HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN EĞİTİMLERİ SIRASINDA MESLEĞE İLİŞKİN ALGILARINDAKİ DEĞİŞİMİN İNCELENMESİ: HEMŞİRELİĞE GİRİŞ DERSİNİN BU DEĞİŞİMDEKİ ROLÜ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN EĞİTİMLERİ SIRASINDA MESLEĞE İLİŞKİN ALGILARINDAKİ DEĞİŞİMİN İNCELENMESİ: HEMŞİRELİĞE GİRİŞ DERSİNİN BU DEĞİŞİMDEKİ ROLÜ"

Transkript

1 HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN EĞİTİMLERİ SIRASINDA MESLEĞE İLİŞKİN ALGILARINDAKİ DEĞİŞİMİN İNCELENMESİ: HEMŞİRELİĞE GİRİŞ DERSİNİN BU DEĞİŞİMDEKİ ROLÜ Süreyya KARAÖZ * ÖZET Amaç: Bu çalışma hemşirelik eğitimine yeni başlayan öğrencilerin mesleğe ilişkin algılarındaki değişimin incelenmesi ve Hemşireliğe Giriş dersinin bu değişimdeki rolünün değerlendirilmesi amacı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın Türü: Yarı deneysel. Yöntem: Araştırma Eğitim-öğretim yılında I. sınıfta öğrenim gören 39 hemşirelik öğrencisi üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmacı tarafından yürütülen Hemşireliğe Giriş dersinin ilk ders saatinde öğrencilerden, Size göre hemşirelik nedir? sorusunun yanıtını bir kağıda yazarak vermeleri istenmiştir. Daha sonra dersin hedefleri, içeriği, öğretim yöntemleri ve karşılıklı beklentiler tartışılmıştır. Derste öğrenciyi aktif kılan öğretim yöntemleri kullanılmıştır. Dönem sonunda öğrencilere ilk ders saatinde yazdıkları hemşirelik tanımları verilerek, bu tanımları incelemeleri ve eleştirileri doğrultusunda yeni bir tanım yazmaları istenmiştir. Bunun dışında öğrencilerden öğretim yöntemleri ile öğretim elemanına ilişkin görüşlerini yazmaları istenmiştir. Öğrencilerin ders öncesinde ve ders sonrasında yazdıkları hemşirelik tanımları tek tek incelenerek, tanımlarda yer alan ifadeler çıkarılmış ve bu ifadeler gruplandırılarak karşılaştırılmıştır. Öğrencilerin öğretim yöntemlerine ve öğretim elemanına ilişkin görüşleri de araştırmacı tarafından gruplandırılarak değerlendirilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde t testi ve yüzdelik kullanılmıştır. Bulgular ve Sonuç: Öğrencilerin ders sonrası yazdıkları hemşirelik tanımlarında, Hemşireliğin mesleki özellikleri, hemşirenin sahip olması gereken yeterlilikleri, hemşirenin rol ve fonksiyonları olması gerekene daha yakın ifade edilmiştir. Ayrıca öğrenciler öğretim yöntemleri ve öğretim elemanına ilişkin olumlu görüşler dile getirmişlerdir. Anahtar Sözcükler: Hemşirelik öğrencileri, hemşireliğe ilişkin algılar, hemşirelik tanımları, hemşirelik eğitimi, öğretim yöntemleri SUMMARY Changes ın students perceptıons of nursıng profession durıng nursıng educatıon: the role of introduction to nursıng courses on thıs change Purpose:The purpose of this study was to investigate changes in students perceptions of nursing profession and the role of the Introduction to Nursing course on nursing students perceptions of nursing. Type of The Study: Quasiexperimental Methods: This study was conducted in spring term. The sample were 39 first year nursing students. At the beginning of the course students were asked to write down their personal definition of nursing and then the course s goals, content, learning methods and mutual expectation related with the course were discussed. Active learning strategies were used in this course. At the end of the term, the students personal definitions of the nursing, they had written before the course, were given back to the students. Researcher asked students to examine their own definition of nursing and write a new definitions of nursing. In addition students were asked to write their opinion about learning strategies and instructor. Students definitions of nursing which had been writen before and after the course, were analysed one by one. Expression in the definitions were selected and grouped and then compared. For the statistical analysis of the data, t test were used. Findings and results: According to the results of this study, after the Introduction to Nursing, the features of nursing as a profession, roles and functions of the nurse and competencies and features of the nurse that necessary for carrying out professional tasks were described more ideally by the students. In addition students expressed positive opinions about learning strategies and the instructor. Key Words: Nursing students, perceptions of nursing, definitions of nursing, nursing education, teaching methods, * Doç. Dr. Kocaeli Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu, Kocaeli 10

2 Karaöz GİRİŞ Tüm meslekler gibi hemşirelik de, hizmet verdiği toplumdan önemli ölçüde etkilenir. Sosyal yapı, hemşirenin tutumlarını, hemşirelik uygulamasını ve toplumun hemşireliğe karşı tutumlarını biçimlendirir. Sosyal yapı aynı zamanda hemşireliği meslek olarak seçenleri de etkiler. Hemşirelik öğrencileri hemşirenin medyada yansıtılış biçiminden ve ilişkide bulundukları hemşirelerden önemli ölçüde etkilenirler. Bu nedenle, hemşirelik eğitimine yeni başlayan öğrenciler, bir anlamda toplumun hemşireliğe bakış açısını okula yansıtırlar ve hemşirelik hakkında sınırlı bir anlayışa sahip olabilirler. Anderson (1993) hemşire öğrencilerin okula yeni başladıklarında hemşireliği oldukça geleneksel biçimde algıladıklarını ve algılarının eğitimleri süresince kalma eğilimi gösterdiğini belirlemiştir. Ülkemizde yapılan çalışmalar ( Atalay, Tel, Altun ve ark, 1994; Başer 1995; Bayık, Durmuş, Uysal 1999; Erdemir 1997; Kömürcü, Erdoğan, Eti ve ark 1998; Kukulu ve Koçak,1993) hemşirelik okullarına gelen öğrencilerin hemşireliğe ilişkin yeterli istek ve bilgiye sahip olmadıklarını göstermiştir. Bu isteksizliğin temelinde toplumun olumsuz hemşirelik imajına sahip olmasının rol oynadığı söylenebilir. Mendez, Louis (1991) hemşirelik imajının olumsuz oluşunun, mesleğe giriş üzerinde olumsuz etkilere sahip olduğunu göstermiştir. Emiroğlu (1995), Türk toplumunun olumsuz hemşirelik imajına sahip olduğunu belirlemiştir. Özsoy, Uysal, Bayık ve ark.(1999) 4. sınıf hemşirelik öğrencilerinin %60 ının toplumumuzun olumsuz hemşirelik imajına sahip oldukları görüşünü benimsediklerini göstermiştir. Toplumun hemşireliğe bakış açısından etkilenmiş olarak hemşirelik eğitimine başlayan öğrencilerin eğitimleri sırasında, hemşireliğe ilişkin başlangıçtaki algılarının, gerçek hemşirelik anlayışı ile yer değiştirmesi süreci başlar. Bu süreç öğrencinin hemşireliğe ilişkin bilgi, beceriler, tutumlar, değerler ve etik standartları içselleştirmesini ve onları davranışlarının bir parçası haline getirmesini gerektirir. İçselleştirme ve mesleki kimlik gelişimi profesyonel sosyalizasyon olarak bilinir (Chitty 2001). Okulda başlayıp çalışma hayatı ile devam eden bu süreçte, eğitimcilere, öğrencilere ve çalışanlara önemli sorumluluklar düşmektedir. Özellikle okula yeni başlayan öğrencilerin mesleği tanıma ve uyum konusunda daha fazla desteğe gereksinim duydukları açıktır. Erdemir (1997) çalışmasında okula yeni başlayan öğrenciler için bazı derslerin destek kaynağı olarak işlev gördüklerini belirlemiştir. Eğitim programında yer alan mesleki dersler, öğrencilerin mesleği tanımalarını ve anlamalarını sağlar. Hemşireliğin gelişimi, ait oldukları mesleğin ne olduğunu kavrayarak mezun olan öğrencilerle mümkündür. Nightingale in yaşadığı dönemden günümüze kadar hemşireliğin çeşitli tanımları yapılmasına karşın, evrensel olarak kabul edilen ortak bir tanım yoktur. Sosyal yapı içinde gerçekleşen hemşirelik uygulaması önemli politik, ekonomik ve sosyal olaylardan etkilendiği için hemşirelik tanımları da zaman içinde değişmiştir (Chitty 2001). Ayrıca ülkelerin farklı kalkınmışlık düzeyine ve farklı kültür, siyaset ve dil yapısına sahip olmaları ve diğer etkenler, her ülkede kendine özgü bir hemşirelik kavramı doğurmaktadır (Salvage 1995). Tanımlar birbirlerinden farklı olmakla birlikte birçok ortak özelliklere sahiptir. Tüm tanımlarda, hemşirelik olarak düşünülen eylemler dizisi ve başarılması gereken amaçlar yer almaktadır. Birçok tanımda yer alan temel özellik, hemşirenin eylemlerinin kişilerarası ilişki sürecinde yerine getirildiğidir (Schwirian 1998). Hemşirelik tanımları, hemşirenin kim olduğunu ve ne yaptığını tanımlamayı amaçlar. Kabul edilen bir tanımın varlığı, hemşirelik uygulaması için bir çerçeve sağlar, hemşireliğin sınırlarını belirler, mesleğin amaçlarını ve fonksiyonlarını tanımlar, hemşirelik eğitimine, araştırmalarına ve yasalara rehberlik eder (Chitty 2001). Hemşirelik öğrencileri mesleki kimlik kazandıkları eğitimleri sırasında, farkında olarak ya da olmayarak kendi hemşirelik tanımlarını geliştirme süreci içindedirler. Öğrencilerin bir zamandan diğerine kendi tanımlarını yazmaları ve bu tanımları hemşire otoriteler tarafından yazılan tanımlarla karşılaştırmalarının kendi gelişimlerini görmeleri açısından yararlı olacağı belirtilmektedir (Chitty 2001). Eğitimcilere düşen sorumluluk, profesyonel hemşireliğe geçişi sağlayan eğitim programları geliştirmek ve öğrenciyi aktif kılan öğretim yöntemlerini kullanmak olmalıdır. Bu çalışma, hemşirelik eğitim programında ilk yarıyılda yer alan ve hemşireliği tanımada ilk adımı oluşturan Hemşireliğe Giriş dersinin, öğrencilerin hemşireliği 11

