HİDROLOJİ. Yağışın gerçekleşmesi için hava doygun olmalıdır, ama eğer hava saf ise % 100 doygunluk bile yağışı doğuramaz

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "HİDROLOJİ. Yağışın gerçekleşmesi için hava doygun olmalıdır, ama eğer hava saf ise % 100 doygunluk bile yağışı doğuramaz"

Transkript

1 HİDROLOJİ Gök ağlamayınca yer gülmez. (3. HAFTA) Dr. Semih EDİŞ 3-YAĞIŞ Hidrolojide kullanılan yağış terimi, atmosferden yere gelen her türlü suyu kapsar. Yağmur Kar Dolu Sis Sulu sepken Çiy Tip Özellikleri Tipik miktar Çiy Yeryüzünde, özellikle bitki yüzeylerinde birikir (donmuş hali mm/gece kırağıdır) Sis damlası Bitki örtüsünde ve diğer cisimlerin üzerinde biriken sis (donmuş hali kırağıdır) 4 mm/st'e kadar Çisenti Damla çapı 0.5 m'den küçüktür (Yüzey sıcaklığı 0 C'den düşükse mm/st buz taneleri şeklindedir) Yağmur Damla çapı > 0.5 mm, Tipik olarak 1-2 mm. Hafif<2 mm/hr Şiddetli>7 mm/st Sulu sepken Kısmen eriyik kar veya karla karışık yağmur Kar kristalleri (kuşbaşı kar) Kar tanesi Kar topağı Buz tanesi Buz sepkeni Dolu Yapışık buz kristalleri, birkaç cm büyüklüğünde olabilir Çok küçük, düz, saydam olmayan buz tanecikleri 2-5 mm çaplı saydam olmayan buz topakları, sağanak halinde yağar Buz tanelerini saran saf buz ya da kar topağı Donmuş yağmur veya çisenti damlaları Küresel buz topakları, çap 5-50 mm veya fazladır, kesitte saydam olmayan ve temiz buzdan katmanlı bir yapıya sahiptir Yağışın gerçekleşmesi için hava doygun olmalıdır, ama eğer hava saf ise % 100 doygunluk bile yağışı doğuramaz. Yağışın oluşması ve yoğunlaşması için dört mekanizmanın birbirinin peşi sıra gerçekleşmesi gerekir SOĞUMA Havanın veya bulutların doygunluğa ulaşabilmeleri için bir şekilde soğumaları gerekir. Konveksiyonla soğuma Radyasyon kaybı ile soğuma soğuma, yoğunlaşma, damlacıkların büyümesi yağış bölgesine nemli bulutların gelmesi Karışma ile soğuma Adyabatik (dinamik) soğuma: ÇAKÜ Orman Fakültesi, Havza Yönetimi ABD 1

2 3.1.3-DAMLACIKLARIN BÜYÜMESİ Yoğunlaşma her zaman yağışa sebep olmaz. Yoğunlaşma ortalama 40 µ çapa sahip küçük su damlacıklarından oluşan sis veya bulutları oluşturur. Yağmur damlaları ise µ arasında değişen çaplara sahiptir. Damlacıkların büyümesi için iki yol vardır. buz kristalleri etkisi Yoğunlaşan su damlacıklarının yere düşebilmesi için belli bir büyüklüğe gelmeleri gerekir, aksı takdirde sürtünme direnci ve rüzgâr tesiriyle havada asılı kalırlar. çarpışma etkisi YAĞIŞ BÖLGESİNE NEMLİ BULUTLARIN GELMESİ YAPAY YAĞMUR (BULUT TOHUMLAMA) Uzun süreli yağışın gerçekleşmesi için ek olarak yağış alanına yeni su yüklü bulutların gelmesi gerekir. Bir bulut, bir metre küp hacimde ortalama 2-3 gr sıvı sudan fazlasını taşımaz. Yağışın oluşumundan sorumlu dört mekanizma incelendiğinde, insanların sadece yoğunlaşma kademesinde devreye girerek bulut tohumlama, bulut tadili, bulut sağma, hava durumu kontrolü veya hava durumu tadili olarak da adlandırılan yapay yağmuru elde edebileceği görülür. Gözlemlere göre bulutlardaki su miktarı bir hayli azdır. Yoğunlaşma mekanizması, buluta yoğunlaşma ve süblimasyon çekirdekleri enjekte edilerek, yapay bir şekilde hızlandırılabilir. Bu enjeksiyon bir uçaktan veya yerden duman şeklinde yapılabilir. Eğer bulutun sıcaklığı -15 C civarında ise, gümüş iyodür buz kristalleri oluşturmakta çok etkili olur. Bu işlem dağlık bölgelerde daha verimlidir. ÇAKÜ Orman Fakültesi, Havza Yönetimi ABD 2

3 3.1.6-YAĞIŞIN DEĞİŞİMİ Yağış, atmosferdeki hava akımlarının genel şekline ve topografya ile rüzgâr yönü gibi yerel faktörlere bağlı olarak, alan ve zamanda farklıklar gösterir. Alansal olarak, genellikle kıyılarda yağış iç bölgelerden fazladır, denizler atmosferik nemin önemli bölümünü sağlarlar. Ayrıca dağların denize bakan veya rüzgâr yönüne dik olan yamaçları iç taraflara bakanlara göre daha fazla yağış alırlar. Atmosferdeki hava akımlarının yıllık dönüşümleri belli alanlara gelen nemi değiştirdiğinden, o bölgelerde yağış miktarında büyük mevsimsel farklar ortaya çıkar. Dünyanın kara yüzeyleri için ortalama yıllık yağış 800 mm kadardır, fakat yıllık ortalaması 0.5 mm olan Şili'deki Anica'dan yıllık ortalaması mm olan Hawai'dekiWaialeale Dağı'na varıncaya kadar büyük farklılıklar görülür. Türkiye'nin 643 mm civarında olan yıllık ortalama yağış derinliği dünya ortalamasından oldukça düşüktür, en düşük yağış 1933 yılında 63.3 mm olarak Himmetdede'de (Kayseri), en yüksek değer de 1931 yılında mm olarak Rize 3.2 YAĞIŞLARIN ÖLÇÜMÜ YAĞIŞ ÖLÇER Bazı yağış ölçerler belli bir noktada belirli bir süre içindeki toplam derinliği (noktasal yağış) bazıları da aynı noktada bu süre içindeki derinlik değişimini ölçer. Depolama Yağış ölçer Hava tahmin radarı Yazıcısı Olmayan Yazıcılı Terazili yağış ölçer Ölçülebilen yağış derinliği 0.1 mm'nin üzerinde olan derinliktir. 0.1 mm'nin altındaki yağış miktarına ise iz adı verilir. Devrilen kovalar Sifonlu Yağış ölçer Yağış ölçümlerinde şu iki önemli güçlük vardır. Yüzgeçli yazıcı yağış ölçer Ölçüm aleti, o yerde alet bulunmaması halinde olabilecek bütün yağışı toplayabilmelidir. Ölçüm ağında istasyon yerleri öyle seçilmelidir ki bu ağ kullanılarak ilgili alanın yağışı gerçeğe en yakın olarak bulunabilsin. Elektronik yağış ölçer KAR ÖLÇÜMLERİ KAR ÖLÇÜMLERİ Kar Yağışı Kar Örtüsü Taze kar esas alınmaktadır Su eşdeğerinin hesaplanması hedeflendiğinde ölçüm yapılacak yerin temiz bir yüzey olması gerekmektedir. Kar ölçerin konumu ve yüksekliği Taze karda 1 cm kar = 1 mm su ÇAKÜ Orman Fakültesi, Havza Yönetimi ABD 3

4 KAR ÖRTÜSÜNÜN ÖLÇÜLMESİ Kar güzergahının seçimi Ölçüm noktaları Kar örnekleme setleri Radyoaktif ölçüm yöntemleri Kalıcı kar kütlelerinde örnekleme Su eşdeğeri = kar örtüsü yoğunluğu x kar örtüsü derinliği YAĞIŞ İSTASYON AĞI Yağışın yerel dağılımının öğrenilebilmesi için bir ölçüm ağının kurulması gerekir. Dağlık bölgelerde yağış miktarı ve şiddeti hızla değiştiğinden, sık bir ölçüm ağı kurulmalıdır. Dünya Meteoroloji Örgütü Düz alanlarda km2 Dağlık alanlarda km2 En fazla 500 m yükseklik farkı Çok Kurak bölge ve kutuplarda km2 Yağışın çokça değiştiği dağlık adalarda 25 km2 ÇAKÜ Orman Fakültesi, Havza Yönetimi ABD 4

