderilmelidir. 6N HCI veya borik asit üzerine toplanan idrarlarda kabul edilir. İdrar miktarı belirtilmelidir. Uygun toplanmayan idrar C de 8 saat, 2-8 C de 48 saat Referans Aralık KADIN: mg/gün ERKEK: mg/gün KREATİNİN KLİRENSİ Spektrofotometrik, kinetik ve 24 saatlik idrar idrar ve 1 ml serum Numune Kabı 24 saatlik idrar soğuk ortamda saklanmalı ve gönderilmelidir.6n HCI veya borik asit üzerine toplanan idrarlar da kabul edilir. İdrar miktarı belirtilmelidir. Ret Kriteri Uygun toplanmayan idrar Referans Aralığı ml/dk Test süresince çay ve kahve içilmemeli,herhangi bir ilaç kullanılmamalı, egzersiz yapılmamalıdır. LAKTAT DEHİDROGENAZ (KAN) LDH, LD, Laktik asit dehidrogenaz Spektrofotometrik, enzimatik-kinetik

28 Rapor Zamanı Rutin aynı gün saat 14:00, acil 1 saat sonra Hemoliz 20-25ºC de 8 saat, 2-8 ºC de 7 Gün Referans Aralığı U/L Yenidoğanlar: 4-20 gün: <600 U/L <1 yaş: <451 U/L 2-15 yaş çocuk: <300 U/L Hastadan açlık kanı alınması tercih edilir. LAKTAT DEHİDROGENAZ ( BOS, MAYİ) Spektrofotometrik, enzimatik-kinetik Numune Türü Bos, Mayi Numune Kabı Kırmızı kapaklı tüp, jelsiz tüp 20-25ºC de 24 saat, 2-8ºC de 7 Gün LDL KOLESTEROL LDL-C Spektrofotometrik, enzimatik Numune Tür Serum 20-25ºC de 8 saat, 2-8 ºC de 7 Gün Referans Aralığı mg/dl Hastadan açlık kanı alınmalıdır. LİPAZ Triaçilgliserol açilhidrolaz Colorimetric rate Numune kabı Kırmızı kapaklı veya sarı kapaklı jelli tüp Rapor Zamanı 1 saat ( Acil test ) sonra 20-25ºC de 24 saat, 2-8 ºC de 7 Gün Rerferans Aralığı U/L Yenidoğanlar:<34 U/L 12 yaş altı çocuklar: <31 U/L yaş: <55 U/L LİTYUM Li Colorimetric rate Numune kabı Kırmızı kapaklı veya sarı kapaklı jelli tüp Çalışma Zamanı Cuma Rapor Zamanı Rutinsaat 14:00, acil 1 saat sonra

29 25-25ºC de 24 saat, 2-8 ºC de 7 Gün, (-15)-(-25) ºC de 6 ay Rerferans Aralığı mmol/l Hastanın son ilaç kullanma zamanı ve dozu belirtilmelidir. LUTEİNİZAN HORMON Luteotropin, LH Hemoliz, lipemi, ikter 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºC de 48 saat Referans Aralığı KADIN: Foliküler faz IU/L Ovulatuar:14-96IU/L Luteal faz IU/L Postmenopozal IU/L ERKEK: IU Diurnal varyasyonu vardır.özellikle pubertede uykuda salınan LH miktarı daha fazladır. MAGNEZYUM lar Mg Spektrofotometrik Rapor Zamanı Rutin aynı gün saat 14:00, acil 1 saat sonra Hemoliz 20-25ºC de 24 saat, 2-8 ºC de 7 Gün Referans Aralığı mg/dl Yenidoğan: ay-6 yaş: yaş: yaş: Panik değer Alt sınır; 1 mg/dl Üst sınır; 5 mg/dl Hastadan açlık kanı alınmalıdır. MİKRO ALBÜMİN PEG enhanced immunoturbidimetrik Numune Türü 24 saatlik idrar, spot idrar Numune Miktarı 5 ml Numune kabı Soğuk ortamda saklanmalı ve gönderilmelidir, 24 saatlik idrar miktarı belirtilmelidir. Referans Aralığı 24 saatlik idrar <30 mg/gün Spot idrar <30 mg/g kreatinin İdrardaki albumin düzeyini gösterir. Böbrek hastalıkları için erken bir gösterge olduğundan, özellikle diabetik nefropati ve hipertansiyonun erken tanı ve takibinde değerlidir. MİKROPROTEİN ( BOS )

30 Spektrofotometrik Numune Türü BOS Numune Miktarı 200µL Numune kabı Jelsiz düz tüp BOS un hemorajik olması 2-8ºC de 72 saat Referans Aralığı 8-32 mg/dl Merkezi sinir sistemi hastalıklarının değerlendirilmesinde kullanılır. Menenjit ve ensefalomyelit gibi kan-beyin bariyerinin bozulduğu durumlarda BOS total protein düzeyi yükselir. MİKROPROTEİN (İDRAR ) Spektrofotometrik Numune Türü 24 saatlik idrar Numune kabı Soğuk ortamda saklanmalı ve gönderilmelidir, 24 saatlik idrar miktarı belirtilmelidir. 2-8ºC de 72 saat Referans Aralığı 1-14 mg/dl Böbrek fonksiyonlarının takibinde kullanılır. Glomerüler ve tübüler zedelenmeler ile aşırı üretime bağlı olarak ör.gammopatiler) proteinüri oluşabilir. Nefrotik sendrom, diabetik nefropati, multiple myeloma, monok lonal gammopatiler, renal tübüler fonksiyon bozuklukları ve üriner sistem fonksiyon ve maligniteleri idrarla atılan total protein mik tarında artışa neden olur. Ayrıca egzersiz, ateş ve gebelik geçici, menstrüasyona bağlı kanama, prostatik sıvılar, semen ve alkali idrar yanlış yüksek sonuçlara neden olabilir. ORAL GLUKOZ TOLERANS TESTİ OGTT, Şeker yükleme testi Spektrofotometrik Hemoliz, yetersiz numune, test kurallarına uyulmaması. Hasta aç olarak gelmeli ( Randevu alınmalıdır.) PARATİROİD HORMON (İNTAKT) PTH, Parathyrin, Parathormon 20-25ºC de 4 saat, 2-8ºC de 48 saat Hemoliz, lipemi, ikter ve numunenin 1 saatten fazla oda sıcaklığında beklemesi

31 Referans Aralığı pg/ml 2-4 yaş kız: pg/ml Erkek: pg/ml 5-6 yaş kız:1-13 pg/ml Erkek: pg/ml 7-8 yaş kız: pg/ml Erkek: pg/ml 9-10 yaş kız: 2-30 pg/ml Erkek: pg/ml yaş kız: pg/ml Erkek: pg/ml yaş kız: pg/ml Erkek: pg/ml yaş kız: pg/ml Erkek: pg/ml POTASYUM (KAN) K+ ISE Rapor Zamanı Rutin aynı gün saat 14:00, acil 1 saat sonra Hemoliz, lipemi 20-25ºC de 24 saat, 2-8 ºC de 7 Gün Referans Aralığı meq/l Panik değer Alt sınır; 2.5 meq/l Üst sınır; 6.5 meq/l Diurnal varyasyonu vardır.sabah 08:00 de maksimum, akşam 22:00 de ise minimum düzeydedir. POTASYUM (BOS) ISE Numune Türü BOS Numune Kabı Kırmızı kapaklı tüp, jelsiz düz tüp 20-25ºC de 24 saat, 2-8 ºC de 7 Gün POTASYUM (İDRAR) ISE Numune Türü 24 saatlik idrar Numune Kabı Soğuk ortamda saklanmalı ve gönderilmelidir. 24 saatlik idrar miktarı belirtilmelidir ºC de 24 saat,2-8 ºC de 7 Gün Referans Aralığı meq/l PROGESTERON Numune Türü C-21 steroid, P4 Serum

