Gemicilik Endüstrisinde Korozyon Problemi ve Katodik Koruma Uygulamaları
|
|
- Melek Şensoy
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 6 th International Advanced Technologies Symposium (IATS 11), May 2011, Elazığ, Turkey Gemicilik Endüstrisinde Korozyon Problemi ve Katodik Koruma Uygulamaları H.Elçiçek 1,*, A. C. Karaoğlanlı 1,B. Demirel 1 1 Bartın Üniversitesi, 74100, Bartın, Türkiye helcicek@bartin.edu.tr, karaoglanli@bartin.edu.tr, bdemirel@bartin.edu.tr Abstract Corrosion damages occur due to the chemical and electrochemical reactions by causing materials properties to degrade. Researches carried out revealed that such corrosion incidents have negative impacts which averagely vary from 3% to 4% of GDP on the country economies around the world. The annual economic loss from just only the corrosion around the world is estimated to be about $2.2 trillion to the report published by International Corrosion Council on 24 April As for Turkey, according to the results obtained by the similar researches conducted on the corrosion loss, it is found that there is significant annual economical loss between about 4% to 4, 5% of GDP. The major industries in which corrosion problems are most frequently encountered are marine and shipping. In these industries, the losses depending on corrosion are significant and considered to be very important parameter which hugely increases GDP. In fact, although the problems encountered in this area are taken attention the required interest and research, corrosion protection applications on the ships are not still sufficient. The major corrosion damages occurring on the ships are generally seen on the ship installations, decks, covers, screws, shafts, valves, condensers and pipes. There are two main principles to protect metallic material from corrosion. Firstly, disconnection of the interaction between metal surface and sea water by organic insulator (painting), secondly, application of the methods to prevent decomposition of metals in the seawater, which means cathodic protection. This study concerning the metal surface processing and protection is focused on the latest studies carried out on the corrosion prevention methods and cathodic protection applications, corrosion problems in the shipping and marine industry. milyar $ (%43) ile Gemi Donanması yer almaktadır(şekil 2) [3]. Veriler ışığında gemi endüstrisinin korozyonla mücadele konusunda önemli bir yer tuttuğu görülmektedir. Şekil 1: Korozyon maliyetinin ABD GSMH içerisindeki payı [2]. Key Words Corrosion, Cathodic Protection, Marine and Shipping Industry, Cathodic Protection with Galvanic Anode, ICCP I. GİRİŞ Korozyon, kimyasal ve elektrokimyasal reaksiyonlar sonucu malzeme yüzeyinden başlayarak, malzeme derinliklerine doğru tesir ederek devam eden ve malzeme özelliğinin değişmesine yol açan bir bozunma sürecidir. Bu süreç büyük zararlara yol açarak önemli israf kalemlerinden birini oluşturmaktadır. Korozyon nedeniyle meydana gelen malzeme, enerji ve emek kaybının yıllık oranı ülkeler bazında, gayri safi milli hâsılatının yaklaşık %5 i düzeyindedir [1]. Bu oran ABD de 444 milyar $ ile GSMH nın %3,1 ne tekabül etmektedir (Şekil 1) [2]. ABD Donanmasının, donanma korozyon önleme ve kontrol departmanı tarafından hazırlanan 2010 yılı raporunda toplam korozyon maliyeti 7,36 milyar $ olarak açıklanmıştır. Bu miktar içerisinde ilk sırada 3,2 Şekil 2: ABD Donanmasındaki toplam korozyon maliyetinin oransal gösterimi [3]. Korozyon sebep olduğu maddi kayıpların yanı sıra, çevreyi kirleten ve insan hayatını tehlikeye sokan etkileri ile de ciddi zararlar teşkil etmektedir. Yapılan bir araştırma sonucu, İzmit depreminde yıkılan binaların % 67'sinde korozyon hasarlarının görüldüğü tespit edilmiştir [4]. Resmi rakamlara göre bu hasarlar, 58 bin vatandaşımızın hayatını kaybetmesine, 122 bin vatandaşımızın yaralanmasına ve 411 bin binanın yıkılmasına veya ağır hasar görmesine neden olmuştur depreminde korozyon dolayısıyla meydana gelen zararın maddi boyutu kabaca hesaplama yapıldığında, 168 milyar TL civarında olduğu belirtilmektedir. 436
2 Gemicilik Endüstrisinde Korozyon Problemi ve Katodik Koruma Uygulamaları Bu çalışmanın amacı, gemicilik endüstrisinde karşılaşılan genel korozyon problemleri ve katodik koruma uygulamaları hakkında güncel yapılmış çalışmaların derlenerek, öneminin vurgulanmasını sağlamaktır. II. KOROZYON Korozyon malzeme yüzeyinde meydana gelen ve malzemede istenmeyen bir değişikliğe yol açan değişim sürecidir [5]. Korozyon farklı ortamlarda, farklı hızlarda gerçekleşebilir. Bu ortamlar içerisinde en önemli korozyon ortamlarından biri de deniz suyudur. Deniz suyunda bulunan yüksek klor iyonları ve klor bileşikleri, yüksek nem oranı, havada ve suda bulunan mevcut oksijen içeriği gibi etkenlerden dolayı korozyon bu ortamlarda hassasiyetle üzerinde durulması gereken önemli bir unsurdur [6]. Aşağıda yer alan Tablo 1 de deniz suyunun içeriği ve kompozisyonu verilmektedir. Yüksek tuzluluk, deniz suyunun iletkenliğini artırarak korozyonun hızlanmasına neden olmaktadır [7]. Metal ve alaşımlarının deniz suyundaki korozyonunu etkileyen faktörler; tuzluluk, çözünmüş oksijen konsantrasyon miktarı, karbondioksit, ph, biyolojik organizmaların, sıcaklığın ve akış hızının etkisi (Şekil 4) olarak özetlenebilir. Sıcaklığın etkisi ve farklı çevresel faktörlerin, atmosferik korozyon davranışı üzerindeki etkisi Ambler ve Bain, Ailor, Grossman ve Vernon un yapmış oldukları çeşitli çalışmalarda gösterilmiştir [8]. korozyona açık halde kalmaktadır. Deniz yapılarında suyun çarptığı bölgeleri korumak zor olmaktadır. Bu etki Şekil 3 de diğer ortamlarla karşılaştırılmaktadır [9]. Yapılan çalışmalar sonucu bir alanda ölçülen değer μm derinliğinde bir hasara sebep olduğu görülmektedir (Şekil 3) [11]. Şekil 3: Deniz suyunda çelikte meydana gelen korozyon derinliği (Reproduced from Marine and Offshore Corrosion by K.A. Chandler. Reprinted by permission of Elsevier Limited). Tablo 1: Deniz suyunun içerik ve kompozisyonu; a-) Doğal deniz suyundaki inorganik türlerin tipik içeriği, b-) ASTM D 1141 normuna göre yapay deniz suyu kompozisyonu [9]. a-) İçerik Kons. g/kg b-) Türler Kons. g/kg Na NaCl Mg MgCl Ca Na 2 S K CaCl Sr KCl Cl NaHCO SO KBr Br H 2 BO H 3 BO SrCl NaF Deniz suyunun ph derecesi 8 8,3 arasında değişmektedir. Bu ortamda OH - iyonlarının yoğunluğundan dolayı uygulanacak en iyi korozyon koruma yöntemi katodik koruma prosesidir [4,9]. Katodik koruma prosesi korozyona uğrayan metalin potansiyelini değiştirerek onu katot olarak davranmaya zorlamaktadır [10]. Bu proseste korozyon hızı oldukça önemlidir ve oksijen miktarına bağımlıdır. Bu yüzden dolayı oksijen, suyun yüzeye çarptığı bölgelerde su filmi tabakasında yüksek seviyelerde olacaktır. Su filminin olduğu bölümde korozyon ürünleri yüzeye çarpan dalgalardan dolayı uzaklaştırılır bundan dolayı yüzey sürekli 437 Şekil 4: Deniz suyunda akış hızının korozyon hızı ile değişimi (23 C deniz suyunda-çelik). A. Gemilerde Korozyon Deniz yapılarında sıklıkla karşılaşılan korozyon tiplerinin başlıcaları, aralık korozyonu, çukurcuk korozyonu, gerilmeli korozyon, homojen dağılımlı korozyon, taneler arası korozyon, hidrojen gevrekleşmesi, korozyonlu yorulma, seçici korozyon, erozyonlu korozyon ve biyolojik korozyondur. Ayrıca paslanmaz çelik bağlantı elemanlarının oluşturduğu galvanik korozyonu ve akış hızı yüksek akışkanlarla çalışan pervane, pompa ve ekipmanlarında rastlanan kavitasyon korozyonu da önemli yer tutmaktadır [7]. Şekil 5 ve Şekil 6 da gemilerde sıklıkla karşılaşılan korozyon tiplerine örnekler görülmektedir. Şekil 5: Gemi pervanesinde kavitasyondan dolayı meydana korozyon [1].