5 Yağış verisi tipleri YAĞIŞ VERİSİNİN ANALİZİ Normal oran Yazıcı olmayan ölçerlerden alınan günlük toplam yağış derinliği Yazıcı aletlerden alınan, zamana karşı toplam yağış derinliği grafiği Depolama ölçerlerinden alınan, mevsimlik toplam derinlik Normal oran ARİTMETİK ORTALAMA METODU Eksik verisi olan istasyonun civarındaki üç istasyon esas alınır. Bu metot, civar istasyonlarla eksik verili istasyonun yıllık normal yağışları birbirinden % 10 miktarından daha az farklı ise kullanılır.. Eksik veri civar istasyonda o sürede gözlenmiş değerlerin aritmetik ortalaması alınarak bulunur Eksik verili istasyon X, civar istasyonlar A, B ve C olduğunda; NX, NA, NB ve NC yıllık normal yağışlar, PA, PB, PC eksik verili sürede civar istasyonlarda gözlenen yağış değerleri, Ptah, da eksik verinin tahmini değeridir. Normal oran NORMAL ORAN METODU Bu metot, komşu istasyonların yıllık normal yağışları eksik verili istasyonunkinden % 10'dan daha fazla değiştiği zaman kullanılır. NX, NA, NB ve NC yıllık normal yağışlar, PA, PB, PC eksik verili sürede civar istasyonlarda gözlenen yağış değerleri, Ptah, da eksik verinin tahmini değeridir. ÇAKÜ Orman Fakültesi, Havza Yönetimi ABD 5

6 Normal oran AĞIRLIKLI ORTALAMA METODU Eksik verisi bulunan istasyon merkeze yerleştirilerek çizilen kartezyen koordinat eksenleri istasyon etrafında dört bölge meydana getirir Her bölgede merkeze en yakın yağış istasyonu bulunup, bu istasyonlarda eksik veri süresinde gözlenen yağışlara P1, P2, P3 ve P4, istasyonların merkeze uzaklıklarına da d1. d2, d3, ve d4 iki bölgede istasyon yoksa bu metot kullanılmamalıdır Bu metotlarla bulunan değer hiçbir zaman civar istasyonlarınkinden daha küçük veya daha büyük değildir. YAĞIŞ VERİSİNDEKİ HATALAR VE DÜZELTİLMELERİ Normal oran Rastgele veya örnekleme hatası olarak tariflenen hatalar gözlemlerde yanlış okuma, yazma, basma veya rakamların yuvarlanmasından meydana gelir. Sistematik hatalar istasyon yerinin değişmesi, toplayıcı huninin yanlış yerleşmesi veya bir tarafa kayması, aletin bir kısmının değişmesi ve çevrede değişiklik olması (aletin gerçek yağışı almasını önleyen) gibi sebeplerden meydana gelebilir Bu düzeltme için uygunluk analizi (veya çift toplam eğrisi analizi) kullanılır. Uygunluk (tutarlılık) analizinde, bir istasyonun değerlerinin kontrolü, o istasyonun yıllık veya aylık toplam değerleri, civarındaki bir grup istasyonun aynı süredeki ortalama yıllık veya aylık toplam değerleri karşılaştırılarak yapılır. Normal oran Toplam derinlik eğrisinden şiddet-zaman grafiğinin elde edilmesi Ma: Son Kısmın eğimi Mo: Düzeltme yapılan kısmın eğimi ÇAKÜ Orman Fakültesi, Havza Yönetimi ABD 6

7 P: toplam yağış derinliği TOPLAM DERİNLİK EĞRİSİNDEN ŞİDDET-ZAMAN GRAFİĞİNİN ELDE EDİLMESİ Normal oran Yazıcı istasyonların kaydettiği toplam derinlik eğrisi hidrograf analizinde kullanılmaya elverişli değildir. Basamak şeklindeki şiddet-zaman grafiğine (hiyetograf) çevrilmesi gerekir. Bunun için, kaydedilen toplam derinlik eğrisi aşağı yukarı sabit şiddetleri gösteren doğru parçalarına ayrılır. Bu doğru parçalan için derinlik ve zaman aralıkları bulunup yağış şiddeti hesaplanır. Bunun için örnek tablodaki gibi bir tablo yapılması kolaylık sağlar. Sonra yağış şiddetleri zamana karşı çizilerek istenilen grafik elde edilmiş olur TOPLAM YAĞIŞ EĞRİSİ Bu eğri zamana karşı yağışın toplam derinliğini göstermektedir ve eğrinin herhangi bir zamandaki eğimi veya zamana göre ilk türevi o an için yağış şiddetini verir. Diğer taraftan yazıcı olmayan yağış ölçerlerde sadece günlük toplam yağış derinliği elde edilir. Daha önce anlatıldığı gibi bu tek toplam değer hidrograf analizi için uygun değildir. Yazıcı istasyondaki değer, bulunan oranla (P B /Pa) çarpılarak yazıcı olmayan istasyonun tahmini değeri her an için bulunup, bu istasyon için de toplam yağış eğrisi çizilebilir. Normal oran D: toplam yağış sürelerini Yağışın zamansal değişimi önemlidir ve bu değişim bir yerden diğerine de farklılıklar gösterir. Yağışın zamansal değişimi farklı yerler için, toplam yağışın yüzdelerinin zamana karşı çizildiği birimsiz toplam eğri denilen grafikle de verilebilir. ARİTMETİK ORTALAMA METODU Normal oran Bölge içindeki tüm istasyonların değerlerinin ortalaması alınarak bölgenin ortalama yağış yüksekliği bulunur. Dağlık bölgelerde ve şiddetli yağışlar sırasında uygulanamaz. Bu durumlarda yağış şiddeti çok kısa mesafelerde hızla değişebilir. Yağış ölçerlerinin oldukça üniform olduğu 500 km 2 den küçük bölgelerde bu yöntem uygulanabilir P i istasyonundaki yağış n alandaki istasyon sayısı ÇAKÜ Orman Fakültesi, Havza Yönetimi ABD 7

8 THİESSEN ÇOKGENLERİ METODU Alandaki yağış istasyonları üniform dağılmıyorsa bu yöntem kullanılır. Bölge içinde olmayan yakındaki yağış istasyonunun verileri de kullanılabilir. Normal oran EŞYAĞIŞ EĞRİLERİ METODU Özellikle dağlık bölgelerde kullanılır ve iyi sonuçlar verir. Yağış yüksekliği aynı olan noktaları birleştiren eşyağış eğrileri çizilir. Alansal ortalama değer, eş yağış eğrileri arasındaki alanlarla bu alanlardaki ortalama yağış değerlerinin çarpımlarının toplanması ve bu toplamın havza alanına bölünmesi ile bulunur. Normal oran SONUÇ HİYETOGRAFI Bir yağışın alansal dağılımının ve ortalamasının zamandaki değişimini gösteren ortalama hiyetografa sonuç hiyetografı denir. Zamansal dağılım ortalaması istasyonlarda elde edilen şiddet-zaman grafiklerinin (hiyetograf) kullanılmasıyla bulunur. Grafiklerdeki zaman aralığı dakika, saat, gün,... vs olabilir. Hiyetografların birleştirilmesinde aritmetik ortalama ve thiessen çokgenleri metotları kullanılır. ÇAKÜ Orman Fakültesi, Havza Yönetimi ABD 8

9 DERİNLİK-ALAN-SÜRE EĞRİLERİ Normal oran Derinlik-alan-süre (D-A-S) eğrileri, değişik büyüklüklerdeki alanlar üzerinde, değişik sürelerde olan maksimum yağışları bulmak için hazırlanır. Bir alanda meydana gelen belli süreli ve tek merkezli bir sağanak alınıp eşyağış eğrileri çizilir. Sonra her eşyağış eğrisinin içindeki alanın ortalama yağış derinliği bulunur. Bu derinlikler tekabül ettikleri alanlara karşı noktalanıp, noktalardan bir eğri çizildiğinde o sağanak süresi için derinlik- alan eğrisi bulunmuş olur. Ancak tek sağanaktan elde edilen bu eğri bu alan için en fazla yağışları göstermeyebilir, dolayısıyla bu alanı temsil edebilecek derinlik-alan-süre eğrisini bulmak için mümkün olduğu nispette çok sayıda sağanağı incelemek gerekir. Normal oran Aynı süreye sahip pekçok sağanak yukarıda anlatıldığı gibi analiz edilerek elde edilen noktalara üstten zarf eğrisi geçirilerek bu süre için alanı temsil eden derınlik-alan eğrisi bulunur süre uzadıkça yağış derinliği artmaktadır. alan büyüdükçe ortalama yağış derinliği düşmektedir ŞİDDET-SÜRE-TEKERRÜR EĞRİLERİ Normal oran Üç değişken arasında olan bu bağıntı hidrolik yapıların, bilhassa küçüklerin, tasarımında kullanılan önemli bir ilişkidir. Bu ilişki de D-A-S eğrilerinde olduğu gibi bir eğriler ailesiyle ifade edilir Her bir eğri belli bir tekerrür süresi için yağış şiddetinin referans süresi (yağış süresi) ile nasıl değiştiğini gösterir Bir sağanakta gelen su derinliği sabit olduğunda, yağışın şiddeti sağanağın süresi ile ters orantılıdır. Gelen su derinliği Ad, sağanak süresi At ise, yağış şiddeti i = Ad/At olduğundan, At ne kadar kısa ise yağış şiddeti o kadar fazladır Belli bir yağış süresi düşünüldüğünde de yağış şiddetinin tekerrür süresiyle (frekansla) arttığı görülür. ÇAKÜ Orman Fakültesi, Havza Yönetimi ABD 9

