Terörist Saldýrýlar Sonrasýnda Travma Sonrasý Stres Bozukluðu: Bir Gözden Geçirme
|
|
- Özlem Aydoğdu
- 5 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 DERLEME Terörist Saldýrýlar Sonrasýnda Travma Sonrasý Stres Bozukluðu: Bir Gözden Geçirme Altan Eþsizoðlu 1, Hüner Aydýn 1, Ýsrafil Bülbül 2 1 Uz.Dr., 2 Dr., Dicle Üniversitesi Týp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalý, Diyarbakýr ÖZET Ýnsan eliyle meydana getirilen travmatik olaylar sonrasýnda geliþen travma sonrasý stres bozukluðunun (TSSB) daha þiddetli ve uzun süreli olabileceði belirtilmektedir. Terörist saldýrýlar, en yüksek psikolojik etkiye neden olabilecek þekilde tasarlanan bir savaþým biçimidir. Terörist saldýrýlarýn ardýndan TSSB, depresyon ve anksiyete gibi psikiyatrik bozukluklar sýk görülmektedir. Terörist saldýrýlardan sonraki bir yýl içerisinde geliþen TSSB yaygýnlýðýnýn, maruziyetin þiddetine baðlý olarak, %7.5 ila %50 arasýnda deðiþtiði belirtilmektedir. Terörist saldýrýlar nedeniyle TSSB geliþimi ile ilgili yapýlan çalýþmalarýn çoðunda kadýn olmanýn, etnik bir azýnlýktan olmanýn, düþük eðitim seviyesinde bulunmanýn, çalýþmýyor olmanýn, daha az sosyal desteðe sahip olmanýn, bekar olmanýn, daha genç yaþta bulunuyor olmanýn, daha önce psikiyatrik tedavi öyküsüne ve geçmiþte travma öyküsüne sahip olmanýn TSSB geliþimi açýsýndan risk faktörleri olduklarý bildirilmektedir. Terörist saldýrýlar ile TSSB arasýndaki iliþkiyi incelemek, bu tür bir travmaya doðrudan maruz kalan kiþilere ulaþmaktaki zorluklar nedeniyle güç olmakla birlikte bazý araþtýrmalarda bu konu aydýnlatýlmaya çalýþýlmýþtýr. Yine de bu saldýrýlarýn kýsa ve özellikle uzun dönemli fiziksel ve psikolojik etkileri hakkýnda az þey bilinmektedir. Türkiye de, yakýn tarihi de dahil olmak üzere, terörist saldýrýlarýn düzenlendiði ve kendine özgü koþullarý nedeniyle terörist saldýrýlarýn yaþanabilmesi açýsýndan risk altýnda olan bir ülke olmasýna raðmen bu konuya yeterli ilgi gösterilmemiþ olduðu söylenebilir. Anahtar Sözcükler: Travma sonrasý stres bozukluðu, terörist saldýrý, risk faktörü. () SUMMARY Post Traumatic Stress Disorder after Terrorist Attacks: A Review Posttraumatic stress disorder (PTSD) may be especially severe and long lasting when the stressor is man made. Terrorism is a type of warfare designed to have maximum psychological impact on a population. Terrorist attacks are associated with high rates of PTSD and other psychiatric disorders such as depression and anxiety. Estimates of the prevalence of PTSD after terrorist attacks range from 7,5% to 50% in the year after the event depending on the degree of victimization. Studies of risk factors for PTSD have consistently implicated female gender, minority ethnicity, lack of education, and to a lesser extent, younger age, history of psychiatric treatment and traumatic events. Studies have explored various factors linked with the risk of terrorism-related symptoms and diagnosis of PTSD. Although studies that explore psychologic reactivity in victims of terrorism are lacking, partly because of the difficulty of gaining access to sufficient numbers of survivors who were exposed to the events, some clinical psychiatric studies have provided descriptions of the mental and psychological consequences of terrorism. Yet, little is known about the prevalence of the long-term physical and psychological consequences of terrorist attacks on survivors. Although Turkey is a country that has experienced terrorist attacks in its recent past and Turkey is at risk of experiencing similar attacks in the future due to her specific conditions, studies assessing the psychological effects of these attacks are lacking. Key Words: Post traumatic stress disorder, terrorist attack, risk factors. Makalenin geliþ tarihi: , Yayýna kabul tarihi:
2 Eþsizoðlu A, Aydýn H, Bülbül Ý. GÝRÝÞ Bu gözden geçirme yazýsý için 1990 yýlýndan itibaren travma sonrasý stres bozukluðu, terörist saldýrý ve risk faktörü anahtar kelimeleri kullanýlarak, Pubmed ve Türk Psikiyatri Dizini üzerinden makale taramasý yapýlmýþ olup, sadece eriþkinler üzerinde yapýlmýþ olan çalýþmalarýn tam metinlerine ulaþýlmýþtýr. Terörist saldýrýlar, travmatik olaylardýr ve bu saldýrýlara maruz kalan kiþilerde, baþta travma sonrasý stres bozukluðu (TSSB) olmak üzere, çeþitli psikopatolojilerin geliþmesine neden olmaktadýr (Desivilya ve ark. 1996, North ve ark. 1999). DSM- IV'te, insan eliyle meydana getirilen travmatik olaylar sonrasýnda geliþen TSSB'nin daha þiddetli ve/veya uzun süreli olabileceði belirtilmektedir. Terörist saldýrýlar da insan eliyle gerçekleþtirilen, en yüksek psikolojik etkiye neden olabilecek þekilde tasarlanan bir savaþým biçimidir (Everly ve Mitchell 2001). Terörist saldýrýlar sonrasýnda TSSB yaygýnlýðý Terörist saldýrýlardan sonra Travma sonrasý stres bozukluðu yaygýnlýðýný bildiren, farklý ülkelerden bazý çalýþmalar mevcuttur. Terörist saldýrýlarýn psikolojik sonuçlarýný ortaya koymak için yapýlan ilk epidemiyolojik araþtýrma, Abenhaim ve ark. nýn (1992) 1982 ile 1987 yýllarý arasýnda Fransa'da halka açýk yerlerde yapýlan terörist saldýrýlardan sað kurtulan 254 kiþi üzerinde yaptýklarý çalýþmadýr. Bu çalýþmada TSSB oranýnýn, saldýrýlar sonucunda fiziksel olarak yaralanmamýþ kiþilerde %10.5, orta þiddette yaralanmýþ kiþilerde %8.3 ve aðýr yaralý kiþilerde %30.7 olduðu bulunmuþtur (Abenhaim ve ark. 1992). Kenya'nýn baþkenti Nairobi'de 7 Aðustos 1998'de düzenlenen terörist saldýrý sonrasýnda 1. ay sonunda bu saldýrýya maruz kalan 2883 kiþinin %35'inde TSSB geliþtiði saptanmýþtýr (Frank ve ark. 2004). Bleich ve ark. nýn (2003) 2000 yýlý Eylül ayýnda baþlayan intifadan sonra tekrarlayan terörist saldýrýlara maruz kalan Ýsrailliler arasýnda yaptýklarý çalýþmada, kendisi veya bir yakýný terörist saldýrý deneyimi yaþamýþ 512 katýlýmcýnýn %9.4'ünde TSSB saptamýþlardýr. 11 Eylül 2001 New York saldýrýsýnýn ardýndan Schlenger ve ark. nýn (2002) yaptýðý çalýþmada New York'ta TSSB oraný %11.2 olarak belirlenmiþtir. 