Suskun. Bir yazardan þu sorunun yanýtýný beklerler: Yazdýklarýnýz ne kadar sizsiniz? Bu soruyu. S i b e l K. T ü r k e r

Transkript

1 S i b e l K. T ü r k e r Suskun Bir Çocuk Bir yazardan þu sorunun yanýtýný beklerler: Yazdýklarýnýz ne kadar sizsiniz? Bu soruyu cevaplamak sanýldýðý kadar kolay deðildir. Üstelik yazardan bir dürüstük ve itiraf mý yoksa yeni bir oyun mu istedikleri de pek belli olmaz. Hepsi benim deseniz gereksiz bir üstlenme ve yük, hiçbiri ben deðilim deseniz korkakça bir kaçýþ olur adý. Bu soruyla çokça karþýlaþtým, soruyu anlamlý bulmadým. Üzeri benlikle örtülü olan hiçbir þey masum olamaz çünkü. Benlik, yani kurduðumuz ve bütünlüklü sandýðýmýz o yapý masum deðildir. Ancak þimdi bu soruya verilecek en güzel yanýtýn bir hikâye yazmak olduðunu düþünüyorum. Apaçýk, gizi olmayan bir hikâye. Otlarýn, aðaçlarýn, bulutlarýn arkasýna saklanmadan, çünkü çocukluk saklanýr. Çocukluðun þimdi bedenimizde kalan izleri, hep utanýlmayacak ve gösterilebilecek olanlardýr. Çiçek aþýsý gibi bizi suçlu kýlmayacak türden izler. Kepçe kulaklarýn, çektirilen ilk vesikalýk fotoðrafta ispata gerek kalmadan ay gibi ortada oluþuyla içine düþülen sýzý unutulmuþtur. Diþ teli tam üç yýl boyunca gülümsememizi metal, dikenli bir ýþýltýyla taçlandýrýrken þimdiki gülüþümüz o utancý kaplamýþ, esnemiþ, derinleþmiþtir. Ýlk bilinememiþ matematik sorusu basit denklemini bir burgaç gibi içimizde döndürürken, artýk bildiði þeyler çoðalmýþ olan halimizle buna katlanabiliriz, dahasý unutmak, hayat tehdidini üzerimizden çektiðinde epey kolaydýr. Çocukluk, azaplarýn çok geride kalmasý ve tekrar edilemeyeceðine olan güvenle arsýzca geride býrakýlmýþtýr. Terk eder ve öykümüzü kurarýz. Þimdiki halimizle, kendine güvenen, kusurlarý ortadan kalkmýþ halimizle anlatýrýz onu. Ýnandýrabiliriz, çocukluk ýþýldar; çocukluk yaramaz ama sevimlidir, haylaz ama zekidir, söz dinlemeyiþinde mutlak bir deha parýldar. Þimdiki mükemmel biz asýl anlatýyý ustaca örtmüþ bir kum 28 ÝMGE ÖYKÜLER YIL 1, SAYI 4, AÐUSTOS-EYLÜL 2005

2 SUSKUN BÝR ÇOCUK tepeciðinin ikiyüzlülüðünden gocunmadan, kendimize söz katmanlarý ediniriz. Yalan hikâyemizle geçmiþimize daha çok yabancýlaþýrýz aslýnda, ama bu katlanmayý kolaylaþtýrýr. Ben bir tabut kadar dar, hikâye bir evren kadar geniþse baþka ne yapabiliriz? Ýnsana dili baðýþlayan güçlere þükürler olsun. Söz olmadan, yalan kurmadan bir hiçiz biz. Bir yazar, kimilerinin deyimiyle bir kadýn yazar olarak büsbütün aptal, büsbütün suskun, büsbütün durgun çocuk Feryal'i, çocukluðumun Feryal'ini nasýl anlatmalýyým sizlere? Göðüslerimin ve cinsel organýmýn yazýmla hiçbir ilgisi ve ona bir hayrý yok yok olmasýna ya, benden bugün beklenen ve kimilerinin fotoðraflarýmda ve yazdýklarýmda bulduðu, bulduðuna sevindiði, yaþamýn altýn oranýna denk getirerek içini ferahlattýðý güzellik ve aklý hýrpalamadan, örselemeden üstelik olabildiðince dürüst kalmaya çalýþarak bunu nasýl yapmalýyým? Bütün