I Yukarı Kaliforniya'nın Carmel misyonu 1776 sıralarında oraya yerleşirken, hıristiyanlığı kabul eden yirmi yerliden mürekkep bir gurup, bir gece,

Transkript

1 I Yukarı Kaliforniya'nın Carmel misyonu 1776 sıralarında oraya yerleşirken, hıristiyanlığı kabul eden yirmi yerliden mürekkep bir gurup, bir gece, ansızın bu dini bırakıverdi. O sabah, rahipler yerlilerin kulübelerinden ayrılmışlardı. Bu, kötü bir örnekti, üstelik, bu küçük zındıklık hareketi, tuğla yapılan balçık ocaklarındaki çalışmaları da durdurmuştu. İdarî ve dinî makamlar arasında hemen yapılan bir istişare neticesinde bu âsi evlâtları anneleri olan kilisenin koynuna geri getirmek için bir İspanyol onbaşı ile bir süvari müfrezesi gönderilmesine karar verilmişti. Kafile Carmel vadisi ile ardındaki dağlar boyunca hayli dolambaçlı yollardan müşkül bir takipte bulundu, çünkü bu kaçak âsiler, izlerini kaybettirmek için şeytanî hilelere baş vurmuşlardı. Askerler bu yerlileri ancak bir haftada bulmuştular ama nihayet bulmuştular. İçinden bir dere akan fuerlerle kaplı bir küçük vadide mekruh âdetlere baş vurmuştu bu yerliler:

2 Yirmi zındık, sere serpe uzanmış uyuyorlardı. Bu manzaraya fena halde içerleyen askerler, bağrışıp ağlaşmalarına bakmadan yerlileri yakalayıp uzun ve ince bir zincire bağladılar. Sonra kafile ters yüz edip, bu biçare acemilere balçık ocaklarında tövbekar olmak fırsatını vermek için Carmel'in yolunu tuttu. İkinci gün, akşama doğru, kafilenin önüne bir sığın yavrusu çıktı ve bir tepenin ardında kayboldu. Onbaşı kafileden ayrılıp hayvanın peşine düştü. Ağır atı, sarp yamacı güçlükle çıktı. Azerol lar sivri dikenleriyle onbaşının yüzünü tırmalıyordu ama, lezzetli bir yemeğin hevesiyle yolundan dönmedi. Birkaç dakika içinde tepenin doruğuna erişti ve gözlerinin önüne serilen manzarayı hayretle seyrederek durdu: Yeşil çayırlarla kaplı uzun bir vadide bir sığın sürüsü otluyordu. Bu güzel vadinin çayırlarında heybetli meşeler boy atmıştı, etrafındaki sırtlar onu rüzgârdan, sislerden iyice koruyordu. Sert onbaşı bu kadar sâkin bir güzellik karşısında kalbinin yumuşadığını hissetti. Renkli adamları, sırtlarının derisini yüzecek kadar kırbaçlayan, zalim tabiat Kaliforniya'da yeni bir insan soyu kurmak yolunda olan bu adam, bu sakallı ve insafsız medeniyet getirici, atından inip başından çelik miğferini çıkardı. Yarabbi! diye mırıldandı. İşte Tanrımızın bize vadettiği yeşil cennet çayırları. Onun soyundan gelenler bugün hemen hemen beyaz insanlardır. Vadiyi keşfedince duyduğu kutsal heyecanı biz ancak hayalimizde yeniden yaratabiliriz, fakat bayırlar arasındaki o sakin vadiye verdiği ad bâki kaldı. Bugün de orayı Cennet Çayırları diye anarlar. Mesut bir tesadüfle bu arazi büyük bir imtiyaza dahil edilmemişti. Hiçbir İspanyol hidalgo'su ya para, yahut da karısı mukabilinde buranın sahibi olmamıştı. Bu tepelerin çerçevesi içinde orası uzun zaman unutulup gitmişti. Burayı keşfeden İspanyol onbaşı bir gün oraya dönüp yerleşmeyi aklına koymuştu. Sert tabiatlı insanların çoğu gibi, ölmeden önce bir iki sene, bir dere kenarında kuracağı kerpiç evde başını dinlemeyi, hayvanların akşam dönüşü duvarlara yüzlerini sürdüğünü görmeyi hayal ediyordu. Bir yerli kadın ona frengi aşıladı, yüzü parça parça dökülmeye başlayınca, candan dostları, hastalık bulaşmasın diye, onu harap bir anbara kapadılar; orada rahat bir ölümle öldü, çünkü

3 görünüşü pek korkunç olan frengi, yakalanana fazla ıstırap çektirmez. Aradan uzun bir zaman geçti, birkaç squat_ ters ailesi Cennet Çayırları'na gelerek çitler kurdular, yemiş ağaçları diktiler. Toprak kimsenin malı sayılmadığından ona sahip olmak için boğaz boğaza geldiler. Yüz sene kadar sonra Cennet Çayırları'nda yirmi küçük çiftlikte yirmi aile yerleşmiş bulunuyordu. Vadinin ortasında bir dükkânla bir posta binası, beş yüz metre kadar ötede, derenin yanında çatlak duvarları çakı ile kazılmış harflerle dolu bir mektep vardı. Bu aileler nihayet orada sakin ve rahat bir ömür sürüyorlardı. Bereketli ve işlenmesi kolay toprakları vardı. Bahçelerinin yemişleri Orta Kaliforniya'nın en iyi mahsulleri diye ün salmıştı. II Cennet Çayırları sakinleri için, Battle'lerin çiftliği lânetli bir yerdi, çocukları da oranın tekin olmadığına, cinlerle perilere yataklık ettiğine inanırlardı, Sulak ve bereketli iyi bir arazi olmasına rağmen orada kimsenin gözü yoktu, kimse o evde yaşamak istemezdi, çünkü severek yapılmış, çalışılmış, sonra terkedilmiş olan bu evle bu topraklar hep hayaletlerle, tehlikelerle dolu gibiydi. Issız bir evin etrafında büyüyen ağaçlar kara kara dururlar, yere düşen gölgeleri de korkulu şekiller alır. Battle'lerin eski çiftliği beş yıldır boş duruyordu. Ayaklanmıyan kötü otlar, sere serpe boy atarak neredeyse ağaçların boyuna yetişiyordu. Meyva bahçesinde, yemiş ağaçları karmakarışık şekiller almış, sayıca çoğalan meyvaları hayli küçülmüştü. Köklerini saran çalılar düşen yemişleri gözlerden saklıyordu. Dört köşe, sağlam yapılı, iki katlı bina, beyaz boyası taze iken zarif ve asil bir evdi, fakat yakınlarda geçen garip bir vak'a ona tahammül edilmez bir ıssızlık hâli vermişti. Kötü otlar kapıların tahtalarını örtüyordu, duvarlar yağmurlardan kararmıştı. İnsan emeğinin mahsullerine karşı giriştiği harpte zamanın yardımcıları olan çocuklar bütün camları kırmışlar, içerde taşınabilir ne varsa alıp götürmüşlerdi. Çocuklar sanırlar ki sahibi meydanda olmıyan herhangi bir eşya eve götürülürse işe yarar. Çocuklar evi yağma etmişler, kuyuları türlü yıkıntılarla doldurmuşlar, ve saman anbarında gizlice cigara içerlerken, tamamiyle kaza eseri olarak, yangın çıkarıp anbarı kül etmişlerdi.