10 3.4-RASYONEL METODU Nehrin akım rejimini ve gelebilecek en büyük taşkını tahmin etmektedir. Rasyonel, bir havzaya düşen yağışla aynı havzanın akımını ilişkilendiren en eski metotdur. Genellikle 100 km 2 'den küçük alanlarda pik debi bulunmasında kullanılır. «Bir yağış aniden başlayıp durmamacasına yağdığında, bunun meydana getirdiği akım toplanma süresine kadar artar, toplanma süresinde bütün havzanın katkısı tamamlandıktan sonra sabit olarak devam eder» Q p = C I A Q p = pik debi (m 3 /s) C = akım katsayısı (boyutsuz) ı = toplanma süresi, t c, boyunca gelen ortalama yağış şiddeti (mm/st) t c = toplanma süresi A = havzanın alanı (km 2 ) İlk durumda yağış süresi t c 'den kısadır ve meydana gelen maksimum debi q p, bu alandan gelebilecek maksimum debi Q p 'den küçüktür. Q p ancak yağış süresi toplanma süresine eşit veya büyükse meydana gelebilir (2. ve 3. durumlar). Yağış bittikten sonra akım aniden sıfır olmaz, alan yüzeyindeki suyun tamamı çıkış noktasından çıkana kadar, yine t c 'ye eşit bir süre kadar devam eder. Toplanma süresi, t c, bir havzaya düşen yağışın, havzanın en uzak noktasından havza çıkışma ulaşması için geçen süre olarak tarif edilir. Yağışın bu süre boyunca düzgün olduğu (sabit şiddetle geldiği) kabul edilir ve pik debi de bu süre sonunda meydana gelir. Rasyonel n en zayıf tarafı akım katsayısı C'nin değerindedir. Zira bu katsayı ilgili havza için pik debinin yağış şiddetine oranının sabit olduğunu belirtir ki gerçekte bu doğru değildir yıllık tekerrür süreli tasarımlar için tipik C katsayıları Alan tarifi Akım katsayısı Alan tarifi Akım katsayısı İş yeri Yollar Şehir merkezinde Asfalt Çevre alanlarda Beton Tuğla Yerleşim bölgeleri Garaj girişleri Tek tek evler Değmeyen çoklu evler Çatılar Değen çoklu evler Kenar mahalleler Çimen; Kumlu toprak: Apartman grupları Düz, % Orta, % Sanayi Dik, % Hafif Ağır Çimen; Ağır toprak: Demiryolu alanları Düz, % Park ve mezarlıklar Orta, % Oyun alanları Dik, % Gelişmemiş bölgeler Bilhassa kentsel bölgelerde pik debinin bulunacağı alan değişik yüzey karakterlerine sahip alt havza veya alt alanlardan oluşur. Dolayısıyla böyle alanlar için, değişik yüzeylerin etkilerini de içeren birleşik bir denklem kullanılır. Althavza alanları Aj ve onların akım katsayıları Cj ile gösterildiğinde, j = 1, 2,..., n (n: alt havza sayısı) için, bütün alanın pik debisi Q p = i C J A J n j=1 ÇAKÜ Orman Fakültesi, Havza Yönetimi ABD 10

11 Rasyonel formülün uygulanmasında aşağıdaki adımlar takip edilir 3.5-OLASI MAKSİMUM YAĞIŞ Drenaj alanı için t c toplanma süresinin bulunması, Akım katsayısı C'nin tayini (Tablodan seçilmesi), Bir T r tekerrür süresi seçilip, bu süre için bir i yağış şiddetinin bulunması, (Drenaj alanında dengenin kurulması ve pik debinin meydana gelmesi için bulunan bu tasarım yağış şiddetinin t c boyunca devam etmesi gerekir. Aranan yağış şiddeti, i, bölgenin şiddetsüre-tekerrür eğrilerinden alanın toplanma süresi t c yağış süresi olarak alınarak bulunur.) Dünyada gün geçtikçe daha fazla istasyon açılıp daha fazla gözlem yapıldıkça ve gözlem süreleri uzadıkça, belli süreler için gözlenmiş eski maksimum yağış değerlen devamlı aşılmaktadır. Dolayısıyla, değerlerin devamlı olarak artmaya devam mı edeceği, yoksa yağış için fiziksel bir üst limit mi olduğu sorusu ortaya çıkmaktadır. Böyle belli bir üst limit olması fikri olası maksimum yağış (OMY) tarifini ortaya çıkarmıştır Aranan pik değer Q p nin bulunması. Olası maksimum yağış İstatistik metotlar Meteorolojik metotlar R T = തR + K T r S r തR yıllık maksimum yağışların ortalaması, s R bunların standart sapması ve K(T r) de tekerrür süresi T r'ye bağlı bir frekans faktörüdür. OMY = തR + K m S r K m = 15 değerinin OMY için iyi bir tahmin değeri verdiği kabul edilir. Bu metotlarda çok miktarda meteorolojik bilgiye ihtiyaç duyulur. Olası maksimum yağabilir su derinliği alınıp bu değer tek tek sağanak analizlerine tabi tutularak yağış değerim büyültme prensibi kullanılır. ÇAKÜ Orman Fakültesi, Havza Yönetimi ABD 11

HİDROLOJİ. Yağış. Yrd. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

HİDROLOJİ. Yağış. Yrd. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü HİDROLOJİ Yağış Yrd. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü YAĞIŞ Atmosferden sıvı veya katı halde yeryüzüne düşen sulara yağış denilmektedir. Yağış, yağmur, kar, dolu,

Detaylı

HİDROJEOLOJİ. Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Buharlaşma-Yağış. 2.Hafta. Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT

HİDROJEOLOJİ. Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Buharlaşma-Yağış. 2.Hafta. Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT HİDROJEOLOJİ 2.Hafta Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Buharlaşma-Yağış Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT nozyurt@hacettepe.edu.tr Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Buharlaşma-terleme Yağış Yüzeysel akış Yeraltına süzülme

Detaylı

İNŞ 343 MÜHENDİSLİK HİDROLOJİSİ 2.1.YAĞIŞIN MEYDANA GELMESİ İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR 2.2. YAĞIŞ TİPLERİ

İNŞ 343 MÜHENDİSLİK HİDROLOJİSİ 2.1.YAĞIŞIN MEYDANA GELMESİ İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR 2.2. YAĞIŞ TİPLERİ İNŞ 343 MÜHENDİSLİK HİDROLOJİSİ BÖLÜM-2 YAĞIŞ Atmosferden katı yada sıvı halde yeryüzüne düşen sulara yağış denilir. Sıvı haldeki yağış yağmur şeklindedir, katı haldeki yağış ise kar, dolu, çiğ, kırağı

Detaylı

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma Meteoroloji IX. Hafta: Buharlaşma Hidrolojik döngünün önemli bir unsurunu oluşturan buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde farklı şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik faktörlerin etkisiyle

Detaylı

508 HİDROLOJİ ÖDEV #1

508 HİDROLOJİ ÖDEV #1 508 HİDROLOJİ ÖDEV #1 Teslim tarihi: 30 Mart 2009 16:30 1. Yüzey alanı 40 km 2 olan bir gölde Haziran ayında göle giren akarsuyun ortalama debisi 0.56 m 3 /s, gölden çıkan suyun ortalama debisi 0.48 m

Detaylı

Havacılık Meteorolojisi Ders Notları. 7. Yağış

Havacılık Meteorolojisi Ders Notları. 7. Yağış Havacılık Meteorolojisi Ders Notları 7. Yağış Yard.Doç.Dr. İbrahim Sönmez Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ballıca Kampüsü Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü isonmez@omu.edu.tr

Detaylı

Yüzeysel Akış. Giriş 21.04.2012

Yüzeysel Akış. Giriş 21.04.2012 Yüzeysel Akış Giriş Bir akarsu kesitinde belirli bir zaman dilimi içerisinde geçen su parçacıklarının hareket doğrultusunda birçok kesitten geçerek, yol alarak ilerlemesi ve bir noktaya ulaşması süresince

