C No 1 YÖNETİŞİM KONULARI DEĞERLENDİRME RAPORU. TÜRKİYE DEKİ STK lar & C20 YÖNETİŞİM ÇALIŞMA GRUBU ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ

Transkript

1 C YÖNETİŞİM KONULARI TÜRKİYE DEKİ STK lar & C20 YÖNETİŞİM ÇALIŞMA GRUBU DEĞERLENDİRME RAPORU 2015 No 1 ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 0 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

2 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 1 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

3 C YÖNETİŞİM KONULARI TÜRKİYE DEKİ STK lar & C20 YÖNETİŞİM ÇALIŞMA GRUBU DEĞERLENDİRME RAPORU ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 2 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

4 Argüden Yönetişim Akademisi Yayınları No 1 Yazarlar: Dr. Erkin Erimez Fatma Öğücü Şen Eylül 07, 2015 ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ Akasya Caddesi No: 2 Göztepe Mah., Göksu Anadolu Hisarı, Beykoz İstanbul, Türkiye Telefon: + 90 (216) Fax: + 90 (216) ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 3 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

5 İÇİNDEKİLER Özet... 1 G20 Hakkında... 2 C20 Hakkında... 2 C20 Yönetişim Çalışma Grubu... 4 Türkiye de Sivil Toplum... 5 Çalışmanın Amacı ve Tasarımı... 6 Bulgular... 8 Kamuda Şeffaflık ve Yolsuzlukla Mücadele... 8 Katılımcılık Sorumlu İş Prensipleri Diğer Konular ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 4 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

6 Özet Dünyanın en büyük 20 ekonomisini temsil eden G20 altında sivil toplumun görüşlerinin belirlenmesi için kurulan C20 (Civil Society 20), farklı çalışma gruplarıyla ulusal ve uluslararası sivil toplumla istişare ederek, G20 için ortak politika önerileri üretme sorumluluğu taşımaktadır. Bünyesinde farklı çalışma grupları barındıran C20 altındaki çalışmaları gruplarından biri olan yönetişim grubunda değerlendirilen konular, Türkiye deki sivil toplum kuruluşlarının gündemlerindeki pozisyonları açısından değerlendirilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, sivil toplum kuruluşlarının katılımcılığa işaret eden aksiyonların ve sorumlu iş prensiplerinin özel sektör tarafından benimsenmesi için gönüllü sorumluluk almanın gündemlerinde öncelikli olarak yer aldığı anlaşılmaktadır. Birleşmiş Milletler Sorumlu İş Prensiplerinin temel yaklaşımlarından olan insan haklarına ve çalışan haklarına saygılı olmak, çevre konuları, sürdürülebilir kalkınma ve yolsuzlukla mücadele konuları da, sivil toplum kuruluşlarının gündemlerinde öncelik olarak yer bulmaktadır. Ayrıca, hükümetlerce iyi yönetişim uygulamalarının desteklenmesinin ve karar alma süreçlerinin düzenli olarak denetlenmesinin ise sivil toplum kuruluşlarının gündemlerinde yer almakta ve öncelikleri haline geldiği anlaşılmaktadır. Buna karşın, sivil toplum kuruluşlarının, kamuda şeffaflık ve yolsuzlukla mücadele konularının gündemlerinde ise önceliklerine kısmen dâhil olmaya başladığı anlaşılmaktadır. ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 1 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

7 G20 Hakkında Dünyanın 20 büyük ekonomisini temsil eden G20 nin toplantıları 2015 yılında Türkiye nin liderliğinde yapılmaktadır. G20 (Group of 20) üyesi devletler, bu yıl altı ana başlık altında yapılan çalışmalarda önerilen konuları tartışarak Kasım 2015 tarihinde gerçekleşecek G20 zirvesinde karara bağlayacaklardır. Çalışma grupları şunlardır: B20 (Business 20): İş Dünyası T20 (Think 20): Düşünce Kuruluşları C20 (Civil Society 20): Sivil Toplum W20 (Women 20): Kadın Konuları L20 (Labour 20): İş ve İşçi Sorunları Y20 (Youth 20): Gençlik Konuları C20 Hakkında Sivil toplumun görüşlerinin belirlenmesi için kurulan C20, her yıl G20 sürecinde sivil toplumun, gelişme ve ekonomik büyüme gibi alanlarda dünya liderlerine politika önerilerini ilettikleri bir fikir üretme ve savunuculuk platformudur. Tam demokratik bir iklim yaratılması açısından, basın özgürlüğü, yargı bağımsızlığı ve temel insan haklarına dayalı katılımcılık, şeffaflık ve hesap verebilirlik temelli sivil toplum bakış açısı C20 çalışmalarının yapı taşını oluşturmaktadır. C20 Türkiye grubunda, 14 sivil toplum kuruluşu temsilcisinden oluşan bir yürütme kurulu bulunmaktadır. Yürütme kurulunda bulunan Sivil Toplum Kuruluşları şunlardır: WWF Turkey, Habitat Kalkınma ve Yönetişim Derneği, İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV), Kadın Emeği Değerlendirme Vakfı (KEDV), ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 2 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