3 algılamalarını değiştirme durumunu belirlemek amacı ile yarı deneysel (grup içi karşılaştırma modeli benimsenerek) olarak gerçekleştirilmiştir. YÖNTEM Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu nda eğitim öğretim yılı Güz döneminde gerçekleştirilmiştir. Isparta Sağlık Yüksekokulu nda Hemşirelik ve Ebelik bölümleri bulunmakta ve her sınıfta ortalama 40 öğrenci öğrenim görmektedir. Araştırmanın kapsamına, Hemşireliğe Giriş dersini ilk kez alan 39 birinci sınıf hemşirelik öğrencisi alınmıştır. Hemşireliğe Giriş dersi Hemşirelik eğitim programında birinci sınıfın ilk döneminde yer alan tek mesleki derstir. Bu nedenle, öğrencilerin hemşireliği tanımalarında ve kendi algılarını sorgulamalarında önemli bir işlevi olduğu düşünülebilir. Araştırmacı tarafından yürütülen Hemşireliğe Giriş dersinin ilk ders saatinde araştırmacı öğrencilerden hemşireliğin kendileri için ne ifade ettiğini bir kağıda yazarak vermelerini istemiştir. Daha sonra, dersin hedefleri, içeriği, öğretim yöntemleri ve karşılıklı beklentiler tartışılmıştır. Hemşireliğe Giriş dersinde; öğrencilerin kendilerini ilgilendiren yönetmelikler ve hakları, hemşirelikle ilgili temel kavramlar (insan, sağlık, hastalık, hemşirelik, bakım vb), temel sağlık hizmetleri, Türkiye de ve Dünya da hemşireliğin tarihsel gelişimi, Ülkemizde hemşireliğin genel görünümü ve sorunları, hemşirelik eğitiminin temel amacı ve felsefesi, liderlik, iletişim, ekip çalışması konuları işlenmiştir. Öğrencilerin derse aktif katılımları amaçlanmıştır. Bu nedenle konular küçük grup tartışmaları, beyin fırtınası, soru cevap ve sözel sunum ile işlenmiştir. Dersin yürütücüsü öğrencileri, düşüncelerini özgürce söylemeye teşvik etmiş ve yargılayıcı olmayan bir tutum sergilemiştir. Öğrencilerin derse gelirken işlenecek konuya ilişkin bilgi elde etmeleri, arkadaşları ile tartışmaları ve düşünmeleri istenmiştir. Okulun kütüphane olanakları yetersiz olduğu için, konular ile ilgili mevcut olan tüm kaynaklar bir araya getirilerek öğrencilerin yararlanmaları sağlanmıştır. Dönem sonunda öğrencilere ilk ders saatinde yazdıkları hemşirelik tanımları verilerek, bu tanımları eleştirerek yeni bir tanım yazmaları ve derste kullanılan öğretim yöntemlerine ve öğretim elemanına ilişkin görüşlerini yazmaları istenmiştir. Öğrencilerin ders öncesinde ve ders sonrasında yazdıkları tanımlar tek tek incelenerek, tanımlarda yer alan ifadeler çıkarılmış ve bu ifadeler gruplandırılarak ders öncesi ve ders sonrası tanımlarda yer alma sıklığı karşılaştırılmıştır. Ayrıca öğrencilerin derste kullanılan öğretim yöntemlerine ve öğretim elemanına ilişkin düşünceleri araştırmacı tarafından gruplandırılarak değerlendirilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik ve t testi (bağımlı gruplarda iki yüzde arasındaki farkın önemlilik testi) uygulanmıştır. Araştırmanın Sınırlılıkları Öğrencilerin hemşireliğe ilişkin algıları, bu ders dışında diğer öğretim elemanları ve birbirleri ile olan etkileşimlerinden ve öğrenme çevresinden etkilenebilir. Bu, araştırmanın sınırlılığıdır. BULGULAR Öğrencilerin hemşireliğe giriş dersi öncesi ve sonrasında yazdıkları hemşirelik tanımları incelenmiş ve bu tanımlarda yer alan ifadeler dört grupta toplanmıştır. Bunlar; profesyonellik, hemşirenin rol ve fonksiyonları, hemşirede olması gereken yeterlilikler /özellikler ve mesleğe atfedilen niteliklerdir. 12

4 Karaöz Tablo 1. Hemşirelik tanımlarında yer alan profesyonellik ile ilgili ifadelerin dağılımı(n:39) Ders öncesi Ders sonrası Profesyonellik ile ilgili ifadeler Sayı % Sayı % -yardım etmeye dayalıdır t:0.52 p>0.05 -hemşirelik doktora bağımlıdır, hemşire doktorun yardımcısıdır t:2.05 p<0.05 -mesleğe saygı, benimseme ve bağlılık önemlidir t:1.70 p>0.05 -hemşire, sorumluluklarını bilmeli ve sorumluluk almalıdır t:1.70 p>0.05 -araştırmalar ile mesleki bilgi geliştirilmeli t:2.57 p<0.05 -bağımsız bir meslektir t:3.6 p<0.05 -yüksek derecede eğitim gerektirir t:3.4 p<0.05 Tablo 1 de görüldüğü gibi, öğrencilerin hemşirelik tanımlarında yer alan meslek olma ile ilgili ifadeler içinde hemşirelik yardım etmeye dayanır ifadesi hem ders öncesinde (% 58.9) hem de ders sonrasında (% 64.1) çoğunluğu oluşturmuştur. Hemşirelik doktora bağımlıdır ifadesi, ders öncesi tanımlarda % 30.7 ile ikinci çoğunluğu oluşturmasına karşın, ders sonrasında önemli ölçüde azalarak %5.1 oranında yer almıştır. Bu farklılık istatistiksel olarak da anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Ders öncesinde hemşireliğin doktora bağımlı olduğunu belirten 12 öğrenciden 10 u, ve ders öncesinde bu ifadeyi kullanmayan 4 öğrenci hemşireliğin bağımsız bir meslek olduğunu ifade etmişlerdir. Hemşirelik yüksek derecede eğitim gerektirir ifadesi, ders öncesi tanımlarda hiç yer almamasına karşın, ders sonrası hemşirelik tanımlarında %33 oranında yer almıştır. Benzer şekilde ders öncesinde sadece 1 öğrencinin hemşirelik tanımında yer alan, araştırmalar ile mesleki bilgi geliştirilmelidir ifadesi ders sonrasında 11 öğrencinin hemşirelik tanımında yer almıştır (%28.2). Yukarıda belirtilen iki ifadenin ders öncesi ve ders sonrası hemşirelik tanımlarında yer alma yüzdeleri arasındaki farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Mesleğe saygı, benimseme ve bağlılık önemlidir ifadesi ile hemşire sorumluluklarını bilmeli ve sorumluluk almalıdır ifadesi ders sonrasında artmakla birlikte bu artış istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Tablo 2 de görüldüğü gibi öğrencilerin hemşirelik tanımlarında yer alan, hemşirenin rol ve fonksiyonları ile ilgili ifadeler içinde, kan alma, ilaç verme, doktorun ö- nerdiği tedaviyi uygulama ifadesi ders öncesinde %43 oranı ile çoğunluğu oluştururken, ders sonrasında %7.7 ile en düşük oranda yer almıştır. Bakım verme ifadesi, ders öncesi hemşirelik tanımlarında % 15.3 oranında yer alırken, ders sonrasında % 46.1 oranına yükselmiştir. Benzer şekilde sağlığın korunması ve geliştirilmesi için çalışma ifadesi, ders öncesi tanımlarda %12.8 gibi düşük oranda yer alırken ders sonrasında, %46.1 oranına yükselmiştir. Yukarıda belirtilen ifadelerin ders öncesi ve ders sonrası tanımlarda yer alma yüzdeleri arasındaki farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Bireyin ruhsal rahatlığını sağlama, destek olma acılarını hafifletme ifadesi, ders öncesi hemşirelik tanımlarında % 38.4 oranında iken, ders sonrasında % 56.4 e yükselerek, tanımlarda en sık yer alan ifade olmuştur. Gereksinimlerin giderilmesi, eğitim verme/danışmanlık yapma ifadeleri ders sonrasında artmakla birlikte istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. 13

5 Tablo 2. Hemşirelik tanımlarında yer alan, hemşirenin rol ve fonksiyonları ile ilgili ifadelerin dağılımı.(n:39) Hemşirenin rol ve fonksiyonları ile ilgili ifadeler Ders öncesi Ders sonrası Sayı % Sayı % -kan alma, ilaç verme, doktorun önerdiği tedaviyi uygulama t:3.60 p<0.05 -bireyin ruhsal rahatlığını sağlama, destek olma, acılarını hafifletme t:1.80 p>0.05 -bireyin gereksinimlerini giderme t:0.5 p>0.05 -bakım verme t:3.1 p<0.05 -eğitim verme, danışmanlık yapma t:0.13 p>0.05 -sağlığın korunması ve geliştirilmesi için çalışma t:3.4 p<0.05 Tablo 3. Hemşirelik tanımlarında yer alan, hemşirenin sahip olması gereken yeterlilik/özellikler ile ilgili ifadelerin dağılımı (N:39) Ders öncesi Ders sonrası Hemşirede olması gereken özellikler yeterliliklerle ilgili ifadeler Sayı % Sayı % -Güleryüz, insan sevgisi, fedakarlık, hoşgörü Etkili iletişim kurma, insana saygı, insan duygularını anlama t:4.40 p<0.05 -Yeterli mesleki bilgi, kendini geliştirme yenilikleri takip etme t:3.80 p<0.05 -Hemşireliğin imajının değişimine katkı sağlama t:2.3 p<0.05 Öğrencilerin hemşirelik tanımlarında yer alan, hemşirede olması gereken özellikler ile ilgili ifadelerin dağılımına bakıldığında (Tablo 3), güleryüz, insan sevgisi, hoşgörü ve fedakarlık gibi ifadeler ders öncesi ve ders sonrasında eşit derecede yer almıştır (% 41). Etkili iletişim kurma, insana saygı, insan duygularını anlama ifadeleri ders öncesi hemşirelik tanımlarında % 25.6 oranında yer alırken ders sonrasında %67.9 oranına yükselmiştir. Yeterli mesleki bilgi, kendini geliştirme, yenilikleri izleme ifadeleri, ders öncesi hemşirelik tanımlarında %15.3 oranında yer alırken, ders sonrasındaki hemşirelik tanımlarında %53.8 oranına yükselmiştir. Benzer şekilde, hemşireliğin toplumsal imajının değişimine katkı sağlama ifadesi ders öncesi hemşirelik tanımlarında hiç yer almaz iken ders sonrasındaki tanımlarda %23 oranında yer almıştır. Öğrencilerin hemşirelik tanımlarında, işin niteliğine ilişkin ifadeler düşük oranlarda yer almıştır (Tablo 4). Öğrenciler hemşireliğin kutsal, riskli, zor, önemli ve gerekli, sanat olduğunu ifade etmişlerdir. Bu ifadelerin ders öncesi ve ders sonrası hemşirelik tanımlarında yer alma oranları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. 14

6 Karaöz Tablo 4. Hemşirelik tanımlarında yer alan, hemşireliğe atfedilen nitelikler ile ilgili ifadelerin dağılımı (N:39) Hemşireliğe atfedilen nitelikler ile ilgili ifadeler Ders öncesi Ders sonrası Sayı % Sayı % Kutsal t:1 p>0.05 Zor, riskli t:0.80 p>0.05 Önemli, gerekli t:1.80 p>0.05 Sanat t:1.30 p>0.05 Tablo 5. Öğrencilerin dersle ilgili görüşleri (N:39) Öğretim yöntemleri ile ilgili olumlu görüşler Sayı % Öğrenme ile ilgili -Düşünme, sorgulama ve yorum yapmayı öğrendim Dersi derste öğrendim Öğrenci ön planda idi, derse aktif olarak katıldım Motivasyonumu arttırdı, derse ilgi uyandırdı Farklı fikirler ve bakış açıları kazandırdı 7 18 Kişisel, mesleki ve gelişimle ilgili -Hemşireliği sevdim, benimsedim, olumsuz düşüncelerden uzaklaştım Düşüncelerimi dile getirme, kendimi ifade etme olanağı buldum İletişim kurma yeteneğimi geliştirdim Değerli olduğumu hissettim Ekip çalışmasını öğrendim Farklı bir öğrencilik hayatı kazandırdı Öğretim elemanı ile ilgili olumlu görüşler 3 8 Öğretim elemanı ile ilgili olumlu görüşler -Saygı ve sevgiye dayalı bir iletişim kurdular Dersi sevdirdiler, anlatmış olmak için anlatmadılar Bize örnek oldular Bizi not ile korkutmadılar Dersle ilgili eleştiriler -Kaynaklar yetersiz Ders saati yetersiz öğrenciler gereken ilgiyi göstermedi, çok hazırcıyız Grup çalışmalarında herkes aynı derecede etkin olmadı derste hemşireler deneyimlerini paylaşabilirlerdi