3 H.Elçiçek, A. C. Karaoğlanlı, B. Demirel Şekil 6: Gemi uskurunda görülen çukurcuk korozyonu [7]. Gemilerde korozyon dolayısıyla meydana gelen hasarlar; gemilerin inşasından önce, inşa sürecinde ve işletmeciliği döneminde alınacak önlemlerle minimize edilmeye çalışılmalıdır. Korozyon oluşumu, geminin kıç bölgesinde, pervanenin hareketi ve su akımı dolayısıyla daha yüksek seviyelere ulaşır ve özellikle bu bölgelerde korozyonla mücadele etmek için katodik koruma uygulanmasının kullanılmasını gerekli hale getirir. Katodik koruma uygulaması, gemi suya girmeden önce henüz kızakta iken yapılmalıdır (Şekil 7). Böylece korozyonu önlemek için geminin kıç bölgesine anotlar (tutyalar) yerleştirilir. Sonrasında elektrokimyasal korozyon nedeniyle bu tutyalar aşınır ve böylece geminin su altı gövdesi korunmuş olur [12]. Bu aşamada yapılması gereken katodik koruma uygulamasının işletme ömrü, geminin yeniden bakıma alınacağı süre göz önüne alınarak belirlenmelidir. Şekil 7: Gemi kıç gövdesine ve dümen üzerine tutyaların yerleştirilmesi [13]. III. KATODİK KORUMA Doğada bulunan elementler elektron alma eğilimlerine göre kuvvetli ve zayıf element olarak sınıflandırılırlar. Elektron alma, kimyasal olarak elektronegatiflik şeklinde adlandırılmaktadır. Elektronegatifliği yüksek olan elementler elektronegatifliği düşük olan elementlerden elektron koparırlar ve bu şekilde zayıf olan elementi korozyona uğratırlar. Bu şekilde elektronegatifliği düşük olan elementleri korozyondan korumak için elektronegatifliği yüksek olan elementlere dışarıdan elektron verilerek denge sağlanılır veya elektron alışverişinin olduğu ortam ile yapı arası polarizasyon sağlanarak bağlantısı kesilir. Bu olaya katodik koruma adı verilir [13]. Katodik 438 koruma ilk olarak 1824 yılında Sir Humpry Davy tarafından Samarang isimli bir harp gemisi üzerinde denenmiştir. Davy yapmış olduğu çalışmalar sonucunda çinko veya demir vasıtasıyla bakırı katodik olarak koruyabileceğini keşfetti [15]. Bu keşifle ilk adım gerçekleştirilmiştir. 20 yy.da katodik koruma izleme teknikleri çalışmaları ve geliştirilen teknolojiler ile katodik koruma uygulamaları günümüzde korozyonla mücadelede en önemli çalışma alanını oluşturmaktadır. Katodik koruma uygulamaları, her geçen gün yapıların korozyondan korunumu için gittikçe gelişen ve yaygın kullanım alanı bulan bir alan olmaktadır. Katodik koruma sistemleri ile bir yüksek giriş akım direnci ve elektrot kullanılarak, yapının elektrolit potansiyel ölçümü etkili bir şekilde izlenilebilir. Ölçümler standart, bakır/bakır sülfat, gümüş /gümüş klorür/deniz suyu, gümüş /gümüş klorür/potasyum klorür ve çinko elektrotları referans alınarak yapılmaktadır [16]. Çeliğin suda kabul edilen koruma potansiyel seviyesi -800 mv (wrt Ag/AgCl/deniz suyu) veya -850 mv(wrt Cu/CuSO4) arasındadır. Farad yapmış olduğu çalışma sonucu metalde meydana gelen ağırlık kaybının akım yoğunluğu ile doğru orantılı olduğunu göstermiştir [15]. Katodik korumanın yaygın olarak kullanıldığı alanlar; gemilerin taban yüzeyleri, gemilerin balast tankları, dubalar, mavnalar ve iskele ayaklarında, petrol depolama tanklarında, yer altı borularında, yer altı iletişim ve güç kablolarında, su ve gaz dağıtım sistemlerinde, ısı değiştiricilerin iç yüzeyi ve buhar kazanlarında, deniz yapılarında ve su depolama tanklarında yaygın olarak kullanılmaktadır [10,17]. B. Gemilerde Katodik Koruma Bir geminin denizdeki hareketini engelleyen en önemli kuvvet deniz ile gemi yüzeyi arasında meydana gelen sürtünmedir [7]. Gemi yüzeyleri; imalat şekline, yüzeye sürülen boyanın cinsine, sacların korozyona uğramasına ve deniz canlılarının geminin ıslak yüzeyine yapışmasına bağlı olarak değişik şekil ve derecede bir pürüzlülüğe sahiptir. Bu durum ise gemilerin deniz ortamındaki sürtünme dirençlerini artırmaktadır [12]. Deniz ortamında meydana gelen sürtünme dirençlerine bağlı olarak oluşan korozyon hasarlarından; yapıların korunması için öncelikle yapılması gerekenler, uygun malzeme seçimi ve korozyonu önleyici dizayn stratejilerinin geliştirilmesidir. Fakat bazen bu önlemler bile tek başlarına yeterli olamamaktadır [12]. Bu yüzden dolayı meydana gelebilecek olan korozyon hasarları, katodik koruma kullanılarak en az seviyede tutulmaya çalışılmaktadır. Katodik koruma yapılmayan tankerlerde, korozyon ve boya bozunumu sebebiyle yüzey pürüzlülüğünün ortalama yılda 125 μ arttığı yapılan çalışmalar sonucunda gözlemlenmiştir (yüzey pürüzlülüğü=50mm lik bir çizgi üzerindeki ortalama pürüzlülük değeri). Aynı tankerlere katodik koruma uygulaması uygulandığı takdirde bu değer 25 μ/yıl 'a düşmektedir. Günümüzde yüksek performanslı boyalar ve katodik koruma uygulamasının birlikte kullanılmasıyla yüzey pürüzlülüğü artışı ortalama 20 μ /yıl seviyelerine kadar düşerek önemli bir aşama elde edilmektedir [7]. Katodik koruma, gemi yapılarının çalışma
4 Gemicilik Endüstrisinde Korozyon Problemi ve Katodik Koruma Uygulamaları ömrü boyunca tüm metal ve kaynak bağlantılarını, gövde ve gövde yapılarını her türlü korozyona karşı korur [18]. Bu veriler ışığında katodik koruma uygulamasının korozyonla mücadelede çok önemli bir yeri olduğu açıkça görülmektedir. Şekil 10: ICCP sisteminin ana unsurları [21]. Şekil 8: Anot ve referans elektrot düzenlenmesi örneği [13]. Gemi gövdelerinde genellikle hem galvanik anotlu hem de dış akım kaynaklı katodik koruma (ICCP) sistemleri kullanılmaktadır. Uygulanacak yöntem ekonomik faktörler göz önüne alınarak yapılır [19]. Galvanik anotlu sistemlerin akım maliyeti yüksek olduğundan dolayı akım ihtiyacı yüksek olan boru hatlarında kullanılmaz. Galvanik anotlu katodik koruma sistemi 0,5 1 ma den daha az akım ihtiyacı olan boru hatlarında kullanımı ekonomiktir. ICCP sistemlerinde elektrik akımı şebekeden sağlandığı için kullanımı daha ekonomiktir [14]. Genellikle küçük tonajlı ve yavaş gemiler için galvanik anotlu katodik koruma sistemi, büyük gemiler için ise daha üst düzeyde dikkat ve teknik bilgi gerektiren ICCP sisteminin kullanımı tercih edilmelidir. Gemilerin iç bölümleri ise yalnız galvanik anotlarla korunur (Çakır, 1988) [7,19]. Bir ICCP sistemi, Şekil 9 da( bir güç kaynağı ünitesi ile referans elektrot (RE), bir dizi anot ) gösterildiği gibi tek bir bölge veya çok bölgeli iki ve daha fazla güç kaynakları ile referans elektrotlarla kullanılabilir [18]. Şekil 11: ICCP sisteminin kullanılmaması sonucu meydana gelen etki [13]. IV. YAPILAN ÇALIŞMALAR Sedahmed ve arkadaşlarının yapmış oldukları çalışmada; gemi gövdesi ve deniz suyu arasındaki relatif hızın etkisini, çinko anotlar kullanılarak çelik gövdesinin kurbanlık katodik koruma süresince gerçekleşen çinko tüketim oranını ve katodik koruma derecesini incelemişlerdir. Farklı relatif hızlarda çalışarak, çinko tüketim oranını ağırlık tekniği ile oluşan çinko kaybını tespit etmişlerdir. Gemi gövdesinin katodik koruma derecesi, bir gümüş/gümüş klorür referans elektrotuna karşı, farklı mesafelerdeki anottan, katot potansiyelinin ölçülmesiyle belirlenmiştir. Sedahmed ve arkadaşları yapmış oldukları çalışma sonucunda çinko tüketim oranını (R) hıza bağlı olarak formüle etmişlerdir; R 3,9 10 Re 4 0,00126; 3500 Re (1) R 7, Re 0,5 ; Re 3500 (2) Buna göre çinko tüketim oranı relatif hıza bağlı olarak arttığı belirlenmiştir. Belirli mesafelerde relatif hız artıkça katodik koruma derecesinde bir azalmanın meydana geldiğini tespit etmişlerdir [22]. Mathiazhagan yapmış olduğu çalışmada, gemilerdeki Şekil 9: Gemi potansiyostatik ICCP gösterimi [18]. katodik koruma tasarım ve programlamasını incelemiştir. Deniz suyundaki çeliğin katodik koruması için en uygun Genel olarak bir ICCP sistemi; çok sayıda anot, referans yöntem, tercih edilen bir dış kaynaktan yeterli sayıdaki elektrot ve güç kontrol ünitesi içermektedir [20]. Basit bir elektronların korunacak olan metal yüzeye uygulanmasıdır. ICCP sisteminin temel unsurları Şekil 10 da gösterilmiştir. Bu yüzden dış kaynakta yer alan elektronların bir katodik reaksiyonu oksijen azalması veya hidrojen artışı şeklinde olmaktadır. Bu çalışma, yeni nesil deniz yapılarının başarılı şekilde çalışabilmesi, hâlihazırda vuku bulan deniz 439