4 Herkes yangını serserilerin çıkardığına hükmetmişti. Terkedilmiş çiftlik dar vadinin ortasına yakın bir yerdeydi. İki yandan Cennet Çayırları'nın en iyi ve en zengin çiftlikleriyle çevrili idi. Çok bakımlı ve çok verimli iki arazi parçası arasında yoz otlardan meydana gelen kocaman bir lekeydi burası. Vadi insanları burasını çok lânetli bir yer sayarlardı, çünkü burada pek feci bir hâdise ve esrarengiz şeyler geçmişti. Battle'lerin iki kuşağı oturmuştu bu evde. George Battle, 1863 'de, New.York eyâletnin şimalinden batıya gelmişti; geldiği zaman pek gençti, askerlik çağına daha yeni girmişti. Çiftliği satın almak ve o dört köşe evi yapmak için gereken parayı annesi vermişti. Ev tamamlanınca, George Battle, kendisiyle birlikte yaşamıya gelmesi için annesine haber vermişti. Evinden on mil ötesi dünyanın sonu olduğunu sanan kadın gelmeye kalkıştı. Mitoloik yerler gördü: New-York, Rio, Buenos - Aires. Patagonya'dan ayrılırken öldü, gemiciler, onu tabut makamında bir yelken bezi parçasına sarıp ayaklarına üç zincir halkası dikerek denize attılar; halbuki kadıncağız köyünün mezarlığında kalabalık ahbaplarının yanında yatmak isterdi hep. George Battle, evlenerek kârlı bir iş yapmayı düşündü. Salinas'da, küçük bir serveti olan otuz beş yaşında evlenmemiş bir kız buldu: Mis Myrtle Cameron. Mis Myrtle, sar'aya istidadı olduğu için kimseden yüz bulmamıştı, o zamanlar havale adı verilen sar'a illetinin bir uğursuzluğa delâlet ettiğine inanılırdı. George, sar'aya aldırış etmedi. Her istediğini elde edemiyeceğini bilirdi. Myrtle, karısı oldu ve ona bir çocuk doğurdu, sonra iki defa evi yakmaya teşebbüs edince, San Jose'de, Lippmann Sıhhat Yurdu adını taşıyan küçük bir hususî hapishaneye kapatıldı. isa'nın sembolik hayatını tığla örerek ömrünü tamamladı. Bu hâdiseden sonra, Battle'lerin çiftlik evi huysuz kâhya kadınların eline geçti, hani kırk beş yaşında bir dul, bir çiftlikte kâhya kadınlık vazifesi arıyor. İyi yemek pişirir. Evlenmek arzusunda değildir diye gazetelere ilân verenler soyundan. Birbiri ardından gelir, iyi kötü birkaç gün geçirir, fakat Myrtle'in âkıbetini öğrenir öğrenmez değişirdiler. O zaman alevli bakışlarla evin her yanını araştırır, kendilerini, nazarî de olsa, cinlerin tecavüzüne uğramış sayarlardı. George Battle elli yaşına geldiği zaman artık ihtiyar bir adamdı: Neşesiz ve meşakkatli

5 çalışmalardan iki büklüm olmuştu. Gözleri, sabırla işlediği topraktan hiç ayrılmazdı. Elleri kara ve katı, ayı pençeleri gibi çatlak çatlaktı. Halbuki çiftliği güzeldi. Muntazam dizili ve bakımlı meyva ağaçları birbirinin tıpatıp eşiydi. Gergin iple çizilmiş sıralarında sebzeler yemyeşil büyüyorlardı. George evine iyi bakar, ön tarafta bir çiçek bahçesi bulundururdu. Birinci kat her zaman boş kalmıştı. Çiftliği, bu ifâdesiz adamın elinden çıkmış bir şiirdi. Dekorunu sabırla hazırlıyor ve bir Sylvia bekliyordu. Ama hiçbir zaman oraya bir Sylvia gelmedi. Gene de çiçek bahçesine bakıyor, onu bekliyordu. Oğlunun bütün çocukluk devresinde George Battle onunla pek meşgul olmadı. Yalnız meyva ağaçlariyle yeşil sebze dizileri bütün varlığıydı onun. Oğlu John, misyoner sıfatiyle bir kafileye katılıp gittiği zaman yokluğunu hissetmedi bile. Her sene vücudunu bir parça daha toprağa eğerek işine devam etti. Söylenen sözleri dinlemek âdetinde olmadığı için komşuları onunla hiç konuşmazlardı. Gitgide kamburlaşan elleri âlet saplarının sımsıkı intibak ettiği birer çukur hâline gelmişti. Altmış beş yaşında, ihtiyarlıktan ve soğuk algınlığından öldü. John Battle, çiftliğe sahip olmak için kafilesiyle birlikte eve döndü. Annesinden sar'a ile birlikte mânâsız bir sofuluk tevarüs etmişti. John'un hayatı cinlerle mücadeleye hasredilmişti. Kafilesiyle birlikte konaktan konağa giderek cinlere meydan okumuş, okuyup üfleyip onlarla boğuşmuş; her gittiği yerden habis ruhları kovmuştu. Eve döndüğü zaman cinler alâkasını çekmekte devam etti. Sebze dizileri tohuma kalktılar, bazan kendiliklerinden tekrar bitiştiler, sonra yoz otların altında boğulup kayboldular. Çiftlik tabiattaki eski hâline geldi ama cinler de daha kuvvetli ve daha musallat oldular. Kendini korumak için John Battle elbiseleriyle şapkasını beyaz iplikten küçük küçük haçlarla kapladı ve böylece silâhlandıktan sonra iyi saatte olsunlarla savaşa girişti. Akşamın alacakaranlığında, eline kalın bir sopa alarak çiftlik etrafında gizlice dolaşıyordu. Çalılıklara hücum edip sağa sola sopa sallıyor, cinleri yuvalarından atıncaya kadar onlara lânetler savuruyordu. Geceleyin, fundalar arasından bir cinler meclisine doğru yavaşça ilerliyor, sonra pervasızca ileri atılarak elindeki silâhı insafsızca kafalarına indiriyordu. Gündüzleri eve girip uyuyordu, çünkü cin taifesi gün ışığında