11 Mart 2004'te Madrid'in 4 farklý noktasýna yapýlan terörist saldýrýnýn 2 ay sonrasýnda yapýlan çalýþmada, saldýrýya maruz kalanlar arasýnda TSSB oranýnýn %44.1 olduðu bildirilmiþtir (Gabriel ve ark. 2007). Bu konuda ülkemizde yapýlan çalýþmalara göz atýldýðýnda, Eþsizoðlu ve ark. (2009), 03 Ocak 2008 yýlýnda Diyarbakýr da bir otomobil içerisine konulan patlayýcýlarla gerçekleþtirilen terorist saldýrýnýn sonrasýnda, bu patlamaya görsel ve iþitsel olarak tanýklýk etmiþ kiþilerde, 1. ay sonunda 216 kiþinin %12.5, 3. ay sonunda 146 kiþinin %9.6'sýnda TSSB geliþtiðini saptamýþlardýr. Diðer bir çalýþma ise 15 ve 20 Kasým 2003 tarihlerinde Ýstanbul'un dört ayrý yerine yapýlan bombalama eylemlerinden iki ay sonra gerçekleþtirilmiþtir. Bu çalýþmada patlamalarýn olduðu bölgede bulunan bir okuldaki ergenler arasýnda TSSB oranýnýn %5.9 olduðu, patlamalardan sonra karakollara baþvuran yetiþkinler arasýnda TSSB oranýnýn ise %29.9 olduðu belirlenmiþtir (Aker ve ark. 2008). Terörist saldýrýlardan sonra TSSB geliþimi üzerine etkili risk faktörleri Dünya Ticaret Merkezi'ne 2001 yýlýnda gerçekleþtirilen terörist saldýrý sonrasýnda, dünyanýn dikkati terörizmin insanlar üzerinde býraktýðý psikolojik etkilere yoðunlaþmýþtýr. Dünya ölçeðinde terörist saldýrýlar artmasýna karþýn, bu saldýrýlardan sonra TSSB yaygýnlýðý ve geliþimini etkileyebilecek risk faktörleri konusunda az sayýda çalýþma yapýlmýþtýr (Verger ve ark. 2004). Bu çalýþmalarda, kiþilerin terörist saldýrý öncesi, sýrasý ve sonrasýndaki TSSB'ye zemin hazýrlayabilecek özellikleri incelenmiþtir. Terörist saldýrýlar nedeniyle TSSB geliþimi ile ilgili yapýlan çalýþmalarýn çoðunda kadýn olmanýn, etnik bir azýnlýktan olmanýn, düþük eðitim seviyesinde bulunmanýn, çalýþmýyor olmanýn, daha az sosyal desteðe sahip olmanýn, bekar olmanýn, daha genç yaþta bulunuyor olmanýn, daha önce psikiyatrik tedavi öyküsüne ve geçmiþte travma öyküsüne sahip olmanýn TSSB geliþimi açýsýndan risk faktörleri olduklarý bildirilmektedir (Boscarino ve ark. 2003, Frank ve ark. 2004, Verger ve ark. 2004, Solomon ve ark. 2005, Gabriel ve ark. 2007, Bonanno ve ark. 2007, Eþsizoðlu ve ark. 2009). Ancak risk faktörlerini belirlemeyi amaçlayan bu çalýþmalar arasýnda çeþitli farklýlýklar mevcuttur. 100
3 Terörist Saldýrýlar Sonrasýnda Travma Sonrasý Stres Bozukluðu: Bir Gözden Geçirme Örneðin bazý çalýþmalarda daha genç yaþta bulunuyor olmanýn TSSB geliþimi açýsýndan risk faktörü olabileceði belirtilirken (Bonanno ve ark. 2007), bazýlarýnda ise yaþ bir risk faktörü olarak belirlenmemiþtir (Verger ve ark. 2004, Abenhaim ve ark. 1992). Tekrarlayan terörist saldýrýlardan etkilenen topluluklarda, yeni bir saldýrýnýn gerçekleþebileceði ile ilgili kaygýnýn anlamlý derecede daha yüksek olduðu, bu durumun saldýrýdan sonraki erken dönemde geliþen TSSB semptomlarýnýn iyileþmesini olumsuz yönde etkilediði ve bu topluluklarda TSSB yaygýnlýðýnýn daha yüksek olduðu bildirilmiþtir (Shalev ve Freedman 2005). Bu bulgular terörist saldýrýnýn kendisinin, týpký daha önceden travma öyküsüne sahip olmak gibi, yeni bir terörist saldýrýdan sonra TSSB geliþimi için bir risk faktörü olabileceðini göstermektedir. Londra'da 7 Temmuz 2005 tarihinde gerçekleþtirilen bombalý terörist saldýrý sonrasýnda, saldýrýnýn stres seviyesi üzerine etkisi incelenmiþ, herhangi bir dini gruptan olmayanlardaki saldýrý ile ilgili stres düzeyinin, herhangi bir dini gruptan olanlara göre daha yüksek olduðu, diðer dinlerin üyeleri ile karþýlaþtýrýldýðýnda Müslümanlarýn daha yüksek bir stres düzeyine sahip olduklarý belirlenmiþtir. Yine ayný çalýþmada, azýnlýk olan bir etnik gruptan olanlarýn, saldýrý ile iliþkili olarak, beyazlara göre anlamlý oranda daha fazla emosyonel sorunlar yaþadýklarý saptanmýþtýr (Rubin ve ark. 2005). Bu çalýþma büyük çoðunluðu saldýrýya her hangi bir biçimde maruz kalanlarda yapýlmamýþ olmasýna karþýn, dini ya da azýnlýk olan bir etnik gruptan olanlarýn, bu tür saldýrýlardan psikolojik olarak daha çok etkilendiklerini göstermesi bakýmýndan anlamlý veriler sunmaktadýr. Terörist saldýrýlar çoðunlukla kitleler üzerinde en yüksek ölçüde etki yaratmayý hedeflediðinden, patlayýcýlar ve ateþli silahlarla gerçekleþtirilmektedir. Bu durum, saldýrýlarýn ölümcül ve fiziksel olarak yaralayýcý sonuçlar yaratmasýna neden olmaktadýr. Terörist saldýrýlar ile TSSB geliþimi arasýndaki iliþkiyi inceleyen araþtýrmalarda, saldýrýlara maruz kalanlarda fiziksel yaralanmanýn, TSSB geliþimi açýsýndan risk oluþturduðu ortak bir bulgudur (Shalev 1992, Abenhaim ve ark. 1992, Desivilya ve ark. 1996, Verger ve ark. 2004, Frank ve ark. 2004, Gabriel ve ark. 2007). Ayrýca Abenhaim ve ark. (1992) saldýrýnýn üzerinden 2.6 yýl geçmesine karþýn, saldýrý sýrasýnda özellikle aðýr fiziksel yaralanmaya uðramýþ olmanýn, halen bir risk faktörü olmaya devam ettiðini saptamýþlardýr. Frank ve ark. (2004) ise bombalama yöntemi ile yapýlan terörist saldýrýdan 1 ve 3 ay sonra yaptýklarý çalýþmada, TSSB geliþimi açýsýndan fiziksel yaralanmanýn yaný sýra oluþan yaralanmanýn tam olarak iyileþmemesinin de bir risk faktörü olduðunu bildirmiþlerdir. Ancak fiziksel yaralanmanýn hafif olduðu (operasyonel bir müdahale gerektirmediði ya da hastanede yatarak tedaviyi gerektirmediði) durumlarda zamanla risk faktörü olma özelliðini yitirebilmektedir (Eþsizoðlu ve ark. 2009). Terörist saldýrý sýrasýnda, saldýrýya maruz kalan kiþinin yaralanmasýnýn yaný sýra bir yakýnýnýn yaralanmasý veya kaybý TSSB geliþimi açýsýndan risk faktörüdür. Boscarino ve ark. (2003) 11 Eylül 2001'de Dünya Ticaret Merkezi'ne yapýlan saldýrý sonrasýnda bir aile bireyini ya da arkadaþýný kaybeden kiþilerde daha yüksek oranda TSSB geliþtiðini belirlemiþlerdir. Yine Frank ve ark. (2004) saldýrý sonrasýnda yakýnýnýn ölümü nedeni ile yas tutanlar arasýnda, yakýnlarýný kaybetmeyenlere göre, TSSB'nin daha yüksek oranda olduðunu bildirmiþlerdir. DSM-IV'te TSSB taný kriterleri arasýnda kiþinin travmatik olay karþýsýnda aþýrý korku, çaresizlik ya da dehþete düþme tepkisi vermesi bulunmaktadýr. Diðer travmatik deneyimlerde olduðu gibi terörist saldýrýlar sýrasýnda da bu tepkilerin daha þiddetli yaþanmasý (Solomon 1995, Frank ve ark. 2004, Verger ve ark. 2004) ve peritravmatik disosiyasyon yaþantýsýnýn varlýðýnýn (Shalev ve Freedman 2005), ileriki dönemde TSSB geliþimi için risk faktörleri olduðu saptanmýþtýr. Ancak travmaya maruz kalma þiddetinin TSSB geliþimi açýsýndan risk faktörü olmadýðýný bildiren çalýþmalar da mevcuttur (Bleich ve ark. 2003, Gabriel ve ark. 2007). Ayrýca bu saldýrýlardan 1 ay sonrasýnda maruz kalan kiþilere TSSB tanýsýnýn konulmuþ olmasýnýn, daha sonraki dönemlerde ayný kiþilere TSSB tanýsý konmasý açýsýndan bir risk faktörü olabileceði de bildirilmiþ olup bu durumun saldýrýnýn üzerinden yýllar geçmesine karþýn deðiþmeyebileceði ortaya konmuþtur (Verger ve ark. 2004). Shalev ve Freedman (2005), terörist saldýrýlar sonrasýnda kiþilerin yaþadýklarý bireysel, sosyal ve 101