7 Tablo 5 de görüldüğü gibi öğrencilerin öğretim yöntemleri ve öğretim elemanı ile ilgili olumlu görüşleri içinde en sık dile getirilen ifadeler; sorgulama, düşünme ve yorum yapmayı öğrendik (%72), hemşireliği sevdik ve benimsedik (%59), öğretim elemanı bizimle saygı ve sevgiye dayalı bir iletişim kurdu (% 77) ifadeleri olmuştur. Öğrencilerin ders ile ilgili eleştirilerine bakıldığında, %52 oranında kaynakların yetersiz olduğu, %23 oranında ise ders saatinin yetersiz olduğu belirtilmiştir. TARTIŞMA Araştırmadan elde edilen bulgular, hemşireliğe giriş dersinin öğrencilerin hemşirelik anlayışlarını olumlu yönde etkilediğini göstermektedir. Öğrencilerin ders sonrasında yazdıkları hemşirelik tanımlarında, hemşireliğin mesleki özellikleri, hemşirenin sahip olması gereken yeterlilikleri, hemşirenin rol ve fonksiyonları olması gerekene daha yakın ifade edilmiştir. Öğrencilerin yazdıkları hemşirelik tanımlarında yer alan, profesyonellik ile ilgili ifadeler değerlendirildiğinde, ders öncesi hemşirelik tanımlarının, meslek olma ile ilgili ifadeler açısından yetersiz olduğu görülürken, ders sonrasında, meslek ölçütleri ile örtüşen ifadelerde belirgin bir artış saptanmıştır. Hemşireliğin bir yardım mesleği olduğu, i- fadesi hem ders öncesi hem de ders sonrası hemşirelik tanımlarında çoğunluğu oluşturmuştur. Geçmişten günümüze kadar hemşirelik, yardım mesleklerinden biri olarak görülmüştür. Yapılan çalışmalar da (Khorşid, Eşer, Demir ve ark. 1992; Kiger 1993; Padilha,Nazario ve Morerra 1997) hemşirelik öğrencilerinin insanlara yardım etmeyi sevdikleri için hemşire olmak istediklerini göstermiştir. Yardım meslekleri öncelikle, hizmet verdikleri bireylere yardım etmeye söz vermişlerdir. Bakım kavramı yardım mesleklerinin merkezinde yer alır ve uygulayıcıları belirli bir bakımı profesyonel uzmanlıkları ile gerçekleştirirler. Yardım meslekleri genellikle rollerini, sosyal yaşamın problemli alanlarının düzenlenmesi ve kontrolü olarak görürler. Yardım etme isteği, meslek olma ölçütlerinden, verilen hizmetin insanlık için hayati önem taşıması ve toplumun iyilik halini arttırmasının temelini oluşturur. Meslek olma ile ilgili ifadelerden, hemşireliğin bir yardım mesleği olduğu ifadesi, ders öncesi ve ders sonrası hemşirelik tanımlarında çoğunluğu oluşturmasına karşın, diğer ifadelerin dağılımında önemli farklılıklar belirlenmiştir. Hemşireliğin hekime bağımlı olduğu ifadesi önemli ölçüde azalarak, bağımsızlığı dile getirilirken, hemşireliğin yüksek derecede eğitim gerektirdiği ve araştırmalar ile mesleki bilginin geliştirilmesi gerektiği ifadeleri önemli derecede artmıştır. Mesleğe saygı, bağlılık, benimseme önemlidir ifadesi ile hemşire sorumluluklarını bilmeli ve sorumluluk almalı ifadeleri ders sonrasındaki hemşirelik tanımlarında daha fazla oranda almakla birlikte bu artış istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Hemşirelik bir meslek midir? Sorusu uzun yıllardır tartışılmakla birlikte, hemşire sosyologlar arasında hemşireliğin tam bir meslek olduğu konusunda fikir birliği yoktur. Sosyologların bir kısmı, hemşireliğin yeni bir meslek olduğuna inanırken, bir kısmı meslek ölçütlerini karşılamak için gelişmeye devam ettiğine inanmaktadır (Chitty 2001). Hemşireliğin bir meslek olarak gelişiminin üç faktör tarafından engellendiği belirtilmektedir. Bu faktörler gerçekte, bir meslekte olması gereken birbirleri ile bağlantılı faktörlerdir. Bunlar; sağlam teorik bilgi bazı, otonomi ve otoritedir. Bu faktörlerden en önemli olanı sağlam teorik bilgi bazıdır. Çünkü, mesleğe özgü sağlam teorik bilgi bazı olmaksızın, otonominin ve hizmetlerdeki otoritenin yeterince gelişmesi olanaklı değildir. Hemşirelikte, araştırmalar yolu ile bilgi bazı sürekli gelişmektedir. Araştırmalar, hemşireliğin meslekleşmesinde önemli bir dönüm noktası olarak katkı sağlamaktadır. Ancak, bilgi bazının, hemşireler başta olmak üzere, diğer sağlık profesyonelleri, sağlık yöneticileri ve toplum tarafından farkedilmesi, onaylanması ve değer verilmesi gerekir. Mesleğe özgü bilgi bazı, sağlık bakımına katkılarını hissettirmelidir (Schwirian 1998). Hemşirelerin çoğu toplumun, gelişen bilgi bütününün önemini veya bu bilgi bütünü ile sağlık bakımına sağlanan katkıları anlamadıklarını düşünmektedirler. Ne yazık ki, hemşirelik bilgisi genellikle tıbba yardımcı bilgi olarak görülmektedir. Öğrencilerin ders öncesi yazdıkları 16

8 Karaöz tanımlarda da, hemşirenin doktorun yardımcısı ifadesinin sıkça yer alması ve kendisine özel bilgiden ve araştırmadan söz edilmemesi, bir anlamda toplumun hemşireyi algılayışını yansıtmaktadır. Yapılan bir çok çalışmada (Dereli, Eşer 1995; Emiroğlu 1995; Karadakovan 1997), hekimlerin ve toplumun hemşireyi hekimin yardımcısı olarak gördüğü belirlenmiştir. Hemşirelik bilgi bazının artışı otonomiyi de beraberinde getirecektir. Bilgi bazının artışını gösteren işaretler ise, özelleşmemiş rutin aktiviteler veya el becerisi ile ilgili işlerden daha çok, özelleşmiş, entellektüel işlerin yerine getirilmesidir. Bu çalışmada hemşirenin rol ve fonksiyonları ile ilgili ifadeler değerlendirildiğinde, ders öncesinde teknik işlerin yerine getirilmesi ifadesinin birinci sırada yer aldığı görülürken, ders sonrasında, bireyin ruhsal rahatlığının sağlanması ve sistematik yaklaşımla bakım verme ifadeleri çoğunluğu oluşturmuştur (tablo 2) Bağımsızlık anlamına gelen otonomi, eğitim ve uygulamada karar verme özgürlüğünü ifade eder. Hemşireliğin kendi disiplinine özgü sağlam teorik bilgi bazına yeterince sahip olamaması dışında, hekimler ile hemşireler arasındaki eğitim farklılığı ve çalışma ortamı da otonominin gelişimini engellemektedir. Eğitim, bir mesleğin statüsünü ve fonksiyonlarını arttırarak işbirliği olanağını arttırır. Bu çalışmada da öğrencilerin ders öncesinde yazdıkları hemşirelik tanımlarında, hemşireliğin yüksek derecede eğitim gerektirdiği ifadesi hiç yer almamasına karşın, ders sonrası yazılan tanımlarda 13 öğrenci tarafından ifade edilmiştir. Ülkemizde hemşirelerin çoğunluğu hastanelerde çalışmaktadır. Birçok hemşirelik aktivitesi bağımsız olmasına karşın, hastanelerdeki hiyerarşik ortam hemşirenin otonomisini engellemektedir. Wade (1999), öğrenci merkezli ve süreç oryantasyonlu eğitim programlarının, öğrencilerin profesyonel otonomiyi öğrenmeleri için önemli olduğunu vurgulamıştır. Dünyada olduğu gibi Ülkemizde de hemşirelik gerçek bir meslek olabilmek için mücadele etmektedir. Ancak, eğitimde, uygulamada, hizmetin kontrolünde aşılması gereken birçok sorun vardır. Bu çalışmada, hemşireliğe giriş dersi, öğrencilerin hemşireliğin tam bir meslek olması için gerekli özellikleri kazanması gerektiği konusunda bilinçlenmeye başladıklarını göstermektedir. Hemşireliğin tam bir meslek olmak için gelişmeye devam etmesi, hemşirenin rol ve fonksiyonlarında da değişimi beraberinde getirmektedir. Öğrencilerin yazmış oldukları hemşirelik tanımlarında, hemşirenin rol ve fonksiyonlarına ilişkin ifadelerin dağılımı değerlendirildiğinde, öğrencilerin ders öncesinde hemşirenin işlevlerini geleneksel biçimde algıladıkları görülmektedir. Ders öncesinde özellikle iki ifadenin daha fazla yer aldığı görülmüştür. Bu ifadeler; tansiyon ölçme, kan alma, ilaç verme gibi işleri yerine getirir ve ruhsal destek sağlar /acıları dindirmeye çalışır ifadeleridir. Öğrencilerin hemşirelik tanımlarında, hemşirenin rollerini dar kalıplar içinde ifade etmelerinde, gördükleri hemşire modellerin de rolü olduğu söylenebilir. Hemşirelik kendine özgü bilgi bazını geliştirip, el becerisi gerektiren işlerden daha çok entelektüel işleri yerine getirmeye başladığında ve bu bilgi bütünü ile toplumun sağlık bakımına katkı sağladığında, bu algılama da değişecektir. Bunun başarılması, hemşirelik eğitiminde, yönetiminde ve yasal çerçevesinde çağdaş düzenlemelerin yapılmasını gerekli kılmaktadır. Öğrencilerin ders sonrasında yazdıkları hemşirelik tanımlarında yer alan hemşirenin rollerine ilişkin ifadeler, hemşirenin sağlığın korunması ve geliştirilmesindeki rolünün ve bakım verici rolünün ön plana çıktığını göstermektedir. Kelly (1992), son sınıf hemşirelik öğrencilerinin kendilerini bakım verici olarak algıladıklarını belirlemiştir. Gerçekte hemşirenin bakım verici rolünün, sağlığın korunması ve geliştirilmesi için gerekli işlevleri yerine getirmeyi, hastalık ve rehabilitasyon sırasında bireyin gereksinimlerinin giderilmesini, bireyin ruhsal rahatlığının sağlanmasını, eğitim ve danışmanlık hizmetlerini kapsadığı düşünülebilir. Dünya Sağlık Örgütünün Avrupa Bölge Bürosunun 48 no'lu yayınında belirtildiği gibi, hemşireliğin temel işlevi, insanlara yaşadıkları ve çalıştıkları ortamlarda, sağlığın önemini kavramaları ve hedeflenen sağlık düzeyine ulaşabilmeleri için kendilerinin asıl belirleyici olabilmeleri doğrultusunda onlara yardım etmektir. Bunun için hemşireler sağlığın geliştirilmesi ve korunmasının yanısıra hastalıkların önlenmesini sağlayacak işlevler geliştirmeli ve uygulamalıdırlar. Bunun dışında hemşirelik, hastalık ve rehabilitasyon sırasında, bireyin gereksinimleri 17