6 ortaya çıkmazdı. Bir gün, akşam olurken, kendi avlusunda, bir leylâk çalılığının altına usulca girdi. Bu çalılıkta cinlerin gizli bir toplantısı olduğunu biliyordu. Kaçamayacakları kadar yakınlarına yaklaşınca ileri atıldı, keskin çığlıklar atarak sopasını leylâklar arasında sağa sola indirmeye başladı. Gelişi güzel inen darbelerden uyanan bir yılan, uykulu bir halde halkasını çözüp yassı ve sert başını kaldırdı. John sopasını yere atıp titredi, çünkü bir yılanın kuru ve keskin ihtarı korkunç bir şeydir. Yere diz çöküp bir an dua etti. Birdenbire, İşte lânetli yılan. Geri bas, iblis! diye haykırarak, yakalamak için parmakları açılmış bir halde, ileri atıldı. Yılan onu koruyucu haçları olmıyan boğazından üç defa ısırdı. Adam pek az debelendi ve birkaç dakika içinde öldü. Komşuları onu ancak üstüne boz kartallar üşüşmeye başladığı zaman keşfettiler ve gördükleri manzara yüzünden Battle'lerin çiftliği onlara büsbütün dehşet salar oldu. Tam on sene çiftlik el sürülmemiş bir halde kaldı. Çocuklar çiftliğin tekinsiz olduğunu söylüyor ve korkunun zevkini tatmak için orada gece gezintileri tertip ediyorlardı. Sâbit gözlerle size bakan boş pencereleriyle bu etleri dökülmüş köhne evin manzarasında insanı ürperten bir şey vardı. Binanın beyaz boyası dilim dilim dökülüyordu. Topraklar tamamen yabanileşmişti. George Battle'in uzak bir akrabası, hiç görmeden burayı satın almıştı de Mustroviç'ler Battle'lerin çiftliğini aldılar. Gelişleri anî ve esrarlı oldu. Bir sabah, orada peyda oluverdiler: İhtiyar 'bir adamla ihtiyar karısı. Sıska vücutları, fırlak elmacık kemikleri üzerinde sarı ve çekik derileri vardı. İkisi de ingilizce bilmiyordu. Vadi ile münasebetlerini oğulları temin etti. Bu, uzun boylu, tıpkı onlar gibi fırlak elmacık kemikleri, alnının ortasına kadar dökülen kabaca kesilmiş siyah saçları, tatlı ve gamlı siyah gözleri olan iri yarı bir adamdı. Bozuk şiveli bir ingilizce konuşuyor ve ancak ihtiyaç duyduğu zaman ağzını açıyordu. Köy dükkânında adamlar onu konuşturmıya çalıştılarsa da hiçbir bilgi edinemediler. Dükkâncı T. B. Ailen: Biz orayı tekinsiz sayarız. Hayalet görmediniz mi' daha? diye sormuştu. Genç Mustroviç: Hayır cevabını vermişti. Kötü otlar ayıkladıktan sonra çok iyi bir çiftlik

7 olur orası. Mustroviç dönüp dükkândan çıkmıştı. Ailen: Bu evde bir tuhaflfık var demişti. Orada oturanlar konuşmaktan hiç hazzetmiyorlar. İhtiyar Mustroviç'ler pek nadir görülürdü, fakat genç adam çiftlikte sabahtan akşama kadar çalışırdı. Her şeyi tek başına yaptı, toprağı temizledi, ekti, ağaçları budadı, böceklere karşı ilaçladı. Hangi saatte olursa olsun sanki mahsulü kaldırmadan kıyametin kopmasından korkuyormuş gibi bir tavırla, canla başla çalıştığı görülürdü. Aile büyük evin mutfağında oturuyor, orada yatıyordu. Bütün öteki odalar kapalı ve boş duruyordu. Dışarının havası içeri girmesin diye pencerelerindeki deliklere sinek kâğıtları yapıştırmışlardı. Evi boyamadılar ve hakimiyle de meşgul olmadılar ama genç adamın hummalı gayreti sayesinde toprak yeniden mükemmel bir hal almıya başlamıştı. Tam ki sene bu toprağı bir köle gibi işledi. Daha ortalık ağarırken, dışarı çıkar, karanlık iyice basmadan eve girmezdi. Bir sabah, Pat Humbert, arabayla dükkâna giderken Mustroviç'lerin -bacasından hiç duman çıkmadığını far ketti. Allen'e: Gene kimseler yok orada galiba dedi. Gerçi o delikanlıdan başka kimseyi görmüş değiliz ama, herhalde bir orostopolluk var bu işin içinde. Yâni diyeceğim şu ki, evde kimseler yok gibime geliyor. Üç gün, komşular, bacayı kaygılı gözlerle tetkik ettiler. Ne olduğunu anlamak için oraya gidip de gülünç olmaktan çekmiyorlardı. Dördüncü gün. Pat Humbert, T. B. Ailen ve John Whiteside eve gittiler. Sakin bir hali vardı binanın. Gerçekten ıssız gibi duruyordu. John Whitside mutfak kapısını vurdu. Ne cevap, ne de bir ses çıkmadığı için kapının tokmağını çevirdi. Kapı açıldı. Mutfak tertemizdi, sofra kurulmuş, tabaklar dizilmişti, porridge kâseleri, sahanda yumurtalar ve ekmek tartin'leri vardı. Yemekler üstünde hafif bir küf tabakası teşekkül etmişti. Açık kapıdan giren güneş huzmeleri arasında birkaç sinek maksatsız maksatsız dolaşıyordu. Pat Humbert: Kimse yok mu? diye bağırdı. Bunun saçma bir hareket olduğunu biliyordu. Evin her tarafını iyice araştırdılar, bomboştu. Mutfaktan başka hiçbir odada eşya yoktu. Çiftlik tamamiyle ıssızdı, az zaman önce terkedilmiş olacaktı. Daha sonra, şerife haber verilince, adam geldi

8 fakat hiçbir ipucu keşfedemedi. Mustroviç'ler çiftliği peşin parayla almışlardı, giderken de hiçbir iz bırakmamışlardı. Gidişlerini gören olmamıştı, bir daha da gören olmadı. Hattâ o civarlarda onlarla ilgili olabilecek herhangi bir cinayet de işlenmemişti. Bir gün, sabah kahvaltısı etmek için tam sofraya oturacakları sırada Mustroviç'ler ortadan sır oluvermişlerdi. Dükkânda uzun boylu münakaşası oldu bu işin, ama kimse mâkul bir hal şekli bulamadı. Kötü otlar bir kere daha kapladı çiftliği, böğürtlen dalları meyva ağaçlarına tırmandı. Sanki alışkanlığın verdiği hususî bir istidatla çiftlik çabucak yabani haline döndü. Birikmiş vergileri bahasına Monterey'de bir emlâk şirketine satıldı. Cennet Çayırlarının sakinleri, açıkça itiraf etsinler, etmesinler, Battle'ler çiftliğinin lânetli olduğuna hükmetmişlerdi. Mükemmel yerdir diyorlardı, ama bedava verseniz almam. Nedendir bilmem orada adamın tüylerini dimdik eden bir acaiplik var. Orasını görenin cin peri hikâyelerine inanmaması kolay değil.. Battle'lerin eski çiftliğine yeni bir sahip taşınacağını öğrendikleri zaman Cennet Çayırları sakinleri hoş bir ürperti duydular. Rivayeti dükkâna Pat Humbert getirmişti. Humbert, eski binanın önünde otomobillerin durduğunu görmüştü. Dükkân sahibi T. B. Ailen de ortalığa yaydı. Ailen, yeni mal sahipleri hakkında birçok şeyler uydurup müşterilerine anlattı; her sözüne de diyorlar ki diye başlardı. Diyorlar ki Battle'lerin çiftliğini alan, hayaletleri araştırarak onlara dair kitaplar yazan biriymiş. Diyorlar ki T. B. Allen'in korunma formülüydü. Gazetelerin haber aldığımıza göre... tâbiri makamında kullanırdı bu sözü. Bert Munroe, yeni arazisine yerleşmeden önce, Cennet Çayırları'nda onun hakkında bir sürü rivayet dolaşıyordu. Yeni komşuları olacak insanların kendisini dikkatle tetkik ettiklerini biliyor ama onları suç üstünde yakalayamıyordu. Bu gizliden gizliye gözetleme işi, köylülerde sanat mertebesine varır. Her görmek istediklerini görür, hükümlerini verir, üstünüzdeki elbiselerin kıymetini hesaplar, gözlerinizin rengini, burnunuzun şeklini kaydeder, sonunda görünüşünüzü ve bütün şahsiyetinizi üç dört sıfata sığdırıverirler; size bu esnada, sizinle hiç alâkadar olmadıklarını sanırsınız. Eve ışık girmesi için avludaki bütün sarmaşıkları ve bütün ağaçları Bert bizzat kesti. Üç hafta