32 Çalışma Zamnı Her gün Rapor Zaman Aynı gün saat 14:00 Hemoliz, lipemi, ikter 20-25ºC de 8 saat, 2-8 ºC de 48 saat Referans Aralığı ERKEK: ng/ml KADIN: Folikül faz ng/ml Ovulasyon :0.8-3 ng/ml Luteal faz ng/ml Post menopoz ng/ml 17-OH progesteronun yüksek konsantrasyonu bazı analizlerde progesteronun yalancı yüksekliğine sebep olabilir. PROCALCİTONİN PCT Çalışma Zamnı Perşembe Rapor Zamanı Saat 14:00 Hemoliz, lipemi, ikter 2-8 ºC Referans Aralığı < 0.5 ng/ml >2 ng/ml yüksek riskte ağır sepsis veya septik şok PROLAKTİN PRL Aşırı hemoliz, lipemi, ikter 20-25ºC de 8 saat, 2-8 ºC de 8 saat, -20ºC de 48 saat Referans Aralığı ERKEK: ng/ml KADIN: Hamile olmayan ng/ml Çocuklar ve adölesanlar; 1-12 ay kız : ng/ml Erkek: ng/ml 1-3 yaş kız: ng/ml Erkek:2,3-13,2 ng/ml 4-6 yaş kız: ng/ml Erkek: ng/ml 7-9 yaş kız: ng/ml Erkek: ng/ml yaş kız: ng/ml Erkek: ng/ml yaş kız: ng/ml Erkek: ng/ml yaş kız: ng/m L Erkek: ng/ml Uyku, stres, egzersiz, gebelik ve koitus sonrasında prolaktin düzeyi artar.sabahları prolaktin düzeyi en üst seviyede bulunur.bu nedenle hasta uyandıktan 3-4 saat sonra örnek alınmalıdır. Ayrıca hastanın aç olması tercih edilir. Kadınlarda ve erkeklerde artmış prolaktin düzeyinin en yaygın sebebi bir ilacın yan etkisidir.

33 PROSTAT SPESİFİK ANTİJEN PSA (Serbest veya total) Numune kabı Kırmızı kapaklı veya sarı kapaklı jelli tüp Hemoliz, lipemi, ikter 2-8 C de 24 saat, -20 C de 5 ay Referans Aralığı Serbest PSA:<3.3 ng/ml Total PSA: ng/ml Rektal muayene ve sonda uygulamasından sonra numune alınması için 72 saat beklenmelidir. PSA değerleri günden güne değişebilir ve yaşla birlikte artar. PROTROMBİN ZAMANI PT, PTZ Koagülometrik Numune Türü Plazma (sitrat) Numune Kabı Mavi kapaklı tüp Rapor Zamanı Rutin saat 14:00, acil 1 saat sonra Hemoliz, pıhtı, heparinli numuneler ve uygun olmayan kan-antikoagülan oranları 20-25ºC de 4 saat, 2-8ºC de 24 saat Referans Aralığı sn Panik değer Üst sınır;30 sn Numune oda ısısında 4 saatten fazla beklememelidir. RETİKÜLOSİT SAYISI Laser, Optik, Kolorimetrik ölçüm Numune Türü EDTA lı tam kan Numune Kabı Mor kapaklı tüp Rapor Zamanı Aynı gün saat 16:00 Pıhtı, hemoliz 20-25ºC de 8 saat Referans Aralığı Retikülosit % Retikülosit ٨6/µL Retikulosit sayısının değerlendirilmesinde kullanılır. Eritropoezisin arttığı durumlar ve anemilerin tedavisi sırasında retikülosit sayısı artarken, aplastik anemi, renal hastalıklar, demir eksikliği anamisi, si deroblastik anemi ve megaloblastik ane milerde ise retikülosit sayısı düşer. SERBEST T3 Numune Türü Numune Miktarı Serbest Triiyodotironin, FT3, ST3 Serum 1 ml

34 Hemoliz, lipemi, ikter 20-25ºC de 8 saat, 2-8 ºC de 7 Gün -20 C de uzun süre stabildir. Referans Aralığı pmol/l Çocuklar; Yenidoğan: pg/ml 6gün 3 ay: pg/ml 4 12 ay : pg/ml 1 6 yaş pg/ml 7 11 yaş: pg/ml yaş: pg/ml Hamileler 1. trimester pg/ml 2. trimester pg/ml 3. trimester pg/ml Kronik hastalığı olan veya uzun süre hastanede yatmış kişiler ötiroid olsalar bile serbest T3 düzeyi düşük bulunabilir. SERBEST T4 Serbest Tiroksin, FT4, ST4 Hemoliz, lipemi, ikter 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºC de 48 saat, -20 C de uzun süre stabildir. Referans Aralığı ng/dl Çocuklar; Yenidoğan: ng/dl 6gün 3ay : ng/dl 4 12 ay : ng/dl 1 6 yaş: ng/dl 7 11 yaş: ng/dl yaş: ng/dl Hamileler; 1st trimester ng/dl 2nd trimester ng/dl 3rd trimester ng/dl Anti-tiroksin otoantikorları ve RF varlığında, düşük moleküler ağırlıklı heparin tedavisinde

35 sonuçlar aldatıcı olabilir. SODYUM (KAN) Numune Türü Numune Miktarı Numune Kabı Çalışma Zamanı Rapor Zamanı Referans Aralığı Panik değer Na ISE Serum 1 ml Kırmızı kapaklı veya sarı kapaklı jelli tüp Her gün Rutin aynı gün saat 14:00, acil 1 saat sonra Hemoliz 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºC de 48 saat, meq/l Alt sınır; 120 meq/l Üst sınır; 160 meq/l SODYUM (BOS) Na ISE Numune Türü BOS Numune Kabı Jelsiz düz tüp Rapor Zaman Aynı gün saat 14: ºC de 24 saat, 2-8 ºC de 7 Gün SODYUM (İDRAR) Na ISE Numune Türü 24 saatlik idrar Numune Kabı Soğuk ortamda saklanmalı ve gönderilmelidir. 24 saatlik idrar miktarı belirtilmelidir. Rapor Zaman Aynı gün saat 14:00 2-8ºC de 7 Gün Referans Aralığı meq/gün İdrarla sodyum atılımının diurnal varyasyonu vardır. İdrar sodyum düzeyi gündüzleri en üst düzeyde bulunur. TAM İDRAR TAHLİLİ TİT Strip + mikroskobik inceleme Numune Türü Spot idrar (orta idrar tercih edilir) Numune Miktarı 10 ml Numune Kabı Nonsteril idrar bardağı, bebekler için cinsiyetine göre idrar torbası Rapor Zaman Rutin saat 14:00,acil 1 saat sonra Yetersiz numune, uzun süre beklemiş numune, uygun kapta gönderilmeyen numune, bayanlar için menstruasyon zamanında verilen numune Panik değer Kimyasal analiz; Glukoz ve keton için kuvvetli pozitif test Mikroskobik analiz; Patolojik kristaller ( Ürat, Sistein, Lösin, Tirozin) bulunması Sabah ilk idrar ve orta akım idrarı tercih edilir.

