EGE BÖLGESĐ ENERJĐ FORUMU/ MART 2007 Elektrik Üretim A.Ş.

Transkript

1 EGE BÖLGESĐ ENERJĐ ÜRETĐM POTANSĐYEL YELĐ EGE BÖLGESĐ ENERJĐ FORUMU Dr. Mehmet BULUT 2930 MART 2007 TANITIM ve FAALĐYETLER EÜAŞ; elektrik enerjisi üretim hizmetlerini yürütmek amacıyla, Bakanlar Kurulu nun tarih ve 2001/2026 sayılı kararı ile kurulmuş olup, tarihi itibariyle çalışmalarına başlamıştır. Sermayesi milyar YTL Toplam Personel Sayısı KAMUNUN ELĐNDEKĐ TERMĐK VE HĐDROLĐK ÜRETĐM SANTRALLARININ; ĐŞLETĐLMESĐ, ĐNŞA H ALĐNDEKĐLERĐN T AMAMLANM ASI, DSĐ TAR AFINDAN YENĐ TESĐS EDĐLENLERĐN DEVĐR ALIN ARAK ĐŞLETĐLMESĐ, MALZEME YÖNET ĐMĐ VE TEDARĐKĐ, BAKIM, ONARIM VE REH ABĐLĐT ASYONU, ETKB NĐN GÖREVLENDĐRMESĐ ĐLE EPDK TAR AFINDAN ONAYL AN ACAK YENĐ ÜRETĐM TESĐSLERĐNĐ KURMAK, ĐŞLETMEK ve KĐR ALAM AK, 1

2 Enerji Günümüzde insanoğlunun yükselen yaşam konforunu devam ettirmesinde temel kaynaklardan birisi olan enerji, aynı zamanda ülkelerin ekonomik ve sosyal gelişimlerinin en temel gereksinimlerinden biri olarak da en stratejik unsur konumundadır Türkiye Enerji Sektörü Temel Tespitler Enerji sektörümüzde hızlı bir talep artışı söz konusudur. (Önümüzdeki 20 yıllık dönemde Dünya enerji talebinde artış : yıllık ortalama % 2, Türkiye enerji talebinde artış : yıllık ortalama % 68) Artan talep ve yerli kaynaklarımızın nispeten yetersizliği nedeniyle, ithal kaynaklara bağımlılık önümüzdeki dönemde de sürecektir. Artan talep, enerji sektörünün tüm alanlarında yüksek yatırım ihtiyacını beraberinde getirmektedir. Önemli oranda değerlendirilebilecek verimlilik potansiyeli (Son çalışmalara göre yaklaşık % 30) bir an önce gözönüne alınması gereken bir hussustur. 2

3 Türkiye Kurulu Gücü 2006 DOĞAL GAZ KÖMÜR JEOTERMAL SIVI YAKIT MW , ,8 23, ,0 EÜAŞ Otoprodüktör Mobil MW , ,5 721,8 RÜZGAR HĐDROLĐK DĐĞER TOPLAM 58, , , ,2 Üretim Şirketleri Đşle tme Hakkı Devri TOPLAM ,7 650, ,2 DOĞAL GAZ % 31,43 DĐĞER % 4,85 KÖMÜR % 25,17 JEOTERMAL % 0,06 SIVI YAKIT % 6,12 RÜZGAR % 0,14 HĐDROLĐK % 32,23 Otoprodüktör % 10,1 Mobil % 1,8 EÜAŞ % 58,5 Üretim Şirketleri % 28,0 Đşletme Hakkı Devri % 1,6 TÜRK RKĐYE Elektrik Enerjisi Kurulu Güç Gelişimi imi ,

4 Türkiye Elektrik Üretim Haritası Türkiye Elektrik Üretimi 2006 Üretim GWh Kömür ,0 Hidrolik ,5 Yen.+Atık+Jeo.+Rüz ,6 Doğal Gaz ,4 Sıvı Yakıtlar 5.329,0 TÜRKĐYE TOPLAMI , Y A K I T ÜRETĐM artış % 7,2 artış % 7,4 artış % 8, Sıvı Yakıtlar; 5.329,0; %3,03 Doğal Gaz; ,4; %43,96 TÜRKĐYE GWh Yen.+Atık+Jeo.+ Rüz.; 2.813,6; %1,60 Kömür; ,0; %26,23 Hidrolik; ,5; %25,