9 yin gereksinimleri doğrultusunda bakımın planlanmasını ve uygulanmasını da içerir. Hemşirelerin sağlığın korunması ve geliştirilmesi, hastalıkların önlenmesi, hastalık ve rehabilitasyon sırasında gereken bakımı planlayabilmeleri ve uygulayabilmeleri için belirli yeterliliklere sahip olması gerekir. Bu yeterliliklerden bazıları; hemşirelik felsefesini geliştirme, etkin iletişim kurma, kritik düşünme, kendi kendini tayin, sorumluluk alma, yaşam boyu öğrenmeye söz verme, mesleğe bağlılık, liderlik özelliklerini geliştirme, topluma mesleği tanıtma, araştırma yapabilme ve araştırma sonuçlarını kullanmadır (WHO Regional Office for Europe 2001) Öğrencilerin hemşirelik tanımlarında yer alan, hemşirede olması gereken özelliklere ilişkin ifadeler değerlendirildiğinde, hemşireliğe giriş dersinin, öğrenciyi hemşirelikte iletişimin ve kendini sürekli geliştirmenin önemi konularında daha bilinçli hale getirdiği söylenebilir. Bunun dışında, hemşireliğe giriş dersi sonrasında 9 öğrencinin hemşirelik tanımında, hemşireliğin toplumsal imajının değişmesinde kendilerinin de sorululuğu olduğu dile getirilmiştir (tablo 3). Sonuç olarak bu ders sonrasında öğrencilerin mesleğe ilişkin algılarında olumlu bir değişim görülmüştür. Öğrencilerin çoğunluğu (%59) kendilerinde olan asıl değişimin, hemşireliği sevip benimsemek olduğunu belirtmişlerdir (tablo4). Bu değişimin gerçekleşmesinde, öğrencinin derse katılımının arttırılması, duygu ve düşüncelerini dile getirme olanağının sağlanması ve öğrenci ile kurulan etkin iletişimin önemli rol oynadığı söylenebilir. Kopp(1999), öğrencilerin aktif olarak katılımının sağlandığı hemşireliğe giriş dersinin, hemşireliğin daha gerçekçi tanıtımında etkili olduğunu göstermiştir. Öğrenciyi aktif kılan öğretim yöntemlerinin teori ve uygulama arasında daha çok entegrasyon sağladığı, sözel ifadeyi geliştirdiği, öğrenciyi araştırmaya yönelttiği gösterilmiştir (Haddad, Vannuchi, Takahashi ve ark 1993;Sezgin 1993). Ülkemizde, gerçekleştirilen çalışmalar (Pektekin 1988; Bayık 1997; Cimete 1998; Kömürcü, Gençalp 1999) hemşirelik öğrencilerinin, öğretim elemanlarının kullandıkları yöntemlerden ve kendileri ile kurdukları iletişimden hoşnut olmadıklarını ve aktif öğrenme yöntemleri ile eğitilmeyi tercih ettiklerini göstermiştir Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bürosu, hemşirelik eğitim programlarının, öğrencinin bütünsel gelişimini ve mesleki yaşamını dikkate alan geniş kapsamlı hedefler içermesi gerektiğini belirtmekte ve öğrencinin potansiyelini mümkün olduğu ölçüde arttıran öğretme stratejilerinin kullanılmasını önermektedir (Salvage 1995). Bu nedenle eğitimcinin temel rolü, öğrenmeyi kolaylaştırmak ve öğrencinin bilgi arayışını desteklemek olmalıdır. Öğrenci öğrenmeye yönlendirildiği zaman, pasif bir alıcı olmaktan çıkarak, düşünen, sorgulayan, araştıran, edindiği bilgileri analiz eden ve bunları uygulayan biri durumuna gelecektir. SONUÇ VE ÖNERİLER Bu çalışma hemşireliğe giriş dersinin, hemşirelik hakkında sınırlı bir anlayışa sahip olan hemşirelik birinci sınıf öğrencilerinin, hemşireliği daha istendik algılamalarında ve benimsemelerinde etkili olabildiğini göstermiştir. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar doğrultusunda aşağıdaki öneriler getirilmiştir. -Öğrencilerin hemşireliği tanımalarında ilk adımı oluşturan hemşireliğe giriş dersinde, öğrencilerin duygu ve düşüncelerini özgürce söyleyebilecekleri bir ortam yaratılmalı,öğrenciler ile yargılayıcı olmayan bir iletişim kurulmalı. -öğrencinin aktif katılımını sağlayan öğretim yöntemleri kullanılmalı. -Farklı alanlarda çalışan hemşirelerin öğrenciler ile deneyimlerini paylaşmaları sağlanmalı. -Öğrenciler, öğrenimlerine hastane üzerinde yoğunlaşan bir hemşirelik imajı ile başlamamalıdır. -Eğitimciler öğrencilere rol modeli olmalıdır. -Hemşireliğe ilişkin algılarının dört yıl boyunca nasıl değiştiği incelenmeli -Öğrencilerin mezuniyet sonrası mesleki gelişimleri izlenmeli. KAYNAKLAR 18

10 Karaöz Anderson E P (1993) The perspective of student nurses and their perceptions of professional nursing during the nurse training programme. Journal Of Advanced Nursing, 18(5); Atalay M, Tel H, Altun E, Tel H (1994) Hemşirelik I. sınıf öğrencilerinin klinik uygulamada yaşadıkları güçlükler ve yardım beklentileri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 1; Başer G (1995) Hemşirelik Yüksekokullarında öğrenim gören öğrencilerin sosyal özellikleri, okulu tercih sıralamaları ve seçme nedenleri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2(1); Bayık A, Durmuş H, Uysal A (1999) Lise son sınıf kız öğrencilerinin hemşirelik mesleğini seçme ve bu mesleğe ilişkin görüşlerinin incelenmesi. VII. Ulusal Hemşirelik Kongresi, Haziran, Erzurum,s Bayık A(1997) Öğrencilerin hemşire eğitimcilerde etkili eğiticilik niteliklerini değerlendirmeleri üzerine bir çalışma. III. Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu 8-10 Eylül 1993,s Chitty K K (2001) Professional Nursing: Concepts & Challenges, (Ed) Chitty K K, 3.baskı, WB Sounders Company, s Cimete G (1998) Öğrenci-öğretim elemanı etkileşimine yönelik kalitatif bir çalışma. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2(1); Dereli N, Eşer İ (1995) Hasta ziyaretçilerinin hemşire ve hemşirelik mesleğini algılama durumları. IV. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, Ankara, s.57. Emiroğlu N (1995) Sağlık personelinin ve toplumun hemşirelik imajı. IV. Ulusal Hemşirelik Kongresi, Kasım, Ankara,s Erdemir F(1997) Hemşirelik Yüksekokulu I. sınıf öğrencilerinin Hemşirelik Yüksekokulunu tercih etme, okula başlamaya karar verme özellikleri ve okula devam etmede etkili faktörler. IV. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu, Eylül, s Haddad Md, Vannuchi M T, Takahashi O C, Hirazawa S A, Rodriges I G, Corderio B R, do Carmo H M (1993) Medical Surgical Nursing: a new approach and its evaluation by student. Rev. Lat. Am. Enferm, 1(2); Karadakovan A (1997) Tıp Fakültesi öğrencilerinin hemşirelik ve sağlık ekibine ilişkin düşüncelerinin incelenmesi. IV. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu, Eylül, Kıbrıs,s Kelly B (1992) The professional self-concepts of nursing undergraduates and their perceptions of influential forces. Journal of Nursing Education, 31(3); Kiger A M (1993) Accord and discord in students images of nursing. Journal of Nursing Education, 32(7); Kopp A M (1999) Introduction to nursing creative strategies for generating interest in the major. Nursing Education, 24(1); Korşid L K, Eşer İ, Demir Ü ve ark. (1992) Lise son sınıf kız öğrencilerinin hemşirelik mesleğini tercih etme durumlarının incelenmesi. III. Ulusal Hemşirelik Kongresi, Haziran, Sivas, s Kömürcü N, Gençalp S (1999) Yeni mezun hemşirelerin, hemşirelik eğitiminden beklentileri. VII. Ulusal Hemşirelik Kongresi, Haziran, Erzurum, s Kömürcü N, Erdoğan N, Eti F, ve ark. (1998) Marmara Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü ilk öğrencilerinin mesleği isteyerek seçip seçmeme durumları ile mezun olabilmeleri arasında ilişki. II. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu, İstanbul,s Kukulu K, Koçak F (1993) Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu I. sınıf öğrencilerinin mesleğe yönelmelerini etkileyen faktörler ve değer sistemleri. Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu, 8-10 Eylül, İstanbul Mendez D, Louis D (1991) College students image of nursing as a career choice. AORN Journal, 53(5); Nurses and midwifes for health, WHO european strategy for nursing and midwife education, Özsoy S A, Uysal A, Bayık A, Erefe İ (1999) Hemşire öğrencilerin mesleğe ilişkin görüşlerinin ileriye dönük incelenmesi. VII. Ulusal Hemşirelik Kongresi, Haziran, Erzurum, Padilha M I, Nazario N O, Morerra M C.(1997) Understanding the idea of nursing for use in professional practice. Rev. Bras. Enferm, 50(3); Pektekin Ç (1988) Hemşire öğretmenlerin özelliklerinin ve diğer faktörlerin öğrenci hemşirelerin öğrenimi üzerindeki etkilerinin araştırılması. I. Ulusal hemşirelik Eğitimi Sempozyumu Eylül 1986,s Salvage J (1995)Hemşirelikte Etkinliğe Doğru Eylem. (Çev. Ed) Ülker Saadet. Ankara, Aydoğdu Ofset. Schwirian P M (1998)Professionalization of Nursing: Current Issues And Trends. Lippincott- Raven Publishers. Third Edition. 19

11 Sezgin A (1993) Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği dersinde öğrencilerin aktif katılımını sağlamaya yönelik bir uygulama örneği. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi,3(1); Sümbüloğlu K, Sümbüloğlu V(1990) Biyoistatistik, Üçüncü baskı, Ankara, Hatiboğlu Yayınevi. Wade G H. (1999) Professional Nurse Autonomy: concept analysis and application to nursing education. Journal of Advanced Nursing, 30(2); WHO Regional Office for Europe (2001) Nurses and Midwives for Health, WHO European Strategy for Nursing and Midwife Education. 20

SAĞLIK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN HEMŞİRELİĞİ ALGILAYIŞI HEMŞİRELİK ROLLERİNE VE HEMŞİRELİĞİN GELECEĞİNE BAKIŞI

