TRONA VE SODA ÖRNEKLERİNİN ANALiZ YÖNTEMLERİNİN İRDELENMESİ. Gülay ATAMAN*; Süheyla TUNCER* ve Nurgün GÜNGÖR*
|
|
- Oz Dinç
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 TRONA VE SODA ÖRNEKLERİNİN ANALiZ YÖNTEMLERİNİN İRDELENMESİ Gülay ATAMAN*; Süheyla TUNCER* ve Nurgün GÜNGÖR*
2 86 Gülay ATAMAN; Süheyla TUNCER ve Nurgün GÜNGÖR DÜNYADA TRONA Dünyada ilk doğal soda yatakları ABD'nin batısında, daha sonra da Wyoming Green River'de bulunmuştur (Stanley, 1980). Bunun dışında en büyük kaynaklar Kenya Mogadi gölü ve Meksika'da Texaco yeraltı salamura yatağıdır. Ancak dünya üretiminin % 90 ı ABD'nde yapılmaktadır. Soda üretimi için ABD'nde 1939 da faal olan 17 solvay fabrikasından bugün sadece bir tanesi kalmış, diğerleri yerini doğal sodaya bırakmıştır. Avrupa'da henüz önemli bir trona yatağı bulunmadığı için solvay prosesiyle üretilen sodaya bağımlılık devam etmektedir. Ayrıca Tanzanya, Botswana, Etopya, Çad, Nijerya, Uganda, Brezilya, Venezuela, Bolivya, Pakistan, Rusya, Kanada ve Çin'de bazı doğal soda kaynaklarının varlığı bilinmektedir (Stanley, 1980). TÜRKİYE'DE SODA VE TRONA Türkiye'de yapay soda üretimi ve tarihçesi Türkiye 1975 yılma kadar sürekli soda ithal eden bir ülke olmuştur (Sungun, 1983). Soda ithalâtının artmasıyle, cam sanayii ve soda girdisi kullanan sanayiiler geliştikçe, soda tüketimi de hızlı bir biçimde artmıştır. Bu tüketim tekrar İthalât yoluyle karşılanmıştır. Türkiye'de sodyum karbonat üretimi ile ilgili ilk incelemeler Fason adlı şirket tarafından Van gölünden soda üretimi konusunda yapılmış, yılda 3000 ton üretime karşın işletme rantabl olmamıştır. Daha sonra Türkiye İş Bankası, Şişe Cam Fabrikaları tarafından soda üretimi ile ilgili çalışmalar ele alınmış, Sümerbank'ın katılmasıyle 23 Ekim 1969 tarihinde 10 milyon TL sermaye ile Soda Sanayii A.Ş. nin kuruluşu gerçekleştirilmiştir (Sungun, 1983). Mersin'de kurulması uygun görülen soda sanayii için dış mühendislik, malzeme teslimatı ve süpervizyon hizmetleri için Krebs (Fransız) ve Polimex-Çekop (Polonya) firmalarının katılmasıyle 13 Mayıs 1971 de sözleşme imzalanmıştır. 8 Mayıs 1975 günü deneme üretimine geçilmiştir ve halen üretim devam etmektedir. Türkiye'de trona yatakları Türkiye'de doğal soda, bilindiği üzere, Van gölünde ve hemen onun yanında bulunan Arın gölünün sularında bulunmaktadır. Ancak göl sularındaki derişimin düşüklüğü ve bu bölgede güneş enerjisinden ancak ay gibi kısa bir süre faydalanılabilmesi, bu sulardan soda üretimini ekonomik kılmamaktadır. Türkiye'de İlk trona 1979 yılında MTA Genel Müdürlüğü tarafından Beypazarı kömür sahalarında sondaj çalışmaları sırasında bulunmuş, daha sonra konu bir proje haline getirilerek detay çalışmalara başlanmıştır. Yapılan 15 civarındaki sondaj, trona yataklarının metre derinliklerde bulunduğunu, tabakalarının ABD'nde bulunanlardan daha kalın olduğunu ve kalite bakımından çok yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Henüz küçük bir bölgede yapılan bu çalışmalar 200 milyon ton trona rezervinin olduğunu göstermiştir. ABD'nde Wyoming'te 50 milyar ton rezervin (Stanley, 1980) yanında bu rakamlar küçük gözükebilirse de Türkiye'de de havzanın iyice etüt ve taranması sonucu milyar ton mertebesine varabilecek rezervin bulunması olasıdır. Bu miktar da bir rezervdeki soda, sud kostik, sodyum tripoli fosfat vb. ürünlerin yüzyıl mertebesinde üretilmesine İmkân verebilir. Mevcut rezervler MTA ca Etibank'a devredilmiş bulunmaktadır.
3 Çalışmanın önemi Bir maden ya da mineralin bulunduğu andan kullanımına kadarki evrelerinde kimya biliminin katkısı yadsınamaz. Mineralin bulunması, tanınması, rezerv hesaplan, ekonomikliğin saptanmasında en önemli veriler kimyasal analiz sonuçları olup, analız sonuçlarının doğruluğu da birçok parametreler yanında seçilen yöntemin doğruluğuna bağlıdır. Trona için de durum aynı olup, mineralin yapısına uygun yöntemlerle yapılacak analiz işlemleri verilerin doğruluğu açısından büyük önem taşımaktadır. Çalışmanın amacı Trona analizinde temel amaç suda çözünür karbonatların nicel tayinidir. Ancak, trona çoğu zaman killer ve diğer minerallerle beraber bulunur. Buna karşın, literatürde Örnek yapısına uygun ayrı yöntemler bulunmamaktadır. Örneğin, içerdiği kil miktarı ve cinsi veya su fazından ayrılmayan diğer karbonatlı bileşikler vb. farklı yöntem uygulamaları gerektirir. Bu çalışmada Beypazarı trona sahasından alınmış karot örneklerinde çeşitli yöntemlerin uygulanmaları, bazı girişimlerin önlenmesi ve doğru sonuçlar verebilecek analiz yöntemlerinin saptanması amaçlanmıştır. Böylece, Türkiye için çok yeni olan trona konusunda çalışacak diğer araştırmacılara da ışık tutmaya çalışılmıştır. Bu çalışmada kullanılan analiz yöntemleri üzerinde genel bilgiler Örneğin bileşimi, X-ışınları kırınım (X-ray difraction=xrd) yöntemiyle nitel, diğer analitik yöntemlerle nicel olarak tayin edilmiştir. X-ışınları kırınım yöntemi: Mineral cinsi tayin etmek İçin kullanılan yöntemlerden biri olup, bilinen dalga boylu X-ışınları ile kristal düzlemlerinin bilinmeyen mesafelerini tayin etmek İlkesine dayanır. Analız dıfraktometre ile yapılır. Diğer analitik yöntemler: Bu yöntemler iki temel amaç için kullanılmıştır. Aşağıda bu amaçlara yönelik tayin türleri ve kullanılan analitik yöntemler verilmektedir. Trona yüzdesi tayini a. Toplam alkaliniite - Potansiyometri b. Na 2 yüzdesi - a ve c den hesaplama ile c. NaH yüzdesi - Potansiyometri, Volumetri (AgNO 3, BaCl 2 yöntemleri) Safsızlıkların tayini a. Suda çözünmeyen maddeler (ASTM, 1980) b. S0 4 - Gravimetri (ASTM, 1980) c. Cl - Mohr yöntemi (ASTM, 1980) d. Ca ve Mg-EDTA ile kompleksometri (ASTM, 1980) Trona yüzdesi tayininde uygulanan yöntemler ana hatlarıyle deneysel kısımda verilmiş ve adı geçen kaynaklardan uyarlama yapılmıştır.