5 EÜAŞ VE BAĞLI ORTAKLIK SANTRALLARI KURULU GÜCÜ (2006) %47 % (47 Baraj + 62 Akarsu) HĐDROELEKTRĐK SANTRAL MW 21 TERMĐK SANTRAL MW EÜAŞ TERMĐK SANTRALLARI KURULU GÜÇ PROG RAM ÜRETĐM MW MWh MWh AFŞĐNELBĐSTAN A 1.355, AFŞĐNELBĐSTAN B 1.440, SEYĐTÖMER 600, KANGAL 457, TUNÇBĐLEK 365, ÇATALAĞ ZI 300, ORHANELĐ 210, MART ÇAN 320, BURSA DOĞAL GAZ 1.432, AMBARLI DOĞAL GAZ 1.350, AMBARLI FUEL OĐL 630, HOPA FUELOĐL 50,00 0 ALĐAĞA 180, VAN 15,00 0 HAKKARĐ (ÇUKURCA) 1, JEOT ERMAL 15, E Ü A Ş T O P L A M 8.720, HAMĐTABAT DGKÇS 1.120, SOMA AB 1.034, KEMERKÖY 630, YENĐKÖY 420, YATAĞAN 630, BAĞLI ORTAKLIK TOPLAM 3.834, G E N E L T O P L A M ,

6 EÜAŞ HĐDROELEKTR DROELEKTRĐK K SANTRALLARI SANTRAL ADI Ü RETĐM PRO GR AM ÜR ETĐM P RO GR AMI G ER ÇEK LEŞME MWh MWh % ,6 ADIGÜZ EL ALMUS ,2 ALTINKAYA ,4 ASLANTAŞ ,3 ATAKÖY ,9 ATATÜRK ,0 BAT MAN ,7 BERKE ,2 ÇAM LIGÖZ E ,3 ÇAT AL AN ,0 DEMĐRKÖPRÜ ,4 DERBENT ,0 DĐCLE ,5 GEZ ENDE ,6 GÖKÇEKAYA ,2 H.P. SARIYAR ,9 HASAN UĞURLU ,6 HĐRFANL I ,7 KADINCIKI ,7 KADINCIKII ,5 KAPULUKAYA ,3 KARACAÖRENI ,1 KARACAÖRENII ,7 KARAKAYA ,5 KARKAMIŞ ,3 KEBAN ,2 KEM ER ,8 KESĐKKÖPRÜ ,7 KILIÇKAYA ,3 KOÇKÖPRÜ ,1 KÖKL ÜCE ,8 KRALKIZ I ,5 KUZ GUN ,7 KÜRT ÜN ,3 MANAVGAT ,0 MENZEL ET ,3 MURAT LI ,6 ÖZL ÜCE ,5 SEYHANI ,2 SI R ,7 SUAT UĞURLU ,4 TERCAN ,8 YENĐCE ,8 ZERNEK (HOŞAP) ,4 BARAJL I TOPLAM ,2 AKARSU GÖL T OPL AM I ,3 T O P L A M ,1 44 ADET BARAJLI HES MW 3 ADET GÖL TĐPĐ HES 50 MW.. 62 ADET KANAL TĐPĐ HES 303 MW EÜAŞ 2006 Şirketimiz 2006 yılı itibariyle; MW kurulu gücü ile Türkiye kurulu gücünün %58,5 ini 84,5 Milyar kwh üretimi ile Türkiye elektrik enerjisi üretiminin %48,1 ini karşılamaktadır. KURULU GÜÇ Diğer %41,47 Diğer %51,9 EÜAŞ %58,53 Toplam: MW ELEKTRĐK ÜRETĐMĐ EÜAŞ %48,1 Toplam: 176 Milyar kwh 6

7 2006 EÜAŞ KURULU GÜCÜNÜN KAYNAKLARA GÖRE DAĞILIMI 2006 EÜAŞ ÜRETĐMĐNĐN KAYNAKLARA GÖRE DAĞILIMI Sıvı Yakıtlar %3,69 Doğal Gaz %16,46 Jeotermal %0,06 Sıvı Yakıtlar; %1,25 Doğal Gaz; %17,68 Jeotermal; %0,11 Kömür %32, MW Kömür; %35, GWh Hidrolik %47,06 Hidrolik; %45,76 YILLAR BAZINDA EÜAŞ EL EKTRĐK ÜRETĐMLERĐ (m ilyar kwh) milyar kwsaat TERMĐK SANTRALLAR 33,2 26,3 33,2 45, milyar kwsaat HĐDROLĐK SANTRALLAR 30,0 40,7 35,0 37,8 7