4 Eþsizoðlu A, Aydýn H, Bülbül Ý. ekonomik kayýplarýn, TSSB'nin geliþimine en az travmatik olayýn kendisi kadar katkýda bulunduðunu ileri sürmüþlerdir. Ancak travma sonrasý olaðan yaþam koþullarýna dönüþ ile travma sonrasýnda geliþen olumsuz yaþam olaylarý arasýndaki iliþki ile ilgili henüz yeterli kanýt bulunmamaktadýr. Travma sonrasýnda olumsuz yaþam olaylarý daha az olanlarýn, travma öncesi olaðan yaþam koþullarýna daha çabuk dönecekleri ön görüsü akla yakýn görünmektedir (Bonanno ve ark. 2007). Saldýrýdan sonra iþsiz kalmanýn (Boscarino ve ark. 2003), patlamadan sonra ekonomik zorluk yaþamanýn ya da yaþama beklentisi içinde olmanýn, fiziksel yaralanmadan dolayý çalýþamamanýn (Frank ve ark. 2004), saldýrýdan sonra medeni durumu deðiþmiþ olanlarýn, kozmetik nitelikli yaralanma veya iþitme kaybý bulunanlarýn (Verger ve ark. 2004) saldýrý sonrasý dönemde TSSB geliþimi açýsýndan daha fazla risk altýnda olduklarý belirtilmektedir. TARTIÞMA Halk saðlýðý açýsýndan olaðandýþý bir durum "afet" olarak nitelendirilmektedir ve afetler, doðal afetler, teknolojik kazalar, istemli olarak insanlar tarafýndan yaratýlan olaylar þeklinde sýnýflandýrýlmaktadýr (Aker 2006). Terörist saldýrýlardan sonraki bir yýl içerisinde geliþen TSSB yaygýnlýðýnýn %7.5 ila % 50 arasýnda deðiþtiði söylenebilir (Verger ve ark. 2004). Üzerinde çalýþýlan örneklemlerin özellikleri, travmatik olayýn neden olduðu yýkým, yol açtýðý can kaybý ve çalýþmanýn yapýldýðý zaman dilimi gibi pek çok etmen çalýþmalarda saptanan TSSB yaygýnlýðý arasýndaki farka neden olan önemli etmenler olabilir (Baþoðlu ve ark. 2002, Eþsizoðlu ve ark. 2009). Büyük doðal afetler sonrasýnda TSSB yaygýnlýðýnýn birbirinden farklý kültürel ve sosyodemografik özellikleri bulunan topluluklarda %3 ila 87 arasýnda deðiþtiði bildirilmiþtir (Baþoðlu ve ark. 2002). Doðal afetler sonrasý TSSB yaygýnlýðý ile ilgili oranlardaki bu deðiþkinliðin, afetin neden olduðu yýkýmýn büyüklüðü ve yol açtýðý can kaybý gibi etmenlerle açýklanabileceði gibi ülkelerin geliþmiþlik düzeylerinin de etkili olduðu ve özellikle geliþmiþ ve geliþmekte olan ülkeler arasýnda TSSB yaygýnlýðý açýsýndan farkýn, geliþmekte olan ülkeler aleyhine, çarpýcý düzeyde olduðu ifade edilmiþtir (Aker 2006). Örneðin ABD'de 1994 yýlýnda meydana gelen deprem sonrasýnda TSSB yaygýnlýðý %6 ila 13 arasýnda iken (McMillan ve ark. 2000), 1999 yýlýnda Türkiye'de meydana gelen deprem sonrasýnda TSSB yaygýnlýðý %17 ila 32 arasýnda (Kýlýç ve Ulusoy 2003) Ermenistan'da 1988 yýlýnda meydana gelen deprem sonrasýnda TSSB yaygýnlýðý %74 oranýnda olduðu bildirilmiþtir (Goenjian ve ark. 1994). Terörist saldýrýlardan sonra geliþen TSSB yaygýnlýðý ise, saldýrýnýn gerçekleþtirildiði ülkenin geliþmiþlik düzeyinden çok, yarattýðý yýkýmýn büyüklüðü ile iliþkili gibi görünmektedir. Ancak bu iliþkiyi açýk bir þekilde yorumlayabilmek, geliþmekte olan ülkelerde daha çok sayýda çalýþma yapýlmasý ile mümkün olabilecektir. Ayrýca terörist saldýrýlar sonrasýnda geliþen TSSB yaygýnlýðý (%7.5-50), terörist saldýrýlar afet olarak tanýmlansa da, doðal afetler kadar geniþ bir aralýkta deðiþkenlik göstermemektedir. Bu durum insan eliyle yaratýlan afetlerin, farklý kültürel ve sosyodemografik özellikleri bulunan topluluklarda, benzer þekilde tehdit edici olarak algýlandýðýna iþaret etmektedir. Terörist saldýrýlar sonrasýnda geliþen TSSB ile diðer travmatik olaylar sonrasýnda geliþen TSSB yaygýnlýðýný karþýlaþtýran az sayýda çalýþma mevcuttur. Bu çalýþmalardan birinde, doðrudan terörist saldýrýlara maruz kalan 39 kiþi, motorlu araç kazalarýndan sað olarak kurtulan 354 kiþi ile karþýlaþtýrýlmýþ, terörist saldýrýlara maruz kalanlarda TSSB oranýnýn %37.8, motorlu araç kazalarýndan sað kalan kiþilerde ise %18.7 olduðu bulunmuþtur (Shalev ve Freedman 2005). Terörist saldýrýlardan sonra diðer travmatik yaþantýlara göre, TSSB geliþme olasýlýðýnýn daha yüksek olmasý ön görülebilir bir sonuç olmasýna karþýn, bu konuda daha fazla karþýlaþtýrmalý çalýþmaya ihtiyaç vardýr. Doðal afetlerden sonra TSSB geliþimi açýsýndan, kadýn olmanýn, psikiyatrik hastalýk öyküsüne sahip olmanýn, geçmiþte travmatik yaþantý öyküsü bulunuyor olmasýnýn, ailede psikiyatrik hastalýk öyküsünün bulunuyor olmasýnýn, yalnýz yaþýyor olmanýn, düþük eðitim düzeyine sahip olmanýn, afet nedeni ile ekonomik kayba uðramanýn, afetin nesnel ve öznel þiddetini algýlama düzeyinin ve yakýnýný kaybetmiþ olmanýn önemli risk faktörleri olduðu bildirilmiþtir (Baþoðlu ve ark. 2002, Þalcýoðlu ve ark. 2003, Kýlýç ve Ulusoy 2003, Baþoðlu ve ark. 2004, Tural ve ark 2004). Bu risk faktörleri terörist saldýrýlardan sonra TSSB geliþimi 102
5 Terörist Saldýrýlar Sonrasýnda Travma Sonrasý Stres Bozukluðu: Bir Gözden Geçirme açýsýndan bildirilen risk faktörleri ile benzerlik göstermektedir. Yapýlan literatür taramasýnda, özellikle Ortadoðu ülkelerinde bu tür saldýrýlar sýkça düzenlendiði halde, terörist saldýrýlar ve TSSB arasýndaki iliþkinin yeterince çalýþýlmamýþ olmasý (Ýsrail dýþýndaki ülkeler) dikkatimizi çekmiþtir. Türkiye de, yakýn tarihi de dahil olmak üzere, terörist saldýrýlarýn düzenlendiði ve kendine özgü koþullarý nedeniyle terörist saldýrýlarýn yaþanabilmesi açýsýndan risk altýnda olan bir ülke olmasýna raðmen (Eþsizoðlu ve ark. 2009) bu konuya yeterli ilgi gösterilmemiþ olduðu söylenebilir. Sonrasýnda önemli oranlarda TSSB ve diðer psikopatolojilerin ortaya çýkmasýna neden olduðundan, terörist saldýrýlar toplum ruh saðlýðý sorunlarýna yol açabilmektedir (Aker ve ark. 2008). Terörist eylemlerden sonra yapýlacak araþtýrmalar, hangi özelliklere sahip grup ve bireylerin risk altýnda olduðunu ve rehabilitasyon aþamasýnda dikkat edilmesi gereken noktalarý göstermesi açýsýndan önemli veriler sunacaktýr. Terörist saldýrýlardan sonra TSSB yaygýnlýðýný ve risk faktörlerini araþtýran çalýþmalar, genel olarak saldýrýdan sonraki ilk üç ayý kapsamaktadýr. Bu durum çalýþmalarýn ortak kýsýtlýlýðý olarak yorumlanabilir. Uzun süreli izlem çalýþmalarýn yapýlmasý, daha ileriki ay ve yýllarda travmatik etkilenmenin boyutlarýný anlamak açýsýndan önemli bilgiler verebilir (Sungur ve Kaya 2002). Yazýþma adresi: Dr. Altan Eþsizoðlu, Dicle Üniversitesi Týp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalý, Diyarbakýr, Abenhaim L, Dab W, Salmi R (1992) Study of civilian victims of terrorist attacks. J Clin Epidemiol, 45: Aker AT (2006) 1999 Marmara depremleri: Epidemiyolojik bulgular