8 Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER), Oxfam, Uluslararası Şeffaflık Derneği, Toplum Gönüllüleri Vakfı (TOG), Türkiye Avrupa Vakfı (TAV), Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV), Türkiye Sakatlar Federasyonu, Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı (TÜSEV), Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV), Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıklar Koruma Vakfı (TEMA). C20 altında, yönetişim, sürdürülebilirlik, kapsayıcı büyüme ve cinsiyet eşitliği alanlarında dört farklı çalışma grubu bulunmaktadır. Bu gruplardan, sürdürülebilirlik, kapsayıcı büyüme ve cinsiyet eşitliği çalışma gruplarında görüşülen konular genel hatlarıyla aşağıda belirtilmektedir. (Yönetişim çalışma grubuna ait konular bir sonraki bölümde detaylandırılmıştır.) Sürdürülebilirlik: Sürdürülebilirlik çalışma grubu yenilenebilir enerji ve enerjiye erişim konularına yoğunlaşmıştır. Kapsayıcı Büyüme: Temel sosyal hizmetlere erişim ve küçük orta büyüklükteki işletmeler dâhil olmak üzere istihdam konularına odaklanmıştır. Kapsayıcı büyüme çalışma grubu, yoksulluğun ortadan kaldırılması ve eşitsizliğin giderilmesi konusunu, G20 ülkelerinin temel hedefleri içine alınması önerilerini ortaya koymuşlardır. Cinsiyet Eşitliği: Cinsiyet eşitliği çalışma grubu, kadınların sosyal korumaya erişimi ve küçük orta büyüklükteki işletmeler dâhil olmak üzere, kadın istihdamı konularında çalışmalarını sürdürmüşlerdir. ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 3 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

9 C20 Yönetişim Çalışma Grubu C20 Yönetişim çalışma grubunda 12 farklı sivil toplum kuruluşu katkıda bulunmaktadır. Çalışma grubunda bulunan sivil toplum kuruluşları şunlardır: Türkiye Ekonomi ve Sosyal Etütler Vakfı (TESEV), Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği (TKYD), Türkiye Etik ve İtibar Derneği (TEİD), Türkiye Kalite Derneği (KalDer), Argüden Yönetişim Akademisi, Uluslararası Suistimal İnceleme Uzmanları Derneği, Türkiye İç Denetim Enstitüsü (TİDE), Financial Transparency, Publish What You Pay, GOPAC, Yatırımcı İlişkileri Derneği (TÜYİD), İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV). C20 Yönetişim Grubunun çalışma grubunda aşağıdaki konular görüşülmüştür. Para aklama ve vergi adaletsizliğini önlemek için uluslararası alanda çalışan firmaların ortaklık yapıları ve para akışları konusunda tam şeffaflığa geçmeleri ve Birleşmiş Milletler altında uluslararası vergi organı kurulması Kamu ihalelerinde tüm bilgilerin açık ve şeffaf olmasını sağlamak üzere e-ihale sistemine geçilmesi Her ülkenin kamu elindeki tüm bilgilerin herkesin kullanımına açık ve erişilebilir olmasını sağlamak üzere bir ulusal eylem planı hazırlaması ve uygulaması ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 4 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

