ELEKTRK, ELEKTRONK VE BLGSAYAR PROJELER UYGULAMA STANDARTLARI

Transkript

1 ELEKTRK, ELEKTRONK VE BLGSAYAR PROJELER UYGULAMA STANDARTLARI 1. Elektrik, elektronik ve bilgisayar uygulama projeleri, yürürlükte bulunan kanun, yönetmelik ve EMO proje standartlarına uygun olarak hazırlanacaktır. 2. Projelerde kullanılacak tüm malzemeler zorunlu standartlara uygun olacak ve uygulama projelerinin yapımında; Bayındırlık ve skan Bakanlıı Mimarlık ve Mühendislik Hizmetleri artnamesi, Bayındırlık ve skan Bakanlıı Yapı leri Elektrik Tesisatı Genel Teknik artnamesi Elektrik ç Tesisleri Yönetmelii, Elektrik ç Tesisleri Proje Hazırlama Yönetmelii, Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmelii, TS 622 Yapıların Yıldırımdan Korunması Standardı Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik Asansör Yönetmelii, Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmelii, Bayındırlık ve skan Bakanlıı Elektrik Mühendislii Proje Düzenleme Esasları, TEDA Elektrik Enerji Tesisleri Proje Yönetmelii, EMO Transformatör Merkezleri Yapımında Dikkat Edilecek Esaslar, Elektrik Daıtım Tesisleri Genel Teknik artnamesi, Elektrik Tesisleri Kabul Yönetmelii, Elektrik Tesislerinde Emniyet Yönetmelii, Yüksek Yapılar Yönetmelii, EMO Ortak Anten TV / R ve Kablo TV / R Daıtım ç Tesisat Yönetmelii, Türk Telekom A.. Bina çi Telefon Tesisatı Teknik artnamesi,

2 Dier ulusal ve uluslararası standartlara uyulacaktır. 3. Projeler, imar yönetmeliine uygun onaya sunulacak, mimari proje ölçeklerinde hazırlanacak, ölçek proje düzenlemesine uygun deilse büyütülebilecek veya açıklayıcı detaylar verilecektir. 4. Proje ölçekleri, mimari planlara uygun olacak ve aaıdaki ölçeklere uyulacaktır; ancak gerekli görülen hallerde dier ölçekler de kullanılabilecektir. a) Vaziyet Planları: 1/1000 b) Kat Planları: 1/50 c) Ayrıntılar: 1/20 5. Projelerde Elektrik ç Tesisat Yönetmelii veya TS EN serisi standartlarda yer alan semboller kullanılacaktır. Liste dıı sembol kullanıldıında mutlaka açıklama listesi verilecektir. 6. Projelerde mimari planlar 0.2 mm, kuvvetli akım kolon hatları 0.6 mm, linyeler mm, zayıf akım hatları mm, kalınlıkta çizgi ile çizilecek, eer bilgisayar ile çizim yapılmamı ise bütün yazılarda ablon kullanılacaktır. 7. Kat planlarında, birbirinin aynı olan katlar için tek plan verilebilecektir. Ancak normal kat giri katın aynı olsa bile ayrı çizilecektir. Simetrik bölümler tam olarak gösterilecektir. 8. Kat planları üzerinde iletken kesitleri ve sayıları ile boru çapları belirtilecektir. Açıklamalar kısmında standart boru çapları ve içinden geçebilecek iletken kesitlerinin belirtilmesi durumunda, ayrıca boru çaplarının belirtilmesine gerek yoktur. 9. Betonarme kirilerin yanına zorunlu kalınmadıkça buat ve ek kutusu konulmayacaktır. 10. Özellikle baca, kolon, aft ve ııklık gibi mimari ayrıntılar projede belirtilecek, baca ve baca çevresinden tesisat geçirilmeyecektir. Banyo ve mutfak gibi bölümlerdeki yerleim kat planlarında gösterilmeli ve ıslak hacimlerde kullanılacak buat ve anahtarlar ıslak hacim dıında olmalıdır. Zorunlu durumlarda, özel sızdırmazlıı salanmı buat ve ek kutuları kullanılacaktır. 11. Bir buata en çok 4 balantı ucu gelebilecek, bu sayı aıldıında kare buat veya ek kutusu konulacaktır. 12. Projelerde kullanılan tüm elemanların yerleri tam olarak belirtilecek ve en azından aaıdaki standartlara uyulacaktır; a) Anahtarlar, 110 cm. yukarda, b) Prizler, zeminden 40 cm. yukarda, c) Aplikler, zeminden 190 cm. yukarda,