9 içinde, eski ev o metrûk ve tekinsiz halinden tamamiyle sıyrılmıştı. Uğraşa uğraşa onu da batının bütün köy evlerine benzetmeye muvaffak olmuşlardı. İç ve dış sıvalar kuruyunca yeni eşyalar geldi: Bol kıtıkla kabartılmış iskemleler, küçük bir yazı masası, sırlı bir soba, pek konforlu tahta taklidi boyanmış çelik karyolalar. Çerçeveleri oymalı aynalar, Wilton halıları, maviyi moda haline getirmiş yeni bir ressamın eserlerinden basılı kopyalar. Eşyalarla birlikte misis Munroe ve üç çocuğu da geldi. Misis Munroe, çerçevesiz, burunda takma gözlüğü bir kordelâ ile göğsüne iliştirilmiş tombalak bir kadındı. İyi bir ev kadınıydı. Yeni eşyaları tâ gözü tutuncaya kadar oradan oraya taşıttı, ama bir kere gözü tuttuktan, bir eşyayı şöyle dikkatle süzüp de başını sallayarak gülümsedikten sonra o eşya artık kat'î yerini bulmuş demekti, ancak temizlenmek üzere yerinden kımıldatılabilirdi. Kızı Mae, tombul ve yumuşak yanaklı, olgun'dudaklı güzel bir genç kızdı. Şehevî bir vücudu vardı, fakat çenesi altında başlıyan güzel ve tatlı bir kabarıklık ileride annesi gibi şişman olacağına işaretti. Mae'ın zeki değilse de aptal bakışlı da olmıyan sevimli ve saf gözleri vardı. Yavaş yavaş büyüyerek annesinin bir kopyası, iyi bir ev kadını, sıhhatli çocukların annesi, mesut bir zevce olacaktı. Yeni odasında Mae, baloda satın aldığı programları ayna ile çerçevesinin arasına iliştirmişti. Duvarlara Monterey'deki kız arkadaşlarının çerçeveli resimlerini astı, fotoğraf albümüyle kilitli hâtıra defterini de baş ucundaki masanın üstüne yerleştirdi. Hâtıra defterinin içinde, hiçbir ehemmiyeti olmıyan balo hâtıralarını, toplantı hâtıralarını, reçel ve tatlı reçetelerini ve bazı delikanlılara duyduğu küçük alâkaları meraklı gözlerden saklardı. Mae, odasının perdelerini bizzat satın alıp dikti: Işığı hafifletmek için tiyatrovarî soluk pembe bir tülle çiçekli kretondan bir güneşlik. Büzgülü saten yatak örtüsünün ü-zerine beş tane sedir yastığını gelişigüzel yerleştirdikten sonra bunların üzerine uzun bacaklı, sarı ve kısa saçlı, rehavetli dudaklarından kumaş bir cigara sarkan bir Fransız bebeği oturttu. Mae, bu bebeği dar kafalı olmadığına, tamamiyle tasvip etmediği şeylere karşı da müsamahalı olabileceğine alâmet sayardı. Kız arkadaşlarının bir mazileri olmasından hoşlanırdı,

10 çünkü böyle ahbapları olmak ve onların maceralarını dinlemek, ayıplanacak hiçbir tarafı olmayan kendi mazisi hakkındaki pişmanlıklarını yok ederdi. On dokuz yaşındaydı ve başlıca düşüncesi kocaya varmaktı. Delikanlılarla sokağa çıktığı zaman büyük bir heyecanla idealden bahsederdi. Mae, idealin ne olduğunu pek iyi bilmezdi, daha ziyade balo dönüşü arabadaki öpücüklerin kalitesini tayin edan bir şey diyebilirdi. Jimmie Munroe, on yedi yaşındaydı. Liseden yeni çıkmıştı ve pek kurumluydu. Annesiyle babasının yanında Jimmie hemen daima somurtur ve çekingen bir tavır tâkınırdı. Hayat hakkındaki görgüsünü onlara açmakta bir fayda olmadığını bilirdi, çünkü anlamıyacaklardı. Günah ve kahramanlık hakkında hiçbir bilgileri olmıyan bir nesildendiler. Hayatını, her türlü heyecan unsurundan itinayla temizledikten sonra ilme vakfetmek hususundaki kat'î kararını ailesi iyi karşılamıyacaktı. Jimmie'nin ilimden kasdettiği radyo, arkeoloji ve uçaklardı. Peru'da kazılar yaparak altın vazolar çıkardığını hayal ederdi. Bir çalışma odasına kapanarak senelerce ıstırap çekip kendini gülünç etmek pahasına, bir gün elinde, sürati bütün rekorları kıracak yeni bir uçak projesiyle ortaya çıktığını düşünürdü. Yeni evde Jimmie'nin odası, daha yerleşir yerleşmez, hemen küçük küçük makinelerle doldu. Kulaklıklarıyle kristalden bir radyo tesisatı, telgraf âletini işleten bir el manyetosu, bakır bir teleskop, çoğu kurulmamış halde daha bir sürü âletler. Jimmie'nin gizli bir deposu da vardı, ağır bir asma kilitle kapanan bir meşe sandık. Sandıkta yarım kutu dinamit fitili, eski bir tabanca, bir paket Molachrino cıgarası, Neşeli Dullar diye anılan üç zamkinos, bir küçük şişe şeftali ispirtosu, hançer şeklinde bir kâğıt kesecek, dört ayrı kızdan gelmiş dört paket mektup, dans ettiği kızlardan aşırdığı on altı ruj tüpü, kuru çiçekler, mendiller ve düğmeler gibi alelade aşk hâtıralariyle dolu bir kutu: Bunların arasında en kıymetlisi siyah dantelâyla çevrili yuvarlak bir jartiyerdi. Jimmie, bu jartiyeri nasıl ele geçirdiğini hatırlamıyordu. İşin hatırladığı tarafı her halde daha tatlıydı. Sandığı ne zaman açacak olsa daima önce odasını kilitlerdi. İşlediği günahlar bakımından lisedeki birçok arkadaşları ondan aşağı kalmaz, bazıları onu çok geride bile bırakırdı. Fakat Cennet Çayırları'na yerleştikten az sonra Jimmie bu cür'etli maceraları