10 Politikacılara ve kamu görevlilerine sağlanan dokunulmazlık uygulamasının önemli ölçüde sınırlandırılması ve büyük rüşvet suçlarında uluslararası yargılama sisteminin kurulması Kamuyu ve özel sektörü kapsayan ve sürdürülebilir büyüme için işbirliği yaparak iyi yönetişim uygulamalarının desteklenmesi Sorumlu İş İlkelerine 1 ve Sorumlu Yatırım İlkelerine 2 uyumun şeffaf bir şekilde paylaşılması için Entegre Raporlamanın kullanılmasının teşvik edilmesi Türkiye de Sivil Toplum Türkiye de 1980 ler sonrasında canlanan sivil toplum algısı, iç ve dış etkenlerin etkisiyle söylemlerde daha çok yer almaktadır. Katılımcılıkta aktif rol oynayan sivil toplum kuruluşları, sivil toplumun en önemli öğelerindendir yılı itibariyle, Türkiye de yaklaşık 107 bin faal dernek ve 5 bin vakıf bulunmaktadır. 1 Vizyonu Sürdürülebilir ve kapsamlı küresel ekonomi olan UN Global Compact (Küresel İlkeler Sözleşmesi), sürekli rekabet içindeki iş dünyasına ortak bir kalkınma kültürü oluşturmak üzere insan hakları, çalışma hakları, çevrenin korunması ve yolsuzluğun önlenmesi gibi evrensel ilkeler öneren bir kurumsal sorumluluk yaklaşımıdır. 2 Principles for Responsible Investments (Sorumlu Yatırım İlkeleri), çevresel, sosyal ve kurumsal yönetişim (ÇSKY) konularının yatırım kararı süreçlerine ve hissedarlık ilişkilerine entegre edilmesini ve uzun vadede paydaşlara sağlanan getirinin iyileştirilmesini hedeflemektedir. ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 5 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

11 Dernek sayısı, nüfusa oranlandığında, nüfusumuzun %86,8 inin herhangi bir dernek üyesi olmadığını görmekteyiz. Bu noktada, dünyada üçüncü sektör olarak büyüyen sivil toplum dünyasının, Türkiye de daha aktif ve katılımcı bir duruş sergilemesi açısından, bu sene ev sahipliği yaptığımız C20 çalışmaları Türkiye de sivil toplum açısından öncelikli önem arz etmektedir. Çalışmanın Amacı ve Tasarımı Bu çalışmada, 2015 yılı C20 kapsamında çalışmalarını sürdüren yönetişim çalışma grubunda görüşülen konuların, Türkiye deki sivil toplum kuruluşlarının öncelikleri arasında bulunup bulunmadığının değerlendirilmesi hedeflenmiştir. Türkiye deki sivil toplum kuruluşlarının görüşleri çalışma kapsamında değerlendirilmiştir. Sivil toplum kuruluşlarına bilgisayar tabanlı anket kullanılarak ulaşılmış, birincil veriler toplanmıştır. Anket, sivil toplum kuruluşlarına açık olarak, sosyal medya ve e-posta yoluyla ulaştırılmıştır. Geri dönüş alınan geçerli anketler analize dâhil edilmiştir. Sivil toplum kuruluşlarının, C20 yönetişim çalışma grubunda görüşülen ve ankete dâhil olan konuları, gündemleri açısından değerlendirmeleri istenmiştir. Sivil toplum kuruluşların görüşlerini belirtmeleri için 5 li Likert ölçeği kullanılmıştır. Katılımcılardan her soruda aşağıdaki ifadelerden birini seçmeleri istenmiştir: ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 6 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

12 1: Gündemimizde Yok, 2: Önceliğimiz Değil, 3: Henüz Önceliğimiz Değil, 4: Önceliğimiz, 5: Ana Önceliğimiz Veriler ağırlıklandırılmış ortalama yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışma dâhilinde anket paylaşımı yapılan sivil toplum kuruluşlarından düşük katılım göstermesi (%2,5) çalışmanın kısıtını oluşturmaktadır. ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 7 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

13 Bulgular Kamuda Şeffaflık ve Yolsuzlukla Mücadele Kamu ihalelerinde açıklığın ve şeffaflığın benimsenmesi (e-ihale uygulaması) 3,27 Kamu elindeki tüm bilgilerin herkesin kullanımına açık ve erişilebilir olması 3,55 Politikacılara ve kamu görevlilerine sağlanan dokunulmazlık uygulamasının önemli ölçüde sınırlandırılması Kamuda şeffaflığın temel alındığı düzenleyici ortamın yaratılması için, hükümetlerce iyi yönetişim uygulamalarının desteklenmesi Siyasi partilere yaptıkları bağışların şeffaf bir şekilde kamuoyu ile paylaşılması 3,12 3,65 3,33 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00 Grafik 1. Kamuda şeffaflık ve yolsuzlukla mücadele konuları değerlendirilmeler Çalışma grubu, kamuda şeffaflığın sağlanması ve yolsuzlukla mücadelede etkin önlemler alınmasına yönelik öneriler üretmiştir. Kamu elindeki bilgi paylaşımında şeffaflığın benimsenmesine yönelik geliştirilen, bilgilerin herkesin kullanımına açık ve erişilebilir olması, Türkiye deki sivil toplum kuruluşlarının gündemlerinde öncelik olarak yer almaktadır. Aynı şekilde, kamuda şeffaflığı ve açıklığı sağlayacak olan kamu ihalelerinde e-ihale gibi ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 8 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