5 H.Elçiçek, A. C. Karaoğlanlı, B. Demirel korozyonunun önlenmesi sonucu sağlanabilecek ve bunun için pratikte de katodik korumaya yönelik yeni konseptler geliştirilmektedir [23]. Jin-Seok Oh ve Jong-Do Kim yapmış oldukları çalışmada, gemiler için yeni bir strateji geliştirmek için dış akım kaynaklı katodik koruma çalışmasını incelemişlerdir. Yapılan bu çalışmada çevresel faktörler, zaman, hız ile potansiyel ve akım yoğunluğunun değişimi incelenmiştir. ICCP sisteminin tasarım prosesi, su altındaki gövde üzerindeki potansiyel dağılımını bilmek zordur, buda bir değerlendirme yolu olarak akım yoğunluğu ölçümlerinin bağımlılığa yol açar. Korozyon potansiyeli, hız ve ph gibi çevresel faktörlerden etkilenmektedir. Yeni nesil deniz yapılarının başarılı şekilde çalışabilmesi, hâlihazırda vuku bulan deniz korozyonunun önlenmesi sonucu sağlanabilecek ve bunun için pratikte de katodik korumaya yönelik yeni konseptler geliştirilmektedir. Buna göre, ICCP sistemi tasarlandığı zaman, deniz atmosferini uyumlu bir şekilde yansıtabilmek için çeşitli koruma faktörlerine ihtiyaç duyar. Jin-Seok ve arkadaşının yapmış olduğu çalışmada ICCP için önerilen algoritma; deniz çevre faktörleri ve harmonik baskı algoritmasını içerir. Akış hızı; ph ve akım yoğunluğunun değişimi için önerilen algoritma ile ICCP tarafından kontrol edilebilir [22]. Jari Aromaa ve arkadaşlarının yapmış oldukları çalışmada, tuzlu su ortamında geminin katodik korumasını incelenmişlerdir. Bu çalışmada, Wagner sayı, boyut ve iletkenlik ölçekleme kullanılarak polarizasyon eğrileri ve koruma uzunluğu ile koruma akım yoğunluğu tahmini yapmıştır. Tuzlu suda koruma akım yoğunluğu okyanus suyundan iki kat daha fazladır. Tuzlu suda gemiler için katodik koruma sisteminin tasarımı, sistemin mevcut kapasitesinin yeterli olduğundan emin olmak için standartlarda verilen farklı dizayn verileri kullanmamızı gerektirir. Tuzlu suyun düşük iletkenlik gereksinimi, okyanus suyundaki bir anot çevresindeki benzer korunan alanlara göre 4 ila 20 kat arasında daha yüksek akım yoğunluğuna sahiptir. Mevcut kapasitede böyle bir artış genellikle mümkün değildir, bu kadar iyi akım dağılımını sağlamak için, okyanus suyu için tasarlanmış sistemlerde anot sayısı daha fazla olmalıdır [24]. Fischer ve arkadaşlarının yapmış oldukları çalışma sonucu; su altındaki gövde kısımlarının, balast tanklarının ve boş alanların kaplama ile birlikte katodik koruma kullanılması gerektiğini vurgulamışlardır. Korozyon korunumu sağlamak için, 10 yıl ve daha uzun süreli işletme ömrü için en ekonomik yöntemin, kaplama ile birlikte katodik koruma olduğuna yönelik bir yaklaşım öne sürmüşlerdir [25]. Rannou ve Coulomb yapmış oldukları çalışmada; askeri gemilerin katodik koruma ile optimizasyonunu iki kısıtlayıcı kullanarak incelemişlerdir. Bu kısıtlayıcılar ile askeri gemilerin katodik koruma sistemlerinin tasarımını optimize etmek için etkili bir yöntem öne sürmüşlerdir. Bu kısıtlayıcılar: yüzey metedolojisinin tepkisine dayalı katodik koruma ve elektromanyetik sönümlemedir. Sabit anotların optimum parametreler çıkış akımı 6,125A, potansiyel dağılımı ise -848mV ile -998mV aralığında bulunmuştur. Anotlar hareket ettirildiğinde optimum parametreler hem konum hem de akım çıkışında beş tane anot kullanılmaktadır. Bu tasarımda sabit anot ile öncekinden daha karmaşık bir problem ortaya çıkmaktadır. Çünkü anot yer değiştirme boşluğu sürekli bir boşluk değildir ve yüzey parametrelerinin tepkisi sürekli olarak değişmektedir. Bu problemi önlemek için, gövdeden birkaç milimetre ayrılmış her bir anodun, yüzey parametreli (düzlem olmayan) anotların yer değişimini sürekli bir fonksiyon olarak tarif etmektir. Bu çalışmada yapılan tercihler sonucu elde edilen verilerden optimum sonuç elde edilememiştir [26]. Guedes Soares ve arkadaşlarının yapmış oldukları çalışmada; gemi çelik yapılarının deniz atmosferine maruz kaldıklarında relatif nemin, klorürün ve sıcaklığın korozyon davranışı üzerindeki etkilerini modellemişlerdir. Bu çalışmada önerilen model; var olan modeller genişletilip üç değişken (relatif nem, klorür, sıcaklık) ilave edilmesiyle deniz atmosferinde beklenen korozyon hızları ile alakalı relatif durumu yansıtmaktadır. Modele bu değişkenlerin eklenmesi sonucu, korozyon seviyeleri ve dolayısıyla gemilerin ömrü boyunca korozyon denetimlerinin daha iyi bir planlaması beklenmekte ve daha doğru tahminler sağlanmış olacaktır. Deniz atmosferinde korozyon, esas olarak nemden etkilenmektedir ve sodyum klorür gibi kirleticilerin de dikkate alınarak üzerinde durulması gerektiğini göstermişlerdir. Neme maruz kalma süresi kritik bir değişkendir. Su filminin kimyasal bileşimi ve yüzey sıcaklığı da önemli bir faktördür. Yüzey sıcaklığı arttığı zaman, elektrolit buharlaşması gerçekleşir ve korozyon hızı hızlı bir şekilde artacaktır. Relatif nemin seviyesi, klorür ve sıcaklığa bağımlıdır ve bu değişkenler korozyon oranını deniz atmosferinde anlamlı bir şekilde etkilemektedir [8]. V. SONUÇ Katodik koruma, korozyonla mücadelede uygulanması gereken önemli ve etkin yöntemlerden biridir. Katodik koruma birçok endüstride olduğu gibi, gemi endüstrisi uygulamalarında da kullanıldığı zaman deniz araçlarında önemli avantajlar sağlamaktadır. Yapılan çalışmalar bu avantajları ortaya koymaktadır. Bu çalışma, korozyon etkilerini (tuzluluk, çözünmüş oksijen konsantrasyon miktarı, karbondioksit, ph, biyolojik organizmaların etkisi, sıcaklığın etkisi ve akış hızı etkisi) dikkate alarak gemi endüstrisinde katodik koruma yöntemi kullanılmasının yaygınlaştırılmasını ve yeni yöntemlerin de ortaya konulması gerektiği vurgulamaktadır. Korozyondan kaynaklanan tüm bu kayıpları en aza indirgemek için yapılması gerekenler arasında; ülkeleri korozyon konusunda kendilerine özgü araştırma geliştirme (Ar-Ge) merkezleri kurmalı ve bu merkezlerde yapılan çalışmalar yoğunlaştırılarak, bilgi ve eğitim eksikliğinin giderilmesi ve üniversite, endüstri ve yatırımcı kuruluşlarının yer aldığı ortak bir çalışma ortamının oluşturulması gerekmektedir. KAYNAKLAR [1] A. Akdoğan Eker, Korozyon Seminer Notları, [2] David Webster, Pipeline Construction Drivers, Corrosion Cost and Engineering Issues, Worley Parsons Resources and Energy, April 8, 2010 [3] E. Dail Thomas, Department of the Navy Corrosion Prevention & Control, Current U.S. Navy Corrosion Concerns, 2 December