4 88 Gülay ATAMAN; Süheyla TUNCER ve Nurgün GÜNGÖR DENEYSEL KISIM Çözelti ve kimyasal maddeler Bu çalışmada kullanılan tüm reaktifler analitik saflıkta olarak seçilmiş, tayini yapılan bütün türleri gözlenebilme sınırlarının altında içeren deiyonize saf su kullanılmıştır. Tüm çözeltiler verilen referanslara uygun olarak hazırlanmıştır. Cihazlar XRD yöntemi için JEOL Model JDX-8P cihaz, kaynak olarak 40 kv, 20 ma de çalıştırılan Cu tüp ve nikel filtre kullanılmıştır. Potansiyometrik yöntem için, önceleri peristaltik pompa ile beslemeli Corning model ph metre, manyetik karıştırıcı ve kaydediciden oluşan bir sistemle çalışılmış, sonraları TOA HSM 10 A tam otomatik titrasyon sistemi İle, daha sonra da otomatik ve bilgisayar denetimli Fisher CAT titrimetrcsi kullanılarak bazı sonuçların kontrolü yapılmıştır. AgNO 3 dış belirteç, BaCl 2, Mohr, EDTA kompleksometri yöntemleri için geleneksel büret ve diğer cam araçlar kullanılmıştır. Gravimetrik tayinler, gereken standart araçlarla yapılmıştır. Örneklerin hazırlanması XRD yöntemi için 30 C de kurutulup Öğütülmüş katı örnek ile çalışılmıştır. Diğer analitik yöntemlerde ise, 30 C de kurutulup öğütülmüş Örnek 10 gr/500 ml olacak şekilde deiyonize saf su ile çözeltiye alınıp, bir gece bekletilerek çözeltiden alınan belli hacimde örneklerle çalışılmıştır. Analitik yöntemler Trona miktarı tayininde uygulanan yöntemler ve temel ilkeleri aşağıda verilmiş ve adı geçen kaynaklardan uyarlama yapılmıştır. 1. Potansiyometri (Skoog, 1969), 2. BaCl 2, volumetrik titrasyon (Monographs, 1981), 3. AgNO 3, dış belirteçle titrasyon (ASTM, 1980), 4. XRD. 1. Potansiyometri yöntemi. Trona örneklerinin 0.1 N HC1 İle titrasyonu sonucu, İkinci dönüm noktasından toplam alkalinite değeri, ilk dönüm noktasından ise karbonat ve bikarbonat oranları hesaplanmıştır. Şekil l de bir trona örneğinin potansiyometrik titrasyon eğrisi ve dönüm noktaları verilmiştir. Ayrıca bu yöntemle mümkün girişimleri incelemek üzere de saf Na 2 ve sentetik Na 2 -NaH karışımları, kil+trona, dolomit (Ca - MgC0 3 ) + kil+trona örneklerinde çalışmalar yapılmıştır. 2. BaCl'2-, volumetrik titrasyon yöntemi. Bu yöntemde temel ilke, bikarbonat iyonlarının NaOH ile karbonat İyonlarına dönüşümünden sonra BaCl 2 İle Ba halinde çöktürülmesi ve arda kalan NaOH in asitle nötralleşmesidir. Bu yöntemle bikarbonat iyonlarının derişimi tayin edilir. Karbonat değeri toplam alkaliniteden hesapla bulunur.
5 3. AgNO 3,dış belirteç yöntemi. Temel ilke, volumetrik titrasyonda dış belirteç kullanılarak dönüm noktası tayini olup, numunenin içerdiği bikarbonat iyonlarının NaOH ile tepkimesine dayanır. Böylece örneğin yüzde bikarbonat değeri bulunur. Ancak daha önce örneğin toplam alkalinite tayini yapılmış olmalıdır. Na 2 değeri anılan son iki değerden hesapla bulunur (Ek l, Ek 3).
6 90 Gülay ATAMAN; Süheyla TUNCER ve Nurgün GÜNGÖR
7 4. XRD yöntemi. Bu yöntemde ince toz haline getirilmiş örneğin, x-ışınları demeti önünde döndürülerek bütün kristal düzlemlerinin yansıma için uygun Bragg açısı yapacak şekilde yönlenmesi sağlanmıştır, Bragg kanuna uygun olan düzlemler yansıma verdiği için bu yansımalar difraktometre aracılığı ile diyagrama alınıp, bu diyagramlar değerlendirilerek sonuç alınmıştır, (hkl) düzlemlerinin d değerlerinden ASTM data kartları yardımıyle numunenin mineral ve mineraller bileşimi bulunmuştur. SONUÇLAR Doğal olarak trona mineralleriyle birlikte bulunan diğer bileşikler ve killerin, trona analizlerine girişimini görmek ve gidermek amacıyle çalışmalar yapılmıştır. Literatür araştırmaları sonucu trona minerallerinde Na 2 -NaH türlemesi için bulunan yöntemlerden uygun olan, BaCl 2 titrasyonu, AgN0 3 dış belirteç ve potansiyometrik titrasyon yöntemleri hazırlanan sentetik Na 2 -NaH karışımları üzerinde denenmiştir. Seçilen bir karışım ile alman tipik sonuçlar Çizelge I de verilmiştir. Bu çizelgede verilen ve buna benzer analizlerde her üç yöntem için toplam alkalinite değerleri potansiyometrik titrasyon ile bulunmuştur. Potansiyometrik titrasyon yöntemleriyle Na 2 -NaH türlemesinde hatanın diğerlerine göre fazla olmasının nedenlerini İncelemek amacıyle, saf Na 2 örneği potansiyometrik yöntemle analizlenmiş; Na 2 yüzdesi birinci dönüm noktasından % 106+1, ikinci dönüm noktasından % 100±1 olarak bulunmuştur. Bu ön çalışmalar potansiyometrik titrasyonda toplam alkalinitenin doğru, ancak türlemenin hatalı sonuç vereceğine ışık tutmuştur. Bu çalışmaların sonucunda, üç yöntemi Na 2 -NaHC0 3 türlemesi açısından karşılaştırmak ve seri sonuçlar verebilecek duyarlı bir yöntem bulabilmek İçin Beypazarı trona sahasından alınmış yedi trona örneği potansiyometrik AgNO 3 dış belirteç ve BaCl 2 titrasyon yöntemleriyle analizlenmiştir (Çizelge 2). Bu örneklerde ayrıca potansiyometrik olarak toplam alkalinite ve trona tayinleriyle, XRD ve diğer gerekli tayinler yapılmıştır (Çizelge 3). Analiz sonuçlan, toplam alkalinite temel alınarak (Ek 1) elde edilen teorik trona değerleriyle Student's t hesaplamaları (Ek 3) yaparak karşılaştırılmıştır. Analitik kimya laboratuvarında daha çok kullanılan % 95 güvenilirlik düzeyi esas alınmıştır. Buna göre yedi örnek için analiz sonuçlarının teorik sonuçlarla kıyaslamaları yapılmıştır. R değerleri Na 2 yüzdeleri için BaCl 2 yönteminde 0.008, AgNO 3 yönteminde 3.25, potansiyometrik yöntemde 3.26, NaH yüzdeleri İçin İse BaCI 2 yönteminde 0.59, AgNO 3 yönteminde 2.83, potansiyometrik yöntemde 3.59 olarak bulunmuştur. R> l olduğu durumlar sistematik hatanın varlığını belirlemektedir. BaCl 2 yöntemi İle bulunan sonuçlar R ve 0.59 değerlerinden de anlaşılacağı gibi BaCl 2 yöntemi teorik değerlere en yakın bulunmuştur. Giriş kısmında verildiği gibi, doğal olarak trona mineralleriyle birlikte bulunan diğer bileşiklerin ve killerin söz konusu analizlere girişimini görmek amacıyle bazı analizler yapılmıştır. İçeriği XRD sonucu bilinen örnekler, bileşimlerinden dolayı öngörülen girişimler ışığında analizlenmelidir.