Detaylı

3/16/2017. Yağış. Yağış

3/16/2017. Yağış. Yağış Yağış Yağış Atmosferden yeryüzüne katı yada sıvı halde düşen sulara yağış denir. Sıvı haldeki yağış yağmuru, katı haldeki yağış kar ve doluyu ifade etmektedir. Yağmur hemen akışa geçerken, kar veya dolu

Detaylı

SU HALDEN HALE GİRER. Nazife ALTIN. Fen ve Teknoloji

SU HALDEN HALE GİRER. Nazife ALTIN. Fen ve Teknoloji SU HALDEN HALE GİRER SU DÖNGÜSÜ Güneş, yeryüzündeki karaları ve suları ısıtır. Havayı ise yeterince ısıtamaz. Havanın bir kısmı dolaylı yoldan ısınır. Karalar ve suların ısınması sırasında bunlarla temas

Detaylı

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

HİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü HİDROLOJİ Buharlaşma Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü BUHARLAŞMA Suyun sıvı halden gaz haline (su buharı) geçmesine buharlaşma (evaporasyon) denilmektedir. Atmosferden

Detaylı

Yağmursuyu. ÇEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon

Yağmursuyu. ÇEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon Yağmursuyu ÇEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon Öğr. Gör. Dr. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Su Döngüsü http://ga.water.usgs.gov/edu/watercycle.html 1 Dünyadaki Suyun Dağılımı http://ga.water.usgs.gov/edu/watercycleturkish.html

Detaylı

Karadeniz ve Ortadoğu Bölgesel Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi

Karadeniz ve Ortadoğu Bölgesel Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi Karadeniz ve Ortadoğu Bölgesel Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi Hayreddin BACANLI Araştırma Dairesi Başkanı 1/44 İçindekiler Karadeniz ve Ortadoğu Ani Taşkın Erken Uyarı Projesi. Gayesi. Model Genel Yapısı.

Detaylı

Hidrograf. Hiyetograf. Havza. Hidrograf. Havza Çıkışı. Debi (m³/s) Zaman (saat)

Hidrograf. Hiyetograf. Havza. Hidrograf. Havza Çıkışı. Debi (m³/s) Zaman (saat) Hidrograf Analizi Hidrograf Hiyetograf Havza Debi (m³/s) Havza Çıkışı Hidrograf Zaman (saat) Hidrograf Q Hiyetograf Hidrograf t Hidrograf Gecikme zamanı Q Pik Debi Yükselme Eğrisi (kabarma) A B C Alçalma

Detaylı

2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi

2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi 2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi GİRİŞ Tabiatta suyun hidrolojik çevriminin önemli bir unsurunu teşkil eden buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde değişik şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik

Detaylı

HİDROJEOLOJİ. Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Akış ve süzülme. 3.Hafta. Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT

HİDROJEOLOJİ. Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Akış ve süzülme. 3.Hafta. Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT HİDROJEOLOJİ 3.Hafta Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Akış ve süzülme Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT nozyurt@hacettepe.edu.tr Hidrolojik Çevrim Bileşenleri Buharlaşma-terleme Yağış Yüzeysel akış Yeraltına süzülme ve

Detaylı

Müh. Fak., Çevre Müh. Böl.

Müh. Fak., Çevre Müh. Böl. CMC 3206 Kanalizasyon Sistemlerinin Tasarımı 7. Ve 8. Dersler YAĞMURSUYU DRENAJI Doç. Dr. Ahmet GÜNAY, Mühendislik Fakültesi Çevre Müh. Böl. Çağış/Balıkesir agunay@balikesir.edu.tr ahmetgunay2@gmail.com

Detaylı

SU MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ YRD. DOÇ. DR. FATİH TOSUNOĞLU

SU MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ YRD. DOÇ. DR. FATİH TOSUNOĞLU SU MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ YRD. DOÇ. DR. FATİH TOSUNOĞLU DERS HAKKINDA GENEL BİLGİLER Görüşme Saatleri:---------- Tavsiye edilen kitaplar: 1-Kavramsal su mühendisliği, Prof.Dr. A.Melih Yanmaz, Prof. Dr. Nurunnisa

Detaylı

METEOROLOJİ. VI. Hafta: Nem

METEOROLOJİ. VI. Hafta: Nem METEOROLOJİ VI. Hafta: Nem NEM Havada bulunan su buharı nem olarak tanımlanır. Yeryüzündeki okyanuslardan, denizlerden, göllerden, akarsulardan, buz ve toprak yüzeylerinden buharlaşma ve bitkilerden terleme

Detaylı

5. BORU HATLARI VE BORU BOYUTLARI

5. BORU HATLARI VE BORU BOYUTLARI h 1 h f h 2 1 5. BORU HATLARI VE BORU BOYUTLARI (Ref. e_makaleleri) Sıvılar Bernoulli teoremine göre, bir akışkanın bir borudan akabilmesi için, aşağıdaki şekilde şematik olarak gösterildiği gibi, 1 noktasındaki

Detaylı

Prof. Dr. Osman SİVRİKAYA Zemin Mekaniği I Ders Notu

Prof. Dr. Osman SİVRİKAYA Zemin Mekaniği I Ders Notu HAFTALIK DERS PLANI Hafta Konular Kaynaklar 1 Zeminle İlgili Problemler ve Zeminlerin Oluşumu [1], s. 1-13 2 Zeminlerin Fiziksel Özellikleri [1], s. 14-79; [23]; [24]; [25] 3 Zeminlerin Sınıflandırılması

Detaylı

HİDROLOJİK DÖNGÜ (Su Döngüsü)

HİDROLOJİK DÖNGÜ (Su Döngüsü) HAVZA SÜREÇLERİ HİDROLOJİK DÖNGÜ (Su Döngüsü) Yer kürenin atmosfer, kara ve su olmak üzere üç ayrı bölümünde su, gaz durumdan sıvı veya katı duruma ya da katı veya sıvı durumdan gaz durumuna dönüşerek

Detaylı

YAGIŞ-AKIŞ SÜREÇLERİ

YAGIŞ-AKIŞ SÜREÇLERİ YAGIŞ-AKIŞ SÜREÇLERİ HİDROLOJİK DÖNGÜ (Su Döngüsü) Yer kürenin atmosfer, kara ve su olmak üzere üç ayrı bölümünde su, gaz durumdan sıvı veya katı duruma ya da katı veya sıvı durumdan gaz durumuna dönüşerek

Detaylı

3/16/2017 UYGULAMALAR YAĞIŞ

3/16/2017 UYGULAMALAR YAĞIŞ UYGULAMALAR YAĞIŞ 1 PLÜVYOGRAF KAYITLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Plüvyograflı bir yağış istasyonunda 12 Mart 1993 günü kaydedilen, 6 saat süreli yağışın plüvyograf kaydı (toplam yağış eğrisi) şekilde gösterilmiştir.

Detaylı

Hidroloji Disiplinlerarası Bir Bilimdir

Hidroloji Disiplinlerarası Bir Bilimdir HİDROLOJİ KAPSAM Hidrolojik Çevrim ve Elemanları Hidrolojik Değişkenlerin Ölçülmesi ve Analizi Yağış Buharlaşma Terleme Sızma Analizleri Akım Ölçümleri ve Verilerin Analizi Yüzeysel Akış Yağış-Akış İlişkisi

Detaylı

Yüzeysel Akış. Havza Özelliklerinin Yüzeysel Akış Üzerindeki Etkileri

Yüzeysel Akış. Havza Özelliklerinin Yüzeysel Akış Üzerindeki Etkileri Oluşumu Yeryüzünde belli bir alan üzerine düşen yağışın, sızma ve evapotranspirasyon kayıpları dışında kalan kısmı yüzeysel akışı meydana getirir. Dere, çay, ırmak, nehir gibi su yollarıyla akışa geçen

Detaylı

Hava Kirliliği Meteorolojisi Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM

Hava Kirliliği Meteorolojisi Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Hava Kirliliği Meteorolojisi Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Meteoroloji Meteoroloji, içinde yaşadığımız atmosfer tabakasının

Detaylı

TÜRKİYE NİN İKLİMİ. Türkiye nin İklimini Etkileyen Faktörler :

TÜRKİYE NİN İKLİMİ. Türkiye nin İklimini Etkileyen Faktörler : TÜRKİYE NİN İKLİMİ İklim nedir? Geniş bir bölgede uzun yıllar boyunca görülen atmosfer olaylarının ortalaması olarak ifade edilir. Bir yerde meydana gelen meteorolojik olayların toplamının ortalamasıdır.