6 Gemicilik Endüstrisinde Korozyon Problemi ve Katodik Koruma Uygulamaları [4] [5] N.Saklakoğlu, Korozyon Ders Notu, Celal Bayar Üniversitesi, Makine Mühendisliği Bölümü, 2010 [6] Benjamin D. Craig, Richard A. Lane, David H. Rose, Corrosion Prevention and Control: A Program Management Guide for Selecting Materials, AMMTIAC, September, 2006 [7] Evren Kalay Üçüncü, Overhole Giren Gemilerde Görülen Korozyon Hasarları ve Bu Hasarların Giderilme Yöntemleri, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Makine Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2006, İstanbul [8] C. Guedes Soares, Y. Garbatov, A. Zayed, G. Wang, Influence of environmental factors on corrosion of ship structures in marine atmosphere, Corrosion Science, 2009 [9] Einar Bardal, Corrosion and Protection, Springer-Verlag London Limited 2004, [10] E.Metin, Katodik Koruma Sistemleri, Yeni Uygulamalar ve Ekonomik Analiz, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Elektrik Mühendisliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2006, İstanbul [11] Soeren Nyborg Rasmussen, Corrosıon Protectıon Of Offshore Structures, Denmark [12] [13] marelsys.blogspot.com/2009/04/impressed-current, cathodicprotection.html, 2011 [14] E. Şendenel, Katodik Koruma,, Yıldız Teknik Üniversitesi, Kimya ve Metalurji Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 2004, İstanbul [15] W.von Baeckmann, W.Schwenk and W. Prinz, Editors, Handbook of Cathodic Corrosion Protection, Theory and Practice of Electrochemical Protection Processes, Third Edition, Elsevier Science, 1997 [16] A. Mathiazhagan, Design and Programming of Cathodic Protection for Ships, International Journal of Chemical Engineering and Applications, October 2010 [17] Pierre R. Roberge, Handbook of Corrosion Engineering, McGraw- Hill,2000 [18] D.j. Tıghe-ford, p. Khambhaıta, s.d.h. Taylor and a. Rayner, Dynamic characteristics of ship impressed current cathodic protection systems, Journal of Applied Electrochemistry, 2001 [19] Esen Metal, Gemi Gövdelerinin Katodik Koruması, Nisan 2004 [20] Jin-Seok Oh, Jong-Do, A New Protection Strategy of Impressed Current Cathodic Protection for Ship, KSME International Journal, 2004 [21] Water Technologies, Capac Impressed Current Cathodic Protection (ICCP) System fort he Ultimate in Corrosion Protection, Siemens Brochure, [22] G.H. Sedahmed, H.A. Farag, M.A. Hassan, I. Hassan, Effect of The Relative Velocity Between Ship Hull and Seawater on The Performance of Sacrificial Cathodic Protection, Anti-Corrosion Methods and Materials,2010 [23] A. Mathiazhagan, Design and Programming of Cathodic Protection for Ships, International Journal of Chemical Engineering and Applications, 2010 [24] Jari Aromaa, Antero Pehkonen, Olof Forsén, Cathodic protection of ships in brackish water, J Solid State Electrochem, 2006 [25] K.P. Fischer, A. Pedersen, Det Norske Veritas, A Guideline: Corrosion protection of Floating Production and Storage Vessels, Offshore Technology Conference, 2007 [26] C. Rannou, J.L. Coulomb, Optimization of the cathodic protection system of military ships with respect to the double constraint: cathodic protection and electromagnetic silencing, Consultez L archive Hal-Vous, Marelec
Gemi Gövdelerinin Katodik Koruması ESEN METAL
Gemi Gövdelerinin Katodik Koruması ESEN METAL Gemi gövdelerinin deniz suyu ile temas eden yüzeyleri deniz suyunun şiddetli korozif etkisi nedeniyle kısa sürede korozyona uğrar. Boya uygulanarak korozyon
DetaylıKOROZYON DERS NOTU. Doç. Dr. A. Fatih YETİM 2015
KOROZYON DERS NOTU Doç. Dr. A. Fatih YETİM 2015 v Korozyon nedir? v Korozyon nasıl oluşur? v Korozyon çeşitleri nelerdir? v Korozyona sebep olan etkenler nelerdir? v Korozyon nasıl önlenebilir? Korozyon
DetaylıKOROZYONDAN KORUNMA YÖNTEMLERİ
KOROZYONDAN KORUNMA YÖNTEMLERİ Belli bir ortam içinde bulunan metalik yapının korozyonunu önlemek veya korozyon hızını azaltmak üzere alınacak önlemleri üç ana grup altında toplanabilir. Korozyondan Korunma
DetaylıKOROZYON Hazırlayanlar: Gözde Çörekçi Merve Baykan Osman Çakır
KOROZYON Hazırlayanlar: Gözde Çörekçi Merve Baykan Osman Çakır Tanımı: Korozyon; malzeme yüzeyinden başlayan ve malzeme derinliklerine doğru kimyasal ve elektrokimyasal bir reaksiyonla tesir oluşturarak
DetaylıKATODİK KORUMA. Serdar Paker / Haşim Kılıç EMO
KATODİK KORUMA Serdar Paker / Haşim Kılıç EMO KATODİK KORUMA AMAÇ: Katılımcılar LPG istasyonlarında uygulanan katodik koruma sistemi ve ölçümü ile ilgili bilgi sahibi olabileceklerdir. 1 Korozyon Katodik
DetaylıMetal yüzeyinde farklı korozyon türleri
Metal yüzeyinde farklı korozyon türleri + - + 2 2 - - 2 2 Borunun dış ve iç görünümü ile erozyon korozyon Çatlak korozyonunun görünüm Metalde çatlak korozyonun oluşumu ve çatlak Oyuk korozyonu ve oluşumu
DetaylıKOROZYONUN ÖNEMİ. Korozyon, özellikle metallerde büyük ekonomik kayıplara sebep olur.
KOROZYON KOROZYON VE KORUNMA KOROZYON NEDİR? Metallerin bulundukları ortam ile yaptıkları kimyasal veya elektrokimyasal reaksiyonları sonucu meydana gelen malzeme bozunumuna veya hasarına korozyon adı
DetaylıMetalurji Mühendisliğine Giriş. Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU
Metalurji Mühendisliğine Giriş Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU Geleneksel anlamda korozyon metal ve alaşımlarının çevreleri ile kimyasal ve elektrokimyasal reaksiyonları sonucu bozulmalarını tanımlamak
DetaylıKOROZYON TÜRLERİ Başlıca 8 korozyon türü vardır. Bunlar:
KOROZYON TÜRLERİ Sınıflandırma genellikle korozyona uğrayan metalin görünümü yardımı ile yapılmaktadır. Birçok korozyon türünü çıplak gözle ayırt etmek mümkündür. Bazı durumlarda korozyon türünü belirleyebilmek
DetaylıÇeşitli ortamlarda değişik etkilerle ve mekanizmalarla oluşan korozyon olayları birbirinden farklıdır. Pratik olarak birbirinden ayırt edilebilen 15
Çeşitli ortamlarda değişik etkilerle ve mekanizmalarla oluşan korozyon olayları birbirinden farklıdır. Pratik olarak birbirinden ayırt edilebilen 15 ayrı korozyon çeşidi bilinmektedir. Bu korozyon çeşitlerinin
DetaylıBARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MALZEME LABORATUARI II DERSİ AKIMLI VE AKIMSIZ KAPLAMALAR DENEY FÖYÜ
BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MALZEME LABORATUARI II DERSİ AKIMLI VE AKIMSIZ KAPLAMALAR DENEY FÖYÜ Gelişen teknoloji ile beraber birçok endüstri alanında kullanılabilecek
DetaylıTOPRAK TOPRAK TEKSTÜRÜ (BÜNYESİ)
TOPRAK Toprak esas itibarı ile uzun yılların ürünü olan, kayaların ve organik maddelerin türlü çaptaki ayrışma ürünlerinden meydana gelen, içinde geniş bir canlılar âlemini barındırarak bitkilere durak
DetaylıKOROZYON. Teorik Bilgi
KOROZYON Korozyon, metalik malzemelerin içinde bulundukları ortamla reaksiyona girmeleri sonucu, dışardan enerji vermeye gerek olmadan, doğal olarak meydan gelen olaydır. Metallerin büyük bir kısmı su
DetaylıKorozyon Nedir? Metalik malzemelerin içinde bulundukları fiziksel,kimyasal ve elektro kimyasal ortamla reaksiyona girmeleri sonucu hariçten enerji
KOROZYON HASARLARI 1 Korozyon Nedir? Metalik malzemelerin içinde bulundukları fiziksel,kimyasal ve elektro kimyasal ortamla reaksiyona girmeleri sonucu hariçten enerji vermeye gerek olmadan tabi olarak
DetaylıGEMİLERDE KOROZYON VE KATODİK KORUMA HAZIRLAYAN:SP MÜHENDİSLİK LTD ŞTİ
SP MÜHENDM HENDİSLİK GEMİLERDE KOROZYON VE KATODİK KORUMA HAZIRLAYAN:SP MÜHENDİSLİK LTD ŞTİ SP MÜHENDM HENDİSLİK K LTD.ŞTİ. SP MÜHENDİSLİK LTD.ŞTİ. 1998 YILINDA 2 METALURJİ MÜHENDİSİ TARAFINDAN KURULMUŞTUR.