8 92 Gülay ATAMAN; Süheyla TUNCER ve Nurgün GÜNGÖR Bu önlemlere karar vermek amacıyle seri analizler yapabilecek potansiyometrik titrasyon yöntemi için birtakım çalışmalar yapılmıştır. 1. örneklerin içerdiği kil minerallerinin karbonat-bikarbonat dönüşüm noktalarına etkisini gözlemek amacıyle, Na 2 +kil+saf su karışımı ayrıca Na 2 CO3+saf su örneklerinin potansiyometrik titrasyon diyagramları ayrı ayrı elde edilmiştir (Şek. 2). Görüldüğü gibi deneysel kısımda belirlenen yolla hazırlanan örneklerde, killerin karbonat-bikarbonat dönüm noktasına etkisi yoktur. 2. Dolomitli trona örneklerinde, dolomitin analizlere etkisini gözlemek amacıyle, dolomit+na 2 + saf su, dolomit saf su ve dolomit+saf su (süzülmüş) sentetik karışımlarının potansiyometrik titrasyon diyagramları İncelenmiştir (Şek. 3). Dolomit içeren örneklerde, örneklerin süzülmediği hallerde, karbonat-bikarbonat dönüm noktasının etkilendiği gözlenmiştir. 3. Dolomitli örneklerde, örneğin analizlenmesinde dolomitin etkisini görmek amacıyle dolomit içeren bir trona örneği, 3 saat sonra dolomitler çöktürülüp, analizlenmiştir (Şek. 4). Ayrıca aynı Örnek karıştırıldıktan sonra analizlenmiştir. Görüldüğü gibi örneğin içerdiği dolomitin karbonatları, eklenen asitle çözülmekte ve toplam alkalinite değerleri değişmektedir (Şek. 4). İstatistiksel sonuçlarla karbonat-bikarbonat türlemesi için en uygun yöntem olarak saptanan BaCI 2 titrasyonu bir trona örneği üzerinde beş kez paralel olarak uygulanmıştır. Analiz sonuçları ve istatistiksel değerlendirilmesi Çizelge 4 te verilmiştir. Görüldüğü gibi alman sonuç teorik sonuca göre Na 2 için % 0.4, NaH için ise % 0.6 hata içermektedir. Aynı örneğin XRD Spektrumu Şekil 5 te verilmektedir, örnek, % 95 trona İçermekte olup, hem XRD,hem de diğer analiz sonuçları uyum içerisindedir.
9
10 94 Gülay ATAMAN; Süheyla TUNCER ve Nurgün GÜNGÖR
11 TRONA YÖNTEMLERİ 95 Her ne kadar BaCl 2 yöntemi en yüksek nitelikte analitik sonuçlar sağlamakta İse de, potansiyometrik titrasyon serî sonuçlar verebilen ve uygulama alanında en çok kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntemde öngörülen 8.3 ve 4.5 ph değerlerine varana kadar titrasyon yürütülmekte ve bu ph değerlerine karşı gelen standart asit hacimlerinden gerekli hesaplamalar yapılmaktadır. Doğru sonuçlar alabilmek için çalışma şartlarımızda anılan değerlerin 8.7±0.07 ve 4.5 olarak öngörülmesi gerektiği hesaplanmıştır. Bu şekilde düzeltilmiş dönüm noktası pll değerleri ile bulunan değerler BaCl 2 titrasyonu ve teorik sonuçlarla uyum içerisindedir. Bu amaçla 20 trona örneği çalışma şartlarımızda incelenmiş, düzeltilmiş dönüm noktası ph değerleri için en küçük değer 8.60, en büyük değer 8.85, ortalama 8.7, standart sapma 0.07 olarak bulunmuştur. TARTIŞMA Sonuç olarak, seri trona analizlerinde, düzeltilmiş dönüm noktası ph değerini öngörerek yapılan potansiyometrik tayinler, hem istenen doğrulukta hem de tek aşamada TA ve Na 2 yüzdelerini verebilmektedir, öte yandan BaCl 2 yönteminin NaH ve na 2 için potansiyometrik titrasyona göre daha doğru sonuçlar vermesine karşın, TA değerleri için başka bir yönteme gerek vardır. Bu nedenle BaCl 2 yöntemi, daha uzun ve giderleri yüksek bir seçenektir. Böylece trona analizi için potansiyometrik yöntemin analitik niteliği, yaptığımız çalışma ile yükseltilmiştir. Teorik ve düzeltilmiş ph değerleri arasındaki fark için ise bu aşamada bir yorum yapmak mümkün olamamıştır. Ayrıca girişim yapabilecek bileşenleri XRD yoluyle belirlenmiş Örneklerde önemli girişimlerin davranışları saptanmış ve bunları gidermenin yolları belirlenmiştir.
12 96 Gülay ATAMAN; Süheyla TUNCER ve Nurgün GÜNGÖR KATKI BELİRTME Bu çalışmada, elektronik ölçüm cihazlarıyle ilgili yardım ve katkıları için Sayın Esen Orhon'a ve istatistiksel hesaplamaları yapan MTA Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Dairesi Bilgi işlem Servisine teşekkür ederiz. Yayma verildiği tarih, 8 Kasım 1985 DEĞİNİLEN BELGELER Frint, W.R., 1971, Processing of Wyoming Trona: Contributions to Geology, 10, 43. Stanley, J. Lefond (ed.), 1580, 4.baskı, Industrial Minerals and Rocks, Port City Baltimore, Maryland Basımevi, Sungun, K. D., 1983, Dünyada ve Türkiye'de soda problemleri: Kimya Sanayii, Haziran-Eylül, Skoog, O.A. ve West, D.M., 1969, Fundementals of Analytical Chemistry: 2.baskı, Holt Rinehart Winston Basımevi. Food Chemical Codex III, Monographs, 299, 3. baskı, Annual Book of ASTM Standards, Part 30, 1980 Easton, Md USA Basımevi. Laitinen, H.A., 1960, Chemical Analysis: Mc Graw Hill Book Co., Toronto, 611.
MADEN TETKİK ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HİDROJEOKİMYA LABORATUVA- RINDA BAZI ANALİTİK YÖNTEMLERİN İSTATİSTİKSEL DEĞERLENDİRİLMESİ
MADEN TETKİK ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HİDROJEOKİMYA LABORATUVA- RINDA BAZI ANALİTİK YÖNTEMLERİN İSTATİSTİKSEL DEĞERLENDİRİLMESİ A Gülay ATAMAN*; Süheyla TUNCER*: Ersin ŞEN*; Muzaffer SÖNMEZ*; Vedat ÖZTÜRK*
Detaylı1. BÖLÜM : ANALİTİK KİMYANIN TEMEL KAVRAMLARI
ANALİTİK KİMYA DERS NOTLARI Yrd.Doç.Dr.. Hüseyin ÇELİKKAN 1. BÖLÜM : ANALİTİK KİMYANIN TEMEL KAVRAMLARI Analitik kimya, bilimin her alanında faydalanılan, maddenin özellikleri hakkında bilgi veren yöntemlerin
DetaylıÇevre Kimyası 1, Örnek Çalışma Soruları
Çevre Kimyası 1, Örnek Çalışma Soruları 1. Çözelti Hazırlama ve ph S.1.1. Bir atıksu arıtma tesisinde ph ayarlamak için çözeltinin her bir litresine 1 ml 0.05N lik H 2 SO ilavesi yapılması gerekmektedir.
DetaylıKANTİTATİF ANALİTİK KİMYA PRATİKLERİ
KANTİTATİF ANALİTİK KİMYA PRATİKLERİ Kantitatif analiz yöntemleri, maddenin miktar tayinlerine dayalı analiz yöntemleridir. Günümüzde miktar tayinine yönelik birçok yöntem bilinmektedir. Pratik çalışmalarda
Detaylı1 1. LABORATUVAR MALZEMELERİ MEMBRAN FİLTRASYON YÖNTEMİ...