3 d) Tablolar, zeminden 200 cm. yukarda, e) Buatlar, zeminden 220 cm. yukarda, f) Yukarıdaki elemanlar, kapılardan 30 cm, duvar birleim noktalarından ve pencerelerden 50 cm. uzakta olacaktır. 13. Projelerde kullanılan tüm pano ve daıtım kutuları, özel harf ve yazılarla kodlandırılacaktır. 14. Projelerde, yatay planlar yanında her sistem için ayrı ayrı tek hat emaları verilecektir. 15. Projeler hazırlanırken, iç mimari tasarıma ve mekanik tesisat yerleimine dikkat edilecektir. 16. Tesisatın ne ekilde yapılacaı, mahallin özelliine uygun bir koruma sınıfında yapılacaktır. 17. Konut projelerinde, kuvvetli ve zayıf akım aynı pafta üzerinde gösterilebilir. Ancak kapsamlı yapılarda zayıf akım ve kuvvetli akım projeleri ayrı paftalara çizilecektir. 18. Projelerde iletken renk kodları aaıdaki ekilde belirtilmek zorundadır; a) Üç fazlı sistemlerde; Koruma iletkeni yeil bantlı - sarı, nötr iletkeni açık mavi, faz iletkenleri TS 6429 Elektroteknikte Kullanılan Sistemlerde Renklerle ve Alfanümerik aretleme standardına uygun olarak R (L1) - gri, S (L2) - siyah, T (L3) - kahverengi seçilecektir. b) Üç fazlı sistemin devamı durumundaki bir fazlı sistemde, faz iletkeni gri veya kahverengi seçilecektir. c) Özel durumlarda ise, kullanılan iletken renkleri tanımlanacaktır. 19.Yangın algılama ve uyarma sistemleri Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelie uygun olarak projelendirilecektir. 20. Kat tabloları giriinde, 30 ma eºik korumalı kaçak akım koruma rölesi kullanılacaktır. Ana tabloda ise 300 ma eik korumalı kaçak akım koruma rölesi kullanılacaktır. Kesme kapasitesi imalat sınırını atıı durumlarda, ana tablo yükleri bölünerek 300 ma eik korumalı kaçak akım koruma rölesi kullanılacaktır. 21. Sayaç tabloları, katlarda aynı mahalde ve bir arada olacaktır. Bina genel kullanımına yönelik ayrı bir sayaç ve sayaç tablosu olacak, ortak amaçlı kullanılan tüm tesisat bu tablodan beslenecektir. Projelerde sayaç panosu detayı verilecektir. 22. Bina ana beslenme hattının kesiti ve cinsi, yaklaık uzunluu, beslenecei direk no su gibi bilgiler projede belirtilecektir. 23. Ortak çatılı ve birden fazla girii olan binalar bir noktadan beslenecektir.