11 eşsiz gibi görmiye başladı. Kendisini tövbekar bir eski sefih gözüyle görüyor, ama tekrar aynı yola dökülmiyeceğini de taahhüt etmiyordu. Bu kadar bereketli bir hayat yaşamış olmanın verdiği tecrübeyle vadinin genç kızlarına yüksekten bakar oldu. Jimmie, ince ve muntazam yapılı, siyah gözlü siyah saçlı yakışıklı bir. delikanlıydı. Daha çok Manny diye çağırılan en küçükleri Manfred, yedi yaşınca ciddî bir çocuktu, bademcikleri yüzünden solgun ve çekik bir yüzü vardı. Bademcikleri olduğunu ailesi bilirdi Hattâ bademciklerini aldırmayı bile düşünmüşlerdi bir aralık. Manny ameliyat lâfını işitince fena halde korkmuştu, bunu gören annesi yaramazlık ettiği zaman önleyici bir tehdit olarak hep buna baş vururdu. Artık kim ona ameliyattan bahsedecek olsa korkudan deliye dönerdi. Mr. ve Mrs. Munroe onu düşünen bir çocuk, belki de müstakbel bir dâhî sayarlardı. Annesi düşünüyor derdi. Çocuğun anormal olduğunu senelerce farketmediler. Bozuk sıhhati, zihninin inkişafını durdurmuştu. Manny umumiyetle iyi, uslu ve korku yüzünden kolayca itaat eden bir çocuktu, fakat biraz fazla korkutuldu mu asabî bir buhrana tutulur, canını bile düşünmiyecek kadar kendini kaybederdi. Kafasını yere vura vura yüzünü gözünü kana buladığı olurdu. Bert Munroe, daima kendini yere seren bir kuvvete karşı mücadeleden yorulduğu içindir ki Cennet Çayırları'na gelmişti. Birçok işlere girişmiş, fakat hep muvaffakıyetsizliğe uğramıştı, sebebi Bert'in ihmali değil, ayrı ayrı ele alınınca bir tesadüf denebilecek talihsizliklerdi. Bert bütün bu tesadüfleri bir arada düşününce işin içinde bir uğursuzluk oduğuna hükmediyordu. Muvaffakiyete doğru her yürüyüşünü durduran bu adsız şeye karşı mücadeleden yorulmuştu. Henüz elli beş yaşındaydı, fakat dinlenmek istiyordu, bir uğursuzluğa kurban olduğuna hemen hemen inanmıştı. Senelerce evvel, bir şehrin civarında bir garaj açmıştı. îşler iyi gidiyor, para gelmeğe başlıyordu. Derken bir başka sokaktan bir büyük cadde geçirildi, onun da çanına ot tıkandı. Bir sene kadar sonra garajı sattı ve bir bakkal dükkânı açtı. Gene yüzü gülmüştü. Gecikmiş borçlarını ödedi, bankaya para yatırmıya başladı. Fakat bir gıda maddeleri şirketi tam yanıbaşında bir dükkân açarak onunla müthiş bir fiyat rekabetine başladı. Şirket galip geldi ve onu dükkânını kapamıya mecbur etti. Bert hassas adamdı. Böyle şeyler başına çok gelmişti. Tam muvaffak

12 olduğu sırada kader ona bir darbe indiriyordu. Kendine güveni pek azaldı. Harp patladığı zaman, cesareti hemen hemen sönmüş gibiydi. Harp yüzünden para kazanılabileceğini biliyor, ama bunca kereler top attığı için. korkuyordu. Ordu hesabına taahhüt ettiği ilk fasulye partisine ait eksiltmeyi imzalamak için kendini bir hayli zorlaması icap etti. Birinci sene elli bin dolar kazandı, ikinci sene kârı iki yüz bin dolara çıktı. Üçüncü sene, daha tohum atılmadan, binlerce dönümlük fasulyeyi tarlada satın aldı. Mahsulü kilosu yirmi sentten almayı taahhüt etmişti. Bütün bu fasulyeleri kilosu 36 sentten satabilecekti. Ama harp Kasımda sona erdi, o da topladığı mahsulü kilosu dört sentten, satmak zorunda kaldı. Elinde kalan para işe başladığı zamanki mevcudundan biraz daha azdı. Bu sefer talihsizliğine iman etmişti. Cesareti o kadar kırılmıştı ki artık evden dışarı çıkmıyordu. Bahçede çalışıyor, sebze ekiyor ve kaderinin aksiliği üzerinde uzun uzun düşünüyordu. Böylece geçen Ölü senelerden sonra, yavaş yavaş toprak hasreti uyandı içinde. Çiftlik işlerinin, kaderiyle çatışmıyacak tek yol olduğunu tahmin ediyordu. Küçük bir çiftlikte sükûna ve emniyete kavuşabileceğini düşünüyordu. Battle'lerin çiftliği Monterey'deki hususî bir şirket tarafından satılığa çıkarılmıştı. Bert çiftliği gezdi, yapılabilecek değişiklikleri gördü ve orayı satın aldı. İlkin ev halkı bu yer değiştirmeye razı olmadı, fakat avluyu temizledikten, eve telefonla elektrik getirdikten ve yeni eşyalarla konforlu bir hâle koyduktan sonra, hepsi burasını pek beğendiler. Mrs. Munroe, Bert'in Monterey'deki evlerinin avlusunda otururken aldığı o mahzun hale son verecek bir değişikliğin isabetli olacağını söyledi. Bert, evi satın aldığı zaman kendini kurtulmuş hissetti. Mahkûmiyeti sena ermişti. Her yerde karşısına çıkmış olan uğursuzluktan artık masun olduğunu biliyordu. Bir ay içinde omuzları yeniden doğruldu ve yüzü o şaşkın halini kaybetti. Neşeli bir çiftçi oldu, çiftlik işleri hakkında etraflı tetkiklerde bulundu, bir gündelikçi tuttu ve sabahtan akşama kadar çalıştı. Çalışma hevesi günden güne artıyordu. Yerden fışkıran her filiz kendisi için bir masuniyet va'dinin tazelenmesiydi âdeta. Mesuttu, ve güveni yerine geldiği için, vadide yeni dostlar peyda etmiye, durumunu kuvvetlendirmiye başladı.

13 Bir köy topluluğuna kendini kabul ettirmek güç ve çok hüner istiyen bir şeydir. Vadinin insanları Munroe ailesinin gelişini oldukça husumetle karşılamıştı. Battle'lerin çiftliği tekin değildi. Bu fikre gülenler bile daima bu kanaati paylaşmışlardı. Şimdi bir yabancı adam gelmiş, onlara yanıldıklarını isbat ediyordu. Üstelik o lânetli toprakları düzenleyip zararsız ve bereketli bir çiftlik haline getirmekle civarın manzarasını da değiştirmişti. Köy halkı, Battlelerin arazisini hep o perişan haliyle görmiye alışmışlardı bir kere. Belli etmeseler de bu değişiklik hoşlarına gitmiyordu. Bert'in bu husumeti yenmiş olması büyük bir muvaffakiyetti. Üç ay içinde vadinin insanları onu kendilerinden biri diye kabul etmiş, güvenilir bir adam, bir komşu gözeyle görmiye başlamışlardı. Başkalarından ariyeten âletler alır, onlar da bir şey lâzım olunca kendisinden isterlerdi. Altı ay sonra mektebin idare heyetine seçildi. Bert'in uğursuzluğundan kurtulduğunu görmekten duyduğu saadet, başkalarını kendisini sevmiye zorluyordu. Üstelik sevimli adamdı da, dostlarına iyilik etmekten hoşlanır, daha mühimi, yardım istemekten de çekinmezdi. Dükkânda, çiftlik sahiplerinden bir grupa vaziyetini anlatmış, onlar da verdiği izahlardan pek memnun kalmışlardı. Bu konuşma Va'diye gelişinden az sonra olmuştu. T. B. Ailen o 'ezelî sualini sormuştu: Biz o yeri hep uğursuz sayardık. Çok garip şeyler geçti orada. Bir hayalete rastlamadınız mı hiç? Bert güldü: Bir yerde yiyecek maddesi bırakmazsanız fareler başlarını alıp. giderler. Oradaki bütün köhnelikleri, karanlıkları kaldırdım. Hayaletler de bunlarla geçinirler. Ailen: Muhakak ki çok güzel bir yer oldu sayenizde. diye tasdik etti. İyi bakılınca Cennet Çayırları'nın üstüne toprak yoktur. Bert ciddî bir şekilde kaşlarını çatmıştı, çünkü yeni bir fikir takılmıştı zihnine. Çok talihsizliğe uğradım dedi. Bir sürü işler yaptım, sonu hep fenaya vardı. Buraya geldiğim zaman kendimi büyülü sanıyordum. Sonra aklına gelen şeye candan güldü: Peki ne yaptım! İlk yaptığım şey, tekin olmadığına inanılan bir çiftliği satın almak oldu. Tamam. Şimdi diyorum ki belki benim cinimle çiftliğin cini boğaz boğaza gelip birbirlerini öldürmüşlerdir. Her halde ikisinin de yokolduğuna tamamiyle kaniim.