14 uygulamaların benimsenmesinin ise sivil toplum kuruluşlarının kısmen öncelikleri olduğu ifade edilmiştir. Kamu sektöründe iyi yönetişim uygulamalarının benimsenmesi, güven ortamının sağlanması için yapı taşı niteliğindedir. Sivil toplum kuruluşlarının demokratik ve şeffaf olmaları, iyi yönetişim ilkelerinin uygulanmasını ve böylelikle kamu ve özel sektörde şeffaflığın sağlanmasını sağlayacaktır. Türkiye deki sivil toplum kuruluşlarının kamuda şeffaflığın temel alındığı düzenleyici ortamın yaratılması için hükümetlerce iyi yönetişim uygulamalarının desteklenmesi konusunun gündemlerinde öncelik teşkil ettiği anlaşılmaktadır. Kamuda şeffaflığın sağlanmasını destekleyen, siyasi partilere yaptıkları bağışların şeffaf bir şekilde kamuoyu ile paylaşılmasının ve politikacılara ve kamu görevlilerine sağlanan dokunulmazlık uygulamasının önemli ölçüde sınırlandırılmasının ise sivil toplum kuruluşlarının gündemlerinde henüz öncelikli olarak yer almadığı anlaşılmaktadır. ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 9 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

15 Katılımcılık Vatandaşın sesini dinleyici mekanizmaların ve düzenleyici etki analizlerinin kamu karar mekanizmalarında bütünleşik bir parçası haline getirilmesi 3,78 Karar alma süreçlerinin düzenli olarak denetlenmesi, yolsuzlukların engellenmesi 3,71 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00 Grafik 2. Katılımcılık konularına ilişkin değerlendirilmeler Kamuda karar alma süreçlerinde katılımcı yaklaşımın benimsenmesine yönelik mekanizmaların oluşturulması, vatandaşın kararlara etki etmesini destekleyecektir. Ayrıca, karar alma süreçlerinin düzenli olarak denetime tabii olması, yolsuzlukların engellenmesine yardımcı olacaktır. İyi yönetişim uygulamalarının desteklediği düzenleyici politikaların etki analizinin düzenli ve etkili bir şekilde gerçekleştirilmesi ise vatandaşın sesinin dinlendiği ve karar mekanizmalarına etki ettiği bir düzeni desteklemektedir. Etki analizlerinin kamu karar mekanizmalarında bütünleşik bir parça haline gelmesinin, çalışmaya katılan sivil toplum kuruşlarının gündemlerinde öncelikli olarak yer aldığı sonucu elde edilmiştir. Ayrıca, karar alma süreçlerinin düzenli olarak denetlenmesi ve yolsuzluğun ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 10 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

16 engellenmesinin de gündemlerinde öncelik teşkil ettiğini görmekteyiz. Türkiye deki sivil toplum kuruşlarının katılımcılıkla ilgili öne çıkan konuların gündemlerinde öncelikli olarak yer aldığı anlaşılmaktadır. Sorumlu İş Prensipleri Sorumlu iş prensiplerinin teşvik edilmesinde özel sektörün gönüllü sorumluluk alması 3,39 İnsan haklarına saygılı olmak 4,43 Çalışan haklarına saygılı olmak 4,20 Çevrenin korunması ve sürdürülebilir kalkınmayı desteklemek 4,29 Yolsuzlukla mücadele 4,02 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00 Grafik 3. Sorumlu iş prensiplerine ilişkin değerlendirilmeler ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 11 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

17 Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi (UN Global Compact) gibi sorumlu iş prensiplerinin teşvik edilmesi konusunda, sivil topluma ve özel sektöre önemli görevler düşmektedir. Sorumlu iş prensipleri, insan haklarına ve çalışan haklarına saygılı olmak, çevrenin korunması ve sürdürülebilir kalkınmayı desteklemek, yolsuzlukla mücadele gibi konuları merkezine almaktadır. Sorumlu iş prensiplerinin teşvik edilmesinde, özel sektörün gönüllü sorumluluk alması konusunda farkındalık oluşturmanın, sivil toplum kuruluşlarının gündemlerinde öncelikli olarak yer almaktadır. Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesi nde yer alan insan hakları, çalışma standartları, çevre ve yolsuzluk konuları altında sınıflanan prensiplerin, sivil toplum kuruluşlarının gündemlerinde öncelik olarak yer aldığı konusunda ise fikir birliği olduğu ifade edilmektedir. ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 12 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