uzlaþmazlýklarý, bütün ikilikleri varlýðýnda bütünlemiþ görünen ben, kalemin ucunda parçalanýyorum. Kalem deþen bir nesnedir. Býçaktan da haindir, kelimeler cümleleri oluþturduðunda rahatlamak bir yazarýn aldanýþýdýr aslýnda. Cümleler güvenilmezdir. Paragraflar ise hepten çöpe atýlasý þeylerdir. Söküp birleþtiririz, takar çýkarýr, ekler sileriz ve bu çýlgýnca edim asla bitmez. Bir yazar gerçeklerden deðil, yazdýklarýndan dolayý yorgundur. Üstelik okumak da bütünlüklü bir eylem deðildir. Kadýn ve erkek diye ikiye ayrýlýr, genç ve yaþlý diye ikiye ayrýlýr, vasat ve zeki diye ikiye ayrýlýr, bilgili ve az bilgili diye ikiye ayrýlýr, Türk ve Yunan, yerel ve evrensel, maddi ve manevi, beyaz ve siyah Sonuçta her þey parçalanýr. Bunak büyük amcanýn sessizlikle, gölgelerle aðýrlaþmýþ karanlýk evine her gidiþimizde içimi bir korku kaplar, annemin koluna asýlýrdým. Oysa annemin kolu vefasýzdý ve büyük amcaya ve cicianneye doðru bugün hâlâ anlamadýðým bir coþkuyla atýlarak beni yalnýz býrakýrdý. Annem elleri baþa koyar, yanaklarý iþtahla öperdi, ama onun yanaklarý öpülmezdi. Bunu fark etmemesini, buna kýzmamasýný anlamazdým. Annemin yanaklarý kirli mi diye bakardým yüzüne. O da öpmesin diye geçirirdim içimden, neden öyle þapýrdatarak yapýþýyor ki? Öfke duyardým ona ve tarifsiz bir endiþeyle salonun ortasýnda kalakalýrdým. Büyük amca her defasýnda karýsýna dönerek: Kim bunlar? diye sorardý. Annem atýlýrdý: Amca ben yeðenin Safiye. Kardeþin Ahmet'in kýzý. Tanýmadýn mý? Annem gülerdi, cicianne açýklama zahmetine giriþmediði için memnun, oturun iþareti yapardý gerinerek. Amca hâlâ boþ boþ bakardý yüzümüze, annem kolumdan çeker yanýna oturturdu beni. Bunak ihtiyara gocunmazdý annem, ama onun bu sorusu içimde her zaman þu soruyu doðururdu: Kimiz biz? Bu eve neden bu kadar sýk geliyoruz? Cicianne yüzüme bile bakmazdý, hatýrýmý sormazdý. Deðersiz bir yeðenin deðersiz yavrusu olmak içimi acýtýrdý. En kötüsü annemin orada, ben yokmuþum gibi davranmasýydý. Kucaðýna almaz, saçýmý okþamaz, beni unutur cicianneyle sohbete dalardý. Nasýl olalým yenge? Yok yenge ayný. Maaþ az Bir evimiz olaydý Rahmetli çekip gitmeyeydi Eee, ne ÝMGE ÖYKÜLER YIL 1, SAYI 4, AÐUSTOS-EYLÜL

3 SÝBEL K. TÜRKER yapacaksýn? diye bilmiþ bilmiþ konuþurdu cicianne. Kocan bir þoför parçasýydý. Ne olacak? Halbuki annemin dediðine göre, büyükbaba da zengin evlerde, konaklarda þoförlük yapmýþ yýllarca, cicianne de aþçýlýk. Öyle tanýþýp evlenmiþler. Annem bu bilgiyi unutmuþ olacak ki, susardý. Büyük salondaki eþyalar yabancý bir dünyanýn diliyle konuþurlardý. Arabalara hayli meraklý olan amcanýn hastalýðýnda bu tutkusu giderilebilsin diye her þeyin ayaðýna teker takýlmýþtý. Koltuklar, sehpalar, masalar küçük metal tekerleklerle hareket ettirilebiliyor, amca annemin yüzüne bön bön bakmaktan sýkýldýðýnda önünde duran küçük sehpayý ileri geri itiyordu. Bundan hoþlandýðý belliydi. Bazen ben de bu oyuna uyarak koltuk