4 24. Yapı balantı hattı kesiti, gerilim düºümü ve akım younluu kontrolü yapılarak tespit edilecektir. Ancak, konutlar için bu kesit bakır iletken olması durumunda en az 6 mm², alüminyum iletken olması durumunda ise en az 10 mm² olmalıdır. 25. Aydınlatma ve priz linyeleri ayrı ayrı olacaktır. Kolon linye hatları, tablolardan çıkı sırasına uygun olarak numaralandırılacak ve uzun hatlarda linye numaraları yanına beslendikleri tablo kodu da yazılacaktır. 26. Aydınlatma ve priz linyeleri ile priz sortileri en az 2.5 mm² kesitinde bakır iletkenle tesis edilecektir. Bütün prizler, toprak hatlı olacaktır. Banyolarda en az iki (çamaır makinası ve elektrikli ofben gücüne uygun), mutfakta ise en az üç baımsız priz linyesi (bulaık makinası, elektrikli fırın ve elektrikli su ısıtıcısı gücüne uygun) olacaktır. Prizlerin kullanma amacı ve güçleri belirtilecek, kullanma amacı belli olmayan priz güçleri bir fazlı priz için en az 300 W, üç fazlı priz için en az 600 W kabul edilecektir. Priz linyelerine en çok yedi priz balanabilecek, ancak priz güçleri toplamı 2000 VA yı geçemeyecektir. 27. Projelerde, Proje ve Teknik Uygulama Sorumlusu ve yapı ile dier bilgilerin bulunduu kapak, vaziyet planı, semboller listesi, açıklamalar, tablo yükleme cetvelleri, gerilim düümü-akım yönünden kesitlerin incelenmesi veya aydınlatma hesapları, tablo açılımları, kolon emaları, sayaç panosu detayı, keifler ve gerekçe raporunu kapsayacaktır. 28. yerleri ve atölyelerde, aydınlatma için birden fazla floresan kullanılan bölümlerde, kamama olayının en az düzeye indirilmesi için üç fazlı besleme yapılmalıdır. 29. Kompanzasyon yapılmayan tesislerde, gaz dearjlı lambaların (floresan, sodyum ve civa buharlı vb.) kullanılması durumunda, ampul baına gerekli kapasitede kondansatör paralel balanacak veya kondansatörlü balast kullanılacaktır. 30. Lambadan lambaya geçi yapılması durumunda, gerekçesi belirtilecek ve uygun klemensle balantı salanacaktır. 31. Tabloların yükleme cetvelleri, yüklerin özelliklerini, sorti cins ve sayılarını, linye güçlerini, sigorta cins ve kesme kapasitelerini ve gerekli dier bilgileri kapsayacaktır. 32. Projelerde, ana besleme, kolon, en uzun ve en yüklü linye hattı için gerilim düümü hesabı yapılacaktır. letken kesitleri, ayrıca akıma göre kontrol edilecektir. Ana besleme hattı ve kolon hatları için, talep faktörleri dikkate alınacak ve gerilim düümü talep faktörüne göre hesaplanacaktır. 33. Bölümlerin özelliklerine ve kullanım amaçlarına göre aydınlatma hesabı yapılacak, enerji tasarrufu açısından da deerlendirilerek armatürlerin cins ve güçleri seçilerek kat planları üzerinde gösterilecektir. Basit yapılar için, aydınlatmada en az 12 W/m2 esas alınacaktır. 34. Kolon hatlarının katlar arasındaki ini ve çıkı noktaları, açık olarak belirtilecektir. 35. Kolon eması, mimari kat sayısına uygun olarak çizilecek, tabloların isimleri, güçleri, sigorta ve alter anma deerleri, ana tablodan itibaren kolon hattı uzunluu, kesiti ve cinsi ile ana tabloda hangi faza balı olduu ve sayaç anma akımları belirtilecektir.

5 36. Tabloların giri ve çıkılarında yük akı yönüne göre önce alter, sonra sigorta kullanılacaktır. a) alterlerin hareketli kontakları, açık durumda ve enerjisiz olacaktır. b) Kat tabloları ana kesicisi, faz - nötr kesmeli olacaktır. c) Kalorifer dairesinde aydınlatma ve kuvvet tesisatı tam olarak gösterilecektir. d) Hidrofor motoru, anma gücü ve kumanda ekli projede gösterilecektir. 37. Asansör projeleri, Asansör Yönetmeliine uygun olarak hazırlanacaktır. Ancak, kuvvetli akım projelerinde asansörler ve asansör makina daireleri ile ilgili aaıdaki noktalara dikkat edilecektir; a) Asansör tablosu detayı, besleme hattı ve makine dairesi ile kuyu aydınlatması projede gösterilecektir. b) Makina dairesinde en az bir ıık sortisi ve bir topraklı priz bulunacak ve bu sortiler müterek tablodan baımsız çekilecek bir linyeden beslenecektir. Asansör besleme hattı kesiti asansörün güç ve kapasitesine göre hesaplanacaktır. Bu kesit en az 4x6 mm² olacak ve çıkıı müterek tablodan uygun bir alter ile yapılacaktır. Asansör dairesi tesisatı etanj olacaktır. Asansör topraklama hattı asansör kumanda panosuna kadar baımsız bir hat olarak çekilecektir. c) Asansör ön projeleri; Asansör trafik hesabı, kuyu yerleim planı, kuyu dikine kesitleri, asansör makina dairesi planı, asansör motor gücü hesabı, asansör makina diresi ve kuyu içi aydınlatmaları, asansör tablosu kolon hattı hesabı ile binaya gelecek statik ve dinamik yüklere ilikin mukavemet hesaplarını kapsayacaktır. 38. Telefon tesisatı projeleri, Türk Telekom A.. Bina çi Telefon Tesisatı Teknik artnamesine uygun olarak hazırlanacaktır. Bu projelerde aaıdaki noktalara dikkat edilecektir; 39. Bina giriine, binadaki toplam telefon sortisine yetecek kapasitede ve %20 yedek hat balantısına uygun Bina Telefon Daıtım Kutusu (BTDK) konulacaktır. BTDK ile dı telefon balantısı için bina çıkıına kadar içinde kılavuz tel olan bo boru bırakılacaktır. Konutlarda en az iki, iyerlerinde en az üç adet telefon sortisi olacaktır. Kat Telefon Daıtım Kutusu (KTDK) ile BTDK arasına çekilecek kablo, kattaki toplam telefon sortisi sayısının %20 fazlası kapasitede olacaktır. KTDK, o kattaki toplam telefon sortisi sayısından %20 fazla telefon sortisi balantısına uygun olacaktır. 40. Yapı içi TV / R Tesisatı projeleri, EMO Ortak Anten TV / R ve Kablo TV / R ç Tesisat Yönetmelii ne uygun olarak hazırlanacaktır. Bu projelerde aaıdaki noktalara dikkat edilecektir; a) Tesisat baımsız abonelendirmeye uygun olarak, her konuta baımsız hat düünülerek projelendirilecektir. Her konutta en az bir TV / R prizi olacaktır. Konut içinde birden fazla TV / R prizi olması durumunda, konut içinde daıtıcı (tap-off) kullanılacaktır. Bina giriinde TT nin balantı yapması için, Bina Kablo TV Balantı Kutusu konulacaktır. Bu kutu ile dı