14 Ötekiler de onunla beraber gülmüşlerdi. T. B. Ailen elini tezgâhın üstüne vurdu. Mükemmel bir fikir dedi. Ama size daha mükemmelini söyliyeyim. Belki sizin cinle çiftliğin cini evlendiler de bir çıngıraklı yılan çifti gibi bir çukura yavrulamaya gittiler. Kimbilir, belki de yakında Cayırlar etrafında bir sürü yavru cinlerin cirit oynadıklarına şahit oluruz. Orada hazır bulunanlar gülmekten kırılmışlardı, T. B. Ailen de, her gördüğüne anlatmak için bu sahneyi hâfızasına iyice nakşetmişti, Bir tiyatro oyunundaki gibi konuşmuşlardı âdeta, III Edward Wicks," Cennet Çayırları'nda ana caddenin kenarında koyu renkli küçük bir evde otururdu. Evin arkasında şeftali ağaçlariyle dolu bir meyva bahçesiyle büyük bir sebze bostanı vardı. Edward Wicks şeftali ağaçlariyle meşgul olurken karısı ile çok güzel kızı bostanı eker, nohut fasulye ve turfanda çilekleri toplayıp Monterey'de satarlardı. Edward Wicks'in esmer ve kaba bir yüzü, âdeta kirpiksiz, küçük ve soğuk gözleri vardı. Vadinin en hilekâr adamı diye tanılırdı. İş hususunda pek çetindi, şeftalilerini komşularından birkaç sent fazlaya sattı mı yüzü gülerdi. At alış verişinde kurnazca hilelere başvurur, fakat kanunun pençesine düşmemek için de gerekli tedbirleri alırdı, tutumlu olduğu için köylünün saygısını kazanmıştı ama, işin garibi şu ki, bu tutumluluğuna rağmen başkalarından daha zengin de olamamıştı. Bununla beraber, parasiyle eshamlar alıp bir kenara koyduğu hissini vermekten pak hoşlanırdı. Mektebin idare heyeti toplantılarında, para işletme hususlarında başka üyelerden fikir danışır, böylece onlarda birikmiş hayli parası olduğu intibaını uyandırmıya gayret ederdi. Köy halkı ona Tilki Wicks adını takmıştı. Tilki mi? derlerdi Yirmi bin doları yoksa adam değilim. Kimse onunla... Hakikat şuydu ki Tilki ömründe beş yüz dolardan fazlasını bir arada görememişti. Tilki'nin en büyük zevki kendisini zengin bir adam gibi göstermekti. 'Bundan o kadar hoşlanırdı ki âdeta gerçekten" zenginmiş gibi gelirdi ona. Muhayyel servetini elli bin dolar olarak tesbit ettikten sonra bir defter tutmıya başladı. Servetinin faizlerini hesaplıyor, aldığı çeşitli eshamı kaydediyordu. Bu iş hayatının başlıca zevki olmuştu. Monterey ilçesinin cenup tarafında kuyular açmıya kalkışan bir petrol şirketi kurulmuştu Salinas'da.

15 Tilki bunu öğrenince, John Whitside'ın evine girip şirketin çıkardığı esham hakkında ona fikir danıştı. Şu Cenup Petrol Şirketi acep ne çeşit iştir diye düşündüm de... dedi. John Whiteside: Vallahi bilmem ki dedi, Jeolog'un raporu ümit verici. O taraflarda petrol bulunduğunu hep işitir dururum. Senelerce evvel de duymuştum bunu. Böyle şeylerde John Whitside'm daima fikrini alırlardı. Tabii kendi hesabıma böyle bir işe fazla para kaptırmak istemem dedi. Tilki alt dudağını parmakları arasında büküp bir an düşündü. Kafamda evirip çevirdim bu meseleyi. Benim için hesaplı bir iş gibi geldi bana: On bin dolar kadar bir param var ki esaslı bir şey getirmiyor. Bu işi ciddiye alsam fena olmaz diyorum. Sizin fikirlerinizi de Öğrenmek istemiştim de. Fakat Tilki kararını vermişti zaten. Eve gelince, defterini açtı, muhayyel hesabından on bin dolar çekti. Sonra eshamlar hesabına Cenup İlçesi Petrol Şirketi hisselerinden bin tanesini kaydetti. O günden itibaren de bu hisselerin kurunu hararetle tatbike başladı. Kur biraz yükseldiği zaman monoton bir ıslık tutturarak dolaşır, düştüğü zaman üzüntüsünden boğazına âdeta bir yumruk tıkanırdı. Sonunda, şirket hisseleri birdenbire yükselince o kadar sevindi ki Cennet Çayırları dükkânına giderek siyah mermerden bir şömine saati satın aldı, kadranının iki yanında akik sütunları, üstünde tunçtan bir atı vardı. Dükkâdaki adamlar biliyoruz gibilerden bir tavır takındılar ve Tilki'nin yaman bir vurgun vurmakta olduğunu fısıldaştılar. Bir hafta sonra, hisselerin kıymeti sıfıra düştü, şirket topu attı. Tilki haberi alır almaz defterini kavradığı gibi hemen hisselerini bir gün evvelki tarihle satılmış gösterdi: Bunları on bin dolar kârla satmıştı. Monterey'den dönen Pat Humbert yolda arabasını Tilki'nin evi önünde durdurdu. Şu petrol işinde kazık yemişsin, diyorlar dedi. Tilki memnun memnun gülümsedi: Beni ne sandın sen, Pat? dedi. İki gün evvel satmıştım hisseleri Kaçın kur'asıyım ben. O hisselerde iş olmadığını biliyordum ya, daha önce asıl ortakların ziyan etmemesi için fiyatların yükseleceğini de biliyordum. Onlar hisselerini piyasaya sürünce ben de hemen davrandım.