Detaylı

Yandaki SOS oyununda toplam 100 tane kutu vardır. Bu oyunda en fazla 100 tane harf kullanabiliriz. MAKSİMUM NEM

Yandaki SOS oyununda toplam 100 tane kutu vardır. Bu oyunda en fazla 100 tane harf kullanabiliriz. MAKSİMUM NEM NEMLİLİK VE YAĞIŞ Su buharına nem denir. Miktarı bazen azalan bazen çoğalan ve yağışları oluşturan nem atmosferin en alt katmanı olan troposferde en çok bulunur. Nem le ilgili olarak nem konusunu, yoğunlaşma

Detaylı

HİDROLOJİ DERS NOTLARI

HİDROLOJİ DERS NOTLARI Balıkesir Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü umutokkan@balikesir.edu.tr HİDROLOJİ DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Umut OKKAN Hidrolik Anabilim Dalı Balıkesir Balıkesir Üniversitesi Üniversitesi İnşaat

Detaylı

HİDROLOJİ Doç.Dr.Emrah DOĞAN

HİDROLOJİ Doç.Dr.Emrah DOĞAN HİDROLOJİ Doç.Dr.Emrah DOĞAN 1-1 YARDIMCI DERS KİTAPLARI VE KAYNAKLAR Kitap Adı Yazarı Yayınevi ve Yılı 1 Hidroloji Mehmetçik Bayazıt İTÜ Matbaası, 1995 2 Hidroloji Uygulamaları Mehmetçik Bayazıt Zekai

Detaylı

TEMEL HARİTACILIK BİLGİLERİ. Erkan GÜLER Haziran 2018

TEMEL HARİTACILIK BİLGİLERİ. Erkan GÜLER Haziran 2018 TEMEL HARİTACILIK BİLGİLERİ Erkan GÜLER Haziran 2018 1 HARİTA Yeryüzündeki bir noktanın ya da tamamının çeşitli özelliklere göre bir ölçeğe ve amaca göre çizilerek, düzlem üzerine aktarılmasına harita

Detaylı

Fatih TOSUNOĞLU Hidroloji Hidroloji Ders Notları Hidrolojik Analiz ve Tasarım Ders Notları

Fatih TOSUNOĞLU Hidroloji Hidroloji Ders Notları Hidrolojik Analiz ve Tasarım Ders Notları Fatih TOSUNOĞLU Hidroloji, Prof. Dr. Mehmetcik Bayazıt, Birsen Yayınevi, İstanbul Hidroloji Ders Notları, Prof. Dr. Ercan Kahya,İTÜ, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Müh. Böl. Hidrolojik Analiz ve Tasarım

Detaylı

Ders Kitabı. Doç. Dr. İrfan Yolcubal Kocaeli Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü htpp:/jeoloji.kocaeli.edu.tr/

Ders Kitabı. Doç. Dr. İrfan Yolcubal Kocaeli Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü htpp:/jeoloji.kocaeli.edu.tr/ HİDROLOJİ Doç. Dr. İrfan Yolcubal Kocaeli Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü htpp:/jeoloji.kocaeli.edu.tr/ Ders Kitabı Hidroloji Mehmetçik Bayazıt Birsen Yayınevi 224 sayfa, 3. Baskı, 2004 Yardımcı

Detaylı

SU, HALDEN HALE GİRER

SU, HALDEN HALE GİRER Atmosferde yükselen buhar soğuk hava tabakasıyla karşılaştığında yoğuşur. Gaz halindeki bir madde dışarıya ısı verdiğinde sıvı hale geçiriyorsa bu olaya yoğuşma denir. Sıcak Hava Yükselir ve Soğuyup Yağış

Detaylı

P u, şekil kayıpları ise kanal şekline bağlı sürtünme katsayısı (k) ve ilgili dinamik basınç değerinden saptanır:

P u, şekil kayıpları ise kanal şekline bağlı sürtünme katsayısı (k) ve ilgili dinamik basınç değerinden saptanır: 2.2.2. Vantilatörler Vantilatörlerin görevi, belirli bir basınç farkı yaratarak istenilen debide havayı iletmektir. Vantilatörlerde işletme karakteristiklerini; toplam basınç (Pt), debi (Q) ve güç gereksinimi

Detaylı

KARAYOLLARINDA YÜZEY DRENAJI. Prof. Dr. Mustafa KARAŞAHİN

KARAYOLLARINDA YÜZEY DRENAJI. Prof. Dr. Mustafa KARAŞAHİN KARAYOLLARINDA YÜZEY DRENAJI Prof. Dr. Mustafa KARAŞAHİN Drenajın Amacı Yağmur veya kar suyunun yolun taşkına neden olmasına engel olmak ve yol yüzeyinde suyun birikmesine engel olmak, Karayolu üstyapısı

Detaylı

B A S I N Ç ve RÜZGARLAR

B A S I N Ç ve RÜZGARLAR B A S I N Ç ve RÜZGARLAR B A S I N Ç ve RÜZGARLAR Havadaki su buharı ve gazların, cisimler üzerine uyguladığı ağırlığa basınç denir. Basıncı ölçen alet barometredir. Normal hava basıncı 1013 milibardır.

Detaylı

PERKOLASYON İNFİLTRASYON YÜZEYSEL VE YÜZETALTI AKIŞ GEÇİRGENLİK

PERKOLASYON İNFİLTRASYON YÜZEYSEL VE YÜZETALTI AKIŞ GEÇİRGENLİK PERKOLASYON İNFİLTRASYON YÜZEYSEL VE YÜZETALTI AKIŞ GEÇİRGENLİK Toprak yüzüne gelmiş olan suyun, toprak içine girme olayına ve hareketine denir. Ölçü birimi mm-yağış tır. Doygunluk tabakası. Toprağın yüzündeki

Detaylı

1 SU HALDEN HALE GİRER

1 SU HALDEN HALE GİRER 1 SU HALDEN HALE GİRER Atmosferde yükselen buhar soğuk hava tabakasıyla karşılaştığında yoğuşur. Gaz halindeki madde dışarıya ısı verdiğinde sıvı hale geçiyorsa bu olaya yoğuşma denir. Deniz, göl, nehir

Detaylı

SÜREKLĠ OLASILIK DAĞILIMLARI

SÜREKLĠ OLASILIK DAĞILIMLARI SÜREKLĠ OLASILIK DAĞILIMLARI Sayı ekseni üzerindeki tüm noktalarda değer alabilen değişkenler, sürekli değişkenler olarak tanımlanmaktadır. Bu bölümde, sürekli değişkenlere uygun olasılık dağılımları üzerinde

Detaylı

MOCKUS HİDROGRAFI İLE HAVZA & TAŞKIN MODELLENMESİNE BİR ÖRNEK: KIZILCAHAMAM(ANKARA)

MOCKUS HİDROGRAFI İLE HAVZA & TAŞKIN MODELLENMESİNE BİR ÖRNEK: KIZILCAHAMAM(ANKARA) MOCKUS HİDROGRAFI İLE HAVZA & TAŞKIN MODELLENMESİNE BİR ÖRNEK: KIZILCAHAMAM(ANKARA) Tunç Emre TOPTAŞ Teknik Hizmetler ve Eğitim Müdürü, Netcad Yazılım A.Ş. Bilkent, Ankara, Öğretim Görevlisi, Gazi Üniversitesi,

Detaylı

BÖLÜM 1 GİRİŞ İNŞ 343 MÜHENDİSLİK HİDROLOJİSİ

BÖLÜM 1 GİRİŞ İNŞ 343 MÜHENDİSLİK HİDROLOJİSİ İNŞ 343 MÜHENDİSLİK HİDROLOJİSİ BÖLÜM-1 HİDROLOJİNİN TANIMI VE ÖNEMİ BÖLÜM-2 YAGISLAR (PRECIPITATION) BÖLÜM-3 BUHARLASMA (EVAPORATION) BÖLÜM-4 SIZMA (INFILTRATION) BÖLÜM-5 YERALTI SUYU (SUBSURFACE WATER)

Detaylı

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı

BASMA DENEYİ MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. 1. Basma Deneyinin Amacı 1. Basma Deneyinin Amacı Mühendislik malzemelerinin çoğu, uygulanan gerilmeler altında biçimlerini kalıcı olarak değiştirirler, yani plastik şekil değişimine uğrarlar. Bu malzemelerin hangi koşullar altında

Detaylı

AKARSULARDA DEBİ ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ

AKARSULARDA DEBİ ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ AKARSULARDA DEBİ ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ Akım Ölçümleri GİRİŞ Bir akarsu kesitinde belirli bir zaman dilimi içerisinde geçen su parçacıklarının hareket doğrultusunda birçok kesitten geçerek, yol alarak ilerlemesi

Detaylı

Türkiye nin Yüzey Suyu Kaynakları (Nehirler, Göller, Barajlar) Usul (2008)

Türkiye nin Yüzey Suyu Kaynakları (Nehirler, Göller, Barajlar) Usul (2008) Türkiye nin Yüzey Suyu Kaynakları (Nehirler, Göller, Barajlar) Türkiye Su Havzaları geodata.ormansu.gov.tr Türkiye havzaları Yıllık ortalama akış Ortalama yıllık verim Yağış alanı Nehir Havzası Adı (km²)