36 TAM KAN SAYIMI Numune Türü Numune Miktarı Numune Kabı Çalışma Zamanı Rapor Zaman Hemogram, CBC (Complete blood count) Laser, Optik, Kolorimetrik ölçüm EDTA lı tam kan 1 ml Mor kapaklı EDTA lı tüp Her gün Rutin aynı gün saat 14:00, acil 1 saat sonra Aynı gün saat 16:00 Numunenin pıhtılı olması 20-25ºC de 8 saat TESTOSTERON ( TOTAL ). Hemoliz, lipemi, ikter 20-25ºC de 8 saat, 2-8 ºC de 48 saat, -20 C de uzun süre stabildir. Referans Aralığı Çocuk ve adelosan <1 yr ng/ml 1 6 yr ng/ml 7 12 yr ng/ml yr ng/ml Yetişkin kadın ng/ml Yetişkin erkek ng/ml Seks hormon bağlayıcı globulinin çok yüksek düzeyleri ölçümü olumsuz etkiler. Total testosteron düzeyi obesitede düşük çıkabilir. Ayrıca sabah saat 07:00 de maksimum düzeydedir. 20:00 de ise minimum düzeydedir. TİROİD-STİMULATİNG HORMON TSH, s-tsh, Tirotropin Hemoliz, lipemi, ikter 20-25ºC de 8 saat, 2-8ºC de 48 saat, -20 C de uzun sürestabildir. Referans Aralığı miu/l Çocuk ve adölesan Yenidoğan mU/mL 6gün 3 ay mU/mL 4 12 ay mU/mL 1 6yaş mU/mL

MERSĠN MERKEZ LABORATUVARI

MERSĠN MERKEZ LABORATUVARI MERSĠN MERKEZ LABORATUVARI Mersin Sağlık Müdürlüğü Merkez Laboratuvarı Mersin Devlet Hastanesi bahçesinde hizmet vermekte olup; Mersin Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi, Mersin Devlet Hastanesi ve Toros Devlet

Detaylı

LABORATUAR TEST REHBERİ

LABORATUAR TEST REHBERİ LABORATUAR HATA VE GÖSTERGE İZLEM FORMU MİK RH - 03 01.03.2011 01.09.2012 01 1/25 LABORATUAR TEST REHBERİ Güncelleme Tarihi : 2012 ÖNSÖZ MİK RH - 03 01.03.2011 01.09.2012 01 2/25 Hastalıkların gerek tanı

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Yeterlilik Testleri Sağlayıcısı Adresi : Maslak Mah. AOS 55. Sokak 42 Maslak No:2A Daire: 231 (A9/07) Sarıyer 34398 İSTANBUL/TÜRKİYE Tel : 0 212 241 26 53 Faks

Detaylı

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI-ORDU ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI-ORDU ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI-ORDU ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST REHBERİ DÜZENLEYENLER Prof.Dr.Tevfik NOYAN Yrd. Doç.Dr Sema Nur AYYILDIZ İçindekiler Tablosu 1. GİRİŞ...

Detaylı

NUMUNELERİN SAKLANMA KRİTERLERİ TALİMATI

NUMUNELERİN SAKLANMA KRİTERLERİ TALİMATI Dok No: BİY.TL.23 Yayın Tarihi: NİSAN 2013 Rev.Tar/No: -/0 Sayfa No: 1 / 11 01 AMAÇ : Biyokimya Laboratuvarının ulusal ve uluslararası standartlara, kanun ve yönetmeliklere uygun olarak, düzenli, hızlı

Detaylı

ÇALIŞMA GÜNLERİ saat. Mesai saatleri içinde saat saat saat. Mesai saatleri içinde

ÇALIŞMA GÜNLERİ saat. Mesai saatleri içinde saat saat saat. Mesai saatleri içinde TEST ADI ÇALIŞILAN LABORATUVAR ADI ÖRNEK TÜRÜ / ALINACAĞI TÜP BİM KODU SUT KODU ÇALIŞMA GÜNLERİ örnek TRANSFER BİLGİSİ SONUÇ VERME ZAMANI AKTİVE PROTEİN C REZİSTANSI Plazma/Mavi kapaklı 300546 904280 15

Detaylı

Klinik Biyokimya Laboratuvarı Test Rehberi 1

Klinik Biyokimya Laboratuvarı Test Rehberi 1 Sağlık Bakanlığı Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Klinik Biyokimya Laboratuvarı TEST REHBERİ Hazırlayanlar Dr. Zeynep Giniş Kim. Müh. Ayhan Onat Ankara-2010 Klinik Biyokimya Laboratuvarı

Detaylı

GAZİANTEP İL HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI TEST REHBERİ

GAZİANTEP İL HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI TEST REHBERİ GAZİANTEP İL HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI TEST REHBERİ 0 1 Test Adı Endikasyon Çalışma Yöntemi Numunenin alınacağı tüp Glukoz Diabetes mellitus (tarama, tedavi) Üre Böbrek yetmezliği Kreatinin Böbrek yetmezliği

Detaylı

LABORATUVAR TEST SONUÇLARI PANİK DEĞERLER TALİMATI

LABORATUVAR TEST SONUÇLARI PANİK DEĞERLER TALİMATI Dok No:BİY.TL.02 Yayın Tarihi:NİSAN 2013 Rev.Tar/No:-/0 Sayfa No: 1 / 5 1.0 AMAÇ: Laboratuvarda tespit edilen ve hemen müdahale edilmesi gereken test değerlerinin ilgili hekime acil olarak bildirilmesini

Detaylı

BİYOKİMYA LABORATUVARI ÇALIŞMA PROSEDÜRÜ

BİYOKİMYA LABORATUVARI ÇALIŞMA PROSEDÜRÜ KOD:BİY.PR.01 YAYIN TRH:MART 2005 REV TRH:EYLÜL 2012 REV NO:04 SAYFA NO: 1 / 5 1-AMAÇ: Biyokimya Laboratuvarında yürütülen faaliyetleri tanımlamak. 2-KAPSAM: Bu talimat, Biyokimya Laboratuvarını kapsar

Detaylı

ÖRNEK KABUL VE SONUÇ VERME GÜNÜ LİSTESİ. ÖRNEK KABUL GÜN ve SAATİ

ÖRNEK KABUL VE SONUÇ VERME GÜNÜ LİSTESİ. ÖRNEK KABUL GÜN ve SAATİ TEST ADI ÖRNEK KABUL GÜN ve SAATİ SONUÇ VERME GÜN ve SAATİ RUTİN BİYOKİMYASAL ANALİZLER Glukoz, BUN, Kreatinin, Ürik Asit, AST, ALT, CK, LDH, ALP, GGT, Lipid Profili, Total Protein, Albümin, Total Bilirubin,

Detaylı

KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ EKSTERNAL KALİTE KONTROL PROGRAMI KBUDEK 2019 PROGRAMLARI

KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ EKSTERNAL KALİTE KONTROL PROGRAMI KBUDEK 2019 PROGRAMLARI Değerli Laboratuvar Sorumlusu Ülkemizde Ulusal bir kalite kontrol programının eksikliğini gidermek üzere 2005 yılında kurulan KBUDEK 2014 yılından itibaren Uluslararası bir nitelik kazanmıştır. 2017 yılında

Detaylı

KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ EKSTERNAL KALİTE KONTROL PROGRAMI KBUDEK 2018 PROGRAMLARI

KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ EKSTERNAL KALİTE KONTROL PROGRAMI KBUDEK 2018 PROGRAMLARI Değerli Laboratuvar Sorumlusu Ülkemizde Ulusal bir kalite kontrol programının eksikliğini gidermek üzere 2005 yılında kurulan KBUDEK 2014 yılından itibaren Uluslararası bir nitelik kazanmıştır. 2017 yılında

Detaylı

KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ EKSTERNAL KALİTE KONTROL PROGRAMI KBUDEK 2018 PROGRAMLARI

KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ EKSTERNAL KALİTE KONTROL PROGRAMI KBUDEK 2018 PROGRAMLARI Değerli Laboratuvar Sorumlusu Ülkemizde Ulusal bir kalite kontrol programının eksikliğini gidermek üzere 2005 yılında kurulan KBUDEK 2014 yılından itibaren Uluslararası bir nitelik kazanmıştır. 2017 yılında

Detaylı

EK-2 A- HASTANE BİLGİ YÖNETİM SİSTEMLERİ ÜZERİNDE YAPILACAK DÜZENLEMELER

EK-2 A- HASTANE BİLGİ YÖNETİM SİSTEMLERİ ÜZERİNDE YAPILACAK DÜZENLEMELER EK-2 A- HASTANE BİLGİ YÖNETİM SİSTEMLERİ ÜZERİNDE YAPILACAK DÜZENLEMELER 1- Testlerle ilgili oluşturulmuş olan kişisel paneller eğer varsa kaldırılacaktır.(hastanenin özelliğine göre ve bilimsel gerekçeler

Detaylı

YAŞLIDA DOĞRU LABORATUVAR KULLANIMI. Dr. Kadir Kayataş SBÜ Haydarpaşa Numune SUAM