8 EÜAŞ YERLĐ KAYNAK KULLANIM ORANI (% ) % ,7 79,7 81, Yerli kaynaklarımız olan kömüre ve suya verdiğimiz önem neticesinde, yerli kaynak kullanım oranı %60 lı seviyelerden, %80 li seviyelere çıkartılmıştır EÜAŞ ÜRETĐM PROGRAMININ KAYNAKLARA GÖRE DAĞILIMI Türkiye Üretim Programı : GWh Öngörülen EÜAŞ Üretimi : GWh ( % 46 ) KAYNAKLAR KÖMÜR 2007 PROGRA M GW h ,8 DOĞAL GAZ %17,6 HĐDROLĐK %41,5 SIVI YAKITLAR JEOTER MAL DOĞAL GAZ TER MĐK TOPLA M HĐDROLĐK 1.020,0 95, , , ,6 JEOTER MAL %0,1 SIVI YAKITLAR %1,2 EÜAŞ TOPLA M ,7 KÖMÜR %39,7 8

9 Elektrik Üretiminde Türkiye Enerji Kaynakları Potansiyeli POTANSĐYEL KAYNAK KAPASĐTE (MW) ÜRETĐM POTANSĐYELĐ (Milyar kwh/yıl) ĐŞLETMEDE (MW) ĐNŞA HALĐNDE (MW) KALAN (MW) LĐNYĐT , TAŞ KÖMÜRÜ , HĐDROLĐK , TOPLAM , EGE BÖLGESĐ Ege Bölgesi iller Đzmir Manisa Aydın Denizli Kütahya Afyonkarahisar Uşak Muğla 64 SANTRAL 6869 MW 45 Milyar kwh (Güvenilir Üretim Kapasitesi) Türkiye Kurulu Gücünün n % 17 si Türkiye Elektrik Üretiminin % 17,7 si (2005) 9

10 EGE BÖLGES LGESĐ ELEKTRĐK ÜRET RETĐM SANTRALLARI1 18 ADET DOĞALGAZ SANTRALI : 2282 MW 2005 Yılı ÜRETĐMĐ : 13,9 Milyar kwh KAYNAK DOĞALGAZ SANTRALIN ADI SANTRALIN BULUNDUĞU ĐL YAKIT ALKĐM KAĞIT (KEMALPAŞA) Đzmir D.GAZ+SIVIN.GAS+LIQUID 5,2 38,2 ATAER EN ERJĐ Đzmir D.GAZ+SIVIN.GAS+LIQUID 70,2 440,1 COGNĐS KĐMYA Đzmi r D.GAZN.GAS 1,0 6,3 DESA Đzmir D.GAZ+SIVIN.GAS+LIQUID 9,8 66,3 EGE BĐRLEŞĐK ENERJĐ Đzmi r D.GAZ+SIVIN.GAS+LIQUID 13,1 92,2 HABAŞ (ALĐAĞAD.GAZ KÇ) Đzmi r D.GAZN.GAS 2 15,4 922,3 MOPAK KEMALPAŞA Đzmi r D.GAZ+SIVIN.GAS+LIQUID 4,6 23,3 PAK GID A (KEMALPAŞA) Đzmi r D.GAZN.GAS 5,7 0,0 GRANĐSER SERAMĐK MANĐSA D.GAZN.GAS 5,5 5,8 MOSB MANĐSA D.GAZN.GAS 84,8 368,4 AKÇA ENERJĐ DEN ĐZLĐ D.GAZ+SIVIN.GAS+LIQUID 18,7 92,1 EMET BOR KÜTAHYA D.GAZ+SIVIN.GAS+LIQUID 10,4 36,9 Đzmir D.Ga zn.gas 15 90, ,0 Ak Enerji (Batı Çim) D.Gaz+SıvıN.Gas+Li qui d 45,0 249,5 Ak Enerji (Kemal paş a) D.Gaz+SıvıN.Gas+Li qui d 1 27,2 190,1 Karege (Arges) D.GazN.Gas 44,3 267,5 Ak Enerji (Uş ak) D.Gaz+SıvıN.Gas+Li qui d 15,2 67,8 Ak Enerji (Deba ) D.Gaz+SıvıN.Gas+Li qui d 15,6 29,4 DOGALGAZ TO PLAM 2282, TĐPĐ KURULU GÜÇ (MW) 2005 YILI BRÜT ÜRETĐM ( milyon kwh) Kaynak : EGE BÖLGES LGESĐ ELEKTRĐK ÜRET RETĐM SANTR ALLARI2 16 ADET FUELOĐL/MOTORĐN SANTRALI : 525,3 MW 2005 ÜRETĐMĐ : 1,3 Milyar kwh KURUL UŞ FU ELOĐL / MOTORĐN SANTRALIN ADI SANTRALIN BULUNDUĞU ĐL YAKIT PETKĐM ALĐAĞA Đzmir FUEL OIL 42,0 157,3 PETKĐM ALĐAĞA Đzmir FUEL OIL 1 28,0 574,5 TĐRE KUTSAN Đzmir FUEL OIL 8,0 31,6 TÜPRAŞ ĐZMĐR RAFĐNERĐ Đzmir FUEL OIL 44,0 320,3 POLĐNAS MANĐSA FUEL OIL 10,0 12,0 SÖKT AŞ AYDIN NAFTANAPHTHA 4,5 19,7 HABAŞ (ALĐAĞA DĐZEL ) Đzmir FUEL OIL 36,0 6,3 MED UNION Đzmir FUEL OIL 3,4 5,8 ARENKO DENĐZL Đ FUEL OIL 12,7 69,6 BĐRLĐK ENERJĐ DENĐZL Đ FUEL OIL 36,8 66,8 DENĐZL Đ ÇĐMENTO DENĐZL Đ FUEL OIL 13,6 31,7 DENTAŞ DENĐZL Đ NAFTANAPHTHA 4,7 33,0 KÜTAHYA ŞEKER (BAHA ESAD TEKAND) KÜTAHYA MOTORĐNDIESEL OIL 0,8 0,0 AFYON ŞEKER AFYON MOTORĐNDIESEL OIL 0,8 0,0 Ak Enerji (Deba ) NaftaNa phtha 0,0 5,8 AL ĐAĞA Đzmir Motorin 1 80,0 0,0 FUELOIL + MOTORIN + NAFTA 525, ,4 TĐPĐ KURULU GÜÇ (MW ) 2005 YILI BRÜT ÜRETĐM ( milyon kw h) Kaynak : 10