İÇİNDEKİLER Sayfa No GİRİŞ... 1 1. LABORATUVAR MALZEMELERİ... 3 2. MEMBRAN FİLTRASYON YÖNTEMİ... 19 2.1. Membran Filtrasyon Yönteminin Temel Prensibi... 19 2.1.1. Besiyeri Seçimi... 19 2.1.2. Sonuçların
Detaylı6.4. Çözünürlük üzerine kompleks oluşumunun etkisi ------------ 6.5. Çözünürlük üzerine hidrolizin etkisi ---------------------------- 6.6.
iii İÇİNDEKİLER 1. GİRİŞ ------------------------------------------------------------------- 2. TANIMLAR ------------------------------------------------------------ 2.1. Atom-gram -------------------------------------------------------
DetaylıALKALİNİTE. 1 ) Hidroksitler 2 ) Karbonatlar 3 ) Bikarbonatlar
ALKALİNİTE Bir suyun alkalinitesi, o suyun asitleri nötralize edebilme kapasitesi olarak tanımlanır. Doğal suların alkalinitesi, zayıf asitlerin tuzlarından ileri gelir. Bunların başında yer alan bikarbonatlar,
DetaylıÇevre Kimyası 1, Örnek Çalışma Soruları
Çevre Kimyası 1, Örnek Çalışma Soruları 1. Çözelti Hazırlama ve ph S.1.1. Bir atıksu arıtma tesisinde ph ayarlamak için çözeltinin her bir litresine 1 ml 0.05N lik H 2 SO ilavesi yapılması gerekmektedir.
DetaylıANALİTİK KİMYA UYGULAMA II GİRİŞ
ANALİTİK KİMYA UYGULAMA II GİRİŞ 14.02.2017 KANTİTATİF ANALİTİK KİMYA PRATİKLERİ Kantitatif analiz yöntemleri, maddenin miktar tayinlerine dayalı analiz yöntemleridir. Günümüzde miktar tayinine yönelik
DetaylıYüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi/ Journal of The Institute of Natural & Applied Sciences 17 (1):6-12, 2012
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi/ Journal of The Institute of Natural & Applied Sciences 17 (1):6-12, 2012 Araştırma Makalesi/Research Article BaCl 2 -Ba(H 2 PO 2 ) 2 -H 2 O Üçlü
DetaylıAnalitik Kimya. (Metalurji ve Malzeme Mühendisliği)
Analitik Kimya (Metalurji ve Malzeme Mühendisliği) 1. Analitik Kimya Maddenin bileşenlerinin belirlenmesi (teşhisi), bileşenlerinin ayrılması veya bileşenlerinin bağıl miktarlarının tayiniyle ilgilenir.
DetaylıASFALTİT VE ASFALTİT KÜLLERİNDE MOLİBDEN, NİKEL, VANADYUM VE TİTAN ELEMENTLERİNİN X IŞINLARI FLORESANS SPEKTROSKOPİSİ İLE TAYİNLERİ
ASFALTİT VE ASFALTİT KÜLLERİNDE MOLİBDEN, NİKEL, VANADYUM VE TİTAN ELEMENTLERİNİN X IŞINLARI FLORESANS SPEKTROSKOPİSİ İLE TAYİNLERİ Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü, Ankara ÖZET. Güneydoğu Anadolu asfaltitleri
DetaylıKÜKÜRT DİOKSİT GAZI İLE ÜLEKSİT TEN BORİK ASİT ÜRETİMİ
KÜKÜRT DİOKSİT GAZI İLE ÜLEKSİT TEN BORİK ASİT ÜRETİMİ İbrahim Hakkı Karakaş a*,mehmet Çopur b, M. Muhtar Kocakerim c, Zeynep Karcıoğlu Karakaş d a Bayburt Üniversitesi, Bayburt Meslek Yüksek Okulu, Bayburt
DetaylıKimyasal analiz : bir örnekteki bileşenleri v bileşenlerin konsantrasyonların bulmak için yapılan işlemi genel adıdır.
Analitik Kimya Kimyanın, maddelerin hangi bileşenlerden ve bileşenlerin hangi oranlarda (bağıl miktarlarda) olduğunu inceleyen dalı Analitik Kimya olarak isimlendirilir. bir ürünün istenen kalitede olup
DetaylıDENEY 4 KUVVETLİ ASİT İLE KUVVETLİ BAZ TİTRASYONU
DENEY 4 KUVVETLİ ASİT İLE KUVVETLİ BAZ TİTRASYONU 4.1. AMAÇ Asit ve baz çözeltilerinin hazırlanması, nötralleşme tepkimelerinin yapılışlarının öğrenilmesi. 4.2.TEORİ Asit ve baz kavramı günlük hayatta
DetaylıANALĐZ ĐÇĐN GEREKLĐ EKĐPMANLAR. Mikro pipet (1000 µl) Ependorf tüpü (1.5 ml) Cam tüp (16X100 mm)
1 GĐRĐŞ Toplam lipid tayininde sülfo-fosfo-vanillin reaksiyonu takip edilmekte olup hızlı güvenilir ve kolay bir yöntem olduğu için tercih edilmiştir. Serum içerisindeki toplam lipid miktarının kantitatif
DetaylıGıdalarda Tuz Analizi
Gıdalarda Tuz Analizi 01. Peynir ve Tereyaında Tuz Analizi 01.01. Yöntemin Prensibi 01.02. Kullanılan Kimyasallar 01.03. Deneyin Yapılıı 01.04. Hesaplamalar 01.05. Kullanılan Malzemeler 02. Et ve Et Ürünlerinde
DetaylıGeciktirilmiş mega proje
Geciktirilmiş mega proje (Beypazarı Doğal Soda Yatağı) Dünyanın ikinci en büyük trona (doğal soda) yatakları Türkiye için önemli bir ekonomik potansiyel... Cahit Helvacı* Doğal soda (trona) madeni, Beypazarı'nda
DetaylıK213 ANALİTİK KİMYA I
K213 ANALİTİK KİMYA I Prof. Dr. Mustafa DEMİR 2008-2009 Eğitim Öğretim yılı Yaz OKULU M.DEMİR(ADU-AYDIN) 01-TEMEL KAVRAMLAR 1 Ders Programı Perşembe : 08.15-12.00 Cuma : 08.15-12.00 M.DEMİR(ADU-AYDIN)
DetaylıÖnemli Bir Endüstriyel Hammaddemiz. TRONA (Doğal Soda) Prof. Dr. Halis ÖLMEZ Ondokuz Mayıs Üniversitesi
Önemli Bir Endüstriyel Hammaddemiz TRONA (Doğal Soda) Prof. Dr. Halis ÖLMEZ Ondokuz Mayıs Üniversitesi 1. GİRİŞ 1.1. Tanım Trona, tabiatta doğal olarak bulunan soda minerallerinden en yaygın olanıdır.
DetaylıBÖLÜM 6 GRAVİMETRİK ANALİZ YÖNTEMLERİ
BÖLÜM 6 GRAVİMETRİK ANALİZ YÖNTEMLERİ Kütle ölçülerek yapılan analizler gravimetrik analizler olarak bilinir. Çöktürme gravimetrisi Çözeltide analizi yapılacak madde bir reaktif ile çöktürülüp elde edilen
DetaylıBAZ KARIŞIMLARININ VOLUMETRİK ANALİZİ
BAZ KARIŞIMLARININ VOLUMETRİK ANALİZİ NaOH-Na2CO3 Tayini Alkali ve toprak alkali metallerin hidroksitleri kuvvetli nem çekici özelliğe sahiptirler. Bu nedenle katı haldeki bu hidroksitlerin dış yüzeyleri
DetaylıİLK ANYONLAR , PO 4. Cl -, SO 4 , CO 3 , NO 3
İLK ANYONLAR Cl -, SO -, CO -, PO -, NO - İLK ANYONLAR Anyonlar negatif yüklü iyonlardır. Kalitatif analitik kimya analizlerine ilk anyonlar olarak adlandırılan Cl -, SO -, CO -, PO -, NO - analizi ile
DetaylıONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ KİMYA MÜH. BÖLÜMÜ KML I LAB. ÜÇLÜ NOKTA SAPTANMASI DENEY FÖYÜ
AMAÇ ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ KİMYA MÜH. BÖLÜMÜ KML I LAB. ÜÇLÜ NOKTA SAPTANMASI DENEY FÖYÜ Çalışmanın amacı üç bileşenli sistemlerin incelenmesi ve bu sistemler için sıvı-sıvı faz diyagramlarının oluşturulmasıdır.
Detaylıİletkenlik, maddenin elektrik akımını iletebilmesinin ölçüsüdür.