SAĞLIK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN HEMŞİRELİĞİ ALGILAYIŞI HEMŞİRELİK ROLLERİNE VE HEMŞİRELİĞİN GELECEĞİNE BAKIŞI ARAŞTIRMA SAĞLIK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN HEMŞİRELİĞİ ALGILAYIŞI HEMŞİRELİK ROLLERİNE VE HEMŞİRELİĞİN GELECEĞİNE BAKIŞI Sevil KIZĞUT * Şule ERGÖL ** Alınış Tarihi: 08.06.2010 Kabul Tarihi: 17.01.2011

Detaylı

Bilim ve teknolojideki hızlı gelişmeler karşısında okullarda ve iş yerlerinde

Bilim ve teknolojideki hızlı gelişmeler karşısında okullarda ve iş yerlerinde Sağlık Personeli Yetiştiren Okullarda Sterilizasyon ve Dezenfeksiyon Eğitimi Yrd. Doç. Dr. Türkan ÖZBAYIR Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, İZMİR

Detaylı

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ DÖRDÜNCÜ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE KARŞI TUTUMLARI Arş.Gör. Duygu GÜR ERDOĞAN Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi dgur@sakarya.edu.tr Arş.Gör. Demet

Detaylı

Dr. Papatya Karakurt 1, Dr. Arzu Yıldırım 1, Dr. Rabia Hacıhasanoğlu 1, Özlem Özman cilt volume 26 sayý issue

Dr. Papatya Karakurt 1, Dr. Arzu Yıldırım 1, Dr. Rabia Hacıhasanoğlu 1, Özlem Özman cilt volume 26 sayý issue Sağlık Yüksekokulu Birinci Sınıf Öğrencilerinin Hemşirelik Mesleği Hakkındaki Düşünceleri The Conception of Nursing Profession among the Junior Students of the Health School Araştırma Dr. Papatya Karakurt

Detaylı

T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ

T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL (ZORUNLU) SAĞLIK BİLİMLERİNDE KURAM VE MODELLER Sağlık

Detaylı

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ Ders Tanıtım Formu Dersin Adı Öğretim Dili Sağlığın Geliştirilmesi Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans ( ) Lisans ( x) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim ( X) Uzaktan

Detaylı

T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ

T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI 2016-2017 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL (ZORUNLU) SAĞLIK BİLİMLERİNDE KURAM VE MODELLER (HEM 701

Detaylı

DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Klinik ve Sahada Entegre Uygulama-II

DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Klinik ve Sahada Entegre Uygulama-II DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Klinik ve Sahada Entegre Uygulama-II 744004022016 8 2+16 10 22 Ön Koşul Ebelik Esasları, Doğum Öncesi Dönem II, Aile Planlaması, Yeni Doğan ve Çocuk

Detaylı

HARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

HARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ Dersin Adı Kodu Yarıyılı T+U Kredisi AKTS Hemşirelik Tarihi Ve Deontolojisi 2801305 Güz 3+0 3 6 Ön Koşul Dersler Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu

Detaylı

HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN MESLEĞİ ALGILAYIŞLARI* Ayşe SAN TURGAY** Birsen KARACA ** Esin ÇEBER*** Gülsün AYDEMİR****

HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN MESLEĞİ ALGILAYIŞLARI* Ayşe SAN TURGAY** Birsen KARACA ** Esin ÇEBER*** Gülsün AYDEMİR**** HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN MESLEĞİ ALGILAYIŞLARI* Ayşe SAN TURGAY** Birsen KARACA ** Esin ÇEBER*** Kabul Tarihi: 01.09.2004 ÖZET Bu araştırma, hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik mesleğini algılamalarını

Detaylı

Uygulamalı Meslek Derslerindeki Blok ve Entegre Öğretim Yöntemlerinin Öğrencileri Tarafından Değerlendirilmesi

Uygulamalı Meslek Derslerindeki Blok ve Entegre Öğretim Yöntemlerinin Öğrencileri Tarafından Değerlendirilmesi Tıp Eğitimi Dünyası Sayı: 13 Ekim 2003 8 Uygulamalı Meslek Derslerindeki Blok ve Entegre Öğretim Yöntemlerinin Öğrencileri Tarafından Değerlendirilmesi Saadet Yazıcı ÖZET Bu çalışma, hemşirelik öğrencilerinin

Detaylı

altında/rehberle yapar. özen gösterir. uygun çözüm yolları üretir. yapar.

altında/rehberle yapar. özen gösterir. uygun çözüm yolları üretir. yapar. HARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ Dersin Adı Kodu Yarıyılı T+U Kredisi AKTS Hemşirelik Esasları 2801201 II 6+12 12 14 Ön Koşul Dersler Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersi Veren

Detaylı

ÇOCUK HEMŞİRELİĞİ EĞİTİMİNDE BİLİŞİM VE TEKNOLOJİNİN KULLANIMI

ÇOCUK HEMŞİRELİĞİ EĞİTİMİNDE BİLİŞİM VE TEKNOLOJİNİN KULLANIMI 15. MİLLİ ÇOCUK HEMŞİRELİĞİ KONGRESİ ÇOCUK HEMŞİRELİĞİ EĞİTİMİNDE BİLİŞİM VE TEKNOLOJİNİN KULLANIMI Doç. Dr. Ayşe GÜROL Atatürk Üniversitesi, ayseparlak42@gmail.com Bilim ve teknoloji alanında değişim

Detaylı

Tablo 1: Mezunlarımızın Tanıtıcı Özellikleri (n=110)

Tablo 1: Mezunlarımızın Tanıtıcı Özellikleri (n=110) 0 yılında ilk mezunlarını veren programımızın değerlendirilmesi, mesleki deneyim süresi olarak en az birinci yılını dolduran 9 mezunumuzdan ulaşılabilen ve değerlendirme yapmayı kabul eden 0 mezun tarafından

Detaylı

Yrd.Doç. Dr. Selma KAHRAMAN, Yrd. Doç. Dr. Fatma ERSİN Dersin Amacı

Yrd.Doç. Dr. Selma KAHRAMAN, Yrd. Doç. Dr. Fatma ERSİN Dersin Amacı HARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ Dersin Adı Kodu Yarıyılı T+U Kredisi AKTS Halk Sağlığı Hemşireliği 2801801 Bahar 6+12 12 14 Ön Koşul Dersler Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersi

Detaylı

HEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ

HEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ HEMŞİRELERİN HASTALARA VERDİKLERİ EĞİTİMLERİN ETKİNLİĞİNİN BELİRLENMESİ Zelha Türk*, Serpil Türker **, Pelin Gökoğlu***,Eda Ulutaş**** *Fulya Acıbadem Hastanesi Sorumlu Hemşire, **Fulya Acıbadem Hastanesi

Detaylı

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ HEMŞİRELİK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN KÜTÜPHANE KULLANIM ÖZELLİKLERİ VE GÖRÜŞLERİ*

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ HEMŞİRELİK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN KÜTÜPHANE KULLANIM ÖZELLİKLERİ VE GÖRÜŞLERİ* C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2, 4 (2) DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ HEMŞİRELİK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN KÜTÜPHANE KULLANIM ÖZELLİKLERİ VE GÖRÜŞLERİ* Samiye METE**, Ayşe BEŞER***, Tangül AYTUR****

Detaylı

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ - CERRAHPAŞA FLORENCE NIGHTINGALE HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ LİSANS PROGRAMI KLİNİK UYGULAMA DERSİ UYGULAMA YÖNERGESİ

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ - CERRAHPAŞA FLORENCE NIGHTINGALE HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ LİSANS PROGRAMI KLİNİK UYGULAMA DERSİ UYGULAMA YÖNERGESİ T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ - CERRAHPAŞA FLORENCE NIGHTINGALE HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ LİSANS PROGRAMI KLİNİK UYGULAMA DERSİ UYGULAMA YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 -

Detaylı

Bahar Dönemi Fizik Bölümü Fizik II Dersi Çıktılarının Gerçekleşme Derecesi Program Çıktılarının Ders Kazanımlarına Katkısı Anketi

Bahar Dönemi Fizik Bölümü Fizik II Dersi Çıktılarının Gerçekleşme Derecesi Program Çıktılarının Ders Kazanımlarına Katkısı Anketi 2014-201 Bahar Dönemi Fizik Bölümü Fizik II Dersi Çıktılarının Gerçekleşme Derecesi Program Çıktılarının Ders Kazanımlarına Katkısı Anketi 1 Orta Yüksek Yüksek 2 3 4 Bu ders ile ilgili temel kavramları,

Detaylı

Ders Kodu: FIZ 234 Ders Adı: Klasik Mekanik Dersin Dönemi: Bahar Dönemi Dersi Veren Öğretim Üyesi: Yrd. Doç. Dr.

Ders Kodu: FIZ 234 Ders Adı: Klasik Mekanik Dersin Dönemi: Bahar Dönemi Dersi Veren Öğretim Üyesi: Yrd. Doç. Dr. Ders Kodu: FIZ 234 Ders Adı: Klasik Mekanik Dersin Dönemi: 204-205 Bahar Dönemi Dersi Veren Öğretim Üyesi: Yrd. Doç. Dr. Betül USTA 2 3 4 5 7% 3% 23% 37% 30% Bu ders ile ilgili temel kavramları, yasaları

Detaylı

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ Ders Tanıtım Formu Dersin Adı Öğretim Dili Kendini Tanıma ve İletişim Yönetimi Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans () Lisans ( X) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim (X)

Detaylı

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ FLORENCE NIGHTINGALE HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ LİSANS PROGRAMI KLİNİK UYGULAMA DERSİ UYGULAMA YÖNERGESİ

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ FLORENCE NIGHTINGALE HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ LİSANS PROGRAMI KLİNİK UYGULAMA DERSİ UYGULAMA YÖNERGESİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ FLORENCE NIGHTINGALE HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ LİSANS PROGRAMI KLİNİK UYGULAMA DERSİ UYGULAMA YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönergenin amacı;

Detaylı

Ders Adı : HEMŞİRELİKTE LİDERLİK Ders No : Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 3. Ders Bilgileri. Genel Bilgiler

Ders Adı : HEMŞİRELİKTE LİDERLİK Ders No : Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 3. Ders Bilgileri. Genel Bilgiler Image not found http://bologna.konya.edu.tr/panel/images/pdflogo.png Ders Adı : HEMŞİRELİKTE LİDERLİK Ders No : 0350010019 Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 3 Ders Bilgileri Ders Türü Öğretim Dili

Detaylı

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Mezun Görüşleri Anketi

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Mezun Görüşleri Anketi ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ Tıp Eğitimi Anabilim Dalı Mezun Görüşleri Anketi Değerli Hekim Arkadaşımız, Bu anket ülkemizdeki farklı eğitim kurumlarınca uygulanan örnekler temel alınarak UÜTF Tıp

Detaylı

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ Ders Tanıtım Formu Dersin Adı Öğretim Dili Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Uygulama Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans () Lisans (x) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim

Detaylı

DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Klinik ve Sahada Entegre Uygulama-I

DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Klinik ve Sahada Entegre Uygulama-I DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Klinik ve Sahada Entegre Uygulama-I 744004032016 7 2+16 10 18 Ön Koşul Ebelik Esasları, Doğum Öncesi Dönem II, Aile Planlaması, Yeni Doğan ve Çocuk

Detaylı

DİŞHEKİMİNİN GENEL SAĞLIKTAKİ ÖNEMİ VE GELECEKTEKİ MİSYONU (Dişhekiminin Kazandığı Yeni Misyonun Çıktıları/Faydaları) ÇALIŞMA GRUBU-1 RAPORU

DİŞHEKİMİNİN GENEL SAĞLIKTAKİ ÖNEMİ VE GELECEKTEKİ MİSYONU (Dişhekiminin Kazandığı Yeni Misyonun Çıktıları/Faydaları) ÇALIŞMA GRUBU-1 RAPORU TDB 20.ULUSLARARASI DİŞHEKİMLİĞİ KONGRESİ MESLEK SORUNLARI SEMPOZYUMU FDI 2020 VİZYONU REHBERLİĞİNDE İSTANBUL DEKLARASYONU (26-27-28 Mayıs 2014 Kuşadası, Aydın) DİŞHEKİMİNİN GENEL SAĞLIKTAKİ ÖNEMİ VE GELECEKTEKİ

Detaylı

ORTAÖĞRETİM İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ ÖZEL ALAN YETERLİKLERİ

ORTAÖĞRETİM İNGİLİZCE ÖĞRETMENİ ÖZEL ALAN YETERLİKLERİ A. DİL BİLEŞENLERİ VE DİL EDİNİMİ BİLGİSİ A.1. İngilizceyi sözlü ve yazılı iletişimde doğru ve uygun kullanarak model olabilme A.2. Dil edinimi kuramlarını, yaklaşımlarını ve stratejilerini bilme A.3.