11 EGE BÖLGES LGESĐ ELEKTRĐK ÜRET RETĐM SANTR ALLARI3 14 ADET KÖMÜR SANTRALI : 3735,5 MW 2005 ÜRETĐMĐ : 15,1 Milyar kwh KURULUŞ KÖMÜR SANTRALIN ADI SANTRALIN BULUNDUĞU ĐL YAKIT TÜ RK HENKEL KĐMYA SAN. Đzmir LĐNYĐTLIGNITE 1,6 2,9 MO PAK D ALAMAN MUĞL A KATI+SIVISOLID+LIQUID 2 6,2 16,7 UŞAK ŞEKER (NUR Đ ŞEKER) UŞAK LĐNYĐTLIGNITE 2,0 4,8 KÜTAH YA ŞEKER (BAHA ESAD TEKAND) KÜTAHYA LĐNYĐTLIGNITE 2,6 6,2 AFYON ŞEKER AFYON KATI+SIVISOLID+LIQUID 12,8 15,6 AL KĐM AL KALĐ KĐMYA (DAZKIRI) AFYON KATI+SIVISOLID+LIQUID 3,4 20,4 GAP ĐNŞAAT (SEKA ÇAY) AFYON KATI+SIVISOLID+LIQUID 8,0 0,0 SEYĐTÖMER Kütah ya L inyi tli gnite 60 0, ,1 TU NÇBĐLEK Kütahya LinyitLi gnite 365,0 1210,5 Kemerköy 1,2,3 MUĞLA LinyitLi gnite 630,0 1488,6 Ya tağa n MUĞL A L inyi tli gnite 63 0, ,0 Ye niköy MUĞL A L inyi tli gnite 42 0, ,4 Soma A MANĐSA LinyitLi gnite 44,0 74,0 Soma B MANĐSA LinyitLi gnite 990,0 3810,7 TĐPĐ KURULU GÜÇ (MW) 2005 YILI BRÜT ÜRETĐM ( milyon kwh) KÖMÜR TOPLAM 3735, ,9 Kaynak : EGE BÖLGES LGESĐ ELEKTRĐK ÜRET RETĐM SANTR ALLARI4 13 ADET HĐDROLĐK SANTRALI : 302,1 MW 2005 ÜRETĐMĐ : 670 Milyon kwh 2 Adet Rüzgar (8,7 MW), 1 Adet Jeotermal (15 MW) Santralı KURULUŞ HĐDROLĐK SANTRALLAR RÜZG AR SANTRALIN ADI SANTRALIN BULUNDUĞU ĐL YAKIT Fethiye KanalCanal 16,5 64,8 Çal KanalCanal 2,5 7,8 Di nar II KanalCanal 3,0 7,9 Bereket (Denizli)HES III AkarsuRun of River 3,7 12,6 Bereket (Dalaman)HES IIV AkarsuRun of River 37,5 106,2 Bereket (Feslek) Aydın AkarsuRun of River 9,5 24,0 Elta Elek. (Dodurga HES) AkarsuRun of River 4,1 5,2 Eşen AkarsuRun of River 43,4 84,2 DEMĐRKÖPRÜ Hi droli k 69,0 102,3 KEMER Hi droli k 48,0 104,7 ADIGÜZEL Hi droli k 62,0 142,8 KAYAKÖY Hi droli k 2,6 7,8 BAĞCI SU ÜRÜNLERĐ MUĞLA Hidrolik 0,3 0,0 HĐDROLĐK 302,1 670,2 Ares (Alaçatı) RüzgarWi nd 7,2 17,0 DELTA PLASTĐK Đzmir RÜZGAR 1,5 4,0 RÜZGAR 8,7 21,0 JEOTERMAL DENĐZLĐ JEOTERMAL Denizli Jeoterm al 15,0 94,6 TĐPĐ KURULU GÜÇ (MW) 2005 YILI BRÜT ÜRETĐM ( milyon kwh) Kaynak : 11