İletkenlik, maddenin elektrik akımını iletebilmesinin ölçüsüdür. C= 1/R dir. Yani direncin tersidir. Birimi S.m -1 dir. (Siemens birimi Alman bilim insanı ve mucit Werner von Siemens e ithafen verilmiştir)
DetaylıHYDROTERMAL YÖNTEMİYLE NİKEL FERRİT NANOPARTİKÜLLERİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU
ÖZET HYDROTERMAL YÖNTEMİYLE NİKEL FERRİT NANOPARTİKÜLLERİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU Zeynep KARCIOĞLU KARAKAŞ a,*, Recep BONCUKÇUOĞLU a, İbrahim H. KARAKAŞ b a Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,
Detaylı00213 ANALİTİK KİMYA-I SINAV VE ÇALIŞMA SORULARI
00213 ANALİTİK KİMYA-I SINAV VE ÇALIŞMA SORULARI A) TANIMLAR, KAVRAMLAR ve TEMEL HESAPLAMALAR: 1. Aşağıdaki kavramları birer cümle ile tanımlayınız. Analitik kimya, Sistematik analiz, ph, Tesir değerliği,
DetaylıÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI
ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 6.Endüstriyel Kirlenme Kontrolü - Nötralizasyon Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK Birçok endüstrinin atıksuyu asidik veya bazik olduğundan alıcı ortama veya kimyasal ve/veya
DetaylıBARTIN ÜNİVERSİTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MALZEME LABORATUVARI-I DERSİ OKSİTLİ BAKIR CEVHERİNİN LİÇİ DENEYİ DENEYİN AMACI: Uygun
BARTIN ÜNİVERSİTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MALZEME LABORATUVARI-I DERSİ OKSİTLİ BAKIR CEVHERİNİN LİÇİ DENEYİ DENEYİN AMACI: Uygun bir reaktif kullanarak oksitli bakır cevherindeki bakırı
DetaylıSTOKİYOMETRİ: SABİT ORANLAR YASASI
STOKİYOMETRİ: SABİT ORANLAR YASASI AMAÇ Bu deneyin amacı sabit oranlar yasasını kanıtlamak ve öğrencilere tartma analizlerinde ve hata hesaplamalarında deneyim kazandırmaktır. TEORİ Stokiyometri, bir bileşiğin
DetaylıErciyes Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü Gıda Analizleri ve Teknolojisi Laboratuvar Föyü Sayfa 1
1. Genel Bilgiler 100 g örnekte bulunan serbest asitleri nötrleştirmek için harcanan ayarlı baz (sodyum hidroksit veya potasyum hidroksit) çözeltisinin hacminin bulunmasıdır. 2. Asitlik Cinsi Örneklerin
DetaylıEK 1 TABLO 1 ZEHİRLİLİK SEYRELME FAKTÖRÜ (ZSF) TAYİNİ
EK 1 TABLO 1 ZEHİRLİLİK SEYRELME FAKTÖRÜ (ZSF) TAYİNİ Atıksu muhtevası, balığın yüzgeçlerine yapışarak solunum epitellerinin şişmesine ve parçalanmasına neden olur ve bu şekilde balıklara zarar verir.
DetaylıADANA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ MADEN VE CEVHER HAZIRLAMA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KİMYASAL ANALİZ LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU
ADANA BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ MADEN VE CEVHER HAZIRLAMA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KİMYASAL ANALİZ LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU 1 CİHAZLAR Laboratuvar Etüvü (Memmert)... 3 Desikatör... 3 Analitik Terazi
DetaylıALKALİNİTE TAYİNİ 30 4.9 8.3 150 4.6 8.3 500 4.3 8.3. fosfat ve silikatlar 4.5 8.3. Rutin analizler 4.5 8.3. kompleks sistem 4.5 8.
ALKALİNİTE TAYİNİ YÖNTEMİN ESASI VE PRENSİPLERİ Örnekte bulunan hidroksil iyonları, standart asitlerin ilavesi ile çözünebilir maddelerin hidrolizi ve ayrılmasının sonucunda reaksiyona girerler. Alkalinite
DetaylıÇÖZÜNMÜŞ OKSİJEN TAYİNİ
ÇEVRE KİMYASI LABORATUVARI ÇÖZÜNMÜŞ OKSİJEN TAYİNİ 1. GENEL BİLGİLER Doğal sular ve atıksulardaki çözünmüş oksijen (ÇO) seviyeleri su ortamındaki fiziksel, kimyasal ve biyokimyasal aktivitelere bağımlıdır.
DetaylıProses Entegrasyonunun Önemi IĢığında Yeni Üretimler: Zeolit A ve Tozklor
Proses Entegrasyonunun Önemi IĢığında Yeni Üretimler: Zeolit A ve Tozklor Muhammed Seğmen, Mustafa H. Uğur, ve Prof.Dr. İ. Ersan Kalafatoğlu KORUMA KLOR ALKALĠ SANAYĠ VE TĠCARET ANONĠM ġġrketġ ARGE MERKEZĠ
DetaylıTOPRAKTA PH TAYİNİ YETERLİLİK TESTİ RAPORU TÜBİTAK ULUSAL METROLOJİ ENSTİTÜSÜ REFERANS MALZEMELERI LABORATUVARI. Rapor No: KAR-G3RM-400.2014.
TOPRAKTA PH TAYİNİ YETERLİLİK TESTİ RAPORU TÜBİTAK ULUSAL METROLOJİ ENSTİTÜSÜ REFERANS MALZEMELERI LABORATUVARI Rapor No: KAR-G3RM-400.2014.02 Koordinatör: Dr. Fatma AKÇADAĞ 24 Aralık 2014 Gebze/KOCAELİ
DetaylıÇÖKTÜRME TİTRASYONLARI (Çöktürmeye Dayanan Volumetrik Analizler)
ÇÖKTÜRME TİTRASYONLARI (Çöktürmeye Dayanan Volumetrik Analizler) Prof. Dr. Mustafa DEMİR http://web.adu.edu.tr/akademik/mdemir/ M.DEMİR(ADU) 2009-15-ÇÖKTÜRME TİTRASYONLARI 1 Çöktürme ile, gravimetrik analizlerin
Detaylıİleri Analitik Kimya (CEAC 504) Ders Detayları
İleri Analitik Kimya (CEAC 504) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS İleri Analitik Kimya CEAC 504 Güz 3 0 0 3 7.5 Ön Koşul Ders(ler)i CEAC 201
DetaylıAnalitik Kimya (CEAC 201) Ders Detayları
Analitik Kimya (CEAC 201) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Analitik Kimya CEAC 201 Güz 3 2 0 4 7 Ön Koşul Ders(ler)i CEAC 104 Dersin Dili Dersin
DetaylıKİMYASAL DENGE. AMAÇ Bu deneyin amacı öğrencilerin reaksiyon denge sabitini,k, deneysel olarak bulmalarıdır.
KİMYASAL DENGE AMAÇ Bu deneyin amacı öğrencilerin reaksiyon denge sabitini,k, deneysel olarak bulmalarıdır. TEORİ Bir kimyasal tepkimenin yönü bazı reaksiyonlar için tek bazıları için ise çift yönlüdür.
Detaylıİ Ç İ NDEKİ LER. Çevre Mühendisliği ve Bilimi İçin Kimyanın Temel Kavramları 1. Fiziksel Kimya ile İlgili Temel Kavramlar 52.
İ Ç İ NDEKİ LER Ön Söz xiii K I S I M 1 Çevre Mühendisliği ve Bilimi İçin Kimyanın Temel Kavramları 1 BÖLÜM 1 Giriş 3 1.1 Su 4 1.2 Atık Sular ve Su Kirliliği Kontrolü 5 1.3 Endüstriyel ve Tehlikeli Atıklar
DetaylıBu çalışmada, Su tutucu özelliği olmayan polistirene boraks ilavesi ile su tutma kapasitesinin kazanıp-kazanmadığının araştırılması amaçlanmıştır.