YAŞLIDA DOĞRU LABORATUVAR KULLANIMI. Dr. Kadir Kayataş SBÜ Haydarpaşa Numune SUAM YAŞLIDA DOĞRU LABORATUVAR KULLANIMI Dr. Kadir Kayataş SBÜ Haydarpaşa Numune SUAM Başlıklar 1-Doğru laboratuvar kullanımı 2-Yaşlıda laboratuvar sonuçlarını etkileyebilecek durumlar 3-Yaşlıda laboratuvar

Detaylı

LABORATUVAR TEST REHBERİ

LABORATUVAR TEST REHBERİ İstanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü TIBBİ BİYOKİMYA LABORATUVARI LABORATUVAR TEST REHBERİ OE-BK-PR-001 /RB-002 REV:000 ÖNSÖZ Elinizdeki test rehberi Ġstanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü Tıbbi

Detaylı

LABORATUVARDA HATA KAYNAKLARI

LABORATUVARDA HATA KAYNAKLARI LABORATUVARDA HATA KAYNAKLARI Prof. Dr. Melahat DİRİCAN Tıbbi kararların % 60-80 i laboratuvar verileri ile alınmakta Hatalı sonuçlar tıbbi hatanın en önemli nedenlerinden biridir. Olguların % 25 de hatalı

Detaylı

KBUDEK 2015 PROGRAMLARI

KBUDEK 2015 PROGRAMLARI Değerli KBUDEK Katılımcısı; Ülkemizde ulusal bir kalite kontrol programının eksikliğini gidermek üzere 2005 yılında kurulan programımız her geçen gün artan panelleri ile hizmetlerini sürdürmektedir. KBUDEK,

Detaylı

Mlz Aciklamasi. Tutar 6638 TROPONİN-T VEYA TROPONİN-I. Mlz Aciklamasi. Tutar 6638 HBV DNA HCV-RNA HCV GENOTİP. Mlz Aciklamasi. Tutar 6638 ÜRE GLUKOZ

Mlz Aciklamasi. Tutar 6638 TROPONİN-T VEYA TROPONİN-I. Mlz Aciklamasi. Tutar 6638 HBV DNA HCV-RNA HCV GENOTİP. Mlz Aciklamasi. Tutar 6638 ÜRE GLUKOZ Sayfa: 1 / 9 320.00451 SİEMENS SAN.TİC.A.Ş. Kodu 54 190281 TROPONİN-T VEYA TROPONİN-I 40000 2,29 91.600,00 320.00577 MZM SAG.UR.LAB.HIZ.SAN VE TİC. LTD. ŞTİ 91.600,00 Kodu 55 56 57 190271 190272 190275

Detaylı

YENİ DİYABET CHECK UP

YENİ DİYABET CHECK UP YENİ DİYABET CHECK UP Toplumda giderek artan sıklıkta görülmeye başlanan ve başlangıç yaşı genç yaşlara doğru kayan şeker hastalığının erken teşhisi için bir Check Up programı hazırladık. Diyabet Check

Detaylı

LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU

LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak

Detaylı

DETAYLI KADIN CHECK- UP

DETAYLI KADIN CHECK- UP DETAYLI KADIN CHECK- UP Detaylı kadın check-up programında : tam kan sayımı anemi ( kansızlık ), enfeksiyon hastalıklarının taraması, tam idrar tahlili, açlık kan şekeri, 3 aylık kan şekeri bilançosu,

Detaylı

LABORATUVAR HATALARININ BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU (%70) PREANALİTİK (NUMUNELERİN LABORATUVARA ULAŞMADAN ÖNCEKİ SÜREÇ) KAYNAKLIDIR.

LABORATUVAR HATALARININ BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU (%70) PREANALİTİK (NUMUNELERİN LABORATUVARA ULAŞMADAN ÖNCEKİ SÜREÇ) KAYNAKLIDIR. LABORATUVAR HATALARININ BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU (%70) PREANALİTİK (NUMUNELERİN LABORATUVARA ULAŞMADAN ÖNCEKİ SÜREÇ) KAYNAKLIDIR. AŞAĞIDAKİ YÖNERGELERE UYULDUĞU TAKDİRDE BU HATALAR EN AZA İNECEKTİR. 1 Laboratuvarımızda

Detaylı

BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST REHBERİ

BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST REHBERİ BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST 1-GİRİŞ : KILAVUZ HAKKINDA Bu kılavuz, Özel Ereğli Echomar Hastanesi Laboratuarından tetkik isteyecek hekimlere/hemşirelere yol göstermek/ yardımcı olmak amacıyla hazırlanan

Detaylı

AKILICI LABORATUVAR KULLANIMI TEST İSTEM PROSEDÜRÜ

AKILICI LABORATUVAR KULLANIMI TEST İSTEM PROSEDÜRÜ DOKUMAN BL.PR. 03 İLK YAYIN 16.11.2018 SAYFA 1/ 7 Revizyon Nedeni: 1. Amaç 1.1. Prosedürün amacı, sağlık hizmet sunucularında, hastaya doğru tanı konulmasını sağlamak ve test sonuçlarının klinik yararlılığını

Detaylı

2. Kapsam 2.1. Sağlık hizmet sunucularındaki acil ve yoğun bakım üniteleri dışındaki birimlerden istenen test istemlerini kapsar.

2. Kapsam 2.1. Sağlık hizmet sunucularındaki acil ve yoğun bakım üniteleri dışındaki birimlerden istenen test istemlerini kapsar. AKILCI LABORATUVAR KULLANIMI AKILCI TEST İSTEMİ PROSEDÜRÜ 1. Amaç 1.1. Prosedürün amacı, sağlık hizmet sunucularında, hastaya doğru tanı konulmasını sağlamak ve test sonuçlarının klinik yararlılığını arttırmak

Detaylı

BİRİNCİ BASAMAKTA AKILCI LABORATUVAR KULLANIMI

BİRİNCİ BASAMAKTA AKILCI LABORATUVAR KULLANIMI BİRİNCİ BASAMAKTA AKILCI LABORATUVAR KULLANIMI Doç. Dr. Ayşe Palanduz Aile Hekimliği Anabilim Dalı DERS PLANI TARİH DERS 07.09.2015 Sağlık Hizmetlerinin Basamaklandırılması ve Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri

Detaylı

KBUDEK 2016 PROGRAMLARI

KBUDEK 2016 PROGRAMLARI Değerli KBUDEK Katılımcısı; Ülkemizde ulusal bir kalite kontrol programının eksikliğini gidermek üzere 2005 yılında kurulan programımız her geçen gün artan panelleri ile hizmetlerini sürdürmektedir. KBUDEK,

Detaylı

BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST REHBERİ KODU:BİY.RH.01 YAYIN TARİHİ:03.04.2013 REVİZYON TARİHİ:10.07.2013

BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST REHBERİ KODU:BİY.RH.01 YAYIN TARİHİ:03.04.2013 REVİZYON TARİHİ:10.07.2013 REVİZYON NO:01 SAYFA NO: 1 / 19 ÖNSÖZ Hastanelerde Laboratuvar hizmetlerinde yaşanan sorunların önemli bir kısmı Laboratuvar işleyişinin hasta ve personel tarafından yeterince bilinmemesi ve iletişim eksikliğinden

Detaylı

İÜ ONKOLOJİ ENSTİTÜSÜ TIBBİ BİYOKİMYA LABORATUVARI İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ

İÜ ONKOLOJİ ENSTİTÜSÜ TIBBİ BİYOKİMYA LABORATUVARI İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ Sayfa No : 1 / 5 1. Amaç İÜ Onkoloji Enstitüsü Tıbbi Biyokimya Laboratuvarı nda sunulan laboratuvar hizmetlerinin; hizmet verdiği hasta popülasyonu, klinik ve polikliniklerin gereksinimleri doğrultusunda

Detaylı

BİYOKİMYA LABORATUARI TEST REHBERİ

BİYOKİMYA LABORATUARI TEST REHBERİ Doküman No: Yayın Tarihi:01.04.2013 Revizyon No:00 Revizyon Tarihi:00 Sayfa No: 1/1 Hazırlayanlar Uzm. Dr. Zeynep Giniş Kimya Yüksek Mühendisi Ayhan Onat Ankara-2013 İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ 2. ÖRNEKLERİN