DetaylıELEKTROLİTİK TOZ ÜRETİM TEKNİKLERİ. Prof.Dr.Muzaffer ZEREN
Prof.Dr.Muzaffer ZEREN Bir çok metal (yaklaşık 60) elektroliz ile toz haline getirilebilir. Elektroliz kapalı devre çalışan ve çevre kirliliğine duyarlı bir yöntemdir. Kurulum maliyeti ve uygulama maliyeti
DetaylıHOŞGELDİNİZ SEMİNER KONUSU:KATODİK KORUMA SUNAN:SAİM KONYALI ELEKTRİK MÜHENDİSİ.(M S) saim.konyali@emo.org.tr 0-542-4571534
HOŞGELDİNİZ SEMİNER KONUSU:KATODİK KORUMA SUNAN:SAİM KONYALI ELEKTRİK MÜHENDİSİ.(M S) saim.konyali@emo.org.tr 0-542-4571534 KATODİK KORUMA KONU BAŞLIKLARI: 1-KOROZYON VE METALİN YAPISI 2-KOROZYONUN ÜÇ
DetaylıELEKTROKİMYASAL KOROZYON
BURSA TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü DENEY FÖYÜ ELEKTROKİMYASAL KOROZYON Prof. Dr. Deniz UZUNSOY Arş. Gör. Burak KÜÇÜKELYAS 2016-2017 Bahar Dönemi Malzeme Proses Laboratuvarı
DetaylıÜrün Kataloğu ESEN METAL
Ürün Kataloğu ESEN METAL İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER Katodik Koruma Galvanik Anotlar Çinko Anotlar Alüminyum Anotlar Magnezyum Anotlar Yüksek Potansiyelli Magnezyum Anotlar Normal Potansiyelli AZ-63 Tip Magnezyum
DetaylıDEMĐRĐN DOĞAL ÇEVRĐMĐ ŞEMATĐK KOROZYON HÜCRELERĐ
17.12.2014 Korozyon, metallerin içinde bulundukları ortam ile kimyasal veya elektrokimyasal reaksiyonlara girerek metalik özelliklerini kaybetmeleri olayıdır. Bütün metaller doğada mineral olarak bulundukları
DetaylıOnuncu Ulusal Kimya Mühendisliği Kongresi, 3-6 Eylül 2012, Koç Üniversitesi, İstanbul
REACTİVE BLUE 160 BOYARMADDESİ İÇEREN TEKSTİL ENDÜSTRİSİ BOYAMA PROSESİ ATIKSUYUNUN ELEKTROKOAGÜLASYON YÖNTEMİ İLE ARITIMINDA İŞLETİM KOŞULLARININ ENERJİ TÜKETİMİNE ETKİSİ Bahadır K. KÖRBAHTİ, Gül Seren
DetaylıAraçlar: Çıkarma Parçaları şu şekilde etiketlenmiştir:
Araçlar: Deney Hücresi Deney Çözeltileri o Soğutma Kulesinden Alınan Numuneler o Laboratuvarda Hazırlanan Çözeltiler Deney Numunesi (Numune Çıkarma sı, 30mm * 50mm * 2mm) Su devirdaim Havuzu (40 C) GRANDER
DetaylıKorozyonun Sebep Olduğu Ekonomik Kayıp
DOÇ.DR. SALİM ŞAHİN Korozyonun Sebep Olduğu Ekonomik Kayıp Türkiye Korozyon Derneğinin araştırmalarına göre Türk Ekonomisindeki korozyon kayıplarının maliyetinin gayrisafi milli hasılanın %3,5-5 i arasında
DetaylıHALİÇ METRO GEÇİŞ KÖPRÜSÜ KATODİK KORUMA AKIM İHTİYACI DEĞERLENDİRME RAPORU
2013 HALİÇ METRO GEÇİŞ KÖPRÜSÜ KATODİK KORUMA AKIM İHTİYACI DEĞERLENDİRME RAPORU Gazi Üniversitesi Prof. Dr. Timur KOÇ 10.04.2014 DEĞERLENDİRME RAPORU Haliç Metro Geçiş Köprüsü çelik ayaklarına uygulanacak
DetaylıKorozyon Hızı Ölçüm Metotları. Abdurrahman Asan
Korozyon Hızı Ölçüm Metotları Abdurrahman Asan 1 Giriş Son zamanlara değin, korozyon hızının ölçülmesi, başlıca ağırlık azalması yöntemine dayanıyordu. Bu yöntemle, korozyon hızının duyarlı olarak belirlenmesi
DetaylıVe diğerleri... Malzemenin delinmesi ile oluşan ürün kaybı, Çevreye yayılan ürünün neden olduğu kirlilik ve zararlı etkiler, Ürünün yanıcı olması duru
Korozyon nedir? Korozyon en genel anlamda malzemelerin çevre etkisiyle bozularak kullanılamaz hale gelmesidir. Ancak bu terim daha çok metal veya alaşımlarının bulundukları ortam ile kimyasal reaksiyonlara
Detaylı1. Öğretmen Kılavuzu. 2. Öğrenci Kılavuzu
1. Öğretmen Kılavuzu a. Konu b. Kullanıcı Kitlesi c. Deney Süresi d. Materyaller e. Güvenlik f. Genel Bilgi g. Deney Öncesi Hazırlık h. Ön Bilgi i. Deneyin Yapılışı j. Deney Sonuçları k. Öğrenci Kılavuzundaki
Detaylı25.03.2015 KİMYA NEDİR? KİMYA BİLİMİ OLMASAYDI
Korozyon genel anlamda, malzemenin bulunduğu ortamda özelliklerini kaybederek parçalanması ve kullanılmaz hale gelmesidir. KOROZYON NEDİR? Duzce University, Kaynaslı Vocational College, Corrosion Research
DetaylıTasarım Metodolojisi KOROZYON VE KORUNMA
Tasarım Metodolojisi KOROZYON VE KORUNMA Korozyon Ortamları Korozyona sebep olan ortamların başında hava, deniz suyu ve endüstriyel atmosfer gelir. Havada korozyona sebep olan en önemli etkenler nem ve
DetaylıDOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU. Dersin Orjinal Adı: CORROSION. Dersin Kodu: MME 4007
Dersi Veren Birim: Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Dersin Türkçe Adı: KOROZYON Dersin Orjinal Adı: CORROSION Dersin Düzeyi:(Ön lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Lisans Dersin Kodu: MME 007 Dersin
DetaylıŞekilde görüldüğü gibi Gerilim/akım yoğunluğu karakteristik eğrisi dört nedenden dolayi meydana gelir.