Detaylı

İKLİM ELEMANLARI SICAKLIK

İKLİM ELEMANLARI SICAKLIK İKLİM ELEMANLARI Bir yerin iklimini oluşturan sıcaklık, basınç, rüzgâr, nem ve yağış gibi olayların tümüne iklim elemanları denir. Bu elemanların yeryüzüne dağılışını etkileyen enlem, yer şekilleri, yükselti,

Detaylı

ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET

ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET A BASINÇ VE BASINÇ BİRİMLERİ (5 SAAT) Madde ve Özellikleri 2 Kütle 3 Eylemsizlik 4 Tanecikli Yapı 5 Hacim 6 Öz Kütle (Yoğunluk) 7 Ağırlık 8

Detaylı

SU YAPILARI. 2.Hafta. Genel Tanımlar

SU YAPILARI. 2.Hafta. Genel Tanımlar SU YAPILARI 2.Hafta Genel Tanımlar Havzalar-Genel özellikleri Akım nedir? ve Akım ölçümü Akım verilerinin değerlendirilmesi Akarsularda katı madde hareketi Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT nozyurt@hacettepe.edu.tr

Detaylı

Prof.Dr.İhsan HALİFEOĞLU

Prof.Dr.İhsan HALİFEOĞLU Prof.Dr.İhsan HALİFEOĞLU FREKANS DAĞILIMLARINI TANIMLAYICI ÖLÇÜLER Düzenlenmiş verilerin yorumlanması ve daha ileri düzeydeki işlemler için verilerin bütününe ait tanımlayıcı ve özetleyici ölçülere ihtiyaç

Detaylı

SU YAPILARI. 2.Hafta. Genel Tanımlar

SU YAPILARI. 2.Hafta. Genel Tanımlar SU YAPILARI 2.Hafta Genel Tanımlar Havzalar-Genel özellikleri Akım nedir? ve Akım ölçümü Akım verilerinin değerlendirilmesi Akarsularda katı madde hareketi Prof.Dr.N.Nur ÖZYURT nozyurt@hacettepe.edu.tr

Detaylı

EK-3 NEWMONT-OVACIK ALTIN MADENİ PROJESİ KEMİCE (DÖNEK) DERESİ ÇEVİRME KANALI İÇİN TAŞKIN PİKİ HESAPLAMALARI

EK-3 NEWMONT-OVACIK ALTIN MADENİ PROJESİ KEMİCE (DÖNEK) DERESİ ÇEVİRME KANALI İÇİN TAŞKIN PİKİ HESAPLAMALARI EK-3 NEWMONT-OVACIK ALTIN MADENİ PROJESİ KEMİCE (DÖNEK) DERESİ ÇEVİRME KANALI İÇİN TAŞKIN PİKİ HESAPLAMALARI Hydrau-Tech Inc. 33 W. Drake Road, Suite 40 Fort Collins, CO, 80526 tarafından hazırlanmıştır

Detaylı

SIZMA SIZMA. Yağışın bir kısmının yerçekimi, Kapiler ve moleküler gerilmeler etkisi ile zemine süzülmesi sızma (infiltrasyon) olarak adlandırılır

SIZMA SIZMA. Yağışın bir kısmının yerçekimi, Kapiler ve moleküler gerilmeler etkisi ile zemine süzülmesi sızma (infiltrasyon) olarak adlandırılır SIZMA SIZMA Yağışın bir kısmının yerçekimi, Kapiler ve moleküler gerilmeler etkisi ile zemine süzülmesi sızma (infiltrasyon) olarak adlandırılır Yüzeysel akış miktarı kaybına neden olur. Zemin nemini artırır.

Detaylı

İÇİNDEKİLER 1 AMAÇ... 3. 3.1 Su Temini ( Su Potansiyeli )... 3 3.1.1 Barajlarda Su Temini... 3. 3.2 Göletlerde Su Temini... 3

İÇİNDEKİLER 1 AMAÇ... 3. 3.1 Su Temini ( Su Potansiyeli )... 3 3.1.1 Barajlarda Su Temini... 3. 3.2 Göletlerde Su Temini... 3 İÇİNDEKİLER 1 AMAÇ... 3 2 KAPSAM... 3 3 ÇALIŞMA KONULARI... 3 3.1 Su Temini ( Su Potansiyeli )... 3 3.1.1 Barajlarda Su Temini... 3 3.2 Göletlerde Su Temini... 3 3.3 Regülatörlerde Su Temini... 3 3.3.1

Detaylı

UAK Ulusal Astronomi Kongresi Erzurum 5-9 Eylül TÜRKSAT Gözlemevinde Gerçekleştirilen GEO Kuşak Uydu Gözlem Faaliyetleri

UAK Ulusal Astronomi Kongresi Erzurum 5-9 Eylül TÜRKSAT Gözlemevinde Gerçekleştirilen GEO Kuşak Uydu Gözlem Faaliyetleri UAK-2016 20. Ulusal Astronomi Kongresi Erzurum 5-9 Eylül 2016 TÜRKSAT Gözlemevinde Gerçekleştirilen GEO Kuşak Uydu Gözlem Faaliyetleri SUNUM İÇERİĞİ Türksat Gözlemevi Uzay Trafiği Türksat Uyduları GEO

Detaylı

NEMLİLİK VE YAĞIŞ Su Döngüsü: döngüsü NEMLİLİK nem

NEMLİLİK VE YAĞIŞ Su Döngüsü: döngüsü NEMLİLİK nem NEMLİLİK VE YAĞIŞ Yeryüzünde yaşamın en önemli öğelerinden biri olan su, atmosferde katı, sıvı ve gaz halinde bulunur. Su, her derecede gaz haline geçebilir. Sıcaklık 0 C nin altına düşünce donarak, katı

Detaylı

MERİÇ NEHRİ TAŞKIN ERKEN UYARI SİSTEMİ

MERİÇ NEHRİ TAŞKIN ERKEN UYARI SİSTEMİ T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü MERİÇ NEHRİ TAŞKIN ERKEN UYARI SİSTEMİ Dr. Bülent SELEK, Daire Başkanı - DSİ Etüt, Planlama ve Tahsisler Dairesi Başkanlığı, ANKARA Yunus

Detaylı

4.5. DÖNEN SULAR İŞLETME ÇALIŞMALARI PROJE TAŞKIN DURUMU Taşkın Yinelenme Hidrografları Gözlenmiş Akımlard

4.5. DÖNEN SULAR İŞLETME ÇALIŞMALARI PROJE TAŞKIN DURUMU Taşkın Yinelenme Hidrografları Gözlenmiş Akımlard 1. ÖZET... 1 1.1. YÖNETİCİ BİLGİLENDİRME FORMU... 1 1.2. PROJENİN YERİ... 3 1.3. PROJENİN HAVZADAKİ DİĞER TESİSLERLE İLİŞKİSİNİ GÖSTERİR ŞEMATİK PLAN... 3 1.4. TEKLİF EDİLEN TESİSLER... 4 1.5. PROJE KARAKTERİSTİKLERİ...

Detaylı

8. Mevsimler ve İklimler

8. Mevsimler ve İklimler Fen Bilimleri 8. Mevsimler ve İklimler Adı ve Soyadı: Sınıf ve No: 1. Arda defterine hava olaylarının etkileyen etmenleri daha iyi anlamak için aşağıdaki şekli çizmiştir. 3. Melih Ocak ayında Brezilya

Detaylı

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Koordinat sistemleri. Kartezyen koordinat sistemi

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Koordinat sistemleri. Kartezyen koordinat sistemi Koordinat sistemleri Coğrafik objelerin haritaya aktarılması, objelerin detaylarına ait koordinatların düzleme aktarılması ile oluşur. Koordinat sistemleri kendi içlerinde kartezyen koordinat sistemi,

Detaylı

Zeus tarafından yazıldı. Cumartesi, 09 Ekim :27 - Son Güncelleme Cumartesi, 09 Ekim :53

Zeus tarafından yazıldı. Cumartesi, 09 Ekim :27 - Son Güncelleme Cumartesi, 09 Ekim :53 Yazı İçerik Sıcaklık Nedir? Sıcaklığın Özellikleri Sıcaklığın Ölçülmesi Sıcaklık Değişimi Sıcaklık Birimleri Mutlak Sıcaklık Sıcaklık ve ısı Sıcaklık ıskalası Sıcaklık ölçülmesi Yeryüzünün Farklı Isınması

Detaylı

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU- Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi.