Detaylı

ÇOCUK CHECK UP PROGRAMI

ÇOCUK CHECK UP PROGRAMI ÇOCUK CHECK UP PROGRAMI Çocukların büyüme gelişmesi sırasında düzenli muayene, laboratuvar testleri ve gelişme kayıtlarının tutulması gereklidir. Bkz: çocukluk çağı aşıları ve testleri. Çocuk Check up

Detaylı

ÖRNEK KABUL VE SONUÇ VERME GÜNÜ LİSTESİ. ÖRNEK KABUL GÜN ve SAATİ

ÖRNEK KABUL VE SONUÇ VERME GÜNÜ LİSTESİ. ÖRNEK KABUL GÜN ve SAATİ TEST ADI ÖRNEK KABUL GÜN ve SAATİ SONUÇ VERME GÜN ve SAATİ RUTİN BİYOKİMYASAL ANALİZLER Glukoz, BUN, Kreatinin, Ürik Asit, AST, ALT, CK, LDH, ALP, GGT, Lipid Profili, Total Protein, Albümin, Total Bilirubin,

Detaylı

BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST REHBERİ

BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST REHBERİ BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST REHBERİ BL.RH.01 Nisan-2013 01 Kasım-2014 1/18 İÇİNDEKİLER 1. Giriş 2 2. Laboratuvar Numune ve Sonuç Verme İş Akış Şeması 3 3. Test Girişi 4 4. Laboratuvarda Çalışılan Testler

Detaylı

3. Açlık Durumu: Genellikle laboratuar testleri için 10-12 saat açlık süresi istenir. Bu sürenin 16 saatten uzun olması tercih edilmez.

3. Açlık Durumu: Genellikle laboratuar testleri için 10-12 saat açlık süresi istenir. Bu sürenin 16 saatten uzun olması tercih edilmez. LABORATUAR TESTLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: Klinik laboratuarlar sağlık hizmetlerinin sunumunda önemli bileşenlerden biridir. Klinik laboratuarların başlıca fonksiyonu klinisyenlere hastaların teşhis, tedavi

Detaylı

LABORATUVAR NUMUNE KABUL RED KRİTERLERİ LİSTESİ

LABORATUVAR NUMUNE KABUL RED KRİTERLERİ LİSTESİ Hazırlayan Laboratuvar Sorumlusu LABORATUVAR KABUL LİSTESİ İnceleyen Kalite Yönetim Direktörü Sayfa No: 19/1 Onaylayan Başhekim TEST ADI KABI AKŞ(Açlık Kan Şekeri) Serum Sarı tüp 5 cc 25 C de 4-8 Cde 1saat

Detaylı

Kırmızı/sarı kapaklı jelli serum tüpü

Kırmızı/sarı kapaklı jelli serum tüpü LABORATUVAR HATALARININ BÜYÜK BİR ÇOĞUNLUĞU (%60-70) PREANALİTİK (NUMUNELERİN LABORATUVARA ULAŞMADAN ÖNCEKİ SÜREÇ) KAYNAKLIDIR. AŞAĞIDAKİ YÖNERGELERE UYULDUĞU TAKDİRDE BU HATALAR EN AZA İNECEKTİR. Laboratuvarımızda

Detaylı

BİYOKİMYA LABORATUVAR TEST REHBERİ

BİYOKİMYA LABORATUVAR TEST REHBERİ KOD:BİY.RH.02 YAYIN TRH:EYLÜL 2009 REV TRH:ŞUBAT 2015 REV NO:4 Sayfa 1 / 32 BİYOKİMYA LABORATUVAR TEST REHBERİ HAZIRLAYAN: BİYOKİMYA VE KLİNİK BİYOKİMYA UZMANI KONTROL EDEN: KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ ONAYLAYAN:

Detaylı

KBUDEK 2015 PROGRAMLARI

KBUDEK 2015 PROGRAMLARI Değerli KBUDEK Katılımcısı; Ülkemizde ulusal bir kalite kontrol programının eksikliğini gidermek üzere 2005 yılında kurulan programımız her geçen gün artan panelleri ile hizmetlerini sürdürmektedir. KBUDEK,

Detaylı

LABPT KALİTE KONTROL GENEL BİLGİLER VE 2015 YILI TAKVİMİ

LABPT KALİTE KONTROL GENEL BİLGİLER VE 2015 YILI TAKVİMİ LABPT P R O G R A M I GENEL BİLGİLER VE 2015 YILI TAKVİMİ LABPT PROGRAMI GENEL BİLGİLER VE 2015 YILI TAKVİMİ Merhaba, LabPT Kalite Kontrol Programı 2015 yılı programı ile karşınızdayız. Laboratuvarlar

Detaylı

OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI

OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI Okul öncesi check-up programı okul çağı çocuklarının başarılarını ve öğrenme kabiliyetlerini etkileyebilecek en sık rastlanan problemlerinin arandığı sağlık taramasıdır. Bu

Detaylı

KAN ALMA TALİMATI REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No

KAN ALMA TALİMATI REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Yrd. Doç. Dr. Kaya Süer, Dilek Baytaş Adem Aköl Kalite Konseyi Başkanı Sinan Özyavaş Kalite Koordinatörü 1/5 1. AMAÇ

Detaylı

LABPT KALİTE KONTROL GENEL BİLGİLER VE 2014 YILI TAKVİMİ

LABPT KALİTE KONTROL GENEL BİLGİLER VE 2014 YILI TAKVİMİ LABPT P R O G R A M I GENEL BİLGİLER VE 2014 YILI TAKVİMİ LABPT PROGRAMI GENEL BİLGİLER VE 2014 YILI TAKVİMİ Merhaba, LabPT Kalite Kontrol Programı 2014 yılı programı ile karşınızdayız. Laboratuvarlar

Detaylı

LABPT KALİTE KONTROL PROGRAMI

LABPT KALİTE KONTROL PROGRAMI 2012 Merhaba, LabPT Kalite Kontrol Programı 2012 yılı programı ile karşınızdayız. Laboratuvarlar arası harmonizasyonun arttırılması ve klinik laboratuvarcılık konusunda ülkemizde eksikliği hissedilen,

Detaylı

LABORATUVAR TEST REHBERİ

LABORATUVAR TEST REHBERİ LABORATUVAR TEST REHBERİ 1 İÇİNDEKİLER 1. Giriş 3 2. İ.Ü Kardiyoloji Enstitüsü Laboratuvarları işleyişi.. 4 2.1. Test Girişi. 4 2.2. Örneklerin Alınması ve Laboratuvara Transferi 4 2.3. Örneklerin Laboratuvara

Detaylı

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST REHBERİ

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST REHBERİ Doküman Kodu: SEAH.BİY.RH.001 Yayın Tarihi: 19.11.2012 Revizyon No: 02 Revizyon Tarihi: 26.06.2014 Sayfa No: 1 / 40 SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ BİYOKİMYA LABORATUVARI TEST REHBERİ

Detaylı

LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU

LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak

Detaylı

Üriner Sistem Taş Hastalığında Metabolik Değerlendirmede Kullandığım Algoritmler

Üriner Sistem Taş Hastalığında Metabolik Değerlendirmede Kullandığım Algoritmler Üriner Sistem Taş Hastalığında Metabolik Değerlendirmede Kullandığım Algoritmler Hikaye: aşağıdaki özellikler sorulmalıdır. Diyet ve sıvı alımı ( et, süt, sodyum, potasyum, askorbik asit ) İlaç alımı :

Detaylı

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Sayı : 95966346././2014 Konu : Gözetimli Hizmet Laboratuvarları Hakkında

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Sayı : 95966346././2014 Konu : Gözetimli Hizmet Laboratuvarları Hakkında Konu : Gözetimli Hizmet Laboratuvarları Hakkında Tıbbi Laboratuvarlar Yönetmeliği 09.10.2013 tarih ve 28790 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Mezkûr yönetmeliğin "Tıbbi laboratuvarların

Detaylı

FIRAT ÜNİVERSİTESİ HASTANESİ BİYOKİMYA LABORATUVARI

FIRAT ÜNİVERSİTESİ HASTANESİ BİYOKİMYA LABORATUVARI T.C. FIRAT ÜNİVERSİTESİ FIRAT ÜNİVERSİTESİ HASTANESİ BİYOKİMYA LABORATUVARI LABORATUVAR TEST REHBERİ 2018 HAZIRLAYANLAR PROF. DR. ZÜLAL AŞÇI TORAMAN DOÇ. DR. DİLARA KAMAN BİYOLOG ENGİN ÖZKAYA BİYOLOG TANER

Detaylı

Check-up. dedigin. Kişiye ve yaşa özel check-up ile kontrol ü sağlamaktır.