6 Kablo TV balantısı için, bina çıkıına kadar içinde kılavuz tel olan bo boru bırakılacaktır. Bu kutu, binadaki toplam abonelere yetecek sayıda çıkıa ve %20 yedek kapasiteye sahip olacaktır. b) Çok aboneli ve çok katlı binalarda, bina ana giriindeki daıtım kutusu dıında katlarda da aynı özellikte ara daıtım kutuları kullanılacaktır. 41. Dier zayıf akım projeleri yapılırken, ilgili ulusal (varsa) ve uluslararası standartlara uyulacaktır. 42. Bilgisayar ve yazılımla ilgili hizmetler, Bilgisayar Mühendisleri nce yürütülecektir. 43. YG projelerinde hazırlanacak dosyalar içinde, aaıdaki bilgi ve belgeler bulunacaktır; a) Raporlar (ana fihrist, SMM-BT Belgeleri, Enerji zin Yazısı, Proje Açıklama Yazısı), b) Hesaplar (Trafo Gücü Hesabı, Kompanzasyon Hesabı, Kısa Devre Hesabı, Kablo ve Bara Kesit Hesabı, YG Direk Seçim Cetveli, AG Gerilim Düümü Hesapları ve Kablo ve Bara Kesit Hesabı, Direk Vektör Diyagramları Hesabı ve/veya Çizimleri, Özel Tip Trafo Binası ise Betonarme Statik Hesabı), c) Keifler (YG Keif Özeti, Trafo Postası Keif Özeti, AG Keif Özeti, Kompanzasyon Keif Özeti), d) Planlar (Vaziyet Planı, ENH Güzergah Planı, ENH Profili ve Sehim ablonu, YG-AG Tek Hat eması ve ebeke Planları, Trafo Binası Mimari ve Elektrik Yerleim Planları), e) Tip Proje ve artnameler (Elektrik Daıtım Tesisler Genel Teknik artnamesi, Seksiyoner Direi Tip Projesi, Trafo Direi veya Binası Tip Projesi, ENH Tip Projesi, AG-YG Tip Projeleri). 44. Generatör Projeleri: Hazırlanacak genaratör projelerinde aaıdaki bilgi ve belgeler olacaktır; a) Ana fihrist, b) SMM-BT Belgeleri, c) Açıklama raporu, d) Generatör güç hesabı, e) Keifler, f) Vaziyet planı, g) Yerleim planı, h) Kutuplu ema,

7 i) Generatör ve generatöre ait imalatçı firma tarafından verilen dokümanlar, j) artnameler (Sabit Tip Dizel Alternatör Grubu Malzeme ve Montaj Teknik artnamesi). k) Generatör projeleri hazırlanırken, tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayınlanan Elektrik Enerjisi mdat Grupları ve Otoprodüktör Tesisleri Ruhsat Yönetmelii nin ilgili maddelerine uyulacaktır. 45. Projelerde Tüm malzemeler, en az TSE Belgesine sahip olacaktır ifadesi yazılacak ve projeye aaıdaki Yasa ve Yönetmeliklere uyulacaı ifadesi eklenecektir; a) 66 ve 85 sayılı KHK ve 7303 sayılı Yasa ile deiik 6235 sayılı TMMOB Yasası, b) 3194 sayılı mar Yasası, c) 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası, d) 3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkındaki Yasa, e) EMO Tüzüü ve ilgili Yönetmelikleri.