Bir fuel cell in teorik açık devre gerilimi: Formülüne göre 100 oc altinda yaklaşık 1.2 V dur. Fakat gerçekte bu değere hiçbir zaman ulaşılamaz. Şekil 3.1 de normal hava basıncında ve yaklaşık 70 oc da
DetaylıGEMİ DİRENCİ ve SEVKİ
GEMİ DİRENCİ ve SEVKİ 1. GEMİ DİRENCİNE GİRİŞ Geminin istenen bir hızda seyredebilmesi için, ana makine gücünün doğru bir şekilde seçilmesi gerekir. Bu da gemiye etkiyen su ve hava dirençlerini yenebilecek
DetaylıPaint School JPS-E / Corrosion / 1 KOROZYON
JPS-E / Corrosion / 1 KOROZYON Korozyonun Tanımı Korozyon, Malzeme ve Onu Çevreleyen Şartların Korozyon ürünleri üreterek reaksiyonudur. JPS-E / Corrosion / 2 Çeliğin Üretimi ve Degradasyonu Malzeme ve
DetaylıDOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ DEKANLIĞI DERS/MODÜL/BLOK TANITIM FORMU. Dersin Orjinal Adı: CORROSION. Dersin Kodu: MME 4049
Dersi Veren Birim: Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Dersin Türkçe Adı: KOROZYON Dersin Orjinal Adı: CORROSION Dersin Düzeyi:(Ön lisans, Lisans, Yüksek Lisans, Doktora) Lisans Dersin Kodu: MME 09 Dersin
DetaylıTHERMAL SPRAY KAPLAMA
THERMAL SPRAY KAPLAMA ANTİ KOROZYON UYGULAMALARI Tel malzemenin ısıtılıp, eriyik veya yarı eriyik halde, itici gaz aracılığı ile iş parçasına püskürtülmesi ile yapılan kaplamalardır. Thermal Spray sistemleri,
DetaylıHAZIRLAYAN Mutlu ŞAHİN. Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEY NO: 5 DENEYİN ADI: SUYUN ELEKTRİK ENERJİSİ İLE AYRIŞMASI
HAZIRLAYAN Mutlu ŞAHİN Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEY NO: 5 DENEYİN ADI: SUYUN ELEKTRİK ENERJİSİ İLE AYRIŞMASI DENEYİN AMACI: ELEKTRİK ENERJİSİNİ KULLANARAK SUYU KENDİSİNİ OLUŞTURAN SAF MADDELERİNE
DetaylıMalzeme Bilimi Ve Laboratuvarı KOROZYON. Sakarya Üniversitesi Teknoloji Fakültesi
Malzeme Bilimi Ve Laboratuvarı KOROZYON Sakarya Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Korozyon Tabiatta hemen hemen tamamı bileşik halde bulunan metallerin tabii hallerine dönüş çabasına korozyon denilebilir.
DetaylıElektrokimyasal İşleme
Elektrokimyasal İşleme Prof. Dr. Akgün ALSARAN Bu notların bir kısmı Prof. Dr. Can COGUN un ders notlarından alınmıştır. Anot, katot ve elektrolit ile malzemeye şekil verme işlemidir. İlk olarak 19. yüzyılda
DetaylıMalzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN. Korozyon
Malzeme Bilgisi Prof. Dr. Akgün ALSARAN Korozyon İçerik Elektrokimyasal reaksiyonlar Pil oluşumu Korozyon miktarı Anodik-katodik korozyon Korozyon türleri Korozyondan korunma yöntemleri Oksidasyon 2 Korozyon
DetaylıALUMİNYUMUN YÜZEYİNDEKİ OKSİT TABAKASININ SÜLFÜRİK ASİT ANODIZING YÖNTEMİYLE GELİŞTİRİLMESİ*
ALUMİNYUMUN YÜZEYİNDEKİ OKSİT TABAKASININ SÜLFÜRİK ASİT ANODIZING YÖNTEMİYLE GELİŞTİRİLMESİ* The Development of Alumina Formed on Aluminium Using Sulphuric Acid Anodizing Technique Suzan KONUKLU Kimya
DetaylıFZM 220. Malzeme Bilimine Giriş
FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,
DetaylıELEKTROKİMYASAL REAKSİYONLAR
KOROZYON GİRİ Çevresel etkenler veya çalışma ortamının koşullarından dolayı meydana gelen bozunmalara; Korozyon Oksidasyon olarak isimlendirilir. Gelişmiş ülkelerin yıllık gelirlerinin yaklaşık %5 lik
DetaylıWINTREX. TÜM ISITMA ve SOĞUTMA TESİSATLARI İÇİN ISI TRANSFER SIVISI
WINTREX TÜM ISITMA ve SOĞUTMA TESİSATLARI İÇİN ISI TRANSFER SIVISI Houghton Chemical Corporation 1927 yılında endüstri ve otomotiv sektörüne kimyasal üretim için kurulmuştur. Yaklaşık 90 yıllık tarihinde;
DetaylıATOMLAR ARASI BAĞLAR Doç. Dr. Ramazan YILMAZ
ATOMLAR ARASI BAĞLAR Doç. Dr. Ramazan YILMAZ Sakarya Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi, Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü Esentepe Kampüsü, 54187, SAKARYA Atomlar Arası Bağlar 1 İyonik Bağ 2 Kovalent
DetaylıMalzemelerin Yüzey İşlemi MEM4043 / bahar
Malzemelerin Yüzey İşlemi MEM4043 / 2016-2016 bahar yüzey mühendisliği Prof. Dr. Gökhan Orhan istanbul üniversitesi / metalurji ve malzeme mühendisliği bölümü Ders İçeriği ve Konular 1 Ders içeriğ-amaç/yöntem
DetaylıARI ÜRÜNLERĐNĐN KOROZYON ĐNHĐBĐTÖRÜ OLARAK KULLANILMASI (The Usage Of Bee Products As A Corrosion Inhibitor) Yrd.Doç.Dr.
ARI ÜRÜNLERĐNĐN KOROZYON ĐNHĐBĐTÖRÜ OLARAK KULLANILMASI (The Usage Of Bee Products As A Corrosion Inhibitor) Yrd.Doç.Dr. Hüsnü GERENGĐ GĐRĐŞ Korozyon genel anlamda, malzemenin bulunduğu ortamda özelliklerini
DetaylıÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Mehmet S. Okaygün 2. Doğum Tarihi : 27 Ağustos 1963 3. Ünvanı : Yardımcı Doçent Profesör 4. Öğrenim Durumu : Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Kimya Mühendisliği University of
DetaylıBETONARME DEMİRLERİNİN KOROZYONU
BETONARME DEMİRLERİNİN KOROZYONU Birçok yapıda temel yapı malzemesi olarak kullanılmakta olan beton, dış etkilere karşı oldukça dayanıklı bir malzemedir. Betonun çekme dayanımını artırmak amacıyla, halk
DetaylıKorozyon HASAR ANALİZİ
Korozyon HASAR ANALİZİ Prof. Dr. Akgün ALSARAN 11 Giriş Korozyon nedir? Elektrokimyasal reaksiyonlar Korozyon türleri Korozyondan korunma Korozyon hasarı örnekleri Ana Hatlar 22 Nem Malzemelerin yapısı
DetaylıPERVANE TASARIMI ve ENERJİ VERİMLİLİĞİ
MİLPER PERVANE TEKNOLOJİLERİ A.Ş. PERVANE TASARIMI ve ENERJİ VERİMLİLİĞİ Metin ŞAYLAN, BSc. Alican KILIÇASLAN, BSc., İsmail ÇİÇEK, Ph.D. 11.11.2013 İÇERİK EEDI Nedir? SEEMP nedir? Pervane Tasarımı ve Verimlilik
DetaylıT.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI SÜREKLİ KARIŞTIRMALI REAKTÖR DENEYİ 2012 KONYA İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER... ii SİMGELER VE
DetaylıEKOKULU KOROZYON ARAŞTIRMA LABORATUVARI
EKOKULU KOROZYON ARAŞTIRMA LABORATUVARI Düzce Üniversitesi, Kaynaşlı Meslek Yüksekokulu, İletken Polimer ve Korozyon Araştırma Laboratuvarı; 81900 Kaynaşlı-Düzce Tel: 03805442811 /7851 Fax: 03805442812
DetaylıHAZIRLAYAN Mutlu ŞAHİN. Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği. DENEY NO: 6 DENEYİN ADI: DOYMUŞ NaCl ÇÖZELTİSİNİN ELEKTROLİZİ
HAZIRLAYAN Mutlu ŞAHİN Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEY NO: 6 DENEYİN ADI: DOYMUŞ NaCl ÇÖZELTİSİNİN ELEKTROLİZİ DENEYİN AMACI: Doymuş NaCl çözeltisinin elektroliz sonucu elementlerine ayrışmasının
DetaylıMEMM4043 metallerin yeniden kazanımı
metallerin yeniden kazanımı 2016-2017 güz yy. Prof. Dr. Gökhan Orhan MF212 katot - + Cu + H 2+ SO 2-4 OH- Anot Reaksiyonu Cu - 2e - Cu 2+ E 0 = + 0,334 Anot Reaksiyonu 2H 2 O O 2 + 4H + + 4e - E 0 = 1,229-0,0591pH
DetaylıŞekil 1. Elektrolitik parlatma işleminin şematik gösterimi
ELEKTROLİTİK PARLATMA VE DAĞLAMA DENEYİN ADI: Elektrolitik Parlatma ve Dağlama DENEYİN AMACI: Elektrolit banyosu içinde bir metalde anodik çözünme yolu ile düzgün ve parlatılmış bir yüzey oluşturmak ve
DetaylıORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI İZLEME VE SU BİLGİ SİSTEMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Şükran DENİZ Uzman Kasım 2015 1 SUNUM İÇERİĞİ AMAÇ NUMUNE KABI NUMUNE ALMA CİHAZ TİPLERİ NUMUNE ALMA YERİ NUMUNELERİN KORUNMASI
Detaylı8. KAZIMALI (FRETAJ) KOROZYON
8. KAZIMALI (FRETAJ) KOROZYON Erozyonlu korozyonun özel bir türüdür. Yeterli yük altında birbiri üzerinde ileri geri hareket eden (yatak gibi) ve/veya aynı zamanda titreşime maruz kalan metal yüzeylerinde
DetaylıÖlçme Kontrol ve Otomasyon Sistemleri 10
Ölçme Kontrol ve Otomasyon Sistemleri 10 Dr. Mehmet Ali DAYIOĞLU Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü Sıcaklık Sensörleri Temas tipi sensörler: a)
Detaylı1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları
1. Giriş 2. Yayınma Mekanizmaları 3. Kararlı Karasız Yayınma 4. Yayınmayı etkileyen faktörler 5. Yarı iletkenlerde yayınma 6. Diğer yayınma yolları Sol üstte yüzey seftleştirme işlemi uygulanmış bir çelik
DetaylıMETAL OKSİT KAPLI TİTANYUM ANOTLARIN GENEL ŞARTNAMESİ. Anotlar, kablolar, bağlantı ve kalite kontrol işlemleri bu şartnamede verilmiştir.