ve toplum ruh saðlýðý uygulamalarý üzerine bir gözden geçirme. Turk Psikiyatri Derg, 17: Aker AT, Sorgun E, Mestçioðlu Ö ve ark. (2008) Ýstanbul'daki bombalama eylemlerinin eriþkin ve ergenlerdeki travmatik stres etkileri. Türk Psikoloji Dergisi, 23: Baþoðlu M, Kýlýç C, Þalcýoðlu E ve ark. (2004) Prevalence of posttraumatic stress disorder and comorbid depression in earthquake survivors in Turkey: An epidemiological study. J Trauma Stress, 17: Baþoðlu M, Þalcýoðlu E, Livanou M (2002) Traumatic stres responses in earthquake survivors in Turkey. J Trauma Stress, 15: Bleich A, Gelkopf M, Solomon Z (2003) Exposure to terrorism, stress-related mental health symptoms, and coping behaviors among a nationally representative sample in Israel. JAMA, 290: Bonanno GA, Galea S, Bucciarelli A ve ark. (2007) What predicts psychological resilience after disaster? The role of demographics, resources and life stress. J Consult Clin Psychol, 75: Boscarino JA, Vlahov D, Resnick H ve ark. (2003) Trends of probable post-traumatic stress disorder in New York City after the September 11 terrorist attacks. Am J Epidemiol, 158: Desivilya HS, Gal R, Ayalon O (1996) Extent of victimization, traumatic stress symptoms, and adjustment of terrorist assault survivors: A long-term follow-up. J Trauma Stress, 9: Eþsizoðlu A, Yaþan A, Bülbül Ý ve ark. (2009) Bir terörist saldýrý KAYNAKLAR sonrasýnda travma sonrasý stres bozukluðu geliþimini etkileyen risk faktörleri. Turk Psikiyatri Derg, 20: Everly GS Jr, Mitchell JT (2001) America under attack: the "10 commandments" of responding to mass terrorist attack. Int J Emerg Ment Health, 3: Frank G, Njenga FG, Nicholls PJ ve ark. (2004) Post-traumatic stress after terrorist attack: psychological reactions following the US embassy bombing in Nairobi. Br J Psychiatry, 185: Gabriel R, Ferrando L, Corton ES ve ark. (2007) Psychopathological consequences after a terrorist attack: An epidemiological study among victims, the general population, and police officers. Eur Psychiatry, 22: Goenjian AK, Najarian LM, Pynoos RS ve ark. (1994) Posttraumatic stress disorder in elderly and younger adults after the 1988 earthquake in Armenia. Am J Psychiatry, 151: Kýlýç C, Ulusoy M (2003) Psychological effects of the November 1999 earthquake in Turkey; An epidemiological study. Acta Psychiatr Scand, 108: McMillan JC, North CS, Smith EM (2000) What parts of PTSD are normal: Intrusion, avoidance or arousal? [Data from the Northridge, California, Earthquake]. J Trauma Stress, 13: North CS, Nixon SJ, Shariat S ve ark. (1999) Psychiatric disorders among survivors of the Oklahoma City bombing. JAMA, 282: Rubin GJ, Brewin CR, Greenberg N ve ark. (2005) Psychological and behavioral reactions to the bombings in London on 7 July 2005: Cross sectional survey of a representative sample of Londoners. Br Med J, 17; Schlenger W E, Caddell JM, Ebert L ve ark. (2002) Psychological reactions to terrorist attacks. JAMA, 288:
6 Eþsizoðlu A, Aydýn H, Bülbül Ý. Shalev AY (1992) Posttraumatic stress disorder among injured survivors of a terrorist attack. J Nerv Ment Dis, 180: Shalev AY, Freedman S (2005) PTSD following terrorist attacks: A prospective evaluation. Am J Psychiatry, 162: Solomon Z (1995) Copingwith war induced stress: The gulf war and the Israeli response. New York, Plentum Press. Solomon Z, Gelkopf M, Bleich A (2005) Is terror gender-blind? Gender differences in reaction to terror events. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol, 40: Sungur M, Kaya B (2001) The onset and longitidunal course a man-made posttraumatic morbidity: Survivors of Sivas disaster. Int J Psychiatry Clin Pract, 5: Þalcýoðlu E, Baþoðlu M, Livanou M (2003) Long-term psychological outcome for non-treatment-seeking earthquake survivors in Turkey. J Nerv Ment Dis, 191: Tural U, Coþkun B, Önder E ve ark. (2004) Psychological consequences of the 1999 earthquake in Turkey. J Trauma Stress, 17: Verger P, Dab W, Lamping DL ve ark. (2004) The psychological impact of terrorism: An epidemiologic study of posttraumatic stress disorder and associated factors in victims of the bombings in France. Am J Psychiatry, 161:
Motorlu Araç Kazasý Geçiren Kiþilerde Akut Stres Bozukluðu Semptomlarýnýn Deðerlendirilmesi #
Motorlu Araç Kazasý Geçiren Kiþilerde Akut Stres Bozukluðu Semptomlarýnýn Deðerlendirilmesi # M. Tayfun TURAN*, Ertuðrul EÞEL**, Salih KELEÞ*** ÖZET Motorlu araç kazalarý akut stres bozukluðunun ve travma
DetaylıOmurilik Felçli Hastalarda Travma Sonrasý Stres Bozukluðu ve Ýliþkili Faktörler
ARAÞTIRMA Omurilik Felçli Hastalarda Travma Sonrasý Stres Bozukluðu ve Ýliþkili Faktörler Posttraumatic Stress Disorder and Related Factors in Patients with Spinal Cord Injury Murat Ýlhan Atagün 1, Ünal
DetaylıÇEVRE VE TOPLUM. Sel Erozyon Kuraklýk Kütle Hareketleri Çýð Olaðanüstü Hava Olaylarý: Fýrtýna, Kasýrga, Hortum
ÇEVRE VE TOPLUM 11. Bölüm DOÐAL AFETLER VE TOPLUM Konular DOÐAL AFETLER Dünya mýzda Neler Oluyor? Sel Erozyon Kuraklýk Kütle Hareketleri Çýð Olaðanüstü Hava Olaylarý: Fýrtýna, Kasýrga, Hortum Volkanlar
DetaylıSuriye-Türkiye sınırındaki Reyhanlı da bombalı saldırı sonrası stres tepkisi, anksiyete ve depresyon düzeyleri
Arı ve ark. 203 Araştırma / Original article Suriye-Türkiye sınırındaki Reyhanlı da bombalı saldırı sonrası stres tepkisi, anksiyete ve depresyon düzeyleri Mustafa ARI, 1 Mehmet Hanifi KOKAÇYA, 2 Ümit
DetaylıYardým Çalýþanlarýnda Travmatik Stres
DERLEME Yardým Çalýþanlarýnda Travmatik Stres Banu Yýlmaz 1 1 Psk., Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coðrafya Fakültesi Psikoloji Bölümü, Ankara ÖZET Travmatik olaylarýn ardýndan, olaya doðrudan maruz
DetaylıTERÖRLE MÜCADELE GAZİLERİNDE TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU POST-TRAUMATIC STRESS DISORDER AMONG ANTI-TERRORISM MILITARY VETERANS.
ORİJİNAL MAKALE ORIGINAL ARTICLE TERÖRLE MÜCADELE GAZİLERİNDE TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU POST-TRAUMATIC STRESS DISORDER AMONG ANTI-TERRORISM MILITARY VETERANS Alper Keten 1, Arda Karagöl 2, Hamit Sırrı
Detaylı1999 Marmara Depremleri: Epidemiyolojik Bulgular ve Toplum Ruh Sağlığı Uygulamaları Üzerine Bir Gözden Geçirme
Türk Psikiyatri Dergisi 2006; 17(3):204-212 1999 Marmara Depremleri: Epidemiyolojik Bulgular ve Toplum Ruh Sağlığı Uygulamaları Üzerine Bir Gözden Geçirme Dr. A. Tamer AKER 1 ÖZET Afetler, toplum ruh sağlığı