yastýklarýndan birini elime alýr, direksiyon gibi çevirirdim saða sola. Cicianne atýlýrdý: Kýz Býrak onu bakayým. Annem elimden hýrsla çekerek yastýðý eski yerine koyar, eliyle düzlerdi. Ciciannenin çatýk kaþlarý düzelirdi. Bu ölü evin içinde parlayan metal tekerlekler ve yanyana duran ayaklý ve gonglu üç saat, geçirdiðim sýkýcý saatlerin þiddetini azaltýrdý biraz. Üç saat de korkunç tiktaklarla sarsýlýrdý, aðýr sarkaçlarýn biteviye hareketleri baþýmý döndürürdü. Her saat baþýnda ev titrerdi sanki. Bir de duvarda guguklu saat vardý. Ýçindeki sarý kuþ açýlan kapaklardan girer, çýkar beni sevindirirdi. Bir canavar olarak bellediðim bu iki sevimsiz ihtiyarýn tiksindiðim dünyalarýnda, ortaya aniden çýkýveren bu kuþu, belki okuduðum masallardan etkilenerek amca ve ciciannenin tutsaðý gibi düþünür ürkerdim. Zavallý ne de güzel diye bakardým ona içim giderek. Eþyaya bir canlýlýk atfetmek bütün çocuklarýn yaptýðý bir þeydir, ama ben o sarý kuþa bir de masal yazmýþtým. Bu iki ihtiyar onu bir gül dalýnda yakalayýp eve getirmiþler, saatin içine hapsetmiþler. Bir gün baþýndan tutup çekiverecek ve afiyetle yiyecekler. Tüylerini yolup küçücük canýný pis aðýzlarýnda tutkuyla çevirecek, yutacaklar. Kuþ zamandan korkuyor, hangi saat onun ölümüdür? Ama bir saatin içinde yaþýyor. Onu alýp eve götürsem Ýþte böyle þeyler düþünerek oturduðum yerde iyice büzülürdüm. Cicianne durmadan geðirir, bunak amca kulak içlerini kaþýrdý. Öyle gür kaþlarý vardý ki, beyaz saçlarýnýn baþlangýç yerine kadar çatal çatal uzanýrdý. Beklediðim korkunç an gelirdi sonra: Ebru'yu çaðýrayým da þunla oynasýnlar diye konuþurdu cicianne. Aðýr bedenini koltuktan güçlükle sökerek ayaða kalkar, sokak kapýsýný açar ayný katta oturan gelininin zilini çalardý. Az sonra güzel gelini yanýnda bücür Ebru'yla çýkagelirdi. Gelin bize yapmacýk bir ilgi gösterir, Ebru babannesi gibi kaþlarý çatýk ayakta sallanarak nazlanýrdý. Cicianne torununa övgüler düzer, hýzýný alamaz, kolundan çektiði gibi kucaðýna oturtarak öperdi. Oynayýn hadi Bebeðini getirelim mi? diye sorardý annesi. Ebru Haayýýýrrr derdi. Mevsim yazsa Ýyi bahçeye inin biraz derdi cicianne. Safiye sen de kalk bi çay koy. Tabii yenge diye telaþla kalkardý annem. Onlara hiç itiraz etmezdi. Ebru gönülsüzce terliklerini sürükler, o önde ben arkada merdivenlerden inerdik. Benden bir-iki yaþ küçüktü sanýrým. Konuþmaya, benimle ilgilenmeye hiç hevesli olmadýðýndan, 30 ÝMGE ÖYKÜLER YIL 1, SAYI 4, AÐUSTOS-EYLÜL 2005

4 SUSKUN BÝR ÇOCUK üzerine yýkýlan bu görevden býkkýn bahçeye girerdik. Somurtarak sorardý Ne oynayalým? Bilmem derdim utanarak, omuzlarýmý kaldýrýrdým. O sýrada, apartmanda kiracýlarý olan ailelerin çocuklarý da bahçede olurdu. Bir iki kýz koþarak yanýmýza gelirlerdi. Beþ taþ oynayalým mý? Hep beni baþlatýrlardý önce. Dua ederdim rezil olmamak için. Ama tanrý da, saatin içindeki kuþ gibi bunak amcanýn evinde tutsak kalmýþ olmalý ki beni duymazdý. Beþ taþ oynamayý