12 EGE BÖLGES LGESĐ YAKIT BAZINDA ELEKTRĐK K KAPASĐTE TE ÜRET RETĐMĐ YAKIT CĐNSĐ Kurulu Güç (MW) Katkı (%) 2005 Yılı Üretim ( Milyon kwh ) Katkı (%) FUEL OI L 525,3 7, ,4 4,3 Doğalgaz 2.282,3 33, ,1 44,7 Rüzgar 8,7 0,1 21,0 0,1 Köm ür 3.735,5 54, ,9 48,5 J eotermal 15,0 0,2 94,6 0,3 Hidroli k 302,1 4,4 670,2 2,1 TOPLAM 6.869,0 100, ,2 100,0 EGE BÖLGESĐ Kurulu Güç Dağılımı (MW) EGE BÖLGESĐ ELEKTRĐK ÜRETĐMĐ (2005) (milyon kwh) Köm ür 3.735,5 54,4% 6869 MW Jeotermal 15,0 0,2% Hi drolik 302, 1 4,4% FUEL OIL 525,3 7,6% Köm ür ,9 48, 5% Rüzg ar 21,0 0, 1% 31,2 Milyar kwh Jeoterm al 94,6 0,3% Hi droli k 670,2 2,1% FUEL OIL 1.334,4 4, 3% Rüz gar 8, 7 0,1% Doğalgaz 2.282,3 33, 2% Doğalgaz ,1 44, 7% Kaynak : EGE BÖLGES LGESĐ KURUM BAZINDA ELEKTRĐK K KA PASĐTE TE ÜRET RETĐMĐ KURULUŞ Kurulu Güç (MW) Katkı (%) 2005 Yı lı Üreti m ( Mil yo n kwh ) Katkı (%) OTOPROD ÜKTÖR 848, 0 12, , 1 11, 2 YAPĐŞLET 1.590, 7 23, , 0 35, 4 YAPĐŞLETDEVRET 29, 2 0,4 97,5 0, 3 SERBEST ÜRETĐM ŞTĐ 345, 5 5, , 3 3, 3 EÜAŞ HĐDROLĐK 181, 6 2,6 349,7 1, 1 EÜAŞ TERMĐK 3.874, 0 56, , 9 48, 6 TOPLAM 6.869, 0 100, , 2 100, 0 EGE BÖ LGESĐ Kur ulu Güç Dağılımı (MW ) EGE BÖLGESĐ ELEKTRĐK ÜRETĐMĐ (20 05) (milyon kwh) EÜAŞ HĐDROLĐK 181,6 2,6% SERBEST ÜRETĐM ŞTĐ 345,5 5,0% YAPĐŞL ET DEVRET 29,2 0,4% YAPĐŞLET 1.590,7 23,2% 6869 MW EÜAŞ TERMĐK 3.874,0 56,4% OTOPROD ÜKT ÖR 848,0 12,3% EÜAŞ HĐDROLĐK 349,7 1,1% YAPĐŞLET DEVRET 97,5 0,3% SERBEST ÜRETĐM ŞTĐ 1.042,3 3,3% 31,2 Milyar kwh EÜAŞ TERMĐK ,9 48,6% OTOPROD ÜKTÖR 3.504,1 11,2% YAPĐŞL ET ,0 35,4% Kaynak : 12