DetaylıAcil ve yoðun bakým ünitesi çalýþanlarýnda travma sonrasý stres bozukluðu, tükenmiþlik ve baþ etme biçimlerinin deðerlendirilmesi
ARAÞTIRMA Acil ve yoðun bakým ünitesi çalýþanlarýnda travma sonrasý stres bozukluðu, tükenmiþlik ve baþ etme biçimlerinin deðerlendirilmesi Evaluation of post-traumatic stress disorder, burnout and coping
DetaylıSivas Numune Hastanesi Acil Servisine Baþvuran Ýntihar Giriþimlerinin Deðerlendirilmesi
ARAÞTIRMA Sivas Numune Hastanesi Acil Servisine Baþvuran Ýntihar Giriþimlerinin Deðerlendirilmesi Evaluation of Suicide Attempts Referring to Sivas Numune Hospital Emergency Department Etem Erdal Erþan
DetaylıManyetik Rezonans ve Bilgisayarlý Tomografi Öncesi Hastalarda Anksiyete ve Depresyon
ARAÞTIRMA Manyetik Rezonans ve Bilgisayarlý Tomografi Öncesi Hastalarda Anksiyete ve Depresyon Gülten Karadeniz 1, Serdar Tarhan 2, Emre Yanýkkerem 3, Özden Dedeli 3, Erkan Kahraman 4 1 Yrd.Doç.Dr., 3
DetaylıTürkiye: Gelecek Nesiller için Fýrsatlarýn Çoðaltýlmasý 11. Çocuk Geliþimi ve Çocuklarýn Karþýlaþtýðý Riskler Eþitsizliðin nesiller arasý geçiþinin bugün Türkiye nin en genç neslini ciddi ölçüde etkilediði
DetaylıObsesif kompulsif bozuklukta sosyodemografik verilerin tedaviye direnç açýsýndan karþýlaþtýrýlmasý
Týp Araþtýrmalarý Dergisi 23: 1 (3): 15-2 ARAÞTIRMA Obsesif kompulsif bozuklukta sosyodemografik verilerin tedaviye direnç açýsýndan karþýlaþtýrýlmasý Remzi Kutaniþ, Ömer A. Özer, Buket T. Eryonucu Yüzüncü
DetaylıErgenlerde Arkadaþ Ölümü Sonrasý Travma Belirtileri ve Ýliþkili Etmenler
ARAÞTIRMA Ergenlerde Arkadaþ Ölümü Sonrasý Travma Belirtileri ve Ýliþkili Etmenler Traumatic Symptoms and Related Factors in Adolescents after a Friend's Death Ayþe Burcu Ayaz 1, Sebla Gökçe Ýmren 2, Muhammed
DetaylıMedYa KÝt / 26 Ýnsan Kaynaklarý ve Yönetimi konusunda Türkiye nin ilk dergisi HR DergÝ Human Resources Ýnsan Kaynaklarý ve Yönetim Dergisi olarak amacýmýz, kurulduðumuz günden bu yana deðiþmedi: Türkiye'de
Detaylı1960'lardan Günümüze Depresyonun Epidemiyolojisi, Tarihsel Bir Bakýþ
1960'lardan Günümüze Depresyonun Epidemiyolojisi, Tarihsel Bir Bakýþ Burhanettin Kaya 1, Mine Kaya 2 1 Doç.Dr., Gazi Üniversitesi Týp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalý, 2 Uz.Dr., Ankara Halk Saðlýðý Müdürlüðü,
DetaylıDicle Üniversitesi Öðrencilerinde Madde Kullanýmýný Belirleyen Risk Faktörleri
ARAÞTIRMA Dicle Üniversitesi Öðrencilerinde Madde Kullanýmýný Belirleyen Risk Faktörleri Murat Yalçýn 1, Altan Eþsizoðlu 2, Hasan Akkoç 3, Aziz Yaþan 4, Faruk Gürgen 5 1 Dr., 4 Yrd.Doç.Dr., 5 Prof.Dr.,
DetaylıBir Terörist Saldırı Sonrasında Travma Sonrası Stres Bozukluğu Gelişimini Etkileyen Risk Faktörleri
Türk Psikiyatri Dergisi 2009; 20(2):-26 Bir Terörist Saldırı Sonrasında Travma Sonrası Stres Bozukluğu Gelişimini Etkileyen Risk Faktörleri Dr. Altan EŞSİZOĞLU, Dr. Aziz YAŞAN 2, Dr. İsrafil BÜLBÜL 3,
DetaylıTÜSAD İnfeksiyon Çalışma Grubu
TÜSAD İnfeksiyon Çalışma Grubu Neden Grip Aşısı Yaptırmalıyız? Grip her yýl görülür ve günlük yaþamý etkiler Her yýl trafik kazalarýndan daha fazla insan grip nedeniyle ölmektedir. Özellikle çocuklar,
DetaylıSosyal Kaygý Bozukluðu ile Panik Bozukluðu Olgularýnýn Demografik ve Bazý Klinik Özellikler Açýsýndan Karþýlaþtýrýlmasý
Sosyal Kaygý Bozukluðu ile Panik Bozukluðu Olgularýnýn Demografik ve Bazý Klinik Özellikler Açýsýndan Karþýlaþtýrýlmasý Hatice GÜZ*, Nesrin DÝLBAZ** ÖZET Bu çalýþmada sosyal kaygý ve panik bozukluðu olan
DetaylıTOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor
TOPLUMSAL SAÐLIK DÜZEYÝNÝN DURUMU: Türkiye Bunu Hak Etmiyor Türkiye'nin insanlarý, mevcut saðlýk düzeyini hak etmiyor. Saðlýk hizmetleri için ayrýlan kaynaklarýn yetersizliði, kamunun önemli oranda saðlýk
DetaylıAraþtýrma Hazýrlayan: Ebru Kocamanlar Araþtýrma Uzman Yardýmcýsý Gýda Ürünlerinde Ambalajýn Satýn Alma Davranýþýna Etkisi Dünya Ambalaj Örgütü nün açýklamalarýna göre dünyada ambalaj kullanýmýnýn %30 unu
DetaylıLarson'un 1960'larda veciz olarak belirttiði gibi,
5 Prof. Dr. Semih KESKÝL Larson'un 1960'larda veciz olarak belirttiði gibi, yaþlýlarýn acil hastalýklarý diye bir durum yoktur. Bizimde burada söz konusu edeceðimiz yaþlýlar arasýndaki acil týbbi durumlardýr.
DetaylıPsikiyatri Polikliniðine Baþvuran Bir Grup Yaþlýda Huzurevi ya da Aile ile Kalmanýn Depresyon ve Anksiyete Düzeyine Etkisi
ARAÞTIRMA Psikiyatri Polikliniðine Baþvuran Bir Grup Yaþlýda Huzurevi ya da Aile ile Kalmanýn Depresyon ve Anksiyete Düzeyine Etkisi The Effect of Living with Family or Staying at Nursing Home on Depression
Detaylıİstanbul daki Bombalama Eylemlerinin Erişkin ve Ergenlerdeki Travmatik Stres Etkileri
Türk Psikoloji Dergisi, Haziran 2008, 23 (61), 63-71 İstanbul daki Bombalama Eylemlerinin Erişkin ve Ergenlerdeki Travmatik Stres Etkileri A. Tamer Aker Ebru Sorgun Özlem Mestçioğlu Kocaeli Üniversitesi
DetaylıPsoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar
Psoriazis vulgarisli hastalarda kişilik özellikleri ve yaygın psikiyatrik tablolar Emine Çölgeçen 1, Ali İrfan Gül 2, Kemal Özyurt 3, Murat Borlu 4 1 Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi, Dermatoloji Ana Bilim
DetaylıAraştırma Makalesi / Research Article
Araştırma Makalesi / Research Article Doi: 10.4274/npa.y6510 Nöropsikiyatri Arflivi 2014; 51: 23-29 Archives of Neuropsychiatry 2014; 51:23-29 23 Endüstriyel Bir Patlama Sonrasında Akut Stres Bozukluğu
DetaylıMersin Ýlinde Hassas Bölgelerde Gürültü Düzeylerinin 1998-2002 Yýllarý Arasýndaki Deðiþiminin Araþtýrýlmasý
Mersin Ýlinde Hassas Bölgelerde Gürültü Düzeylerinin 1998-2002 Yýllarý Arasýndaki Deðiþiminin Araþtýrýlmasý Ekoloji Cilt: 13 Sayý: 49 25-30, 2003 Halil KUMBUR, Havva Duygu ÖZSOY, Zafer ÖZER Mersin Üniversitesi
DetaylıYineleyici ve Tek Dönem Major Depresif Bozukluðu Olan Hastalarýn Kiþilik ve Affektif Mizaç Özellikleri
ARAÞTIRMA Yineleyici ve Tek Dönem Major Depresif Bozukluðu Olan Hastalarýn Kiþilik ve Affektif Mizaç Özellikleri Selçuk Aslan 1, Esra Yancar Demir 2 1 Doç.Dr., Gazi Üniversitesi Týp Fakültesi Psikiyatri
DetaylıHACETTEPE ÜNİVERSİTESİ EDEBİYAT FAKÜLTESİ PSİKOLOJİ BÖLÜMÜ
Dr. Hayal Yavuz Güzel ÖZGEÇMİŞ E-Posta : hyguzel@hacettepe.edu.tr Telefon : +90 (312) 7805336 Adres : Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü 06800, Beytepe Ankara Eğitim Mezuniyet Tarihi
Detaylı29 Fizik Tedavi Alan Hastalarýn Yaþam Kalitesinin Deðerlendirilmesi Assessment For Quality Of Life Of Patients Receiving Physical Therapy 1 Yrd.Doç. Dr.Birsen ALTAY 2 Yrd.Doç. Dr. H.Demet GÖNENER 1 Hemþ.