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU- Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi. Yavuz KAYMAKÇIOĞLU- Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi yvzkymkc@gmail.com 2 Atmosferi hangi coğrafya dalı inceler? Klimatoloji 4 Asal Gazlar 0,96% Oksijen 20,95% Azot 78,07% ASAL GAZLAR

Detaylı

Açık Kanallarda Debi Ölçümü. Hazırlayan: Onur Dündar

Açık Kanallarda Debi Ölçümü. Hazırlayan: Onur Dündar Açık Kanallarda Debi Ölçümü Hazırlayan: Onur Dündar Doğal nehirlerde debi ölçümü ğ ç Orta nokta yöntemi ile debi hesabı Debi ölçümünde doğru kesitin belirlenmesi Dbiöl Debi ölçümü ü yapılacak kkesit nehrin

Detaylı

HİDROLOJİ DERS NOTLARI

HİDROLOJİ DERS NOTLARI Balıkesir Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü umutokkan@balikesir.edu.tr HİDROLOJİ DERS NOTLARI Yrd. Doç. Dr. Umut OKKAN Hidrolik Anabilim Dalı Ders Kapsamında Yararlanılabilecek Bazı Kaynaklar Balıkesir

Detaylı

BÖLÜM-1 HİDROLOJİNİN TANIMI VE ÖNEMİ

BÖLÜM-1 HİDROLOJİNİN TANIMI VE ÖNEMİ BÖLÜM-1 HİDROLOJİNİN TANIMI VE ÖNEMİ 1.1 GİRİŞ Hidrolojinin kelime anlamı su bilimi olup böyle bir bilime ihtiyaç duyulması suyun doğadaki bütün canlıların yaşamını devam ettirebilmesi için gereken çok

Detaylı

Havacılık Meteorolojisi Ders Notları. 9. Rüzgar

Havacılık Meteorolojisi Ders Notları. 9. Rüzgar Havacılık Meteorolojisi Ders Notları 9. Rüzgar Yard.Doç.Dr. İbrahim Sönmez Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ballıca Kampüsü Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü isonmez@omu.edu.tr

Detaylı

Harita Nedir? Haritaların Sınıflandırılması. Haritayı Oluşturan Unsurlar

Harita Nedir? Haritaların Sınıflandırılması. Haritayı Oluşturan Unsurlar Harita Nedir? Yeryüzünün tamamının veya bir kısmının kuşbakışı görünüşünün belli bir ölçek dahilinde düzleme aktarılmasıyla oluşan çizimlere denir. Haritacılık bilimine kartografya denir. Bir çizimin harita

Detaylı

MADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI

MADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI SU HALDEN HALE GİRER Su 3 halde bulunur: Katı, sıvı ve gaz. * Gaz halindeki bir maddenin sıvı hale geçmesine YOĞUŞMA denir. * Kar kışın yağar. Yağmur ise daha çok ilkbahar mevsiminde yağar. * Yeryüzündeki

Detaylı

5. SANTRİFÜJ POMPALARDA TEORİK ESASLAR

5. SANTRİFÜJ POMPALARDA TEORİK ESASLAR 5. SANTRİFÜJ POMPALARDA TEORİK ESASLAR 5.7..5. Pompa veriminin saptanması ve pompa karakteristik eğrilerinin çizimi Pompa verimi; pompanın suya verdiği gücü (hbg), pompanın yuttuğu güce () oranlanmasıyla

Detaylı

1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları

1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları 1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları Sol üstte yüzey seftleştirme işlemi uygulanmış bir çelik

Detaylı

KİNETİK GAZ KURAMI. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 1

KİNETİK GAZ KURAMI. Doç. Dr. Faruk GÖKMEŞE Kimya Bölümü Hitit Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi 1 Kinetik Gaz Kuramından Gazların Isınma Isılarının Bulunması Sabit hacimdeki ısınma ısısı (C v ): Sabit hacimde bulunan bir mol gazın sıcaklığını 1K değiştirmek için gerekli ısı alışverişi. Sabit basınçtaki

Detaylı

HİDROLİK. Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU

HİDROLİK. Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU HİDROLİK Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Ders Hakkında Genel Bilgiler Görüşme Saatleri:---------- Tavsiye edilen kitaplar: 1-Hidrolik (Prof. Dr. B. Mutlu SÜMER, Prof. Dr. İstemi ÜNSAL. ) 2-Akışkanlar Mekaniği

Detaylı

BÖLÜM 1: MADDESEL NOKTANIN KİNEMATİĞİ

BÖLÜM 1: MADDESEL NOKTANIN KİNEMATİĞİ BÖLÜM 1: MADDESEL NOKTANIN KİNEMATİĞİ 1.1. Giriş Kinematik, daha öncede vurgulandığı üzere, harekete sebep olan veya hareketin bir sonucu olarak ortaya çıkan kuvvetleri dikkate almadan cisimlerin hareketini

Detaylı

METEOROLOJİ. IV. HAFTA: Hava basıncı

METEOROLOJİ. IV. HAFTA: Hava basıncı METEOROLOJİ IV. HAFTA: Hava basıncı HAVA BASINCI Tüm cisimlerin olduğu gibi havanın da bir ağırlığı vardır. Bunu ilk ortaya atan Aristo, deneyleriyle ilk ispatlayan Galileo olmuştur. Havanın sahip olduğu

Detaylı

KARAYOLLARINDA YÜZEY DRENAJI. Prof. Dr. Mustafa KARAŞAHİN

KARAYOLLARINDA YÜZEY DRENAJI. Prof. Dr. Mustafa KARAŞAHİN KARAYOLLARINDA YÜZEY DRENAJI Prof. Dr. Mustafa KARAŞAHİN Drenajın Amacı Yağmur veya kar suyunun yolun taşkına neden olmasına engel olmak ve yol yüzeyinde suyun birikmesine engel olmak, Karayolu üstyapısı

Detaylı

HARİTA BİLGİSİ ve TOPOĞRAFİK HARİTALAR

HARİTA BİLGİSİ ve TOPOĞRAFİK HARİTALAR HARİTA BİLGİSİ ve TOPOĞRAFİK HARİTALAR Harita nedir? Yeryüzünün veya bir parçasının belli bir orana göre küçültülerek ve belirli işaretler kullanılarak yatay düzlem üzerinde gösterilmesine harita adı verilir.

Detaylı

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Koordinat sistemleri. Kartezyen koordinat sistemi

ARAZİ ÖLÇMELERİ. Koordinat sistemleri. Kartezyen koordinat sistemi Koordinat sistemleri Coğrafik objelerin haritaya aktarılması, objelerin detaylarına ait koordinatların düzleme aktarılması ile oluşur. Koordinat sistemleri kendi içlerinde kartezyen koordinat sistemi,

Detaylı

5.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ KİMYA KONULARI MADDENİN DEĞİŞMESİ VE TANINMASI

5.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ KİMYA KONULARI MADDENİN DEĞİŞMESİ VE TANINMASI 5.SINIF FEN VE TEKNOLOJİ KİMYA KONULARI MADDENİN DEĞİŞMESİ VE TANINMASI Yeryüzündeki sular küçük damlacıklar halinde havaya karışır. Bu damlacıklara su buharı diyoruz. Suyun küçük damlacıklar halinde havaya

Detaylı

MEVSİMLERİN OLUŞUMU. Halil KOZANHAN EKSEN EĞİKLİĞİ DÜNYA NIN KENDİ EKSENİ ETRAFINDAKİ HAREKETİYLE GECE-GÜNDÜZ,

MEVSİMLERİN OLUŞUMU. Halil KOZANHAN EKSEN EĞİKLİĞİ DÜNYA NIN KENDİ EKSENİ ETRAFINDAKİ HAREKETİYLE GECE-GÜNDÜZ, MEVSİMLERİN OLUŞUMU DÜNYA NIN KENDİ EKSENİ ETRAFINDAKİ HAREKETİYLE GECE-GÜNDÜZ, GÜNEŞ ETRAFINDAKİ HAREKETİ SONUCU İSE MEVSİMLER OLUŞUR. DÜNYANIN EKSEN EĞİKLİĞİ (23 27 ) SONUCU GÜNEŞ IŞINLARINI DİK OLARAK

Detaylı

Malzemelerin Deformasyonu

Malzemelerin Deformasyonu Malzemelerin Deformasyonu Malzemelerin deformasyonu Kristal, etkiyen kuvvete deformasyon ile cevap verir. Bir malzemeye yük uygulandığında malzeme üzerinde çeşitli yönlerde ve çeşitli şekillerde yükler

Detaylı

İşletmesinde Toz Problemi TKİ. OAL. TKİ Maden Müh.