Detaylı

THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT

THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT The purpose of the study is to investigate the impact of autonomous learning on graduate students

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Sağlık Memurluğu Kafkas Üniversitesi 2002 Y. Lisans Mikrobiyoloji Kafkas Üniversitesi 2014

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Sağlık Memurluğu Kafkas Üniversitesi 2002 Y. Lisans Mikrobiyoloji Kafkas Üniversitesi 2014 ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Özgür ASLAN 2. Doğum Tarihi : 01 Ekim 1979 3. Unvanı : Öğretim Görevlisi. 4. Öğrenim Durumu : Yüksek Lisans 5. Çalıştığı Kurum :Artvin Çoruh Üniversitesi Derece Alan Üniversite

Detaylı

DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Ebeliğe Giriş Ön Koşul -

DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Ebeliğe Giriş Ön Koşul - DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Ebeliğe Giriş 744001532010 1 2+0 2 3 Ön Koşul - Dersin Dili Türkçe Dersin Seviyesi Lisans Dersin Türü Zorunlu Dersi Veren Öğretim Elemanı Dersin Yardımcıları

Detaylı

HASTA VE AİLE EĞİTİMİNİN ETKİNLİĞİNİ BELİRLEME İLKAY AKSOY GÜLHANE ASKERİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM HASTANESİ

HASTA VE AİLE EĞİTİMİNİN ETKİNLİĞİNİ BELİRLEME İLKAY AKSOY GÜLHANE ASKERİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM HASTANESİ HASTA VE AİLE EĞİTİMİNİN ETKİNLİĞİNİ BELİRLEME İLKAY AKSOY GÜLHANE ASKERİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM HASTANESİ KONU BAŞLIKLARI Hemşirenin eğitici rolü ve iletişim Hasta ve aile eğitimi Hasta eğitiminin

Detaylı

AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SÖKE SAĞLIK YÜKSEKOKULU HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ HEMŞİRELİK PROGRAMI DERS BİLGİ FORMU

AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SÖKE SAĞLIK YÜKSEKOKULU HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ HEMŞİRELİK PROGRAMI DERS BİLGİ FORMU AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SÖKE SAĞLIK YÜKSEKOKULU HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ HEMŞİRELİK PROGRAMI DERS BİLGİ FORMU Dersin Adı Hemşirelikte Öğretim Ders Kodu HEM403 Ders Düzeyi Lisans AKTS Kredi 8 İş Yükü

Detaylı

Program Eğitim Amaçları

Program Eğitim Amaçları Program Eğitim Amaçları Eğitim amaçlarımız; programımız mezunlarının yakın bir gelecekte erişmeleri istenen kariyer hedeflerini ve mesleki beklentilerini tanımlayan genel ifadelerden oluşmakta olup aşağıda

Detaylı

Klinik Eğitim Hemşirelerinin Kendi Yetkinliklerini Değerlendirmesine Yönelik Bir Çalışma ÖZET Anahtar kelimeler: GİRİŞ

Klinik Eğitim Hemşirelerinin Kendi Yetkinliklerini Değerlendirmesine Yönelik Bir Çalışma ÖZET Anahtar kelimeler: GİRİŞ Klinik Eğitim Hemşirelerinin Kendi Yetkinliklerini Değerlendirmesine Yönelik Bir Çalışma *Aysun Çakır, **Sibel Yıldırım,**Süleyman Çırak, ** Figen Bozkurt, * Eğitim ve Gelişim Hemşiresi, Acıbadem Hastanesi,

Detaylı

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir. ÖZET Üniversite Öğrencilerinin Yabancı Dil Seviyelerinin ve Yabancı Dil Eğitim Programına Karşı Tutumlarının İncelenmesi (Aksaray Üniversitesi Örneği) Çağan YILDIRAN Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler

Detaylı

Güz Dönemi Fizik Bölümü Maddenin Manyetik ve Dielektrik Özellikleri Dersi Çıktılarının Gerçekleşme Derecesi

Güz Dönemi Fizik Bölümü Maddenin Manyetik ve Dielektrik Özellikleri Dersi Çıktılarının Gerçekleşme Derecesi 2015-2016 Güz Dönemi Fizik Bölümü Maddenin Manyetik ve Dielektrik Özellikleri Dersi Çıktılarının Gerçekleşme Derecesi 1 2 Orta 3 4 5 Bu ders ile ilgili temel kavramları, yasaları ve bunlar arasındaki ilişkileri

Detaylı

HEPDAK PROGRAM DEĞERLENDİRME ÇİZELGESİ

HEPDAK PROGRAM DEĞERLENDİRME ÇİZELGESİ HEPDAK PROGRAM DEĞERLENDİRME ÇİZELGESİ HEPDAK - Program Değerlendirme Çizelgesi Sürüm: 1.0-13.09.2013 Sayfa 1 HEPDAK PROGRAM DEĞERLENDİRME ÇİZELGESİ Kurum: Program: Takım Başkanı: Program Değerlendiricisi:

Detaylı

Kalite Kontrol ve Güvencesi (IE 326) Ders Detayları

Kalite Kontrol ve Güvencesi (IE 326) Ders Detayları Kalite Kontrol ve Güvencesi (IE 326) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Kalite Kontrol ve Güvencesi IE 326 Güz 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i

Detaylı

Ders Kodu: FIZ 131 Ders Adı: FİZİK I Dersin Dönemi: Güz Dönemi

Ders Kodu: FIZ 131 Ders Adı: FİZİK I Dersin Dönemi: Güz Dönemi Ders Kodu: FIZ 131 Ders Adı: FİZİK I Dersin Dönemi: 2015-2016 Güz Dönemi 1 Orta 2 3 4 5 Bu ders ile ilgili temel kavramları, yasaları ve bunlar 0% 0% 0% 20% 80% arasındaki ilişkileri anladım Kuramsal ve

Detaylı

Akademik İngilizce III (ENG201) Ders Detayları

Akademik İngilizce III (ENG201) Ders Detayları Akademik İngilizce III (ENG201) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Saati Saati Saati Akademik İngilizce III ENG201 Güz 3 0 0 3 3 Ön Koşul Ders(ler)i ENG102 Dersin

Detaylı

ELEŞTİREL DÜŞÜNME. Tablo 1: Ölçekten ve Alt Boyutlarından Alınan Puan Ortalamaları

ELEŞTİREL DÜŞÜNME. Tablo 1: Ölçekten ve Alt Boyutlarından Alınan Puan Ortalamaları ELEŞTİREL DÜŞÜNME California Eleştirel Düşünme Ölçeğinin 2016-2017 akademik yılında yanıtlanma oranı %92,1 (n=456)olarak bulundu. Bu ölçeği yanıtlayan öğrencilerin %27,1 inin birinci sınıf (n=124), %25,2

Detaylı

Uzaktan Eğitimin Temelleri. Temel Kavramlar

Uzaktan Eğitimin Temelleri. Temel Kavramlar Temel Kavramlar Eğitim Sorunları Tüm bireylere temel eğitim Yaşam boyu eğitim Tüm eğitim basamaklarında ulusların coğrafi, ekonomik ve toplumsal gerçeklerini göz önünde bulundurarak öğrencilerin koşul

Detaylı

HARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ

HARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ Dersin Adı Kodu Yarıyılı T+U Kredisi AKTS Yaşlı Bakımı 2801307 III 2+0 2 2 Ön Koşul Dersler Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Seçmeli Dersi Veren Öğretim

Detaylı

HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI

HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI DOKTORA PROGRAMINA GİRİŞ KOŞULLARI Hemşirelik, Ebelik, Sağlık Memurluğu Programlarında Lisans eğitimi alarak Hemşirelik veya herhangi bir programda yüksek lisans yapmış olmak.

Detaylı

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Haziran 2017 Cilt:6 Özel Sayı:1 Makale No: 07 ISSN:

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Haziran 2017 Cilt:6 Özel Sayı:1 Makale No: 07 ISSN: TEKSTİL SEKTÖRÜNÜN MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNDEN BEKLENTİLERİ Öğr. Gör. Naci Bulur İnönü üniversitesi Yeşilyurt Meslek Yüksekokulu naci.bulur@inonu.edu.tr Öğr. Gör. Murat Ulaş İnönü üniversitesi Arapgir

Detaylı

AİLE İRŞAT VE REHBERLİK BÜROLARINDA YAPILAN DİNİ DANIŞMANLIK - ÇORUM ÖRNEĞİ -

AİLE İRŞAT VE REHBERLİK BÜROLARINDA YAPILAN DİNİ DANIŞMANLIK - ÇORUM ÖRNEĞİ - T.C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe ve Din Bilimleri Anabilim Dalı AİLE İRŞAT VE REHBERLİK BÜROLARINDA YAPILAN DİNİ DANIŞMANLIK - ÇORUM ÖRNEĞİ - Necla YILMAZ Yüksek Lisans Tezi Çorum

Detaylı

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü Bölüm/Program Dersi DERS TANIM BİLGİLERİ Dersin Adı Sosyal Hizmet Ortamlarında Blok Uygulama II Dersin Kodu Teori Uygulama

Detaylı

T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ

T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK DOKTORA PROGRAMI 2015-2016 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL (ZORUNLU) SAĞLIK BİLİMLERİNDE KURAM VE MODELLER (HEM 701

Detaylı

SAĞLIK PERSONELİ YETİŞTİREN OKULLARDA STERİLİZASYON VE DEZENFEKSİYON EĞİTİMİ. Eğitimde Hedefler;

SAĞLIK PERSONELİ YETİŞTİREN OKULLARDA STERİLİZASYON VE DEZENFEKSİYON EĞİTİMİ. Eğitimde Hedefler; SAĞLIK PERSONELİ YETİŞTİREN OKULLARDA STERİLİZASYON VE DEZENFEKSİYON EĞİTİMİ Yard.. Doç. Dr. Türkan ÖZBAYIR Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, İzmir

Detaylı

HARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ. Dersin Adı Kodu Yarıyılı T+U Kredisi AKTS Onkoloji Hemşireliği III

HARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ. Dersin Adı Kodu Yarıyılı T+U Kredisi AKTS Onkoloji Hemşireliği III HARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ Dersin Adı Kodu Yarıyılı T+U Kredisi AKTS Onkoloji Hemşireliği 2801306 III 2+0 2 2 Ön Koşul Dersler Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Seçmeli Dersi Veren

Detaylı

MANİSA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU

MANİSA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU MANİSA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK HİZMETLERİ MESLEK YÜKSEKOKULU MİSYON Analitik düşünceye sahip, sorunlara uygun çözümler geliştirebilen, yetki ve sorumluluklarını vakarla taşıyabilecek bilgi ve becerilerle

Detaylı

Ders Kodu: FIZ 306 Ders Adı: Katıhal Fiziği-İntibak Dersin Dönemi: Güz Dönemi Dersi Veren Öğretim Üyesi: Yrd. Doç. Dr.