bir türlü öðrenemediðimden, ince bir utancýn baskýsýyla taþlarý döker saçardým. Ebru'yla kýzlar gülerlerdi. Bi þey bilmiyosun. Dudaklarýmý sýkardým. Seksek oynayalým. Bir an sevinirdim, seksekte oldukça iyiydim. Hepsini yendiðim oyun bittiðinde, daha zaferimin tadýný almadan Ebru mýzmýzlanýrdý. Ben yukarý çýkýcam, sýkýldým. Kiracýlarýn kýzlarý onu kolundan tutar, yanaklarýný okþar, biraz daha kalmasý için yalvarýrlardý. Ýyi, ip atlayalým. Ýp atlar, terlerdik, Ebru'nun annesi balkondan yarý beline kadar eðilerek aþaðý seslenirdi. Birazdan yemeðe gelin. Ebru fanilan ýslandý mý? Iýýhhh Annecim ben sýkýldým. Tamam kýzým, az oynayýn da gelin. diyerek baþýný çekerdi annesi. Dinlenmek için çimenlere oturduðumuzda kýzlarýn sýkýcý sorularý baþlardý: Siz akraba mýsýnýz? Evet derdim, çünkü annem öyle olduðunu söylemiþti. Öyle olmasaydý nerdeyse ayda iki, üç kez geldiðimiz bu evde ne iþimiz vardý? Ebru, kalýn dudaklarýný sarkýtarak hep ayný cevabý verirdi: Ben tanýmýyorum onlarý. Kýzlar, Ebru ne kadar güzel deðil mi? diye sorarlardý bana. Baþýmý sallardým. Ama içimden Hiç de deðil derdim. Babaannesi kadar çirkin. Onun babasý yokmuþ. diye söylenirdi ciciannenin cici torunu. Ýyi kalpli kýzlar, Yaaa, ne kötü diye içlenirlerdi. Niye yok? Ölmüþ diye cevaplardý bizi tanýmayan Ebru. O zaman babama da kýzardým. Bütün bu saçma sorularý yanýtlamak zorunda olan budala, çelimsiz, kara kuru kýzý býrakýp gitti diye. Kýzlar babam üzerinde fazlaca oyalanmaz, Bisikletin var mý senin? diye sorarlardý bu kez, amma meraklýydýlar. Yok ama annem bu sene alýcak. derdim. Yalancý diye suratýma baðýrýrdý Ebru. Hep öyle diyosun Benim var ama bugün indirmedim. derdi kýzlardan biri, Benim de patenlerim var kýrmýzý siyah. diye atýlýrdý öteki. Benim ikisi de var. Babam aldý ama eskimesin diye odamda duruyor. derdi hep son sözü söyleyen Ebru. Bahçe demirlerine kayardý gözüm. Sarý kuþ bir kez daha çýkmýþ mýdýr, Ne zaman gideceðiz, annnee diye baðýrsam ayýp olur mu? Anne ben gitmek istiyorum desem. Balkona doðru kaldýrýrdým baþýmý. Ebru gibi istemediðim her þeyi açýkça söylesem ne iyi olurdu. Ama benim annem, Ebru'nun annesi gibi anlayýþlý deðildi, parmaklarýný dudaklarýna götürür Þþþtt. Çok ayýp, oyna bakiim derdi. Eðer yanýnda söylersem gizlice kolumu bükerdi. Hadi þarký yarýþmasý yapalým. Ýlk Ebru çýksýn diye baðrýþýrlardý kýzlar. Delice alkýþlamaya baþlayýp Ebru, Ebru diye tempo tuttuklarýndan, ben de zoraki alkýþlardým. Ebru, ýsrarlara dayanamayarak nazlý nazlý ayaða kalkar, siyah uzun saçlarýný arkaya atarak þarkýya baþlardý: Kalbimi affettim. Onsuz yaþanmýyoorr. Ellerini kalbinin üzerine koyar, dantelli eteðini döndürerek þýmarýkça büzerdi etli dudaklarýný. Kýzlar baðrýþýrdý: On puan! Sýra ÝMGE ÖYKÜLER YIL 1, SAYI 4, AÐUSTOS-EYLÜL