18 Diğer Konular Entegre raporlamanın kullanılması 3,67 Vergi matrahının azaltılması ve kârların vergi cennetlerine aktarılmasını engelleyici Eylem Planının uygulanması 2,76 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00 Grafik 4. Diğer konulara ilişkin değerlendirilmeler Entegre raporlama, şeffaflığı iyileştirmek amacıyla kurumların faaliyetlerinin ve stratejilerinin toplumsal etkilerini bütünsel olarak şeffaflıkla paylaşmalarını sağlamaktadır. Entegre raporlamanın kullanılması, sivil toplum kuruluşlarının gündemlerinde öncelikli olarak yer almaktadır. Vergi matrahının azaltılması ve kârların vergi cennetlerine aktarılmasını engelleyici Eylem Planının uygulanmasının ise ankete katılan sivil toplum kuruluşlarının gündemlerinde henüz öncelik teşkil etmediği anlaşılmaktadır. ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 13 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

19 C20 çalışmaları kapsamında, yönetişim çalışma grubunda öne çıkan konuların Türkiye deki sivil toplum kuruluşlarınca değerlendirmeleri sonucu elde edilen verilere göre, sivil toplum kuruluşlarının katılımcılığa işaret eden aksiyonları gündemlerine aldıkları anlaşılmaktadır. Sivil toplum kuruluşlarının gündemlerinde öncelikli olarak yer alan diğer husus ise, sorumlu iş prensiplerinin özel sektör tarafından benimsenmesi için gönüllü sorumluluk almalarıdır. Birleşmiş Milletler Sorumlu İş Prensiplerinin temel yaklaşımlarından olan insan haklarına saygılı olmak, çalışan haklarına saygılı olmak, çevre konuları, sürdürülebilir kalkınma ve yolsuzlukla mücadele konularının, Türkiye deki sivil toplum kuruluşlarının gündemlerinde öncelikli olarak yer aldığı konusunda fikir birliği olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca, Entegre Raporlamanın benimsenmesinin ise gündemlerinde öncelikli olarak yer aldığı anlaşılmaktadır. Sivil toplum kuruluşlarının, kamuda şeffaflık ve yolsuzlukla mücadele konularının gündemlerinde önceliklerine dâhil olmaya başladığı anlaşılmaktadır. ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 14 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

20 ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ Argüden Yönetişim Akademisi, yaşam kalitesinin gelişmesi ve sürdürülebilir bir gelecek için yönetişim konusundaki küresel bilgi ve deneyimin bütünsel bir anlayışla toplumun her kesimine aktarılmasını ve yönetişim kalitesinin geliştirilmesini hedeflemektedir. Akademi faaliyetlerini Boğaziçi Üniversitesi Vakfı bünyesinde yürütmektedir. Kâr amacı gütmeyen Argüden Yönetişim Akademisi kamu, sivil toplum ve özel sektör kuruluşlarında yönetişim kalitesini artırmaya yönelik eğitim, araştırma ve iletişim faaliyetleri ile: İyi yönetişimin sürdürülebilir ve kapsayıcı toplumsal gelişme için gerekliliği konusunda farkındalık yaratacak araştırma ve özendirme faaliyetleri geliştirmeyi; Yeni nesil liderlerin iyi yönetişim anlamında yetkin ve vizyon sahibi olmaları ve kurumlarına duyulan güveni artırabilmeleri için etkin bir referans modeli oluşturmayı; İyi yönetişim uygulamaları konusunda eğitim, araştırma, iletişim ve özendirme faaliyetleri ile referans merkezi haline gelmeyi; Kamu, sivil toplum, özel sektör ve uluslararası kuruluşlar ile paydaşları geliştirmeyi amaçlamaktadır. ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 15 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

21 İyiYönetişim, Kaliteli Yaşam ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 16 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam

22 n Destekçilerimiz Kâr amacı gütmeyen Argüden Yönetişim Akademisi faaliyetlerini Boğaziçi Üniversitesi Vakfı bünyesinde yürütmektedir. ARGÜDEN YÖNETİŞİM AKADEMİSİ 17 İyi Yönetişim, Kaliteli Yaşam