Check-up. dedigin. Kişiye ve yaşa özel check-up ile kontrol ü sağlamaktır. Check-up guven dedigin ~ Kişiye ve yaşa özel check-up ile kontrol ü sağlamaktır. Erken tanı ile kontrol elimizde! Uz. Dr. Yavuz Maşrabacı Güven Çayyolu Sağlık ve Yaşam Kampüsü Uz. Dr. Bekir Yazan Güven

Detaylı

MUĞLA HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI

MUĞLA HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI Sayfa No :1 / 7 1.0-KLİNİK DIŞI MİKROBİYOLOJİK ANALİZLER Diyaliz Suyu 2 gün LAL (Limulus Amebocyte Lysate) - Endotoksin Pyrosate Toplam Koloni Sayısı (37 C-48s) TS EN ISO 6222 Doğal Kaynak ve İçme Suyu

Detaylı

TALİMAT ÇALIŞILAN TESTLER VE ÇALIŞMA SÜRELERİ TALİMATI

TALİMAT ÇALIŞILAN TESTLER VE ÇALIŞMA SÜRELERİ TALİMATI DOKÜMAN NO: BĠY TL 002 YAYIN TARĠHĠ: 10.10.2011 REV. TAR./REV. NO: 10.12.2014/02 Sayfa 1 / 5 AMAÇ: Merkez laboratuarında çalıģılan testlerin çalıģılma sürecine yönelik yazılı düzenleme oluģturmaktır. KAPSAM:

Detaylı

OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI

OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI Okul öncesi check-up programı okul çağı çocuklarının başarılarını ve öğrenme kabiliyetlerini etkileyebilecek en sık rastlanan problemlerinin arandığı sağlık taramasıdır. Bu

Detaylı

KODU:BL.PR.01 YAYINLANMA TARİHİ:12.11.2015 REVİZYON TARİHİ: REVİZYON NO:00 SAYFA SAYISI:05

KODU:BL.PR.01 YAYINLANMA TARİHİ:12.11.2015 REVİZYON TARİHİ: REVİZYON NO:00 SAYFA SAYISI:05 BİYOKİMYA LABORATUVARI İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ KODU:BL.PR.01 YAYINLANMA TARİHİ:12.11.2015 REVİZYON TARİHİ: REVİZYON NO:00 SAYFA SAYISI:05 1.0 AMAÇ: Mesai saatleri içinde ve mesai saatleri dışında Biyokimya Laboratuarlarında

Detaylı

LABPT KALİTE KONTROL PROGRAMI GENEL BİLGİLER VE 2013 YILI TAKVİMİ

LABPT KALİTE KONTROL PROGRAMI GENEL BİLGİLER VE 2013 YILI TAKVİMİ GENEL BİLGİLER VE 2013 YILI TAKVİMİ Merhaba, LabPT Kalite Kontrol Programı 2013 yılı programı ile karşınızdayız. Laboratuvarlar arası harmonizasyonun arttırılması ve klinik laboratuvarcılık konusunda ülkemizde

Detaylı

LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU

LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak

Detaylı

Kronik böbrek yetmezliğine sahip olan her hasta böbrek nakli için aday olabilmektedir.

Kronik böbrek yetmezliğine sahip olan her hasta böbrek nakli için aday olabilmektedir. Kimler Böbrek Naklinden Yarar Sağlayabilir? Böbrek nakli kimlere yapılabilir? Kronik böbrek yetmezliğine sahip olan her hasta böbrek nakli için aday olabilmektedir. İlerlemiş böbrek yetmezliğinin en sık

Detaylı

Muayeneler Laboratuvar Tetkikleri Radyoloji Tetkikleri. (Hesaplamalı) Elektrokardiyogram (BAYAN) Glukoz (Açlık) Total Kolesterol

Muayeneler Laboratuvar Tetkikleri Radyoloji Tetkikleri. (Hesaplamalı) Elektrokardiyogram (BAYAN) Glukoz (Açlık) Total Kolesterol Avantaj Check-Up Kadın Doğum LDL Kolesterol (Hesaplamalı) Elektrokardiyogram (BAYAN) Glukoz (Açlık) (EKG) Üroloji HDL Kolesterol (ERKEK) ALT (Alanin Aminotransferaz) AST (Aspartat Transaminaz) İdrar tetkiki

Detaylı

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Yrd. Doç. Dr. Murat Uncu, Adem Aköl Sinan Özyavaş Hasta Değerlendirme Kurulu Kalite Konseyi Başkanı Kalite Koordinatörü

Detaylı

Düzen Laboratuvarlar Grubu

Düzen Laboratuvarlar Grubu PROGRAMIN AMACI Katılımcı laboratuvarlar arasında test sonuçları açısından Gerçek/doğruluk (Trueness/Accuracy) ve Kesinlik (Precision) ile Sonuçların RA verilerine göre değerlendirilmesi yani daha fazla

Detaylı

Babalar Gününe Özel Panellerimiz Varlıkları ve Sağlıkları Bizim İçin Önemlidir

Babalar Gününe Özel Panellerimiz Varlıkları ve Sağlıkları Bizim İçin Önemlidir Babalar Gününe Özel Panellerimiz Varlıkları ve Sağlıkları Bizim İçin Önemlidir Anneler ve Babalar Günlerinde Sevdikleriniz İçin Özel Programlarımız Babalarımıza Özel... 40 Yaş Üstü Erkek Sağlık Taraması

Detaylı

DETAYLI KADIN CHECK- UP

DETAYLI KADIN CHECK- UP DETAYLI KADIN CHECK- UP Detaylı kadın check-up programında : tam kan sayımı anemi ( kansızlık ), enfeksiyon hastalıklarının taraması, tam idrar tahlili, açlık kan şekeri, 3 aylık kan şekeri bilançosu,

Detaylı

G. EKLERLE İLGİLİ AÇIKLAMA

G. EKLERLE İLGİLİ AÇIKLAMA 392 G. EKLERLE İLGİLİ AÇIKLAMA Kitabın sonuna pratikte yararlı olabilecek 7 ek konmuştur. 1.ekte hastalar için bir kimlik kartı tasarlanmıştır. Hastaların başka bir hemodiyaliz merkezine kısa süreli gittikleri

Detaylı

HAZIRLAYAN KONTROL EDEN ONAYLAYAN Kalite Yönetim Direktörü

HAZIRLAYAN KONTROL EDEN ONAYLAYAN Kalite Yönetim Direktörü Doküman No: BİY.RH.01 Yayın Tarihi:15.04.2013 Revizyon Tarihi: - Revizyon No: 00 Sayfa: 1 / 18 İÇİNDEKİLER: 1. GİRİŞ 2. GENEL LABORATUVAR BİLGİLERİ 2.1. BİYOKİMYA LABORATUVARI İŞLEYİŞİ 2.1.1. Test Girişleri

Detaylı

BİYOKİMYA LABORATUVAR TEST REHBERİ

BİYOKİMYA LABORATUVAR TEST REHBERİ BİYOKİMYA LABORATUVAR TEST REHBERİ 2012 HAZIRLAYAN: BİYOKİMYA VE KLİNİK BİYOKİMYA UZMANI KONTROL EDEN: KALİTE YÖNETİM DİREKTÖRÜ ONAYLAYAN: BAŞHEKİM SYF: 1 İÇİNDEKİLER 1. Giriş 3 2. Genel Laboratuvar Bilgileri

Detaylı

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TÜRKİYE HALK SAĞLIĞI KURUMU ANTALYA HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TÜRKİYE HALK SAĞLIĞI KURUMU ANTALYA HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI TÜRKİYE HALK SAĞLIĞI KURUMU ANTALYA HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI TIBBİ LABORATUVAR NUMUNE ALMA EL KİTABI VE TEST REHBERİ 1 İÇİNDEKİLER: 1. GİRİŞ...4 2. BİYOKİMYA LABORATUVARI...5 2.1.