13 TÜRKĐYE DE KÖMÜR ALANLARI LĐNYĐT REZERV BÖLGELER LGELERĐ Türkiye de Linyit Rezervlerinin Bölgesel Dağılımı ve Ortalama Kimyasal Özellikleri. 13

14 EGE BÖLGESĐ KÖMÜR TÜKETĐM KAPASĐTES TESĐ TERMĐK SANTRALLERĐ BESL EYEN MADEN SAHALARI Santral Adı KEMERKÖY Kurulu Güç (MW ) 630 Proje Adı Kömür Tüketim Kapasitesi (1000 ton /yıl) Kurulu Güç (MW ) YENĐKÖY YATA ĞAN SOMA TUNÇ BĐLEK SEYĐTÖ MER TOPLA M MuğlaYatağan MuğlaMilasSekköy MuğlaHüsamlar Kemerköy ManisaSoma KütahyaSeyitömer KütahyaTunçbilek TOPL AM EGE BÖLGES LGESĐ ADAY TERMĐK SANTRALLAR TKĐ ye ait SomaEynez Derin Sahalardaki yaklaşık 200 milyon ton rezerv ile KütahyaTunçbilek Derin Sahalardaki yaklaşık 125 milyon ton rezervin özel teşebbüsçe işletilmesi için çalışmaları devam etmektedir. Kaynak: 14

15 EGE BÖLGESĐ YAPILABĐLĐR HES PROJELERİ (Ş UBAT 2007) HES ADI KURULU GUÇ (MW) YILLIK ORT ÜRETĐM (GWh) GÜV. ÜRETĐM (GWh) BULUNDUĞU ĐL NEHĐR TĐPĐ AKÇAY 2,46 10,66 1,23 DENĐZLĐ SUDÜŞEĞĐ Nehir AKÇAY I 15,00 65,00 42,00 DENĐZLĐ AKÇAY K Dolgu AKÇAY II 10,00 42,00 26,00 DENĐZLĐ AKÇAY K Dolgu GÖKPINAR 0,92 5,40 1,16 DENĐZLĐ GÖKPINAR D. NEH.TĐP KALINHARMAN 5,31 23,35 11,07 UŞAK GEDĐZ ÇAYI K.DOL. KARAAĞAÇ 0,91 4,04 0,76 ĐZMĐR GÜMÜŞ D. NEH.TĐP KILCAN 0,89 4,30 1,78 MUĞLA KILCAN DERE NEH.TĐP KIZILÇAĞIL 1,33 5,85 0,78 DENĐZLĐ KIZILÇAĞIL D. NEH.TĐP KĐRAZLI 0,81 2,96 1,05 DENĐZLĐ KĐRAZLI D. NEH.TĐP KOCAYATAK 2,00 8,00 1,00 ĐZMĐR KURŞUNLU D. NEH.TĐP NAMNAM 1,50 5,24 0,00 DENĐZLĐ NAMNAM Ç. NEH.TĐP ORTAKÖY 27,00 108,00 65,00 ĐZMĐR GEDĐZ ÇAYI K.DOL. ULUBEY 28,00 78,00 63,00 DENĐZLĐ BANAZ ÇAYI K.DOL. BEKÇAN 0,81 4,04 0,99 AFYON SÖĞÜTÖZÜ D. NEH.TĐP EMET TOPLA M 28, ,00 619,5 65,00 414,8 KÜTAHYA EMET K.DOL. ĐLAVE POTANSĐYEL ÇALIŞMALARI BEKÇAN 0,81 4,04 0,9 9 A FYONKARAH SÖĞÜTÖZÜ D. AFYON NEH.TĐP YÜRÜK 0,91 4,25 0,80 KONYA CEVĐZLĐ DERE AFYON NEH.TĐP KUYULUTAŞ 0,73 3,34 0,55 KONYA KOCADERE AFYON NEH.TĐP HES POTANSĐYELĐ = 180 MW Kaynak : EĐE (ĐLK ETÜDÜ HAZIR OLAN ) K.DOL. : Kaya Dolgu Baraj NEH.TİP : Nehirtipi RCC : Silindir Sıkıştırmal ıbeton Baraj Kaynak: TÜRKĐYE'D E JEOTERMAL EN ERJĐ Türkiye; jeotermal potansiyeli bakımından, Avrupa'nın 1'nci, Dünyanın 7'nci, ülkesi konumundadır. Potansiyel oluşturan alanlar Batı Anadolu'da yoğunlaşmıştır. T ürkiye, jeotermal potansiyeli ile toplam elektrik enerjisi ihtiyacının % 5'ine kadar, ısıtmada ısı enerjisi ihtiyacının %30'una kadar karşılayabilecektir. 15