Ders Kodu: FIZ 306 Ders Adı: Katıhal Fiziği-İntibak Dersin Dönemi: Güz Dönemi Dersi Veren Öğretim Üyesi: Yrd. Doç. Dr. Ders Kodu: FIZ 306 Ders Adı: Katıhal Fiziği-İntibak Dersin Dönemi: 2014-2015 Güz Dönemi Dersi Veren Öğretim Üyesi: Yrd. Doç. Dr. Metin Aslan 1 Orta 2 3 4 5 Bu ders ile ilgili temel kavramları, yasaları

Detaylı

1.ÇAĞDAŞ EĞİTİM SİSTEMİNDE ÖĞRENCİ KİŞİLİK HİZMETLERİ VE REHBERLİK. Abdullah ATLİ

1.ÇAĞDAŞ EĞİTİM SİSTEMİNDE ÖĞRENCİ KİŞİLİK HİZMETLERİ VE REHBERLİK. Abdullah ATLİ 1.ÇAĞDAŞ EĞİTİM SİSTEMİNDE ÖĞRENCİ KİŞİLİK HİZMETLERİ VE REHBERLİK Geleneksel eğitim anlayışı bireyi tüm yönleri ile gelişimini sağlama konusunda sorunlar yaşanmasına neden olmuştur. Tüm bu anlayış ve

Detaylı

5 (%) 1 Bu ders ile ilgili temel kavramları, yasaları ve bunlar arasındaki ilişkileri

5 (%) 1 Bu ders ile ilgili temel kavramları, yasaları ve bunlar arasındaki ilişkileri Ders Kodu: FIZ 438 Ders Adı: Yarıiletken Fiziği Dersin Dönemi: 2014-2015 Bahar Dersi Veren Öğretim Üyesi: Doç. Dr. Sadık Bağcı Ders Çıktılarının Gerçekleşme Derecesi Anketi Sonuçları 1 (%) 2 (%) 3 (%)

Detaylı

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results: ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve

Detaylı

Araştırma Metodları ve İletişim Becerileri (MMR 501) Ders Detayları

Araştırma Metodları ve İletişim Becerileri (MMR 501) Ders Detayları Araştırma Metodları ve İletişim Becerileri (MMR 501) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Araştırma Metodları ve İletişim Becerileri MMR 501 Her

Detaylı

Makine Mühendisliğine Giriş (ME 102) Ders Detayları

Makine Mühendisliğine Giriş (ME 102) Ders Detayları Makine Mühendisliğine Giriş (ME 102) Ders Detayları Ders Adı Ders Dönemi Ders Uygulama Kodu Saati Saati Laboratuar Kredi AKTS Saati Makine Mühendisliğine Giriş ME 102 Bahar 1 0 0 1 2.5 Ön Koşul Ders(ler)i

Detaylı

SAĞLIĞI GELİŞTİRME KAVRAMI

SAĞLIĞI GELİŞTİRME KAVRAMI İŞYERLERİNDE İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİNİN GELİŞTİRİLMESİNDE İŞYERİ HEMŞİRELİĞİNİN ÖNEMİ ROLÜ KURSU 4 MAYIS 2014 İSTANBUL VII. ULUSLARARASI İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ KONFERANSI SAĞLIĞI GELİŞTİRME KAVRAMI Uzm.

Detaylı

TOPLAM KALİTE LİDERLİĞİ ZTM 433 KALİTE KONTROL VE STANDARDİZASYON PROF. DR. AHMET ÇOLAK

TOPLAM KALİTE LİDERLİĞİ ZTM 433 KALİTE KONTROL VE STANDARDİZASYON PROF. DR. AHMET ÇOLAK TOPLAM KALİTE LİDERLİĞİ ZTM 433 KALİTE KONTROL VE STANDARDİZASYON PROF. DR. AHMET ÇOLAK TOPLAM KALİTE LİDERLİĞİ Drucker, liderliği, ne tam karizma, ne de kişilik olarak tanımlamaktadır.lider, liderliği

Detaylı

HASTA BAKIMININ ORGANİZASYONU. Öğr. Gör. Sultan TÜRKMEN KESKİN

HASTA BAKIMININ ORGANİZASYONU. Öğr. Gör. Sultan TÜRKMEN KESKİN HASTA BAKIMININ ORGANİZASYONU Öğr. Gör. Sultan TÜRKMEN KESKİN İyi bir hasta bakım organizasyonu oluşturulması, - Hemşirelik bakım kalitesini arttırır, - Hasta bakım maliyetini azaltır. Bir serviste hasta

Detaylı

Akademik İngilizce II (ENG102) Ders Detayları

Akademik İngilizce II (ENG102) Ders Detayları Akademik İngilizce II (ENG102) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Saati Saati Saati Akademik İngilizce II ENG102 Bahar 2 2 0 4 3,5 Ön Koşul Ders(ler)i ENG101 Dersin

Detaylı

İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinde İşyeri Hemşireliği. Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu.

İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinde İşyeri Hemşireliği. Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu. İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinde İşyeri Hemşireliği Prof.Dr.Ayşe Beşer Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi ayse.beser@deu.edu.tr Kültür, inanç Fiziksel çevre SAĞLIK Yaşam koşulları Ekonomik

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Adı Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. Sağlık Kurumlarında Yönetim ve Organizasyon HST

DERS BİLGİLERİ. Ders Adı Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS. Sağlık Kurumlarında Yönetim ve Organizasyon HST DERS BİLGİLERİ Sağlık Kurumlarında Yönetim ve Organizasyon HST901 3+0 6.0 6.0 Öğrencilerin yönetim ve organizasyon kavramlarını anlamaları, sağlık hizmetleri ve sağlık kurumlarının değerlendirmeleri, sağlık

Detaylı

Akademik İngilizce IV (ENG202) Ders Detayları

Akademik İngilizce IV (ENG202) Ders Detayları Akademik İngilizce IV (ENG202) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Saati Saati Saati Akademik İngilizce IV ENG202 Bahar 3 0 0 3 3 Ön Koşul Ders(ler)i ENG 201 Dersin

Detaylı

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ BİYOSİSTEM MÜHENDİSLİĞİ PROGRAMI SON SINIF ÖĞRENCİ ANKET FORMU. Aralık,2013

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ BİYOSİSTEM MÜHENDİSLİĞİ PROGRAMI SON SINIF ÖĞRENCİ ANKET FORMU. Aralık,2013 ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ ZİRAAT FAKÜLTESİ BİYOSİSTEM MÜHENDİSLİĞİ PROGRAMI SON SINIF ÖĞRENCİ ANKET FORMU Sevgili U.Ü.Ziraat Fakültesi Biyosistem Mühendisliği Programı Öğrencileri, Aralık,2013 Uludağ Üniversitesi

Detaylı

YENİ YÜZYIL ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ LİSANS 2014 BAHAR YARIYILI

YENİ YÜZYIL ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ LİSANS 2014 BAHAR YARIYILI YENİ YÜZYIL ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ LİSANS 2014 BAHAR YARIYILI HEMŞİRELİKTE YÖNETİM VE LİDERLİK HEM 404 3 KREDİ 4. yıl 2. yarıyıl Lisans Zorunlu seçmeli 3 s/hafta Teorik3s/hafta

Detaylı

Prof. Dr. Serap NAZLI

Prof. Dr. Serap NAZLI Prof. Dr. Serap NAZLI Eserler Listesi (2014) A. Uluslararası hakemli dergilerde yayımlanan makaleler: A1. Nazlı, S. (2006). Comprehensive Guidance and Counselling Programme Practices in Turkey. Mediterranean

Detaylı

ORTAÖĞRETĠM ĠNGĠLĠZCE ÖĞRETMENĠ ÖZEL ALAN YETERLĠKLERĠ

ORTAÖĞRETĠM ĠNGĠLĠZCE ÖĞRETMENĠ ÖZEL ALAN YETERLĠKLERĠ A. DĠL BĠLEġENLERĠ VE DĠL EDĠNĠMĠ BĠLGĠSĠ A1. Ġngilizceyi sözlü ve yazılı iletiģimde doğru ve uygun kullanarak model olabilme A2. Dil edinimi kuramlarını, yaklaģımlarını ve stratejilerini bilme Bu alan,

Detaylı

Dış Ticarete Giriş (LOJ 209) Ders Detayları

Dış Ticarete Giriş (LOJ 209) Ders Detayları Dış Ticarete Giriş (LOJ 209) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Dış Ticarete Giriş LOJ 209 Güz 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili Dersin

Detaylı

HARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ

HARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ HARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ Dersin Adı Kodu Yarıyılı T+U Kredisi AKTS Psikiyatri Hastalıkları 0401701 7 6+16 14 19 Hemşireliği Ön Koşul Dersler Yok Dersin Dili Türkçe

Detaylı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ GİRESUN ÜNİVERSİTESİ ŞEBİNKARAHİSAR MYO MESLEK YÜKSEKOKULU MUHASEBE VE VERGİ UYGULAMALARI BÖLÜMÜ BİLGİ FORMU

TÜRKİYE CUMHURİYETİ GİRESUN ÜNİVERSİTESİ ŞEBİNKARAHİSAR MYO MESLEK YÜKSEKOKULU MUHASEBE VE VERGİ UYGULAMALARI BÖLÜMÜ BİLGİ FORMU TÜRKİYE CUMHURİYETİ GİRESUN ÜNİVERSİTESİ ŞEBİNKARAHİSAR MYO MESLEK YÜKSEKOKULU MUHASEBE VE VERGİ UYGULAMALARI BÖLÜMÜ BİLGİ FORMU Bölüm Bölüm Başkanı Bölümün amacı Bölümün Hedefi Muhasebe ve Vergi Uygulamaları

Detaylı

Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin İnternet Kullanımına Yönelik Görüşleri*

Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin İnternet Kullanımına Yönelik Görüşleri* Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin İnternet Kullanımına Yönelik Görüşleri* Hamza FİDANCIOĞLU**, K.Derya BEYDAĞ***, Fadime GÖK ÖZER***, Mehtap KIZILKAYA*** ÖZET Amaç: Bu çalışma, sağlık yüksek okulu öğrencilerinin

Detaylı

İlgili satırda, Eksiklik için "E", Zayıflık için "Z", Kaygı için "K", Gözlem için "G", hiçbir yetersizlik ya da gözlem yoksa ( ) kullanınız.