DetaylıDeprem Sonrasında Bireylerin Anksiyete Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler: Elazığ Merkezli Bir Ön Çalışma
Klinik Araştırma www.firattipdergisi.com Deprem Sonrasında Bireylerin Anksiyete Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler: Elazığ Merkezli Bir Ön Çalışma Rabia BİLİCİ a1, Evren TUFAN 2, Levent TURHAN 1, Görkem
DetaylıFirmamýz mühendisliðinde imalatýný yaptýðýmýz endüstriyel tip mikro dozaj sistemleri ile Kimya,Maden,Gýda... gibi sektörlerde kullanýlan hafif, orta
Mikro Dozaj Firmamýz mühendisliðinde imalatýný yaptýðýmýz endüstriyel tip mikro dozaj sistemleri ile Kimya,Maden,Gýda... gibi sektörlerde kullanýlan hafif, orta ve aðýr hizmet tipi modellerimizle Türk
DetaylıÝÞÇÝ SAÐLIÐI VE ÝÞ GÜVENLÝÐÝ PROJESÝ
ÝÞÇÝ SAÐLIÐI VE ÝÞ GÜVENLÝÐÝ PROJESÝ EÐÝTÝM SEMÝNERÝ RESÝMLERÝ Çimento Ýþveren Dergisi Özel Eki Mart 2003, Cilt 17, Sayý 2 çimento iþveren dergisinin ekidir Ýþçi Saðlýðý ve Ýþ Güvenliði Projesi Sendikamýz
DetaylıSubklinik Hipotiroidili Hastalarda Tiroid Replasman Tedavisinin Anksiyete ve Depresyon Düzeylerine Etkisi
ARAÞTIRMA Subklinik Hipotiroidili Hastalarda Tiroid Replasman Tedavisinin Anksiyete ve Depresyon Düzeylerine Etkisi Yalçýn M. Yarpuz 1, Ümit Aydoðan 2, Oktay Sarý 1, Aydoðan Aydoðdu 3, Gökhan Üçkaya 4,
DetaylıMart 2010 Otel Piyasasý Antalya Ýstanbul Gayrimenkul Deðerleme ve Danýþmanlýk A.Þ. Büyükdere Cad. Kervan Geçmez Sok. No:5 K:2 Mecidiyeköy Ýstanbul - Türkiye Tel: +90.212.273.15.16 Faks: +90.212.355.07.28
DetaylıAçıklama 2008 2009. Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK
Açıklama 2008 2009 Araştırmacı: YOK Danışman: YOK Konuşmacı: YOK SİLAHLI ÇATIŞMA İLE İLİŞKİLİ TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞUNDA DİĞER BİYOLOJİK TEDAVİ SEÇENEKLERİ Dr. Cemil ÇELİK Sunumun hedefleri Silahlı
DetaylıYENÝ YAYINLARDAN ÖZETLER
YENÝ YAYINLARDAN ÖZETLER Kistik Fibrozisli Çocuk ve Ergenlerde Psikopatoloji ve Tedavi Uyumu White T, Miller J, Smith GL ve ark. (2008) Adherence and psychopathology in children and adolescents with cystic
DetaylıBariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi
Bariatrik cerrahi amacıyla başvuran hastaların depresyon, benlik saygısı ve yeme bozuklukları açısından değerlendirilmesi Selçuk Özdin 1, Aytül Karabekiroğlu 2, Arzu Alptekin Aker 2, Recep Bolat 2, Servet
DetaylıEGZERSiziN DEPRESYON TEDAVisiNDEKi YERi VE ETKiLERi
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 1. ofsport Sciences 2004, 15 (1),49-64 Dave/li Derleme EGZERSiziN DEPRESYON TEDAVisiNDEKi YERi VE ETKiLERi Ziya KORUÇ, Perlearı BAYAR Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri
DetaylıMalatya Ýlinde 2005 Yýlýnda Ýntihar Giriþiminde Bulunan Bireylerde Klinik ve Sosyodemografik Özellikler
ARAÞTIRMA Malatya Ýlinde 2005 Yýlýnda Ýntihar Giriþiminde Bulunan Bireylerde Klinik ve Sosyodemografik Özellikler Socio-Demographic Characteristics of Suicidal Individuals Hayriye Dilek Yalvaç 1, Burhanettin
DetaylıVan Ýl Merkezi Lise Son Sýnýf Öðrencilerinde Obsesif Kompulsif Bozukluk Yaygýnlýðý
ARAÞTIRMA Van Ýl Merkezi Lise Son Sýnýf Öðrencilerinde Obsesif Kompulsif Bozukluk Yaygýnlýðý Prevalance of Obsessive-Compulsive Disorder in High School Students in Van, Turkey Yavuz Selvi 1, Lütfullah
DetaylıPsikiyatri Hastalarýnda Týp Dýþý Çare Arama Davranýþý: Türkiye'de ve Almanya'da Yaþayan Türkler Arasýnda Karþýlaþtýrmalý Bir Ön Çalýþma
ARAÞTIRMA Psikiyatri Hastalarýnda Týp Dýþý Çare Arama Davranýþý: Türkiye'de ve Almanya'da Yaþayan Türkler Arasýnda Karþýlaþtýrmalý Bir Ön Çalýþma Hüseyin Güleç 1, Ayhan Yavuz 2, Murat Topbaþ 3, Ýsmail
DetaylıVAN DEPREMİ SONRASINDA TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU BELİRTİLERİNİN PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK İLE İLİŞKİSİ
Kriz Dergisi 21 (1-2-3): 25-32 VAN DEPREMİ SONRASINDA TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞU BELİRTİLERİNİN PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK İLE İLİŞKİSİ Direnç Sakarya* Cengiz Güneş** ÖZET: Psikolojik dayanıklılık (PD),
DetaylıKanguru Matematik Türkiye 2015
3 puanlýk sorular 1. Aþaðýdaki þekillerden hangisi bu dört þeklin hepsinde yoktur? A) B) C) D) 2. Yandaki resimde kaç üçgen vardýr? A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 3. Yan taraftaki þekildeki yapboz evin eksik parçasýný
DetaylıDEHB Tanýlý Çocuklarýn Ebeveynlerinde DEHB Oraný
ARAÞTIRMA DEHB Tanýlý Çocuklarýn Ebeveynlerinde DEHB Oraný Hüner Aydýn 1, Rasim Somer Diler 2, Ebru Yurdagül 1, Þükrü Uðuz 3, Gülþah Þeydaoðlu 4 1 Dr., 3 Yrd.Doç.Dr., 4 Uz.Dr., Çukurova Üniversitesi Týp
DetaylıYatan hastalarýn anksiyete ve depresyon düzeyleri ve iliþkili faktörlerin incelenmesi
ARAÞTIRMA 1 Yatan hastalarýn anksiyete ve depresyon düzeyleri ve iliþkili faktörlerin incelenmesi Fahriye Oflaz, Huriye Varol GATA Hemþirelik Yüksek Okulu 06010 Etlik-Ankara Özet Amaç: Bu çalýþmanýn amacý
DetaylıÇocuk Psikiyatri Hastalarýnda Yatýþ Süresine Etki Eden Faktörler
ARAÞTIRMA Çocuk Psikiyatri Hastalarýnda Yatýþ Süresine Etki Eden Faktörler Factors Effecting Length of Stay in Child Psychiatry Hospital Setting Miraç Barýþ Usta 1, Emre Ürer 1, Armaðan Aral 1, Gökçe Nur
DetaylıDr. Sarp Üner*, Dr. Þevkat Bahar Özvarýþ**, Sevgi Turan***, Umut Arýöz***, Dr. Orhan Odabaþý****, Dr. Melih Elçin****, Dr. Ýskender Sayek***** Giriþ
Ankara'da Birinci Basamak Saðlýk Kurumlarýnda Çalýþan Hekimlerin Sunulan Hizmetlere Ýliþkin Öz Deðerlendirmeleri The Self -Evaluation of Health Services by Physicians Working in Primary Health Care Units
Detaylı2 - Konuþmayý Yazýya Dökme
- 1 8 Konuþmayý Yazýya Dökme El yazýnýn yerini alacak bir aygýt düþü XIX. yüzyýlý boyunca çok kiþiyi meþgul etmiþtir. Deðiþik tasarým örnekleri görülmekle beraber, daktilo dediðimiz aygýtýn satýlabilir
DetaylıCinsel Ýstismar Maðduru Bir Grup Çocuk ve Ergende TSSB Belirtileri ve WISC-R Puanlarý Arasýndaki Ýliþki: Bir Ön Çalýþma
ARAÞTIRMA Cinsel Ýstismar Maðduru Bir Grup Çocuk ve Ergende TSSB Belirtileri ve WISC-R Puanlarý Arasýndaki Ýliþki: Bir Ön Çalýþma The Relationship Between PTSD Symptoms and WISC-R Scores in a Group of
DetaylıHemodiyaliz ve Periton Diyalizi Uygulanan Hastalarda Psikiyatrik Bozukluklar, Algýlanan Sosyal Destek ve Yaþam Kalitesi Düzeylerinin Karþýlaþtýrýlmasý
ARAÞTIRMA Hemodiyaliz ve Periton Diyalizi Uygulanan Hastalarda Psikiyatrik Bozukluklar, Algýlanan Sosyal Destek ve Yaþam Kalitesi Düzeylerinin Karþýlaþtýrýlmasý The Comparison of Psychiatric Disorders,
DetaylıTEMÝZLÝK ÝÞÝNDE ÇALIÞAN KÝÞÝLERÝN TEMÝZLÝK VE SAÐLIK DAVRANIÞLARININ DEÐERLENDÝRÝLMESÝ
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) TEMÝZLÝK ÝÞÝNDE ÇALIÞAN KÝÞÝLERÝN TEMÝZLÝK VE SAÐLIK DAVRANIÞLARININ DEÐERLENDÝRÝLMESÝ The evaluation of hygiene and health attitudes of cleaning workers Elçin Balcý 1,
DetaylıErciyes Üniversitesi Öðrencilerinde Sigara Ýçme Durumunun 1985 2005 Yýllarý Arasýndaki Deðiþimi
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Erciyes Üniversitesi Öðrencilerinde Sigara Ýçme Durumunun 1985 2005 Yýllarý Arasýndaki Deðiþimi Change of Smoking Prevalence among Erciyes University Students between 1985
DetaylıGelir Vergisi Kesintisi
2009-16 Gelir Vergisi Kesintisi Ýstanbul, 12 Mart 2009 Sirküler Sirküler Numarasý : Elit - 2009/16 Gelir Vergisi Kesintisi 1. Gelir Vergisi Kanunu Uyarýnca Kesinti Yapmak Zorunda Olanlar: Gelir Vergisi
DetaylıBakým sigortasý - Sizin için bilgiler. Türkischsprachige Informationen zur Pflegeversicherung. Freie Hansestadt Bremen.