5 SÝBEL K. TÜRKER bana gelirdi. Annemin aldýðý çirkin keten ayakkabýlarýn içinde pek de rahat hareket edemeden baþlardým: Kapý açýk arkaný dön ve çýk Sesini yükseltsene, duyamýyoruz diye mýzýrdanýrlardý. Þarkýyý alelacele söyler, hep kýsa keserdim, nakaratlara hiç girmezdim. Bu sevimsiz iþi bir an önce baþýmdan savýp yerime oturmayý dört gözle beklerdim. Aralarýnda fýsýldaþýp bana verecekleri puaný tartýþýrlardý. Ýki, dört dediklerini duyardým. Üç puan! diye baðýrýrlardý ben ayakta kararý beklerken. Diðer kýz kalkýncaya kadar orada dururdum. Puan hakkýnda bir þey düþünmezdim, ne iyi ne kötü bulurdum. Zaten derdim bu deðildi. Oyunlar bitmek bilmezdi. Balkona annem çýkardý bu kez, Ebruuu Gelin hadi. Neden ilkin onun adýný söylerdi, neden Feryal diye baðýrmazdý, anlamazdým bunu. Kýzlar yine Ebru'yu öper, bana el sallarlardý. Yine gelecek misin? diye sorarlardý iyi niyetle. Bilmem derdim, Ebru Hep geliyolar diye cevaplardý. Yine o önde, ben arkada merdivenleri çýkardýk. Dokunmazsan bebeðimi gösteririm yukarýda. Kapýyý annem açardý. Masa hazýrlanmýþ olurdu. Cicianneyle büyükamca býraktýðýmýz gibi ayný yerde oturmuþ ikimize bakarlardý. Büyükamca karýsýna dönerek Kim bunlar? diye sorardý. Cicianne sabýr ifadesi takýndýðý suratýyla kocasýna döner Torunun diye cevaplardý. Ebru'ya el ederdi, Gel dedeni öp. Ebru her zaman olduðu gibi gönülsüzce dedesine yaklaþýr, yanaðýna ufak bir öpücük kondururdu. Dedenin yanýna otur. Sen de þuraya geç!!! Emirlerinin arasýnda iki kez daha geðirirdi. Öyle gürültüyle yapardý ki bu iþi, her defasýnda irkilirdim. Her geðirmenin sonunda Estaðfurullah derdi. Demek utanýrdý yaptýðýndan. Anneme sormuþtum bir kez, Midesi hasta demiþti. Öyle çok sarý kuþ yutmuþtu ki, midesi rahatsýzlanmýþtý demek ki. Annemle gelin haným masaya tabaklar, çatallar, peçeteler dizerlerdi. Çay bardaklarýný getirirdi annem. Safiye, pastýrma vardý, onu da koy. Tamam yenge. Annemin evde anlattýðýna göre cicianne yeme içme konularýnda çok bonkördü. Evine geleni aç göndermez, dolapta ne var ne yoksa çýkartýrdý. Yalnýz bir kötü huyu vardý ki Ýþte azap yine baþlamýþtý. Yiyin haydi. Safiye bu çay tabaðý kýrýk. Kaltak karý gibi oynuyor Hemen deðiþtireyim yenge. Annem tabaðýma zeytinyaðlý sarmalarý, sigara böreklerini koydukça sandalyede aþaðý doðru kayardým. Büyükamca altýna pirinç tanesi kaçýrdýðý takma diþlerinden rahatsýz olarak onlarý çýkarmaya çalýþýr, cicianne eline yavaþça vururdu. Yemekten sonra Mehmed Efendi Gelin Ebru'nun aðzýna pastýrma dilimi sokarken cicianneyle konuþurdu: Anne Özhan diyor ki, iki numarayý daha düþük fiyata isteyene verelim, çok boþ kaldý diyor. Cicianne sinirden yine geðirirdi: Özhan ne bilirmiþ. Kalsýn, zararý yok. O fiyata olursa olur. Benim evim. Ama rutubetli anne. Oraya iyi aile oturmaz ki. Niye oturmazmýþ? Çok biliyosun. Üç oda, koca salon Anneme dönerdi. Deðil mi Safiye? Annem canla baþla desteklerdi: Öyle deme Sabahat. Yengem haklý, bu zamanda Sen kaça oturuyodun? Annem rakamý söylerdi. Senin ev de pek küçük. Orasý öyleyse, benim ev yayla, yayla Sarý kuþ beþ 32 ÝMGE ÖYKÜLER YIL 1, SAYI 4, AÐUSTOS-EYLÜL 2005