Boraks Katkılı Polistirenin Su Tutma Özelliğinin Araştırılması Osman Serindağ, Ahmet Karadağ, Hasan Özyıldırım, İsmail Özdemir Projenin Amacı Genel Bilgiler Materyal ve Metot Bulgular ve Tartışma Öneriler
DetaylıKaynak : Tutku yayınları Ders Kitabı
Kaynak : Tutku yayınları 2016-2017 Ders Kitabı c Kimya sanayisi, modern dünyadaki endüstriyel üretimin temel bileşenlerinden biridir. Üretiminde girdi olarak kimya sanayi ürünü kullanılmayan ürün miktarı
DetaylıPROJENİN AMACI. İÇEÇEKLERİN ph DEĞERLERİNİN ÖLÇÜLÜP MİDENİN ph DERECESİ KARŞILAŞTIRILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ
PROJENİN AMACI İÇEÇEKLERİN ph DEĞERLERİNİN ÖLÇÜLÜP MİDENİN ph DERECESİ KARŞILAŞTIRILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ Bir toplumun içecek kültürü, yaşam şekliyle yakından ilgilidir. Yaşam şeklinin değişmesi, içecek
DetaylıKİMYA LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU
KİMYA LABORATUVARI CİHAZ KATALOĞU 1 Adana Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Biyomühendislik Bölümü CİHAZLAR: Analitik Terazi(RADWAG AS220 C/2) 3 Analitik Terazi (Denver Instrument).4 Atomic Absorption Spectrometer
DetaylıKOLEMANİT FLOTASYON KONSANTRELERİNİN BRİKETLEME YOLUYLE AGLOMERASYONU. M.Hayri ERTEN. Orta Doğu Teknik Üniversitesi
KOLEMANİT FLOTASYON KONSANTRELERİNİN BRİKETLEME YOLUYLE AGLOMERASYONU M.Hayri ERTEN Orta Doğu Teknik Üniversitesi ÖZET. Flotasyondan elde edilen kolemanit konsantrelerinin kurutma veya kalsinasyon gibi
DetaylıPAGEV - PAGDER. Dünya Toplam PP İthalatı
1 DÜNYA ve TÜRKİYE POLİPROPİLEN ( PP ) DIŞ TİCARET ANALİZİ Barbaros Demirci ( Genel Müdür ) Neslihan Ergün ( Teknik Uzman Kimya Müh. ) PAGEV - PAGDER DÜNYA TOPLAM PP İTHALATI : Dünya toplam PP ithalatı
DetaylıUYGULAMA NOTU. HPLC ile Gıda Ürünlerinde Fenolik Bileşen Analizi. Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografi HAZIRLAYAN
UYGULAMA NOTU Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografi L018 HPLC ile Gıda Ürünlerinde Fenolik Bileşen Analizi HAZIRLAYAN Uzm. Kim. Ozan Halisçelik ve Kim. Ömer H. Turmuş Ant Teknik Cihazlar Ltd. Şti. KONU:
DetaylıA- LABORATUAR MALZEMELERİ
1- Cam Aktarma ve Ölçüm Kapları: DENEY 1 A- LABORATUAR MALZEMELERİ 2- Porselen Malzemeler 3- Metal Malzemeler B- KARIŞIMLAR - BİLEŞİKLER Nitel Gözlemler, Faz Ayırımları, Isısal Bozunma AMAÇ: Karışım ve
DetaylıAkreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı
Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Deney Laboratuvarının Adres : Davutpaşa Kampüsü Esenler 34210 İSTANBUL / TÜRKİYE Akreditasyon No: Tel Faks E-Posta Website : 0212 383 45 51 : 0212 383 45 57 : kimfkl@yildiz.edu.tr
DetaylıSodyum Hipoklorit Çözeltilerinde Aktif Klor Derişimini Etkileyen Faktörler ve Biyosidal Analizlerindeki Önemi
Sodyum Hipoklorit Çözeltilerinde Aktif Klor Derişimini Etkileyen Faktörler ve Biyosidal Analizlerindeki Önemi Umut ŞAHAR Ege Üniversitesi EgeMikal Çevre Sağlığı Birimi 19.03.2014 Ulusal Biyosidal Kongresi
DetaylıKIM607 GENEL KİMYA DERSİ TİTRASYON DENEY FÖYÜ
SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ KIM607 GENEL KİMYA DERSİ TİTRASYON DENEY FÖYÜ Hazırlayan: Doç. Dr. Mehmet GÖNEN ISPARTA, 2018 LABORATUVAR ÇALIŞMASINDA GÜVENLİK KURALLARI
Detaylıİşletmesinde Toz Problemi TKİ. OAL. TKİ Maden Müh.
TKİ. OAL. İşletmesinde Toz Problemi TKİ Maden Müh. 1) Giriş Henüz, Türkiye'de kömür ve metal ocaklarında teneffüs edilebilir toz kontrolü yapılmamaktadır. Bu alandaki çalışmaların önemi gün geçtikçe daha
DetaylıT.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI SÜREKLİ KARIŞTIRMALI REAKTÖR DENEYİ 2012 KONYA İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER... ii SİMGELER VE
DetaylıTÜRKİYEDE KİMYA ENDÜSTRİSİ
ALİ UZUN FEN BİLİMLERİ ÖĞRETMENİ TÜRKİYEDE KİMYA ENDÜSTRİSİ Yaşadığınız ortamı incelediğinizde kullandığınız pek çok malzemenin kimya endüstrisi sayesinde üretildiğini görürsünüz. Duvarlarda, kapılarda
DetaylıMADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 0321 CEVHER HAZIRLAMA LAB. I SERBESTLEŞME TANE BOYU SAPTANMASI DENEYİ
MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 0321 CEVHER HAZIRLAMA LAB. I SERBESTLEŞME TANE BOYU SAPTANMASI DENEYİ 1. AMAÇ Zenginleştirme işlem(ler)inin seçimine ışık tutacak biçimde bir cevherdeki değerli ve değersiz minerallerin
DetaylıÇÖZÜNÜRLÜĞE ETKİ EDEN FAKTÖRLER
ÇÖZÜNÜRLÜĞE ETKİ EDEN FAKTÖRLER 1- SICAKLIK 2- ORTAK İYON ETKİSİ 3- ÇÖZÜCÜ ÇÖZÜNEN CİNSİ 4- BASINCIN ETKİSİ 1- SICAKLIK ETKİSİ Sıcaklık etkisi Le Chatelier prensibine bağlı olarak yorumlanır. ENDOTERMİK
DetaylıALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ
ALETLİ ANALİZ YÖNTEMLERİ Analiz Çeşitleri ve Temel Kavramlar Yrd. Doç. Dr. Gökçe MEREY Analiz Nitel (Kalitatif) Analiz: Bir örnekte hangi bileşen ve/veya bileşenlerin (atom, iyon, molekül) olduğunun tayinine
DetaylıDoğal Kaynaklardan Sodyum Karbonat üretimi Yöntemleri
MADENCİLİK MART March 1987 Cilt Volume XXVI Sayı 1 No Doğal Kaynaklardan Sodyum Karbonat üretimi Yöntemleri Methods of Production of Sodium Carbonate from Matural Sources Salih AKBOĞAO İsmail GİRGİN(**)
DetaylıKİMYASAL ANALİZ KALİTATİF ANALİZ (NİTEL) (NİCEL) KANTİTATİF ANALİZ
KİMYASAL ANALİZ KALİTATİF ANALİZ (NİTEL) KANTİTATİF ANALİZ (NİCEL) KANTİTATİF ANALİZ Bir numunedeki element veya bileşiğin bağıl miktarını belirlemek için yapılan analizlere denir. 1 ANALİTİK ANALİTİK
DetaylıX-IŞINLARI KIRINIM CİHAZI (XRD) ve KIRINIM YASASI SİNEM ÖZMEN HAKTAN TİMOÇİN
X-IŞINLARI KIRINIM CİHAZI (XRD) ve KIRINIM YASASI SİNEM ÖZMEN HAKTAN TİMOÇİN 2012 İÇERİK X-IŞINI KIRINIM CİHAZI (XRD) X-RAY DİFFRACTİON XRD CİHAZI NEDİR? XRD CİHAZININ OPTİK MEKANİZMASI XRD CİHAZINDA ÖRNEK
DetaylıX-RAY TEKNİĞİ İLE FELDİSPATLARIN STRÜKTÜREL DURUMLARININ TAYİNİ
X-RAY TEKNİĞİ İLE FELDİSPATLARIN STRÜKTÜREL DURUMLARININ TAYİNİ Tuncay KİNEŞ Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü, Ankara ÖZET. Elazığ'ın takriben 50 km kuzeybatısındaki Keban masifi, Torid orojenik kuşağın
DetaylıYöntem Titrant Belirteç Dönüm Noktası Fiziksel / Kimyasal
1. 1,585 g lık bir deterjan numunesi 100 ml saf suda çözülüyor. Bu numunenin 25 ml si erlene alınıp Mohr metoduyla titre edildiğinde 0,1050 M standart AgNO 3 çözeltisinden 9,40 ml harcanıyor. Numunedeki
Detaylı( PİRUVİK ASİT + SU + ALKOL ) ÜÇLÜ SIVI-SIVI SİSTEMLERİNİN DAĞILIM DENGESİNİN İNCELENMESİ
TOA17 ( PİRUVİK ASİT + SU + ALKOL ) ÜÇLÜ SIVI-SIVI SİSTEMLERİNİN DAĞILIM DENGESİNİN İNCELENMESİ B. Başlıoğlu, A. Şenol İstanbul Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, 34320, Avcılar
DetaylıBölüm 3 - Kristal Yapılar
Bölüm 3 - Kristal Yapılar Katı malzemeler, atomların veya iyonların oluşturdukları düzene göre sınıflandırılır. Kristal malzemede uzun-aralıkta atomsal ölçekte tekrarlayan bir düzen mevcuttur. Katılaşma
DetaylıProf. Dr. Sait GEZGİN, Uzman Nesim DURSUN. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Böl., Konya. *sgezgin@selcuk.edu.