1.AMAÇ: METAL OKSİT KAPLI TİTANYUM ANOTLARIN GENEL ŞARTNAMESİ Anotlar, kablolar, bağlantı ve kalite kontrol işlemleri bu şartnamede verilmiştir. 2.AÇIKLAMA: 2.1.LIDA (Lineer Dağılımlı Anot) manasına gelen
DetaylıKOROZYON BİLTEK MÜHENDİSLİK
1 BİLTEK MÜHENDİSLİK KOROZYON Evrende yaratılmış hiçbir canlı veya cansız varlık mükemmel dayanıklı değildir. Malzemeler de bu doğal kurala uyarlar. Dayanıklı bir beton veya betonarme yapı çevresinin etkisinde
Detaylıwww.velle.com.tr Metal Pigment Kaplamalar Tel.: +90 (216) 701 24 01 Faks.: +90 (216) 701 24 02
www.velle.com.tr Metal Pigment Kaplamalar hava Tel.: +90 (216) 701 24 01 Faks.: +90 (216) 701 24 02 Metal Pigment Kaplamalar Metal Pigment Kaplamalar metal yüzeylerde korozyon olarak r. Bunun ötesinde
Detaylı2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi
2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi GİRİŞ Tabiatta suyun hidrolojik çevriminin önemli bir unsurunu teşkil eden buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde değişik şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik
DetaylıKorozyon tanımını hatırlayalım
8..20 Korozyonun kimyasal ve elektrokimyasal oluşum mekanizması Korozyon tanımını hatırlayalım Korozyon tepkimeleri, çoğu metallerin termodinamik kararsızlığı sonucu (Au, Pt, Ir ve Pd gibi soy metaller
DetaylıTIG GAZALTI KAYNAK YÖNTEMİNDE KULLANILAN GAZLAR VE ÖZELLİKLERİ PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ
TIG GAZALTI KAYNAK YÖNTEMİNDE KULLANILAN GAZLAR VE ÖZELLİKLERİ PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ 1 NİÇİN KORUYUCU GAZ KULLANILIR? 1- Ergimiş kaynak banyosunu, havada mevcut olan gazların zararlı etkilerinden
DetaylıKAPLAMA TEKNİKLERİ DERS NOTLARI
KAPLAMA TEKNİKLERİ DERS NOTLARI Yüzey Mühendisliği Malzemelerin yüzey özelliklerini değiştirerek; yeni mühendislik özellikleri kazandırmak ya da dekoratif açıdan çekici kılmak, insanoğlunun eski çağlardan
DetaylıKOROZYONUN ELEKTROKİMYASAL PRENSİPLERİ
KOROZYONUN ELEKTROKİMYASAL PRENSİPLERİ Bir malzemenin kimyasal bileşimi ve fiziksel bütünlüğü korozif bir ortam içerisinde değişir. Malzemeler; Korozif bir sıvı ile çözünebilir, Yüksek sıcaklıklarda bozunabilir,
DetaylıMM548 Yakıt Pilleri (Faraday Yasaları)
Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Makine Mühendisliği Anabilim Dalı MM548 Yakıt Pilleri (Faraday Yasaları) Dr. Muhittin Bilgili 2.3 Birimler, Sabitler ve Temel Kanunlar Elektriksel Yük, q [C],
DetaylıSOFTWARE ENGINEERS EDUCATION SOFTWARE REQUIREMENTS/ INSPECTION RESEARCH FINANCIAL INFORMATION SYSTEMS DISASTER MANAGEMENT INFORMATION SYSTEMS
SOFTWARE REQUIREMENTS/ INSPECTION SOFTWARE ENGINEERS EDUCATION RESEARCH FINANCIAL INFORMATION SYSTEMS DISASTER MANAGEMENT INFORMATION SYSTEMS SOFTWARE REQUIREMENTS/ INSPECTION Ö. Albayrak, J. C. Carver,
DetaylıBARA SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER
BARA SİSTEMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER Günümüzde bara sistemlerinde iletken olarak iki metalden biri tercih edilmektedir. Bunlar bakır ya da alüminyumdur. Ağırlık haricindeki diğer tüm özellikler bakırın
DetaylıKOROZIF ORTAMLARDA 42CRMO4 ÇELIĞIN İLETKEN POLIMERLERLE KOROZYONDAN KORUNMASI
KOROZIF ORTAMLARDA 42CRMO4 ÇELIĞIN İLETKEN POLIMERLERLE KOROZYONDAN KORUNMASI Can BOLAT a, Merve DEMIR a, Hande ERKUŞ a, Esin ARDAHANLI a ve Abdurrahman ASAN a* * Hitit Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,
DetaylıMalzeme Bilgisi. Mühendsilik Malzemeleri - RÜ
Malzeme Bilgisi 1 Giriş Genel anlamda, gereksinme duyulan maddelerin tümüne malzeme denir. Teknik dilde ise malzeme sözcüğünden özellikle, mühendislik yapıtlarının gerçekleştirilebilmesi için gerekli katı
DetaylıHAZIRLAYAN Mutlu ŞAHİN. Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği
HAZIRLAYAN Mutlu ŞAHİN Hacettepe Fen Bilgisi Öğretmenliği DENEY NO: 8 DENEYİN ADI: PİL VE AKÜ DENEYİN AMACI: PİL VE AKÜLERİN ÇALIŞMA SİSTEMİNİN VE KİMYASAL ENERJİNİN ELEKTRİK ENERJİSİNE DÖNÜŞÜMÜNÜN ANLAŞILMASI
DetaylıCa ++ +2HCO 3 CaCO 3(s) +CO 2 +H 2 O 2 CEV3352
Suyun sertliği, sabunu çökeltme kapasitesinin bir ölçüsüdür. Sabun suda mevcut kalsiyum ve magnezyum iyonları tarafından çökeltilir. Diğer çok değerlikli katyonlar da sabunu çökeltebilir. Fakat bunlar
Detaylıİçerik. Giriş. Yakıt pili bileşenlerinin üretimi. Yakıt pili modülü tasarımı ve özellikleri. Nerelerde kullanılabilir?
Prof. Dr. İnci EROĞLU ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Savunma Sanayiinde Borun Kullanımı Çalıştayı (SSM) 14 Haziran 2011 1 İçerik Giriş Yakıt pili bileşenlerinin üretimi Yakıt pili
DetaylıElektrot Potansiyeli. (k) (k) (k) Tepkime vermez
Elektrot Potansiyeli Uzun metal parçası, M, elektrokimyasal çalışmalarda kullanıldığında elektrot adını alır. M n+ metal iyonları içeren bir çözeltiye daldırılan bir elektrot bir yarı-hücre oluşturur.