16 Pat takdirle: Çok iyi etmişsin dedi. Sonra dükkâna gidince meseleyi herkese haber verdi. Müşteriler başlarını sallayarak Tilki'nin serveti hakkında yeni faraziyeler ileri sürdüler. Herhangi bir işte onun rakibi olmayı istemiyeceklerini de itiraf ettiler. Tam o sırada, Tilki, Monterey'deki bir bankadan dört yüz dolar borç alarak elden düşme bir Ford traktörü edindi. Yavaş yavaş hükümlerinin isabeti hakkındaki şöhreti o dereceyi buldu ki Cennet Çayırları'nda kimse ona danışmadan esham, toprak ve hattâ bir at almaz oldu. Tilki, hayranlariyle birlikte meseleyi in ceden inceye gözden geçirdikten sonra fevkâde tavsiyelerde bulunurdu. Birkaç sene içinde, defteri, ustalıklı manevralariyle tam yüz yirmi beş bin dolar biriktirmiş olduğunu gösteriyordu. Komşuları onun fakir bir adam gibi yaşadığını gördükleri zaman kendisine daha çok saygı duyuyorlardı. Çünkü parasının çokluğundan şımarmıyordu. Budala değildi. Kendisi meyva bahçesinin işleriyle uğraşırken karısı ve çok güzel olan kızı gene Monterey'de satmak üzere sebze yetiştiriyorlardı. Tilki'nin hayatında hiçbir hissî macera olmamıştı. On dokuz yaşındayken, o aralık boşta bulunan Katilerine Mullock'u üç baloya götürmüştü. Bu, bir âdet hükmüne geçti, derken kızın ailesi ve bütün komşular bunu bekledikleri için Katherine'le evlendi. Katherine güzel değildi, fakat taze bir yabani otun bütün sağlam körpeliğine, bir tayın bütün coşkun gürbüzlüğüne sahipti. Evlendikten sonra kız, döl tozunu almış bir çiçek gibi canlılığını ve tazeliğini kaybetmişti. Yüzü buruştu, kalçaları genişledi ve ikinci kaderini yaşamıya, yâni çalışmıya koyuldu. Ona karşı muamelesinde Tilki, ne muhabbetli, ne de zalimdi. Atlarına karşı gösterdiği ayni yumuşak sertlikle idare ederdi onu. Zalimlik de aşırı müsamaha kadar saçma görünürdü ona. Karısiyle hiçbir zaman bir insana hitap eder gibi konuşmazdı, ona ne ümitlerinden, ne düşüncelerinden, ne muvaffakı yetsizlikleriden, ne kâğıt üstünde kalan servetinden, ne de şeftali mahsulünden bahsederdi. Bahsetmiş olsa Katherine sıkılır, üzülürdü. Katherine'in hayatı zaten kâfi derecede yüklüydü, buna bir başkasının düşünceleriyle dertlerini eklemek doğru olmazdı. Wicks'lerin kahverengi boyalı evi çiftliğin tek çirkin tarafıydı. Tabiatın pislikleri her geçen

17 seneyle toprağa karışıp kaybolur ama insanın pisliği daha uzun ömürlüdür. Avlu kese kâğıtları, cam kırıkları ve kuru ot balyalarında kullanılmış dolaşık tellerle doluydu. Çiftlikte ot ve çiçek bitmiyen tek yer, evin etrafındaki yerlerdi, yıkanma sulariyle dolu kovaları boşalta boşalta katılaşmış, kısırlaşıp yozlazmış topraklardı. Tilki, meyva bahçesini sulardı ama suyu evinin etrafındaki topraklara israf etmek için sebep görmezdi. Alice doğduğu zaman Cennet Çayırları'nın insanları aman ne güzel bebek demiye hazırlanarak Tilki'nin evine akın etmişlerdi. Çocuğun gerçekten harikulade bir güzellikte olduğunu görünce ne söyliyeceklerini bilemediler. Sırf kucaklarındaki o solucan azmanının bir insan olduğuna ve büyüyünce bir hilkat garibesi olmıyacağına genç anneleri ikna için tekrarlanan o beylik söz mânasını kaybedivermişti. Üstelik, Katherine, ekseri kadınların uğradıkları hayal kırılışını gizlemek için başvurdukları o sevinçli bakışlarla da bakmıyordu çocuğuna. Katherine, yavrunun harikulade güzel olduğunu görünce şaşmış, ürkmüş, kaygılanmıştı. Alice'in güzelliği aşırı bir derecedeydi, bunun kefaretini ödemeleri gerekecekti. Katherine içinden diyordu ki güzel bebekler umumiyetle büyüyünce çirkin bir kadın veya erkek olurlar. Biraz da kaygısını dağıtmak için düşünüyordu bunu. Sanki kaderin kendilerine kötü bir oyun oynamasından korkuyormuş da, bunu önceden sezmekle ona mâni olabilecekmiş gi'bi, O ilk ziyaret günü, Tilki, kadınlardan birinin, bir şüphe edâsiyle yanındakine: Sahiden eşsiz bir bebek. Bu kadar güzel olmasını neye hamledersiniz? dediğini duymuştu. Tilki odaya döndü ve yeni doğan kızına uzun uzun baktı. Dışarda meyva bahçesinde de bu işi düşündü. Bebek gerçekten harikulâdeydi. Kendisinin veya Catherine'in, yahut da akrabalarından herhangi birinin bu neticede bir rolü olabilmesine imkân yoktu, çünkü hepsi, gelişigüzel başkalariyle mukayese edilince dahi, güzellikten yana nasibi olmıyan insanlardı. Muhakkak ki ona pek kıymetli bir hediye inmişti gökten, pek kıymetli şeyler daima tamah u_ yandırdığı için, Alice'in korunması lâzımdı. Tilki bunu düşünürken gene de hikmetine akıl erdiremediği bîr varlık olarak Allah'a inanıyordu tabiî. Alice büyüdü, büyüdükçe de serpilip güzelleşti. Cildi gelincikler kadar parlak ve ihtişamlı idi,

18 siyah saçlarında fujer dallarının tatlı kıvrımları vardı, gözleri biraz kapalı göklerin vaadleriyle doluydu. Çocuğun ciddî bakışlı gözlerini gören: Bu gözlerde bildiğim bir şeyler, kuvvetle hatırladığımı sandığım veya bütün Ömrümce aramış olduğum bir şeyler var. diye düşünürdü. O zaman Alice başını çevirirdi: Sadece sevimli bir kızdır, o kadar. Tilki, pek çok kimselerin böyle düşündüklerini görüyordu. Kıza bakarken yüzleri kızaran adamlar gördü, kız yakınlarında bulunurken erkek çocukların kaplanlar gibi boğuştuklarını gördü. Bütün erkek yüzlerinde kıza karşı hırslı bir arzu okuyordu. Çok kere, meyva bahçesinde çalışırken, 'küçük kızın çingeneler tarafından kaçırıldığım hayal ederek kendi kendini yerdi. Her gün beş on kere atların çiftesi, çitlerin yüksekliğine, hendeklerde gizli tehlikelere ve gelip geçen otomobillere dikkat etmeden sokaktan geçmek gibi tehlikelere karşı kızını ikaz derdi. Her komşu, her seyyar satıcı ve daha kötüsü her yabancı onun nazarında muhtemel bir baştan çıkarıcıydı. Cennet Çayırları civarında serseriler görüldüğü haber verildiği zaman kızın gözünün önünden uzaklaşmasına müsaade etmezdi. Çimenler üstünde gezinenler veya yemek yiyenler, onları topraklarından koğan Tilki'nin hırçınlığına şaşarlardı. Alice'in gitgide güzelleşmesi Katherine'in de kaygısını arttırıyordu. Kader henüz darbesini indirmemişse, her halde daha kuvvetli vurmak için zamanını beklediğindendi. Katherine, kızının kölesi oldu, hep onun etrafında dönüp dolanıyor, yakında ölecek bir hastaya gösterilen ihtimamla bakıyordu ona. Çocuklarına pek düşkün olmalarına ve üstüne titremelerine, cimriler gibi güzelliğini âdeta gözleriyle yemelerine rağmen, çok güzel kızlarının inanılmıyacak derecede aptal, dar kafalı ve zihnen az gelişmiş olduğunu anası da biliyordu, babası da. Bir inanış Tilki'nin endişelerini büsbütün arttırıyordu, çünkü kendini korumaktan âciz olduğuna, onu kaçırmıya kalkaşacak ilk adamın kolayca eline düşeceğine kaniydi. Katherine içinse Alice'in aptallığı hoş bir şeydi. Çünkü bu sayede annesinin ona yardım etmesi için her gün bir sürü fırsat çıkıyordu. Katherine ona yardım etmekle bir üstünlüğünü gösteriyor ve aralarındaki büyük uçurumu böyle kapatıyordu. Katherine kızının her zaafından memnun kalıyordu, çünkü zaafı kızın ona daha yakın, daha kıymetli hâle getiriyordu.