Toprağa Farklı Şekil ve Miktarlarda Uygulanan TKİ-Hümas ın Toprak Reaksiyonu ve luluğuna Etkisi, Bu Etkisinin Diğer Bazı Humik asit Kaynakları ile Karşılaştırılması Prof. Dr. Sait GEZGİN, Uzman Nesim DURSUN
DetaylıBeton Melike Sucu ZEMİN BETONLARINDA KALSİYUM ALÜMİNAT ÇİMENTOSU KULLANIMI. Nisan, 17
Beton 2017 Melike Sucu ZEMİN BETONLARINDA KALSİYUM ALÜMİNAT ÇİMENTOSU KULLANIMI Nisan, 17 İçerik NEDEN KAÇ KAÇ MİKROYAPI VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ KAÇ HİDRATASYONU ATAKLARA KARŞI DAYANIM KİMYASAL ATAKLAR
DetaylıNaCl BaCl 2 H 2 O üçlü su-tuz sisteminin +50 o C de incelenmesi. Investigation of the NaCl BaCl 2 H 2 O water-salt ternary system at +50 o C
DUFED, 2(1), 36-40, 2013 Özet NaCl BaCl 2 H 2 O üçlü su-tuz sisteminin +50 o C de incelenmesi Hasan Erge a, Vedat Adıgüzel b, Arzu Yenigün a, Vedat Tavflan a, Ali Rıza Kul a, hsan Alacabey c* a Yüzüncü
DetaylıKAYSERİ İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI
KAYSERİ İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI Kayseri ili, Orta Anadolu Bölgesinde gelişmiş sanayisi ile önemli bir yöremizdir. Genel Müdürlüğümüzün il ve yakın çevresinde yaptığı çalışmalar sonucunda çok sayıda
DetaylıÇİMENTO BASMA DAYANIMI TAHMİNİ İÇİN YAPAY SİNİR AĞI MODELİ
ÇİMENTO BASMA DAYANIMI TAHMİNİ İÇİN YAPAY SİNİR AĞI MODELİ Ezgi Özkara a, Hatice Yanıkoğlu a, Mehmet Yüceer a, * a* İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü, Malatya, 44280 myuceer@inonu.edu.tr
DetaylıYöntemin Geçerliliği (Validasyon)
VALİDASYON Prof. Dr. A. Olcay Sağırlı Yöntemin Geçerliliği (Validasyon) Geçerlilik, (Validasyon) cihazın, metodun veya ölçüm prosedürünün belirlenen amaçlara uygunluğunun objektif olarak test edilerek
DetaylıSürekli Karıştırmalı Tank Reaktör (CSTR)
Sürekli Karıştırmalı Tank Reaktör (CSTR) Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1 1. Amaç Sürekli karıştırmalı tank reaktörde gerçekleşen tepkimeye ilişkin hız sabitinin bulunmasıdır.
DetaylıKRĐSTAL YAPININ BELĐRLENMESĐ BAHAR 2011
KRĐSTAL YAPININ BELĐRLENMESĐ BAHAR 2011 NUMUNE HAZIRLAMA 3. Toz numune hazırlama: Toz, numune tutucu levhaya yerleştirilirken örnek çeperlerinin de çok düzgün olması gerekir. Çünkü analizler sırasında
DetaylıÇÖZELTİ/MİX HAZIRLAMA ZENGİNLEŞTİRME (SPIKE) YAPMA
T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI ULUSAL GIDA REFERANS LABORATUVARI EĞİTİM NOTU ÇÖZELTİ/MİX HAZIRLAMA ZENGİNLEŞTİRME (SPIKE) YAPMA Hazırlayan: Dr.Özge ÇETİNKAYA AÇAR T.C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK
DetaylıDENEY 6. CH 3 COO - + Na + + H 2 O ve
DENEY 6 İLETKENLİK TİTRASYONU İLE KUVVETLİ VE ZAYIF ASİTLERİN ANALİZİ Deneyin Yapılışı: Deney için sırasıyla,5 N HCl;,1 N Asetik asit ve ikisinin de bilinmeyen miktarlarda bulunduğu karışımı,1 N NaOH ile
DetaylıKALSİYUM, MAGNEZYUM VE SERTLİK TAYİNİ
KALSİYUM, MAGNEZYUM VE SERTLİK TAYİNİ Bir suyun sertliği içindeki başlıca çözünmüş kalsiyum veya magnezyum tuzlarından ileri gelip, suyun sabunu çökeltme kapasitesidir. Sabun, suda özellikle her zaman
Detaylıözet rejenere edilerek tekrar kullanılmaktadır (1). Denizli cevherleri için, bu metodun diğer metodlara karşı üstünlüğü şu noktalarda olmaktadır:
OKSİDE BAKIR CEVHERLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UTKU SADIK* özet Asit yiyici karbonatlar ihtiva eden Denizli bölgesi bakır cevherine amonyak liçing metodu uygulanmış ve lâboratuvar çapta bazı optimum şartlara
DetaylıToprakta Kireç Tayini
Toprakta Kireç Tayini Toprakta kireç tayininde genellikle kalsimetre düzeneği kullanılır ve % kireç miktarı CaCO 3 cinsinden ifade edilir. Elde edilen veriler doğrultusunda toprakların kireç içeriğine
DetaylıİYON TEPKİMELERİ. Prof. Dr. Mustafa DEMİR. (Kimyasal tepkimelerin eşitlenmesi) 03-İYON TEPKİMELERİ-KİMYASAL TEPKİMELERİN EŞİTLENMESİ 1 M.