6 SUSKUN BÝR ÇOCUK kez girip çýkardý yuvasýna. Ayaklý saatler gürültüyle vururdu. Gözlerim dalar giderdi yine, bu iki canavarýn kuþu ne zaman yakalayýp yiyeceklerini düþünür, tasalanýrdým. Bir kez daha geldiðimizde belki olmaz yuvasýnda derdim içimden. Annem kolumu dürterdi: Önüne bak, yemeðini ye diye söylenirdi. Büyükamca burnunu karýþtýrýrdý, bu arada sormadan edemezdi. O þey deðil mi, evin damadý deðil mi? Cicianne artýk dayanamaz Amannn Efendi sen de. Ye haydiyin ye diye baðýrýrdý. Cicianne yarýsýný ýsýrdýðý sarmayý annemin tabaðýna atardý kaþlarýný çatarak. Çok geldi Safiye, ye þunu! Sigara böreðini ýsýrýr, yüzünü ekþitir, Ver kýz tabaðýný! derdi. En korktuðum, bu evden en kaçmak istediðim an iþte buydu. Annem tabaðýmý itaatle kaldýrýr, ciciannenin artýðý böreði alýrdý. Onu anlamaz, ona kýzardým. Bu kadar titiz olan, Kimsenin bardaðýndan içme diye tembih üstüne tembih eden annem yengenin pis böreðine itiraz etmezdi. Ebru'ya bakardým bir ümit, bana bebeðini gösterecekti ya Ama hiç oralý deðildi, elindeki pembe þeffaf cüzdanlý anahtarlýkla, Tipitip sakýzýnýn içinden çýkan renkli kâðýtlý karikatürlerle, ya da çay kaþýðýyla oynarken kimseye bakmazdý. Koca aðzýný ara sýra açar, annesinin içine teptiði þeyleri pek de ilgilenmeden çiðnerdi. Dokuz yaþlarýndaydým sanýrým, hiç deðiþmeyen ziyaretlerimizden birinde, ýsýrýlmýþ böreðe midem kalkarak bakarken Ebru'ya Hani bebeðini gösterecektin? diye somuþtum kýsýk bir sesle. Cicianne atýlmýþtý, Sonra. Masadan kalkýlmaz. Sen niye yemedin o böreði bakýyým? Bir de peþine düþerdi ettiði haltýn. Anneme bakmýþtým, beni cesaretlendirmek ister gibi bir eda takýnmýþ, Ben yedireyim mi sana? diye sormuþtu. Dudaklarýmý ýsýrarak baþýmý sallamýþtým. Böreði yersem ceza bitecek, masadan kalkabilecektim. Öyleyse Gözlerimi kapatmýþ, kalkan midemin sesini duymamaya çalýþarak ýsýrmýþtým annemin uzattýðý þeyi. Aðlayacak gibi olurdum her defasýnda, ama bu kez daha kötüydü. Kusmamak için kendimi zor tutmuþtum. Pek iþtahsýz. Çiroz, çiroz Yediremiyorum Yenge. Ýþtah þurubu al. Biz Ebru'ya aldýkdý, deðil mi Sabahat? Yaa Faydasýný gördük. diye cevaplamýþtý gelin. Bak Ebru ne güzel yiyor, sen de ye. demiþti bana gülümseyerek. Öyle güzel gözleri vardý ki, iri, koyu yeþil. Kýzý annesine hiç benzemiyordu gerçekten. Annem kolay yutayým diye çay bardaðýný dayamýþtý aðzýma. En zor lokma ilkiydi. Çünkü börek, ciciannenin ýsýrdýðý daðýlmýþ haliyle aðzýma uzandýðýnda tiksinti dayanýlmaz bir þekilde yükselirdi. Eðer onu yutabilirsem, sonraki lokmalar kolay giderdi. Çünkü pis ýsýrýk, midemde, bilmediðim bir yerde kaybolmuþ, artýk börek benim olmuþtu. Gözlerimdeki yaþý kimse görmemiþti. Annemin eteðini çekerek Ebru'yu iþaret ettim. Hadi kalkýn oynayýn dedi annem kýza. Gelin anahtarý alarak Ben birkaç oyuncak getireyim de oyalansýnlar diye kalktý. Anne bebek arabamý sakýn getirme, olur mu? Ýhtiyarlarla annemi masada býrakarak büyük salonun þimdi akþam güneþinin vurduðu kýsmýna geçmiþtik. Cicianne çiçeklere meraklýydý, sadece iki arkalýklý koltuðun bulunduðu köþede, saksý saksý yeþilliklerin arasýnda Ebru'ya bakmýþtým sessizce. O an aklýma bir hikâye geldi. Belki anlatýrsam ilgilenir diye düþündüm. Aslýnda istediðim ÝMGE ÖYKÜLER YIL 1, SAYI 4, AÐUSTOS-EYLÜL