Gesundheitsamt Freie Hansestadt Bremen Sozialmedizinischer Dienst für Erwachsene Bakým sigortasý - Sizin için bilgiler Türkischsprachige Informationen zur Pflegeversicherung Yardýma ve bakýma muhtaç duruma
DetaylıTürk Tabipleri Birliði Yöneticilerinde Sigara Ýçme Alýþkanlýðý
Türk Tabipleri Birliði Yöneticilerinde Sigara Ýçme Alýþkanlýðý Tobacco Smoking Among the Executives of the Turkish Medical Association Dr. Özen Aþut*, Dr. Sibel Kalaça** Özet Sigara içme alýþkanlýðý; yaygýnlýðý
Detaylı0 KLÝNÝK ARAÞTIRMA Romatolojik Sorunu Olan Hastalarda Yaþam Kalitesi ve Bazý Semptomlarla Ýliþkisi Quality Of Life Patients With Rheumatologic Problems And Its Correlates With Some Symptoms Arþ.Gör. Seda
DetaylıTýp Fakültesi öðrencilerinin Anatomi dersi sýnavlarýndaki sistemlere göre baþarý düzeylerinin deðerlendirilmesi
1 Özet Týp Fakültesi öðrencilerinin Anatomi dersi sýnavlarýndaki sistemlere göre baþarý düzeylerinin deðerlendirilmesi Mehmet Ali MALAS, Osman SULAK, Bahadýr ÜNGÖR, Esra ÇETÝN, Soner ALBAY Süleyman Demirel
DetaylıBir Anadolu Þehrinde Psikiyatri Kliniðine Baþvuran Hastalarýn Hastalýk Açýklama ve Çare Arama Davranýþlarý
ARAÞTIRMA Bir Anadolu Þehrinde Psikiyatri Kliniðine Baþvuran Hastalarýn Hastalýk Açýklama ve Çare Arama Davranýþlarý Patients' Who Admitted to Psychiatry Clinic in a Anatolian City Explanation Models for
Detaylı2006 cilt 15 sayý 10 179
Ankara'da Bir Lisenin 9 ve 10. Sýnýf Öðrencilerinin Kiþisel Hijyen Konusunda Davranýþlarýnýn Belirlenmesi Determination of the Behaviours of Ninth and Tenth Grade High School Students About Personal Hygiene
DetaylıKahta Devlet Hastanesi Psikiyatri Kliniðinde Yatan Hastalarýn Sosyodemografik ve Klinik Özellikleri
ARAÞTIRMA Kahta Devlet Hastanesi Psikiyatri Kliniðinde Yatan Hastalarýn Sosyodemografik ve Klinik Özellikleri Sociodemographic and Clinical Characteristics of Patients in The Kahta State Hospital Psychiatry
DetaylıHuzurevindeki Yaþlýlarda Depresyon Sýklýðý ve Ýliþkili Risk Etmenleri
ARAÞTIRMA Huzurevindeki Yaþlýlarda Depresyon Sýklýðý ve Ýliþkili Risk Etmenleri Gülfizar Sözeri Varma 1, Nalan Kalkan Oðuzhanoðlu 2, Tarkan Amuk 3, Figen Ateþçi 2 1 Uz.Dr., 2 Prof.Dr., 4 Doç.Dr., Pamukkale
DetaylıKayseri Ýl Merkezinde Bir Saðlýk Ocaðýna Baþvuran Diyabetik Hastalarda Metabolik Kontrol Durumu ve Eþlik Eden Faktörler
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Kayseri Ýl Merkezinde Bir Saðlýk Ocaðýna Baþvuran Diyabetik Hastalarda Metabolik Kontrol Durumu ve Eþlik Eden Faktörler Metabolic Regulation and Related Factors in Diabetic
DetaylıRapor edilen iðne batma yaralanmalarýnýn %56 sý güvenlikli ürünler kullanýlarak önlenebilir den fazla patojen bulaþabilir.
Rapor edilen iðne batma yaralanmalarýnýn %56 sý güvenlikli ürünler kullanýlarak önlenebilir. 7 20 den fazla patojen bulaþabilir. 8 En büyük tehlike Hepatit B, Hepatit C ve HIV dir. Yaralananlarýn %40 ý
DetaylıDepresyon Tanýsý Almýþ Hastalarda Ölüm Kaygýsýnýn Araþtýrýlmasý
ARAÞTIRMA Depresyon Tanýsý Almýþ Hastalarda Ölüm Kaygýsýnýn Araþtýrýlmasý Investigation of Death Anxiety Among Depressive Patients Nilgün Öngider 1, Suna Özýþýk Eyüpoðlu 2 1 Psk.Dr., P.S. Yaþam Özel Aile
DetaylıDepremzedelerde Ruh Sağlığı Hizme Kullanımı: 1999 Depremlerinin Sonuçları
Türk Psikiyatri Dergisi 2008; 19(2):113-123 Depremzedelerde Ruh Sağlığı Hizme Kullanımı: 1999 Depremlerinin Sonuçları Dr. Cengiz KILIÇ 1 Özet / Abstract Amaç: Ruhsal travmalardan sonra görülen ruhsal hastalıklar
DetaylıAlkol/Madde Baðýmlýlarýnda Özkýyým Giriþimi Öyküsünün Klinik Belirtilerle Ýliþkisi
Alkol/Madde Baðýmlýlarýnda Özkýyým Giriþimi Öyküsünün Klinik Belirtilerle Ýliþkisi E. Cüneyt EVREN*, Sacide ÜSTÜNSOY*, Suat CAN*, Cengiz BAÞOÐLU**, Duran ÇAKMAK*** ÖZET Bu çalýþmada yatarak tedavi gören
DetaylıNe Zaman Travmatik Yas Tanýsý Konur? Ne Zaman Tedavi Baþlar?
OLGU SERÝSÝ Ne Zaman Travmatik Yas Tanýsý Konur? Ne Zaman Tedavi Baþlar? Ufuk Sezgin 1, Þahika Yüksel 1, Zerrin Topçu 2, Aysun Genç Diþcigil 3 1 Doç. Dr., Prof. Dr., Ýstanbul Üniversitesi Ýstanbul Týp
DetaylıKayseri Ýl Merkezinde Görev Yapan Öðretmenlerde Þiþmanlýk Prevalansý
ARAÞTIRMALAR (Research Reports) Kayseri Ýl Merkezinde Görev Yapan Öðretmenlerde Þiþmanlýk Prevalansý Prevalence of Obesity Among Teachers Employed Within City Town of Kayseri Provinence Mualla Aykut Professor
DetaylıKocaeli - Ruhsal Travma Kısa Tarama Ölçeği nin (Kocaeli - Kısa) Geçerliği
Kocaeli - Ruhsal Travma Kısa Tarama Ölçeği nin (Kocaeli - Kısa) Geçerliği A. Tamer AKER *, Onur HAMZAOĞLU **, Şükriye BOŞGELMEZ *** ÖZET Amaç: Bu çalışmada Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) nu toplum
DetaylıSunuþ. Türk Tabipleri Birliði Merkez Konseyi
Sunuþ Bu kitap Uluslararasý Çalýþma Örgütü nün Barefoot Research adlý yayýnýnýn Türkçe çevirisidir. Çýplak ayak kavramý Türkçe de sýk kullanýlmadýðý için okuyucuya yabancý gelebilir. Çýplak Ayaklý Araþtýrma
DetaylıBipolar Bozukluk Baþlangýç Yaþýnýn Klinik ve Gidiþ Özellikleriyle Ýliþkisi
ARAÞTIRMA Bipolar Bozukluk Baþlangýç Yaþýnýn Klinik ve Gidiþ Özellikleriyle Ýliþkisi Recep Tütüncü 1, Sibel Örsel 2, M.Haluk Özbay 2 1 Uz.Dr., 2 Doç.Dr., Dýþkapý Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi Psikiyatri
DetaylıAgorofobisi Olmayan Panik Bozukluk Hastalarýnda Eþlik Eden Sosyal Fobik Semptomlarýn ve Sosyodemografik Deðiþkenlerin Ýncelenmesi
ARAÞTIRMA Agorofobisi Olmayan Panik Bozukluk Hastalarýnda Eþlik Eden Sosyal Fobik Semptomlarýn ve Sosyodemografik Deðiþkenlerin Ýncelenmesi The Examination of the Social Anxiety Symptoms and Sociodemographic
DetaylıDepresif Bozukluklarda Risk Etkenleri
Depresif Bozukluklarda Risk Etkenleri Süheyla ÜNAL*, Levent KÜEY**, Cengiz GÜLEÇ***, Mehmet BEKAROÐLU***, Yunus Emre EVLÝCE****, Selçuk KIRLI***** ÖZET * Prof. Dr., Ýnönü Üniversitesi Týp Fakültesi Psikiyatri
DetaylıERHAN KAMIŞLI H.Ö. SABANCI HOLDİNG ÇİMENTO GRUP BAŞKANI OLDU.
ERHAN KAMIŞLI H.Ö. SABANCI HOLDİNG ÇİMENTO GRUP BAŞKANI OLDU. Sendikamýz Yönetim Kurulu Üyesi Erhan KAMIÞLI, 28 Mart 2001 tarihi itibariyle H.Ö. Sabancý Holding Çimento Grubu Baþkanlýðý'na atanmýþtýr.
DetaylıSýnav Kaygýsý ve Ýliþkili Psikiyatrik Belirtiler
ARAÞTIRMA Sýnav Kaygýsý ve Ýliþkili Psikiyatrik Belirtiler Test Anxiety and Related Psychiatric Symptoms Önder Kavakcý 1, Ayþegül Selcen Güler 2, Selma Çetinkaya 3 1 Yrd.Doç.Dr., Cumhuriyet Üniversitesi
DetaylıDÜ ÜK GEL R. Kötü konut ko ulları. Kötü çevre ko ulları Sa lıksız içme suyu Sa lıksız tuvalet Kapalı ortam hava kirlenmesi.
Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý Dergisi 2003; 46: 251-260 Yorum Yoksulluk ve çocuklar üzerine etkileri Þükrü Hatun 1, Nilay Etiler 2, Erdem Gönüllü 3 Kocaeli Üniversitesi Týp Fakültesi 1 Pediatri Profesörü,
DetaylıDr. Sevim Buzlu*, Nihal Bostancý**, Derya Özbaþ***, Sevil Yýlmaz****
Ýstanbul'da Bir Saðlýk Ocaðýna Baþvuran Kadýnlarýn Genel Saðlýk Anketine Göre Ruhsal Durumlarýnýn Deðerlendirilmesi Assessment of the Psychological Status of Women Who Applied to a Primary Care Unit in
DetaylıMarmara Depreminden Etkilenen Ýki Ayrý Bölgede Ergenlerde Depresyon, Kaygý ve Davranýþ #
Marmara Depreminden Etkilenen Ýki Ayrý Bölgede Ergenlerde Depresyon, Kaygý ve Davranýþ # Osman SABUNCUOÐLU*, Ahmet ÇEVÝKASLAN**, Meral BERKEM*** ÖZET Bu çalýþmanýn amacý Marmara depreminden sonra Gölcük
DetaylıGüneydoğu gazilerinde travma sonrası stres bozukluğu geliģimi
Güloğlu ve Karaırmak 237 AraĢtırma / Original article Güneydoğu gazilerinde travma sonrası stres bozukluğu geliģimi Berna GÜLOĞLU, 1 Özlem KARAIRMAK 2 ÖZET Amaç: Terör gibi insan eliyle, istemli olarak
DetaylıKadýnlarýn Pap smear yaptýrma durumlarý ile bunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi
Gülhane Týp Dergisi 2006; 48: 25-29 Gülhane Askeri Týp Akademisi 2006 ARAÞTIRMA Kadýnlarýn Pap smear yaptýrma durumlarý ile bunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi Aygül Akyüz (*), Gülten Güvenç (*), Tülay
DetaylıSosyal Fobinin Diðer Psikiyatrik Hastalýklarla Birlikteliði
Sosyal Fobinin Diðer Psikiyatrik Hastalýklarla Birlikteliði Metin TURAN*, Ali S ÇÝLLÝ**, Rüstem AÞKIN***, Hasan HERKEN # *, Nazmiye KAYA***, Rahim KUCUR # ** ÖZET Bu çalýþmada psikiyatri polikliniðine
DetaylıKANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ
DetaylıDiyabetik hastalarda retinopati sýklýðý ve risk faktörleri
Gülhane Týp Dergisi 2005; 47: 164-174 Gülhane Askeri Týp Akademisi 2005 ARAÞTIRMA Diyabetik hastalarda retinopati sýklýðý ve risk faktörleri Ahmet Taþ (*), M.Zeki Bayraktar (**), Üzeyir rdem (**), Güngör
DetaylıDövize Endeksli Kredilerde KKDF
2009-10 Dövize Endeksli Kredilerde KKDF Ýstanbul, 12 Mart 2009 Sirküler Sirküler Numarasý : Elit - 2009/10 Dövize Endeksli Kredilerde KKDF 1. Genel Açýklamalar: 88/12944 sayýlý Kararnameye iliþkin olarak
DetaylıBel ve Boyun Aðrýsý Hastalarýnda Anksiyete, Depresyon ve Yaþam Kalitesi #
Bel ve Boyun Aðrýsý Hastalarýnda Anksiyete, Depresyon ve Yaþam Kalitesi # Kemal YAZICI*, Þenel TOT*, Ali BÝÇER**, Aylin YAZICI*, Visal BUTURAK*** ÖZET Bu çalýþmada bel ve boyun aðrýsý olan hastalarda anksiyete
DetaylıGATA Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi'ne 2002-2004 yýllarý arasýnda viral hepatit nedenli yatýþlarýn sýklýðý ve daðýlýmý
Gülhane Týp Dergisi 2006; 48: 125-131 Gülhane Askeri Týp Akademisi 2006 ARAÞTIRMA GATA Eðitim ve Araþtýrma Hastanesi'ne 2002-2004 yýllarý arasýnda viral hepatit nedenli yatýþlarýn sýklýðý ve Türker Türker
DetaylıTERÖR OLAYLARI SONRASINDA PSİKOSOSYAL DESTEK HİZMETLERİ*
Kriz Dergisi 18 (1): 45-58 TERÖR OLAYLARI SONRASINDA PSİKOSOSYAL DESTEK HİZMETLERİ* E. Şavur**, S. Arslan Tomas*** ÖZET Psikososyal destek hizmetleri; çok disiplinli yaklaşımla ele alınan birey, aile,
DetaylıAnksiyete Bozukluðu ve Depresyonun Tanýsal Ýliþkileri
Anksiyete Bozukluðu ve Depresyonun Tanýsal Ýliþkileri Hakan Türkçapar Doç. Dr., SSK Ankara Eðitim Hastanesi Psikiyatri Kliniði, Ankara Anksiyete bozukluklarýyla depresyonun belirtileri arasýnda belirgin
DetaylıPsikiyatrik Bozukluklara Baðlý Engellilik Hali; Üniversite Hastanesi Deneyimi. Disabilites Due to Psychiatric Disorders: Sample Of University Hospital
ARAÞTIRMA Psikiyatrik Bozukluklara Baðlý Engellilik Hali; Üniversite Hastanesi Deneyimi Disabilites Due to Psychiatric Disorders: Sample Of University Hospital Eda Aslan 1, Nadya Þimþek 2 1 Yard. Doç.
DetaylıFelakete "Uyum" ve Ruh Saðlýðý
Felakete "Uyum" ve Ruh Saðlýðý Þahika YÜKSEL* Felaket ve gaddarlýk ve gömülmeyi reddeder. Sosyal düzene itiraz etmemenin ve tek tek kurbanlarýn iyileþmesinin ön koþulu felaket, travmatik olaylarý hatýrlatmak
DetaylıAile içi fiziksel þiddete maruz kalmýþ evli kadýnlarda klinik özellikler, çiftlerarasý uyum ve cinsel yaþam kalitesi
ARAÞTIRMA Aile içi fiziksel þiddete maruz kalmýþ evli kadýnlarda klinik özellikler, çiftlerarasý uyum ve cinsel yaþam kalitesi Clinical characteristics, adjustment between the couples and the quality of
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Doçent Uygulamalı (Klinik) Psikoloji Haliç Üniversitesi
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Ebru Şalcıoğlu 2. Doğum Tarihi: 25 Şubat 1974 3. Ünvanı: Prof. Dr. 4. Öğrenim Durumu: Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Psikoloji Boğaziçi Üniversitesi 1998 Yüksek Lisans (Klinik)
DetaylıÝntihar Giriþimlerinin Ýncelenmesi: Risk Faktörleri ve Takip
ARAÞTIRMA Ýntihar Giriþimlerinin Ýncelenmesi: Risk Faktörleri ve Takip Analyzing Suicide Attempts: Risk Factors and Follow Up Ali Emre Þevik 1, Halil Özcan 2, Emin Uysal 3 1 Uz.Dr., Medicar Hastanesi,
DetaylıŞizofreni ve Bipolar Duygudurum Bozukluğu Olan Hastalara Bakım Verenin Yükünün Karşılaştırılması
Şizofreni ve Bipolar Duygudurum Bozukluğu Olan Hastalara Bakım Verenin Yükünün Karşılaştırılması Suat Yalçın, Sevda Bağ SBÜ Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh ve Sinir Hastalıkları EAH, 3.psikiyatri Kliniği,
DetaylıÇocuk Ýstismarýna Birimler Arasý Yaklaþým: Bir Olgu Sunumu
OLGU SUNUMU Çocuk Ýstismarýna Birimler Arasý Yaklaþým: Bir Olgu Sunumu Multidisciplinary Approach to Child Abuse: A Case Report Muhammed Ayaz 1, Ayþe Burcu Ayaz 1 1 Uz.Dr., Sakarya Üniversitesi Týp Fakültesi
DetaylıOvacýk Altýn Madeni'ne dava öncesi yargýsýz infaz!
Asýlsýz iddia neden ortaya atýldý? Ovacýk Altýn Madeni'ne dava öncesi yargýsýz infaz! 19 Haziran 2004 tarihinde, Ovacýk Altýn Madeni ile hiçbir ilgisi olmayan Arsenik iddialarý ortaya atýlarak madenimiz
DetaylıSavaş ve Terör Yaşantılarında Travma Sonrası Stres
doi:10.5222/otd.2017.114 Derleme Savaş ve Terör Yaşantılarında Travma Sonrası Stres Vedat Şar Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dalı, İstanbul ÖZ Dış dünyadan kaynaklanan tehdit ile kişinin
DetaylıDepresyon, Pratisyen Hekimler ve Depresyon Eðitimi
Depresyon, Pratisyen Hekimler ve Depresyon Eðitimi Dr. Sema Ýlhan Akalýn* Dr. Can Cimili**, Dr. Esma Kuzhan*** Giriþ: Depresyon birinci basamakta en yaygýn görülen ruh saðlýðý sorunudur, çok azýnýn ikinci
DetaylıYat, Kotra Ve Her Türlü Motorlu Özel Tekneler Ýçin Geçerli Olan KDV Ve ÖTV Ora
2009-40 Yat, Kotra Ve Her Türlü Motorlu Özel Tekneler Ýçin Geçerli Olan KDV Ve ÖTV Ora Ýstanbul, 25 Aðustos 2009 Sirküler Numarasý : Elit - 2009/40 Sirküler Yat, Kotra Ve Her Türlü Motorlu Özel Tekneler
Detaylı