İşletmesinde Toz Problemi TKİ. OAL. TKİ Maden Müh. TKİ. OAL. İşletmesinde Toz Problemi TKİ Maden Müh. 1) Giriş Henüz, Türkiye'de kömür ve metal ocaklarında teneffüs edilebilir toz kontrolü yapılmamaktadır. Bu alandaki çalışmaların önemi gün geçtikçe daha

Detaylı

BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON

BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON 1 BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON 2 BAĞLI POLİGON BAĞLI POLİGON 6 3 TRİGONOMETRİK NİVELMAN 7 H B - H A = Δh AB = S AB * cotz AB + a t H B = H A + S AB * cotz AB + a - t TRİGONOMETRİK

Detaylı

Ağır Ama Hissedemediğimiz Yük: Basınç

Ağır Ama Hissedemediğimiz Yük: Basınç Ağır Ama Hissedemediğimiz Yük: Basınç Atmosfer çeşitli gazlardan oluşmuştur ve bu gazların belirli bir ağırlığı vardır. Havada bulunan bu gazların ağırlıkları oranında yeryüzüne yaptığı etkiye atmosfer

Detaylı

ÇAKÜ Orman Fakültesi, Havza Yönetimi ABD 1

ÇAKÜ Orman Fakültesi, Havza Yönetimi ABD 1 UYMANIZ GEREKEN ZORUNLULUKLAR HİDROLOJİ DR. SEMİH EDİŞ UYMANIZ GEREKEN ZORUNLULUKLAR NEDEN BU DERSTEYİZ? Orman Mühendisi adayı olarak çevre konusunda bilgi sahibi olmak Merak etmek Mezun olmak için gerekli

Detaylı

MAK 210 SAYISAL ANALİZ

MAK 210 SAYISAL ANALİZ MAK 210 SAYISAL ANALİZ BÖLÜM 5- SONLU FARKLAR VE İNTERPOLASYON TEKNİKLERİ Doç. Dr. Ali Rıza YILDIZ MAK 210 - Sayısal Analiz 1 İNTERPOLASYON Tablo halinde verilen hassas sayısal değerler veya ayrık noktalardan

Detaylı

TOPOĞRAFİK HARİTALAR VE KESİTLER

TOPOĞRAFİK HARİTALAR VE KESİTLER TOPOĞRAFİK HARİTALAR VE KESİTLER Prof.Dr. Murat UTKUCU Yrd.Doç.Dr. ŞefikRAMAZANOĞLU TOPOĞRAFİK HARİTALAR VE Haritalar KESİTLER Yeryüzü şekillerini belirli bir yöntem ve ölçek dahilinde plan konumunda gösteren

Detaylı

Büyüklüklerine Göre Zemin Malzemeleri

Büyüklüklerine Göre Zemin Malzemeleri SIZMA Sızma (infiltrasyon) yerçekimi ve kapiler kuvvetlerin etkisiyle olur. Sızan su önce zemin nemini arttırır ve yüzeyaltı akışını oluşturur. Geriye kalan (yüzeyaltı akışına katılmayan) su ise perkolasyon

Detaylı

Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Mühendislikte İstatistiksel Yöntemler Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Erzurum Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü 1 Araştırma sonuçlarının açıklanmasında frekans tablosu

Detaylı

İklim---S I C A K L I K

İklim---S I C A K L I K İklim---S I C A K L I K En önemli iklim elemanıdır. Diğer iklim olaylarının da oluşmasında sıcaklık etkilidir. Güneşten dünyamıza gelen enerji sabittir. SICAKLIK TERSELMESİ (INVERSİON) Kışın soğuk ve durgun

Detaylı

EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ

EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ Giriş Isı değiştiricileri (eşanjör) değişik tiplerde olup farklı sıcaklıktaki iki akışkan arasında ısı alışverişini temin ederler. Isı değiştiricileri başlıca yüzeyli

Detaylı

3. ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU M OGAN VE EYMİR GÖLLERİ SU KONTROL YAPILARI İLE İNCESU SEL KAPANININ TAŞKIN PERFORMANSI DEĞERLENDİRMESİ

3. ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU M OGAN VE EYMİR GÖLLERİ SU KONTROL YAPILARI İLE İNCESU SEL KAPANININ TAŞKIN PERFORMANSI DEĞERLENDİRMESİ 3. ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU M OGAN VE EYMİR GÖLLERİ SU KONTROL YAPILARI İLE İNCESU SEL KAPANININ TAŞKIN PERFORMANSI DEĞERLENDİRMESİ O K A N Ç A Ğ R I B O Z K U R T D R. N U R İ M E R Z İ DR. Z U H A L

Detaylı

B- Türkiye de iklim elemanları

B- Türkiye de iklim elemanları B- Türkiye de iklim elemanları Sıcaklık Basınç ve Rüzgarlar Nem ve Yağış Sıcaklık Türkiye de yıllık ortalama sıcaklıklar 4 ile 20 derece arasında değişmektedir. Güneyden kuzeye gidildikçe enlem, batıdan

Detaylı

İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARI NOTLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Tamer Yılmaz, Barış Yılmaz, Halim Sezici 1 ÖZET

İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARI NOTLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Tamer Yılmaz, Barış Yılmaz, Halim Sezici 1 ÖZET İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARI NOTLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ Tamer Yılmaz, Barış Yılmaz, Halim Sezici 1 ÖZET Bu çalışmada, Celal Bayar Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğrencilerinin

Detaylı

ÖSYM YGS / SOS M Diğer sayfaya geçiniz.

ÖSYM YGS / SOS M Diğer sayfaya geçiniz. 17. 18. Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti sadece iki şeye güvenir. Biri millet kararı, diğeri en elim ve güç şartlar içinde dünyanın takdirlerine hakkıyla layık olan ordumuzun kahramanlığı; bu iki şeye güvenir.

Detaylı

YAVAŞ DEĞİŞEN ÜNİFORM OLMAYAN AKIM

YAVAŞ DEĞİŞEN ÜNİFORM OLMAYAN AKIM YAVAŞ DEĞİŞEN ÜNİFORM OLMAYAN AKIM Yavaş değişen akımların analizinde kullanılacak genel denklem bir kanal kesitindeki toplam enerji yüksekliği: H = V g + h + z x e göre türevi alınırsa: dh d V = dx dx

Detaylı

Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi

Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi Iğdır Aralık Rüzgâr Erozyonu Önleme Projesi Proje Alanının Genel Özellikleri: Iğdır ili Türkiye nin en kurak ili olup yıllık yağış miktarı 250 mm civarındadır (Meteoroloji kayıtları). Yağan yağış ya da

Detaylı

YÜKSEKLİK ÖLÇÜMÜ. Ölçme Bilgisi Ders Notları

YÜKSEKLİK ÖLÇÜMÜ. Ölçme Bilgisi Ders Notları YÜKSEKLİK ÖLÇÜMÜ Yeryüzündeki herhangi bir noktanın sakin deniz yüzeyi üzerinde (geoitten itibaren) çekül doğrultusundaki en kısa mesafesine yükseklik denir. Yükseklik ölçümü; belirli noktalar arasındaki

Detaylı

Yapı Malzemeleri BÖLÜM 5. Agregalar II

Yapı Malzemeleri BÖLÜM 5. Agregalar II Yapı Malzemeleri BÖLÜM 5 Agregalar II Mamlouk/Zaniewski, Materials for Civil and Construction Engineers, Third Edition. Copyright 2011 Pearson Education, Inc. 5.8. Agrega Elek Analizi Mamlouk/Zaniewski,

Detaylı

Su, yaşam kaynağıdır. Bütün canlıların ağırlıklarının önemli bir kısmını su oluşturur.yeryüzündeki su miktarının yaklaşık % 5 i tatlı sulardır.

Su, yaşam kaynağıdır. Bütün canlıların ağırlıklarının önemli bir kısmını su oluşturur.yeryüzündeki su miktarının yaklaşık % 5 i tatlı sulardır. DOĞADA SU DÖNGÜSÜ Yaşama birliklerinde ve onun büyütülmüşü olan tabiatta canlılığın aksamadan devam edebilmesi için bazı önemli maddelerin kullanılan kadar da üretilmesi gerekmektedir.doğada ekolojik önemi

Detaylı

BÖLÜM 3 BUHARLAŞMA. Bu kayıpların belirlenmesi özellikle kurak mevsimlerde hidrolojik bakımdan büyük önem taşır.

BÖLÜM 3 BUHARLAŞMA. Bu kayıpların belirlenmesi özellikle kurak mevsimlerde hidrolojik bakımdan büyük önem taşır. BÖLÜM 3 BUHARLAŞMA 3.1. Giriş Atmosferden yeryüzüne düşen yağışın önemli bir kısmı tutma, buharlaşma ve terleme yoluyla, akış haline geçmeden atmosfere geri döner. Bu kayıpların belirlenmesi özellikle

Detaylı

ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1. Y. Doç. Dr. Güray Doğan

ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1. Y. Doç. Dr. Güray Doğan ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1 Y. Doç. Dr. Güray Doğan 1 Kinematik Kinematik: akışkanların hareketlerini tanımlar Kinematik harekete sebep olan kuvvetler ile ilgilenmez. Akışkanlar mekaniğinde

Detaylı