7 SÝBEL K. TÜRKER bu sevgisiz, pis kýzý korkutmaktý. Kimsecikler yokken. Bunak amca ve cicianne uzaktayken Sen hortlaklara inanýr mýsýn? diye soruverdim birden. Ýnanmam dedi, ama bir gölge geçmiþti sanki yüzünden. Yüzüme bakýyordu, kalkanlarý indirmiþti. Eðer yaþlý insanlarý baþýmý masaya doðru çevirmiþtim, o da baktý babaannesiyle dedesine. Çok sevip çok öpersen, öbür dünyada hep seni özlerler ve sýk sýk gelirler Dudaðýný büzdü, tokasý düþmüþtü saçýndan. Eðilip aldý. Senin baban da geliyor mu? Kendime güvenim gelmiþti. Hayýr dedim dikbaþlýlýkla. Neden peki? Çünkü babam ben iki yaþýndayken ölmüþ. Onu fazla öpmedim. Cicianne geðirdi, sarý kuþ çýkýp altý kez öttü. Gonglarýn vuruþlarýný bitirmesini beklerken, Ebru'nun annesi torbaya doldurduðu oyuncaklarla yanýmýza geldi. Ebru, birþey söyleyecekmiþ gibi baktý annesine, diðeri oralý olmadý, ben koltuktan inip oyuncak torbasýný boþaltmaya baþladým. Annesi masaya dönmüþtü. Gelsene. Tereddütle indi koltuktan, eteði sýyrýlmýþ, ortasý sararmýþ donu gözükmüþtü. Torbadan kayda deðer birþey çýkmadý. Ýki yolunmuþ yapaðý saçlý bebek, birinin gözü yok, diðerinin kolu kopuk. Küçük tabaklar, fincanlar, plastik çatal ve kaþýklar, bir renkli çaydanlýk, Noper marka legolardan birkaç parça, bir de boyasý yer yer dökülmüþ, uzun, kýrmýzý, büyük bir araba. Arabayý dýnnn dýnnn diye sesli sesli sürmeye baþladým. Ebru çaydanlýktan fincana çay döküyormuþ gibi yapýyordu ama iyice sessizleþmiþti. Az sonra büyükamca baþýmýzda bitiverdi. Kýrmýzý arabaya gözleri parlayarak bakýyordu. Dede, git sen. Ebru tepinmeye baþladý. Bunak arabayý elimden çekip göðsüne bastýrdý. Dede giiitt. Dokunma arabama. Annem, gelin, cicianne baþýmýza üþüþtüler. Ebru tepinerek aðlýyor, annesinin karnýna yüzünü kapatýyordu. N'oldu kýzým sana? Býrak alsýn deden. Cicianneyi afaganlar basmýþ, geðirdikçe geðiriyordu. Memed Efendi, o senin araban deðil. Seninki aþaðýda. Ay yarabbim. Dedeyi kolundan tutarak balkona götürdüler, peþlerinden seyirttim. Amca bak senin araban bu diye, kapý önüne park edilmiþ yeþil bir Renault arabayý iþaret etti annem. Salondan Ebru'nun yatýþtýrýlamayan hýçkýrýklarýný duyuyorduk. Bunak gülümsedi, kollarýný gevþetti, cicianne arabayý alarak salona döndü. Aðlama kýzým, güzelim, al, verdi deden. Annem büyükamcayla salona döndü. Ebru dedesini öpecek barýþacaklar. dedi cicianne. Deðil mi Ebru? O andan sonra Ebru'yu kimse yatýþtýramadý. Annem, gelin, cicianne seferber oldular. Cicianne geðirmekten baygýn düþerek koltuða yýðýldý. Bunak tekerlekli sehpayý ileri geri sürmeye baþladý. Iýnnnn, düdüüüttt.