DetaylıKĐMYA NEDĐR? KĐMYA BĐLĐMĐ OLMASAYDI ILAÇ SEKTÖRÜ,
Korozyon genel anlamda, malzemenin bulunduğu ortamda özelliklerini kaybederek parçalanması ve kullanılmaz hale gelmesidir. KOROZYON NEDĐR? Duzce University, Kaynaslı Vocational College, Corrosion Research
DetaylıProtectosil CIT İleri Korozyon Önleme Teknolojisi
Protectosil CIT İleri Korozyon Önleme Teknolojisi 1 Protectosil CIT yatırımınızı korur! Binalar, köprüler, barajlar, tüneller, büyük otoparklar gibi betonarme yapılar önemli boyutlarda özel sektör ve kamu
DetaylıALÜMİNYUM T6 ISIL İŞLEMİ İÇİN GELİŞTİRİLEN SEPET TASARIMI İLE ZAMAN VE ENERJİ TASARRUFU SAĞLANMASI
ALÜMİNYUM T6 ISIL İŞLEMİ İÇİN GELİŞTİRİLEN SEPET TASARIMI İLE ZAMAN VE ENERJİ TASARRUFU SAĞLANMASI Seracettin Akdı Aydınlar Yedek Parça San. ve Tic. A.Ş. Ar-Ge Merkezi Gamze Küçükyağlıoğlu Aydınlar Yedek
DetaylıÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ
ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ Adı Soyadı : Reşit YILDIZ Doğum Yeri ve Yılı : Kilis/Merkez, 20.12.1980 Çalıştığı Kurum : Mardin Artuklu Üniversitesi Ünvanı : Yardımcı Doçent Dr. e-mail Adresi : ryildiz80@gmail.com
DetaylıYAKIT PİLLERİ. Cihat DEMİREL
YAKIT PİLLERİ Cihat DEMİREL 16360030 İçindekiler Yakıt pilleri nasıl çalışır? Yakıt Pili Çalışma Prensibi Yakıt pilleri avantaj ve dezavantajları nelerdir? 2 Yakıt Pilleri Nasıl Çalışır? Tükenmez ve hiç
DetaylıİÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 BÖLÜM 2
İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 Malzeme Seçiminin Temelleri... 1 1.1 Giriş... 2 1.2 Malzeme seçiminin önemi... 2 1.3 Malzemelerin sınıflandırılması... 3 1.4 Malzeme seçimi adımları... 5 1.5 Malzeme seçiminde dikkate
DetaylıBoya eklenmesi Kısmen karışma Homojenleşme
DİFÜZYON 1 Katı içerisindeki atomların hareketi yüksek konsantrasyon bölgelerinden düşük konsantrasyon bölgelerine doğrudur. Kayma olayından farklıdır. Kaymada hareketli atom düzlemlerindeki bütün atomlar
DetaylıSU KALİTE ÖZELLİKLERİ
SU KALİTE ÖZELLİKLERİ Su kirliliği Su kaynağının kimyasal, fiziksel, bakteriyolojik, radyoaktif ve ekolojik özelliklerinin olumsuz yönde değişmesi şeklinde gözlenen ve doğrudan veya dolaylı yoldan biyolojik
Detaylı6.WEEK BİYOMATERYALLER
6.WEEK BİYOMATERYALLER Biyomedikal Uygulamalar İçin Malzemeler Doç. Dr. Ayşe Karakeçili 3. BİYOMATERYAL TÜRLERİ METALİK BİYOMATERYALLER Hard Tissue Replacement Materials Metalik materyaller, biyomateryal
DetaylıMeteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma
Meteoroloji IX. Hafta: Buharlaşma Hidrolojik döngünün önemli bir unsurunu oluşturan buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde farklı şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik faktörlerin etkisiyle
DetaylıSıcak Daldırma Galvanizleme Prosesimiz İntermetalik Alaşım Katmanları Galfan Korozyon Dirençleri Ar-Ge Çalışmalarımız
Sıcak Daldırma Galvanizleme Prosesimiz İntermetalik Alaşım Katmanları Galfan Korozyon Dirençleri Ar-Ge Çalışmalarımız Bilindiği gibi, demir ve alaşımları bir çok alanda kullanılan malzemelerdir. Kullanım
DetaylıMADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ ATOM
MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ ATOM ATOMUN YAPISI Elementlerin tüm özelliğini gösteren en küçük parçasına atom denir. Atomu oluşturan parçacıklar farklı yüklere sa-hiptir. Atomda bulunan yükler; negatif
DetaylıETS BAKIM VE ONARIM BOYA KAPLAMA İNOVASYONU
ETS BAKIM VE ONARIM BOYA KAPLAMA İNOVASYONU MATIBA 977 C MATIBA 977 C Yüzey üzerinde herhangi bir kumlama ilşlemi yapmadan, ETS- MATIBA 977 yüzey kaplama işlemi uygulanır. ETS MATIBA 977, yüzey hazırlığında
DetaylıÖLÇÜM VE /VEYA ANALİZ İLE İLGİLİ; Kapsam Parametre Metot Adı Metot Numarası ph Elektrometrik metot TS EN ISO 10523
Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim lüğü EK LİSTE-1/8 ph Elektrometrik metot TS EN ISO 10523 SU, ATIK SU 1,2 İletkenlik Elektrot Metodu TS 9748 EN 27888 Sıcaklık Laboratuvar ve Saha Metodu SM
DetaylıFERMENTASYON. Bir maddenin bakteriler, mantarlarve diğer mikroorganizmalar aracılığıyla, genellikle ısı vererek ve köpürerek
FERMENTASYON Bir maddenin bakteriler, mantarlarve diğer mikroorganizmalar aracılığıyla, genellikle ısı vererek ve köpürerek kimyasal olarak çürümesi olayıdır Fermantasyon anaerobik şartlarda, glikoliz
DetaylıPaylaşılan elektron ya da elektronlar, her iki çekirdek etrafında dolanacaklar, iki çekirdek arasındaki bölgede daha uzun süre bulundukları için bu
4.Kimyasal Bağlar Kimyasal Bağlar Aynı ya da farklı cins atomları bir arada tutan kuvvetlere kimyasal bağlar denir. Pek çok madde farklı element atomlarının birleşmesiyle meydana gelmiştir. İyonik bağ
Detaylıİşçi sağlığı ve güvenliğine (İSAGÜ) yönelik önlemlerin alınması ve etkin bir şekilde uygulanması, İSAGÜ bilincinin oluşması ile ilgilidir.
1. GİRİŞ İşçi sağlığı ve güvenliğine (İSAGÜ) yönelik önlemlerin alınması ve etkin bir şekilde uygulanması, İSAGÜ bilincinin oluşması ile ilgilidir. 1 Limanlar, Türkiye ekonomisinin en önemli destek üniteleridir.
DetaylıISI DEĞĠġTĠRGEÇLERĠ DENEYĠ
ISI DEĞĠġTĠRGEÇLERĠ DENEYĠ 1. Teorik Esaslar: Isı değiştirgeçleri, iki akışın karışmadan ısı alışverişinde bulundukları mekanik düzeneklerdir. Isı değiştirgeçleri endüstride yaygın olarak kullanılırlar
DetaylıÖğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen
Öğretim Üyeleri İçin Ön Söz Öğrenciler İçin Ön Söz Teşekkürler Yazar Hakkında Çevirenler Çeviri Editöründen ix xiii xv xvii xix xxi 1. Çevre Kimyasına Giriş 3 1.1. Çevre Kimyasına Genel Bakış ve Önemi
DetaylıÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ 0010020036 KODLU TEMEL ĠġLEMLER-1 LABORATUVAR DERSĠ DENEY FÖYÜ
DENEY NO: 5 HAVAANDIRMA ÇEVRE MÜHENDĠSĠĞĠ BÖÜMÜ Çevre Mühendisi atmosfer şartlarında suda çözünmüş oksijen ile yakından ilgilidir. Çözünmüş oksijen (Ç.O) su içinde çözünmüş halde bulunan oksijen konsantrasyonu
DetaylıTEKRAR DOLAŞIMLI ÜRETİM SİSTEMLERİNDE SU KALİTESİ ve YÖNETİMİ
TEKRAR DOLAŞIMLI ÜRETİM SİSTEMLERİNDE SU KALİTESİ ve YÖNETİMİ Tekrar dolaşımlı (resirkülasyonlu) su ürünleri yetiştiricilik sistemleri, günümüzde özellikle doğal su kaynaklarının tükenmeye başlamasıyla
DetaylıHİDROLOJİ. Buharlaşma. Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan. İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü
HİDROLOJİ Buharlaşma Yr. Doç. Dr. Mehmet B. Ercan İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü BUHARLAŞMA Suyun sıvı halden gaz haline (su buharı) geçmesine buharlaşma (evaporasyon) denilmektedir. Atmosferden
DetaylıVIA GRUBU ELEMENTLERİ
Bölüm 8 VIA GRUBU ELEMENTLERİ Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler derste verilecektir. O, S, Se, Te, Po O ve S: Ametal Se ve Te: Yarı metal Po: Metal *Oksijen genellikle bileşiklerinde
DetaylıMODERN ENERJİ DEPOLAMA SİSTEMLERİ VE KULLANİM ALANLARİ
MODERN ENERJİ DEPOLAMA SİSTEMLERİ VE KULLANİM ALANLARİ Muhammed Aydın ARSLAN 16360007 İÇERİK Hidrojen Depolama Sistemleri Batarya Volan Süper Kapasitörler Süper İletken Manyetik Enerji Depolama HİDROJEN
Detaylı