İYN TEPKİMELERİ (Kimyasal tepkimelerin eşitlenmesi) Prof. Dr. Mustafa DEMİR 0İYN TEPKİMELERİKİMYASAL TEPKİMELERİN EŞİTLENMESİ 1 Bir kimyasal madde ısı, elektrik veya çözücü gibi çeşitli fiziksel veya kimyasal
Detaylı1.10.2015. Kömür ve Doğalgaz. Öğr. Gör. Onur BATTAL
Kömür ve Doğalgaz Öğr. Gör. Onur BATTAL 1 2 Kömür yanabilen sedimanter organik bir kayadır. Kömür başlıca karbon, hidrojen ve oksijen gibi elementlerin bileşiminden oluşmuş, diğer kaya tabakalarının arasında
DetaylıKuvvetli Asit ve Kuvvetli Baz Titrasyonları
Kuvvetli Asit ve Kuvvetli Baz Titrasyonları Prof. Dr. Mustafa DEMİR http://web.adu.edu.tr/akademik/mdemir/ M.DEMİR(ADU) 2009-06-KUVVETLİ ASİT VE BAZ TİTRASYONLARI 1 Sulu çözeltilerde [H 3 O ] kaynağı 1)
DetaylıYeraltı Kömür Madenlerinde Metan Drenajı. Mert DURŞEN İSG Uzman Yardımcısı Maden Mühendisi 1
Yeraltı Kömür Madenlerinde Metan Drenajı Mert DURŞEN İSG Uzman Yardımcısı Maden Mühendisi 1 İÇERİK Metan gazının oluşumu ve özellikleri Grizunun tanımı ve havalandırma ilişkisi Metan drenajı ve yöntemleri
Detaylı2013-2014 ÖĞRETİM YILI LABORATUVAR DERSLERİ BAŞLAMA, BİTİŞ VE SINAV TARİHLERİ
AÇIKÖĞRETİM FAKÜLTESİ UZAKTAN EĞİTİM ÖNLİSANS PROGRAMLARI 2013-2014 ÖĞRETİM YILI LABORATUVAR DERSLERİ KAYIT DUYURUSU ÖNEMLİ UYARILAR LABORATUVAR DERSLERİNE KAYIT İŞLEMLERİ 05-09 MAYIS 2014 TARİHLERİ ARASINDA
DetaylıDÜŞÜK SICAKLIKTA BERRAK ÇÖZELTİLERDEN MFI TİPİ TOZ ZEOLİT SENTEZİ
DÜŞÜK SICAKLIKTA BERRAK ÇÖZELTİLERDEN MFI TİPİ TOZ ZEOLİT SENTEZİ P. Zeynep ÇULFAZ, Eser DİNÇER, Halil KALIPÇILAR, Ali ÇULFAZ ODTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü 6531 ANKARA ÖZ Bu çalışmada berrak başlangıç
DetaylıFZM 220. Malzeme Bilimine Giriş
FZM 220 Yapı Karakterizasyon Özellikler İşleme Performans Prof. Dr. İlker DİNÇER Fakültesi, Fizik Mühendisliği Bölümü 1 Ders Hakkında FZM 220 Dersinin Amacı Bu dersin amacı, fizik mühendisliği öğrencilerine,
DetaylıAkreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı
Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Deney Laboratuvarı Adresi : A.O.S.B. 10006 Sokak. No:12- Çiğli 35620 İZMİR/TÜRKİYE Tel : 0 232 376 78 38 Faks : 0 232 376 78 39 E-Posta : OFT-DL-Laboratory@opetfuchs.com.tr
DetaylıHidrojeokimya, 2/12. Hidrojeokimyasal çalışmalar Yerinde Ölçüm, Örnekleme, Analiz ve Değerlendirme aşamalarından oluşur.
Hidrojeokimya, 2/12 Hidrojeokimyasal çalışmalar Yerinde Ölçüm, Örnekleme, Analiz ve Değerlendirme aşamalarından oluşur. Yerinde ölçüm, örnekleme, analiz Yüzey ve yeraltısuları farklı oranlarda çözünmüş
DetaylıELEKTROKİMYA Elektrokimya: Elektrokimyasal hücre
ELEKTROKİMYA Elektrokimya: Maddenin elektrik enerjisiyle etkileşmesi ve sonucunda meydana gelen kimyasal dönüşümler ile fiziksel değişiklikleri ve kimyasal enerjinin elektrik enerjisine çevrilmesini inceleyen
DetaylıDers 9: Kitle Ortalaması ve Varyansı için Tahmin
Ders 9: Kitle Ortalaması ve Varyansı için Tahmin Kitle ve Örneklem Örneklem Dağılımı Nokta Tahmini Tahmin Edicilerin Özellikleri Kitle ortalaması için Aralık Tahmini Kitle Standart Sapması için Aralık
DetaylıFEN ve TEKNOLOJİ / ASİT VE BAZLAR GÜNLÜK YAŞAMDA ASİT VE BAZLAR
GÜNLÜK YAŞAMDA ASİT VE BAZLAR 1 Yüzyıllardır doğayı ve doğadan elde edilebilecek maddeleri keşfetme arzusu içinde olan insanoğlu 1400'lü yıllarda o güne kadar bilinmeyen bir asidi, yani HCl (hidrojen klorür,
DetaylıÜçlü Sistemler - 1 Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi
Üçlü Sistemler - 1 Çimento Araştırma ve Uygulama Merkezi Günümüzde yapı kimyasalları sektöründe doğan farklı ihtiyaçlar için (yüksek sıcaklık, erken mukavemet, hızlı priz, çatlaksız yapı) farklı çözümler
DetaylıBolomey formülünün gelişmiş şekli; hava boşluğunun dayanıma etkisini vurgulamak
BETON Bolomey formülünün gelişmiş şekli; hava boşluğunun dayanıma etkisini vurgulamak açısından ilginçtir. Bu formülde dayanımı etkileyen en önemli faktör çimento hamuru içindeki çimento miktarıdır.
DetaylıAkreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/10) Akreditasyon Kapsamı
Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/10) Deney Laboratuvarı Adresi : Adnan Menderes Mah. Aydın Blv. No:43 09010 AYDIN / TÜRKİYE Tel : 0 256 211 24 04 Faks : 0 256 211 22 04 E-Posta : megagidalab@gmail.com
DetaylıDENEY FİYAT LİSTESİ. MDN.KMY.0001 Kimyasal analiz boyutuna numune hazırlama ( 100 mikron)
BİRİM: LAB.: DENEY FİYAT LİSTESİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KMY Kimya DENEY KODU DENEY ADI BİRİM FİYAT MDN.KMY.0001 Kimyasal analiz boyutuna numune hazırlama ( 100 mikron) 0,00 MDN.KMY.0002 Kimyasal analiz
DetaylıZONGULDAK İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI
ZONGULDAK İLİ MADEN VE ENERJİ KAYNAKLARI ildir. Zonguldak ili, Batı Karadeniz Bölgesi nde, Karadeniz e batı ve kuzeyden kıyısı olan bir Genel Müdürlüğümüzün il ve yakın çevresinde gerek metalik madenlere
DetaylıKLOR (Cl2) ANALİZ YÖNTEMİ
S a y f a 1 KLOR (Cl2) ANALİZ YÖNTEMİ YÖNTEMİN ESASI VE PRENSİBİ Klor, ph 8 de veya daha düşük bir ph da potasyum iyodür çözeltisinden iyotu serbest bırakacaktır. Serbest iyot, indikatör olarak nişasta
DetaylıBAZI MEYVE VE SEBZELERDE C VİTAMİNİ TAYİNİ
Tübitak Eğitimde Bilim Danışmanlığı Projesi Kayseri deki Fen ve Teknoloji Öğretmenleri Bilim Danışmanlığı ve Eğitimi Yönünden Destekleme Çalıştayı 14-20 Haziran 2008 BAZI MEYVE VE SEBZELERDE C VİTAMİNİ
DetaylıGenel Kimya 101-Lab (4.Hafta) Asit Baz Teorisi Suyun İyonlaşması ve ph Asit Baz İndikatörleri Asit Baz Titrasyonu Deneysel Kısım
Genel Kimya 101-Lab (4.Hafta) Asit Baz Teorisi Suyun İyonlaşması ve ph Asit Baz İndikatörleri Asit Baz Titrasyonu Deneysel Kısım Asit Baz Teorisi Arrhenius Teorisi: Sulu çözeltlerine OH - iyonu bırakan
DetaylıHidrojeokimya, 3/12. Hidrojeokimyasal çalışmalar Yerinde Ölçüm, Örnekleme, Analiz ve Değerlendirme aşamalarından oluşur.
Hidrojeokimya, 3/12 Hidrojeokimyasal çalışmalar Yerinde Ölçüm, Örnekleme, Analiz ve Değerlendirme aşamalarından oluşur. Analiz sonuçlarının kontrolu Elektro-nötralite (EN, %) Özgül Elektriksel İletkenlik
Detaylı