16 EGE JEOTERMAL ELEKTRĐK ÜRET RETĐMĐ Türkiye'de elektrik üretimine uygun, tamamı Batı Anadolu'da 13 adet jeotermal saha bulunuyor. Bu sahaların görünür hale getirilmiş 105 MW elektrik üretme kapasitesi mevcut. DenizliKızıldere'de 20 MWe, AydınSalavatlı da 8.6 MWe kurulu güce sahip iki santralden elektrik üretiliyor. Denizli Kızıldere'de yer alan santralında, 2004 yılı içerisinde saat çalıştırılarak 93 milyon kwh elektrik üretildi. AydınGermencik'te 45 MWe'lik jeotermal elektrik santralı kurma çalışmaları devam ediyor. KütahyaSimav da 10 MWe kapasiteli Simav Jeotermal Elektrik Üretim Santralı proje aşamasındadır. TÜRKĐYE'NĐN TOPLAM JEOTERMAL ELEKTRĐK POTANSĐYELĐ 2000 MWe (16 Milyar kwh/yıl), destekli hal TÜRKĐYE'NĐN 2010 YILI JEOTERMAL ELEKTRĐK ÜRETĐM HEDEFĐ 500 MWe (4 Milyar kwh/yıl) 16

17 TÜRKĐYE DE J EOTERMAL ELEKTRĐK POTANSĐYELĐ Jeotermal elektrik enerjisi potansiyelimiz 500 MWe olarak verilmektedir. Kullanılabilir potansiy el ise, 350 MWe dir. Geleceğe y önelik projeksiy onlarda bu değerler 2010 y ılı için 500 MWe, 2020 y ılı içinse 1000 MWe olarak y er almaktadır. Jeotermal Elektrik Üretim Projeksiy onu (Te knik yaklaşım, Tahmini güç) Saha Adı DenizliKızıldere Sıcaklık ( 0 C) Tahminleri (MWe) Tahminleri (MWe) 80 AydınGermencik ManisaAlaşehirKavaklıdere ManisaSalihliGöbekli ÇanakkaleTuzla AydınSalavatlı KütahyaSimav ĐzmirSeferihisar ManisaSalihliCaferbey AydınSultanhisar AydınYılmazköy ĐzmirBalçova ĐzmirDikili Toplam RÜZGAR ENERJĐSĐ POTANSĐYEL YELĐ Rüzgar il potansiyelinde üçüncü sırada Đzmir geliyor. Đzmir, Türkiye'deki ilk iki rüzgâr santrali kurulan il. Şehrin MW rüzgâr enerjisi potansiyeli bulunuyor yılında Çeşme'de özel sektör tarafından (Demirer Holding) 1.5 MW'lık santralle rüzgâr enerjisinden elektrik üretmeye başladı. Çeşme'de, 7.2 MW santral (Güçbirliği Holding) üretime geçti. Bu iki santralin ardından Đzmir için EPDK'dan 11 şirket daha MW lık lisan aldı. Çeşme ve Urla ile dikkatleri çeken Đzmir'de yatırımcı için MW lık rüzgâr esiyor. Muğla, 2000 MW'nin üstünde potansiyele sahip. Buna rağmen ilde elektrik üretmek için sadece bir şirket 24.3 MW'lik lisans almış durumda. Muğla'da MW'lik potansiyel yatırımcıları bekliyor. 17

18 Enerji Arz Güvenli venliği i ve Kaynak Çeşitlendirmesi Arz güvenli venliğine ine yönelik temel strateji, dışa bağımlılığı ığın azaltılmasıdır. Bu kapsamda, Yerli kaynak kullanımının artırılması ve yerli kaynakların ekonomik potansiyelinin tümüyle değerlendirilmesi hedeflenmektedir. Başta kömür olmak üzere yerli kaynak rezervlerinin araştırılması ve kullanıma sunulması yönünde çalışmalara ağırlık verilmektedir. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının yaygınlaştırılması ve buna yönelik teşvik mekanizmalarının tesis edilerek uygulanması hususunu önemsenmektedir. Arz güvenliğine ilişkin bir diğer strateji ise ithalat bağımlılığından kaynaklanan risklerin asgari seviyede tutulmasıdır. Santralların rehabilita syonun yapılması ve Üretimde verimliliğin artırılma sı diğer önemli bir husustur. Türkiye Uzun Dönem Arz Gelişim im Planı Talebin güvenilir bir yedekle karşılanması enerji güvenliği açısından çok önemlidir. Yerli kaynakların belirli bir program dahilinde tümüyle değerlendirilmesi Yeni kaynakların seçiminde başka bir ifadeyle kaynak çeşitlendirmesine karar verirken, seçilecek kaynağın ekonomik ve yerli kaynak olması ile dışa bağımlılığın azaltılmasında katkısı olup olmadığına bakılmalıdır. Yenilenebilir enerji kaynaklarının yanı sıra Karbondioksit emisyonu, arz güvenliği açısından uygun olması ve teknolojisi nedeniyle nükleer enerji de dikkate alınması gerekmektedir. 18