Detaylı

T.C SAĞLIK BAKANLIĞI HASEKİ EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ LABORATUVAR SONUÇLARI

T.C SAĞLIK BAKANLIĞI HASEKİ EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ LABORATUVAR SONUÇLARI LABORATUVAR BIYO HORMON 29.09.2015 10:33:14 30.09.2015 09:14:27 Glukoz 81 74 106 Ürik Asit 6.5 2.6 6 Kreatinin 0.72 0.51 0.95 Kolesterol 125 < 200 Trigliserid 56 < 150 HDL Kolesterol 36.0 40 60 LDL Kolesterol

Detaylı

ÖNSÖZ. Testler hakkında daha geniş bilgi almak istediğinizde her türlü haberleşme yolu aracılığı ile laboratuvarımız uzmanlarına ulaşabilirsiniz.

ÖNSÖZ. Testler hakkında daha geniş bilgi almak istediğinizde her türlü haberleşme yolu aracılığı ile laboratuvarımız uzmanlarına ulaşabilirsiniz. ÖNSÖZ Muğla Devlet Hastanesi laboratuvarları giderek artan test çeşidi ile modern bir ortamda hastalarımıza ve doktorlarımıza hizmet vermeye devam etmektedir. Elinizdeki test rehberi Muğla Devlet Hastanesi

Detaylı

SEVELAMER HEMODİYALİZ HASTALARINDA SERUM ELEKTROLİT DÜZEYİ, METABOLİK VE KARDİOVASKÜLER RİSKLERİ VE SAĞKALIMI ETKİLER

SEVELAMER HEMODİYALİZ HASTALARINDA SERUM ELEKTROLİT DÜZEYİ, METABOLİK VE KARDİOVASKÜLER RİSKLERİ VE SAĞKALIMI ETKİLER SEVELAMER HEMODİYALİZ HASTALARINDA SERUM ELEKTROLİT DÜZEYİ, METABOLİK VE KARDİOVASKÜLER RİSKLERİ VE SAĞKALIMI ETKİLER Siren SEZER, Şebnem KARAKAN, Nurhan ÖZDEMİR ACAR. Başkent Üniversitesi Nefroloji Bilim

Detaylı

SİSTİNOZİS KAYIT SİSTEMİ VERİ ALANLARI (*) ile belirtilen alanların doldurulması zorunludur. Hasta Demografik Bilgileri

SİSTİNOZİS KAYIT SİSTEMİ VERİ ALANLARI (*) ile belirtilen alanların doldurulması zorunludur. Hasta Demografik Bilgileri SİSTİNOZİS KAYIT SİSTEMİ VERİ ALANLARI (*) ile belirtilen alanların doldurulması zorunludur. Hasta Demografik Bilgileri Adı Soyadı*... Hastanızın ad, ikinci ad (varsa) ve soyadının baş harflerini giriniz

Detaylı

C.B.Ü. HASTANESİ KLİNİK BİYOKİMYA LABORATUVARLARI

C.B.Ü. HASTANESİ KLİNİK BİYOKİMYA LABORATUVARLARI C.B.Ü. HASTANESİ KLİNİK BİYOKİMYA LABORATUVARLARI Laboratuvarlarda Bulunan Cihazlar Laboratuvarlarda Yapılan Tetkikler 1. Rutin Biyokimya Analizörü, Beckman Coulter DXC, (2 adet) 2. Hormon Analizörü, Beckman

Detaylı

KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ EKSTERNAL KALİTE KONTROL PROGRAMI IMMUNOASSAY TALİMATI

KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ EKSTERNAL KALİTE KONTROL PROGRAMI IMMUNOASSAY TALİMATI Kullanım amacı KBUDEK Immunoassay Dış Kalite Kontrol Programı, bu programa katılan her bir laboratuvarın performansını diğer laboratuvarlarla test, yöntem ve cihaz bazında karşılaştırılmasını sağlamak

Detaylı

KLİNİK TIBBİ LABORATUVARLAR

KLİNİK TIBBİ LABORATUVARLAR KLİNİK TIBBİ LABORATUVARLAR BİYOKİMYA LABORATUVARI Laboratuvarın çoğunlukla en büyük kısmını oluşturan biyokimya bölümü, vücut sıvılarının kimyasal bileşiminin belirlendiği bölümdür. Testlerin çoğunluğu,

Detaylı

AEAH LAB. LTİK Ek 3 BİYOKİMYA

AEAH LAB. LTİK Ek 3 BİYOKİMYA AEAH LAB. LTİK Ek 3 BİYOKİMYA Spektrofotometrik ölçümler (Günlük sonuç verilecek olanlar) Test Normal değer Birim 901500 GLUKOZ Serum:74-106 İdrar:

Detaylı

LABORATUVAR SONUÇLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

LABORATUVAR SONUÇLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER LABORATUVAR SONUÇLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER KLİNİK ANALİZ; Amaçlar: Hastalıkları teşhis etmek Uygulanan tedaviye yanıtları ve prognozu değerlendirmek Tarama yapmak 2 Klinik Analizlerde kullanılan materyaller:

Detaylı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/17) Akreditasyon Kapsamı

Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/17) Akreditasyon Kapsamı Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/17) Tıbbi Laboratuar Akreditasyon No: Adresi :Mithatpaşa Caddesi / Balçova 35340 İZMİR / TÜRKİYE Tel : 0 232 412 25 50 Faks : 0 232 259 97 23 E-Posta : merkezlab@deu.edu.tr

Detaylı

PREANALİTİK DEĞİŞKENLER. MediOS 2017

PREANALİTİK DEĞİŞKENLER. MediOS 2017 PREANALİTİK DEĞİŞKENLER MediOS 2017 Laboratuvar testleriyle elde edilen sonuçların hastada gerçek değerler olduğuna inanılır. Ancak birçok faktör bir örnekteki bir veya daha fazla madde ile ilgili analiz

Detaylı

BİYOKİMYA LABORATUVARI İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ

BİYOKİMYA LABORATUVARI İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ Dok No:BİY.PR.01 Yayın Tarihi:HAZİRAN 2013 Rev.Tar/No:-/0 Sayfa No: 1 / 8 1.0 AMAÇ: Biyokimya Laboratuvarının ulusal ve uluslararası standartlara, kanun ve yönetmeliklere uygun olarak, düzenli, hızlı ve

Detaylı

NUMUNE ALINIRKEN YAPILABİLEN HATALAR. Yrd. Doç. Dr. Funda BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO

NUMUNE ALINIRKEN YAPILABİLEN HATALAR. Yrd. Doç. Dr. Funda BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO NUMUNE ALINIRKEN YAPILABİLEN HATALAR Yrd. Doç. Dr. Funda BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO 1-KİRLİ MALZEME KULLANILMASI Dispozıbl malzeme kullanılmayan klinik ve laboratuvarlarda enjektör,iğne ve tüplerin

Detaylı

Creatinine clearance; Kreatin Klirensi; Cc Cl;

Creatinine clearance; Kreatin Klirensi; Cc Cl; KREATİNİN KLİRENSİ Creatinine clearance; Kreatin Klirensi; Cc Cl; Kandaki kreatinin miktarının ne hızla temizlendiğini gösteren ve böbrek fonksiyonları hakkında detaylı bilgiler veren bir testtir. Ölçüm

Detaylı

KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM HASTANESİ LABORATUVAR TEST REHBERİ 2013. Doküman No: BİY.RH.02 Yay. Tarihi NİSAN 2013 Rev.

KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM HASTANESİ LABORATUVAR TEST REHBERİ 2013. Doküman No: BİY.RH.02 Yay. Tarihi NİSAN 2013 Rev. KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM HASTANESİ LABORATUVAR TEST REHBERİ 2013 Doküman No: BİY.RH.02 Yay. Tarihi NİSAN 2013 Rev. Tarih/No:-/0 1 GİRİŞ Tanı ve tedavinin takibinde laboratuvarlar önemli bir konumda

Detaylı

KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ EKSTERNAL KALİTE KONTROL PROGRAMI

KLİNİK BİYOKİMYA UZMANLARI DERNEĞİ EKSTERNAL KALİTE KONTROL PROGRAMI Kullanım amacı KBUDEK Immunoassay Eksternal Kalite Kontrol Programı, bu programa katılan her bir laboratuvarın performansını diğer laboratuvarlarla test, yöntem ve cihaz bazında karşılaştırılmasını sağlamak

Detaylı

OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI

OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI OKUL ÖNCESİ CHECK-UP PROGRAMI Okul öncesi check-up programı okul çağı çocuklarının başarılarını ve öğrenme kabiliyetlerini etkileyebilecek en sık rastlanan problemlerinin arandığı sağlık taramasıdır. Bu

Detaylı

İDRAR ÖRNEĞİ ANALİZ İÇİN NE KADAR UYGUN? (Avrupa ve CLSI kılavuzlarına göre) Dr. Koza Murat

İDRAR ÖRNEĞİ ANALİZ İÇİN NE KADAR UYGUN? (Avrupa ve CLSI kılavuzlarına göre) Dr. Koza Murat İDRAR ÖRNEĞİ ANALİZ İÇİN NE KADAR UYGUN? (Avrupa ve CLSI kılavuzlarına göre) Dr. Koza Murat İdrar örneği analiz için ne kadar uygun İdrar analizi Böbrek ve üriner sistem bozukluklarının veya hastalıklarının

Detaylı

21 gün. 21 gün. 21 gün. Tüm programlar için kullanılabilir. Tüm programlar için kullanılabilir. Tüm programlar için kullanılabilir.

21 gün. 21 gün. 21 gün. Tüm programlar için kullanılabilir. Tüm programlar için kullanılabilir. Tüm programlar için kullanılabilir. 2014 Yükleme Takvimi Yükleme takvimi aşağıdaki gibidir: Test Yükleme Test Yükleme Açılış Pencere Dönemi Sonuç Bildirim Son Günü 1 26 Mart, Çarşamba 2 25 Haziran, Çarşamba 3 22 Ekim, Çarşamba 21 gün 21

Detaylı

LABORATUVAR TESTLERİNİN AKILCI KULLANIMI. Dr. Serkan Dursun Danışman Öğretim Görevlisi:Yrd.Doç.Dr. A.Gülsen Ceyhun Peker

LABORATUVAR TESTLERİNİN AKILCI KULLANIMI. Dr. Serkan Dursun Danışman Öğretim Görevlisi:Yrd.Doç.Dr. A.Gülsen Ceyhun Peker LABORATUVAR TESTLERİNİN AKILCI KULLANIMI Dr. Serkan Dursun Danışman Öğretim Görevlisi:Yrd.Doç.Dr. A.Gülsen Ceyhun Peker 1 Tüm dünyada hasta sayısı %2 Test sayısı %10 Laboratuvar testlerinin mali yükü %4-11

Detaylı

Karaciğer Fonksiyon Bozukluklarına Yaklaşım

Karaciğer Fonksiyon Bozukluklarına Yaklaşım Karaciğer Fonksiyon Bozukluklarına Yaklaşım Dr. Sıtkı Sarper SAĞLAM DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU 04.10.2011 1 Netter in Yeri: DR.SITKI SARPER SAĞLAM - KEAH ACİL TIP KLİNİK SUNUMU

Detaylı

Anneler Gününe Özel Panellerimiz Varlıkları ve Sağlıkları Bizim İçin Önemlidir

Anneler Gününe Özel Panellerimiz Varlıkları ve Sağlıkları Bizim İçin Önemlidir Anneler Gününe Özel Panellerimiz Varlıkları ve Sağlıkları Bizim İçin Önemlidir Anneler ve Babalar Günlerinde Sevdikleriniz İçin Özel Programlarımız Annelerimize Özel... Osteoporoz Kontrol Paneli (220 TL)

Detaylı

Emekli Kodu İşlem Adı Açıklamalar Bağ-Kur Yeşil Kart SSK Sadığı GSS Diğer

Emekli Kodu İşlem Adı Açıklamalar Bağ-Kur Yeşil Kart SSK Sadığı GSS Diğer SN Kodu İşlem Adı Açıklamalar Bağ-Kur Yeşil Kart SSK Emekli Sadığı GSS Diğer 1 520020 Acil poliklinik Muayenesi 2 520030 Normal poliklinik Muayenesi 3 520080 1. Basamak Poliklinik Muayenesi 4 530030 Apse/Hematom

Detaylı

MATRİKSE DUYARSIZ KİMYA DKK

MATRİKSE DUYARSIZ KİMYA DKK Bu bölümdeki Protein elektroforezinin (SPEL431) bilim mimarı VEQ, CEQAL ise diğer tüm programların bilim mimarıdır. Matrikse Duyarsız Kimya DKK program numuneleri insan kaynaklı olup aşağıdaki özelliklere

Detaylı

NUMUNE RED VE PANİK DEĞER. HAZIRLAYAN: MediOS

NUMUNE RED VE PANİK DEĞER. HAZIRLAYAN: MediOS NUMUNE RED VE PANİK DEĞER HAZIRLAYAN: MediOS NUMUNE RED Numune Kabul ve Red Aşamaları Neden Önemlidir? Laboratuvar raporları klinisyenlere hastalıkların tanı, takip ve tedavisinde son derece önemli bilgiler

Detaylı

Sağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartları çerçevesinde kalitenin tüm argümanlarını kullanmayı temel prensip haline getirmiştir.

Sağlık Bakanlığı Hizmet Kalite Standartları çerçevesinde kalitenin tüm argümanlarını kullanmayı temel prensip haline getirmiştir. Toplam Kalite Birimi Laboratuvar Test Rehberi TÜRKİYE YÜKSEK İHTİSAS HASTANESİ 1 ÖNSÖZ Türkiye Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Laboratuvarları modern bir ortamda, giderek artan test çeşitleri

Detaylı

ÜRÜN KATALOĞU RESULTS OF THE SCIENTIFIC PROCESS

ÜRÜN KATALOĞU RESULTS OF THE SCIENTIFIC PROCESS ÜRÜN KATALOĞU RESULTS OF THE SCIENTIFIC PROCESS 2 disera RESULTS OF THE SCIENTIFIC PROCESS İÇİNDEKİLER Hakkımızda 4 Üretim ve Kalite Sertifikaları 5 VACUSERA Kan Alma Sistemleri 6 VACUSERA Kan Alma Sistemi

Detaylı

MATRİKSE DUYARSIZ KİMYA DKK

MATRİKSE DUYARSIZ KİMYA DKK Bu bölümdeki programların bilim mimarı CEQALdır. Matrikse Duyarsız Kimya DKK program numuneleri insan kaynaklı olup aşağıdaki özelliklere sahiptir: Taze insan serumu, plazma veya tam kan. Tüm kanlar toplar

Detaylı

MUĞLA HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI NUMUNE KABUL KRİTERLERİ

MUĞLA HALK SAĞLIĞI LABORATUVARI NUMUNE KABUL KRİTERLERİ Sayfa No :1 / 5 1. KLİNİK DIŞI NUMUNELER 1.1. Tüm numunelerin üstünde etiket bilgileri eksiksiz olmalıdır. 1.1.1. Resmi numunelerin üzerinde, İzleme Noktası Kodu ile birlikte CBS numarası ve/veya barkodu

Detaylı

Sağlıklı hayat. www.medicinehospital.com.tr

Sağlıklı hayat. www.medicinehospital.com.tr Sağlıklı hayat Acil, İş kazası, yaralanma, muhtelif sağlık şikayetlerinde güvenilir çözümcü iş ortağınız Tüm personel,üye, müşteri ve aile yakınlarına indirimli sağlık hizmetleri. İş kazalarında özel ambulans

Detaylı