İlgili satırda, Eksiklik için E, Zayıflık için Z, Kaygı için K, Gözlem için G, hiçbir yetersizlik ya da gözlem yoksa ( ) kullanınız. HEPDAK PROGRAM DEĞERLENDİRME ÇİZELGESİ Kurum: Program: Takım Başkanı: Program Değerlendiricisi: Ziyaret Tarihi: İlgili satırda, Eksiklik için "E", Zayıflık için "Z", Kaygı için "K", Gözlem için "G", hiçbir

Detaylı

Yaz Stajı II (IE 499) Ders Detayları

Yaz Stajı II (IE 499) Ders Detayları Yaz Stajı II (IE 499) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Yaz Stajı II IE 499 Güz 0 0 0 0 6 Ön Koşul Ders(ler)i IE 399 Dersin Dili Dersin Türü

Detaylı

REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ

REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK BÖLÜMÜ Psikolojik Danışma ve Rehberlik RPD 201 Not II Uz. Gizem ÖNERİ UZUN Eğitimde Rehberlik *Rehberlik, bireyin en verimli bir şekilde gelişmesini ve doyum verici

Detaylı

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ OMÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü Tel: (0 362) 457 60 20 Fax: (0 362) 457 69 26 Adres: Kurupelit / Samsun web: http://hemsirelik.ssbf.omu.edu.tr/

Detaylı

HEMŞİRELİK 1. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN HEMŞİRELİK MESLEĞİ İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİNİN BELİRLENMESİ. Nurhan ÖZPANCAR*, Nursel AYDIN*, Neriman AKANSEL**

HEMŞİRELİK 1. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN HEMŞİRELİK MESLEĞİ İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİNİN BELİRLENMESİ. Nurhan ÖZPANCAR*, Nursel AYDIN*, Neriman AKANSEL** HEMŞİRELİK 1. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN HEMŞİRELİK MESLEĞİ İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİNİN BELİRLENMESİ Nurhan ÖZPANCAR*, Nursel AYDIN*, Neriman AKANSEL** ÖZ Amaç: Çalışma, hemşirelik birinci sınıf öğrencilerinin hemşirelik

Detaylı

AVRASYA UNIVERSITY. Kuramsal Saat Uygulama Saat Toplam Saat Yarıyılı Ulusal Kredi AKTS Kredi Güz 3 5

AVRASYA UNIVERSITY. Kuramsal Saat Uygulama Saat Toplam Saat Yarıyılı Ulusal Kredi AKTS Kredi Güz 3 5 Ders Tanıtım Formu Dersin Adı Öğretim Dili Davranış Bilimleri Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans (X) Lisans ( ) Yüksek Lisans( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim (X) Uzaktan Öğretim( ) Diğer (

Detaylı

ADLİ VAKA SÜRECİNDE HASTA ve AİLE İLE İLETİŞİM

ADLİ VAKA SÜRECİNDE HASTA ve AİLE İLE İLETİŞİM ADLİ VAKA SÜRECİNDE HASTA ve AİLE İLE İLETİŞİM Gamze Varlı Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Çocuk Yoğun Bakım Ünitesi Klinik Eğitim Hemşiresi Sunu Planı Hemşirelik ve hasta/hasta yakınları eğitimi

Detaylı

İşe Dayalı Öğrenme (İDÖ)

İşe Dayalı Öğrenme (İDÖ) İşe Dayalı Öğrenme (İDÖ) Dr. Ö. Sürel Karabilgin 14. Bahar Sempozyumu Antalya 13 17 Nisan 2010 Sunum planı Kavramlar İDÖ tanımı ve içeriği İDÖ tipolojisi Sorunlar Anahtar kavramlar ve anlamları Strateji,

Detaylı

Bilimsel Araştırma Yöntemleri I

Bilimsel Araştırma Yöntemleri I İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı Tezli Yüksek Lisans Programları Bilimsel Araştırma Yöntemleri I Dr. M. Volkan TÜRKER 7 Bilimsel Araştırma Süreci* 1. Gözlem Araştırma alanının belirlenmesi 2. Ön Bilgi

Detaylı

Endüstri Mühendisliği Tasarımı I (IE 401) Ders Detayları

Endüstri Mühendisliği Tasarımı I (IE 401) Ders Detayları Endüstri Mühendisliği Tasarımı I (IE 401) Ders Detayları Ders Adı Ders Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Kodu Saati Saati Saati Endüstri Mühendisliği Tasarımı I IE 401 Güz 2 2 0 3 11 Ön Koşul

Detaylı

Eğitim Bilimleri Enstitü Müdürleri Çalıştay Raporu

Eğitim Bilimleri Enstitü Müdürleri Çalıştay Raporu Eğitim Bilimleri Enstitü Müdürleri Çalıştay Raporu 30 Kasım 2012, Hacettepe Üniversitesi, Beytepe-ANKARA Eğitim Bilimleri Enstitülerine Neden İhtiyaç Bulunmaktadır? Yükseköğretim Kanun Taslağında Üniversite

Detaylı

ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEK BİLGİSİ DERSLERİ ÜZERİNE BAKIŞ AÇILARI

ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEK BİLGİSİ DERSLERİ ÜZERİNE BAKIŞ AÇILARI ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEK BİLGİSİ DERSLERİ ÜZERİNE BAKIŞ AÇILARI Çiğdem ŞAHİN TAŞKIN* Güney HACIÖMEROĞLU** *Yrd. Doç. Dr., Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü **

Detaylı

Örgütsel Davranış (MGMT 206) Ders Detayları

Örgütsel Davranış (MGMT 206) Ders Detayları Örgütsel Davranış (MGMT 206) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS Örgütsel Davranış MGMT 206 Bahar 3 0 0 3 6 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili Dersin

Detaylı

HEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR

HEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR HEMŞİRELERİNİN UYGULADIKLARI HASTA EĞİTİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ Uzm. Hem. Aysun ÇAKIR GİRİŞ Hasta eğitimi, sağlığı koruyan ve bireylerde davranış değişikliği geliştirmeye yardım eden öğrenim deneyimlerinin

Detaylı

1. GİRİŞ Yapısalcı (constructivism) yaklaşım, bilginin öğrenme sürecinde öğrenciler tarafından yeniden yapılandırılmasıdır. Biz bilginin yapısını

1. GİRİŞ Yapısalcı (constructivism) yaklaşım, bilginin öğrenme sürecinde öğrenciler tarafından yeniden yapılandırılmasıdır. Biz bilginin yapısını uygulanmıştır. Ayrıca her iki gruptan 6 şar öğrenci ile görüşme yapılmıştır. Elde edilen veriler istatistiksel yöntemlerle değerlendirilerek deneme ve kontrol grupları arasında anlamlı farklar olup olmadığı

Detaylı

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN HEMŞİRELİĞE BAKIŞ AÇILARI*

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN HEMŞİRELİĞE BAKIŞ AÇILARI* ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN HEMŞİRELİĞE BAKIŞ AÇILARI* Mehtap TAN** Özlem ŞENTÜRK*** Kabul Tarihi:9.11.2005 ÖZET Araştırma, üniversite öğrencilerinin hemşirelik mesleğine yönelik görüşlerini saptamak amacıyla

Detaylı

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ Ders Tanıtım Formu Dersin Adı Öğretim Dili Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans () Lisans ( x) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim (X) Uzaktan

Detaylı

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ Ders Ta ıtı For u Dersi Adı Öğreti Dili HEMŞİRELİKTE YÖNETİM Türkçe Dersi Verildiği Düzey Ön Lisans () Lisans ( ) Yüksek Lisans(x ) Doktora( ) Eğiti Öğreti Siste i Örgün Öğreti X) Uzakta Öğreti Diğer Dersin

Detaylı

DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Ebelikte Öğretim Ön Koşul -

DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Ebelikte Öğretim Ön Koşul - DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Ebelikte Öğretim 744002062011 4 2+0 2 3 Ön Koşul - Dersin Dili Türkçe Dersin Seviyesi Lisans Dersin Türü Zorunlu Dersi Veren Öğretim Elemanı Dersin

Detaylı

Akademik İngilizce III (ENG201) Ders Detayları

Akademik İngilizce III (ENG201) Ders Detayları Akademik İngilizce III (ENG201) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Saati Saati Saati Akademik İngilizce III ENG201 Güz 3 0 0 3 3 Ön Koşul Ders(ler)i ENG102 Dersin

Detaylı

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Kasım 2017 Cilt: 6 Sayı: 4 ISSN:

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Kasım 2017 Cilt: 6 Sayı: 4 ISSN: YAZ OKULUNDA BİLGİSAYAR DERSLERİNİ ÖRGÜN EĞİTİM İLE ALAN ÖĞRENCİLERİN GÖRÜŞLERİ Yrd. Doç. Dr. Umut Altınışık Kocaeli Üniversitesi umuta@kocaeli.edu.tr Öğr. Gör. Dr. Serdar Solak Kocaeli Üniversitesi serdars@kocaeli.edu.tr

Detaylı

Yeni Mezun Hemşirelerin Meslekleriyle İlgili Beklentilerine Yönelik Yaşadıkları Gerçek Şokunun Araştırılması

Yeni Mezun Hemşirelerin Meslekleriyle İlgili Beklentilerine Yönelik Yaşadıkları Gerçek Şokunun Araştırılması Yeni Mezun Hemşirelerin Meslekleriyle İlgili Beklentilerine Yönelik Yaşadıkları Gerçek Şokunun Araştırılması Kübra Aydemir 1, Esra Sorkun 1, Dilek Ekici 2 1 Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi

Detaylı

Resmî Gazete YÖNETMELİK. Sağlık Bakanlığından: HEMŞİRELİK YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar. Amaç

Resmî Gazete YÖNETMELİK. Sağlık Bakanlığından: HEMŞİRELİK YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar. Amaç 8 Mart 2010 PAZARTESİ Resmî Gazete Sayı : 27515 YÖNETMELİK Sağlık Bakanlığından: HEMŞİRELİK YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı; sağlık hizmeti

Detaylı

HEMŞİRELERDE ÇALIŞMA ORTAMI UZM. HEM. HANDAN ALAN HEMŞİRELİKTE YÖNETİM AD DOKTORA ÖĞRENCİSİ

HEMŞİRELERDE ÇALIŞMA ORTAMI UZM. HEM. HANDAN ALAN HEMŞİRELİKTE YÖNETİM AD DOKTORA ÖĞRENCİSİ HEMŞİRELERDE ÇALIŞMA ORTAMI UZM. HEM. HANDAN ALAN HEMŞİRELİKTE YÖNETİM AD DOKTORA ÖĞRENCİSİ Çalışma hayatı insan yaşamının vazgeçilmez bir parçasıdır. Günün en aktif döneminin yaşandığı çalışma ortamları,

Detaylı

FEF LİSANS PROGRAMLARI DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ

FEF LİSANS PROGRAMLARI DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ FEN, EDEBİYAT, FEN - EDEBİYAT, DİL VE TARİH - COĞRAFYA FAKÜLTELERİ ÖĞRETİM PROGRAMLARI DEĞERLENDİRME VE AKREDİTASYON DERNEĞİ FEF LİSANS PROGRAMLARI DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ FEDEK FEN, EDEBİYAT, FEN-EDEBİYAT,

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS Devletler Genel Hukuku I LAW213 3 3 + 0 3 6 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü İngilizce Lisans Zorunlu Dersin Koordinatörü Dersi

Detaylı

İşletmeye Giriş I (MGMT 111) Ders Detayları

İşletmeye Giriş I (MGMT 111) Ders Detayları İşletmeye Giriş I (MGMT 111) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Saati Uygulama Saati Laboratuar Saati Kredi AKTS İşletmeye Giriş I MGMT 111 Güz 3 0 0 3 5 Ön Koşul Ders(ler)i Dersin Dili Dersin

Detaylı