ýýýýnnnnnn Annesi Ebru'yu kucakladýðý gibi kapýya yöneldi, Uykusu geldi herhalde. Yoruldu da. Ben sakinleþtiririm þimdi. Hiç yapmazdý, anlamadým ki Onlarý geçirmeye kapýya kadar giden anneme telaþlý bir ifadeyle açýklýyordu. Tuh tuh Vay caným benim dedi annem. Sabahat sýrtýný piþpiþle de sakinleþsin. Masa olduðu gibi duruyordu ortada. Annem sessizce kaldýrdý, mutfakta bulaþýklarý yýkadýðýný duydum. Cicianne baþörtüsüyle yelpazeleniyordu sinirli sinirli. Topla þu döküntüleri dedi bana, torbayý gösteriyordu eliyle. Annemin iþini bitirip gelmesini sabýrla bekledim. Biz 34 ÝMGE ÖYKÜLER YIL 1, SAYI 4, AÐUSTOS-EYLÜL 2005

8 SUSKUN BÝR ÇOCUK de kalkalým artýk yenge diyerek salona geldi bluzunu yer yer ýslatmýþ olan annem. Evden çýkarken Ebru'larýn kapýsýna baktým, içerden ses gelmiyordu, annesi zorla da olsa onu uyutmuþ olmalýydý. Birkaç hafta sonra eve tekrar gittiðimizde Ebru'yu göremedim. Yaz tatiline anneannesinin evine, memlekete gitmiþler annesiyle. Yalnýz bir ara cicianne ýsýrdýðý pastýrmayý annemin tabaðýna koyarken: Kýz dedesine de bana da hiç yanaþmýyor diye söylendi. Önüme baktým, annem þaþkýnlýk sesleri çýkarýyordu. Sonraki gidiþimizde ise büyükamca ölmüþtü. Evde korkunç bir kalabalýk vardý. Annem aðlýyordu, gelin güzel yüzünü çevreleyen eþarbý baþýnda misafirlere kola, gazoz ikram ediyordu. Ebru'yu bir ara mutfaðýn kapýsýnda gördüm, beni görünce yüzü karardý, içeri kaçtý. Ben de peþinden gitmedim. Eðer onu bulsam daha da sýkýþtýrýp korkutur muydum, bilmiyorum. Tek bildiðim yaptýðýmdan hoþnut olduðumdu. O sýrada cicianne koltuða oturmak isterken tekerlekli sehpaya çarpýp sendeledi, sonra üzerine yýðýlýp paten yaparmýþ gibi kaydý. Komþular tutmasa kafa göz yaracaktý. Özhan'a söyleyim de þunlara normal ayak taksýn dedi, geðirdi, gözyaþlarýný tülbentine sildi. Sarý kuþ üç kere öttü. Gonglar üç kez, aðýr, ilahi bir sesle vurdu. Kuþun yaþýyor oluþuna þaþýrdým, hem de sevindim. Bunaðýn onu yutmasýna izin vermemiþti demek ki. Sonralarý büyüdüm ve o eve gitmeme hakkýmý kullandým. Ýnsanýn elinden tutarak onu hiç istemediði yerlere götüren, çekiþtiren bir annesinin olmasý zordur. Ciciannenin birkaç yýl sonraki ölümünü haber aldýðýmda da hiç üzülmedim. Sadece kuþu ve Ebru'yu merak ettim. Annem eve geldiðinde sordum: Guguklu saat duruyor mu, Ebru'yu gördün mü? Annem iki soruma da olumlu yanýt verdi, fazla da bir açýklama yapmadý. Ebru'ya iliþkin merakýmla baþbaþa kaldým. Bu öyküyü yalnýzca, anlattýklarýmda ne kadar kendim olduðunu merak eden kiþiler için yazdým. Yeterince dürüst olabildim mi, emin deðilim bundan. Ama umarým bu meraklarýný tatmin edebildim. Yazmanýn karþý konulmazlýðýna karþýn hep bir yalaný büyüttüðü kuþkusu gitgide geniþliyor içimde. Suskunluðumuz kadar saf, kötülüðümüz kadar derin, zavallýlýðýmýz kadar gülünesi bir þey yazmak. Ya da yazmamak. Suda kaydýrýlan, seken bir taþ. Eninde sonunda dibe çöken. Yazarýn hastalýðý doðruyu söyleme saplantýsýdýr. ÝMGE ÖYKÜLER YIL 1, SAYI 4, AÐUSTOS-EYLÜL