19 LĐNYĐT POTANSĐYELĐ Toplam Potansiyel MW 120 Milyar kwh/yıl TAŞKÖMÜRÜ POTANSĐYELĐ Toplam Potansiyel 1,755 MW 11 Milyar kwh/yıl ĐŞLETMEDE MW %35 ĐNŞA ve LĐSANSLI MW %12 ĐŞLETME DE 3,1 milyar kwh %32 ADAY MW %54 ADAY 7,9 milyar kwh %68 Yenilenebilir Enerji Kaynakları Potansiyeli Hidrolik Toplam Potansiyel 36,355 MW 130 Milyar kwh/yıl Rüzgar Öngörülen potansiyel : ~ 10,000 MW ĐŞLETMEDE 45 milyar kwh %35 ĐNŞA ve LĐSANSLI 11 milyar kwh %9 Jeotermal Öngörülen potansiyel : MW ADAY 73 milyar kwh %56 19

20 Elektrik Üretiminde Kullanılan lan Konvansiyonel Enerji Kaynakları KAYNAK POTANSĐYEL KAPASĐTE TOPLAM ÜRETĐM POTANSĐYELĐ ĐŞLETMEDE OLAN ĐNŞA HALĐNDE OLAN KALAN MW milyar kwh/yıl MW MW MW LĐNYĐT milyar kwh 11 milyar kwh 67 milyar kwh TAŞ KÖMÜRÜ ,1 milyar kwh 7,9 milyar kwh HĐDROL ĐK milyar kwh 11 milyar kwh 73 milyar kwh TO PLAM Türkiye Elektrik Tüketimi ve Talebi Üretim Planı çalışması yerli kaynakları önceliklendirme stratejisi de göz önünde bulundurularak TEĐAŞ tarafından sonuçlandırılmış ve yayımlanmıştır. Yüksek talep serisine göre 2020 yılında 96,000 MW kurulu güç gereksinimi olacağı hesaplanmaktadır. (Bugünkü değerin yaklaşık 2.4 katı ) Bu çalışmalara göre, 2006 yılında 176 milyar kwsaat düzeyinde olan elektrik talebinin, 2020 yılında yüksek senaryoya göre 499.5, düşük senaryoya göre ise milyar kwsaat seviyesine ulaşacağı öngörülmektedir. 20

21 TÜRKĐYE ELEKTRĐK ENERJĐSĐ TALEB Đ (milyar kwh) milyar kwh Senaryo 1 (%7.9) Senaryo2 (%6.4) Kaynak : TEĐAŞ Elek tirk Üretim Planı Uzun Dönem Arz Gelişim im Planı Kurulu Güç Kurulu Güç Linyit Taşkömürü Đthal Kömür Doğal Gaz Sıvı Yakıt Nükleer Rüzgar+Diğer+Yenilenebilir Hidrolik Toplam MW 8.210,8 335, , , , , , , 3 % MW % 20, ,0 19,37 0, ,0 1,82 4, ,0 6,33 31, ,0 29,01 6, ,0 3, ,0 4,67 5, ,0 3,15 32, ,0 32, ,0 21

22 Enerji Sektörü Enerji kaynakları bakımından ülkeler arasında karşılıklı bağımlılık söz konusudur. Dünyadaki enerji kaynaklarının en rasyonel biçimde kullanımı bütün dünyanın meselesidir. Dünyadaki enerji kaynaklarının hızla tüketilmekte oluşu ve artan enerji ihtiyacı bir kriz beklentisine yol açmaktadır. Bu bakımdan enerji alanında en önemli önceliğimiz, yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanan, insan ve doğaya zarar vermeyen üretim teknolojilerini desteklemek, olmak zorundadır. 22