19 Alice, on dördüne bastığı zaman babasının onun hakkındaki endişelerine bir yenisi eklendi. O zamana kadar Tilki, yalnız Katherine'i kaybetmekten veya bir kaza neticesinde kızın güzelliği bozulmasından korkmuştu. Ama şimdi bir de kızlığını kaybetmesinden korkmıya başlamıştı. Üzerinde düşüne düşüne, bu sonuncu korkusu Öteki ikisine baskın çıkmıştı, öyle ki kızının bir tecavüze uğraması ihtimalini artık onun ölümüyle veya sakatlanmasiyle bir tutmıya başlamıştı. O andan itibaren, bir adam veya bir erkek çocuk arazisine yaklaştı mı şüphelenmiye, huysuzlanmıya başladı. Bu korku artık bir kâbus hâlini almıştı. Karısına Alice'i gözden ırak etmemesini hep sıkı sıkı tenbih ederdi. Soluk renkli gözleri şüpheyle parıldıyarak; Basına neler geleceğini bilemezsin derdi. Dünyada bilemezsin. Kızının akıllı olmayışı korkusunu büsbütün arttırırdı. Kim olsa onu baştan çıkarabilir derdi. O-nunla baş başa kalacak herhangi bir adam kıza bir fenalık edebilir. Kendini korumasını bilmez, o kadar akılsız ki zavallı. Hiç kimse kızışma devresine girmiş av köpeğini, Tilki'nin kızına gösterdiği itina ile gözetlememiştir. Bir müddet sonra, Tilki, kızının kirletilmediğine kanaat getirmedikçe rahat edemez oldu. Her ay, karısını sıkıştırırdı. Tarihleri ondan iyi bilirdi. Zebellâ gibi başına dikilip: Nasıl, bir aksilik yok ya? diye sorardı. Katherine, bir küçümsemeyle: Daha belli değil cevabını verirdi. Birkaç saat sonra bir sual daha: Nasıl, bir aksilik yok ya? Sualler o derece fazlalaşırdı ki Katherine nihayet dayanamaz: Tabiî yok, ne bekliyordun? diye çıkışırdı. Bu cevap onu bir ay için tatmin ederdi ama gözetlemesini gevşetmezdi. Alice'in bekâreti bozulmamıştı, onun için gene gözetlemek lâzımdı. Tilki bilirdi ki bir gün gelecek Alice evlenmek istiyecekti, ama bu düşünceyi daima kafasından kovar, unutmıya çalışır, çünkü Alice'in evlenmesini de baştan çıkarılması kadar nahoş bir hâdise telâkki e-derdi. O, üstüne titrenmesi gereken bir şeydi. Onun için bu bir ahlâk meselesi değil, bir estetik işiydi. Bir kere kirletilirse artık o kadar sevdiği o kıymetli mücevher olmaktan çıkacaktı. Onu bir babanın kızını sevdiği gibi sevmiyordu. Tıpkı

20 bir cimrinin serveti üstünde kuluçkaya yatması 'gibi seviyor ve ona malik olmayı güzel ve eşsiz bir hâdise sayıyordu. Yavaş yavaş, her ay mahut Nasıl, bir aksilik yok ya? sualini sorarken bu bekâret mefhumu onun nazarında Alice'in sıhhat, emniyet ve bütünlüğünü tem_ sil eder olmuştu. Bir gün Alice, on altısını doldurunca, Tilki, kaygılı bir tavırla karısına dedi ki: Biliyorsun ki bir aksilik olup olmadığını hakkiyle bilemeyiz, doktora göstermedikçe bu hususta emin olamayız. Bir an Katherine, bu sözlerden ne kasdettiğini anlamıya çalışarak yüzüne baktı. Sonra ömründe ilk defa çileden çıktı. Ne mendebur ve şüpheci adamsın dedi. Git başımdan, bir daha tekrarlarsan, ben... ben... alır başımı giderim. Tilki, bu öfke karşısında biraz şaşırdı ama yılmadı. Bununla beraber kızı doktora göstermek fikrinden vazgeçerek aylık sualleriyle yetinmek zorunda kaldı. Bir yandan da serveti, defter üstünde, artmakta devam ediyordu. Her gece, Katherine'le Alice yatmıya gittikleri zaman kalın defteri indirip tavana asılı lâmbanın altında açıyordu. O zaman soluk renkli gözleri daralıyor ve parasını muhtelif teşebbüslere yatırıp faizlerini hesaplarken kaba yüzü kurnaz bir ifade alıyordu. Dudakları hafifçe kımıldıyor muydu, muhakkak bir satın alma emri veriyordu. Sert fakat kederli bir bakış mı geçiyordu yüzünden, mutlaka üzerinde ipoteği olan bir çiftliği kendine mal ediyordu. Böyle şeyler hoşuma gitmez diye mırıldanırdı o zaman. Ama ne yaparsınız, kardeşler, dostluk başka, alış veriş başka. Tilki, kalemini hokkaya batırıp çiftliğin kendi namına tapuya geçtiğini defterine kaydediyordu. Marul mu ekmeli? diyordu. Herkes ekiyor marulu. Piyasa dolup taşacak. Patates ekip biraz para kazanayım. Bereketli topraktır. Defterine üç yüz evlek patates ektiğini kaydediyordu. Gözleri satır boyunca dalıp gidiyordu. Bankada otuz bin dolar var, banka faizden başka bir şey getirmez. Yazık oluyor yahu! Körletilmiş bir sermaye bu. Kaşlarını çatıyor, derin bir düşünceye daldığı belli. San Jose BuiL ding and Loan'ın durumu ne merkezde olduğunu hesaplıyor. Yüzde altı temettü veriyordu. Ama şirket hakkında malûmat edinmeden körü körüne kaptırmamalı parayı. O gece için defterini kaparken Tilki bu hususta John Whiteside'la konuşmaya karar